Post on 13-Jan-2015
description
De werkkostenregeling 2011Fiscale en arbeidsrechtelijke aspecten
Boris Emmerig en Monique van der Poel
31 maart 2011
31 maart 2011De werkkostenregeling 2011 2
Doelstelling werkkostenregeling
Onderzoek EIM (juli 2009) in opdracht van het Ministerie van Financiën
Omvang en frequentie vergoedingen en verstrekking
Onderzoek administratieve lasten
Vereenvoudigen regelgeving vergoedingen en verstrekkingen
Terugdringen administratieve lasten voor werkgevers (doelstelling: 25%)
31 maart 2011De werkkostenregeling 2011 3
Uitkomsten onderzoek EIM (1)
29 verschillende kostensoorten onderzocht
De top 10 ziet er als volgt uit:
1. Personeelsfeesten/personeelsreizen 1.288*2. Reizen met eigen vervoer (≤ € 0,19/km) 1.0053. Abonnementen reizen openbaar vervoer 9164. Bijscholing, cursussen, trainingen 9075. Reizen met eigen vervoer(> € 0,19/km) 7216. Consumpties tijdens werktijd (geen maaltijd) 6867. Studiekosten 6318. Verblijfkosten i.v.m. werkzaamheden elders 6269. Telefoon, internet, communicatiemiddelen 48910.Arbo-voorzieningen 379
* Bedragen x €1.000.000,=
31 maart 2011De werkkostenregeling 2011 4
Uitkomsten onderzoek EIM (2)
11. Apparatuur, gereedschappen etc. 363
12. Vaste onkostenvergoedingen 359
13. Representatiekosten 317
14. Contributie personeelsverenigingen 245
15. Werkkleding en uniformen 243
16. Verhuiskosten 240
17. Producten uit eigen bedrijf 236
18. Maaltijden (overwerk, dienstreizen) 213
19. Fiets 184
20. Vakliteratuur 170
21. Losse kaartjes openbaar vervoer 144
22. Outplacement 88
23. Vaste verblijfsvergoeding werk elders 49
24. Persoonlijke verzorging 40
25. Permanente huisvesting
buiten woonplaats 36
26. Bedrijfsfitness 30
27. Rentevoordeel personeelsleningen 23
28. Werkruimte thuis 21
29. Voeding onregelmatige
of continu-diensten 1
Vervolg ranglijst vergoedingen en verstrekkingen*
* Bedragen x €1.000.000,=
31 maart 2011De werkkostenregeling 2011 5
Uitkomsten onderzoek EIM (3)
Totaalbedrag vergoedingen/verstrekkingen: € 10,7 miljard
Totale loonsom: € 291 miljard
Percentage vergoedingen/verstrekkingen van totale loonsom: 3,6%
Uitgesplitst naar een aantal belangrijke sectoren (in %)
Zakelijke dienstverlening 4,2 Industrie 3,7 Zorg 4,7 Onderwijs 2,7 Overheid 4,7 Groothandel 2,7 Vervoer, opslag en communicatie 2,4 Financiële dienstverlening 1,5
31 maart 2011De werkkostenregeling 2011 6
Uitbreiding loonbegrip
Loon is al hetgeen uit een dienstbetrekking wordt genoten, daaronder mede begrepen al hetgeen wordt vergoed of verstrekt in het kader van een dienstbetrekking
Alle vergoedingen en verstrekking zijn dus in beginsel belast
Loonbegrip is niet zo ruim geworden dat alles wat een werknemer geniet, ook belastbaar loon is
Verband tussen loon en dienstbetrekking blijft een vereiste
31 maart 2011De werkkostenregeling 2011 7
Uitzonderingen ruim loonbegrip
Voordelen buiten de dienstbetrekking om rouwkrans, fruitmand, cadeaus voor werknemers
Vrijgesteld loon aanspraak op pensioen
aanspraak op verlof
aanspraak op sociale zekerheidsuitkeringen
Intermediaire kosten
Verstrekkingen waarvoor werknemer zelf tenminste de (factuur)waarde betaalt lunch in bedrijfskantine (normbedrag € 2,90)
Vrijgestelde uitkeringen / verstrekkingen vergoeding wegens schade of verlies persoonlijke zaken
uitkeringen bij overlijden en bij diensttijdjubilea
31 maart 2011De werkkostenregeling 2011 8
Intermediaire kosten
Intermediaire kosten zijn kosten die een werknemer ten behoeve van de werkgever maakt. Het initiatief ligt bij de werkgever. Aanschafkosten van zaken die eigendom vormen van de
werkgever Kosten voor zaken die eigendom zijn van de werkgever Kosten die specifiek samenhangen met de bedrijfsvoering (en dus
niet specifiek met het functioneren van de werkgever) Voorbeelden
werknemer koopt printpapier en declareert de kosten werknemer tankt benzine voor auto van de zaak werknemer maakt kosten voor externe representatie of relatiegeschenken kosten van eten met zakelijke relaties (niet de kosten voor het eigen eten van de
werknemer)
Vaste vergoeding voor intermediaire kosten blijft mogelijk
31 maart 2011De werkkostenregeling 2011 9
Visualisatie uitbreiding loonbegrip
Loon
Voordelen die geen loon zijn
31 maart 2011De werkkostenregeling 2011 10
Gerichte vrijstellingen
Binnen het verruimde loonbegrip gelden voor bepaalde vergoedingen vrijstellingen (binnen gegeven normen)
Vervoer abonnementen en losse kaartjes openbaar vervoer / kosten taxi € 0,19 per kilometer voor zakelijke reizen met eigen auto vaste onbelaste vergoeding voor woon-werkverkeer blijft mogelijk
Tijdelijk verblijf
Maaltijden met een meer dan bijkomstig zakelijk karakter
Onderhoud en verbetering van kennis en vaardigheden vakliteratuur / Beroepsregister cursussen, congressen, seminars en outplacement
Studie- en opleidingskosten
Extraterritoriale kosten / 30%-regeling
Verhuiskosten
31 maart 2011De werkkostenregeling 2011 11
Visualisatie gerichte vrijstellingen
Voordelen die geen loon zijn
Loon
Gerichte vrijstellingen
31 maart 2011De werkkostenregeling 2011 12
Loon in natura - nihilwaarderingen
Sommige vormen van loon in natura worden op nihil gewaardeerd
Voorzieningen op de werkplek vaste computer / vaste telefoon / gereedschap kopieerapparaat / bedrijfsfitness
Arbo-voorzieningen
Consumpties op de werkplek die geen deel uitmaken van een maaltijd
Werkkleding (uniformen en overalls, kleding met bedrijfslogo)
Ter beschikking gestelde mobiele telefoon, BlackBerry, Smartphone (zakelijk gebruik >10%)
Ter beschikking gestelde laptop (zakelijk gebruik >90%)
Huisvesting en inwoning op de werkplek
31 maart 2011De werkkostenregeling 2011 13
Visualisatie loon in natura
Voordelen die geen loon zijn
Gerichte vrijstellingen
LoonLoon in natura met waarde nihil
31 maart 2011De werkkostenregeling 2011 14
De vrije ruimte van 1,4 %
Iedere werkgever heeft recht op een belastingvrijstelling van 1,4% van de loonsom per jaar
Geen mogelijkheid om niet-gebruikt deel terug te wentelen of vooruit te schuiven naar andere jaren
Loon uit tegenwoordige dienstbetrekking, dus uitgezonderd: ontslagvergoedingen
doorbetaald loon tijdens periode van non-actiefstelling
uitbetaling levenslooptegoed ineens
60 werknemers met gemiddeld jaarloon van € 50.000,=
loonsom per jaar: € 3.000.000,=
vrije ruimte: 1,4% van € 3.000.000 = € 42.000,=
gemiddeld per jaar per werknemer € 700,=
VOORBEELD:
31 maart 2011De werkkostenregeling 2011 15
Visualisatie vrije ruimte van 1,4 %
Loon
Vrije ruimte van 1,4%
Voordelen die geen loon zijn
Gerichte vrijstellingen
Loon in natura met waarde nihil
31 maart 2011De werkkostenregeling 2011 16
Keuze van de werkgever - 80% eindheffing
De werkgever moet kiezen of de vergoeding / verstrekking in de vrije ruimte wordt
ondergebracht
de vergoeding / verstrekking tot het loon van de werknemer wordt gerekend
Indien de vrije ruimte wordt overschreden, is de werkgever 80% loonbelasting verschuldigd over het meerdere
Deze loonbelasting is een eindheffing en kan dus niet worden verhaald op de werknemer
Keuze moet uiterlijk worden gemaakt op het moment van vergoeden of verstrekken
31 maart 2011De werkkostenregeling 2011 17
Visualisatie keuze van de werkgever
Voordelen die geen loon zijn
Gerichte vrijstellingen
Loon in natura met waarde nihil
Vrije ruimte van 1,4%
Loon
80% eindheffing loonbelasting
31 maart 2011De werkkostenregeling 2011 18
Een voorbeeld (1)
60 werknemers met gemiddeld jaarloon van € 50.000,=
Kerstpakket per werknemer € 50,=
Vaste onkostenvergoeding per werknemer € 75,= (gemiddeld per maand)
Kosten jaarlijks personeelsfeest € 12.000,=
Werkkleding € 10.000,=
31 maart 2011De werkkostenregeling 2011 19
Voorbeeld (2)
Onkosten en verstrekkingen
Kerspakketten 3.000
Werkkleding 10.000
Vaste onkostenvergoeding 54.000
Personeelsfeest/bijeenkomst 12.000
Totaal 79.000
Af: werkkleding 10.000
Af: gerichte vrijstelling in onk. verg. 15.000
Af: Vrije ruimte 42.000
Surplus belast tegen 80% 12.000
31 maart 2011De werkkostenregeling 2011 20
Administratieve lastenverlichting (1)
Lunch op werkplek
Met cliënten en relaties
Overnachtingdienstreis Onderweg
Overwerk
Zakelijk overleg op de werkplek
Zakelijk overleg buiten de werkplek
Aan boord schip/boorplatform
Tijdens jubileum
Zakelijkebijeenkomst
31 maart 2011De werkkostenregeling 2011 21
Administratieve lastenverlichting (2)
Studiedag voor het personeel
Ontbijt, lunch en diner inbegrepen
Ontspannende avond met teambuilding-activiteiten
Uitwerking
Gerichte vrijstelling voor cursussen
Gerichte vrijstelling voor verblijfkosten
Personeelsfestiviteit (niet vrijgesteld)
Knip aanbrengen
Omstandigheden van het geval beslissend
Programma en tijdsbesteding zijn richtinggevend
31 maart 2011De werkkostenregeling 2011 22
Te nemen acties
Nulmeting - hoe is de situatie nu?
Beslissing wel / niet invoeren werkkostenregeling
Inventariseren en, waar nodig, aanpassen arbeidsvoorwaarden
Aanpassen financiële administratie
Vaste onkostenvergoeding splitsen in:
intermediaire kosten
kosten waarvoor een gerichte vrijstelling geldt
overige kosten
zo nodig onderzoek doen
31 maart 2011De werkkostenregeling 2011 23
Het arbeidsvoorwaardenpakket
Arbeidsvoorwaardenpakket tegen het licht
(Voor)vragenWaar is de arbeidsvoorwaarde opgenomen?
Primaire of secundaire arbeidsvoorwaarde?
Op welke wijze geformuleerd (bruto/netto)?
31 maart 2011De werkkostenregeling 2011 24
Wijzen van (eenzijdige) wijziging
Wijzen van wijziging:
Wijzigingsbeding art. 7:613 BW
Goed werkgever- en werknemerschap (art. 7:611 BW)
Redelijkheid en billijkheid (art. 6:248 BW)
Imprévision (art. 6:258 BW)
Wanneer wat te gebruiken?
Let op: gelijke behandeling
31 maart 2011De werkkostenregeling 2011 25
Art. 7:613 BW (1)
Heeft de werkgever zich schriftelijk het recht voorbehouden
de arbeidsovereenkomst te wijzigen, dan dient hij een zodanig
zwaarwichtig belang aan te tonen dat het belang van de
werknemer dat door de wijziging zou worden geschaad,
daarvoor naar maatstaven van redelijkheid en billijkheid
dient te wijken.
31 maart 2011De werkkostenregeling 2011 26
Art. 7:613 BW (2)
Af te grenzen van:
Vaststellingsbeding
Instructierecht ex art. 7:660 BW
Incorporatiebeding? Zie Hof Amsterdam 9 oktober 2003, JAR 2004/180 en discussie Beltzer en Duk in SMA 2006.
31 maart 2011De werkkostenregeling 2011 27
Art. 7:613 BW (3)
In de praktijk brengt instemming OR vaak een zwaarwichtig belang mee.
Wetswijziging kan leiden tot zwaarwichtig belang.
Indien werkgever een afbouwregeling of bevriezing toepast, is een succesvol beroep op het wijzigingsbeding eerder mogelijk.
31 maart 2011De werkkostenregeling 2011 28
Art. 7:611 BW – Taxi Hofman
Uit goed werknemerschap vloeit voort dat de werknemer
redelijke voorstellen van de werkgever, verband houdend
met gewijzigde omstandigheden op het werk alleen mag
afwijzen wanneer aanvaarding daarvan redelijkerwijs niet
van hem kan worden gevergd
(HR 26 juni 1998, JAR 1998/19 – Van der Lely/Taxi Hofman)
31 maart 2011De werkkostenregeling 2011 29
Art. 6:248 BW
1. Een overeenkomst heeft niet alleen de door partijen
overeengekomen gevolgen, maar ook die welke, naar de
aard van de overeenkomst, uit de wet, de gewoonte of de
eisen van redelijkheid en billijkheid voortvloeien.
2. Een tussen partijen als gevolg van de overeenkomst
geldende regel is niet van toepassing, voor zover dit in de
gegeven omstandigheden naar maatstaven van
redelijkheid en billijkheid onaanvaardbaar zou zijn.
31 maart 2011De werkkostenregeling 2011 30
HR 11 juli 2008, JAR 2008/204 (Stoof/Mammoet Transport BV)
1. Het Taxi Hofman-criterium bevat een eigen toets waarbij alle
omstandigheden van het geval moeten worden gewogen.
2. Art. 7:613 BW betreft “veeleer” wijziging van collectieve
arbeidsvoorwaarden.
3. Gewijzigde omstandigheden op het werk hoeven niet te worden
aangetoond.
4. Het Taxi Hofman-criterium is niet per definitie lichter dan het criterium
in art. 7:613 BW: de “glijdende schaal”. De toets kan zo streng zijn
als die van art. 6:248 lid 2 BW (HR 30 januari 2004, JAR 2004/68,
Parallel Entry/KLM en VNV).
5. Navolging in rechtspraak van Stoof/Mammoet.
31 maart 2011De werkkostenregeling 2011 31
Conclusie eenzijdige wijziging
Art. 7:613 BW: wijziging collectieve regelingen.
Art. 7:611 BW: wijziging individuele regelingen; met glijdende
schaal; arbeidsrechtelijke invulling art. 6:248 BW.
Art. 6:248 BW: gevallen die niet door de eerste twee artikelen
worden bestreken (bv bij een geschil tussen vakbond en
werkgever).
31 maart 2011De werkkostenregeling 2011 32
Raadpleging
Werknemer
Vakbonden
Ondernemingsraad
31 maart 2011De werkkostenregeling 2011 33
Instemmingsrecht OR?
Instemmingsrecht
Vaststellen, wijzigen of intrekken beloningssysteem?
Beloningssysteem: methode volgens welke beloningen worden berekend en aan bepaalde functies worden toegekend.
Géén primaire arbeidsvoorwaarden.
Níet enkel de hoogte van de beloningen.
In beginsel niet bij beloningssysteem in CAO.
Afspraken met OR?
Binding individuele werknemer.
OR binnen 1 maand beroep op nietigheid (Bedrijfscie; Ktr.).
31 maart 2011De werkkostenregeling 2011 34
Oplossingen?
Overgangsregeling?
Compensatie?Bepaling in 'nieuwe' arbeids-overeenkomsten
Bewust kiezen; arbeidsvoorwaarde?
31 maart 2011De werkkostenregeling 2011 35
Tot slot
Invoering uiterlijk op 1 januari 2014.
Implementatie en toepassing werkkostenregeling zal niet altijd makkelijk zijn.
Niet altijd helder begrippenkader.
Verduidelijkingen en aanpassingen zullen zeker volgen.
Internationaal is de situatie nog zeer onduidelijk.
Wijziging van arbeidsvoorwaarden?
Haken en ogen eenzijdige wijziging arbeidsvoorwaarden.
Goede samenwerking tussen HR, financiën, advocaat en fiscalist noodzakelijk.
31 maart 2011De werkkostenregeling 2011 36
Contact
Monique van der PoelEmployment, Pensions and Benefits
E: monique.vanderpoel@dlapiper.comT: 020 5419 291
Boris EmmerigBelastingadviseur
E: boris.emmerig@dlapiper.comT: 020 5419 974