Post on 04-Mar-2020
กาวทนระบบการช าระเงน ทางอเลกทรอนกส
ศนยคมครองผใชบรการทางการเงน ธนาคารแหงประเทศไทย
หวขอการบรรยาย 1. ภาพรวมระบบการช าระเงน
2. การช าระเงนทางอเลกทรอนกส
3. บรการช าระเงนทางอเลกทรอนกสใกลตว
1. ภาพรวมระบบการช าระเงน
3
4
การช าระเงนคออะไร
5
องคประกอบของระบบการช าระเงน
ผจายเงน ผรบเงน
ระบบการช าระเงนแบบงาย
องคประกอบของระบบการช าระเงน
6
ธนาคารผจายเงน Paying bank
ธนาคารผรบเงน Receiving bank
ผจายเงน ผรบเงน
ระบบการช าระเงนแบบซบซอนขน
องคประกอบของระบบการช าระเงน
7
Customer
Business
Government
Customer
Business
Governmnt
Bank/ Non-bank
C2C B2C B2B C2G B2G
Interbank In-house ขามธนาคาร ธนาคารเดยวกน
Bank/ Non-bank
โอนเงน ช ำระคำสนคำ / บรกำร จำยเงนเดอน / เงนบ ำนำญ ช ำระหน / ผอนช ำระคำงวด ช ำระภำษ / คำธรรมเนยม อนๆ
Payment activities กจกรรมการช าระเงน
กจกรรมการช าระเงน
Payer ผจายเงน
Payee ผรบเงน
8
ชองทางการช าระเงน
ส านกงานสาขา
เคานเตอร-บรการ
ชองทางอเลกทรอนกส
เชน
เชน
9
สอการช าระเงน
บตรเอทเอม / บตรเดบต บตรเครดต
เงนอเลกทรอนกส
ลดการใชใหอยในระดบเหมาะสม
Paper-based payments
เงนสด เชค
สงเสรมใหใชมากขน
Electronic payments
ระดบ
ของก
ำรพฒ
นำทำ
งเศรษ
ฐกจ
ววฒนำกำรของสอกำรช ำระเงน
ต า
ไมซบซอน
สง
ซบซอน 10
ววฒนาการของสอการช าระเงน
11
การช าระเงนส าคญแคไหน ?
12
ระบบการช าระเงนของไทย
ถนนสายหลก ระบบช ำระเงนมลคำสง เชน ระบบบำทเนต ถนนสายรอง เชน ระบบเชคเคลยรง ATM Pool กำรจดกำรเงนสด
ถนนในซอย เชน เงนสด e-payments (เชน
ATM / บตรเดบต / e-Money / บตรเครดต)
ระบบการช าระเงน
บทบาทของ ธปท.
“....เพอดแลถนนการเงนของระบบเศรษฐกจ ใหมคณภาพด คลองตว ทวถง และปลอดภย...”
ก าหนด นโยบาย
ก ากบดแล ด าเนนการ
13
• ก าหนดนโยบายดานการช าระเงน • สงเสรมและสนบสนนใหเกดความรวมมอในการ
พฒนาระบบการช าระเงน • เขารวมในองคกรดานความรวมมอระหวางประเทศ
ก าหนด นโยบาย
• ใหบรการระบบการช าระเงนทเปนโครงสรางพนฐานส าคญ • ระบบบาทเนต (BAHTNET) • ระบบการหกบญชเชคระหวางธนาคาร
• เพอลดความเสยงดานตางๆ • สรางความเชอมนใหกบผใชบรการ • สงเสรมใหเกดการแขงขนระหวางผใหบรการ
ก ากบดแล
บทบาทของ ธปท. ดานระบบการช าระเงน
ด าเนนการ
2. การช าระเงนทางอเลกทรอนกส (e-Payment)
14
การช าระเงนทางอเลกทรอนกส หรอ Electronic payment หรอ e-Payment กคอ การช าระเงนดวยวธการทมการน ากระบวนการทางอเลกทรอนกส หรอน าระบบคอมพวเตอรมาใช
15
การช าระเงนทางอเลกทรอนกส e-Payment
ขอใดเปนการช าระเงนทางอเลกทรอนกส (e-Payment)
1. การถอนเงนทตเอทเอม 2. จายคาอาหารดวยเงนสดทรานอาหาร 3. การโอนเงนทเคานเตอรธนาคาร 4. การจายคาไฟทเคานเตอรเซอรวส 5. การสอบถามยอดเงนฝากทตเอทเอม
16
“ตนทนของ e-Payment มมลคาเพยงครงหนง ถง 1/3
ของตนทนของการใชเงนสด”
Source: Dr.David Humphrey, Department of Finance, Florida State University
ท าไมตอง “e”
18
ตนทนในการใชธนบตร
19
ขอดของ e-Payment ตอประชาชน
20
ขอดของ e-Payment ตอเจาของกจการ
21
ขอดของ e-Payment ตอประเทศ
22 ทมำ : รำยงำนระบบกำรช ำระเงน 2557 ธนำคำรแหงประเทศไทย
การใช e-Payment เปรยบเทยบกบตางประเทศ
3. บรการช าระเงนทางอเลกทรอนกสใกลตว
23
Mobile payment Internet payment บตรเครดต
บตรเดบต
e-Money
24
บตรเอทเอม
บรการ e-Payments ใกลตว
25
บตรเอทเอม บตรเดบต บตรเครดต บตรเงนอเลกทรอนกส ตางกนอยางไร
• บตรอเลกทรอนกสทผกกบบญชเงนฝากทออก โดยธนาคาร
• ใชท าธรกรรมทางการเงน เชน ฝาก ถอน โอน ช าระเงน สอบถามยอดในบญช ผานเครองท ารายการอตโนมต เชน ATM CDM
• ธรกรรมจะมผลกบยอดเงนในบญชเงนฝากทนท (pay now)
26
บตรเอทเอม (ATM Card)
• บตรอเลกทรอนกสทผกกบบญชเงนฝากทออกโดยธนาคาร
• มคณสมบตเชนเดยวกบบตร ATM และเพมความสามารถ ในการซอสนคาและบรการตาง ๆ ณ จดขาย และทางออนไลนได
• เปนการใชเงนของเราทมอยในบญช จงไมสรางภาระหน (pay now)
27
บตรเดบต (Debit Card)
บตรเครดต (Credit Card)
28
• เปนบตรทออกโดยธนาคารหรอบรษทผประกอบธรกจบตรเครดต
• ใชช าระคาสนคาและบรการแทนเงนสดโดยไมเกนวงเงนทผออกบตรก าหนดไว
• ใชไดทงทเคานเตอรรานคา หรอรานคาบนอนเทอรเนต
• ผออกบตรจะจายเงนใหกบรานคาไปกอน และจะเรยกเกบเงนจากผถอบตรตามรอบระยะเวลาทก าหนด (pay later)
29
• บตรทมมลคาเงนทบนทกอยในสออเลกทรอนกส
• ผใชบรการจะตองเตมเงนกอน (pay before) จงจะสามารถน าไปซอสนคาและบรการตามรานคาทผออก e-Money ก าหนด
• อาจจะอยในรปของบตรหรอบนเครอขายคอมพวเตอร
เงนอเลกทรอนกส (e-Money)
30
ตวอยางเงนอเลกทรอนกส (e-Money)
เทคโนโลยทใชในการเกบขอมลของผถอบตรอเลกทรอนกส ม 2 ประเภท
1. แถบแมเหลก (Magnetic Stripe)
2. ชปขอมล (Chip)
31
เทคโนโลยของบตรอเลกทรอนกส
แถบสด าคาดอยหลงบตรขนาดประมาณ 1 ซม. ยงมชองโหวของการรกษาความปลอดภย อาจถกคดลอกขอมลผานเครอง Skimmer ได (หากเปนบตรเอทเอมจะตองได PIN 4 หลกไปดวยจงจะใชได) ชปฝงอยดานหนาบตร แบบนจะปองกนการขโมยขอมลไดดกวา เพราะมการเขารหสขอมลทท าใหยากตอการคดลอกขอมล
การช าระเงนผานเครอขายอนเทอรเนต (Internet payment)
32
ผใชบรการสามารถเลอกไดหลายรปแบบ เชน 1. กำรโอนเงนหรอช ำระเงนคำสนคำและบรกำรผำน
บรกำร Internet banking ของธนำคำรพำณชย 2. กำรช ำระคำสนคำและบรกำร
ทซอผานเวบไซต ดวยบตรเครดต บตรเดบต หรอ e-Money
• เปนการโอนเงนหรอช าระเงนผานเครอขายอนเทอรเนต
• สามารถท ารายการไดตลอดเวลา
33
การช าระเงนผานโทรศพทเคลอนท (Mobile payment)
เงนอเลกทรอนกส
บตรเครดต
บญชธนาคาร • ช ำระคำสนคำและบรกำรผำนเครอขำยของระบบโทรศพทเคลอนท
• ตองลงทะเบยนกบผใหบรกำรช ำระเงนเพอเชอมโยงบญชทจะช ำระเงนเขำกบโทรศพทเคลอนท หรอแทบเลตกอน
• สำมำรถท ำรำยกำรไดตลอดเวลำ
ช าระเงน
34 ทมำ : รำยงำนระบบกำรช ำระเงน 2557 ธนำคำรแหงประเทศไทย
การใช e-Payment ในประเทศไทย
ศกษาเงอนไขตาง ๆ กอนใชบรการ เปรยบเทยบผใหบรการหลาย ๆ ราย
เกบรกษาบตร รหส และขอมลตาง ๆ ใหรดกม
ระวงการใชบรการผานอปกรณหรอ Wi-Fi สาธารณะ
กรณซอสนคา online ใหพจารณา Website ทเชอถอได
ตรวจสอบรายละเอยดการใชจายกอนยนยนการท ารายการ
ตรวจสอบการท าธรกรรมอยางสม าเสมอ
35
ขอแนะน าในการใชบรการ e-Payments
ความสะดวก รวดเรวในการใชบรการ
คาธรรมเนยมการใชบรการ
ความนาเชอถอของผใหบรการ การรกษาความปลอดภยของขอมล
การใหบรการตรวจสอบ/แกไขปญหา
อยภายใตการก ากบดแลตามกฎหมาย
36
ปจจยในการเลอกใชบรการ e-Payments
37
มนใจใช e-Payment มกฎหมายคมครอง
ธปท. ก ากบดแลผใหบรการช าระเงนทางอเลกทรอนกสซงมทงทเปนสถาบนการเงน (Bank) และมใชสถาบนการเงน (non-Bank) โดยผใหบรการภายใตการก ากบดแล ตองปฏบตตามกฎหมายและปฏบตตามหลกเกณฑในเรองตาง ๆ เชน
การออกหลกฐานการช าระเงน การเปดเผยคาธรรมเนยมอยางชดเจน การเกบรกษาและเปดเผยขอมลผใชบรการ การรบค ารองเมอมการรองเรยนหรอขอโตแยง การรกษาความมนคงปลอดภยของระบบทใหบรการ
เพอความมนใจในการใชบรการ ควรเลอกใชบรการจากผใหบรการ ทอยภายใตการก ากบดแลตามกฎหมาย
38
รายชอผใหบรการและธรกจบรการทไดรบอนญาต หรอขนทะเบยนเวบไซต ธปท. เขาหวขอ “ระบบการช าระเงน” และเลอก “การก ากบดแล e-Payment”
รายชอผใหบรการ e-Payment ทไดรบอนญาต
www.bot.or.th/Thai/PaymentSystems/OversightOfEmoney/ListOfEmoney/Pages/eMoneyProvider.aspx
39
ขอมลคาธรรมเนยม
www.1213.or.th
40
ขอมลสถตจากระบบการช าระเงนทด าเนนการโดยธนาคารแหงประเทศไทย และขอมลสถตท ธปท. ไดรบรายงานจากสถาบนทอยภายใตการก ากบดแล
41
สถตระบบการช าระเงน
www.bot.or.th/Thai/Statistics/ PaymentSystems/Pages/default.aspx
www2.bot.or.th/PSServices/
ภาพเคลอนไหวเรองการช าระเงนรปแบบตางๆ ขนตอนวธการ ขอด ขอพงระวง การควบคม ดแลธรกจบรการการช าระเงนทางอเลกทรอนกส
42
Multimedia
43
www.1213.or.th
www.facebook.com/hotline1213