Post on 11-Oct-2020
Afval scheiden in HoutenHoe kan het (nog) beter?
Inhoud presentatie• Houten: (toeristische) informatie• Afval: hoe doet Houten het nu?• Waar valt winst te halen? • Welke manieren zijn er om gedrag te veranderen?• Wat is er uit geprobeerd• Wat is het resultaat? • Hoe verder?
Karakteristieken Houten
• bijna 50.000 inwoners• bijna 20.000 woningen• krap 90% laagbouw
Ontwikkeling afval scheiding
Groene kliko ↑ ↑ PapierklikoMilieustraat alles gratis
↑ Grofvuil nascheidingPlastic heroes
Sorteeranalyse
GFT: 38%
Papier: 6%
PMD: 14%
Glas: 5%
Rest: 34%
Textiel: 3%
185 kilo per inw/jaar
GFT: 11%Papier: 10%
PMD: 43%
Glas: 1%
Textiel: 5%
Rest: 30%
1278 liter per inw/jaar
(19 kg per lediging; 25 keer per jaar) (133 liter per lediging)
Afvalstroom
Ingezameld afval/grondstofin miljoen kg
Percentage grondstoffen in het restafval
kg grondstoffen in restafval (x miljoen)
% gescheiden ingezameld
Restafval in kliko 7,4 7,4
GFT 4,2 31% 2,3 65%
Plastic verpakkingen 0,35 10% 0,74 32%
Drankenkartons 0 4% 0,29 0%
Metalen (Blik) 0 3% 0,22 0%
∑ Plastic, Metaal, Drank 0,35 17% 1,25 22%
Oud papier en karton 3,0 6% 0,4 87%
Glas 1,2 3,8% 0,3 81%
Textiel en schoenen 0,22 3,5% 0,26 46%
Totaal 8,9 61,3% 4,5
Afvalstroom
Stijging afvalscheidingspercentage als de betreffende grondstof niet meer bij het restafval wordt gegooid.
Afvalscheidingspercentage 2014 63%
GFT (etensresten) + 9%
Verpakkingen (Plastic, Metaal en Drankenkartons) + 5%
Oud papier en karton + 2%
Textiel en schoenen + 1%
Glas + 1%
Totaal 81%
Hoe stimuleer je afval scheiden?
1. Financiële prikkel2. Communicatieve / controlerende prikkel3. Service prikkel
1. financiële prikkel (diftar)• Betalen per keer dat je grijze kliko aan straat zet• Gemiddeld huishouden in onze regio duurder uit • Regionaal invoeren• Ontwijkgedrag: afvaltoerisme, allesbranders, vervuiling
gescheiden stromen• Regiogemeenten: pas optie als andere maatregelen
niet werken
2. communicatie en controle
• Alleen voorlichting werkt niet• Handhaving is nodig• Veel maatschappelijke weerstand
3. Service prikkel
• Meer service voor gescheiden stromen• Minder service voor restafval• Resultaat: gedragsverandering• Nadeel: vooral toepasbaar in laagbouw
Wat gebeurt er in het land?
• Vooral aandacht op verpakkingen (PMD)• Stimulans voor GFT (etensresten) is nog onderbelicht. • GFT (etensresten): + 9% • PMD (verpakkingen): + 5%
Waarom veel etensresten bij restafval?
• Onwetendheid (pasta, aardappelen, jus, rijst ≠ groente of fruit?)• Stank en viezigheid in de keuken. • Lastig om met een pannetje of etensresten op borden naar
groene kliko te lopen. • Bananenschil? Naar buiten lopen? Gedoe! • Eventuele eigen verzamelbakjes worden ook vies.
Oplossing?!Aanrechtbakje Met composteerbare zakjes!
Voordeel:• Geen stank• Geen viezigheid• Je hoeft maar 1 of 2 x per week naar je
kliko te lopen• Makkelijk
Proef 1: 4e kliko• Invoering grondstoffenbak: PMD-kliko• Handig bakje met zakjes voor etensresten• Restafval 1 x per 4 weken opgehaald• Dus: om de week GFT en PMD; op andere dag: grijs (1 x 4 wk)
Voordeel: • Meer gemak scheiden van grondstoffen• Geen dure zakken meer voor PMD-inzameling
Nadeel: Ruimtebeslag door 4e kliko
Proef 2: omgekeerd inzamelen• Invoering grondstoffenbak: PMD-kliko i.p.v. restafvalkliko • Restafval zelf naar ondergrondse containers brengen• Handig bakje met zakje voor etensresten• Om de week: GFT- en PMD- bak geleegd.• Max. loopafstand 400 meter
Voordeel: • Zelfde aantal kliko’s• Geen dure zakken meer voor PMD-inzameling
Nadeel: mensen moeten lopen met hun vuilniszak
Gevolgen voor heffing• Invoering PMD-kliko: - €2,10 tot - € 3,60
• Verlagen inzamelfrequentie: - € 5,20 tot - € 13,-
• Ondergrondse containers: + € 3,40 tot - € 5,50
• Aanrechtbakje composteerbare zakken: € 0,- tot - € 3,-
• Proef 1 (4e kliko): - € 7,30 tot - € 19,60
• Proef 2: (omgekeerd inzamelen) + € 1,30 tot - € 12,10
Huizen/Bussum4e kliko• Van 61% naar 74%• 77% goed bevallen; 6% slecht• 70% jammer dat proef voorbij is
Ondergrondse container• Van 47% naar 69%• 45% goed bevallen; 21% slecht• 30% jammer dat proef voorbij is
Wageningen4e kliko• Van 68% naar 79%• 77% meegevallen; 4% tegen• Cijfer voor afval: 7,8 -> 7,5• Kosten: - € 21,-• PMD maar 1 x per maand
Ondergrondse container• Van 66% naar 75%• 34% meegevallen; 48% tegen• Cijfer voor afval: 7,6 -> 6,6• Kosten: + € 3,40• PMD maar 1 x per maand
Conclusie beide gemeenten• 4e kliko wordt makkelijker geaccepteerd dan afval wegbrengen
• Hoe verder lopen, hoe meer weerstand
• Hogere inzamelfrequentie wordt gewaardeerd en levert betere scheiding
• PMD (verpakkingen) is onduidelijk voor bewoners: communicatie!
• Vervolg waarschijnlijk: 4e kliko behalve bij kleine percelen (< 150 m2 )
• Advies1 : doe ook zelf proef voor draagvlak! Uw mening telt!
• Advies 2: luister en lever maatwerk bij problemen; flexibel zijn!
Voorstel• Neem landelijke ambitie over• Zelfde proeven als Wageningen Huizen/Bussum:
� Proef 1: 4e kliko� Proef 2: omgekeerd inzamelen
• Extra service: keukenbakje voor etensresten• Proef = leuk en belangrijk; geen dwang! • Uw mening telt!
Wat levert proef op?
• Inzicht in verandering scheidingsgedrag• Inzicht in draagvlak• Inzicht in kosten en baten• Basis voor besluitvorming voor maatregelen in heel
Houten
proef sep. ‘15 – maart ‘16• Proefwijk 500 woningen (laagbouw)• PMD-kliko van 180 liter• Groen aanrechtbakje 7 liter met
composteerbare zakjes
Aardigheidje halverwege
• Brief met:� Eerste resultaten� Aankondiging enquête� Bedankje voor moeite
(cursus gedragsbeïnvloeding: onverwachte beloning werkt)
En dan nu…..
De resultaten!
Voor de proef Tijdens de proef Toe/afname
Restafval 185 75 - 60%
GFT 71 102 + 43%
Verpakkingen 12 34 + 187%
Totaal 267 210 -21%
Hoeveelheid afval per persoon in proefwijk (kg/jaar )
GFT: 38%
Papier: 6%
PMD: 14%
Glas: 5%
Rest: 34%
Textiel: 3%
185 kg per inw/jaar
GFT: 11%Papier: 10%
PMD: 43%
Glas: 1%
Textiel: 5%
Rest: 30%
75 kg per inw/jaar
(19 kg per lediging; 26 keer per jaar) (15 kg per lediging; 13 keer per jaar)
GFT: 15%
leeg: 60%
Papier: 2%PMD: 4%
Textiel: 3%Rest: 14%
Glas: 2%
GFT: 38%
Papier: 6%
PMD: 14%
Glas: 5%
Rest: 34%
Textiel: 3%
1278 liter per inw/jaar
Papier: 6%PMD: 11%
Glas: 1%Textiel: 3%
Rest: 13%
480 liter per inw/jaar
(128 liter per lediging; 26 keer per jaar) (96 liter per lediging; 13 keer per jaar)
GFT: 11%Papier: 10%
PMD: 43%
Glas: 1%Textiel: 5%
Rest: 30%
GFT: 5%
Lege ruimte: 62%
Als alle laagbouw het zo zou doen…
.Scheidingspercentage: 63% 80%
Restafval per inw. 190 102 kg/jr
Maar de bewoners?• 17 bewoners hebben kliko geweigerd (3%)• Digitale enquête (inlogcode voor website)• Respons 66%
48% 34% 8% 5% 4%
Hoe heeft u de proef met de afvalinzameling ervaren ?Basis: iedereen (n=323)
Zeer positief Positief Neutraal Negatief Zeer negatief Weet niet/ geen Mening
34% 40% 27%
Bent u door de proef bewuster om gegaan met uw afva l?Basis: iedereen (n=323)
Ja, veel bewuster Ja enigszins bewuster Nee Weet niet/ geen mening
15%
3%
33%
8%
42%
Anders, namelijk:
Weet niet/ geen mening
Ik vind de kleur niet belangrijk
Niet goed
Goed
Wat vindt u er van dat de PMD-kliko grijs met een oranje deksel is?
Basis: iedereen (n=323)
• “Iets meer camouflage kleur ipv de oranje deksel zou prettig zijn.”
• “Oranje deksel enorm lelijk, staat niet in straatbeeld.”
• “Graag minder opvallende kleur kliko (deksel) i.v.m. het straatbeeld.”
2%
8%
80%
10%
3%
33%
62%
3%
2%
21%
70%
6%
Weet niet/ geen mening
Te groot
Goed
Te klein
Wat vindt u van het formaat van de PMD-kliko die bi j de proef gebruikt wordt?
Basis: iedereen (n=323)
Totaal 1-2 personen 3 en meer personen
3%
24%
9%
65%
Nee, ik heb het bakjegeweigerd
Nee, helemaal niet gebruikt
Nee, niet meer
Ja
Gebruikt u het aanrechtbakje met composteerbare zakjes?
Basis: iedereen (n=323)
42% 27% 6% 4% 2% 19%
Wat vindt u van de composteerbare zakjes?Basis: iedereen (n=323)
Zeer handig Handig Neutraal Onhandig Zeer onhandig Ik heb de zakjes niet gebruikt
4%
21%
5%
16%
65%
Weet niet
Anders, namelijk:
Ik wist voorheen niet dat etensrestenook bij het GFT afval hoorde
Omdat het restafval minder vaakwordt opgehaald
Dankzij het aanrechtbakje met decomposteerbare zakjes
Waarom bent u GFT beter gaan scheiden?Basis: beter gaan scheiden (n=190)
Meerdere antwoorden mogelijk
39%
20%
41%
Bent u door de proef GFT (inclusief etensresten) beter gaan scheiden?
Basis: iedereen (n=323)
Ja, veel beter
Ja, enigszins beter
Nee
Aanbevelingen bewonersonderzoek
• Laat bewoners zelf formaat PMD-kliko kiezen• Kijk of het mogelijk is om te laten kiezen tussen grijze kliko en
verzamelcontainer, m.n. bij kleine tuinen• Geef waardebon voor aanrechtbakje• Composteerbare zakjes ook bij supermarkt• Aandacht voor luierinzameling
Besparing verwerking• Restafval: - € 13,94 per huishouden• GFT: + € 4,76 per huishouden• PMD: - € 4,47per huishouden
• Totaal: - € 13,65 per huishouden(inclusief afschrijving extra kliko, plus extra kosten aan zakken)
Inzamelkosten• Restafval 13 keer minder rijden• PMD: kliko’s ipv zakken: (veel) meer werk• GFT: meer GFT dus waarschijnlijk meer kliko’s
• Schatting: gelijke kosten
Conclusie proef:
• afvalscheiding van 63% 80%• restafval per inw. 190 102 kg/jr• 82% van bewoners positief • afvalstoffenheffing € 13,65 lager
Vervolg:• voorstel: alle laagbouw op deze manier• optie: grijze kliko ruilen voor sleutel OGR (min. 300 meter!)• formaat kliko: na half jaar mogelijkheid om te ruilen• PMD-kliko en aanrechtbakje: bewoners mogen weigeren• extra aandacht voor luierinzameling• volgend jaar kijken naar hoogbouw
Tips:1: doe ook zelf proef voor draagvlak! Uw mening telt!
2: luister en lever maatwerk bij problemen; flexibel zijn!
3. ga bij mensen langs (afvalcoach en dergelijke).
Vragen? Opmerkingen?