อาจารย ดร.บวลกษณ เพชรงาม ชนมธยมศกษาปท ๖

โรงเรยนสาธตมหาวทยาลยราชภฏสวนสนนทา

ทมาของเรอง

ไตรภมพระรวง มหลายชอเรยกไดแก "ไตรภมพระรวง" "เตภมกถา" "ไตรภมกถา" "ไตรภมโลกวนจฉย" และ "เตภมโลกวนจฉย"สมเดจพระเจาบรมวงศเธอ กรมพระยาด ารงราชานภาพ ทรงเปลยนชอหนงสอเลมนเปน ไตรภมพระรวง เพอเฉลมพระเกยรตพระรวงจาแหงกรงสโขทยใหคกบหนงสอสภาษตพระรวง

ทมาของเรอง

หอพระสมดวชรญาณไดตนฉบบไตรภมพระรวงมาจากจงหวดเพชรบร เปนใบลาน ๑๐ ผก จารดวยอกษรขอมในสมยสมเดจพระเจากรงธนบร พระมหาชวย วดปากน า (วดกลาง จงหวดสมทรปราการ ในปจจบน) เปนผจาร หอพระสมดวชรญาณ ไดถอดความออกเปนอกษรไทย โดยมไดแกไขถอยค าไปจากตนฉบบเดม ไตรภมพระรวงเปนวรรณคดพทธศาสนาทแตงในสมยสโขทยประมาณ พ.ศ. ๑๘๘๘ โดยพระราชด ารในพระยาลไท รวบรวมจากคมภรในพระพทธศาสนา

ผแตง

พระมหาธรรมราชาท ๑ (พญาลไท) เปนกษตรยองคท ๖ แหงกรงสโขทย ขนครองราชยตอจากพญางวน าถม จากหลกฐานในศลาจารกวดมหาธาต พ.ศ. ๑๙๓๕ หลกท ๘ ข. คนพบเมอ พ.ศ. ๒๔๙๙ เมอพญาเลอไทสวรรคต ใน พ.ศ. ๑๘๘๔ พญางวน าถมไดขนครองราชย ตอมาพญาลไทยกทพมาแยงชงราชสมบต และขนครองราชยใน พ.ศ. ๑๘๙๐ ทรงพระนามวา พระเจาศรสรยพงสรามมหาธรรมราชาธราช ในศลาจารกมกเรยกพระนามเดมวา พญาลไท หรอเรยกยอวา พระมหาธรรมราชาท ๑ เสดจสวรรคตในป พ.ศ. ๑๙๑๑

ผแตง

พญาลไท ทรงเลอมใสในพระพทธศาสนา ทรงอาราธนาพระเถระชาวลงกาเขามาเปนสงฆราชในกรงสโขทย ไดสละราชสมบตออกทรงผนวชทวดปามะมวง นอกเมองสโขทยทางทศตะวนตก พญาลไททรงมความรแตกฉานในพระไตรปฎก ทรงสนพระทยท านบ ารงพระพทธศาสนาเปนอนมาก และทรงพฒนาบานเมองใหเจรญหลายประการ เชน สรางถนนพระรวง ตงแตเมองศรสชนาลยผานกรงสโขทยไปถงเมองนครชม (ก าแพงเพชร) บรณะเมองนครชม สรางเมองสองแคว (พษณโลก) เปนเมองลกหลวง และสรางพระพทธชนราช พระพทธชนสห ทฝมอการชางงดงามเปนเยยม

ผแตง

พระพทธชนสห

พระพทธชนราช

ผแตง

งานพระราชนพนธของพญาลไท ไดแก ไตรภมพระรวงหรอเตภมกถาศลาจารกวดปามะมวงและศลาจากรกวดศรชม เปนหลกฐานทางประวตศาสตร กลาวถงเหตการณและขนบธรรมเนยมประเพณตางๆการสรางวดพระศรรตนมหาธาต การผนวชทวดปามะมวง เปนตน

จดมงหมายในการแตง

๑. เพอเทศนาโปรดพระมารดา เปนการเจรญธรรมกตญญ ๒. เพอใชสงสอนประชาชนใหมคณธรรม เขาใจพทธศาสนาและชวยกนธ ารงพระพทธศาสนา

ลกษณะค าประพนธ ไตรภมพระรวง แตงเปนรอยแกว ประเภทความเรยงส านวนพรรณนา เชน " เปรตลางจ าพวก ตวเขาใหญ ปากเขานอยเทารเขมนนกม เปรตลางจ าพวกผอมหนกหนา เพออาหารจะกนบมได แมวาจะขอดเอาเนอนอย ๑ กด เลอดหยด ๑ กด บมไดเลย เทาวามแตกระดกและหนงพอกกระดกภายนอกอยไส หนงทองนนเหยวตดกระดกสนหลงแล ตานนลกและกลวงดงแสรงควกเสย ผมเขานนยงรยรายลงมาปกปากเขา มาตรวาผารายนอยหนงกด และจะมปกกายเขานนกหามไดเลย เทยรยอมเปลอยอย ชวตนเขานนเหมนสาบพงเกลยดนกหนาแลเขานนเทยรยอมเดอดเนอรอนใจเขาแล เขารองไหรองครางอยทกเมอแล เพราะวาเขาอยากอาหารนกหนาแล "

เนอหาไตรภมพระรวง

ไตรภมพระรวง มเนอเรองเรมตนดวยคาถานมสการเปนภาษาบาล มบานแพนกบอกชอผแตง วนเดอนปทแตง ชอคมภรตาง ๆ บอกจดมงหมายในการแตง แลวจงกลาวถงภมทง ๓ ค าวา เตภม หรอ ไตรภม แปลวา สามแดน คอ กามภม รปภม อรปภม ทง ๓ ภม แบงออกเปน ๘ กณฑ (กณฑ = เรอง,หมวด,ตอน) แสดงใหเหนความเปลยนแปลงของสรรพสง ความไมแนนอนทงมนษย และสตวรวมทงสงไมมชวต เชน ภเขา แมน า แผนดน ดวงอาทตย ดวงจนทร ความเปลยนแปลงนกวไทยเรยกวา “ อนจจลกษณะ ”

เนอหาไตรภมพระรวง

๑. กามภม คอ โลกของผทยงตดอยในกามกเลส แบงออกเปน ๒ ฝาย ไดแก สคตภม และอบายภม ๑.๑ สคตภม ไดแก ๑.๑.๑ มนสสภม (โลกมนษย )

เนอหาไตรภมพระรวง

๑.๑.๒ สวรรคภม (ฉกามาพจรภม) ๑ จาตมหาราชกา ๒ ดาวดงส ๓ ยามา ๔ ดสต ๕ นมมานรด ๖ ปรนมมตวสวตด

เนอหาไตรภมพระรวง ๑.๒ อบายภม ไดแก ๑.๒.๑ นรกภม (ม ๘ ขม )

เนอหาไตรภมพระรวง ขมท ๑ สญชพนรก เปนโจรปลนท าลายทรพยสน ผมอ านาจขมเหงผ ต าตอยกวา ขมท ๒ กาฬสตตะนรก ฆานกบวช ภกษ สามเณร ผทศล อลชช ขมท ๓ สงฆาฏนรก เปนพรานนก พรานเนอ หรอพวกทชอบทรมาน เบยดเบยนสตวทตนใชประโยชน เชน วว ควาย โดยขาดความเมตตาสงสาร ขมท ๔ โรรวะนรก พวกเมาสราอาละวาด ท ารายรางกาย พวกเผาไม ท าลายปา พวกกกขงสตวไวฆา ชาวประมง

เนอหาไตรภมพระรวง ขมท ๕ มหาโรรวะนรก พวกลกเครองสกการบชา ขโมยทรพยสมบต ของพอแม ครอาจารย หรอภกษสามเณร นกบวชตาง ๆ ขมท ๖ ตาปะนรก พวกเผาบานเผาเมอง เผาโบสถวหาร ศาลาการเปรยญ ขมท ๗ มหาตาปะนรก พวกมจฉาทฏฐบคคล เหนผดเปนชอบ ไมรจกสงดม ประโยชน ปฏเสธเรองบญ เรองบาป ท าแตทจรตกรรม ขมท ๘ อเวจมหานร พวกท าบาปหนกทเปนอนนตรยกรรม ไดแก ฆาบดา มารดา ฆาพระอรหนต ท าใหพระพทะเจาหอพระโลหต ท าสงฆเภท คอ ยยงใหสงฆแตกกน พวกท าลายพระพทธรป

เนอหาไตรภมพระรวง ๑.๒.๒ ดรจฉานภม

เนอหาไตรภมพระรวง ๑.๒.๓ เปรตภม

เนอหาไตรภมพระรวง ๑.๒.๔ อสรกายภม

เนอหาไตรภมพระรวง ๒. รปภม เปนดนแดนของพรหมทมรป ม ๑๖ ชน (โสฬสพรหม ) ๒.๑ พรหมปารสชชาภม ดนแดนของผส าเรจปฐมฌาณขนตน ๒.๒ พรหมปโรหตาภม ดนแดนของผส าเรจปฐมฌาณขนกลาง ๒.๓ มหาพรหมาภม ดนแดนของผส าเรจปฐมฌาณขนสง ๒.๔ ปรตตาภาภม ดนแดนของผส าเรจทตยฌาณขนตน ๒.๕ อปปมาณาภาภม ดนแดนของผส าเรจทตยฌาณขนกลาง ๒.๖ อาภสสราภม ดนแดนของผส าเรจทตยฌาณขนสง ๒.๗ ปรตตสภาภม ดนแดนของผส าเรจตตยฌาณขนตน ๒.๘ อปปมาณสภาภม ดนแดนของผส าเรจตตยฌาณขนกลาง

เนอหาไตรภมพระรวง

๒.๙ สภกณหาภม ดนแดนของผส าเรจตตยฌาณขนสง ๒.๑๐ เวหปปผลาภม ดนแดนของผส าเรจจตตฌาน มผลไพบลย พนจากการท าลายของน า ลม ไฟ ๒.๑๑ อสญญสตตาภม ดนแดนของพรหมไรนาม มรางกายสงางาม ๒.๑๒ อวหาภม ดนแดนของพระอรหนตขนอนาคาม เคยเปนสาวกของพระพทธเจา ๒.๑๓ อตปปาภม ดนแดนของพรหมผไมเดอดรอนทงกาย วาจา ใจ เพราะสามารถระงบนวรณได ๒.๑๔ สทสสาภม แดนของผเหนสภาวธรรมแจงชด ๒.๑๕ สทสสภม แดนของพรหมผเหนธรรมแจมแจง ๒.๑๖ อกนฎฐาภม แดนของพรหมทมคณสมบตมากพอจะ นพพานได

เนอหาไตรภมพระรวง

๓. อรปภม เปนดนแดนของพรหมทไมมรป มแตจตหรอวญญาณ เปนพรหมทอบตขนเพราะเหตแหงการบ าเพญอรปฌานกศล โดยใชสงทเปนอรป คอไมมรปเปนเครองเพงอารมณ แลวฌานทบงเกดขนเรยกวาอรปฌาน เมอตายลงในขณะฌานไมเสอมยอมบงเกดในอรปพรหมภม ๓.๑ อากาสานญจายตนภม ๓.๒ วญญาณญจายตนภม ๓.๓ อากญจญญายตนภม ๓.๔ เนวสญญานาสญญายตนภม

เนอหาไตรภมพระรวง

ทวปทมนษยอาศยอยม ๔ ทวป ไดแก ๑. อตรกรทวป อยทางทศเหนอของเขาพระสเมร มนษยทอาศยอยในทวปน มลกษณะใบหนาเปนรป ๔ เหลยม รกษาศล ๕ เปนนจ มอาย ประมาณ ๑,๐๐๐ ป เปนหนมสาวอยเสมอ อาศยอยตามโพรงไม ไมตองท างานใด ๆ แตงตวสวยงาม มกบขาวและทนอนเกดขนตามใจปรารถนา

ความสขในอตรกรทวป

เขาพระสเมร

อตรกรทวป

ชมพทวป

อมรโคยานทวป บรพวเทหทวป

คนในอตรกรทวป มอายถง ๑,๐๐๐ ป เปนหนม(๒๐) เปนสาว(๑๖)เสมอ

เมอหวขาวกไปเกบ สญชาตสาล เอาไปตง โชตปาสาน เมอขาวสกไฟดบเอง

หญงเมอคลอดลกจะไมเจบทองและไมตองเลยงเอง ใหคนอนชวยเลยงให

เมอเดกโตขนกจะแยกไปอยกบสงคมโดยแยกตามเพศของตน และเมอตายไป

จะไมไปเกดในอบายภม

เนอหาไตรภมพระรวง

ทวปทมนษยอาศยอยม ๔ ทวป ไดแก ๒. บรพวเทหทวป อยทางทศตะวนออกของภเขาพระสเมร มนษยทอาศยอยในทวปนมใบหนาตอนบนโคงตดลงมาเหมอนบาตรมอาย ประมาณ ๗๐๐ ป

เนอหาไตรภมพระรวง

ทวปทมนษยอาศยอยม ๔ ทวป ไดแก ๓. อมรโคยานทวป อยทางทศตะวนตกของภเขาพระสเมร มนษยทอาศยอยในทวปนมใบหนาวงกลม คลายวงพระจนทร มอาย ประมาณ ๕๐๐ ป

เนอหาไตรภมพระรวง

ทวปทมนษยอาศยอยม ๔ ทวป ไดแก ๔. ชมพทวป อย ทางทศใต ของภเขาพระสเมร คอ มนษยโลกนเอง อายขยของมนษยไมแนนอนขนอยกบการท าบญหรอท ากรรม แตทวปนกพเศษกวา ๓ ทวปคอ เปนทเกดของพระพทธเจา พระจกรพรรดราช และพระอรหนต

เนอหาไตรภมพระรวง

ไตรภมพระรวงกลาวถงก าเนดของสงมชวต ๔ ประการ คอ ๑. อณฑชะ เกดจากไข เชน ไก ปลา และง ๒. ชลามพชะ เกดจากปมเปอกและมรกหอหม ไดแก ชาง มา วว ควาย และคน

เนอหาไตรภมพระรวง

๓. สงเสทชะ เกดจากใบไม ตนไม ดอกไม ละออง ดอกบว หญาเนา โลหต เนอเนาและเหงอไคลและทเปยกชน ไดแก หนอน แมลง บง รน ยง คนทเกดแบบนจะไมไดเกดในครรภมารดา หรอถาเกดในครรภกจะไมมรกหอหม แตเมอเกดมาแลวกเลกเปนทารกแลวคอยๆ เจรญวยขนเปนปกต

เนอหาไตรภมพระรวง

๔. อปปาตกะ เกดขนเองแลวโตเตมท ไมเตบโตขนทละนอยเหมอนสามพวกแรก ไดแก สตวนรก เทวดา พรหม เทวดาซงลงมาเกดเปนมนษยผมบญใหญมกมก าเนดเปนอปาตกะ เชน พระยาลวจงกราช กษตรยองคแรกแหงเมองเชยงแสน แควนโยนกแตเดมเปนเทวดา เมอไดรบบญชาใหลงมาเปนกษตรยกลงมาเกดทนททลงมาถงโลกมนษยกโตเปนหนม

เนอหาไตรภมพระรวง

คมภรพรหมจนดากลาวถงอาหารแพทองวา ถามารดาอยากกนมจฉะมงสา เนอ ปลา และสงของสดคาว ทานวาสตวนรก มาปฏสนธถามารดาอยากกนน าผง น าออย น าตาล ทานวามาแตสวรรคมาเกด ถามารดาอยากกนสรรพผลไม ทานวาดรจฉานมาปฏสนธ ถามารดาอยากกนดน ทานวาพรหมลงมาปฏสนธ ถามารดาอยากกนสงเผดรอน ทานวามนษยมาปฏสนธ

เนอหาไตรภมพระรวง

ลกทเกดมา แบงออกเปน ๓ ประเภท คอ ๑. อภชาตบตร เฉลยวฉลาด นกปราชญ รปงาม มงม มยศถาบรรดาศกด มก าลงยงกวาพอแม ๒. อนชาตบตร มความร รปโฉม และก าลงเทากบพอแม ๓. อวชาตบตร ลกทถอยกวาพอแมทกประการ

ผรปอนจะเกดเปนชายกด หญงกด เกดมเปน อาท เกดเปน กลละ นน

โดยใหญแตละวน

แลนอย ครน ๗ วน เรยกวา อมพทะ

ครน ๗ วน วนขน ดงตะกวเชอมอยในหมอ

เรยกวา เปส

ฆนะ นนคอยใหญไปทกวนครน ๗ วน เปนตมออกหาแหง ดงหดเรยกวา เบญจสาขาหด

เบญจสาขาหด

เปนมอ ๒ อน เปนตน ๒ อน เปนหวนนอนหนง

แลแตนนคอยไปเบองหนา

ทกวนครน ๗ วน

เปนฝามอ เปนนวมอ นวตน

ค ารบ ๔๒ จงเปนขน เปนเลบตน เลบมอ เปนเครองส าหรบมนษย ถวนทกอนแล

แลกมารนนนงกลางทองแม

แลเอาหลงมาตอหลงทองแม

เมอกมารอยใน ทองแมนน

ล าบากนกหนา กชนและเหมนกลนตด

แลเออน ๘๐ ครอก

อนวาสายดอแหงกมารนน กลวงดงสายกานบว อนมชอวาอบล จงอยไสดอนน กลวงขนไปตดหลงทองแม

ขาวน าอาหารใดอนแมกนไสร แลโอชารสนนกเปนน าชม เขาไปในไสดอนนแลเขาไปในทองกมารนนแล สะหนอยๆ แลผนอยนนกไดกนทกค าเชาทกวน

เบองหลงกมารนนตอหลงทองแม แลนงยองอยในทองแม แลก ามอทงสอง...

กมารนนอยในทองแมบหอนไดหายใจเขาออกเสยเลย บหอนไดเหยยดตน

เหยยดมอออก ดงเราทานทงหลายนสกคาบเลย

คนผใดอยในทองแม ๖ เดอน

แลคลอดบหอนจะไดสกคาบ

เมอจะออกจากทองแม วนนนไสร

จงลมกรรมชวาต พดใหหวผนอยนนลง

มาสทจะออก แลคบแคบ

แอนยนนกหนา

ครนออกจากทองแมแตนนไป เมอหนากมารนน จงรหายใจเขาออกแล

ผแลคนผมาแตสวรรค... ครนวาออกมาไสร กยอมหวเราะกอนแล

ผคนอนมาแตนรกกด แลมาแตเปรตกดมนค านงถงความอนล าบากนน ครนวาออกมากรองไหแล

นาสงเกตไหมวาเหตใดผแตงจงเขาใจเรองก าเนดมนษยอยางความคดวทยาศาสตร จนแทบไมนาเชอวานคอ

ผลงานกวโบราณ

เนอหาไตรภมพระรวง

ล าดบการก าเนดของมนษย ในไตรภมพระรวง เรมจาก ปฏสนธ = กลละ (ขนาด เศษ 1 สวน 256 ของเสนผม) 7 วน = อมพทะ (น าลางเนอ) 14 วน = เปส (ชนเนอ) 21 วน = ฆนะ (กอนเนอ, แทงเนอ ขนาดเทาไขไก) 28 วน = เบญจสาขาหด (มหว แขน 2 ขา 2) ครบ 1 เดอน 35 วน = มฝามอ นวมอ ลายนวมอ 42 วน = มขน เลบมอ เลบเทา (เปนมนษยครบสมบรณ) 50 วน = ทอนลางสมบรณ 84 วน = ทอนบนสมบรณ 184 วน = เปนเดกสมบรณ นงกลางทองแม (6 เดอน)

เนอหาไตรภมพระรวง

การคลอด ทอง 6 เดอนคลอด ทารกนนไมรอด (บหอนไดสกคาบ) ทอง 7 เดอนคลอด ทารกนนไมแขงแรง (บมไดกลาแขง)

สรปไตรภมประกอบดวยภมยอยๆ

กามภม (๑๑ ภม) สคตภม ๑. มนสสภม ๒. สวรรค ๖ อบายภม ๑ นรก ๒. ดรจฉานภม ๓. เปรต ๔. อสรกาย

รปภม (๑๖ ภม) โสฬสพรหม

อรปภม (๔ ภม) พรหมทมแตจต

ลกษณะเดน

หนงสอไตรภมพระรวง ถงแมวาเปนวรรณคดโบราณทใชภาษาไทยแบบเกา และมศพททางพระพทธศาสนาปะปนอยมาก ท าใหยากแกการอานส าหรบผทไมมพนฐานทางพทธศาสนามากอนกตาม แตส านวนพรรณนาแจมแจง ไพเราะ ชวยใหเกดจนตภาพและท าใหเกดความรสกคลอยตามไปดวย เชน ตอนพรรณนาถงความนากลวในนรกภม และความสขสบายในสวรรค เปนตน ทก ๆ ตอนทกลาวถงเรองใดเรองหนง ผทรงพระราชนพนธไดทรงอธบายตอนนนอยางละเอยด

คณคาของเรอง

๑. ดานภาษาและส านวนโวหาร เปนวรรณคดเลมแรกทเรยบเรยงในลกษณะการคนควาจากคมภรตาง ๆ ถง 30 คมภร จงมศพททางศาสนาและภาษาไทยโบราณอยมาก สามารถน ามาศกษาการใชภาษาในสมยกรงสโขทย ตลอดจนส านวนโวหารตาง ๆ ไตรภมพระรวงมส านวนหนกไปในทางศาสนาโวหารและพรรณนาโวหาร ใชการผกประโยคยาว และใชถอยค าพรรณนาดเดน สละสลวยไพเราะ กอใหเกดความรสกดานอารมณสะเทอนใจ และใหจนตภาพหรอภาพในใจอยางเดนชด เชน " บางเตนบางร าบางฟอน ระบ าบนลอเพลงดรยดนตร บางดดบางสบางตบางเปา บางขบศพทส าเนยง หมนกคณจณกนไปเดยรดาษพน ฆองกลองแตรสงขระฆงกงสดาลมโหระทกกกกองท านกด ทมดอกไมอนตระการตาง ๆ สง มจวงจนทน กฤษณาคนธาท านอง ลบองดงเทพยดาในเมองฟา สนกนทกเมอบ าเรอกนบมวาย "

คณคาของเรอง

๒. ดานความร ๒.๑ ดานวรรณคด ท า ใหคนชนหลงไดรบความรทางวรรณคด อนเปนความคดของคนโบราณ ซงจะเปนพนฐานของวรรณคดไทย เชน พระอนทร แทนบณฑกมพล ชางเอราวณ เขาพระสเมร ปาหมพานต ตนปารชาต ตนนารผล นรก สวรรค ๒.๒ ดานภมศาสตร เปนความรทางภมศาสตรของคนโบราณ โดยเชอวาโลกมอย 4 ทวป ไดแก ชมพทวป บรพวเทหทวป อตตรกรทวป และอมรโคยานทวป โดยมเขาพระสเมรเปนศนยกลาง

คณคาของเรอง

๓. ดานสงคมและวฒนธรรม ๓.๑ ค าสอนทางศาสนา ไตรภม พระรวงสอนใหคนท าบญละบาป เชน การท าบญรกษาศลเจรญสมาธภาวนาจะไดขนสวรรคการท าบาปจะตกนรก แนวความคดนมอทธพลเหนอจตใจของคนไทยมาชานาน เปนเสมอนแนวการสอนศลธรรมของสงคม สอนปรชญาทางพระพทธศาสนา ชใหเหนแกนแทของชวต อนน ามนษยชาตใหหลดพนจากวฏสงสาร ใหคนปฏบตชอบซงเปนประโยชนตอการอยรวมกนในสงคม

คณคาของเรอง

๓.๒ คานยมเชงสงคม อทธพล ของหนงสอเลมนใหคานยมเชงสงคมตอคนไทย ใหตงมนและยดมนในการเปนคนใจบญ มเมตตากรณา รกษาศล บ าเพญทาน รจกเสยสละ เชอมนในผล แหงกรรม ไตรภมพระรวงก าหนดกรอบแหงความประพฤต เพอใหสงคมมความสงบสขผปกครองแผนดนตองมคณธรรม ดานประเพณและวฒนธรรม ความเชอทยงสบทอดมาจนถงปจจบน เชน ประเพณงานศพ ภาพนรกและสวรรคกอใหเกดผลงานดานจตรกรรม ประตมากรรม และสถาปตยกรรม

คณคาของเรอง

๓.๓ ศลปกรรม จตรกร นยมน าเรองราวและความคดในไตรภมพระรวงไปเขยนภาพสไวในโบสถวหาร โดยจะเขยนภาพนรกไวทผนงดานลาง หรอหลงองคพระประธาน และเขยนภาพสวรรคไวทผนงเบองบนรอบโบสถวหารกอใหเกดผลงานดานจตรกรรม ประตมากรรม และสถาปตยกรรม

คณคาของเรอง

๔. ดานอทธพลตอวรรณคดอน ไตรภมพระรวงมอทธพลส าคญตอแนวคดของกวรนหลง โดยน าความคดในไตรภมพระรวงสอดแทรกในวรรณคดตาง ๆ เชน ลลตโองการแชงน า กลาวถงไฟบรรลยกลปลางโลก " นานาอเนกนาวเดมกลป จกร าจกรพาฬเมอไหม กลาวถงตะวนเจดอนพลง น าแลงไขขอดหาย "

คณคาของเรอง

รามเกยรต พระราชนพนธในรชกาลท ๑ กลาวถงทวปทง ๔ วา " ส าแดงแผลงฤทธฮกฮก ขนยกษไลมวนแผนดน ชมพอดรกาโร อมรโคยานกไดสน “ รามเกยรต พระราชนพนธในรชกาลท ๒ กลาวถงปลาอานนท " เขาสเมรเอนเอยงออนละมน อานนทหนนดนดานสะทานสะเทอน "

คณคาของเรอง

กากค ากลอน กลาวถงแมน าสทนดร " ....................................... ในสาครลกกวางกลางวถ แมจะขวางหางแววมยร กจมลงถงทแผนดนดาน อนน านนสขมละเอยดออน จงชอสทนดรอนใสสาร ประกอบดวยมจฉากมภาพาล คชสารเงอกน าและนาคน "

คณคาของเรอง

ขนชางขนแผน กลาวถงปาหมพานต " มานนฝมอวนทองท า จ าไดไมผดนยนตาพ เสนไหมแมนเขยนแนบเนยนด สนฝมอแลวแตนางเดยว เจาปกเปนปาพนาเวศ ขอบเขตเขาคลมชอมเขยว รกขชาตดาดใบระบดเรยว พรงเพรยวดอกดกระดะดวง ปกเปนมยราลงร ารอน ฟายฟอนอยบนยอดภเขาหลวง แผหางกางปกเปนพมพวง ชะนหนวงเหนยวไมชมอยตา ปกเปนหมพานตตระหงานงาม อรามรปพระสเมรภผา วนนตกอสกรรณเปนหลนมา การวกอสนธรยคนธร "