Ontwikkelingen in bodemvruchtbaarheid 8 december, 2015

Dr. J.A. Reijneveld

Wat willen we?

Meer opbrengst?

www.statline.cbs.nl www.fwi.co.uk/arable/photos-world-record-wheat-yield-harvest.htm

1850185118521853185418551856185718581859186018611862186318641865186618671868186918701871187218731874187518761877187818791880188118821883188418851886188718881889189018911892189318941895189618971898189919001901190219031904190519061907190819091910191119121913191419151916191719181919192019211922192319241925192619271928192919301931193219331934193519361937193819391940194119421943194419451946194719481949195019511952195319541955195619571958195919601961196219631964196519661967196819691970197119721973197419751976197719781979198019811982198319841985198619871988198919901991199219931994199519961997199819992000200120022003200420052006200720082009201020112012201320142015201620172018201920202021202220232024202520262027202820292030203120322033203420352036203720382039204020412042204320442045204620472048204920500tan28aa566028

0tan1aa56601

0tan4aa56604

0tan6aa56606

0tan9aa56609

0tan11aa566011

0tan14aa566014

0tan16aa566016 2015 wereldrecord opbrengst

Winter tarwe, x 1000 kg ha-1

Betere gewaskwaliteit?

Ginzberg et al., 2012. Calcium Mitigated Potato Skin Physiological Disorder

Palta, 2010. Improving Potato Tuber Quality and Production by Targeted Calcium Nutrition: the Discovery of Tuber Roots…

Brook, 1996, Potato blacksport bruising: how…

•

•

Optimaal inzetten nutriënten en water?

CARead more on page 28 of the Soil Atlas for the International Year of Soils 2015: RBON SEQUESTRATION IN SOILS

Koolstof in de bodem?

http://globalsoilweek.org/soilatlas-2015

Wat hebben

we nodig?

Hoge bodemvruchtbaarheid!Hoog nutriënten en water bindend èn leverend vermogen van de bodem

Bodemvruchtbaarheid

ChemischN, S, P, K, Mg, CaMn, Cu, B, Fe…

FysischTextuur

Organische stofCEC, pH,

bodemstructuur…

BiologischNematodenSchimmelsBacteriën

…

Hoe

Grondonderzoek

Bodemvruchtbaarheid wordt vanaf begin 20e eeuw vastgesteld (routinebasis) op basis van grondonderzoek

Verwachten we

veranderingen?

Wetgeving (gebruiksnormen)

Willems & Van Schijndel, 2012

Maximum P bemesting, kg P2O5 ha-1

0tan28aa566028

0tan24aa566024

0tan19aa566019

0tan14aa566014

0tan10aa566010

0tan5aa56605

Akkerbouw, vollegrond Zonder gebruiksnormenP toestand: laagP-toestand: neutraalP-toestand: hoog

van 100 naar 50 kg P2O5

Totaalaanvoer bij gemiddelde (!) gehaltes mest en dus niet gecorrigeerd voor landbouwkundig werking, uitgaande van 4,6 g mP2O5/kg

Depositie

Stolk 2001 – RIVM Rapport 723101 057 / 2001

Methode

Data base

Grond• < 1984: rapportages• > 1984: resultaten digitaal vastgelegd >3,000,000

Mest• < 1984: enkele rapportages• > 1984: resultaten digitaal vastgelegd, vooral N en P

Gewas• Gras- en maïskuil < 1984: rapportages• Gras- en maïskuil > 1984: resultaten digitaal >3,000,000

• Akkerbouw-tuinbouwgewassen: nutriënteninhoud: geen routineonderzoek

More information Reijneveld J.A., PhD study 2013, Unravelling changes in soil fertility

Nu…niet alles

Wat zien we?

Grond

Organische stof

0tan28aa566028

0tan1aa56601

0tan3aa56603

0tan5aa56605

0tan7aa56607

0tan9aa56609

0tan11aa566011

0tan13aa566013

Grassland (0-5 cm)Grassland (0-10 cm)Maize on dairy farmsArable land

Organische stof, minerale gronden, %

Kwaliteit organische stof?

• Labiel stabiel – Stabiel

• Nieuwe meting in de pijplijn

• Routinematig organische stof kwaliteit meten (pyrolyse)

Fosfaat: welke?

P-beschikbaarheid

P-plant beschikbaar, duingrond, bollen

23 vd 26 postcodegebieden gedaald

P in de NOP, akkerbouw

.5000

1.0000

1.5000

2.0000

2.5000

3.0000Plant beschikbaar, mg P kg-1 (0.01 M CaCl2

dried soil, Houba et al., )

Significante afname

.5000

1.0000

1.5000

2.0000

2.5000

3.0000Plant beschikbaar,mg P kg-1

P in de NOP, akkerbouw

Sporenelementen, Nederland

0tan11aa566211

0tan24aa566224

0tan8aa56638

0tan22aa566422

0tan6aa56656

0tan19aa566519Plant beschikbaar, ug Zinc kg-1

years

Less Zn in animal feed, less in manure, less manure , less Zn in P fertilizer, Less P fertilizer, less deposition

Manure

Mest

N in rundermest

'97 -.

..'9

8 -..

.'9

9 -..

.'0

0 -..

.'0

1 -..

.'0

2 -..

.'0

3 -..

.'04

-...

'05

-...

'06

-...

'07

-...

'08

-...

'09

-...

'10

-...

'11

-...

'12

-...

'13

-...

'14

-...

1.5000

2.0000

2.5000

3.0000

3.5000

4.0000

4.5000

5.0000

R² = 0.623228573191724

R² = 0.809953373722646R² = 0.00411776640947803

N in

rund

erm

est,

g kg

-1

N-orgN-NH3

Reijneveld et al., European Journal of Agronomy, 2014Ntotal n >40000, NH3 and Norg: n = 4000 P is stable at 1.6 g kg, K decreases significant (to 5.4 g kg)

N-totaal

Nutrientengehaltes in gewassen

Nutriënten in gewassen

Niet voldoende data om verloop te zien

Nog een gewas

Bij mais en gras (veehouderij) WEL voldoende data

N in voorjaarskuil

0tan9aa56659 0tan19aa566519 0tan29aa566529 0tan9aa566590tan28aa566028

0tan19aa566019

0tan10aa566010

0tan1aa56601

0tan21aa566021

0tan12aa566012

R² = 0.637864847594667

Ruw eiwit, g kg DM

Cobalt in voorjaarskuil

0tan9aa56659 0tan19aa566519 0tan29aa566529 0tan9aa566590tan28aa566028

0tan19aa566019

0tan10aa566010

0tan1aa56601

0tan21aa566021

0tan12aa566012

0tan3aa56613

ug C

obal

t kg

DM

Conclusie

• Grond• Org stof: tot nu toe…gemiddeld…stabiel• Plant beschikbare P: afname…naar een nieuw niveau?• Sporenelementen: afname Zn• Biologische en fysische bodem: niet genoeg data

• Mest• Afname in Ntotaal and NH3. en K (hier niet gepresenteerd)

• Gewas• Humane voedsel: niet genoeg data• Veevoeding: afname in N (RE) en micro nutriënten

En nu…

Bodemvruchtbaarheid

ChemischN, S, P, K, Mg, CaMn, Cu, B, Fe…

FysischTextuur

Organische stofCEC, pH,

bodemstructuur…

BiologischNematodenSchimmelsBacteriën

…

Meer dan N en P

Gebruik ‘tools’…

Nutriënten!

N, S, P, K, Mg, Ca, Si, Fe, Zn, Mn, Cu, B, Mo, …Allemaal essentiële nutriënten!

Benut de info van het grondonderzoekModern grondonderzoek: > 20 kengetallen in <20 sec.

Voorbeeld: K-toestand in veel gebieden te laag!

Gebruik kalk, schuimaarde, gips, compost,

kunstmest, groenbemesters

Bodemstructuur!

Verdiep je in bodemstructuur

• Verbeterde beworteling

• Betere opname van nutriënten

• Minder droogtegevoelig

• Meer bodemleven• …

Biologische bodemvruchtbaarheid

In ontwikkeling?!

Watergebruik

Op het grondonderzoek ookinformatie over het vochtbindend vermogen van percelen Hoeveel mm. kan ik maximaal beregenen?

Precisielandbouw

Verschillen in een perceel!

Gebruik tools ! (chemisch, fysisch en biologische bodemvruchtbaarheid incl. watermanagement)

Hou rekening met verschillen in een perceel !

Veel info! Belangrijke rol voor adviseurs/voorlichters!

Tot slot