Bookm

ark

53TPA news

Bookmark

July 2018 ● No. 259

ประเทศญปนเปนประเทศทเกดแผนดนไหว （地震

jishin）บอยครงอยางทเราทราบกนดนะครบ

เหตผลกคอ ทตงของประเทศญปนนมรอยตอของแผนเปลอกโลกอย

เปนจ�านวนมาก และโดยหลกการของแผนดนไหวกเกดมาจากการ

เคลอนทของแผนเปลอกโลก ท�าใหเกดรอยแยก รอยตอ แรงสน

สะเทอนตางๆ จงไมแปลกทประเทศญปนจะเปนเอกอดานการเผชญ

กบภยธรรมชาตในรปแบบน จะวาไป บานเรากเกดแผนดนไหวอยบาง

กรบกรบ แตไมไดหนกเทาประเทศญปน และเจาแผนดนไหวนเองนบ

วาเปนภยธรรมชาตทรงอนดบตนๆ ดานพลงการท�าลายลางเหนอภย

ธรรมชาตอนๆ ดวยนะ เอาจรงๆ มนนากลวมากนะครบ ภยธรรมชาต

อนๆ เรายงพอจะประเมนสถานการณหรอมเวลาใหเตรยมตวไดทน

ทวงทบาง ไมถงกบนกจะไหวกไหวเลยแบบแผนดนไหว แลวของท

ญปนนไมไดไหวแบบเครองเลนในสวนสนกดวยนะ ไหวแบบโยก โยก

แบบยนไมอยอะคณ บานทงหลงคอโยกสด ไมใชเลนๆ เดอ

ครงหนงทไดไปเทยวญปนแถวๆ โตเกยวกเคยเจอแผนดนไหว

กบตวเองเหมอนกนนะครบ จะบอกวาในชวตนไมเคยจะไดสมผส

ประสบการณอะไรแบบน เคยแตไดยนในขาววาแผนดนไหวๆๆ แตก

ไมเคยรบรวามนรนแรงขนาดไหน อานภาพมนรายกาจมากหรอเปลา

ตอนนนจ�าไดวา เราพกอยในโรงแรมสงไมไกลจากสนามบนนารตะ

นกก�าลงอาบน�าอยางสบายใจ สกพกเรมรสกวาท�าไมตวเอยงๆ ทรงตว

ไมอย อาการคลายน�าในหไมเทากน จะลมๆ ใหได เปนอยแบบนนจน

อาบน�าเสรจออกมาถามเพอนอกคนทพกดวยกน เพอนบอกวาแผน

ดนไหว ออกขาวทวดวยเมอก...แคนนเองนะครบ ท�าเอาเราซาบซงถง

พลงของธรรมชาตขนมาเลย นแคเบาะๆ นะ แลวคดสภาพเวลามน 5

6 7 รกเตอร มนจะขนาดไหน

แผนดนไหว แตฉนไมไหว...อาทตย นมนวล

สำานกพมพภาษาและวฒนธรรม ส.ส.ท.

54 TPA news

Bookmark

July 2018 ● No. 259

Small Tips

ประเทศญปนอยในแนวของ วงแหวนไฟ หรอ Ring of

Fire เปะเลย ลกษณะเปนแนวเสนรปเกอกมา วางตวไปตามรอง

สมทร แนวภเขาไฟ และบรเวณขอบแผนเปลอกโลก จงเปนเหตให

เกดแผนดนไหวบอยครงเวอรๆ และถาแผนดนไหวเกดในทะเลหรอ

มหาสมทรจะกลายรางเปน คลนยกษหรอสนาม （津波）ความ

รนแรงกอยางทเราทราบกนด สนามทรนแรงมากๆ อาจมความสง

ถง 60 เมตรเลยทเดยว สามารถกวาดบานเรอนใหพงพนาศไดใน

พรบตา และทเลศไปกวานนคออาจจะเกดน�าทวม และภเขาไฟ

ระเบดตามมาดวย

บานเรากบประเทศญปนมความเชอเกยวกบ

แผนดนไหวทเหมอนกนอยเรองหนงคอ “ปลา” บานเรา

เชอกนวา แผนดนไหวเกดจากการพลกตวของปลา

อานนททอยใตพนพภพ ท�าหนาทแบกโลกไว พอนาง

เมอย นางกจะพลกตว ถาพลกตวเบาๆ แผนดนกจะไหว

เบา แตถาเมอยมาก พลกตวแรง แผนดนไหวกจะม

อานภาพรนแรงมากตามไปดวย และมนจบแคนนครบ...

สวนทประเทศญปนเชอกนวา อาการดนพลานอยางผด

ปกตของปลาดกเปนสญญาณเตอนวาจะเกดแผนดน

ไหว (หลายคนมองวา สตวหลายๆ ชนดกมกจะมอาการ

ผดปกตใหเหนชวงกอนทจะเกดภยธรรมชาตตางๆ

เหมอนกน เชน มดหนน�าขนตนไม นกบนกลบรงกนแบบ

อลมาน เปนตน) เปนต�านานทเลาขานกนมาจนทกวนน

แตบานเขาไมจบแคนนครบ มการทดลองเกยวกบความ

สมพนธของปลาดกกบแผนดนไหวอยางจรงจงนบ 10 ป โดยตดตง

ระบบตรวจสอบอาการผดปกตของปลาดกตลอด 24 ชวโมง ผลการ

วจยพบวา ในชวงเวลาดงกลาวเกดแผนดนไหวหลายตอหลายครง

และมหลายสบครงทปลาดกแสดงอาการผดปกตลวงหนากอนทจะ

เกดแผนดนไหวจรงๆ ราว 10 วน หลกการทางวทยาศาสตรบอกวา

ปลาดกเปนสตวทไวตอกระแสไฟฟา และแรงสนสะเทอน จงมความ

เปนไปไดทจะรบรถงการเกดแผนดนไหวกอนทมนษยจะรสกนนเอง

แตถงกระนนกไมสามารถฟนธงได 100% วาปลาดกดนแลวจะเกด

แผนดนไหวนะครบ ปจจยอนทท�าใหปลาดกดนกม...

สงหนงทเราตองท�าความเขาใจกนกอนกคอวา แผนดนไหว

ไมไดท�าใหคนตายนะ แตคนทเสยชวตจากเหตแผนดนไหวมกเสยชวต

จากผลสบเนองจากเหตแผนดนไหวมากกวา เชน หลงคาบานถลม

ลงมาทบ ตหนงสอลมทบ แผนดนแยกหรอยบจนรถตกลงไปขางลาง

ฯลฯ ประเทศญปนจงพยายามคดคนมาตรการปองกนแผนดนไหวไว

หลายวธ ปลกฝงกนตงแตยงเดกยงเลกกนเลยทเดยว ไมวาจะค�านวณ

ลวงหนาวาแผนดนจะไหวเมอไร สรางตกอาคารใหสามารถรบแรง

สนสะเทอนจากแผนดนไหวไดในระดบหนง ฝกซอมการอพยพ

เมอเกดแผนดนไหวอยางสม�าเสมอ และเตรยมถงยงชพ （避難袋

hinanbukuro) ทตองมไวทกบานยามฉกเฉน คอจะเปนถงหรอกระเปา

ใบเลกๆ ทมของใชจ�าเปนบรรจไว และเหนอสงอนใด มการใหความ

รเกยวกบการปฏบตตวเมอเกดแผนดนไหวดวยครบ จรงๆ เรองน

ส�าคญมากๆ เพราะแผนดนไหวไมไดมาเลนๆ มาทคอถนนพง บาน

พง แลวคอพงแบบพงเลย ไมใชคอยๆ พงดวยจะ ถามาเกดกบบาน

เรานคงท�าตวกนไมถก (คลายๆ กบเวลาไฟไหมอาคาร...) ไดแตไหว

สงศกดสทธขอใหหยดไหวซะทเถอะ เจาประคณเอย ! ซงมนไมไดชวย

ไงคณ อยางทบอกไป แผนดนไหวไมไดฆาเรา แตหลงคาบานฆาเรา

ไดเดอ ฉะนน เมอเกดแผนดนไหว ในเบองตนเราควรจะ 1. ปดแกสซะ

เพราะผลทจะตามมาคอไฟมนจะไหมนนเอง 2. อยาเพงรบตโพย

ตพายตกอกตกใจ เปดประตเผนออกไปในทนท เพราะขางนอกอาจ

จะมเซอรไพรสรอเราอยกได เชน ตนไมโคน กระจกรวงลงมาจากไหน

กไมร ปรากฏวาตายอยหนาบานนนเลย 3. หาทก�าบง โตะเลยครบ ด

สด มดไปใตโตะ เวลาอะไรรวงลงมาจากดานบน อยางนอยจะไดม

โตะบงไว ไมทบเราตรงๆ และ 4. แงมประตหรอหนาตางไวบาง เอา

ไวเปนทางออกเวลาแผนดนไหวสงบแลว ไมงนอาจจะโดนขงไวใน

บานได แตทงนทงนน “สต” เทานนทท�าใหเราปลอดภยครบ

เครดตรปภาพ

http://news.ltn.com.tw/news/world/breakingnews/1667426

https://www.yicai.com/news/5432616.html

http://www.orgs.one/show/140373

TPAnews