Post on 07-Jun-2015
T.C. BEYKENT ÜNİVERSİTESİ
SOSYAL BİLİMLER ENSTİTÜSÜ
TEZ ve PROJE YAZIM KILAVUZU
Hazırlayanlar: Prof. Dr. Mehmet Fikret GEZGİN
Beykent Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Müdürü
Öğr. Gör. Bilal KARGI Beykent Üniversitesi
Meslek Yüksek Okulu
İstanbul-2006
İÇİNDEKİLER
Sunuş 1
1. ÇALIŞMAYA İLİŞKİN MALZEME:
KAĞIT NİTELİĞİ VE PROGRAM SEÇİMİ 2
1.1. Kağıt 2
1.2. Cilt 2
1.3. Program 2
1.4. CD Kayıt Düzeni 2
2. DIŞ KAPAK 2
3. İÇ KAPAK 2
4. YEMİN METNİ 3
5. JÜRİ SAYFASI 4
6. TÜRKÇE ÖZET VE ANAHTAR KELİMELER 4
7. İNGİLİZCE ÖZET VE ANAHTAR KELİMELER 4
8. İÇİNDEKİLER 4
9. TABLOLAR LİSTESİ 5
10. ŞEKİLLER LİSTESİ 5
11. KISALTMALAR 5
12. GÖVDE METNİ 6
12.1. Giriş 6
12.2. Bölümler 6
12.3. Dipnotları 6
12.4. Sonuç (Sonuç ve Öneriler) 8
13. KAYNAKÇA 8
14. ÖZGEÇMİŞ 8
15. TEZ TESLİM SÜRECİ 8
16. CD KAYIT DÜZENİ VE SON İŞLEMLER 8
17. EKLER 10
16.1 Ek-1: Dış Kapak Örneği
16.2. Ek-2: İç Kapak Örneği
16.3. Ek-3: Yemin Metni Örneği
ii i
16.4. Ek-4-a: Tez İçin Jüri Sayfası Örneği
16.4. Ek-4-b: Proje İçin İzleme Komitesi Sayfası Örneği
16.5. Ek-5 Türkçe Özet ve Anahtar Kelimeler Örneği
16.6. Ek-6: İngilizce Özet ve Anahtar Kelimeler Örneği
16.7. Ek-7: İçindekiler Örneği
16.8. Ek-8: Tablolar Listesi Örneği
16.9. Ek-9: Şekiller Listesi Örneği
16.10. Ek-10: Kısaltmalar Örneği
16.11. Ek-11: Dipnotları Örnekleri
16.12. Ek-12: Sonuç Örneği
16.13. Ek-13: Kaynakça Örneği
16.14. Ek-14: Özgeçmiş Örneği
iii ii
SUNUŞ ve KAVRAMLAR
Bu Kılavuz, Beykent Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü (SBE) öğrencilerinin
ödev, makale, proje, tez yazımı sırasında uygulamaları gereken (ödev ve makalelerin
kendilerine özgü gerekleri istisnadır) kuralları göstermektedir. Kuşkusuz, SBE’nün farklı
nitelik taşıyan Sinema-Televizyon ve kısmen farklı olabilecek İngiliz Dili ve Edebiyatı
Programları için danışman önerisi doğrultusunda daha başka bir hazırlama şekli mümkündür.
Öncelikle kullanılacak materyal ve yazım özelliklerini belirterek başlayan bu Kılavuz
bir proje ya da tez’in şekli sıralaması dikkate alınarak düzenlenmiştir. Dolayısıyla, Kılavuz
proje veya tez yazımını esas almaktadır.
Proje, Tez ve Danışman Kavramları: Proje, belirlenmiş bir konu, sorun veya sürece
ilişkin durum değerlemeye, çözüm sağlamaya veya varsa yeni bir tarza dönüştürmeye dönük
konusu, amacı, sorunu, yöntemi (metodolojisi), parametreleri, performans kriterleri ve süresi
belirli bir akademik çalışma sürecini gerçekleştirmeye dönük sistematik bir yaklaşımı ve
bunun başarımını ortaya koyan, genellikle “ne ve nasıla” dönük sistematik, yararlanılabilir ve
paylaşılabilir içerikteki akademik çalışma raporudur.
Tez, belirlenmiş yeni bir konu, sorun veya sürece ilişkin yeni durum değerlemeye,
çözüm sağlamaya veya varsa yeni bir tarza dönüştürmeye dönük konusu, amacı, sorunu,
yöntemi (metodolojisi), parametreleri, performans kriterleri ve süresi belirli bir akademik
çalışma sürecini gerçekleştirmeye dönük sistematik bilimsel bir yaklaşımı ve bunun
başarımını evrensel akademik bir farklılıkla ortaya koyan, “niçini” cevaplandırmaya dönük
sistematik, yararlanılabilir ve paylaşılabilir içerikteki akademik çalışma raporudur.
Danışman, tez veya proje kavramına uygun bir biçimde, yeni fikir geliştirici,
yenileştirici, proje veya tezin süre ve sürecinin objektif akademik ilkelerle takipçisi, bunların
sistematik, yararlanılabilinir ve yaygınlaştırılabilir içerikte sunuma hazır hale getirilmesini
sağlayıcı ilk performans değerleyicisidir.
Bu Kılavuzun ön çalışması, (farklı akademik kurumlara ilişkin kılavuzların
derlenmesi) Üniversitemiz MYO Öğr. Gör. Bilal Kargı tarafından yapılmıştır. Nihai metni
her iki hazırlayıcı birlikte gerçekleştirmiştir.
Çalışmanın tüm öğrencilerimize yararlı olmasını diliyoruz. 12 Mayıs 2006
Öğr. Gör. Bilal Kargı Prof. Dr. Mehmet Fikret Gezgin
Beykent Üniversitesi Beykent Üniversitesi
Meslek Yüksek Okulu Sosyal Bilimler Enstitüsü Müdürü
iv 1
1. ÇALIŞMAYA İLİŞKİN MALZEME: KAĞIT NİTELİĞİ VE PROGRAM SEÇİMİ
1.1. Kağıt
Sayfanın bir yüzüne yazım yapılmak üzere, standart 80 gram A-4 kağıdı
kullanılacaktır.
1.2. Cilt: Jüri seçimi öncesi, hazırlanan çalışmanın spiral ciltli (4) dört nüshası Enstitü
Müdürlüğü’ne teslim edilmek amacıyla hazırlanır. Doktora tezi söz konusu olduğunda ise 6
nüsha hazırlanır.
1.3. Program:
Çalışma metni, MS Windows tabanlı MS Word 6.0 versiyon ve üzeri versiyonlarda
hazırlanmalıdır. Tablo, grafik ve şekiller için Excell veya danışmanın önereceği bir diğer
program kullanılabilir.
1.4. CD Kayıt Düzeni
Bu husus, proje ya da tezin başarı ile savunulması sonrası sürece ilişkindir. Gerek CD
kayıt düzeni, gerekse mezuniyet için yapılması şart diğer işlemler aşağıda md. 16’da
açıklanmıştır.
2. DIŞ KAPAK
Dış kapakta, Üniversitenin, Enstitünün, Anabilim Dalının, Bilim Dalının adları, proje
veya tezin adı, hangi tür (proje/tez) çalışma olduğu, hazırlayanın adı ve soyadı ile
savunulduğu yer (İstanbul) ve yıl yazılır. (Örnek için bkz. Ek-1)
3. İÇ KAPAK
İç kapakta, dış kapaktan farklı iki unsur vardır: Öğrencinin ad ve soyadının altında
öğrenci numarası yer alır. İkinci olarak danışman satırı bulunur. Burada danışmanın ünvanı ile
kısaltmasız şekilde adı ve soyadı yer alır. (Örnek için bkz. Ek-2)
v 2
Hem dış, hem de iç kapakta uyulması gereken sayfa düzeni aynı olup; üst, alt ve
sağdan 2,5 cm ve sol taraftan 3 cm boşluk bırakılacak şekilde gerçekleştirilir.
Her iki kapakta da Times New Roman (TNR) yazı karakteri kullanılır. Kapaklarda
satırlar arasında tek satır arası boşluk olmalıdır. Yazım düzeni bakımından bloklar arasında
eşit satırda aralık bırakılır. Burada “blok”tan kasıtedilen husus (Ek’te verilen örneklerden de
görüleceği üzere) şudur:
Dış Kapak bakımından; Üniversitenin adından bilim dalının adının adına kadar olan
kısım bir blok, çalışmanın başlığı ve niteliği, hazırlayan ibaresi ve hazırlayanın adı, soyadı;
savunma yeri ve yılı ise diğer bloklardır.
İç Kapak bakımıdan: Dış kapağa ek olarak, danışman ibaresi ve adı soyadı bloku
bulunur.
Bu blokların yazı karakteri nitelikleri şöyledir: Üniversitenin adından bilim dalının
adına kadar olan kısım ilk bloktur. Bu blok, sayfanın ilk satırından başlayacak biçimde ve
(TNR) yazı karakteri ile 14 punto olarak yazılır.
Çalışmanın başlığı ve niteliği ikinci bloktur. Bunlardan çalışmanın başlığı “koyu”
karakterlerle, yine TNR olarak ve 16 punto ile yazılır. Hemen altında yer alan çalışmanın
niteliği (Tez veya Proje) ise, parantez işareti içerisinde ve 14 punto ile koyu olmaksızın
yazılır.
Hazırlayan ve hazırlayanın adı üçüncü bloktur. Bunlardan “Hazırlayan” ifadesi; koyu
olmamak üzere 14 punto ile yazıldıktan hemen sonra, isim ilk harfi büyük ve soyismin
tamamı büyük harfle ve 18 punto ile koyu olarak yazılır.
Savunulan yer ve yıl ise son bloku oluşturur. Bu blok, 14 punto ve koyu olmaksızın
yazılır. Bu örnekler Ek-1 ve Ek-2’de net olarak gösterilmiştir.
4. YEMİN METNİ
Yemin metninde şu ifadeler yer alır: “Sunduğum Yüksek Lisans Projesi /Yüksek
Lisans Tezimi, Akademik Etik İlkelerine bağlı kalarak, hiç kimseden akademik ilkelere aykırı
bir yardım almaksızın bizzat kendimin hazırladığına and içerim.” (Örnek için bkz. Ek-3)
vi 3
Örnekte de görüleceği üzere; yemin metninin sonuna tarih, çalışmayı hazırlayanın adı ve
soyadı yazılır. Hazırlayan, ad ve soyadının üstündeki boşluğu imzalar.
5. JÜRİ SAYFASI
Savunmadan başarı ile geçmiş çalışmaların nihai nüshalarında yer alan bu sayfanın
örneği için Ek-4’e bakılmalıdır. (Tez için Ek-4-a ve Proje için Ek-4-b)
6. TÜRKÇE ÖZET VE ANAHTAR KELİMELER
Türkçe özet, 1,5 satır aralığı ve TNR karakterinde 12 punto ile yazılır, yarım sayfadan
az ve 1 sayfadan fazla olmaz (yaklaşık 250 kelime). Özetin altında en az beş anahtar kelime
yer alır. Bu kelimeler çalışmayı yansıtıcı ve özünü temsil edici nitelikte terimlerden oluşur.
(Örnek için bkz Ek-5)
7. İNGİLİZCE ÖZET VE ANAHTAR KELİMELER
Türkçe özet ve anahtar kelimelerin tercümesinden ibarettir. (Örnek için bkz. Ek-6)
Dikkat: Buraya kadar olan sayfalar için kesinlikle sayfa numarası kullanılmaz.
Aşağıda 8’de açıklanan “İçindekiler”’den başlamak üzere “Kısaltmalar” dahil Romen
Rakamı ile sayfa numarası verilir.
8. İÇİNDEKİLER
İçindekiler’de romen rakamı ile sayfa numaralandırması başlar. Dolayısıyla,
İçindekiler sayfasından önce yer alan sayfalardan; Yemin, Jüri Sayfası, Türkçe Özet ve
Anahtar Kelimeler İngilizce Özet ve Anahtar Kelimeler “İçindekiler”de belirtilmekle birlikte
bunların karşılarına sayfa numarası yazılmaz.
İçindekiler’de, yukarıda ifade edilen hususların (1-7) dışında kalan tüm hususlar; yani,
çalışmanın bütün bölümleri, bölüm alt başlıkları ve diğer ara başlıklar belirtilir.
İçindekiler’de başlıklar sırf rakam şekinde verilir. Bunlardan bölüm başlıkları Romen
rakamları ile; diğerleri ise günlük hayatta kullanılan rakamlarla verilmelidir.
İçindekiler’de, İçindekiler sayfası sonrasında eğer çalışma metninde yer alıyorsa,
Tablolar Listesi ve Şekiller Listesi de yer alır. Bu listelerden sonra Kısaltmalar verilir.
vii 4
Bunların her üçü, İçindekiler’i takip edecek şekilde, Romen rakamları ile numaralandırılır.
(Örnek için bkz. Ek-7)
İçindekiler düzenlenirken, Ek-7’de de görüleceği üzere, bölüm başlıkları ve ana
başlıklar büyük harflerle; diğer düzeydeki başlıklar ise, yalnızca baş harfleri büyük olacak
şekilde yazılır. Bölüm başlıkları sayfaya ortalanmış şekilde; ana başlıklar ise soldan 3,5 cm
boş bırakılarak satır başından başlayacak şekilde yazılır. Diğer düzeylerdeki alt başlıkların her
bir düzeyi için, klavyedeki (TAB) tuşu ile girinti yapılarak başlıklar yazılır. Bölüm başlıkları
hariç diğer tüm düzeylerdeki başlıklar için sayfa numaraları, başlığın bittiği satırın sağ
kaşılığına yazılır.
İçindekiler’de TNR yazı karakteri ve 12 punto kullanılır. Yalnızca bölüm başlıkları ve
ana başlıklar koyu harflerle ve diğer tüm başlıklar koyu olmaksızın yazılırlar.
9. TABLOLAR LİSTESİ
Tablolar numaralandırılarak ve isimleriyle verilir. Çalışmanın bölümleri değişse de
tablo numaralarının sıralaması değişmez ve ardışık olarak devam eder. Tablo numarası ve
tablo adı tablonun üstünde, koyu harflerle ve ortalanmış olarak verilir. (Örnek için bkz. Ek-8)
10. ŞEKİLLER LİSTESİ
Şekiller de –Tablolar gibi- numaralandırılarak ve isimleriyle verilir. Numaralandırma
bölüm değişikliklerinde de devam eder. Şekil numarası ve şekil adı şeklin altında, koyu
harflerle ve ortalanarak verilir. (Örnek için bkz. Ek-9)
Tablo ve Şekiller genellikle bilgisayar ortamında elde edilmiş veya düzenlenmiştir.
Eğer, çalışma içerisinde, harita, fotoğraf, çizim ve benzeri malzeme veriliyorsa, bunların
listesi de aynı biçimde düzenlenir.
11. KISALTMALAR
Çalışma içerisinde geçen bazı kurum ve kavramlar ile yazım tekniği gereği yapılan
kısaltmalar, “Kısaltmalar” sayfasında alfabetik sıra ile verilir ve karşılarına tam açılımları
yazılır. (Örnek için bkz. Ek-10)
viii 5
12. GÖVDE METNİ
Gövde Metni “Giriş” ile başlar ve “Sonuç” veya “Sonuç ve Öneriler” ile biter. Bu
başlıkların her ikisine de (Giriş ve Sonuç/Sonuç ve Öneriler) başlık numarası verilmez.
Gövde metninin hazırlanmasında bu kılavuzun esas itibariyle bir iskelet niteliği
taşıdığı; metnin içerik bakımından oluşturulmasında bir yandan, Metodoloji ve Araştırma
Teknikleri derslerinden edinilen bilgilerin bir yandan da danışmanın yönlendirmelerinin
(talep, öneri ve değerlendirmelerinin) esas olduğu açıktır. Tez yazımı, bu metinde belirtilen
esaslar doğrultusunda, genel kabul görmüş ilkelere de uygun olmalıdır. Bu ilkeler, Enstitü
Yönetimi tarafından, ayrıca belirtilecektir.
12.1. Giriş
“Giriş”, çalışmanın Birinci Bölüm’ünden önce gelir. Çalışmaya, çalışma amacı,
kullanılan yöntem ve tekniklere ve çalışma konusuna ilişkin tanıtıcı nitelikteki ön bilgilere yer
verilir. Giriş’in sonunda, çalışmaya konu olan temel düşünce ya da düşünceler, bir başka
deyişle test edilen varsayım hakkında açıklama yapılır.
“Giriş” metni gövde metninde de kullanılacak olan TNR 12 punto ile ve her iki yana
dayalı olarak 1,5 satır arası ile yazılır.
12.2. Bölümler
Proje ya da Tez iki bölümden az olamaz. Bölüm başlıkları ve alt başlıklar danışmanın
onayı çerçevesinde oluşur. Bir bölümün tek alt başlığı olamayacağı gibi, bir alt başlık da tek
bir ayırıma (daha alt bir başlığa) göre açıklanamaz.
Başlıklar ve alt başlıkların numaralarının rakamlarla verileceği önceden de
belirtilmişti. Bu bakımdan, metin içinde geçen ve başlıkları sıralayan rakamlar “İçindekiler”
sayfasında yer almalıdır. Ancak, tırnak içinde verilmesi gereken alıntılarda yer alan rakamlar
bunun dışındadır. Bölümlerin yazımında -gerekiyorsa ”Giriş”te de- alıntı, yorum ve özet
bilgi sunumları arasındaki nitel farklılığa dikkat edilmelidir.
12.3. Dipnotları
Dipnotları, sayfanın altında ve her sayfada (1)’den başlayacak numaralandırma ile
verilir. Telif ve tercüme kitaplar, makaleler, gazete haberleri, internet kaynakları farklı
ix 6
şekillerde gösterilir. Kütüphane indeksleri konu (kitap başlığı) ve yazar soyadlarına göre
düzenlendiği için, aynı yıl içerisinde birden fazla ve içerik ya da sayfa numaraları bakımından
farklılık gösteren baskı söz konusu olmadıkça gereksiz ayrıntıdan kaçınılmalıdır. Aynı
şekilde, soyadı aynı ve ön adının ilk harfi de aynı olan yazarlar ile aynı yazarın bir’den fazla
çalışmasını, birden fazla defa kaynak olarak göstermek gerekirse, bu gereklilik yazarların ya
da kaynağın belirtimini sağlayacak şekilde gerçekleştirilir.
Dipnotu kitabın yazarının soyadı ile başlar. Ön adının İlk harf(ler)i, kitabın adı; varsa
parantez içinde çevirenin ön adının ilk harfi ve soyadı, basım yeri ve yılı belirtilir.
Makaleler de yazar adı ve varsa tercüme eden aynı biçimde gösterilir. Makalenin adı
tırnak işareti içinde verilir. Hemen ardından makalenin yer aldığı dergi, gazete, derleme eser
ya da ansiklopedi belirtilir. Bunlardan gazete makalesi için, gazetenin adı ve yayım gününün
belirtilmesi yeterli iken, ansiklopedi ve akademik dergilerde cilt ve sayının, bazen -aylık
periyodiklerde yayım yılından hemen önce- eğer var ise ayın belirtilmesi gerekir. İnternet
ortamındaki makale, haber vs. için, ilgili arama başlığı aynen kullanılır. (Örnek için bkz. Ek-
9)
Dipnotları TNR karakteri ile ve MS Word programının otomatik dipnotlama sistemi
ile verilmelidir. Yazı karakteri ise 10 punto olmalıdır. Dipnotu örnekleri için Ek-11’e bakınız.
Daha önce dipnotu olarak kullanılan bir kaynağa tekrar atıf yapılmak istenildiğinde
yazar(lar)ın soyadı ile kaynağın niteliğini belirten kısaltma (örneğin kitap için a.g.k. gibi) ve –
gerekiyorsa- sayfa numarası verilir. Ansiklopedi makalesi, gazete makalesi ve haberinde,
internet kaynağında ilk atıf sırasında sayfa numarası belirtilmediği için, sonraki atıflarda da
sayfa numarası belirtilmez.
Yayımlanmamış bir çalışmadan yararlanılıyorsa çalışmanın bu özelliği parantez içinde
belirtilir. Bir kurumun [örneğin, DPT (Devlet Planlama Teşkilatı) gibi] imzası ile yayımlanan
çalışmalara bu kurumun adı esas alınarak atıf yapılır.
Dikkat: Gerek dipnotlarında ve gerekse Kaynakçada hazırlayan tarafından
bizzat görülmemiş hiçbir çalışma belirtilmez. Aksi hal, akademik etik ilkelerine aykırılık
oluşturur.
x 7
12.4 Sonuç (Sonuç ve Öneriler)
Gövde metninin sonunda yer alan bu kısımda çalışmada varılan sonuç(lar) ve varsa
öneriler belirtilir. Test edilen ana fikir(ler) -varsayımlar- kısa gerekçelerle değerlendirilir.
(Örnek için bkz. Ek-12)
13. KAYNAKÇA
Bir kaynağın dipnotunun ilk verilişi ile kaynakça arasındaki tek fark, atıf yapılan sayfa
numarasının yer almamasıdır. Kaynakça bu ilkeye göre düzenlenir. Bir kaynakça sayfası
örneği için bkz. Ek-13.
14. ÖZGEÇMİŞ
Tezi veya projeyi hazırlayanın özellikle eğitim hayatını anlatan bir özgeçmişi
çalışmanın sonunda yer alır. Örnek bir özgeçmiş için bkz. Ek-14.
15. TEZ/PROJE TESLİM SÜRECİ
Bir proje ya da tezin jüri öncesi ve son halinin Enstitümüze teslim gerekleri,
Yükseköğretim Kurulu’nun istemlerine uygun olarak aşağıdaki şekildedir. 16. CD KAYIT DÜZENİ VE SON İŞLEMLER Tezlerin Hazırlanmasında Dikkate Edilecek Hususlar 1. Tezler; - Kompakt disk (CD) ortamında dijital olarak 2 adet (tezin tamamı) - Disket olarak 1 adet (sadece özet olacak) - Karton kapak olarak 3 adet teslim edilecektir. - CD’ler tezin başlığı, yazar adı, yükseköğretim kurumu adı, enstitü adını içerecek şekilde etiketlenerek darbeye dayanıklı bir CD kutusuna konulmalı ve enstitüye teslim edilmelidir. 2. Tez sınav tutanakları tez kitabına iç kapaktan sonra eklenecektir. 3. Tezlerin başlıkları ve özet sayfaları tez veri tabanının taranabilir alanlarına yüklenmektedir. Bu nedenle bu gibi metin alanları, italik yazı tipi, tablo, şekil, grafik, kimyasal ve matematiksel formüller, semboller, alt ve üst simge, Yunan harfleri veya diğer standart olmayan simge veya karakterler içermemelidir. 4. Özetler, sayfa başında tezin başlığı ve yazar adı belirtilerek biri Türkçe olmak üzere iki dilde 250’şer kelimeyi geçmeyecek şekilde hazırlanmalıdır. 5. “Tez Veri Giriş Formu” tez yazarı tarafından bilgisayarda doldurulduktan sonra imzalanıp enstitüye teslim edilecektir. (www.yok.gov.tr/tez/veri_giris5.htm) 6. Her tez için “Tezlerin Çoğaltılması ve Yayımı için İzin Belgesi” doldurulmuş olmalıdır. Telif hakkı tez yazarına ait olan tezler için izin belgesi tez yazarı tarafından doldurulacak ve enstitüye teslim edilecektir. KOMPAKT DİSKLERİN HAZIRLANMASI 1. tezin tam metni tek bir pdf dosyası olarak hazırlanacaktır. Word dosyalarının pdf dosyalarına dönüştürülmesi için ilgili bağlantılar www.yok.gov.tr/tez/pdf-hazırlama.htm adresli internet sayfasında bulunmaktadır. Metin formatı dışında ek içeren karma tezler için açıklamalar madde 9’da yer almaktadır. 2. Hazırlanan pdf dosyaları tezin enstitü veya dekanlık tarafından onaylanan kopyası ile aynı olacaktır. 3. Türkçe ve yabancı dildeki özet sayfaları her biri ayrı pdf dosyası olarak ayrıca CD’de yer alacaktır. 4. Tezsin üzerinde Yükseköğretim Kurulu tarafından hiçbir değişiklik yapılmayacağı için tezin bilgisayar ekranında görüntülendiğinde veya yazıcı çıktısı alındığında asıl nüsha ile aynı olması ile ilgili her türlü sorumluluk yazara aittir. 5. Dosyalar sıkıştırılmamış ve şifresiz olmalıdır. 6. Tezler onay sayfasını mutlaka içermelidir. 7. Dosyalar isimlendirilirken Türkçe karakterler kullanılmayacaktır. Çünkü bu durum farklı bilgisayarlarda sorun çıkarabilmektedir.,
xi 8
8. Dosyalara isim verirken yazar adı ve soyadının sonuna hangi bilgiyi içerdiği eklenecektir. Örnek; ad_soyadı_tez.pdf ad_soyadı_ozet_tr.pdf ad_soyadı_ozet_en,pdf 9. Metin formatındaki veya çoğaltma (fotokopi) ile hazırlanmış olan tez ekleri tezin tam metninin bulunduğu pdf dosyası içinde yer alacaktır. Bunun için tarayıcı veya dijital fotokopi makineleri kullanılarak belgeler pdf formatına dönüştürülecektir. 10. Karma Tezler: Tez, yalnızca metin dosyasından oluşmuyorsa, resim, harita, bilgisayar programları, görüntü veya ses kayıtları da kullanılmış ise bu durum Tez Veri Giriş Formunda ve özette dosya adları da verilerek belirtilmelidir. Resim, görüntü ve ses kayıtları için tercih edilen formatlar aşağıda belirtilmiştir. Farklı bir program kullanılmış ise, bunun okuyucuların erişimine izin verecek şekilde lisanslı olarak tezle birlikte CD’de yer alması gerekmektedir.
İstenilen Formatlar i- Resim Formatları Resim dosyaları aşağıda verilen formatlardan biriyle hazırlanacaktır: GIF (.gif), PDF (.pdf), TIFF (.tiff), JPEG
(jpeg). ii- Görüntü Formatları MPEG (.mpeg), Quick Time-Apple (mov), Audio Video Interleaved-Microsoft (.avi) iii- Ses Formatları Wav (.wav), MIDI (.midi), MP3 (.mp3)
17. EKLER
EKLER İÇİN ÖNEMLİ NOT
İç ve Dış kapaktaki, “Yüksek Lisans Tezi” ibaresi, tezsiz yüksek programları için “Yüksek Lisans Projesi” olarak düzenlenecektir.
xii 9
EK-1
T.C. BEYKENT ÜNİVERSİTESİ
SOSYAL BİLİMLER ENSTİTÜSÜ ULUSLARARASI İLİŞKİLER ANABİLİM DALI
ULUSLARARASI İLİŞKİLER BİLİM DALI
1980 SONRASI DÖNEMDE TÜRK DIŞ POLİTİKASINDA İŞGÜCÜNE İLİŞKİN GELİŞMELER
(Yüksek Lisans Tezi)
Ali KARAOĞLU
İSTANBUL, 2006
xiii 10
EK-2
T.C. BEYKENT ÜNİVERSİTESİ
SOSYAL BİLİMLER ENSTİTÜSÜ ULUSLARARASI İLİŞKİLER ANABİLİM DALI
ULUSLARARASI İLİŞKİLER BİLİM DALI
1980 SONRASI DÖNEMDE TÜRK DIŞ POLİTİKASINDA İŞGÜCÜNE İLİŞKİN GELİŞMELER
(Yüksek Lisans Tezi)
Hazırlayan; Ali KARAOĞLU
030602420
Danışman; Prof. Dr. Mehmet Fikret GEZGİN
İSTANBUL, 2006
xiv 11
EK-3
YEMİN METNİ
Sunduğum Yüksek Lisans Projesi /Yüksek Lisans Tezimi Akademik Etik
İlkelerine bağlı kalarak, hiç kimseden akademik ilkelere aykırı bir yardım
almaksızın bizzat kendimin hazırladığına and içerim. 12.05.2006
(İmza)
Ali KARAOĞLU
xv 12
EK-4-a
T.C.
BEYKENT ÜNİVERSİTESİ SOSYAL BİLİMLER ENSTİTÜSÜ
TEZLİ YÜKSEK LİSANS SINAV TUTANAĞI
Enstitümüz..................................... Anabilim Dalı....................................................... bilim dalı yüksek lisans öğrencilerinden ………………numaralı ……………. “Beykent Üniversitesi Lisansüstü Eğitim-Öğretim ve Sınav Yönetmeliği’nin ilgili maddesine göre hazırlayarak, Enstitümüze teslim ettiği “………………… …… …… …… … ……………………………………………………………” başlıklı Tezini/Projesini, Yönetim Kurulumuzun ……………. Tarih ve ………… sayılı toplantısında seçilen ve Fakülte binasında toplanan biz jüri/izleme komitesi üyeleri huzurunda, ilgili yönetmeliğin (c) bendi gereğince (……..) dakika süre ile aday tarafından takdim edilmiş ve sonuçta adayın tezi hakkında Oybirliği/Oy Çokluğu ile Kabul/Red kararı verilmiştir. İşbu tutanak, 4 nüsha olarak hazırlanmış ve Enstitü Müdürlüğü’ne sunulmak üzere tarafımızdan düzenlenmiştir……/…../….(Tarih)
JÜRİ ÜYELERİ
Danışman Üye ……………………………… …………………………………. Üye ……………………………………
xvi 13
EK-4-b
T.C.
BEYKENT ÜNİVERSİTESİ SOSYAL BİLİMLER ENSTİTÜSÜ
TEZSİZ YÜKSEK LİSANS PROJE İZLEME TUTANAĞI
Enstitümüz..................................... Anabilim Dalı....................................................... bilim dalı tezsiz yüksek lisans öğrencilerinden ………………numaralı ……………. “Beykent Üniversitesi Lisansüstü Eğitim-Öğretim ve Sınav Yönetmeliği’nin ilgili maddesine göre hazırlayarak, Enstitümüze teslim ettiği “………………… …… …… …… … ……………………………………………………………” başlıklı Projesini, Yönetim Kurulumuzun ……………. Tarih ve ………… sayılı toplantısında seçilen ve Fakülte binasında toplanan biz izleme komitesi üyeleri huzurunda, ilgili yönetmeliğin (c) bendi gereğince (……..) dakika süre ile aday tarafından takdim edilmiş ve sonuçta adayın Projesi hakkında Oybirliği/Oy Çokluğu ile Kabul/Red kararı verilmiştir. İşbu tutanak, 4 nüsha olarak hazırlanmış ve Enstitü Müdürlüğü’ne sunulmak üzere tarafımızdan düzenlenmiştir…../…./…..(Tarih)
İZLEME KOMİTESİ
Danışman Üye ……………………………… …………………………………. Üye ……………………………………
xvii 14
EK-5
VERGİ POLİTİKALARI VE İKTİSADİ GELİŞME İLİŞKİSİ: TÜRKİYE ÖRNEĞİ 1980-2003 DÖNEMİ
Ali KARAOĞLU
Özet
Bu Tez Çalışmasında; Ülkelerin gelişmişlik düzeyleri ile uygulanan vergi politikaları
arasındaki ilişki ele alınmaktadır. Buna göre, toplam vergi gelirleri içindeki dolaylı ve
dolaysız vergilerin oranları bir gösterge olabilmektedir. Özellikle gelişmiş ülkelerde dolaysız
vergi gelirleri daha yüksek bir paya sahip iken, gelişmekte olan ülkelerde dolaylı vergi
gelirlerinin payı daha büyüktür. Bu hipotez, Türkiye için 1987-2002 yıllarına ait değişkenler
kullanılarak test edilmektedir. Bunun için de, zaman serileri analizine başvurularak; Türkiye
ekonomisindeki toplam vergi gelirleri ile dolaylı ve dolaysız vergi gelirlerinin iktisadi gelişme
ile olan ilişkisi açıklanmaya çalışılmaktadır.
Anahtar Kelimeler: Kamu Finansmanı, Dolaylı-Dolaysız Vergiler, Büyüme
xviii 15
EK-6
TAX POLICIES AND ECONOMIC GROWTH RELATIONS: TURKEY EXAMPLE:
1980-2003 PERIOD
Ali KARAOĞLU
Abstract
In this thesis, we examine the relationship between development level of countries and
their taxation politics. According to the relationship in tax on income, portion of direct tax on
income and indirect tax on income are used as a indicator. Espcially, while in developed
countries direct tax income has a bigger portion, in developing countries the portion of
indirect tax income is smaller. In the article, the hypothesis is tested for Turkey by using data
that are between 1987 and 2002 years. For this we try to explain in Turkey's economy the
relationship between total tax on income and direct and indirect tax on income, and the effects
of the relationship to Turkey's development level by using time series analysis. Tests: granger
causality test, long term relationship, error correction model, co-integration analysis.
Key Words: Public Finance, Direct-Indirect Tax, Economic Development
xix 16
EK-7
İÇİNDEKİLER
Yemin Metni
Jüri Sayfası
Türkçe Özet ve Anahtar Kelimeler
İngilizce Özet ve Anahtar Kelimeler (Abstract)
Tablolar Listesi III
Şekiller Listesi V
Kısaltmalar VII
Giriş 1
I. BÖLÜM
İŞGÜCÜ GÖÇÜ
1. GENEL OLARAK GÖÇ 13
1.1. Göç Olgusu ve Tanımlar 15
1.1.1. Göç Olgusu 15
1.1.2. Çeşitli Göç Tanımları 19
1.2. Göç Sebepleri ve Türleri 21
1.2.1. Göç Sebepleri 22
1.2.2. Ravenstein Kanunları 24
1.2.3. Göç Türleri 25
1.3. Göçe İlişkin Teorik Tartışmalar 26
1.4. Göç Hareketinin Sonuçları 30
2. İŞGÜCÜ GÖÇÜNE İLİŞKİN TEMEL KAVRAMLAR 35
2.1. Kavramlaştırmanın Önemi 36
2.2. Yurtdışında Çalışan İşçilerin Niteliğine İlişkin Temel Kavramlar 41
2.3. Getto’ya İlişkin Kavramlar 44
2.4. Adaptasyon, Uyum, İntegrasyon ve Asimilasyon Kavramları 47
2.4.1. Adaptasyon-Uyarlama (Adaptation) 49
2.4.2. Uyum 52
2.4.3. İntegrasyon-Bütünleşme-(Integration) 54
3. “ALICI” VE “VERİCİ” ÜLKELER AÇISINDAN İŞGÜCÜ GÖÇÜ 55
xx 17
EK-8
TABLOLAR LİSTESİ
Tablo No. Sayfa
1. Achatz-Bauböck’e Göre Entegrasyonun Boyutları İle Göç Şekli İlişkisi 69
2. Esser’de Akkültürasyon-Asimilasyon-İntegrasyon İlişkisi 83
5. 1964-1986 Yılları Arasında Türkiye’ye Gönderilen İşçi Dövizleri 111
6. Avusturya İstihdam Piyasası (1960–1986) 187
7. Avusturya’da Yabancı İşçiler (1961–1988) 190
8. Milliyet Gruplarına Göre Yabancı İşçiler (1960-1990) 195
9. Türk İşçilerinin Eyaletler Düzeyinde Dağılımı (1995) 201
10. Avusturya’da Çırak Olarak Çalışan Yabancılar (1990) 202
xxi 18
EK-9
ŞEKİLLER LİSTESİ
Şekil No. Sayfa
1. Avusturya’da Sosyal Ortakların Yabancı İstihdam Politikasındaki Etki Alanları 72
2. Almanya’da İşçilere Uygulanan Vergi Oranları 95
3. 1964-1986 Yılları Arasında Türkiye’ye Gönderilen İşçi Dövizleri 115
4. Avusturya’da İstihdamın Sektörel Dağılımı 189
5. Avusturya’da Yabancı İşçilerin Ekonomik Durumu 195
6. Türkiye’de İşçilerin Gelir Düzeyleri 203
7. Avusturya’da Çalışan Türk İşçilerinin Sektörel Dağılımı 205
xxii 19
EK-10
KISALTMALAR LİSTESİ
AB Avrupa Birliği
ABD Amerika Birleşik Devletleri
a.g.k. Adı Geçen Kitap
a.g.m. Adı Geçen Makale
bkz Bakınız
DPT Devlet Planlama Teşkilatı
GV Gelir Vergisi
MYO Meslek Yüksek Okulu
SBE Sosyal Bilimler Enstitüsü
SSK Sosyal Sigortalar Kurumu
TZÜ Tam Zamanında Üretim
TNR Times New Roman
xxiii 20
EK-11
1- İLK KEZ ATIF YAPILDIĞINDA Kitaplar; 1 Eröz, M., İktisat Sosyolojisine Başlangıç, İstanbul, 1982, s.50. 2 Freyer, H., Endüstri Çağı (Çev. B. Akarsu - H. Batuhan), İstanbul, 1954, s.19. 3 Hawlik, J.-Hofbauer, E., Fremde in Wien, Wien, 1982, s.55. 4 Wallraf, G., En Alttakiler (Çev. O. Okkan), İstanbul, 1987, s.20. 5 Yasa, İ., Yurda Dönen İşçiler ve Toplumsal Değişme, Ankara, 1979, s.210. Makaleler; 6 Akman, C., “İşgücü Göçü” İktisat Dergisi, Sayı.226-229, İstanbul, 1983, s.26. 7 Türkdoğan, O., “Yabancı Bir Kültürde Türk İşçileri”, Türk Kültürü, Sayı.226, Ankara, 1982, s.397. 8 Van Renselar, H., “Yabancı Ülkelerdeki İşçilerin Tasarruflarını Gelişme İçin Kullanmayı Amaçlayan Kamu ve Özel Sektör Girişimleri”, (Çev. Ü. Oskay), Göç ve Gelişme (Ed. N. Abadan-Unat), Ankara, 1976. İnternet Kaynakları; 9 www.ceterisparibus.net/makaleler/turkce/uluslararası/goc/a_kaya.pdf (15.05.2006) 10 www.dtm.gov.tr/isgucu/gocverileri.html (30.03.2006) Gazete Kaynakları; 11 Radikal, “Yeni Sistemde Emekliliğin Yol Haritası”, 23 Nisan 2006. 12 Şahin, H., “Çanlar Kimin İçin Çalıyor”, Radikal, 23 Nisan 2006. Kurum İmzalı Kaynaklar: 13 DPT, Beş Yıllık Kalkınma Planı Öncesinde Gelişmeler 1972–1983 (Ekonomik ve Sosyal Gelişmeler), Ankara, 1985, s.285. 14 TCMB, Döviz Kuru Rejimleri, Ankara, 1995, s.65. 2- TEKRAR ATIF YAPILDIĞINDA Kitaplar; 15 Eröz, a.g.k., s.35. 16 Yasa, a.g.k., s.38. Makaleler; 17 Türkdoğan, a.g.m., s.30. 18 Akman, a.g.m., s.95. İnternet Kaynakları; 19 İlk kez atıf yapılması ile aynı Gazete kaynakları; 20 İlk kez atıf yapılması ile aynı Kurum İmzalı Kaynaklar; 21 DPT, a.g.k., s.301.
xxiv 21
EK-12
Sonuç ve Genel Değerlendirme
Bu çalışmada, 1980 sonrasındaki makroekonomik değişkenler göz önüne alınarak
yapılan istatistiksel analizde, dolaylı vergilerin toplam vergi gelirleri içindeki nispi payının
sürekli olarak artması, vergi tabanını tüketiciden yana kaydırmış ve dolaysız vergi
mükelleflerin vergiden kaçınma ve vergi kaçırma gibi yöntemlerle, oldukça büyük bir kayıt
dışı ekonominin doğmasına neden oluşturmuştur.
Çalışmanın dördüncü bölümünde yapılan analizler ile ilgili olarak genel olarak
şunlar söylenebilir: Ülkemizdeki konsolide bütçe harcamalarına bağlı olarak bütçe
açıklarının denetim altına alınamaması enflasyona neden olabilmektedir. Enflasyon ise,
fiyatlar genel düzeyini yükseltmekle kalmayıp, tasarruf sahiplerini tasarruflarını döviz
olarak stoklamalarına neden olmaktadır. Buna karşılık döviz değeri yükselmektedir.
Dövizin sürekli yükselişi, dövizi bir yatırım aracı haline gelmesini doğurmaktadır ki, bu da,
vergi mükelleflerinin vergilerini, af beklentisine de bağlı olarak yatırmamalarını
doğurmaktadır. Analiz dönemindeki siyasal istikrarsızlıktan kaynaklanan iktisadi
istikrarsızlık nedeniyle de kamu harcamalarının kontrolsüz yapılıyor olması, bütçe
açıklarının kronikleşmesi sonucunu doğurmaktadır.
Bu sürecin değişebilmesi için; 1-mükelleflerdeki vergi affı beklentisinin kırılması, 2-
vergi oranlarının kısmen düşürülmesi, 3-vergi cezalarının caydırıcı ama mükelleflerin öznel
durumlarını da göz önünde tutacak biçimde düzenlenmesi, 4-yatırımların teşviki ile
dolaysız vergilerin arttırılması, 5-bankaların kredi mekanizmalarının sağlıklı işleyebileceği
bir ortam oluşturması, 6-enflasyon göz önünde bulunarak enflasyon muhasebesi sistemine
geçilerek vergi gelirlerinde meydana gelen aşınmanın giderilmesi, 7-iç borç faizlerinin
düşürülmeye çalışılması, 8-iç borçlanmada vade yapısının değiştirilerek vadenin uzun
döneme yayılabilmesi, 9-kamunun önemli bir harcama kontrol politikası izlemesi, 10-
fiyatlar genel seviyesi istikrarı için toplam arzı arttırmak ve böylece istihdamı ve dolayısıyla,
dolaylı ve dolaysız vergi gelirlerini arttırması, kamu kesimi dengesinin sağlanabilmesi için
yapılabilecek temel öneriler olarak elde edilmiştir.
xxv 22
EK-13 Kaynakça Abadan-Unat, N. “Akdeniz Ülkelerinden Yurt Dışına İşgücü Göçü” Göç ve Gelişme-Uluslar
arası İşgücü Göçünün Boğazlıyan İlçesi Üzerindeki Etkilerine İlişkin Bir Araştırma- (Çev.Ü. Oskay,), (Ed. N. Abadan-Unat), Ankara, 1975.
Aker, A., İşçi Göçü, İstanbul, 1972. Akman, C., “İşgücü Göçü”, İktisat Dergisi, S.226-229, İstanbul, 1983. Bireçin, M., “Dış Ülkelere İşgücü Sevkinin Sosyal ve Ekonomik Hayatımızdaki Etkileri”,
Sosyal Siyaset Konferansları, 18.Kitap, İstanbul, 1986. DPT, Beş Yıllık Kalkınma Planı Öncesinde Gelişmeler 1972-1983 (Ekonomik ve Sosyal
Gelişmeler), Ankara, 1985. Eröz, M. İktisat Sosyolojisine Başlangıç, İstanbul, 1982. Freyer, H., Industri Çağı (Çev. B. Akarsu - H. Batuhan), İstanbul, 1954. Gökdere, A., “Batı Göçünün Türk Demografik Yapısına Etkileri” Fadıl H. Sur’a Armağan,
Ankara, 1983. Hawlik, J.-Hofbauer, E., Fremde in Wien, Wien, 1982. Klee, E., Gastarbeiter, Analysen und Berichte (Hrsg. Klee, E.) Frankfurt, 1972. Radikal, “Yeni Sistemde Emekliliğin Yol Haritası”, 23 Nisan 2006. Şahin, H., “Çanlar Kimin İçin Çalıyor”, Radikal, 23 Nisan 2006. Teber, S., İşçi Göçü ve Davranış Bozuklukları, İstanbul, 1980. Türkdoğan, O., “Yabancı Bir Kültürde Türk İşçileri” Türk Kültürü, S.226, Ankara, 1982. TÜSİAD, Federal Almanya’daki Türk İşadamlarının Ekonomik Potansiyeli ve Türk
Ekonomisine Katkıları, İstanbul, 1988. Van Renselar, H., “Yabancı Ülkelerdeki İşçilerin Tasarruflarını Gelişme İçin Kullanmayı
Amaçlayan Kamu ve Özel Sektör Girişimleri”, Göç ve Gelişme (Ed. Abadan, N.), (Çev. Oskay, Ü.), Ankara, 1976.
Wallraf, G., En Alttakiler (Çev. O. Okkan), İstanbul, 1987. www.ceterisparibus.net/makaleler/turkce/uluslararası/goc/a_kaya.pdf (15.05.2006) www.dtm.gov.tr/isgucu/gocverileri.html (30.03.2006) Yasa, İ., Yurda Dönen İşçiler ve Toplumsal Değişme, Ankara, 1979.
xxvi 23
EK-14
ÖZGEÇMİŞ
20 Mart 1978 tarihi, İstanbul İli Bakırköy ilçesi doğumluyum. İlk, Orta ve Liseyi yine
aynı ilçede tamamladıktan sonra, Beykent Üniversitesi, İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi,
İşletme Bölümüne kaydoldum. Bu bölümden 2001 yılında mezun olduktan sonra, askerlik
görevimi, Kayseri Hava İndirme Birliği’nde tamamladım. 2003 yılından beri, özel bir şirkette
mali danışmanlık görevini sürdürmekteyim. 2004 yılında da, Beykent Üniversitesi, İşletme
Anabilim Dalında yüksek lisans eğitimine başladım.
Özel ilgi alanlarım, işletme yönetimi, mali tablolar analizi, stratejik karar verme
süreçleri ve karar verme süreçlerinde istatistiksel analizlerdir.
Yabancı dilim İngilizce olup, evli ve bir çocuk babasıyım.
Ali KARAOĞLU
xxvii 24