Sjef Remmenlaan 34a, 5706 DB Helmond Tel. 085-2737183

E-mail. m.buurman@functioneel-beheerder.com Datum. 1 december 2015 Auteur. Martijn Buurman

Werving, selectie, detachering en advisering in functioneel beheer en informatiemanagement Pagina 1 van 10

DedriedimensiesvanfunctioneelbeheerFunctioneelbeheeriseenvakgebieddatontzettendinbewegingis.Alsjejedagelijksinhetvakgebiedbeweegtdanziejedezelfdevraagstukkenregelmatigterugkomen.Watisdepositievanfunctioneelbeheerindeorganisatie,doenwefunctioneelbeheercentraalofdecentraalofjuisthybride,watzijndetaken,bevoegdhedenenverantwoordelijkhedenvanfunctioneelbeheer,hoemetenwehetsuccesvanfunctioneelbeheer,hoegaanweommetmandaateneigenaarschap,etcetera.Opbasisvandeinzichtendiewehebbengekregenbijhetbehandelenvanditsoortvraagstukkenkunnenweconcluderendathetvakgebiedfunctioneelbeheeraanhetkantelenis.Wegaansteedsvakervanapplicatie-georiënteerdnaarproces-enbusiness-georiënteerdfunctioneelbeheer.Enerkomenooksteedsmeer“functioneelbeheerspecialisten”diezichrichtenopéénspecifiekaspectvanonsvakgebied.Kortom,wijziendriedimensiesontstaanwaaropfunctioneelbeheer(eninformatiemanagement)kanwordenuitgevoerd.Enwedenkendathetbelangrijkisdezedimensiestebenoemen,aantegevenwelkekenmerkendezedimensieshebbenendevoor-ennadelenperdimensieaantegeven.

DegeschiedenisherhaaltzichOngeveervijfentwintigtotdertigjaargeledenwasICThetterreinvandeICT-er.Iemanddiezoweldekabelstrok(toennogcoax),hetnetwerkinrichtte(toennogNovell),desoftwareinstalleerde(toennogWordPerfect)enaandeeindgebruikersuitlegdehoediesoftwarewerkte.Kortom,erwaséénpersoondieditregelde.MaarmetdejarenkwamenerooksteedsmeercomplexevraagstukkenbijdieICT-erteliggenenkreegjealsvanzelfspecialisatie.Nuishetnormaaldaternetwerkbeheerders,applicatiebeheerders,IT-architecten,DBA’senontwikkelaarszijn.Eenzelfdeontwikkelingzienwebinnenhetvakgebiedfunctioneelbeheereninformatiemanagementontstaan.Vandaaghebbenwehetoverdefunctioneelbeheerder,inde(zeernabije)toekomstmisschienweloverderequirementsengineer,dewijzigingsbeheerderendegebruikersondersteuner.Dedriedimensiesspelenwatonsbetreftdaarineenbepalenderol.

Sjef Remmenlaan 34a, 5706 DB Helmond Tel. 085-2737183

E-mail. m.buurman@functioneel-beheerder.com Datum. 1 december 2015 Auteur. Martijn Buurman

Werving, selectie, detachering en advisering in functioneel beheer en informatiemanagement Pagina 2 van 10

Dimensie1:deapplicatieDemeestgebruiktedimensieindehuidigepraktijkisdeapplicatie.Menisfunctioneelbeheerdervaneensoftwarepakketofapplicatiedatdoordeeindgebruikerswordtbenutvoordeondersteuningvanhundagelijksewerk(leeswerkprocessen).Jezietdanookvaakdatdefunctienaam“FunctioneelApplicatiebeheerder”wordtgebruikt,vaakmetalsachtervoegseldenaamvandeapplicatie,bijvoorbeeld“FunctioneelApplicatiebeheerderSalesforce”.

Dekenmerkenvandezedimensie:

• DefocusvandefunctioneelbeheerderligtopdeapplicatieendeactiviteitenzijnondergebrachtbijdeafdelingICT;

• Determ“FunctioneelApplicatiebeheerder”metdenaamvandeapplicatiealsachtervoegselwordtgebruiktalsfunctietitel;

• Defunctioneelbeheerderindezedimensieacteertvoornamelijkreactiefenuitvoerend;• Alsjekijktnaardetakendanisindezedimensiefunctioneelbeheerenapplicatiebeheer

vaakverenigdinéénpersoonofafdeling;• Dekoppelvlakkenmetandereapplicatieszijnvaaknietgedektquaverantwoordelijkheid;• Dezedimensiebrengtbeperktezichtbaarheidindeorganisatiemetzichmee;• Envoordeeindgebruikergeldt:FunctioneelBeheerder=Applicatie.

Sjef Remmenlaan 34a, 5706 DB Helmond Tel. 085-2737183

E-mail. m.buurman@functioneel-beheerder.com Datum. 1 december 2015 Auteur. Martijn Buurman

Werving, selectie, detachering en advisering in functioneel beheer en informatiemanagement Pagina 3 van 10

AlswedezedimensieplottenophetBiSLmodeldanziejedatdezefunctioneelbeheerderverantwoordelijkisvooralleprocessenindeoperationelelaagvoordezespecifiekeapplicatie,zieonderstaandfiguur.Daarbijaangetekenddatdemeestefunctioneelbeheerdersindezedimensienietofnietinvoldoendematetoekomenaandemeerproactieveactiviteitenalstoetsenentestenenspecificeren.Dezefunctioneelbeheerderszijnoverhetalgemeenbezigmethetblussenvanbrandjesenhetdichtlopenvandegaten(incidentenaannemen,oplossenenafhandelen….).Menkomtnietechttoeaanhetregisserenvanencommunicerenoverdeinformatievoorziening.

Opditmomentwordtdezedimensiewelhetmeestgebruiktindepraktijk.Dezedimensiebrengtookvoor-ennadelenmetzichmee:

• Functioneelbeheerkansnelreagerenopapplicatie-inhoudelijkevragenenincidenten,spreektprimairICT-taal;

• Diepgaandekennisvandeapplicatieisdirectonderhandbereikenhoeftnietexternbetrokkenteworden;

• Pasalshetinhoudelijkoverdeapplicatiegaat,wordtfunctioneelbeheeraangehaakt,erisgeenechteregieoverdeinformatievoorzieningsketen;

• Defunctioneelbeheerdermoethetschaapmetde5potenzijnaangezienhijofzijallesmoetdoenvoordezespecifiekeapplicatie,vantoetsenentestentotgebruikersondersteuning;

• Erisgeenzichtopdeinformatievoorzieningsketenomdatdeverantwoordelijkheidvoordekoppelvlakkennietisbelegd;

• Hetisvoordefunctioneelbeheerdermoeilijkomzichtbaartewordenenteblijvenindeorganisatie,FunctioneelBeheerheeftvaakeenICT-label;

• Erzalveelimpactzijnopfunctioneelbeheerwanneerdeapplicatiewordtgeoutsourcedofwordtvervangendooreenandereapplicatie.

Sjef Remmenlaan 34a, 5706 DB Helmond Tel. 085-2737183

E-mail. m.buurman@functioneel-beheerder.com Datum. 1 december 2015 Auteur. Martijn Buurman

Werving, selectie, detachering en advisering in functioneel beheer en informatiemanagement Pagina 4 van 10

Dezedimensieisinonzeogenzinvolinsituatieswaarbijdebetreffendeapplicatieniettekoppelenisaaneenbepaaldprocesofspecifiekeafdeling.DenkhierbijaanMicrosoftOffice.Ditiseenapplicatieapplicatie-platformdatgebruiktwordtdoordegeheleorganisatie,vandesecretaressetotdemanagersendirecteuren.TochmoetookbijMicrosoftOfficegoedfunctioneelbeheerwordentoegepast.Metnamehetbeheervansjablonen,hetgevenvantrainingenenhetmakenenonderhoudenvanmacro’szijntypischeactiviteitenvooreen“FunctioneelBeheerderOffice”.

Dimensie2:hetbusiness-procesDetweededimensiedeweonderscheidenishetbusiness-proces.MenisfunctioneelbeheerdervaneenspecifiekeprocesalsFinanciënofHR.Hierbijzijnervaakmeerdereapplicatiesdieditprocesondersteunen.

Dekenmerkenvandezedimensie:

• Defocusligtophetbusiness-proces,defunctioneelbeheerderisveelalgepositioneerdindebusiness;

• Vaakziejedefunctietitel“FunctioneelBeheerder”metdenaamvanhetprocesofafdeling/disciplinealsachtervoegsel,somswordtdeterm“Informatiemanager”gebruikt;

• Defunctioneelbeheerderindezedimensieacteertzowelreactiefalsookproactiefenisinstaatmeetedenkenmettactischeenstrategischevraagstukken;

• Alsjekijktnaardetakendanisindezedimensiefunctioneelbeheerenapplicatiebeheerduidelijkgescheidenwaarbijhetapplicatiebeheernietzeldenisuitbesteed;

• Dekoppelvlakkenmetandereapplicatieszijngedektquaverantwoordelijkheid,deIV-keteniseenbelangrijkaandachtspunt;

• Indezedimensieisdefunctioneelbeheerderzeerzichtbaarindeorganisatie;• Envoordeeindgebruikergeldt:FunctioneelBeheerder=BusinessProces.

Sjef Remmenlaan 34a, 5706 DB Helmond Tel. 085-2737183

E-mail. m.buurman@functioneel-beheerder.com Datum. 1 december 2015 Auteur. Martijn Buurman

Werving, selectie, detachering en advisering in functioneel beheer en informatiemanagement Pagina 5 van 10

AlswedezedimensieophetBiSLplottendanzienwedatdezefunctioneelbeheerdervaakooktakenenverantwoordelijkhedenheeftdiezichookindetactischelaagbevinden.Menisvakerbezigmethetopstellenvanbusinesscases,contract-enSLA-managementenbehoeftemanagement.Ookisermeerfocusopdeproactieveactiviteitenalstoetsenentestenenspecificeren,mededoordatereerdere,meerendiepgaanderecommunicatieplaatsvindtmetdestakeholdersindebusiness.

Opditmomentkomenwedezedimensiesteedsvakertegen.Ditheefttemakenmethetfeitdatdegrenzentussenapplicatiesaanhetvervagenzijnendatveelapplicatieswordengeoutsourcednaarexterneleveranciersenderegieoverdeinformatievoorzieningeninformatievoorzieningsketennogwelgevoerdmoetworden.Ookhetaansturenvanencommunicerenmetdezeexterneleveranciersiseenbelangrijkeactiviteitvandefunctioneelbeheerder.Dezedimensiebrengtookvoor-ennadelenmetzichmee:

• Functioneelbeheerkansnelreagerenopproces-inhoudelijkevragenenincidenten,spreektprimairdetaalvandebusiness;

• Diepgaandekennisvandeapplicatieisnietdirectonderhandbereikenmoetexternbetrokkenwordenbijleveranciers;

• Vanuithetproceswordtfunctioneelbeheersnelaangehaaktalshetgaatomdeinformatievoorziening,erisregieoverdeinformatievoorzieningsketenbinnenhetproces;

• Defunctioneelbeheerdermoethetschaapmetde29potenzijnaangezienhijofzijallesmoetdoenvoorditprocesenálleondersteunendeapplicaties,vantoetsenentestentotgebruikersondersteuningénvaakookactiviteitenopdetactischeenstrategischelaag;

Sjef Remmenlaan 34a, 5706 DB Helmond Tel. 085-2737183

E-mail. m.buurman@functioneel-beheerder.com Datum. 1 december 2015 Auteur. Martijn Buurman

Werving, selectie, detachering en advisering in functioneel beheer en informatiemanagement Pagina 6 van 10

• Eriszichtopdeinformatievoorzieningsketenomdatdeverantwoordelijkheidvoordekoppelvlakkentussenapplicatiesisbelegdbijdefunctioneelbeheerder;

• Hetisvoordefunctioneelbeheerdernoodzakelijkomzichtbaartewordenenteblijvenindeorganisatie,FunctioneelBeheerheefteenbusiness-label;

• Erzalweinigimpactzijnopfunctioneelbeheerwanneereenapplicatiewordtgeoutsourcedofwordtvervangendooreenandereapplicatie.

Dezedimensieisinonzeogenzinvolinsituatieswaarbijkennisvanhetbusiness-procesonontbeerlijkisbijhetgoedkunneninrichtenenregisserenvandeinformatievoorzieningdieditspecifiekeprocesmoetondersteunen.DenkhierbijvoorbeeldaanprocessenalsHRenFinanciën.Ditzijnprocessenwaarvaakmeerdereapplicatieshetprocesondersteunenendebijbehorendeprocesactiviteitenwordenuitgevoerddooreenspecifiekeafdeling.Een“FunctioneelBeheerderHR”kandaarbijheelveelwaardetoevoegendoorgoederegieopdeinformatievoorzieningendeinformatievoorzieningsketenalsmededuidelijkeentijdigecommunicatiemetallestakeholders,zowelmetdebusinessalsmetICT.

Dimensie3:hetfunctioneelbeheerprocesDederdedimensiedieweonderscheidenishet“functioneelbeheerproces”.Indezedimensieismengeenfunctioneelbeheerdervaneenspecifiekeprocesofapplicatie.Defocusligtopeenactiviteitdievooralleafdelingenenapplicatieskanwordenuitgevoerd.Denkhierbijaan“ToetsenenTesten”en“Specificeren”.Bijbehorendefunctietitelszijn“Testregisseur”of“Requirementsspecialist”.

Sjef Remmenlaan 34a, 5706 DB Helmond Tel. 085-2737183

E-mail. m.buurman@functioneel-beheerder.com Datum. 1 december 2015 Auteur. Martijn Buurman

Werving, selectie, detachering en advisering in functioneel beheer en informatiemanagement Pagina 7 van 10

Dekenmerkenvandezedimensie:

• Defocusligtophetfunctioneelbeheerproces,depositioneringindeorganisatiehangtafvanhetbetreffendeprocesenvanhetmandaat;

• Defunctioneelbeheerderheeftveelspecifiekekennisvanhetfunctioneelbeheerproces,iseenechtevakspecialist,geenschaapmetde5of29poten;

• Jezietdiversefunctietitelsals“Requirementsspecialist”,“BusinessIntelligenceSpecialist”en“Testregisseur”ontstaanbinnenhetvakgebiedfunctioneelbeheereninformatiemanagement;

• Defunctioneelbeheerderindezedimensieacteertreactiefen/ofproactief,geheelafhankelijkvanhetfunctioneelbeheerproceswaarvoormenverantwoordelijkis;

• Hetprofielvandefunctioneelbeheerderquakennisensoftskillsbepaaltbijwelkprocesdezepersoonhetbestepast;

• Dezichtbaarheidvandefunctioneelbeheerderindezedimensieisafhankelijkvanhetproces.BijGebruikersondersteuningismenzichtbaardervoordebusinessdanbijOperationeleICTaansturing;

• Envoordeeindgebruikergeldt:FunctioneelBeheerder=FunctioneelBeheerProces.AlswedezedimensieophetBiSLplottendanzienwedatdezefunctioneelbeheerdervoorslechtséénoftweeprocessenverantwoordelijkis.Daarbijwelopgemerktdatzedatdandoenovermeerdereprocessenenapplicatiesheen.

Sjef Remmenlaan 34a, 5706 DB Helmond Tel. 085-2737183

E-mail. m.buurman@functioneel-beheerder.com Datum. 1 december 2015 Auteur. Martijn Buurman

Werving, selectie, detachering en advisering in functioneel beheer en informatiemanagement Pagina 8 van 10

Opditmomentkomenwedezedimensieslechtsincidenteeltegen.Vaakhangthetsamenmetorganisatiegrootte,volwassenheidvandeorganisatieenhetprofielvandeaanwezigefunctioneelbeheerders.Hetiswelzodatdezedimensiesteedsvakerorganischontstaat.Erzijnnueenmaalfunctioneelbeheerdersdiebeterzijnintoetsenentestenenmindergevoelhebbenbijgebruikersondersteuning.Ineenteamziejedantochvaakdatbepaaldeactiviteitendoorspecifiekemensenwordenopgepaktomdatzenueenmaalbeterbijhenpassen.Deonderverdelingvandetakenvindtplaatsbinnenhetteam.Dezedimensiebrengtookvoor-ennadelenmetzichmee:

• Functioneelbeheerderskomenmeerinhunkrachttezitten,activiteitensluitenbeteraanbijhunsoftskills;

• Hetismogelijk“QualityGates”metkwaliteitschecksinterichtenbijdekoppelvlakkentussendefunctioneelbeheerprocessen;

• Erisveelmakkelijkereenscheidingtemakenintaken,bevoegdhedenenverantwoordelijkhedenvandediversefunctioneelbeheerders;

• Defunctioneelbeheerderszijnmakkelijkercentraalofdecentraaltepositioneren(afhankelijkvanhetfunctioneelbeheerproces),dezichtbaarheidisdaarwaarhijnodigis;

• Diepgaandekennisvandeproces-ondersteunendeapplicatiesmoetexterngehaaldworden;• Deimpactbijoutsourcingofvervangingapplicatiehangtafvanhetfunctioneelbeheer

proces.BijTransitiezaldeimpactgroterzijndanbijGebruikersondersteuning.Erzijnwelduidelijkerandvoorwaardendiemakendatdezedimensiegoedkanwordeningevuld.Erdienenbijvoorbeeldduidelijkeonderlingecommunicatielijnenenoverlegstructurentezijnmetdevakspecialistenonderlingenmetdefunctioneelbeheerdersuitdeanderedimensies.Erzijnindimensiedriemeeroverdrachtsmomentennodigmetcollega’s(bijv.van“TestenenToetsen”naar“TransitieVoorbereiden”)daarwaarerinde1een2edimensievaakmaaréénpersoonverantwoordelijkisvooralleondersteuningvandeapplicatieofhetbusiness-proces.Dezedimensieisinonzeogenzinvolinorganisatiesmeteengrootapplicatielandschapencomplexebusiness-processenwaarbijeengroterolisweggelegdvoordeinformatievoorzieningbijdeuitvoeringvanhetprimaireproces.Denkmetnameaaninformatierijkeorganisatiesalsbanken,verzekeraars,ziekenhuizenenonderwijsinstellingen.Vaakzijneralmeerderefunctioneelbeheerdersactiefinhetondersteunenvanhetprimairebusiness-procesenzehebbenvaakalorganischeenverdelinggemaaktintaken.Deenefunctioneelbeheerderpraatvakermetdebusiness,deanderefunctioneelbeheerderisjuistdecontactpersoonvandeICT-afdeling.Belangrijkisditookteformaliserenenuittedragennaardediversestakeholderszodatdefunctioneelbeheerdersookzowordenaangesprokendoordestakeholdersendaarmeeechtinhunkrachtwordeningezet.

Sjef Remmenlaan 34a, 5706 DB Helmond Tel. 085-2737183

E-mail. m.buurman@functioneel-beheerder.com Datum. 1 december 2015 Auteur. Martijn Buurman

Werving, selectie, detachering en advisering in functioneel beheer en informatiemanagement Pagina 9 van 10

DeontwikkelingvandedimensiesWijzieneendalinginfunctioneelbeheerdersdiewordeningezetopde1edimensie.Ditheefttemakenmeteenaantalontwikkelingendieweonderscheiden:

• Outsourcingvanapplicatieszorgtvooreen“natuurlijke”overgangvanfunctioneelbeheeropde1edimensienaarde2eof3edimensie;

• Applicatiegrenzenverwaterenwaardoormenwordt“gedwongen”naarde2eof3edimensie;• Functioneelbeheerderswillenookzelfsteedsmeerinhunkrachtwordeningezetinplaats

vandatzealleenwordeningezetinhetblussenvanbrandjesendichtlopenvandegaten;• Externeleveranciersvrageneenanderemaniervanaansturingvanuitderegieorganisatie.

Wezieneendalingindeaantallenfunctioneelbeheerdersdiezichrichtenopdeapplicatie;1edimensie.Defunctioneelbeheerdersdiezichbezighoudenmetde2edimensiestijgtlangzaammaargestaag.Destijgingzitmetnamebijdefunctioneelbeheerderszichspecialiserenineenspecifiekfunctioneelbeheerproces.Deveranderingindimensiesdiewesignalerenhebbenwezichtbaargemaaktinonderstaandegrafiekwaarindeverwachteontwikkelingperdimensieisuitgezetoverdeperiode2016–2020.

2016 2017 2018 2019 2020

Dimensie1

Dimensie2

Dimensie3

Sjef Remmenlaan 34a, 5706 DB Helmond Tel. 085-2737183

E-mail. m.buurman@functioneel-beheerder.com Datum. 1 december 2015 Auteur. Martijn Buurman

Werving, selectie, detachering en advisering in functioneel beheer en informatiemanagement Pagina 10 van 10

DetoekomstigeorganisatieWijdenkendateentoekomstigeorganisatievoordelenheeftbijhetinzettenvanfunctioneelbeheerdersopalledriededimensies.HetisinonzeogennietonlogischomzoweleenFunctioneelBeheerderMicrosoftOfficealseenFunctioneelBeheerderHR,eenTestregisseureneenGebruikersondersteunerinjeorganisatietehebben.Zieookonderstaandegrafischeweergave.Hetinteressantevaneendergelijkeinrichtingisdatbijdesnijvlakkentussendefunctioneelbeheerdersinde1edimensieen2een3edimensieerveelsynergiekanontstaan.WaaromnietdetestregisseurbetrekkenbijhettestenvandenieuweversievanMicrosoftOfficedoordeFunctioneelBeheerderOffice?OfderequirementsvoorhetnieuwefinanciëlesysteemtelatenopstellendoordeFunctioneelBeheerderFinanceinsamenwerkingmetdeRequirementsSpecialist?

Wanneerwelkedimensie?Hoekuntunagaanwelkedimensievoordefunctioneelbeheerdersinuworganisatiedebestekeuzeis?Datisafhankelijkvaneenaantalfactoren(inwillekeurigevolgorde):

• Cultuurenvolwassenheidvandeorganisatieénvandeexterneleveranciers;• Organisatiegrootte;• Kwaliteitenenwensenvandefunctioneelbeheerders;• Toekomstvisievandeorganisatie,vanInformatiemanagementenvanICT;• Marktontwikkelingenentechnologischeontwikkelingen;• Complexiteitengroottevanhetapplicatielandschap;• Aantalaanwezigefunctioneelbeheerderseninformatiemanagers;• Dehuidigeinrichtingvanfunctioneelbeheereninformatiemanagement.

Wiltuondersteuninginhetkiezenvandejuistedimensie(s),neemdancontactopmetMartijnBuurmanvanFunctioneel-Beheerder.comopm.buurman@functioneel-beheerder.comof06-21823874.