Post on 26-Dec-2019
๑
แบบทดสอบกอนเรยน ชดท ๑ เรอง ประโยคและลกษณะของประโยค
ค าชแจง ใหนกเรยนเลอกคาตอบทถกตองทสดเพยงขอเดยว ทาลงในกระดาษคาตอบทครแจกให
๑. ขอใดไมสมพนธกบความหมายของประโยค ก. แสดงใหรวา ใคร ทาอะไร ทไหน อยางไร ข. การแสดงซงสวนสาคญและหนาทของประโยค ค. การนาคาหลายๆ คา หรอวลมาเรยงตอกนอยางเปนระเบยบ ง. การเรยงตอคาหรอวลใหแตละคามความสมพนธกน มใจความสมบรณ
๒. ขอใดไมใชองคประกอบของภาคแสดง ก. บทกรยา ข. บทกรรม ค. สวนเตมเตม ง. สวนขยายของประโยค
๓. ขอใดกลาวถกตองเกยวกบองคประกอบของประโยค ก. บทกรรมทาหนาทเปนผกระทา ข. ภาคประธานของประโยค ทาหนาทเปนผถกกระทา ค. บทกรยา ทาหนาทเปนตวกระทาหรอตวแสดงของประธาน ง. สวนเตมเตมทาหนาทขยายกรยา ขยายกรรม หรอสวนขยาย
๔. ประโยคใดมโครงสราง ประธาน กรยา และกรรม ก. แมคากาลงวนวาย ข. การคาขายดมกาไร ค. คณพอกาลงทาสบาน ง. คนงานหยดพกกลางวน
๕. องคประกอบใดของประโยคทอาจมหรอไมมกได ก. สวนขยาย ข. ภาคแสดง ค. ภาคประธาน ง. ภาคประธานและภาคแสดง
๒
๖. คาทขดเสนใตในประโยคใดทเนนผถกกระทา ก. ฉนถกแมด ข. ฝนตกตอนเยน ค. ชาครตเลนฟตบอล ง. ใครซอกวยเตยวมา
๗. ขอใดไมใชรปประโยคทใชในภาษาไทย ก. ประโยคทเนนกรยา ข. ประโยคทเนนสรรพนาม ค. ประโยคทเนนผกระทา ง. ประโยคทเนนผถกกระทา
๘. “ฉนรสกสดชนเมอไดอาบนา” คาทขดเสนใต เปนประโยคทไปขยายสงใด ก. ฉน ข. เมอ ค. รสกสดชน ง. ไมไดขยายคาใด เพราะมความหมายในตว
๙. “ลมรอนพดมาอบอาว” คาใดทขยายประธานของประโยค ก. มา ข. พด ค. รอน ง. อบอาว
๑๐. ขอใดกลาวไมถกตองเกยวกบสวนขยายของประโยค ก. ทาใหทราบวาใคร ทาอะไร ทไหน อยางไร ข. ไมควรขยายประโยคจนทาใหประโยคสบสน ค. ไมควรขยายประโยคจนทาใหประโยคกากวม ง. ทาใหประโยคสามารถสอสารไดชดเจนยงขน
ทาแบบทดสอบกอนเรยนเสรจแลว พอทาไดไหมคะ... ถายงทาไมไดเรามาศกษาใบความรและฝกทกษะกนกอนนะคะ...
๓
ใบความรท ๑ องคประกอบและโครงสรางของประโยค
ประโยค เกดจากคาหลายๆคา หรอวลทนามาเรยงตอกนอยางเปนระเบยบใหแตละคา
มความสมพนธกน มใจความสมบรณ แสดงใหรวา เชน สมชาย ไปโรงเรยน ตารวจจบคนราย เปนตน
องคประกอบของประโยค ประโยค แบงออกเปน ๓ ชนด คอ ประโยคความเดยว ประโยคความรวม และประโยคความซอน
ประโยคหนงๆ จะตองมภาคประธานและภาคแสดงเปนหลก และอาจมคาขยายสวนตางๆ ได ๑. ภาคประธานของประโยค คอ คาหรอกลมคาททาหนาทเปนผกระทา ผแสดงซงเปนสวนสาคญ
ของประโยค และอาจมบทขยายซงเปนคาหรอกลมคามาประกอบ เพอทาใหมใจความชดเจนยงขน ๒. ภาคแสดงของประโยค คอ คาหรอกลมคาทประกอบไปดวยบทกรยา บทกรรมและสวน
เตมเตม บทกรยาทาหนาทเปนตวกระทาหรอตวแสดงของประธาน สวนบทกรรมทาหนาทเปนผถกกระทา และสวนเตมเตมทาหนาทเสรมใจความของประโยคใหสมบรณ คอทาหนาทคลายบทกรรม แตไมใชกรรม เพราะมไดถกกระทา
๓. สวนขยายของประโยค อาจเปนคาหรอกลมคาอยในภาคประธาน หรออยในภาคแสดงซงอาจเปนการขยายกรยา ขยายกรรม หรอขยายสวนเตมเตม
ตวอยางประโยค ๑. นองเลนคอมพวเตอรอยางสนกสนาน
นอง (ภาคประธาน) เลนคอมพวเตอร (ภาคแสดง) อยางสนกสนาน (สวนขยาย) ๒. พชายของฉนทางานหนกมาก
พชาย (ภาคประธาน) ท างาน (ภาคแสดง) ของฉน, หนกมาก (สวนขยาย) ๓. เดกคนนนเดนลดสนามหญา
เดก (ภาคประธาน) เดนลด (ภาคแสดง) คนนน, สนามหญา (สวนขยาย)
๔. คณยายหวเราะจนเหนเหงอก คณยาย (ภาคประธาน) หวเราะ (ภาคแสดง) จนเหนเหงอก (สวนขยาย)
๕ มาลเดนเลนทชายหาดบางแสน มาล (ภาคประธาน) เดนเลน (ภาคแสดง) ทชายหาดบางแสน (สวนขยาย)
๖. เดกๆ นงเลนอยใตตนไมใหญ เดกๆ (ภาคประธาน) นงเลน (ภาคแสดง) อยใตตนไมใหญ (สวนขยาย)
ใคร ท าอะไร ทไหน อยางไร
๔
โครงสรางของประโยค โครงสรางของประโยค ซงแตละคาทนามาเรยงกนจะเปนประโยคไดกตอเมอมภาคประธาน และภาคแสดง และอาจมคาขยายสวนตางๆ ได ดงโครงสรางตอไปน
ตวอยางโครงสรางของประโยค ภาคประธาน ภาคแสดง
ประธาน ขยายประธาน กรยา กรรม ขยายกรรม สวนเตมเตม ขยายกรยา/สวนเตมเตม
แมว สดา กด หน ตวเลก - อยางรวดเรว แมว ตวใหญ วง - - - เรวมาก
แมว ตวใหญๆ คลาย - - ลกเสอ ตวเลกๆ
จากตวอยางประโยคในตาราง จะเหนวาในภาคแสดง จะมสวนทแตกตางกนตามลกษณะของ
คากรยาทเปลยนแปลงไป ประโยคท ๑ คาวา “กด” เปนกรยามกรรม จงตองมบทกรรมตามมา ประโยคท ๒ คาวา “วง” เปนกรยา ไมตองมกรรม ประโยคท ๓ คาวา “คลาย” เปนกรยามสวนเตมเตม จงตองม บทเตมเตมตามมา สวนขยาย สามารถขยายไดทกสวนทสามารถขยายได
โครงสรางของประโยค
ภาคประธาน ภาคแสดง
ประธาน ขยายประธาน กรยามกรรม
กรยาไมมกรรม
กรยามสวนเตมเตม
กรรม ขยายกรรม ขยายกรยา
สวนเตมเตม ขยายสวนเตมเตม
๕
แบบฝกเสรมทกษะท ๑ ค าชแจง : ใหนกเรยนเขยนเครองหมาย หนาขอความทถก และเขยนเครองหมาย หนาขอความ
ทผด (๕ คะแนน) ______ ๑. ประโยคแตละประโยคจะแสดงใหรวา เรา ทาอะไร ทไหน อยางไร เมอไหร
______ ๒. ประโยค เกดจากคาหลายๆ คา หรอวลทนามาเรยงตอกนอยางเปนระเบยบใหแตละคาม
ความสมพนธกน มใจความสมบรณ
______ ๓. ภาคประธานของประโยค คอ คาหรอกลมคาททาหนาทเปนผกระทา
______ ๔. ภาคแสดงของประโยค คอ คาหรอกลมคาทประกอบดวยบทกรยา บทกรรมและสวนเตมเตม
______ ๕. บทกรรม ทาหนาทเปนตวกระทาหรอตวแสดงของประธาน
______ ๖. บทกรยา ทาหนาทเปนผถกกระทา
______ ๗. สวนเตมเตม ทาหนาทเสรมใจความของประโยคใหสมบรณ คอทาหนาทคลายบทกรรม แต
ไมไดถกกระทา
______ ๘. สวนขยายประโยค อาจเปนคาหรอกลมคา อยในภาคประธาน หรออยในภาคแสดง ซงอาจ
เปนการขยายกรยา ขยายกรรม หรอขยายสวนเตมเตม
______ ๙. ภาคแสดงของประโยคเปนสวนสาคญของประโยค
______ ๑๐. ภาคประธานของประโยค อาจมบทขยาย ซงเปนคาหรอกลมคามาประกอบ เพอทาใหม
ใจความทยาวขน
๖
แบบฝกเสรมทกษะท ๒ ค าชแจง : ใหนกเรยนเตมโครงสรางของประโยคลงในชองวางตอไปนใหถกตอง (๕ คะแนน)
โครงสรางของประโยค
ภาคประธาน ภาคแสดง
๗
แบบฝกเสรมทกษะท ๓ ค าชแจง : ใหนกเรยนแยกองคประกอบของประโยคลงในตารางทกาหนดให (๕ คะแนน)
ตวอยาง ๑. เสอกนมาลาย ภาคประธาน ภาคแสดง สวนขยาย
เสอ กน มาลาย
๑. เดกๆ เลนแทบเลตอยางสนกสนาน ภาคประธาน ภาคแสดง สวนขยาย
๒. คณพอของฉนทางานหนกมาก ภาคประธาน ภาคแสดง สวนขยาย
๓. เดกคนนนเดนลดสนามหญา ภาคประธาน ภาคแสดง สวนขยาย
๔. คณตาของสมชายหวเราะจนเหนเหงอก ภาคประธาน ภาคแสดง สวนขยาย
๕ สมหญงเดนเลนทสวนสาธารณะ ภาคประธาน ภาคแสดง สวนขยาย
๖. นกเรยนชวยกนลางหองนาทวดบางปะกอก ภาคประธาน ภาคแสดง สวนขยาย
๗.หลวงตานงสวดมนตอยในโบสถ ภาคประธาน ภาคแสดง สวนขยาย
๘. ตารวจจบผรายขโมยรถยนต ภาคประธาน ภาคแสดง สวนขยาย
๙. สมบรณอวนเหมอนหม ภาคประธาน ภาคแสดง สวนขยาย
๑๐. คณแมขบรถไปสวนชมพมะเหมยว ภาคประธาน ภาคแสดง สวนขยาย
๘
แบบฝกเสรมทกษะท ๔ ค าชแจง : ใหนกเรยนเรยงประโยคใหมใหถกตอง (๕ คะแนน)
๑. ในหองครว / หน / กน / สดา / แมว ...................................................................................................................... ๒. ดงลน / เดก / รองไห / ขางบาน ...................................................................................................................... ๓. เดนทาง / เขา / โดยรถยนต ...................................................................................................................... ๔. คนด / เปน / สมนก / ภารโรง ...................................................................................................................... ๕. ผราย / กองปราบ / จบ / ตารวจ ...................................................................................................................... ๖. ไวหลงบาน / ปลก / นานาชนด / ผก / พอ ...................................................................................................................... ๗. ทา / แม / ไสหม / อรอยมาก / ขนมปง ...................................................................................................................... ๘. หลายอาทตย / ไป/ คณพอ / ตางจงหวด ...................................................................................................................... ๙. ของสนา / หนกมาก / ทางาน / พอ ...................................................................................................................... ๑๐. รบประทาน / นชา / นาตก / กวยเตยว / เอรดอรอยนชา ......................................................................................................................
๙
แบบฝกเสรมทกษะท ๕ ค าชแจง : ใหนกเรยนนาตวอกษรหนาขอความทางขวามอ มาใสหนาขอทมความสมพนธ กบคาทขดเสนใต (๕ คะแนน)
______ ๑. เสอในตสวยทกตว
______ ๒. ทองฟายามเยนสวยงามมาก
______ ๓. เขอนปาสกชลสทธกอสรางสาเรจแลวอยางสวยงาม
______ ๔. พอตอโตะกนขาวตวใหมเอง
______ ๕. ไวรสคอมพวเตอรชนดใหมระบาดทาใหขอมลเสยหาย
______ ๖. คณนายบานนชอบซอผลไมกนเปนประจา
______ ๗. สมควรขายเครองใชไฟฟาใหเพอนบาน
______ ๘. สานกงานเขตราษฎรบรณะเรงปลกตนไมตนใหญๆ
______ ๙. แมคาขายขนมครกหมดตงแตบาย
______ ๑๐. พสาวถกผาปโตะสวยจรง
ก. ภาคประธาน ข. ภาคแสดง ค. สวนขยาย
๑๐
ใบความรท ๒ รปแบบของประโยค
รปประโยคทใชสอสารในภาษาไทย
๑. ประโยคทเนนผกระทา คอ ประโยคทมประธานขนตนประโยคกอนภาคแสดง เชน ฝน ตกตอนเยน ใคร ซอกวยเตยวมา เกง เลนฟตบอล แดงแตะตะกรอ ๒. ประโยคเนนผถกกระทา คอ ประโยคทมกรรมขนตนประโยคกอน เพอเนนความสาคญ
ของกรรม เชน รถยนตคนนมคนจองแลว การบานฉนลมสง ฉนถกแมด เดกดอถกลงโทษ ๓. ประโยคเนนกรยา คอ ประโยคทมบทกรยาขนตนประโยค ตองการเนนใหกรยาเดน และขนตน
ประโยคดวยวา "เกด ม ปรากฏ" เชน เกด ระเบดในจงหวดชายแดนภาคใต ปรากฏ ดาวหางในทองฟาดานทศตะวนตก
๔. ประโยคคาสงหรอขอรอง คอ ประโยคทละประธานไว จะขนตนประโยคดวยคากรยาทผสง หรอขอรองใหทา เชน
อยา เสยงดง โปรด ชวยกนประหยดนา ปด แอรทกครงหลงใชงาน ดม นมใหหมดแกว
หนาทของประโยค
ประโยคตางๆ ทใชในการสอสารยอมแสดงถงเจตนาของผสงสาร เชน บอกกลาว เสนอแนะ อธบาย ซกถาม ขอรอง วงวอน สงหาม เปนตน หากจะแบงประโยคตามหนาทหรอลกษณะทใชในการสอสาร ประโยคทใชในการสอสารโดยทวไป จาแนกตามเจตนาของผสงสาร แบงได ๓ ชนด คอ ประโยคแจงใหทราบ ถามใหตอบ บอกใหทา
ประโยคแจงใหทราบ ลกษณะของประโยค ดงน
๑. เปนประโยคบอกเลา ตองการแจงใหทราบวา ใครทาอะไร หรอใครในสภาพอยางไร เกดอะไร ทไหน กบใคร เมอไร เชน
ฉน นงเรอ ไปทาพระอาทตย คาไฟฟาเดอนน แพงมาก ๒. เปนประโยคปฏเสธ รปประโยคชนดนเหมอนประโยคบอกเลา แตเพมคาวา "ไม" หรอ
"มได" หรอ "ไมได" ลงในประโยค เชน แม ไม ขายทดนแปลงนน ผม ไมได เลนเทนนส
๑๑
ประโยคถามใหตอบ ลกษณะของประโยค ดงน
๑. ตองการคาตอบเปนเนอความใหมจากผรบสาร คาแสดงคาถามลกษณะน ไดแก ใคร อะไร ไหน ทไหน เมอไหร อยางไร ทาไม เชน
ท าไม เธอไมไปเทยวทะเลกบพวกเรา ใคร เปนคนเขยนกระดานเลนแบบน วนนพจะกลบตอน ไหน ครบ ๒. ตองการคาตอบยอมรบหรอปฏเสธ คาแสดงคาถามลกษณะน ไดแก ร หรอไม ใชหรอไม
หรอเปลา โดยคาจะอยหลงประโยค เชน เขาเปนดาราเกาหล ร หนจะกนขาวมนไก ใชหรอไม เราจะไปเทยวกน หรอเปลา ๓. ตองการคาตอบ โดยใหเลอกอยางใดอยางหนง คาแสดงคาถามลกษณะน ไดแก หรอ หรอ
วา อยในประโยคและคาตอบนน จะมอยในประโยค เชน ลกจะกนผดไทย หรอ ราดหนา เราจะไปรถยนต หรอ รถไฟ พจะไปทางซาย หรอ ทางขวา ๔. ไมตองการคาตอบ ลกษณะของประโยคเชนนจะใชคาทเปนคาถาม เชน ใคร อะไร อยางไร
ฯลฯ โดยถามเพอเราความสนใจ ไมใหประโยคหวนเกนไป หรอเพอเรมการสนทนา หรอเพอแสดงความรสกไมพอใจ เชน
นร อะไร ไหม โจจะยายบานแลวนะ เดยวน ใครๆ เขากฟงเอมพสามกนหมดแลว
บอกใหท า ลกษณะของประโยค ดงน
๑. เปนประโยคคาสงทมเฉพาะภาคแสดง เชน หยบเสอใหดวย หามทงขยะ ๒. เปนประโยคขอรอง จะมคาวา โปรด กรณา อยา อยในประโยค เชน โปรด ชวยกนรกษาสงแวดลอม กรณา ฝากขอความหลงไดยนสญญาณ อยา กลบบานดกนกนะ
๑๒
แบบฝกเสรมทกษะท ๖ ค าชแจง : ใหนกเรยนเขยนเครองหมาย หนาขอความทถก และเขยนเครองหมาย หนาขอความ
ทผด (๕ คะแนน) ______ ๑. ประโยคทเนนผกระทา คอประโยคทมประธานขนตนประโยคกอนภาคแสดง
______ ๒. ประโยคทมคาวา “เกด ม ปรากฏ” ขนตนประโยค คอประโยคทเนนกรยา
______ ๓. จาแนกประโยคตามเจตนาของผสงสาร แบงได ๔ ชนด คอ ประโยคแจงใหทราบ ประโยค
ถามใหตอบ ประโยคบอกใหทา ประโยคแนะนา
______ ๔. ประโยคบอกเลา ตองการแจงใหทราบวา ใครทาอะไร หรอใครในสภาพอยางไร เกดอะไร
ทไหน เมอไหร กบใคร
______ ๕. ประโยคบอกใหทา เปนประโยคทมเฉพาะภาคแสดง เชน หยบกระเปาใหดวย
______ ๖. ประโยคถามใหตอบ ทตองการคาตอบยอมรบหรอปฏเสธ คาแสดงคาถาม ไดแก ร หรอไม
ใชหรอไม หรอเปลา โดยคาเหลานจะอยหลงภาคประธาน
______ ๗. ประโยคคาสงหรอขอรอง คอประโยคทละประธานไว โดยจะขนตนประโยคดวยคากรยาทผ
สงหรอขอรองใหทา เชน อยาเปดแอร ดมนาใหหมดแกว
______ ๘. ประโยคเนนผถกกระทา คอ ประโยคทมกรรมขนตนประโยคกอน เพอเนนความสาคญ
ของกรรม
______ ๙. ประโยคเนนกรยา คอ ประโยคทมบทกรยาขนตนประโยค ตองการเนนใหกรยาเดน และ
ขนตนประโยคดวยวา "เกด ม ปรากฏ"
______ ๑๐. ประโยคถามใหตอบ ทตองการคาตอบ โดยใหเลอกอยางใดอยางหนง คาแสดงคาถาม
ลกษณะน ไดแก หรอ หรอวา อยในประโยคและคาตอบนน จะมอยในประโยค
๑๓
แบบฝกเสรมทกษะท ๗ ค าชแจง : ใหนกเรยนเตมคาลงในชองวางตอไปนใหมใจความสมบรณและถกตอง (๕ คะแนน)
๑. ประโยคทเนนผกระทา คอ ประโยคทม...........................ขนตนประโยคกอนภาคแสดง
๒. ประโยคเนนผถกกระทา จะมกรรมขนตนประโยค เพอเนน...........................ของกรรม
๓. ประโยค ทเนนกรยา จะม....................... ขนตนประโยค ตองการเนนใหกรยาเดน และขนตนประโยคดวยวา "เกด ม ปรากฏ"
๔. ประโยคทใชในการสอสารโดยทวไป จาแนกตามเจตนาของ...................... แบง ได ๓ ชนด คอ ประโยคแจงใหทราบ ถามใหตอบ บอกใหทา
๕. ประโยคแจงใหทราบท เปน............................. รปประโยค จะเหมอนประโยคบอกเลา แตเพมคาวา "ไม" หรอ "มได" หรอ "ไมได" ลงในประโยค เชน
๖. ประโยค...........................ทเปนประโยคขอรอง จะมคาวา โปรด กรณา อยา อยในประโยค
๗. ประโยคถามใหตอบท ตองการคาตอบยอมรบหรอปฏเสธ คาแสดงคาถามลกษณะน ไดแก ร หรอไม ใชหรอไม หรอเปลา โดยคาจะอย...........................
๘. ประโยคถามใหตอบท ตองการคาตอบ โดยใหเลอกอยางใดอยางหนง คาแสดงคาถามลกษณะน ไดแก หรอ หรอวา อยในประโยคและคาตอบนนจะมอยใน...........................
๙. ประโยคถามใหตอบท ไมตองการคาตอบ จะใชคาทเปนคาถาม เชน ใคร อะไร ฯลฯ โดยถามเพอเราความสนใจ ไมใหประโยคหวนเกนไป หรอเพอเรมการสนทนา หรอเพอแสดงความรสก...........................
๑๐. ประโยคบอกใหทาทเปนประโยคคาสงจะมเฉพาะ...........................
๑๔
แบบฝกเสรมทกษะท ๘ ค าชแจง : ใหนกเรยนจาแนกประโยคทกาหนด แลวเขยนลงในรปแบบประโยคใหถกตอง (๕ คะแนน)
ใครกนขนมในหอง อยาเดนลดสนาม สมปองขรถจกรยาน เกดอบตเหตบนถนนหนาโรงเรยน ฉนถกครด แดงถกครตาหน สวมลเลนปงปอง โปรดชวยกนรกษาความสะอาด มเสอดาวในปาหลงหมบาน เดกดอถกทาโทษ
ประโยคทเนนผกระท า
………………………………………………. ………………………………………………. ………………………………………………. ………………………………………………. ……………………………………………….
ประโยคทเนนผถกกระท า
………………………………………………. ………………………………………………. ………………………………………………. ………………………………………………. ……………………………………………….
ประโยคทเนนกรยา
………………………………………………. ………………………………………………. ………………………………………………. ………………………………………………. ……………………………………………….
ประโยคค าสงหรอขอรอง
………………………………………………. ………………………………………………. ………………………………………………. ………………………………………………. ……………………………………………….
๑๕
แบบฝกเสรมทกษะท ๙ ค าชแจง : ใหนกเรยนเรยงประโยคใหมใหถกตอง ตามลกษณะของประโยคในวงเลบ (๕ คะแนน)
๑. ไมขาย / เสรมศกด / แปลงนน / ทดน (ประโยคแจงใหทราบ) ...................................................................................................................... ๒. วดแจงรอน / ไป / นง / รถสองแถว / ฉน (ประโยคแจงใหทราบ) ...................................................................................................................... ๓. ไมได / ฟตบอล / เลน / เขา (ประโยคแจงใหทราบ) ...................................................................................................................... ๔. กบพวกเรา / เธอทาไม / เทยวบกซ / ไมไป (ประโยคถามใหตอบ) ...................................................................................................................... ๕. ตอนไหน / วนนแม / ครบ / จะกลบ (ประโยคถามใหตอบ) ...................................................................................................................... ๖. เทยวกน / เรา / หรอเปลา / จะไป (ประโยคถามใหตอบ) ...................................................................................................................... ๗. จะไป / หรอรถไฟ / เรา / รถยนต (ประโยคถามใหตอบ) ...................................................................................................................... ๘. กนหมดแลว / ใครๆ / กใช / เขา / เดยวน / แทบเลต (ประโยคถามใหตอบ) ...................................................................................................................... ๙. ให / ดวย / หยบ / โทรศพท (ประโยคบอกใหทา) ...................................................................................................................... ๑๐. สงแวดลอม / โปรด / รกษา / ชวยกน (ประโยคบอกใหทา) ......................................................................................................................
๑๖
แบบฝกเสรมทกษะท ๑๐ ค าชแจง : ใหนกเรยนนาคาทกาหนดให เตมลงในชองวางใหมใจความสมบรณ แลวบอกหนาทของประโยค
ในวงเลบขางทายขอ (๕ คะแนน)
ฝน ใชหรอไม หรอ ท าไม อยา นงเรอ รถยนตคนน ปด เกด ไม ตวอยาง คานาประปาเดอนน แพงมาก (ประโยคบอกใหทราบ)
๑. ...................ตกตอนเยน
๒. หนจะกนขาวมนไก...................
๓. ลกจะกนผดไทย...................ราดหนา
๔. ...................เธอไมไปเทยวทะเลกบพวกเรา
๕. ................... กลบบานดกนกนะ
๖. ฉน...................ไปทาพระอาทตย
๗. ...................มคนจองแลว
๘. ...................แอรทกครงหลงใชงาน
๙. ...................ระเบดในจงหวดชายแดนภาคใต
๑๐. แม ...................ขายทดนแปลงนน
(..........................................................)
(..........................................................)
(..........................................................)
(..........................................................)
(..........................................................)
(..........................................................)
(..........................................................)
(..........................................................)
(..........................................................)
(..........................................................)
๑๗
ใบความรท ๓ สวนขยายของประโยค
การขยายสวนตางๆของประโยคเปนวธการใชภาษาททาใหประโยคมรายละเอยดเพมมากขน
สามารถสอสารไดชดเจนยงขน แตไมควรขยายประโยคจนทาใหประโยคสบสน และกากวม การขยาย สวนตางๆของประโยคขยายไดตามลกษณะโครงสรางของประโยคคอ ขยายสวนประธาน และขยายกรยาแตละสวนสามารถขยายไดดวยคา กลมคา และประโยค
๑. การขยายสวนประธาน
ขยายดวยคา ตวอยางประโยค ขอสงเกต
ขยายดวยค าวเศษณ ลมรอนพดมาอบอาว คาวา "รอน" เปนคาวเศษณ ขยายคาวา "ลม" ประธานของประโยค
ขยายดวยค านาม นายจรสคนสวนกาลงปลกตนไม คาวา "คนสวน" เปนคานาม ขยายคาวา "นายจรส"ประธานของประโยค
ขยายดวยค าสรรพนาม
ครณฏฐนเธอ ชอบรองเพลง คาวา "เธอ" เปนคาสรรพนามขยายคาวา "ครณฏฐน" ประธานของประโยค
ขยายดวยกลมค านาม นายสมศกด นกเรยนโรงเรยน วดเขมาภรตาราม จงหวดนนทบรไดรบรางวลนกเรยนพระราชทาน
กลมคาวา "นกเรยนโรงเรยนวดเขมา ภรตาราม จงหวดนนทบร" เปนกลมคานาม ขยายคาวา "นายสมศกด " ประธานของประโยค
ขยายดวยกลมค ากรยา
ผรองเพลงไพเราะโปรดยนขน กลมคาวา "รองเพลงไพเราะ" เปนกลมคากรยา ขยายคาวา "ผ" ประธานของประโยค
ขยายดวย กลมค าบพบท
เกาอในหองเรยนลมหมดทกตว กลมคาวา "ในหองเรยน" เปนกลมคาบพบท ขยายคาวา "เกาอ" ประธานของประโยค
การขยายดวยประโยคท าใหประโยคนนเปนประโยคความซอน
คนทเหนขโมยเขาแจงความ กบตารวจแลว
ประโยควา "(คน) ทเหนขโมย" เปนประโยคขยายคาวา "คน " ประธานของประโยค "คนเขาแจงความ
๑๘
๒. การขยายสวนกรยา การขยายสวนน ไมไดหมายถงเฉพาะกรยา แตรวมไปถงวเศษณ สวนเตมเตม หรอกรรมดวย
ขยายดวยคา ตวอยางประโยค ขอสงเกต ขยายดวยค าวเศษณ มาตวนวงเรว คาวา "เรว" เปนคาวเศษณ ขยายคาวา
"วง" กรยาของประโยค ขยายดวยกลมค า
วเศษณ เสยงลมพายพดดงอออง กลมคาวา "ดงอออง เปนกลมคาวเศษณ
ขยายคาวา "พด" กรยาของประโยค
การขยายดวยประโยคท าใหประโยคนนเปนประโยคความซอน
ฉนรสกสดชนเมอไดอาบน า ประโยควา "(ฉน) ไดอาบนา" เปนประโยค ขยายคาวา "รสกสดชน"
กรยาของประโยค
ตวอยางการใชสวนขยาย
ประโยค ภาคประธาน ภาคแสดง
บทประธาน
บทขยายประธาน
บทกรยา บทขยายกรยา
บทกรรม บทขยายกรรม
ฉนตองการเรยนหนงสอ ฉน - เรยน ตองการ หนงสอ -
ปลาหลายตววายทวนนา ปลา หลายตว วาย ทวนนา - -
ปลาบางชนดกนคนได ปลา บางชนด กน ได คน -
ววพนธเนอตองกนหญาออนมาก ๆ วว พนธเนอ กน ตอง, มาก ๆ หญา ออน
หมายเหต : รปประโยค การเรยงลาดบการพด ไมจาเปนตองเรยงใหเหมอนกนทกประโยค อาจเปลยนรปประโยคไปตามใจปรารถนา
๑๙
แบบฝกเสรมทกษะท ๑๑ ค าชแจง : ใหนกเรยนเขยนเครองหมาย หนาขอความทถก และเขยนเครองหมาย หนาขอความ
ทผด (๕ คะแนน) ______ ๑. หมาตวนวง เรว คาทขดเสนใต เปนคาวเศษณ ขยายกรยาของประโยค
______ ๒. สมทรง เขาชอบฟงเพลง คาทขดเสนใต เปนคานาม ขยายประธานของประโยค
______ ๓. คน ทเหนขโมยเขาแจงความกบตารวจแลว คาทขดเสนใต เปนประโยค ขยายประธาน
ของประโยค ทาใหประโยคนนเปนประโยคความซอน
______ ๔. แจกน ในหองสมดลมหมดทกใบ คาทขดเสนใต เปนคาบพบท ขยายประธานของประโยค
______ ๕. นายอาทตย คนสวนกาลงรดนาตนไม คาทขดเสนใต เปนคาสรรพนาม ขยายกรยาของ
ประโยค
______ ๖. ผ รองเพลงไพเราะโปรดยนขน คาทขดเสนใต เปนกลมคา ขยายประธานของประโยค
______ ๗. นายบรรจง นกเรยนโรงเรยนวดบางปะกอก เขตราษฎรบรณะ กรงเทพมหานคร ไดรบ
รางวลนกเรยนพระราชทาน คาทขดเสนใต เปนกลมคานาม ขยายประธานของประโยค
______ ๘. เสยงลมพาย พดดงอออง คาทขดเสนใต เปนกลมคาวเศษณ ขยายกรยาของประโยค
______ ๙. ฉนรสกสดชนเมอ ไดเลนน าทะเล คาทขดเสนใต เปนกลมคา ขยายกรยาของประโยค
______ ๑๐. ลมรอนพดมาอบอาว คาทขดเสนใต เปนคาวเศษณ ขยายประธานของประโยค
๒๐
แบบฝกเสรมทกษะท ๑๒ ค าชแจง : ใหนกเรยนนาตวอกษรหนาขอความทางขวามอ มาใสหนาขอท มความสมพนธกบคาทขดเสนใต
(๕ คะแนน)
_______ ๑.ฉนตองการกนนาหวาน
_______ ๒.เตาตวนเดนชา
_______ ๓.นกหลายตวบนเหนอยอดไม
_______ ๔.ปลาบางชนดกนคนได
_______ ๕.ปลาบางชนดกนคนได
_______ ๖.สมคดคนสวนกาลงตดกงตนไม
_______ ๗.ฉนรสกสดชนเมอไดอาบน า
_______ ๘.ปลาหลายตววายทวนน า
_______ ๙.ลมรอนพดมาอบอาว
_______ ๑๐.ววพนธเนอตองกนหญาออนมากๆ
ก. การขยายสวนประธาน ข. การขยายสวนกรยา
๒๑
แบบฝกเสรมทกษะท ๑๓ ค าชแจง : ใหนกเรยนเตมคาในขอสงเกตการขยายประโยค ของประโยคตอไปนใหถกตอง (๕ คะแนน) ตวอยาง
๑. มาตวนวงเรว คาวา เรว ขยายคาวา วง กรยาของประโยค
๑. ฉนตองการเรยนหนงสอ คาวา .................. ขยายคาวา เรยน ....................... ของประโยค
๒. ปลาบางชนดกนคนได คาวา .................. ขยายคาวา ปลา ....................... ของประโยค
๓. ปลาหลายตววายทวนนา คาวา .................. ขยายคาวา วาย ....................... ของประโยค
๔. ปลาบางชนดกนคนได คาวา .................. ขยายคาวา กน ....................... ของประโยค
๕. ปลาหลายตววายทวนนา คาวา .................. ขยายคาวา ปลา ....................... ของประโยค
๖. ลมรอนพดมาอบอาว คาวา .................. ขยายคาวา ลม ....................... ของประโยค
๗. ววพนธนมตองกนหญาออนมากๆ คาวา .................. ขยายคาวา วว ....................... ของประโยค
๘. ครณฏฐนเธอชอบแตงกลอน คาวา ……………. ขยายคาวา ครณฏฐน ....................... ของประโยค
๙. ววพนธนมตองกนหญาออนมากๆ คาวา ……………. ขยายคาวา กน ....................... ของประโยค
๑๐. ฉนรสกสดชนเมอไดอาบนา คาวา ……………. ขยายคาวา รสกสดชน ....................... ของประโยค
๒๒
แบบฝกเสรมทกษะท ๑๔ ค าชแจง : ใหนกเรยนระบสวนขยายของประโยค แลวเขยนลงในชองทกาหนดใหถกตอง (๕ คะแนน)
ตวอยาง ๑. มาตวนวงเรว ขยายสวนประธาน ขยายสวนกรยา
ตวน เรว
๑. ปลาปรนยาจากอเมซอนเปนสตวดราย ขยายสวนประธาน ขยายสวนกรยา
๒. คณพอของฉนทางานหนกมาก ขยายสวนประธาน ขยายสวนกรยา
๓. เดกคนนนกาลงกนขนมอยางอรอย ขยายสวนประธาน ขยายสวนกรยา
๔. เดกคนนนเดนลดสนามหญา ขยายสวนประธาน ขยายสวนกรยา
๕. นายสมบรณคนขายของชาชอบขบรถเรว ขยายสวนประธาน ขยายสวนกรยา
๖. พวกเราชาวฟาแดงยนดตอนรบนกเรยนใหม ขยายสวนประธาน ขยายสวนกรยา
๗. นายเสนอนกเรยนหองครมาลพดจนลงหลบ ขยายสวนประธาน ขยายสวนกรยา
๘. เดกคนนนเดนลดสนามหญาของโรงเรยน ขยายสวนประธาน ขยายสวนกรยา
คนนน ของโรงเรยน
๙. ปลาหลายตววายทวนนา ขยายสวนประธาน ขยายสวนกรยา
๑๐. ปลาบางชนดบนได ขยายสวนประธาน ขยายสวนกรยา
๒๓
แบบฝกเสรมทกษะท ๑๕
ค าชแจง : ใหนกเรยนนา คาทกาหนดให เตมลงในชองวางใหมใจความสมบรณ แลวบอกลกษณะของการ
ขยายของประโยคนนในวงเลบขางทาย (๕ คะแนน)
ดงมาก ไมได ไดกนขาว บางชนด ในหองนอน พนธเนอ ตองการ รอน ทสด นกการภารโรง
ตวอยาง สนขตวนวง เรว (การขยายสวนกรยา)
๑. ลม...................พดมาอบอาว
๒. เสยงลมพายพด.........................
๓. อภชาต...................กนไกทอด
๔. นกบางตวบน...................
๕. นายตน...................กาลงตดหญา
๖. ฉนรสกอมเมอ...................
๗. ปลา...................บนได
๘. ไก...................ตองกนขาวโพดมากๆ
๙. เกาอ...................ลมหมดทกตว
๑๐. สมทรงชอบกนพซซา...................
(..........................................................)
(..........................................................)
(..........................................................)
(..........................................................)
(..........................................................)
(..........................................................)
(..........................................................)
(..........................................................)
(..........................................................)
(..........................................................)
๒๔
เฉลยกจกรรมระหวางเรยน
๒๕
เฉลยแบบฝกเสรมทกษะท ๑ ______ ๑. ประโยคแตละประโยคจะแสดงใหรวา เรา ทาอะไร ทไหน อยางไร เมอไหร
______ ๒. ประโยค เกดจากคาหลายๆ คา หรอวลทนามาเรยงตอกนอยางเปนระเบยบใหแตละคาม
ความสมพนธกน มใจความสมบรณ
______ ๓. ภาคประธานของประโยค คอ คาหรอกลมคาททาหนาทเปนผกระทา
______ ๔. ภาคแสดงของประโยค คอ คาหรอกลมคาทประกอบดวยบทกรยา บทกรรมและสวนเตมเตม
______ ๕. บทกรรม ทาหนาทเปนตวกระทาหรอตวแสดงของประธาน
______ ๖. บทกรยา ทาหนาทเปนผถกกระทา
______ ๗. สวนเตมเตม ทาหนาทเสรมใจความของประโยคใหสมบรณ คอทาหนาทคลายบทกรรม แต
ไมไดถกกระทา
______ ๘. สวนขยายประโยค อาจเปนคาหรอกลมคา อยในภาคประธาน หรออยในภาคแสดง ซงอาจ
เปนการขยายกรยา ขยายกรรม หรอขยายสวนเตมเตม
______ ๙. ภาคแสดงของประโยคเปนสวนสาคญของประโยค
______ ๑๐. ภาคประธานของประโยค อาจมบทขยาย ซงเปนคาหรอกลมคามาประกอบ เพอทาใหม
ใจความทยาวขน
๒๖
เฉลยแบบฝกเสรมทกษะท ๒
โครงสรางของประโยค
ภาคประธาน ภาคแสดง
ประธาน ขยายประธาน กรยามกรรม
กรยาไมมกรรม
กรยามสวนเตมเตม
กรรม ขยายกรรม ขยายกรยา
สวนเตมเตม ขยายสวนเตมเตม
๒๗
เฉลยแบบฝกเสรมทกษะท ๓
๑. เดกๆ เลนแทบเลตอยางสนกสนาน ภาคประธาน ภาคแสดง สวนขยาย
เดกๆ เลนแทบเลต อยางสนกสนาน
๒. คณพอของฉนทางานหนกมาก ภาคประธาน ภาคแสดง สวนขยาย
คณพอ ทางาน ของฉน, หนกมาก
๓. เดกคนนนเดนลดสนามหญา ภาคประธาน ภาคแสดง สวนขยาย
เดก เดนลด คนนน, สนามหญา
๔. คณตาของสมชายหวเราะจนเหนเหงอก ภาคประธาน ภาคแสดง สวนขยาย
คณยาย หวเราะ ของสมชาย, จนเหนเหงอก
๕ สมหญงเดนเลนทสวนสาธารณะ ภาคประธาน ภาคแสดง สวนขยาย
สมหญง เดนเลน ทสวนสาธารณะ
๖. นกเรยนชวยกนลางหองนาทวดบางปะกอก ภาคประธาน ภาคแสดง สวนขยาย
นกเรยน ลาง ชวยกน, หองนาทวดบางปะกอก
๗.หลวงตานงสวดมนตอยในโบสถ ภาคประธาน ภาคแสดง สวนขยาย
หลวงตา นง สวดมนตอยในโบสถ
๘. ตารวจจบผรายขโมยรถยนต ภาคประธาน ภาคแสดง สวนขยาย
ตารวจ จบ ผรายขโมยรถยนต
๙. สมบรณอวนเหมอนหม ภาคประธาน ภาคแสดง สวนขยาย
สมบรณ เหมอน อวน, หม
๑๐. คณแมขบรถไปสวนชมพมะเหมยว ภาคประธาน ภาคแสดง สวนขยาย
คณแม ขบรถ ไปสวนชมพมะเมยว
๒๘
เฉแบบฝกเสรมทกษะท ๔
๑. ในหองครว / หน / กน / สดา / แมว แมวสดากนหนในหองครว
๒. ดงลน / เดก / รองไห / ขางบาน เดกขางบานรองไหดงลน
๓. เดนทาง / เขา / โดยรถยนต เขาเดนทางโดยรถยนต
๔. คนด / เปน / สมนก / ภารโรง ภารโรงสมนกเปนคนด
๕. ผราย / กองปราบ / จบ / ตารวจ ตารวจกองปราบจบผราย
๖. ไวหลงบาน / ปลก / นานาชนด / ผก / พอ พอปลกผกนานาชนดไวหลงบาน
๗. ทา / แม / ไสหม / อรอยมาก / ขนมปง แมทาขนมปงไสหมอรอยมาก
๘. หลายอาทตย / ไป/ คณพอ / ตางจงหวด คณพอไปตางจงหวดหลายอาทตย
๙. ของสนา / หนกมาก / ทางาน / พอ พอของสนาทางานหนกมาก
๑๐. รบประทาน / นชา / นาตก / กวยเตยว / เอรดอรอย นชารบประทานกวยเตยวนาตกอยางเอรดอรอย
๒๙
เฉแบบฝกเสรมทกษะท ๕
______ ๑. เสอในตสวยทกตว
______ ๒. ทองฟายามเยนสวยงามมาก
______ ๓. เขอนปาสกชลสทธกอสรางสาเรจแลวอยางสวยงาม
______ ๔. พอตอโตะกนขาวตวใหมเอง
______ ๕. ไวรสคอมพวเตอรชนดใหมระบาดทาใหขอมลเสยหาย
______ ๖. คณนายบานนชอบซอผลไมกนเปนประจา
______ ๗. สมควรขายเครองใชไฟฟาใหเพอนบาน
______ ๘. สานกงานเขตราษฎรบรณะเรงปลกตนไมตนใหญๆ
______ ๙. แมคาขายขนมครกหมดตงแตบาย
______ ๑๐. พสาวถกผาปโตะสวยจรง
ค
ค
ก
ค
ข
ค
ค
ค
ค
ค
๓๐
เฉลยแบบฝกเสรมทกษะท ๖ ______ ๑. ประโยคทเนนผกระทา คอประโยคทมประธานขนตนประโยคกอนภาคแสดง
______ ๒. ประโยคทมคาวา “เกด ม ปรากฏ” ขนตนประโยค คอประโยคทเนนกรยา
______ ๓. จาแนกประโยคตามเจตนาของผสงสาร แบงได ๔ ชนด คอ ประโยคแจงใหทราบ ประโยค
ถามใหตอบ ประโยคบอกใหทา ประโยคแนะนา
______ ๔. ประโยคบอกเลา ตองการแจงใหทราบวา ใครทาอะไร หรอใครในสภาพอยางไร เกดอะไร
ทไหน เมอไหร กบใคร
______ ๕. ประโยคบอกใหทา เปนประโยคทมเฉพาะภาคแสดง เชน หยบกระเปาใหดวย
______ ๖. ประโยคถามใหตอบ ทตองการคาตอบยอมรบหรอปฏเสธ คาแสดงคาถาม ไดแก ร หรอไม
ใชหรอไม หรอเปลา โดยคาเหลานจะอยหลงภาคประธาน
______ ๗. ประโยคคาสงหรอขอรอง คอประโยคทมประธานเปนผสงหรอขอรองใหทา เชน สมควร
อยาเปดแอร วระตองดมนาใหหมดแกว
______ ๘. ประโยคเนนผถกกระทา คอ ประโยคทมกรรมขนตนประโยคกอน เพอเนนความสาคญ
ของกรรม
______ ๙. ประโยคเนนกรยา คอ ประโยคทมบทกรยาขนตนประโยค ตองการเนนใหกรยาเดน และ
ขนตนประโยคดวยวา "เกด ม ปรากฏ"
______ ๑๐. ประโยคถามใหตอบ ทตองการคาตอบ โดยใหเลอกอยางใดอยางหนง คาแสดงคาถาม
ลกษณะน ไดแก หรอ หรอวา อยในประโยคและคาตอบนน จะมอยในประโยค
๓๑
เฉลยแบบฝกเสรมทกษะท ๗
๑. ประโยคทเนนผกระทา คอ ประโยคทมประธานขนตนประโยคกอนภาคแสดง
๒. ประโยคเนนผถกกระทา จะมกรรมขนตนประโยค เพอเนนความส าคญของกรรม
๓. ประโยค ทเนนกรยา จะมบทกรยา ขนตนประโยค ตองการเนนใหกรยาเดน และขนตนประโยคดวยวา "เกด ม ปรากฏ"
๔. ประโยคทใชในการสอสารโดยทวไป จาแนกตามเจตนาของ ผสงสาร แบงได ๓ ชนด คอ ประโยคแจงใหทราบ ถามใหตอบ บอกใหทา
๕. ประโยคแจงใหทราบท เปนประโยคปฏเสธ รปประโยคจะเหมอนประโยคบอกเลา แตเพมคาวา "ไม" หรอ "มได" หรอ "ไมได" ลงในประโยค เชน
๖. ประโยคบอกใหท าทเปนประโยคขอรอง จะมคาวา โปรด กรณา อยา อยในประโยค
๗. ประโยคถามใหตอบท ตองการคาตอบยอมรบหรอปฏเสธ คาแสดงคาถามลกษณะน ไดแก ร หรอไม ใชหรอไม หรอเปลา โดยคาจะอยหลงประโยค
๘. ประโยคถามใหตอบท ตองการคาตอบ โดยใหเลอกอยางใดอยางหนง คาแสดงคาถามลกษณะน ไดแก หรอ หรอวา อยในประโยคและคาตอบนนจะมอยในประโยค
๙. ประโยคถามใหตอบท ไมตองการคาตอบ จะใชคาทเปนคาถาม เชน ใคร อะไร ฯลฯ โดยถามเพอเราความสนใจ ไมใหประโยคหวนเกนไป หรอเพอเรมการสนทนา หรอเพอแสดงความรสกไมพอใจ
๑๐. ประโยคบอกใหทาทเปนประโยคคาสงจะมเฉพาะภาคแสดง
๓๒
เฉลยแบบฝกเสรมทกษะท ๘
ประโยคทเนนผกระท า
สวมลเลนปงปอง
ใครกนขนมในหอง
สมปองขรถจกรยาน
ประโยคทเนนผถกกระท า
ฉนถกครด
แดงถกครตาหน
เดกดอถกทาโทษ
ประโยคทเนนกรยา
เกดอบตเหตบนถนนหนาโรงเรยน
มเสอดาวในปาหลงหมบาน
ประโยคค าสงหรอขอรอง
อยาเดนลดสนาม
โปรดชวยกนรกษาความสะอาด
๓๓
เฉลยแบบฝกเสรมทกษะท ๙
๑. ไมขาย / เสรมศกด / แปลงนน / ทดน (ประโยคแจงใหทราบ) เสรมศกดไมขายทดนแปลงนน ๒. วดแจงรอน / ไป / นง / รถสองแถว / ฉน (ประโยคแจงใหทราบ) ฉนนงรถสองแถวไปวดแจงรอน ๓. ไมได / ฟตบอล / เลน / เขา (ประโยคแจงใหทราบ) เขาไมไดเลนฟตบอล ๔. กบพวกเรา / เธอทาไม / เทยวบกซ / ไมไป (ประโยคถามใหตอบ) ทาไมเธอไมไปเทยวบกซกบพวกเรา ๕. ตอนไหน / วนนแม / ครบ / จะกลบ (ประโยคถามใหตอบ) วนนแมจะกลบตอนไหนครบ ๖. เทยวกน / เรา / หรอเปลา / จะไป (ประโยคถามใหตอบ) เราจะไปเทยวกนหรอเปลา ๗. จะไป / หรอรถไฟ / เรา / รถยนต (ประโยคถามใหตอบ) เราจะไปรถยนตหรอรถไฟ ๘. กนหมดแลว / ใครๆ / กใช / เขา / เดยวน / แทบเลต (ประโยคถามใหตอบ) เดยวนใครๆ เขากใชแทบเลตกนหมดแลว ๙. ให / ดวย / หยบ / โทรศพท (ประโยคบอกใหทา) หยบโทรศพทใหดวย ๑๐. สงแวดลอม / โปรด / รกษา / ชวยกน (ประโยคบอกใหทา) โปรดชวยกนรกษาสงแวดลอม
๓๔
เฉลยแบบฝกเสรมทกษะท ๑๐
๑. ฝน ตกตอนเยน
๒. หนจะกนขาวมนไก ใชหรอไม
๓. ลกจะกนผดไทย หรอ ราดหนา
๔. ท าไม เธอไมไปเทยวทะเลกบพวกเรา
๕. อยา กลบบานดกนกนะ
๖. ฉน นงเรอ ไปทาพระอาทตย
๗. รถยนตคนนมคนจองแลว
๘. ปด แอรทกครงหลงใชงาน
๙. เกด ระเบดในจงหวดชายแดนภาคใต
๑๐. แม ไม ขายทดนแปลงนน
(ประโยคเนนผกระทา)
(ประโยคถามใหตอบ)
(ประโยคถามใหตอบ)
(ประโยคถามใหตอบ)
(ประโยคคาสงหรอบอกใหทา)
(ประโยคบอกใหทราบ)
(ประโยคเนนผถกกระทา)
(ประโยคคาสงหรอบอกใหทา)
(ประโยคทเนนกรยา)
(ประโยคแจงใหทราบ)
๓๕
เฉลยแบบฝกเสรมทกษะท ๑๑ ______ ๑. หมาตวนวง เรว คาทขดเสนใต เปนคาวเศษณ ขยายกรยาของประโยค
______ ๒. สมทรง เขาชอบฟงเพลง คาทขดเสนใต เปนคานาม ขยายประธานของประโยค
______ ๓. คน ทเหนขโมยเขาแจงความกบตารวจแลว คาทขดเสนใต เปนประโยค ขยายประธาน
ของประโยค ทาใหประโยคนนเปนประโยคความซอน
______ ๔. แจกน ในหองสมดลมหมดทกใบ คาทขดเสนใต เปนคาบพบท ขยายประธานของประโยค
______ ๕. นายอาทตย คนสวนกาลงรดนาตนไม คาทขดเสนใต เปนคาสรรพนาม ขยายกรยาของ
ประโยค
______ ๖. ผ รองเพลงไพเราะโปรดยนขน คาทขดเสนใต เปนกลมคา ขยายประธานของประโยค
______ ๗. นายบรรจง นกเรยนโรงเรยนวดบางปะกอก เขตราษฎรบรณะ กรงเทพมหานคร ไดรบ
รางวลนกเรยนพระราชทาน คาทขดเสนใต เปนกลมคานาม ขยายประธานของประโยค
______ ๘. เสยงลมพาย พดดงอออง คาทขดเสนใต เปนกลมคาวเศษณ ขยายกรยาของประโยค
______ ๙. ฉนรสกสดชนเมอ ไดเลนน าทะเล คาทขดเสนใต เปนกลมคา ขยายกรยาของประโยค
______ ๑๐. ลมรอนพดมาอบอาว คาทขดเสนใต เปนคาวเศษณ ขยายประธานของประโยค
๓๖
เฉลยแบบฝกเสรมทกษะท ๑๒
_______ ๑. ฉนตองการกนนาหวาน
_______ ๒. เตาตวนเดนชา
_______ ๓. นกหลายตวบนเหนอยอดไม
_______ ๔. ปลาบางชนดกนคนได
_______ ๕. ปลาบางชนดกนคนได
_______ ๖. สมคดคนสวนกาลงตดกงตนไม
_______ ๗. ฉนรสกสดชนเมอไดอาบน า
_______ ๘. ปลาหลายตววายทวนน า
_______ ๙. ลมรอนพดมาอบอาว
_______ ๑๐. ววพนธเนอตองกนหญาออนมากๆ
ข
ข
ก
ข
ก
ก
ข
ข
ก
ข
๓๗
เฉลยแบบฝกเสรมทกษะท ๑๓
๑. ฉนตองการเรยนหนงสอ คาวา ตองการ ขยายคาวา เรยน กรยาของประโยค
๒. ปลาบางชนดกนคนได คาวา บางชนด ขยายคาวา ปลา ประธานของประโยค
๓. ปลาหลายตววายทวนนา คาวา ทวนน า ขยายคาวา วาย กรยาของประโยค
๔. ปลาบางชนดกนคนได คาวา ได ขยายคาวา กน กรยาของประโยค
๕. ปลาหลายตววายทวนนา คาวา หลายตว ขยายคาวา ปลา ประธานของประโยค
๖. ลมรอนพดมาอบอาว คาวารอน ขยายคาวา ลม ประธานของประโยค
๗. ววพนธนมตองกนหญาออนมากๆ คาวา พนธนม ขยายคาวา วว ประธานของประโยค
๘. ครณฏฐนเธอชอบแตงกลอน คาวา เธอ ขยายคาวา ครณฏฐน ประธานของประโยค
๙. ววพนธนมตองกนหญาออนมากๆ คาวา ตอง, มากๆ ขยายคาวา กน กรยาของประโยค
๑๐. ฉนรสกสดชนเมอไดอาบนา คาวา ไดอาบน า ขยายคาวา รสกสดชน กรยาของประโยค
๓๘
เฉลยแบบฝกเสรมทกษะท ๑๔
๑. ปลาปรนยาจากอเมซอนเปนสตวดราย ขยายสวนประธาน ขยายสวนกรยา
ปรนยาจากอเมซอน ดราย
๒. คณพอของฉนทางานหนกมาก ขยายสวนประธาน ขยายสวนกรยา
ของฉน หนกมาก
๓. เดกคนนนกาลงกนขนมอยางอรอย ขยายสวนประธาน ขยายสวนกรยา
คนนน อยางอรอย
๔. เดกคนนนเดนลดสนามหญา ขยายสวนประธาน ขยายสวนกรยา
๕. นายสมบรณคนขายของชาชอบขบรถเรว ขยายสวนประธาน ขยายสวนกรยา
คนขายของชา เรว
๖. พวกเราชาวฟาแดงยนดตอนรบนกเรยนใหม ขยายสวนประธาน ขยายสวนกรยา
ชาวฟาแดง ใหม
๗. นายเสนอนกเรยนหองครมาลพดจนลงหลบ ขยายสวนประธาน ขยายสวนกรยา
นกเรยนหองครมาล ลงหลบ
๘. เดกคนนนเดนลดสนามหญาของโรงเรยน ขยายสวนประธาน ขยายสวนกรยา
คนนน ของโรงเรยน
๙. ปลาหลายตววายทวนนา ขยายสวนประธาน ขยายสวนกรยา
หลายตว ทวนนา
๑๐. ปลาบางชนดบนได ขยายสวนประธาน ขยายสวนกรยา
บางชนด ได
๓๙
แบบฝกเสรมทกษะท ๑๕
๑. ลมรอนพดมาอบอาว
๒. เสยงลมพายพดดงมาก
๓. อภชาตตองการกนไกทอด
๔. นกบางตวบนไมได
๕. นายตนนกการภารโรงกาลงตดหญา
๖. ฉนรสกอมเมอไดกนขาว
๗. ปลาบางชนดบนได
๘. ไกพนธเนอตองกนขาวโพดมากๆ
๙. เกาอในหองนอนลมหมดทกตว
๑๐. สมทรงชอบกนพซซาทสด
(การขยายสวนประธาน)
(การขยายสวนกรยา)
(การขยายสวนประธาน)
(การขยายสวนกรยา)
(การขยายสวนประธาน)
(การขยายสวนกรยา)
(การขยายสวนประธาน)
(การขยายสวนประธาน)
(การขยายสวนประธาน)
(การขยายสวนกรยา)
๔๐
แบบทดสอบหลงเรยน ชดท ๑ เรอง ประโยคและลกษณะของประโยค
ค าชแจง ใหนกเรยนเลอกคาตอบทถกตองทสดเพยงขอเดยว ทาลงในกระดาษคาตอบทครแจกให
๑. ขอใดไมสมพนธกบความหมายของประโยค ก. แสดงใหรวา ใคร ทาอะไร ทไหน อยางไร ข. การแสดงซงสวนสาคญและหนาทของประโยค ค. การนาคาหลายๆ คา หรอวลมาเรยงตอกนอยางเปนระเบยบ ง. การเรยงตอคาหรอวลใหแตละคามความสมพนธกน มใจความสมบรณ
๒. ขอใดกลาวไมถกตองเกยวกบสวนขยายของประโยค ก. ทาใหทราบวาใคร ทาอะไร ทไหน อยางไร ข. ไมควรขยายประโยคจนทาใหประโยคสบสน ค. ไมควรขยายประโยคจนทาใหประโยคกากวม ง. ทาใหประโยคสามารถสอสารไดชดเจนยงขน
๓. ขอใดกลาวถกตองเกยวกบองคประกอบของประโยค ก. บทกรรมทาหนาทเปนผกระทา ข. ภาคประธานของประโยค ทาหนาทเปนผถกกระทา ค. บทกรยา ทาหนาทเปนตวกระทาหรอตวแสดงของประธาน ง. สวนเตมเตมทาหนาทขยายกรยา ขยายกรรม หรอสวนขยาย
๔. ขอใดไมใชองคประกอบของภาคแสดง ก. บทกรยา ข. บทกรรม ค. สวนเตมเตม ง. สวนขยายของประโยค
๕. “ฉนรสกสดชนเมอไดอาบนา” คาทขดเสนใต เปนประโยคทไปขยายสงใด ก. ฉน ข. เมอ ค. รสกสดชน ง. ไมไดขยายคาใด เพราะมความหมายในตว
๔๑
๖. องคประกอบใดของประโยคทอาจมหรอไมมกได ก. สวนขยาย ข. ภาคแสดง ค. ภาคประธาน ง. ภาคประธานและภาคแสดง
๗. คาทขดเสนใตในประโยคใดทเนนผถกกระทา ก. ฉนถกแมด ข. ฝนตกตอนเยน ค. ชาครตเลนฟตบอล ง. ใครซอกวยเตยวมา
๘. ประโยคใดมโครงสราง ประธาน กรยา และกรรม ก. แมคากาลงวนวาย ข. การคาขายดมกาไร ค. คณพอกาลงทาสบาน ง. คนงานหยดพกกลางวน
๙. ขอใดไมใชรปประโยคทใชในภาษาไทย ก. ประโยคทเนนกรยา ข. ประโยคทเนนสรรพนาม ค. ประโยคทเนนผกระทา ง. ประโยคทเนนผถกกระทา
๑๐. “ลมรอนพดมาอบอาว” คาใดทขยายประธานของประโยค ก. มา ข. พด ค. รอน ง. อบอาว
ทาแบบทดสอบหลงเรยนเสรจแลว เรามาดเฉลย แบบทดสอบกอนเรยน
หลงเรยนกนตอเลยนะคะ...
๔๒
เฉลยแบบทดสอบกอนเรยนและหลงเรยน ชดท ๑ เรอง ประโยคและลกษณะของประโยค
เฉลยแบบทดสอบกอนเรยน เฉลยแบบทดสอบหลงเรยน
๑. ข ๖. ก ๑. ข ๖. ก ๒. ง ๗. ข ๒. ก ๗. ก ๓. ค ๘. ค ๓. ค ๘. ค ๔. ค ๙. ค ๔. ง ๙. ข ๕. ก ๑๐. ก ๕. ค ๑๐. ค
เปรยบเทยบผลการทดสอบกอนเรยน ๑. ถาผลการทดสอบหลงเรยนไดคะแนน
มากกวาผลการทดสอบกอนเรยน แสดงวานกเรยนมพฒนาการทดขนกวาเดม
๒. ถาผลการทดสอบหลงเรยนไดคะแนนนอยกวาผลการทดสอบกอนเรยน แสดงวานกเรยนยงไมเขาใจอยางถองแท ควรเรมเรยนใหมอกครงนะคะ...
ตอบถกกขอ คะ ... เรา ลอง มา เปรยบเทยบ ผลการทดสอบกอนเรยนวาคะแนนเปนอยางไรบาง
๔๓
บรรณานกรม
กระทรวงศกษาธการ. ภาษาเพอพฒนาการสอสาร. กรงเทพฯ : ครสภา,๒๕๔๘. กระทรวงศกษาธการ. หลกภาษาไทยเลม ๑. พมพครงท ๒. กรงเทพฯ : โรงพมพครสภา.๒๕๓๕ กระทรวงศกษาธการ. หลกภาษาไทยเลม ๓. พมพครงท ๒. กรงเทพฯ : โรงพมพครสภา.๒๕๓๕ ประวณา มชอบธรรม. ภาษาไทย (บงคบ). กรงเทพฯ : โรงพมพศนยหนงสอเมองไทย, ๒๕๔๔. ปราณ บญชมและภาสกร เกดออน. หลกภาษาและการใชภาษา ๒.พมพครงท ๙.กรงเทพฯ : อกษร
เจรญทศน. มปป. พรทพย แฟงสต. รวมหลกภาษาไทย ม.ตน. กรงเทพฯ : สานกพมพฟสกสเซนเตอร, ๒๕๔๔. ยศ พนสสรณ. ภาษาไทย ม.ตน (ฉบบเตรยมสอบ). กรงเทพฯ : บรษท สานกพมพแมค จากด, ๒๕๓๖. ยศ พนสสรณ. ภาษาไทย ม.ตน (ฉบบเตรยมสอบ). กรงเทพฯ : บรษท สานกพมพแมค จากด, ๒๕๔๔. เสนย วลาวรรณ และคณะ. หลกภาษาไทย .กรงเทพฯ : วฒนาพานช ,๒๕๔๒. อมพร สขเกษมและอารยา เรองมณ. ภาษาไทยเพออาชพ ๑. นนทบร : บรษทศนยหนงสอเมองไทย
จากด.๒๕๔๘. อปกตศลปสาร,พระยา.หลกภาษาไทย.(อกขรวธ วจวภาค วากยสมพนธ ฉนทลกษณ)พระนคร:ไทย
วฒนาพานช.๒๕๑๑.