รายละเอียดวิชา¸›.1/ท11101.doc · Web viewรายละเอ ยดว ชา ว ชา ภาษาไทย 1 รห สว ชา ท 11101
3 ี่ PLC - STC98 แบบทดสอบก อนเร ยน ว ชา...
Transcript of 3 ี่ PLC - STC98 แบบทดสอบก อนเร ยน ว ชา...
98
แบบทดสอบกอนเรยน วชา การโปรแกรมและควบคมไฟฟา รหสวชา 2104 - 2114 หนวยท 3 เรอง พนฐานทางดจตอลของ PLC
คาสง 1. ใหนกเรยนทาเครองหมาย ลงบนกระดาษคาตอบขอทถกตองทสดเพยงขอเดยว 2. ทาแบบทดสอบทกขอทกาหนดให 3. ขอสอบขอละ 1 คะแนน มจานวน 20 ขอ 1. ขอใดคอเลขฐานแปด
ก. 0A9 ข. 79
ค. 68 ง. 1011
2. ขอใดคอเลขฐานสอง
ก. 10 ข. 21
ค. 20 ง. 13
3. ขอใดคอเลขฐานสบหก
ก. 258 ข. 01116
ค. 1012 ง. 80
4. จงแปลง 101102 เปนเลขฐานสบ ก. 12 ข. 17
ค. 22 ง. 34
5. จงแปลง 15010 เปนเลขฐานสอง ก. 10010110 ข. 1111011
ค. 1111011 ง. 11000111
6. จงแปลง 678 เปนเลขฐานสบ ก. 15 ข. 151
ค. 550 ง. 55 7. จงแปลง 18610 เปนเลขฐานแปด ก. 105 ข. 272
ค. 231 ง. 172
99
8. จงแปลง A3D16 เปนเลขฐานสบ ก. 2621 ข. 4272
ค. 4533 ง. 2311 9. จงแปลง 23510 เปนเลขฐานสบหก ก. CA ข. D9
ค. EB ง. 9D 10. จงแปลง 1678 เปนเลขฐานสบ ก. C5 ข. D2
ค. 77 ง. 119 11. จงแปลง AC16 เปนเลขฐานสอง ก. 110000111 ข. 10101100
ค. 111011111 ง. 1111110 12. ขอใดคอการเรยกใชงานรเลยภายในเวรดท 03 บตท 04
ก. 01430 ข. 00403
ค. 00304 ง. 01304
13. ขอใดคอการเรยกใชงานรเลยภายในเวรดท 10 บตท 7
ก. 01007 ข. 01070
ค. 07010 ง. 00107
14. 01303 มความหมายตรงกบขอใด
ก. เวรดท 13 บตท 3 ข. เวรดท 01 บตท 30
ค. บตท 13 เวรดท 03 ง. บตท 01 เวรดท 013
15. ในวงจรควบคมหลอดไฟฟาถาใชสวตชสองตวตออนกรมกนมหลกการทางานเหมอนเกตตวใด
ก. บฟเฟอรเกต ข. ออรเกต
ค. แอนดเกต ง. นอตเกต
16. ถาอนพตตวใดตวหนงทางานเอาทพตจะทางานเปนคณสมบตของเกตตวใด
ก. เอกซคลซฟออร ข. ออรเกต
ค. แอนดเกต ง. นอตเกต
100
รปท 3.2
17. จากรปขอใดถกตองทสด
ก. A ,B ,C = 1 หลอดไฟฟาสวาง
ข. A=1 , B= 1, C =0 หลอดไฟฟาสวาง
ค. A=0 , B= 0 C =1 หลอดไฟฟาสวาง
ง. A=0 , B= 1 C =0 หลอดไฟฟาสวาง
รปท 3.3
18. รปท 3.3 หลอดไฟฟาสวางเมอใด
ก. A ,B ,C = 1 ข. A = 0 ,B=1 ,C = 1
ค. A = 0 ,B=0 ,C = 0 ง. A ,B ,C = 0
รปท 3.4
19. จากรปท 3.4 ตรงกบสมการลอจกใด
ก. A ⊕ B=Y ข. A.B=Y
ค. A ⊕ B=Y ง. A.B=Y
20. ขอใดคอสมการลอจกของออรเกต
ก. A ⊕ B=Y ข. A.B=Y
ค. A + B=Y ง. A.B=Y
AB Y
AB YC
AB YC
101
เฉลยแบบทดสอบกอนเรยน วชา การโปรแกรมและควบคมไฟฟา รหสวชา 2104 - 2114
หนวยท 3 เรอง พนฐานทางดจตอลของ PLC
1. ง
2. ก
3. ข
4. ค
5. ก
6. ง
7. ข
8. ก
9. ค
10. ง
11. ข
12. ค
13. ก
14. ก
15. ค
16. ข
17. ข
18. ก
19. ค
20. ค
102
กจกรรมการเรยนการสอน
หนวยท 3
1. ครผสอนชแจงเกยวกบจดประสงคการเรยนการสอนในหนวยท 3
2. ครผสอนแจกแบบทดสอบกอนเรยนใหนกเรยนทา
3. ครผสอนแจกใบความรใหนกเรยน และนกเรยนเขยนแผนผงมโนทศน เพอใหนกเรยนทราบ
รายระเอยดการเรยนทงบทเรยน
4. ครผสอน สอนนกเรยนแบบบรรยาย , ถาม – ตอบ
5. ครผสอนแจกแบบฝกหดใหนกเรยนทาเมอทาเสรจชวยกนเฉลย
6. ครผสอนแจกใบงานใหนกเรยนทาและครผสอนทาการประเมนผล เมอทาเสรจชวยกนเฉลย
7. ครผสอนแจกแบบทดสอบหลงเรยนใหนกเรยนทา
8. ครผสอนและนกเรยนชวยกนเฉลยแบบทดสอบหลงเรยน
9. ครผสอนบนทกคะแนนดานจตพสยหนวยท 3 ลงในแบบบนทกผล
10. ครผสอนลงคะผลคะแนนทงหมดในแบบประเมนผลหนวยท 3
103
แผนผงมโนทศน
หนวยท 3
พนฐานทางดจตอลของ PLC
104
หนวยท 3
เรอง พนฐานทางดจตอลของ PLC
สาระการเรยนร 1. ระบบเลขฐาน 2. การแปลงเลขฐาน 3. โครงสรางขอมล 4. พนฐานทางดจตอล แนวคด 1. เลขฐานทเราใชกนอยโดยทวไปนนไดแก เลขฐานสบประกอบดวยตวเลขทงหมด สบตว คอ 0 ,1 , 2 , 3 4 , 5 , 6 ,7 , 8 , 9 และเลขฐานทใชกนเกยวกบงานดานคอมพวเตอร PLC และไมโครโปรเซสเซอรไดแก เลขฐานสอง เลขฐานแปด และเลขฐานสบหก 2. การแปลเลขฐานนนสามารถแปลงจากเลขฐานหนงเปนฐานหนงได วธทสะดวกทสดนาจะแปลงผานเลขฐานสบกอนแลวจงแปลงเปนเลขฐานอน 3. โครงสรางของขอมลใน PLC นน ประกอบดวย บต ดจต ไบต และเวรดหรอชาแนล 4. พนฐานทางดจตอลของ PLC คอพนฐานทางลอกจกตาง ๆ ซงตองศกษาการทางานของลอจกเกตตาง ๆ เชน AND Gate, OR Gate, NOT Gate เปนตน ผลการเรยนทคาดหวง 1. ยกตวอยางเลขฐานชนดตาง ๆ ได 2. แปลงเลขฐานตาง ๆ ได 3. กาหนดเบอรของรเลยเพอใชงานได 4. เลอกใชงานลอจกประเภทตาง ๆ ได 5. นกเรยนมความซอสตยสจรต
105
3.1 ระบบเลขฐาน เลขฐานทเราใชกนอยโดยทวไปนนไดแก เลขฐานสบ ประกอบดวยตวเลขทงหมด สบตว คอ 0 ,1 , 2 , 3 4 , 5 , 6 ,7 , 8 , 9 ซงเหมาะกบกระทาการทางคณตศาสตร เชน บวก ลบ คณ และหาร ยงมเลขฐานอน ๆทใชงานเฉพาะดานหรอเฉพาะกลมบคคลบางกลมเทานนคอ เลขฐานสอง เลขฐานแปดและเลขฐานสบหก การกระทาการทางคณตศาสตรสามารถกระทาไดเชนเดยวกบเลขฐานสบ แตมความแตกตางกนบางเลกนอย ระบบเลขฐานดงกลาวนยมใชกบ ระบบดจตอล คอมพวเตอร ไมโครโปรเซสเซอร และ PLC เปนตน ระบบเลขฐานตาง ๆ นนสามารถแปลงเปนเลขฐานอน ๆ กลบไปมาได ในการเขยนเลขฐานนนไมวาเลขฐานใดนยมเขยนตวเลขแลวหอยทายดวยเลขฐาน เชน การเขยนเลขฐานสอง 01102 หรอการเขยนเลขฐานแปด 1258 เปนตน 3.1.1 เลขฐานสอง (Binary Numbers) เลขฐานสองประกอบดวยตวเลขจานวนสองตวคอ 0 และ 1 เทานนการนาเลขฐานสองไปใชงานเกยวกบระบบดจตอลนนจะสะดวกกวาเลขฐานสบ
การเขยนเลขฐานสองนนจะเขยนตวเลขและมเลขฐานหอยทายอย เชน 10112 หรอ 1110112
ตวเลขแตละหลกนยมเรยกวาบต (Binary Digital: Bit ) เชน 11112 เราเรยกวาเลขฐานสองจานวน 4 บต แตละบตความสาคญตางกนโดยบตขวาสดจะนบเปนบตแรกและมความสาคญตาสดและบตซายมอจะมความสาคญมากเปนลาดบ
ตารางท 3.1 เปรยบเทยบเลขฐานสองกบฐานสบ
เลขฐานสบ เลขฐานสอง 0 0000 1 0001 2 0010 3 0011 4 0100 5 0101 6 0110 7 0111 8 1000 9 1001
106
3.1.2 เลขฐานแปด (Octal Numbers) เลขฐานแปดประกอบดวยตวเลขจานวนแปดตวคอ 0 , 1 , 2 , 3 , 4 , 5 , 6 , 7 การเขยนเลขฐานแปดนนจะเขยนตวเลขและมเลขฐานหอยทายอย
เชน 012378 หรอ 012345678
ตารางท 3.2 เปรยบเทยบเลขฐานสบกบฐานแปด
เลขฐานสบ เลขฐานแปด
0 0 1 1 2 2 3 3 4 4 5 5 6 6 7 7 8 10 9 11
3.1.3 เลขฐานสบหก ( Hexadecimal Numbers) เลขฐานสบหกประกอบดวยตวเลขจานวนสบตวและตวอกษรภาษาองกฤษพมพใหญอกหกตวคอ 0 , 1 , 2 , 3 , 4 , 5 , 6 , 7 , 9 , A , B , C ,D , E , F การเขยนเลขฐานสบหกนนจะเขยนเลขและมเลขฐานหอยทายอย เชน F9116 หรอ AB16
107
ตารางท 3.3 เปรยบเทยบเลขฐานสบกบฐานสบหก
เลขฐานสบ เลขฐานหก 0 0 1 1 2 2 3 3 4 4 5 5 6 6 7 7 8 8 9 9 10 A 11 B 12 C 13 D 14 E 15 F
108
ตารางท 3.4 เปรยบเทยบระหวางเลขฐานตาง ๆ เลขฐานสอง เลขฐานแปด เลขฐานสบ เลขฐานสบหก
0000 0 0 0 0001 1 1 1 0010 2 2 2 0011 3 3 3 0100 4 4 4 0101 5 5 5 0110 6 6 6 0111 7 7 7 1000 10 8 8 1001 11 9 9 1010 12 10 A 1011 13 11 B 1100 14 12 C 1101 15 13 D 1110 16 14 E 1111 17 15 F
3.2 การแปลงเลขฐาน 3.2.1 การแปลงเลขฐานสองเปนเลขฐานสบกรณเปนเลขจานวนเตม สาหรบการแปลง
เลขฐานสองเปนเลขฐานสบมหลกการคอ นาตวเลขฐานสองในแตละบตคณกบ 2 n-1 โดย n เรม
ตงแต 1 แลวนาคาทไดรวมกน เชน ตองการแปลง 101102 ใหเปนเลขฐานสบ ตารางท 3.5 การแปลงเลขฐานสองเปนเลขฐานสบกรณเปนเลขจานวนเตม
เลขฐานสอง 1 0 1 1 0
การหาคา 1 x 25-1 0 x 24-1 1 x 23-1 1 x 22-1 0 x 21-1
คาทได 16 0 4 2 0
ผลรวม 16 + 0 + 4 + 2 + 0 = 2210
109
ตองการแปลงเลขฐานสอง 111001002 เปนเลขฐานสบ
ตารางท 3.6 การแปลงเลขฐานสองเปนเลขฐานสบกรณเปนเลขจานวนเตม เลขฐานสอง 1 1 1 0 0 1 0 0
การหาคา 1 x 28-1 1 x 27-1 1 x 26-1 0 x 25-1 0 x 24-1 1 x 23-1 0 x 22-1 0 x 21-1
คาทได 128 64 32 0 0 4 0 0
ผลรวม 128+ 64 + 32 + 0 + 0 + 4 + 0 + 0 = 22810
3.2.2 การแปลงเลขฐานสองเปนเลขฐานสบกรณเปนเลขทศนยม กรณเปนตวเลขทศนยมจะใชตวเลขในบตนน ๆ คณกบ 2-n โดย n จะเรมท 1 บตหลงจดทศนยม จะเปนบตแรก ตองการแปลงเลขฐานสองเปนเลขฐานสบ เชน 0.110 2
ตารางท 3.7 การแปลงเลขฐานสองเปนเลขฐานสบกรณเปนเลขทศนยม
เลขฐานสอง .1 1 0
การหาคา 1 x 2-1 1 x 2-2 0 x 2-3
คาทได 0.5 0.25 0
ผลรวม 0.5 + 0.25 = 0.75 10
ตองการแปลงเลขฐานสองเปนเลขฐานสบ เชน 111.0112
ตารางท 3.8 การแปลงเลขฐานสองเปนเลขฐานสบกรณเปนเลขทศนยม
เลขฐานสอง 1 1 1 .0 1 1
การหาคา 1 x 22 1 x 21 1 x 20 0 x 2-1 1 x 2-2 1 x 2-3
คาทได 4 2 1 0 0.25 0.125
ผลรวม 4 + 2 + 1 + 0 + 0.25 + 0.125 = 7.37510
110
3.2.3 การแปลงเลขฐานสบเปนเลขฐานสอง ใหนาสองหารเลขฐานสบแลวนาเศษทไดมาเปนผลลพธ โดยเรยงลาดบตวเลขของเศษดานบนสดทหารได เปนตวเลขบตทหนง (บตขวาสด) ดงตวอยางตอไปน แปลงเลข 3510 เปนเลขฐานสอง 2 ) 35 2 ) 17 เศษ 1 2 ) 8 เศษ 1 2 ) 4 เศษ 0 2 ) 2 เศษ 0 2) 1 เศษ 0 0 เศษ 1 3510 มคาเทากบ 1000112 แปลงเลข 13010 เปนเลขฐานสอง 2 ) 130 2 ) 65 เศษ 0 2 ) 32 เศษ 1 2 ) 16 เศษ 0 2 ) 8 เศษ 0 2) 4 เศษ 0 2) 2 เศษ 0 2) 1 เศษ 0 0 เศษ 1 13010 มคาเทากบ 100000102
111
3.2.4 การแปลงเลขฐานสบเปนเลขฐานแปด การแปลงเลขฐานสบเปนเลขฐานแปดทาโดยนาเลข 8 มาหารเลขฐานสบแลวนาเศษทไดทงหมดมาเรยงเปนเลขฐานแปด ดงตวอยางตอไปน แปลงเลข 13010 เปนเลขฐานแปด 8 ) 130 8 ) 16 เศษ 2 8 ) 2 เศษ 0 0 เศษ 2 13010 มคาเทากบ 2028 แปลงเลข 18810 เปนเลขฐานแปด 8 ) 188 8 ) 23 เศษ 4 8 ) 2 เศษ 7 0 เศษ 2 13010 มคาเทากบ 2748 3.2.5 การแปลงเลขฐานแปดเปนเลขฐานสบ นาตวเลขฐานแปดในแตละบตคณกบ 8 n-1 โดย n เรมตงแต 1 แลวนาคาทไดรวมกนแสดงดงตวอยาง แปลง 1768 ใหเปนเลขฐานสบ
ตารางท 3.9 การแปลงเลขฐานแปดเปนเลขฐานสบ
เลขฐานแปด 1 7 6
การหาคา 1 x 83-1 7 x 82-1 6 x 81-1
คาทได 64 56 6
ผลรวม 64 + 56 + 6 = 12610
1768 มคาเทากบ 12610
112
แปลง 2648 ใหเปนเลขฐานสบ ตารางท 3.10 การแปลงเลขฐานแปดเปนเลขฐานสบ
เลขฐานแปด 2 6 4
การหาคา 2 x 83-1 6 x 82-1 4 x 81-1
คาทได 128 48 4
ผลรวม 128 + 48 + 4 = 18010
2648 มคาเทากบ 18010 3.2.6 การแปลงเลขฐานสบเปนเลขฐานสบหก การแปลงเลขฐานสบเปนเลขฐานสบหกทาโดยนาเลข 16 มาหารเลขฐานสบ แลวนาเศษทไดทงหมด มาเรยงลาดบเปนเลขฐานสบหก ดงตวอยางตอไปน แปลงเลข 48010 เปนเลขฐานสบหก 16 ) 480 16 ) 30 เศษ 0 16 ) 1 เศษ 14 0 เศษ 1 48010 มคาเทากบ 1E016 แปลงเลข 82310 เปนเลขฐานสบหก 16 ) 823 16 ) 51 เศษ 7 16 ) 3 เศษ 3 0 เศษ 3 82310 มคาเทากบ 33716
113
3.2.7 การแปลงเลขฐานสบหกเปนเลขฐานสบ นาตวเลขฐานแปดในแตละบตคณกบ 16 n-1 โดย n เรมตงแต 1 แลวนาคาทไดรวมกนแสดงดงตวอยาง แปลง 3D916 ใหเปนเลขฐานสบ
ตารางท 3.11 การแปลงเลขฐานสบหกเปนเลขฐานสบ
เลขฐานสบหก 3 D 9
การหาคา 3 x 163-1 13 x 162-1 9 x 161-1
คาทได 768 208 9
ผลรวม 768 + 208 + 9 = 98510
3D916 มคาเทากบ 98510 แปลง 8A516 ใหเปนเลขฐานสบ
ตารางท 3.12 การแปลงเลขฐานสบหกเปนเลขฐานสบ
เลขฐานสบหก 8 A 5
การหาคา 8 x 163-1 10 x 162-1 5 x 161-1
คาทได 2048 160 5
ผลรวม 2048 + 160 + 5 = 221310
8A516 มคาเทากบ 221310
114
3.3 โครงสรางของขอมล ขอมลทใชใน PLC มชอเรยกเฉพาะ เชน บต(◌Bit) , ดจต (Digit) , ไบต (◌Byte) , เวอรด (Word) ขอมลเหลานมความสาคญเปนอยางมากในการนามาใชงานหรอการเขยนโปรแกรมใหกบ PLC เพราะเราตองกาหนดขอมลใหถกตองตรงกบความตองการ ซงความหมายของขอมลดงกลาวมรายละเอยดดงตอไปน 4 บต = 1 ดจต 8 บต = 1 ไบต 16 บต = 1 เวรด ขอมลในแตละเวรดนนประกอบดวยขอมลทเปนเลขฐานสอง จานวน16 บต ถาแบงขอมลออกเปน 4 บต เราเรยกวาดจต เพราะฉะนนขอมล 1 เวรดประกอบดวย 4 ดจต
ตารางท 3.13 แสดงโครงสรางของขอมลในหนงเวรด
3 2 1 0 ดจต 15 14 13 12 11 10 9 8 7 6 5 4 3 2 1 0 บต 0 1 1 1 0 1 0 1 1 0 1 0 0 0 1 1 ขอมล
0 หมายถง สภาวะหยดทางาน 1 หมายถง สภาวะทางาน 3.3.1 การกาหนดเบอรของรเลยเพอใชงาน การอางถงเบอรรเลยตาง ๆ เพอเรยกใชงานจะแทนดวยตวเลขจานวน 5 หลก โดย 3 หลกแรกเรยกวา เวรด สองหลกทเหลอเรยกวาบต การเรยกใชงานตองทราบกอนวารเลยนนคอ เวรดทเทาไร โดยในแตละเวรดนนประกอบดวยบตจานวน 16 บต เชน ถาเราตองการเรยกใชงานรเลยภายใน (IR) เวรด 001 บตท 05 จะมความหมายดงตารางท 3.13
ตารางท 3.14 แสดงโครงสรางของขอมล รเลยภายใน(IR) เวรด 001 บตท 05 (00105) 15 14 13 12 11 10 9 8 7 6 5 4 3 2 1 0 บต
115
ตวอยาง ถาเขยนวา 01007 เราจะหมายความวาเราเรยกใชงานรเลยภายใน เวรด 10 บตท 07
ตารางท 3.15 แสดงโครงสรางของขอมล รเลยภายใน(IR) เวรด 010 บตท 07
15 14 13 12 11 10 9 8 7 6 5 4 3 2 1 0 บต
การใชงาน PLC เราตองกาหนดเวรดและบตใหถกตองดวย เชน ถาเราตองการเรยกพบนกเรยนเราตองกาหนดชนป (เปรยบเทยบกบเวรด) ของนกเรยนและเลขทของนกเรยน (บต) ใหถกตอง มฉะนนเราจะไมพบนกเรยนคนทตองการ 3.4 พนฐานทางดจตอล การทางานของดจตอลจะมความสาพนธกบลอจก โดยมตวเลขทเกยวของอยสองตวคอ 0 และ 1 โดย 0 เปรยบเทยบไดกบสภาวะตาง ๆ เชน ปดหรอหยดทางาน (OFF) , ผด (False) และ 1 เปรยบเทยบไดกบสภาวะตาง ๆ เชน เปดหรอทางาน(ON) ถก(True) รายละเอยดตอไปนเปนลอจกเกตตาง ๆ และการทางานเบองตน ซงกาหนดใหอนพต แทนดวยสญลกษณ A B และ C และใหเอาทพตแทนดวยสญลกษณ Y 3.4.1 บฟเฟอรเกต (Buffer Gate) เปนเกตทมหนงอนพต หนงเอาทพต คาทางเอาทพตจะมคาตรง กบคาอนพต แสดงสญลกษณดงรป 3.1 และสมการลอจกท (1) รปท 3.1 สญลกษณของบฟเฟอรเกต
ตารางท 3.16 ตารางความจรงของ Buffer Gate
A Y 0 0 1 1
A = Y …………… (1) A Y
116
3.4.2 นอตเกต (NOT Gate) เปนเกตทมหนงอนพต หนงเอาทพต คาทางเอาทพตจะมคาตรงขามกบอนพตมลกษณะคลายบฟเฟอรเกตแตเอาทพตตรงขามกน แสดงสญลกษณดงรป 3.2 และสมการลอจกท (2) รปท 3.2 สญลกษณของนอตเกต
ตารางท 3.17 ตารางความจรงของ NOT Gate
A Y 0 1 1 0
3.4.3 แอนดเกต (AND Gate) เปนเกตทมตงแตสองอนพตขนไปและมหนงเอาทพต
การทางานของแอนดเกตคอ อนพตตองมคาเทากบ 1 ทงหมด เอาทพตจงจะมคาเทากบ 1 แอนดเกตเปรยบเทยบไดเทากบวงจรอนกรม แสดงสญลกษณดงรป 3.3 และสมการลอจกท (3)
รปท 3.3 สญลกษณของแอนดเกต
ตารางท 3.18 ตารางความจรงของ AND Gate
A B Y 0 0 0 0 1 0 1 0 0 1 1 1
A = Y …………… (2)
AB = Y …………… (3) A B Y
A Y
117
3.4.4 ออรเกต (OR Gate) เปนเกตทมตงแตสองอนพตขนไปและมหนงเอาทพต การทางานของออรเกต คออนพตใดมคาเทากบ 1 เอาทพตจะมคาเทากบ 1 ออรเกตเปรยบเทยบไดเทากบวงจรขนาน แสดงสญลกษณดงรป 3.4 และสมการลอจกท (4)
รปท 3.4 สญลกษณของออรเกต
ตารางท 3.19 ตารางความจรงของ OR Gate
A B Y 0 0 0 0 1 1 1 0 1 1 1 1
3.4.5 แนนดเกต (NAN Gate) เปนเกตทประกอบดวยแอนดและนอตเกตเพมเขาไปทางเอาทพต การทางานของแนนดถาอนพตใดเปน 0 เอาทพตจะเปน 1 ถาทกอนพตเปน 1 เอาทพตจะเปน 0 แสดงสญลกษณดงรป 3.5 และสมการลอจกท (5) รปท 3.5 สญลกษณของแนนดเกต
ตารางท 3.20 ตารางความจรงของแนนดเกต
A B Y 0 0 1 0 1 1 1 0 1 1 1 0
A+B = Y …………… (4)
A+B = Y …………… (5) A B Y
A B
Y
118
3.4.6 นอรเกต (NOR Gate) เปนเกตทประกอบดวยออรเกตและนอตเกตเพมเขาไปทางเอาทพต การทางานของนอรเกตถาอนพตเปน 0 ทงหมดเอาทพตจงจะมคาเปน 1 แตถาอนพตใด อนพตหนงมคาเปน 1 จะทาใหเอาทพตมคาเปน 0 แสดงสญลกษณดงรป 3.6 และสมการลอจกท (6) รปท 3.6 สญลกษณของนอรเกต
ตารางท 3.21 ตารางความจรงของนอรเกต A B Y 0 0 1 0 1 0 1 0 0 1 1 0
3.4.7 เอกซคลซฟออร เกต (Exclusive OR Gate) เปนเกตทมสองอนพตและหนงเอาทพต การทางานของเกตชนดน ถาอนพตทงสองมคาตางกนจงจะมเอาทพตออก ถาอนพตมคาเหมอนกน เอาทพตจะไมมสญญาณออก แสดงสญลกษณดงรป 3.7 และสมการลอจกท (7) รปท 3.7 สญลกษณของเอกคลซฟออร เกต
ตารางท 3.22 ตารางความจรงของเอกคลซฟออร เกต A B Y 0 0 1 0 1 0 1 0 0 1 1 1
AB = Y …………… (6)
A ⊕ B = Y …………… (7) A B Y
A B
Y
119
3.4.8 เอกซคลซฟนอร เกต (Exclusive NOR Gate) เปนเกตทมสองอนพตและหนงเอาทพต การทางานของเกตชนดน ถาอนพตทงสองมคาตางกนเอาทพตจะไมมสญญาณออก แตถาอนพตทงสองมคาเหมอนกนเอาทพตจะมสญญาณออก แสดงสญลกษณดงรป 3.8 และสมการลอจกท (8)
รปท 3.8 สญลกษณของเอกซคลซฟออรเกต
ตารางท 3.23 ตารางความจรงของเอกซคลซฟนอร เกต
A B Y 0 0 0 0 1 1 1 0 1 1 1 0
A ⊕ B = Y …………… (8) A B Y
120
แหลงคนควาเพมเตม 1. http://www.scribd.com/doc/23119376/บทท-1 2. http://www.rmutphysics.com/charud/oldnews/182/digital/Logic1.htm 3. http://www.kingsolder.com/digital/gate/ 4. http://www.star-circuit.com/article/PLC_logic.html 5. http://yalor.yru.ac.th/~nipon/digital1/Chap3-310.pdf 6. http://e-learning.kku.ac.th/file.php/967/Digital_Book/Chap3.pdf
121
แบบฝกหดวชา การโปรแกรมและควบคมไฟฟา รหสวชา 2104 - 2114 หนวยท 3 เรอง พนฐานทางดจตอลของ PLC
1. เลขฐานสองประกอบดวยตวเลขทงหมด …………ตวคอ ……………………………………….. ………………………………………………………………………………………… (1 คะแนน) 2. เลขฐานแปดประกอบดวยตวเลขทงหมด …………ตวคอ ……………………………………… ………………………………………………………………………………………… (1 คะแนน) 3. เลขฐานสบหกประกอบดวย ……………………………………. ………………………………. …………………………………………………………………………………………(1 คะแนน) 4. จงแปลง 101101102 เปนเลขฐานสบ ……………………………………………………………………………………………... ………………………………………………………………………………………………………. ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… (1 คะแนน) 5. จงแปลง 18910 เปนเลขฐานสอง ……………………………………………………………………………………………... ……………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… (1 คะแนน) 6. จงแปลง 6738 เปนเลขฐานสบ ……………………………………………………………………………………………... …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………(1 คะแนน) 7. จงแปลง 14310 เปนเลขฐานแปด ……………………………………………………………………………………………... ………………………………………………………………………………………………………. ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………. ………………………………………………………………………………………… (1 คะแนน)
122
8. จงแปลง 3CD16 เปนเลขฐานสบ ……………………………………………………………………………………………... ……………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………… (1 คะแนน) 9. จงแปลง 24310 เปนเลขฐานสบหก ……………………………………………………………………………………………... ………………………………………………………………………………………………………. ………………………………………………………………………………………… (1 คะแนน) 10. ขอมล 16 บตมคาเทากบ …………ดจต ขอมล 2 ดจตมคาเทากบ .......................บต(1 คะแนน) 11. จากรปทกาหนดใหจงเตมคาลงในตารางใหสมบรณ (2 คะแนน)
A B C Y 0 0 0 0 1 0 0 1 1 1 1 1 1 0 0 1 0 1 1 1 0
AB YC
123
12. จากรปทกาหนดใหจงเตมคาลงในตารางใหสมบรณ (2 คะแนน)
A B Y 0 0 0 1 1 0 1 1
13. จงเขยนรปวงจรลอจกเกตจากสมการลอจกทกาหนดใหตอไปน A⊕B.C = Y (1 คะแนน) ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….... …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….... ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………....
AB YC
124
เฉลยแบบฝกหดวชา การโปรแกรมและควบคมไฟฟา รหสวชา 2104 - 2114 หนวยท 3 เรอง พนฐานทางดจตอลของ PLC
1. เลขฐานสองประกอบดวยตวเลขทงหมด 2 ตวคอ 0 , 1 ( 1 คะแนน)
2. เลขฐานแปดประกอบดวยตวเลขทงหมด 8 ตวคอ 0 , 1 , 2 , 3 , 4 , 5 , 6 , 7 ( 1 คะแนน)
3. เลขฐานสบหกประกอบดวย 0 , 1 , 2 , 3 , 4 , 5 , 6 , 7 , 9 , A , B , C ,D , E , F ( 1 คะแนน) 4. จงแปลง 101101102 เปนเลขฐานสบ ( 1 คะแนน) เลขฐานสอง 1 0 1 1 0 1 1 0
การหาคา 1 x 27 0 x 26 1 x 25 1 x 24 0 x 23 1 x 22 1 x 21 0 x 21
คาทได 128 0 32 16 0 4 2 0
ผลรวม 128 + 0 + 32 + 16 + 0 + 4 + 2 + 0 = 18210 5. จงแปลง 18910 เปนเลขฐานสอง ( 1 คะแนน) 2 ) 189 2 ) 94 เศษ 1 2 ) 47 เศษ 0 2 ) 23 เศษ 1 2 ) 11 เศษ 1 2) 5 เศษ 1 2) 2 เศษ 1 2) 1 เศษ 0 0 เศษ 1 18910 มคาเทากบ 101111012
125
6. จงแปลง 6738 เปนเลขฐานสบ ( 1 คะแนน)
เลขฐานแปด 6 7 3
การหาคา 6 x 82 7 x 81 3 x 80
คาทได 384 56 3
ผลรวม 384 + 56 + 3 = 44310 7. จงแปลง 14310 เปนเลขฐานแปด 8 ) 143 8 ) 17 เศษ 7 8) 2 เศษ 1 0 เศษ 2 14310 มคาเทากบ 2178 8. จงแปลง 3CD16 เปนเลขฐานสบ ( 1 คะแนน)
เลขฐานสบหก 3 C D
การหาคา 3 x 162 12 x 161 13 x 160
คาทได 768 208 9
ผลรวม 768 + 192 + 13 = 97310 9. จงแปลง 24310 เปนเลขฐานสบหก ( 1 คะแนน) 16 ) 243 16 ) 15 เศษ 3 16 0 เศษ 15 24310 มคาเทากบ E316
126
10. ขอมล 16 บตมคาเทากบ 4 ดจต ขอมล 2 ดจตมคาเทากบ 8 บต ( 1 คะแนน) 11. จากรปทกาหนดใหจงเตมคาลงในตารางใหสมบรณ ( 2 คะแนน)
A B C Y
0 0 0 1
0 1 0 1
0 1 1 1
1 1 1 0
1 0 0 1
1 0 1 1
1 1 0 1 12. จากรปทกาหนดใหจงเตมคาลงในตารางใหสมบรณ ( 2 คะแนน)
A B Y
0 0 0
0 1 1
1 0 1
1 1 0
A
BY
AB YC
127
13. จงเขยนรปวงจรลอจกเกตจากสมการลอจกทกาหนดใหตอไปน A⊕B.C = Y ( 1 คะแนน)
128
ใบงานท 3 วชา การโปรแกรมและควบคมไฟฟา รหส 2104-2114
หนวยท 3 พนฐานทางดจตอลของ PLC ครงท 3
เรอง ลอจกเกต จานวน 1 ช.ม.
จดประสงคการสอน รายการสอน
จดประสงคทวไป เพอใหนกเรยนมความรความเขาใจเกยวกบลอจกเกตตาง ๆ จดประสงคเชงพฤตกรรม 1. บอกชอไอซลอจกเกตตาง ๆ ได 2. เขยนวงจรภายในของลอจกเกตตาง ๆ ได 3. นกเรยนมความซอสตยสจรต
1. ไอซลอจกเกต
เครองมอ
1. IC ลอจกเกต
วสดอปกรณ
129
ลาดบขนการปฏบตงาน ใหนกเรยนตดตออาจารยผสอนวชาดจตอล เพอขอยมไอซลอจกเกตตาง ๆ และคมอ โดยใหนกเรยนเขยนเบอรของไอซลอจกเกตตาง ๆ พรอมวงจรภายในวงในตารางใหสมบรณ
ชอไอซ เบอรไอซ วงจรภายใน
130
เฉลยใบงานท 3 วชา การโปรแกรมและควบคมไฟฟา รหส 2104-2114
หนวยท 3 พนฐานทางดจตอลของ PLC ครงท 3
เรอง ลอจกเกต จานวน 1 ช.ม.
จดประสงคการสอน รายการสอน
จดประสงคทวไป เพอใหนกเรยนมความรความเขาใจเกยวกบลอจกเกตตาง ๆ จดประสงคเชงพฤตกรรม 1. บอกชอไอซลอจกเกตตาง ๆ ได 2. เขยนวงจรภายในของลอจกเกตตาง ๆ ได 3. นกเรยนมความซอสตยสจรต
1. ไอซลอจกเกต
เครองมอ
1. IC ลอจกเกต
วสดอปกรณ
131
ลาดบขนการปฏบตงาน ใหนกเรยนตดตออาจารยผสอนวชาดจตอล เพอขอยมไอซลอจกเกตตาง ๆ และคมอ โดยใหนกเรยนเขยนเบอรของไอซลอจกเกตตาง ๆ พรอมวงจรภายในวงในตารางใหสมบรณ
ชอไอซ เบอรไอซ วงจรภายใน
AND GATE
74LS08
NOT GATE
74LS04
OR GATE
74LS32
NOR GATE
74LS02
EXCLUSIVE NOR GATE
74LS266
132
ใบประเมนผลการปฏบตงาน หนวยท 3
วชา การโปรแกรมและควบคมไฟฟา สอนครงท 3
ชอหนวย พนฐานทางดจตอลของ PLC จานวน 1 ชวโมง
ชองาน ไอซลอจกเกต
ลาดบท การประเมนผล คะแนนเตม คะแนนทได หมายเหต
1. กระบวนการปฏบตงาน 20
1.1 การปฏบตงานตามขนตอนทกาหนดให 20
2. ผลการปฏบตงาน 60
2.1 เขยนรายละเอยดครบถวน 20
2.2 บอกชอของไอซถกตอง 20
2.3 เขยนวงจรภายในถกตอง 20
3. กจนสยในการปฏบตงาน 20
3.1 สงงานตรงตอเวลา 5
3.2 ปฏบตงานดวยความเรยบรอย 5
รวม 100
ชอ-สกล...........................................................ผเรยน ลงชอ.....................................ผสอน
---------/---------/---------
133
แบบทดสอบหลงเรยน วชา การโปรแกรมและควบคมไฟฟา รหสวชา 2104 - 2114 หนวยท 3 เรอง พนฐานทางดจตอลของ PLC
คาสง 1. ใหนกเรยนทาเครองหมาย ลงบนกระดาษคาตอบขอทถกตองทสดเพยงขอเดยว 2. ทาแบบทดสอบทกขอทกาหนดให 3. ขอสอบขอละ 1 คะแนน มจานวน 20 ขอ 1. ขอใดคอเลขฐานแปด
ก. 68 ข. 1011
ค. 0A9 ง. 79
2. ขอใดคอเลขฐานสอง
ก. 21 ข. 10
ค. 13 ง. 20
3. ขอใดคอเลขฐานสบหก
ก. 1012 ข. 80
ค. 258 ง. 01116
4. จงแปลง 101102 เปนเลขฐานสบ ก. 17 ข. 12
ค. 34 ง. 22
5. จงแปลง 15010 เปนเลขฐานสอง ก. 111101 ข. 11000111
ค. 10010110 ง. 1111011
6. จงแปลง 678 เปนเลขฐานสบ ก. 55 ข. 550
ค. 151 ง. 15 7. จงแปลง 18610 เปนเลขฐานแปด ก. 172 ข. 231
ค. 272 ง. 105
134
8. จงแปลง A3D16 เปนเลขฐานสบ ก. 4272 ข. 2621
ค. 2311 ง. 4533 9. จงแปลง 23510 เปนเลขฐานสบหก ก. EB ข. 9D
ค. CA ง. D9 10. จงแปลง 1678 เปนเลขฐานสบ ก. 77 ข. 119
ค. C5 ง. D2 11. จงแปลง AC16 เปนเลขฐานสอง ก. 1111110 ข. 111011111
ค. 10101100 ง. 110000111 12. ขอใดคอการเรยกใชงานรเลยภายในเวรดท 03 บตท 04
ก. 00304 ข. 01304
ค. 01430 ง. 00403
13. ขอใดคอการเรยกใชงานรเลยภายในเวรดท 10 บตท 7
ก. 00107 ข. 07010
ค. 01070 ง. 01007
14. 01303 มความหมายตรงกบขอใด
ก. บตท 13เวรดท 03 ข. บตท 01 เวรดท 013
ค. เวรดท 13 บตท 3 ง. เวรดท 01 บตท 30
15. ในวงจรควบคมหลอดไฟฟาถาใชสวตชสองตวตออนกรมกนมหลกการทางานเหมอนเกตตวใด
ก. นอตเกต ข. แอนดเกต
ค. ออรเกต ง. บฟเฟอรเกต
16. ถาอนพตตวใดตวหนงทางานเอาทพตจะทางานเปนคณสมบตของเกตตวใด
ก. นอตเกต ข. แอนดเกต
ค. ออรเกต ง. เอกซคลซฟออร
135
รปท 3.1 ใชตอบคาถามขอ 18
17. จากรป 3.1 ขอใดถกตองทสด
ก. A=0 , B= 1 C =0 หลอดไฟฟาสวาง
ข. ค. A=1 , B= 1, C = 0 หลอดไฟฟาสวาง
ค. A ,B ,C = 1 หลอดไฟฟาสวาง
ง. A=0 , B= 0 C =1 หลอดไฟฟาสวาง
รปท 3.2 ใชตอบคาถามขอ 19
18. รปท 3.2 หลอดไฟฟาสวางเมอใด
ก. A ,B ,C = 1 ข. A ,B ,C = 0
ค. A = 0 ,B=0 ,C = 0 ง. A = 0 ,B=1 ,C = 1
รปท 3.3 ใชตอบคาถามขอ 20
19. จากรปท 3.3 ตรงกบสมการลอจกใด
ก. A ⊕ B=Y ข. A ⊕ B=Y
ค. A.B=Y ง. A.B=Y
20. ขอใดคอสมการลอจกของออรเกต
ก. A ⊕ B=Y ข. A.B=Y
ค. A.B=Y ง. A + B=Y
AB Y
AB YC
AB YC
136
เฉลยแบบทดสอบหลงเรยน วชา การโปรแกรมและควบคมไฟฟา รหสวชา 2104 - 2114
หนวยท 3 เรอง พนฐานทางดจตอลของ PLC
1. ข
2. ข
3. ง
4. ง
5. ค
6. ก
7. ค
8. ข
9. ก
10. ข
11. ค
12. ก
13. ง
14. ค
15. ข
16. ค
17. ข
18. ก
19. ค
20. ง
137
แบบประเมนผลดานจตพสย
หนวยท 3
จากผลการเรยนทคาดหวงขอ 5 นกเรยนมความซอสตยสจรต
ชอ..................................................................กลม............. เลขท ...........................
ลาดบ
ท การประเมนผล
คะแนน
เตม
คะแนน
ทได
หมาย
เหต
1 มความซอสตยสจรตในการสอบ 2
2 มความซอสตยสจรตในการตรวจแบบทดสอบ 2
3 ไมนาผลงานผอนมาแอบอางเปนผลงานตนเอง 2
4 ไมคดลอกผลการปฏบตงานของเพอนรวมงาน 2
5 ไมโยนความผดใหบคคลอนเมอตนเองกระทาความผด 2
รวม 10
เกณฑการประเมน
2 = ตรงตามขอกาหนด 100 %
0 = ตรงตามขอกาหนดไมถง 100 %
..........................................
(นายอานาจ ชนพทกษ)
ผลงคะแนน
138
แบบประเมนผลทงหมด
หนวยท 3
ชอ..................................................................กลม............. เลขท ...........................
ลาดบ
ท การประเมนผล คะแนนเตม คะแนนทได หมายเหต
1 แบบทดสอบกอนเรยน 20
2 แบบฝกหด 15
3 ใบงาน 100
4 แบบทดสอบหลงเรยน 20
5 คะแนนดานจตพสย 10
รวม 165
..........................................
(นายอานาจ ชนพทกษ)
ผลงคะแนน
139
บรรณานกรม
[1] บรษท ออมรอน อเลคทรอนกสจากด. การใชงาน PLC ระดบ 1.กรงเทพมหานคร:
ม.ป.ท, ม.ป.ป.
[2] บรษท ออมรอนอเลคทรอนกสจากด. PLC Instructions คมภรคาสงออมรอนพแอลซ.
กรงเทพมหานคร: ม.ป.ท, ม.ป.ป.
[3] บรษท ไฟฟา ต.ธรกจ อนเตอรเทรดจากด. SYSMAC CPM2A Programmable
Controller. กรงเทพมหานคร: ม.ป.ท, ม.ป.ป.
[4] เดชฤทธ มณธรรม. คมภรระบบนวแมตกส. กรงเทพมหานคร: หจก.เคทพ คอมพ
แอนดคอนซล, 2548.
[5] ธรศลป ทมวภาต. เรยนร PLC ขนตนดวยตนเอง. กรงเทพมหานคร: ซเอดยเคชน
, 2545.
[6] พนธศกด พฒมานตพงศและคณะ. ดจตอลเบองตน. กรงเทพมหานคร:ศนยสงเสรม
อาชวะ, 2548.
[7] ชยยทธ ราษฎรสภา. Programmable Controller การใชงานสาหรบผเรมตน. ม.ป.ท,
ม.ป.ป.
[8] OMRON. SYSMAC CPM2A Programmable Controller Operation Manual
.ม.ป.ท, 2000.
140
บรรณานกรม
[9] www.allaboutcircuits.com
[10] www.abbplc.com
[11] www.chontech.ac.th
[12] www.electron.rmutphysics.com
[13] www.keyence.co.th
[14] www.omron-ap.co.th
[15] www.omron.com
[16] www.omron-express.com
[17] www.mut.ac.th
[18] www.plceasy.com
[19] www.plctechnician.com
[20] www.star-circuit.com/article/PLC1.html
[21] www.thaiplc.com
[22] www.trisak.co.th
[23] www.udru.ac.th