ทฤษฎการก าเนดระบบสรยะ

1.ทฤษฎของคานทและลาพลาส

• ระบบสรยาเกดจากกลมกาซและหมอกควนขนาดใหญทมความรอนจดมารวมตวกนแลวหมน

• แรงเหวยงจากการหมนท าใหมวลบางสวนหลดออกเกดเปนวงแหวนเรยงออกไปเปนชนๆ

• มวลบรเวณศนยกลางไดกลายเปนดวงอาทตย

• มวลทอยบรเวณวงแหวนตางๆ ไดกลายเปนดาวเคราะหและสงอนๆ ในระบบสรยะ

1.ทฤษฎของคานทและลาพลาส

• มดาวฤกษขนาดใหญเคลอนทเขามาใกลดวงอาทตย

• แรงดงดดระหวางดวงอาทตยกบดาวฤกษมผลท าใหมวลสารบางสวนของดวงอาทตยและดาวฤกษหลดออกมา

• แลวกลายเปนดาวเคราะหและวตถอนๆ ในระบบสรยะ

2. ทฤษฎของเจมส ยนส

2. ทฤษฎของเจมส ยนส

• กลมกาซและฝนละอองรวมกนเปนดวงอาทตยกอน

• ตอมาดวงอาทตยทเกดขนนเรมมแสงสวาง โดยยงคงมกลมกาซและฝนละอองหอมลอมอย และหมนไปรอบ ๆ ดวงอาทตย

• กลมกาซและฝนละอองดงกลาวจะอดตวกนแนน และรวมตวกนเปนกอนขนาดใหญ

• กลายเปนดาวเคราะหและวตถตางๆ ในระบบสรยะ

3. ทฤษฎของเฟรด ฮอยล และฮานส อลเฟน

3. ทฤษฎของเฟรด ฮอยล และฮานส อลเฟน

ก าเนดดวงอาทตยและบรวาร

การหมนวนของกลมแกสขนาดใหญทเรมหดตวเปนกอน

ดวยสภาวะของแรงดงดดระหวางมวล ท าใหสารสวนใหญถกดงเขาสศนยกลาง เกดเปนดวงอาทตย

ก าเนดดวงอาทตยและบรวาร

ก าเนดดวงอาทตยและบรวาร

ฝนแกสทเหลอถกเหวยงเปนวงรอบจดศนยกลาง

ก าเนดดวงอาทตยและบรวาร

ก าเนดดวงอาทตยและบรวาร

เศษฝนแกสรวมตวกนเปนดาวเคราะหทง 8 ดวง รวมทงโลกของเราดวย

การแบงดาวเคราะหจากการสงเกตบนโลก

ดาวเคราะหวงใน

ดาวเคราะหวงนอก

ดาวเคราะหวงใน (Inferior Planets)

ดาวเคราะหทอยใกลดวงอาทตยมากกวาโลก

ดาวเคราะหวงนอก (Superior Planets)

ดาวเคราะหทอยไกลดวงอาทตยมากกวาโลก

การแบงดาวเคราะหจากลกษณะของการเกดและลกษณะขององคประกอบ

ดาวเคราะหชนใน

ดาวเคราะหชนนอก

เขตดาวเคราะหชนใน ดาวเคราะหชนใน (inner planets)

อยระหวางดวงอาทตยกบแถบดาวเคราะหนอย มผวแขงเปนหนแบบเดยวกบโลก มแกนเปนโลหะ เรยกวา ดาวเคราะหหน หรอ ดาวเคราะหแบบโลก (Terrestrial Planets)

เ ปนดาวเคราะหทอ ยถดจากแถบดาวเคราะหนอยออกไป

เปนดาวเคราะหทมขนาดใหญ

มองคประกอบหลกเปนไฮโดรเจนและฮเลยม จงเรยกวา ดาวเคราะหแกส

ดาวเคราะหชนนอก(outer planets)

เขตของบรวารดวงอาทตย

นกดาราศาสตรแบงเขตพนทรอบดวงอาทตยตามลกษณะของการเกดและลกษณะขององคประกอบ

1 • ดาวเคราะหชนใน

2 • แถบดาวเคราะหนอย

3 • ดาวเคราะหชนนอก

4 • เขตนอกสดคอ ดงดาวหาง

เขตดาวเคราะหชนใน

ดาวเคราะหชนใน (inner planets)

แถบดาวเคราะหนอย ( Asteroid belt )

แถบดาวเคราะหนอย อยระหวางดาวองคารและดาวพฤหสบด มว ตถขนาดเลกจนถงขนาดใหญ มอยประมาณ 200 ดวง ทมเสนผานศนยกลางมากกวา 100 กโลเมตร

ดาวเคราะหนอยแกสปรา

ดาวเคราะหชนนอก(outer planets)

วตถในแถบไคเปอร (Kuiper belt objects)

อยบรเวณต งแตวงโคจรของดาวเนปจนออกไป วตถในแถบนไดแก ดาวพลโต และดาวอรส

เปนกอนน าแขงสกปรก เมอดาวหางเคลอนเขาใกลดวงอาทตย ใจกลางหว (necleus) ของดาวหางระเหด ดาวหางจะมาจากบรเวณขอบนอกของระบบสรยะทเรยกวา แถบคอยเปอร (Kuiper Belt ) ดาวหาง

ฮลเลย

เขตดาวหาง ( comet )

ดาวหางโดนาต

ดาวหางเฮล-บอปป

ดาวหาง

fk ดาวเคราะหแคระ ( Dwarf planets ) อ ย ในวงโคจรรอบดาวฤกษ มมวลพอเพยงทจะมแรงโนมถวงของตวเอง ไมสามารถควบคมแรงดงดดและวงโคจรของสง ตาง ๆ ทอยรอบวงโคจรของมน

สะเกดดาว ( Meteoroid) เปนวตถขนาดเลกในอวกาศ ไมมแสงสวางในตวเอง เสยดสกบชนบรรยากาศ จะท าใหลกไหมเรยกวา ดาวตก (meteor) หรอผพงไต (shooting ster) ถามขนาดใหญและเผาไหมไมหมด จะเรยกวา อกกาบาต (meteorite)

โยฮนเนส เคปเลอร

• ดาวเคราะหโคจรเปนรปวงรรอบดวงอาทตย

• ดาวเคราะหทอ ย ใก ลดวงอาทตยจะโคจรดวยอตราเรวมากกวาดาวเราะหทอยไกลจากดวงอาทตย

• ก าลงสองของคาบในการโคจรรอบดวงอาทตยแปรผนตรงกบก าลงสามของระยะหางจากดวงอาทตย

ดวงอาทตย

ดวงอาทตยเปนดาวฤกษทมมวลนอย ดวงอา ทตยมมวลมากกวาโลกถง 333,400 เทา และดวงอาทตยเปนดาวฤกษทมแสงสวางในตวเอง

โครงสรางภายในของดวงอาทตยม 3 สวน 1.แกน (core) เกดปฏกรยาเทอรโมนวเคลยรได พลงงานทไดเปนแหลงพลงงานทงหมดของดวงอาทตย 2. เขตการแผรงส (radiation zone) การถายโอนพลงงานในเขตนตองใชเวลานานเปนลานป 3.เขตการพาความรอน (convection zone) เปนการพาพลงงานจากเขตการแผรงสออกสผวของดวงอาทตย และน าพลงงานจากผวของดวงอาทตยออกสอวกาศโดยการแผรงส

ชนบรรยากาศทหอหมดวงอาทตย

• เปนชนบรรยากาศชนในสด • เปนบรเวณทสวางทสามารถมองเหนได

ชนโฟโตสเฟยร (photosphere)

• เปนชนบรรยากาศบางๆ ทหอหมโฟโตสเฟยร

• ขอบเขตไมแนนอน/มโครงสรางทเปนล าแกสรอน

ชนโครโมสเฟยร (chromospheres)

ชนบรรยากาศทหอหมดวงอาทตย

• เปนชนบรรยากาศทเจอจาง และแผกระจายจากดวงอาทตยไดไกลมาก

• มความสวางประมาณ 1 ในลานสวนของความสวางของดวงอาทตย และความสวางลดลงตามระยะทาง

คอโรนา (corona)

- อนภาคความเรวสงทถกปลอยมาจากดวงอาทตยทกทศทกทาง ตลอดเวลา - สวนใหญประกอบดวยอเลกตรอนและโปรตอน

ลมสรยะ : SOLAR WIND

การลกจาของดวงอาทตย (Solar Flares)

• การลกจาของดวงอาทตย (solar flare)

• พลงงานถกปลดปลอยออกมาในรปคลนแมเหลกไฟฟา

• สวนใหญการลกจาจะเกดรอบๆ จดดบ(sunspots) ทซงมสนามแมเหลกความเขมสงออกมาจากผวดวงอาทตยชน โฟโตสเฟยร (photosphere) สบรรยากาศชนโคโรนา

พายสรยะ : SOLAR STROM

กระแสของอนภาคพลงงาน สงทพดมาจากดวงอาทตยดวยปรมาณและความเรวสงกวาระดบปกต - เปนตวการท าใหเกดแสงเหนอใต และพายแมเหลก - สงผลตอดาวเทยม ยานอวกาศ และระบบสายสงบนโลก

การปลดปลอยกอนมวลจากโคโรนา (Coronal Mass Ejection)

• Coronal Mass Ejection (CME) เปนการปลดปลอยกอนมวลออกมาจากบรรยากาศชนโคโรนาของดวงอาทตย

• กลมมวลทถกปลดปลอยออกมานนอยในรปพลาสมา (plasma) หรอสถานะทอะตอมธาตสญเสยอเลกตรอนออกไปจนอยในสภาพไอออน (ion) และอเลกตรอน (electron) ปะปนกน

แสงเหนอ-แสงใต : aurora เปนปรากฏการณทางธรรมชาต ทมแสงเรองบนทองฟาในเวลากลางคน โดยมกจะขนในบรเวณแถบขวโลก