Post on 22-Jan-2016
description
11
DE BTW ONDER SPANNING: TRENDS EN ONTWIKKELINGEN
De toekomst van de btw
‘Op de helling’?
Ad van Doesum
Op de helling…
Programma
33
1. Btw is top!
2. Btw gaat bergafwaarts!
3. Op de helling: De toekomst van de btw
4. Tarieven
5. Vrijstellingen
Btw is top!Enkele aan de btw toegeschreven voordelen
• Belastingdruk wordt over gehele maatschappij verdeeld
• Hoge opbrengst bij laag tarief
• Stabiliteit van de belasting
• Gunstig voor groep en werkgelegenheid (arbeid niet belast)
• Lage perceptiekosten
• Lage inningskosten
• Draagkracht?4Wereldwijde trend: Verschuiving naar indirecte belastingen
Programma
55
1. Btw is top!
2. Btw gaat bergafwaarts!
3. Op de helling: De toekomst van de btw
4. Tarieven
5. Vrijstellingen
Btw bergafwaartsEnkele tekortkomingen van en bedreigingen voor het btw-systeem
1. Harmonisatie niet voltooid
2. Regelgeving complex
3. Btw werkt niet neutraal
4. Btw is fraudegevoelig
5. Btw kan technologische ontwikkelingen niet bijhouden
66
Btw bergafwaartsEnkele gevolgen van tekortkomingen en bedreigingen van de btw
Overheid
1. Mislopen belastingopbrengsten
2. Hogere kosten controle
Ondernemers
1. Rechtsonzekerheid / rechtsongelijkheid/ verstoring concurrentieverhoudingen
2. Hoge nalevingskosten ondernemers
77
Katalysators
1.Economische groei door een eengemaakte markt
2.Toename e-commerce
3.Demografische ontwikkelingen
4.Verschuiving naar indirecte belastingen
Programma
88
1. Btw is top!
2. Btw gaat bergafwaarts!
3. Op de helling: De toekomst van de btw
4. Tarieven
5. Vrijstellingen
Mededeling Commissie 2011 (‘White Paper’)Prioriteitsgebieden en doelstellingen
Solide en Fraude-
bestendig
Efficient
en
Neutraal
EenvoudigCOM(2011)851
928 May 2013The Future of VAT
De toekomst van de btwEnige initiatieven ter vereenvoudiging van de btw
• Explanatory notes 2015 wijzigingen
• One Stop Shop breder toepassen (uitwerking plannen na 2015)
• EU VAT Web Portal
• Harmoniseren btw-aangifte (voorstel COM 2013-721)
• Harmoniseren andere verplichtingen (uitwerking plannen na harmoniseren btw-aangifte)
Eenvoudig
De toekomst van de btwEnige initiatieven om de btw solide en fraudebestendig te maken
• Quick reaction mechanism (Richtlijn 2013/42/EU, art. 199bis Btw-Richtlijn)
• Onderzoek haalbaarheid cross-border audits
• Onderzoek intensievere samenwerking derde-landen
Solide en Fraude-
bestendig
Eenvoudig
De toekomst van de btwEnige initiatieven in verband met de efficiëntie en de neutraliteit
• Vrijstellingen opschonen (gradueel afschaffen)
• Centrale bindende lijst van goederen en diensten die in de lidstaten onder verlaagde tarief vallen
• Tariefstructuur herbeoordelen
Solide en Fraude-
bestendig
Efficient
en
Neutraal
Eenvoudig
Programma
1313
1. Btw is top!
2. Btw gaat bergafwaarts!
3. Op de helling: De toekomst van de btw
4. Tarieven
5. Vrijstellingen
Tarieven
• Normale tarief (art. 97 Btw-RL)
– Min. 15%
• Verlaagde tarieven (art. 98 Btw-RL)
– Max. 2 verlaagde tarieven– Bijlage III Btw-RL– Min. 5%
• Bijzonder verlaagd tarief (bijv. art. 110, 114, 128 Btw-RL)
• Nultarief (bijv. Art. 138 Btw-RL)
– Vrijstelling met recht op aftrek (vgl. art. 169 Btw-RL)
14
Het rechtskarakter en de indirecte vorm van de btw
Consumptiefverbruik
Bestedingen doorparticulieren
Leveringen vangoederen endiensten tegenvergoeding
Leveringen van goederenen diensten tegenvergoeding door ondernemers
15Verlaagde tarief: strikt uitleggen
TarievenHuidige tariefstructuren lidstaten
4
2,1
4,8
4
3
6
9
15
7
9
6,5
10
5,5
5
9
10
5
12
5
6
5
5
6
10
5
6
5
9,5
10
10
6
5
12
13
10
13
13,5
9
9
12
18
7
8
13
9
14
12
21
20
21
25
19
20
23
21
20
25
23
22
19
21
21
15
27
18
21
20
23
23
24
22
20
24
25
20
0 5 10 15 20 25 30
Belgium
Bulgaria
Czech
Denmark
Germany
Estonia
Greece
Spain
France
Croatia
Ireland
Italy
Cyprus
Latvia
Lithuania
Luxembourg
Hungary
Malta
Netherlands
Austria
Poland
Portugal
Romania
Slovenia
Slovakia
Finland
Sweden
UK
Normale tarief
Verlaagde tarief 2
Verlaagde tarief 1
Bijzonder verlaagd tarief
Gemiddelde normale tarief: 21,5Bron: European Commission: VAT rates applicable in the EU Member States
TarievenEnkele motieven lage tarieven
1. Draagkracht– Bijvoorbeeld: eerste levensbehoeften (thans: alle levensmiddelen)
2. Menselijk leed niet te zwaar belasten– Bijvoorbeeld: geneesmiddelen
3. Beperking druk sociaal-culturele sfeer, onderwijs– Bijvoorbeeld: bioscopen, musea
4. Cumulatie btw verzachten– Bijvoorbeeld: kunstvoorwerpen (in- en uit btw-sfeer)
5. Versterking sectoren– Bijvoorbeeld hotelsector, landbouwsector
6. Stimuleren werkgelegenheid– Bijvoorbeeld arbeidsintensieve diensten
7. Afremmen of stimuleren gebruik bepaalde prestaties– Bijvoorbeeld boeken, geen laag tarief alcoholica
8. Beperken risico’s fraude– Bijvoorbeeld: restaurantdiensten, restauratie en cateringdiensten
9. Verlichten verstoring verstorend effect IB– IB maakt niet werken aantrekkelijk: aan werk complementaire prestaties laag belasten
17
TarievenEnige effecten verlaagde tarieven
• Indelingsproblemen Discussies reikwijdte verlaagde tarief, eenheid van prestatie– Rechtszekerheid
• Administratieve lasten
• Inningskosten
• Verstorende effecten verlaagde tarief– Tarief bepaalt keuze voor goed of dienst: welvaartsverlies– Uitschakelingseffecten: commissionair: 6%, agent 21%– Rem op productinnovatie– Tariefshopping / grenseffecten: gedetailleerde regelgeving
• Verlaagde tarieven niet doelmatig om veronderstelde doelen te bereiken
Verlaagdtarief
Normaaltarief
Normaaltarief
TarievenUniformeren en harmoniseren
19
Land A Land B
Tarief 1 Tarief 2Tarief 1
Uniformeren Harmoniseren
Tarief 2Tarief 1
TarievenTarieven op de helling? Moet dat? Hoe dan?
20
Programma
2121
1. Btw is top!
2. Btw gaat bergafwaarts!
3. Op de helling: De toekomst van de btw
4. Tarieven
5. Vrijstellingen
Het rechtskarakter en de indirecte vorm van de btw
Consumptiefverbruik
Bestedingen doorparticulieren
Leveringen vangoederen endiensten tegenvergoeding
Leveringen van goederenen diensten tegenvergoeding door ondernemers
22Vrijstellingen: strikt uitleggen
Vrijstellingen
1. Verplichte vrijstellingen zonder aftrek
2. Verplichte vrijstellingen met aftrek• Nultarief• Externe neutraliteit (bijv. financiele diensten aan non-EU
afnemers)
3. Optionele vrijstellingen / keuze voor belaste prestatie• Bijv. onroerend goed
4. ‘Oneigenlijke vrijstelling’: buiten reikwijdte btw geplaatst• Publiekrechtelijke lichamen• Overgang algemeenheid van goederen / diensten• Bijzondere regelingen (ko-regeling, landbouwregeling)
VrijstellingenEnige motieven vrijstellingen
1. Correcties op ruime definitie ondernemer– Bijvoorbeeld: prestaties sportorganisaties aan leden
2. Correcties op ruime definitie levering / dienst– Bijvoorbeeld: levering van geld
3. Beperken cumulatie– Bijvoorbeeld onroerend goed
4. ‘Difficult to tax’– Bijvoorbeeld: financiële prestaties
(vgl. HvJ 19 april 2007, nr. C-455/05 (Velvet Steel), V-N 2007/21.18)
5. Onderworpen aan een andere belasting– Verzekeringen, kansspelen
6. Stimuleren gebruik bepaalde prestaties i.v.m. positieve externe effecten– Bijvoorbeeld: sociaal-culturele instellingen
7. Toegankelijkheid zorg / verminderen kosten zorg– (vgl. HvJ 18 november 2010, nr. C-156/09 (Verigen), V-N 2010/59.22)
8. Elimineren vrijstelling politiek moeilijke boodschap24
VrijstellingenEen effect van vrijstellingen: cumulatie
OndernemerA
OndernemerB
ConsumentOndernemer
C
Belast BelastVrijgesteld
Prijs
Btw over prijsPrijs
Niet aftrekbarebtw (verborgen btw) Verborgen btw
Prijs
Btw over prijs
Btw over verborgen btw
Cumulatie: btw over btw!
Geen aftrekrecht!
25
VrijstellingenEnige andere effecten van vrijstellingen
• Afbakeningsproblematiek
• Pro-rata berekeningen
• Verstoring inkoopkeuze / neiging tot ‘inbesteden’ (‘doe-het-zelf-effect’)
• Vermindering beloning gebruik productiefactoren– Indien aftrekbare btw niet kan worden doorberekend
• Verstoring internationale handel (schending bestemmingslandbeginsel)– Indien niet aftrekbare btw wel wordt doorberekend
• Uitlokken belastingontwijking
VrijstellingenVrijstellingen op de helling? Moet dat? Hoe dan?
27
Dank voor uw aandacht
• Tot straks in de workshop!