ProCEEd

ໂຄງການສງເສມການສກສາສງແວດລອມ ແລະ ການປຽນແປງດນຟາອາກາດ

ບດຖະແຫງຂາວ – 8 ພະຈກ, 2013

ເຢຍລະມນມອບຍານພາຫະນະເພອການສກສາດານສງແວດລອມໃຫແກກະຊວງ ຊບພະຍາກອນທາມະຊາດ ແລະ ສງແວດລອມ

ວຽງຈນ 13 ພະຈກ 2013. ໃນວນພດ, ພະນະທານເອກອກຄະລດຖະທດ ໂຣເບດ ວອນ ຣມຊາ ໄດມອບຍານພາຫະນະເພອການສກສາດານສງແວດລອມໃຫແກກມສງເສມຄນນະພາບສະພາບແວດ ລອມ ກະຊວງຊບພະຍາກອນທາມະຊາດ ແລະ ສງແວດລອມ ໂດຍການຕາງໜາຮບມອບຂອງຫວໜາກມ ທານ ຄາປະດດ ຄາມນເຮອງ. ລດເມ 14 ບອນນງ ແລະ ລດບນທກຍາວ8ແມດ ໄດຮບການນາໃຊເຂາໃນກດຈະກາການສກສາດານສງແວດລອມແບບບເປນທາງການ ເຊງເປນສວນໜງຂອງໂຄງການຮວມມລາວ-ເຢຍລະມນ ProCEEd-ໂຄງການສງເສມການສກສາສງແວດລອມ ແລະ ການປຽນແປງດນຟາອາກາດ. ໂຄງການດງກາວໄດຮບການຈດຕງປະຕບດໂດຍກມສງເສມຄນນະພາບສະພາບແວດລອມ (DEQP)ແລະ ອງການຮວມມ ລາວ - ເຢຍລະມນ ເພອການ ພດທະນາ (GIZ).

ທານ ຄາປະດດ ກາວວາ “ກະຊວງຊບພະຍາກອນທາມະຊາດ ແລະ ສງແວດລອມໃຫຄວາມສາຄນຕໂອກາດທຈະສາມາດອານວຍຄວາມສະດວກໃຫແກກດຈະກາ ແລະ ການຈດງານເພອສງເສມການຮບຮບຮກຽວກບສງແວດລອມທຈະສາມາດເກດຂນແບບເປນປກກະຕກວເດມ. ນແມນຄງທາອດໃນລາວ. ພວກເຮາຍງສາມາດໄປເຖງເຂດຫາງໄກເພອສສານໃຈຄວາມຫກຂອງພວກເຮາ ນນກຄ: ຮວມໃຈປກປກຮກສາສງແວດລອມວນນເພອອານາຄດສດໃສ”. ໃນຄາຖະແຫງທສນຮວມມເຝກອບຮມສາກນ ທວຽງຈນ, ພະນະທານເອກອກຄະລດຖະທດ ໂຣເບດ ວອນ ຣມຊາ ມຕຄວາມໝນໃຈວາ “ຍານພາຫານະທງສອງຄນຈະດງດດຜຊມໄດຫາຍເພາະມທງຂມນຂາວສານ ແລະ ການບນເທງໃຫແກເຂດຫາງໄກ ບອນທການສກສາດານສງແວດລອມແມນມຄວາມຈາເປນຫາຍ”. ພະນະທານເອກອກຄະລດຖະທດ ໂຣເບດ ວອນ ຣມຊາ ຢາຕມວາ “ເຢຍລະມນໃຫການຊວຍເຫອ ສປປ ລາວ ໃນການຊອກຫາຈດສມດນລະຫວາງການນາໄຊ ແລະ ການຮກສາຊບພະຍາກອນທາມະຊາດທຫວງຫາຍຂອງລາວ. ວຽກນຈະສາເລດໄດກຕເມອມການເຂາຮວມຢາງເຕມທຈາກປະຊາຊນທມຄວາມຮບຮ”. ProCEEd ໃຫການສະໜບສະໜນສມວນຊນ ແລະ ບນດາຊອງທາງການສລະດບຊມຊນ ເພອຍກລະດບຄວາມຮ, ທດສະນະຄະຕ ແລະ ການປະຕບດຕສງແວດລອມ, ຊວະນາໆພນ ແລະ ການປຽນແປງດນຟາອາກາດໃນລາວ.

ລດເມ ແລະ ລດບນທກ ເພອການສກສາດານສງແວດລອມພອມແລວທຈະອອກເດນທາງທວນະຄອນຫວງວຽງຈນ ເຊນດຽວກບແຂວງຕາມວນ, ຫວພນ ແລະ ໄຊຍະບລ. ທາງດານໃນ ແລະ ດານນອກຂອງລດທງສອງຄນຖກດດແປງໃຫສາມາດຮອງຮບບນດາກດຈະກາການສກສາດານສງແວດລອມ ເຊນ ການຫນເກມແບບມສວນຮວມ, ການສະແດງບດບາດ, ການເສງຮອງເພງ, ການໂຕວາທ ຫ ການວາງສະແດງ. ມຈສຂາວຂະໜາດໄຫຍຢດານ

ຫວຂ

ພາກນາ

ພາກເນອເລອງ

ນອກ ທໄດຮບການເຊອມຕກບລະບບຄວບຄມ ເຮດໃຫສາມາດສາຍຮບເງາ, ລະຄອນ ຫ ວດໂອ ແລະ ຮບພາບ ໃນເວລາທມການເຕາໂຮມຕາມເຂດຊມຊນໝບານ.

ລດທງສອງຄນຖກຊຜານບລສດ ໂຄລາວ. ມນຄາລວມຂອງການຊວຍເຫອຈາກເຢຍລະມນຄງນແມນ 2.33 ຕກບ. ຍານພາຫານະທງສອງໄດຮບການຕດຕງລະບບພະລງງານແສງອາທດ, ເຊງສະໜອງພະລງງານປະມານ 4 ຫາ 5 ຊວໂມງໃຫກບບນດາອປະກອນອເລກໂຕນກຕາງໆ. ຊນລະບບ, ວສາຫະກດທຊານານໃນດານພະລງງານທດແທນ ໄດຮບການຄດເລອກເປນຜຕດຕງແຜງເກບພະລງງານແສງຕາເວນໃສເທງຫງຄາຂອງລດເມ ເພອປບປຽນເປນພະລງງານດວຍລດບນທກທຖກສາງພເສດ. ໂຄລາວ ແລະ ຊນລະບບ ຕກລງທຈະສະໜບສະໜນໂຄງການສງເສມການສກສາສງແວດລອມ ແລະ ການປຽນແປງດນຟາອາກາດ ເພອໃຫສາມາດນາໄຊຍານພາຫານະໃຫໄດເຕມປະສດຖພາບທສດ.

# # #

ສດບດຖະແຫງຂາວ

(ຫງຈາກນ: ຂມນຕດຕ & ຂມນອນໆ)

ບດຖະແຫງຂາວ – 8 ພະຈກ, 2013

ເຢຍລະມນມອບຍານພາຫະນະເພອການສກສາດານສງແວດລອມໃຫແກກະຊວງ ຊບພະຍາກອນທາມະຊາດ ແລະ ສງແວດລອມ

ວຽງຈນ 13 ພະຈກ 2013. ໃນວນພດ, ພະນະທານເອກອກຄະລດຖະທດ ໂຣເບດ ວອນ ຣມຊາ ໄດມອບຍານພາຫະນະເພອການສກສາດານສງແວດລອມໃຫແກກມສງເສມຄນນະພາບສະພາບແວດລອມ ກະຊວງຊບພະຍາກອນທາມະຊາດ ແລະ ສງແວດລອມ ໂດຍການຕາງໜາຮບມອບຂອງຫວໜາກມ ທານ ຄາປະດດ ຄາມນເຮອງ. ລດເມ 14 ບອນນງ ແລະ ລດບນທກຍາວ8ແມດ ໄດຮບການນາໃຊເຂາໃນກດຈະກາການສກສາດານສງແວດລອມແບບບເປນທາງການ ເຊງເປນສວນໜງຂອງໂຄງການຮວມມລາວ-ເຢຍລະມນ ProCEEd-ໂຄງການສງເສມການສກສາສງແວດລອມ ແລະ ການປຽນແປງດນຟາອາກາດ. ໂຄງການດງກາວໄດຮບການຈດຕງປະຕບດໂດຍກມສງເສມຄນນະພາບສະພາບແວດລອມ (DEQP)ແລະ ອງການຮວມມ ລາວ - ເຢຍລະມນ ເພອການ ພດທະນາ (GIZ).

ທານ ຄາປະດດ ກາວວາ “ກະຊວງຊບພະຍາກອນທາມະຊາດ ແລະ ສງແວດລອມໃຫຄວາມສາຄນຕໂອກາດທຈະສາມາດອານວຍຄວາມສະດວກໃຫແກກດຈະກາ ແລະ ການຈດງານເພອສງເສມການຮບຮບຮກຽວກບສງແວດລອມທຈະສາມາດເກດຂນແບບເປນປກກະຕກວເດມ. ນແມນຄງທາອດໃນລາວ. ພວກເຮາຍງສາມາດໄປເຖງເຂດຫາງໄກເພອສສານໃຈຄວາມຫກຂອງພວກເຮາ ນນກຄ: ຮວມໃຈປກປກຮກສາສງແວດລອມວນນເພອອານາຄດສດໃສ”. ໃນຄາຖະແຫງທສນຮວມມເຝກອບຮມສາກນ ທວຽງຈນ, ພະນະທານເອກອກຄະລດຖະທດ ໂຣເບດ ວອນ ຣມຊາ ມຕຄວາມໝນໃຈວາ “ຍານພາຫານະທງສອງຄນຈະດງດດຜຊມໄດຫາຍເພາະມທງຂມນຂາວສານ ແລະ ການບນເທງໃຫແກເຂດຫາງໄກ ບອນທການສກສາດານສງແວດລອມແມນມຄວາມຈາເປນຫາຍ”. ພະນະທານເອກອກຄະລດຖະທດ ໂຣເບດ ວອນ ຣມຊາ ຢາຕມວາ “ເຢຍລະມນໃຫການຊວຍເຫອ ສປປ ລາວ ໃນການຊອກຫາຈດສມດນລະຫວາງການນາໄຊ ແລະ ການຮກສາຊບພະຍາກອນທາມະຊາດທຫວງຫາຍຂອງລາວ. ວຽກນຈະສາເລດໄດກຕເມອມການເຂາຮວມຢາງເຕມທຈາກປະຊາຊນທມຄວາມຮບຮ”. ProCEEd ໃຫການສະໜບສະໜນສມວນຊນ ແລະ ບນດາຊອງທາງການສລະດບຊມຊນ ເພອຍກລະດບຄວາມຮ, ທດສະນະຄະຕ ແລະ ການປະຕບດຕສງແວດລອມ, ຊວະນາໆພນ ແລະ ການປຽນແປງດນຟາອາກາດໃນລາວ.

ລດເມ ແລະ ລດບນທກ ເພອການສກສາດານສງແວດລອມພອມແລວທຈະອອກເດນທາງທວນະຄອນຫວງວຽງຈນ ເຊນດຽວກບແຂວງຕາມວນ, ຫວພນ ແລະ ໄຊຍະບລ. ທາງດານໃນ ແລະ ດານນອກຂອງລດທງສອງຄນຖກດດແປງໃຫສາມາດຮອງຮບບນດາກດຈະກາການສກສາດານສງແວດລອມ ເຊນ ການຫນເກມແບບມສວນຮວມ, ການສະແດງບດບາດ, ການເສງຮອງເພງ, ການໂຕວາທ ຫ ການວາງສະແດງ. ມຈສຂາວຂະໜາດໄຫຍຢດານນອກ ທໄດຮບການເຊອມຕກບລະບບຄວບຄມ ເຮດໃຫສາມາດສາຍຮບເງາ, ລະຄອນ ຫ ວດໂອ ແລະ ຮບພາບ ໃນເວລາທມການເຕາໂຮມຕາມເຂດຊມຊນໝບານ.

ລດທງສອງຄນຖກຊຜານບລສດ ໂຄລາວ. ມນຄາລວມຂອງການຊວຍເຫອຈາກເຢຍລະມນຄງນແມນ 2.33 ຕກບ. ຍານພາຫານະທງສອງໄດຮບການຕດຕງລະບບພະລງງານແສງອາທດ, ເຊງສະໜອງພະລງງານປະມານ 4 ຫາ 5 ຊວໂມງໃຫກບບນດາອປະກອນອເລກໂຕນກຕາງໆ. ຊນລະບບ, ວສາຫະກດທຊານານໃນດານພະລງງານ

ເວລາໃດ

ແມນໃຜ

ແມນຫຍງ

ຢໃສ

ຍອນຫຍງ

ທດແທນ ໄດຮບການຄດເລອກເປນຜຕດຕງແຜງເກບພະລງງານແສງຕາເວນໃສເທງຫງຄາຂອງລດເມ ເພອປບປຽນເປນພະລງງານດວຍລດບນທກທຖກສາງພເສດ. ໂຄລາວ ແລະ ຊນລະບບ ຕກລງທຈະສະໜບສະໜນໂຄງການສງເສມການສກສາສງແວດລອມ ແລະ ການປຽນແປງດນຟາອາກາດ ເພອໃຫສາມາດນາໄຊຍານພາຫານະໃຫໄດເຕມປະສດຖພາບທສດ.

# # #

ແບບເຝກຫດຂຽນ 1 ອານບດຂາວທແຈກຢາຍໃຫຢາງລະອຽດ 1. ໝາຍ ຫວຂ, ພາກນາ ແລະ ເນອເລອງ ໃນບດຖະແຫງຂາວ 2. ໝາຍ 5 Ws: ເວລາໃດ(When) – ແມນໃຜ(Who) – ແມນຫຍງ(What) – ຢໃສ(Where) – ຍອນຫຍງ

(Why)ໃນບດຖະແຫງຂາວ 3. ທານເຫນຄວາມຜດໃດບໃນບດຖະແຫງຂາວທບກງກບຂແນະນາທໄດຂາພະເຈາເອາໃຫທານ?

ແບບເຝກຫດຂຽນ 2 ກະລນາຂຽນບດຂາວສນກຽວກບການເຝກອບຮມກຽວກບການເດນສາຍລດເມສງແວດລອມ ທ ໂຄງການສງເສມການສກສາສງແວດລອມ ແລະ ການປຽນແປງດນຟາອາກາດ ProCEEd ໄດຈດຂນໃນວນທ 25 – 27 ມນາ, 2015. ບດຂາວບຄວນຍາວເກນ 3,000 ໂຕອກສອນ ຫ 500 ຄາ(ລວມທງຫວຂຂາວ) 1. ໃຫທານຈດໂຄງບດຂອງທານຕາມນ

ຫວຂ (headline) ສນ, ກງປະເດນ, ສາງຄວາມສນໃຈ

ພາກນາ (Lead) ຫວຂ ບວກກບ ພາກນາ ຄວນຈະສາມາດບອກເລອງລາວທງໝດໄດ: 5 Ws

ເນອເລອງ (Body) ຂມນເບອງຫງ 5Ws, ຂມນສາຄນມາກອນ, ຂມນສາຄນໜອຍມາຕາມຫງ

2. ບດຂອງທານຄວນຕອບຄາຖາມ 5 Ws ແລະ ປະຕບດຕາມກດ 3 Cs ແມນເປນການລາຍງານຂາວທດ.

5 Ws ເວລາໃດ(When) – ແມນໃຜ(Who) – ແມນຫຍງ(What) – ຢໃສ(Where) –ຍອນຫຍງ (Why)

3 Cs

ຖກຕອງ(Correct) – ຈະແຈງ(Clear) – ສນກະທດຮດ(Concise)