خطر ومدیریت بیمار ایمنی

زاده ملک بهینپرستاری کارشناس

آم�ار ح�اکی از آن اس�ت ک�ه درص�د غیرقاب�ل

ب��ا مواجه��ه در بیم��اران از اغماض��ی

بخص��وص س��المت نظ��ام سیس��تم های

ص�دمات بیمارس�تان ها و ع�وارض دچ�ار

می گردن�د. خ�دمات ارائ�ه از ب�رای ناش�ی

درم�انی بهداش�تی- س�ازمان های اینک�ه

بعن�وان مراک�ز قاب�ل اطمین�ان تلقی گردن�د

بایس�تی ی�ک نظ�ام اث�ربخش م�دیریت خط�ر

و جهت سیس��تمی نق��ایص شناس��ایی

طراحی و اجرا گردد.ارتقای ایمنی بیمار

  

ناایمن مراقبت هزینه

….29 متحده ایاالت در فقط سال هر در دالر میلیارد

بریتانیا در سال هرپذیرش = 10 از ٪900 مبتال ،000 بیماران

اقامت 1حدود هزینه های صرف سال در پوند بیلیونبیمارستان در اضافی

متوسط طور اضافی 8.5به روز تخت

به 400 مربوط حوادث در جدی طور به یا و میرند می نفر. شوند می مجروح پزشکی دستگاه های

از بیمارستانی 1بیش عفونت های صرف پوند بیلیون

ایمنی بیمار عبارت است از:

بیم+ار در ب+ه از آس+یب جلوگ+یری

طول فرایند مراقبت.

بیم++ار ایم++نی کمیت++ه تالش تم++ام ک++ه اس++ت آس++یبی از پیش++گیری ب+ه بهداش+تی تیم کارکن+ان توس+ط

بیماران اعمال می شود .

نظام در ریسک مدیریت به نیاز عللسالمت

بیمار • ایمنی افزایش

و • متخصصان ، بیمار انتظارات افزایشکارکنان

سالمت • بازار در رقابتی فشارهای

داخلی • هزینه های مداوم فشار

که • بیمارستان ها توسط مطلوب خدمات ارایه. می شود مطالبه دولت سوی از

) ادامه ) ریسک مدیریت به نیاز علل

شکایت • و ادعاها ، شکایات سطح افزایشقانونی های

و • ضعف ،نقاط بیماران رضایت بررسیدهد می نشان را منفی ذهنیت

نشان • را بهبود به نیاز بالینی تحقیقاتدهد می

خطا چیست؟

 :خطاها شاملخطاه�ای تشخیص�ی ک�ه می توان�د نتیج�ه تش�خیص •

اش�تباه ی�ا تفسی�ر اشت�باه ب�اشد . ی�ا • ب�اتری ش�دن تم�ام مانن�د تجه�یزات در نقص

ن�گه�داری� ناص�ح�یح تجه�یز�ات ک�ه م�ی توان�د ب�اعث آسیب به بیمار شود.

عفونت بیمارستانی•تزری�ق خ�ون اش�تباه ی�ا دادن خ�ون ب�ه بیم�ار اش�تباه •خطاه�ای نوش�تاری ک�ه می توان�د منج�ر ب�ه درم�ان •

ناد�رس�ت از ق�بی�ل دارو� ، فع�الیت ی�ا رژیم� غ�ذایی ناصحیح شود .

عم�ل • عم�ل، نادرس�ت مح�ل نادرس�ت، بیم�ار جراحی نادرست

)داروه�ای • بیهوش�ی ام�نیت در اختالل بیهوشی(

عوارض ناخواسته یا آلرژیک داروئی• عفونت محل عمل جراحی• جامان�دن س�هوی ل�وازم ج�راحی و گازه�ا •

در محل عملب��ه • بیم��ار نمون��ه ص��حیح ن��ا تحوی��ل

آزمایشگاهعدم برق�راری ارتب�اط م�وثر بین اعض�ای •

تیمعدم برق�راری نظ�ام م�راقبت ب�رای ات�اق •

عمل و برنامه جراحی ایمن

چرا خطا ایجاد می شود؟

ب��ه • انس��انی خطاه��ای علت بیش��ترین ب�ه ش�ود. می مرب�وط پرس�نل خس�تگی طوریک�ه زمانیک�ه اف�راد خس�ته می ش�وند، همچ�نین ده�د. می رخ بیش�تر اش�تباهات ک�ار کارکن�ان زمانیک�ه خط�ا ایج�اد خط�ر بیم�ار ب�ه پرس�نل نس�بت ی�ا دارن�د زی�ادی رع�ایت نش�ده اس�ت ب�اال می رود. بیش�ترین خطاه�ا دررابط�ه ب�ا بیم�اران و درم�انی ک�ه دری�افت می کن�د ب�ه عن�وان مث�ال در زم�ان فراین��د و داروه��ا دادن خ��ون، انتق��ال پ�ر خط�ر تحوی�ل دارو مخصوص�ا داروه�ای و لی�دوکایین هپ�ارین، انس�ولین، مانن�د

داروهای شیمی درمانی می باشد .

مدیریت

ریسک ) خطر)

درصد از بیماران بستری در بیمارستان 16-10•دچار خطا یا عوارض ناخواسته می شوند.

نیمی از این موارد قابل مدیریت و پیشگیری •هستند.

روز یا بیشتر 3دو سوم مرگ و میرهای جراحی •پس از عمل جراحی روی می دهد زمانی که بیمار

به بخش منتقل شده است )آیا قابل پیشگیری است؟(

مدیریت ریسک در حوزه سالمت

تعریف: انجام فعالیت های بالینی و •

اداری برای شناسایی ، ارزیابی ، و کاهش خطر

آسیب به بیماران ، کارکنان ، و مالقات کنندگان

و خطر از دست دادن خود سازمان

(Joint commission, 2007 )

افزایش ایمنی بیمار•

افزایش انتظارات بیمار ، متخصصان و کارکنان•

فشارهای رقابتی در بازار سالمت•

فشار مداوم هزینه های داخلی•

ارایه خدمات مطلوب توسط بیمارستانها که از سوی دولت •

مطالبه می شود.

افزایش سطح شکایات ، ادعاها و شکایت های قانونی•

بررسی رضایت بیماران ، نقاط ضعف و ذهنیت منفی را •

نشان می دهد.

تحقیقات بالینی نیاز به بهبود را نشان می دهد. •

در ریسک مدیریت به نیاز عللسالمت نظام

ب�رای جلوگ�یری از خط�ا چ�ه اق�دامی باید انجام داد؟

ح��داقل ب��ه خط��ا ک��اهش روش��های از می داروه�ا ام�ر در آش�فتگی رس�اندن باش�د ک�ه از طری�ق زی�ر ف�راهم می ش�ود :

تامین نور مناسب محیط آماده سازی دارو • کاهش سر و صدای محیط• تعبیه بسته بندی داروها به روش مناسب • عالمت گ+ذاری دارو ه+ا خطرن+اک ب+رای جلب توج+ه •

بیشتر تعبیه دستبند شناسایی بیماران•

اخالقیات

پرس+تار و کارکن+ان بهداش+تی مس+ئولیت دارن+د ت+ا •ش+ان و ارزش هم+ه بیم+اران از ه+ر ن+ژاد ، جنس ، س+ن ، م+ذهب ، وض+عیت اجتم+اعی ، اقتص+ادی را و بیم+اران همچ+نین باش+ند. داش+ته نظ+ر در خ+انواده ه+ای آنه+ا ن+یز مس+ئولیت دارن+د ب+ه ش+ان ب+ه . بگذارن+د اح+ترام بهداش+تی تیم و کارکن+ان بی بیم+ار ی+ک از ک+ه پرس+تارانی مث+ال عن+وان بیم+ار ی+ک مانن+د بای+د کنن+د می م+راقبت ه+وش هوش+یار ب+ا وی برخ+ورد کنن+د و تم+ام مراقبته+ای

الزم را ارائه دهند .

 : شناخت وضعیتو داده اطالع باید دردناک پروسیجرهای انجام از قبل بیماران به مثال عنوان به

استاندارد . این شناخت شود داده توضیح نیز درد تسکین می راههای باعثباشد داشته نقش خود درد مدیریت در فعاالنه طور به بیمار شود

است . الزامی آنها مجدد وقوع از جلوگیری برای خطاها گزارش

گرفتن رضایت نامه آگاهانه

رض+ایت آگاهان+ه ح+ق بیم+ار اس+ت و می توان+د •ب+ه هم+ان ان+دازه ن+یز ب+رای حم+ایت پرس+نل مهم باش+د . بیم+ار ح+ق دارد از انج+ام پرس+یجرها ی+ا مص+رف دارو ه+ا اجتن+اب کن+د . توج+ه ک+ردن ب+ه اخالق ه+ای جنب+ه از یکی بیم+ار ح+ق این

پزشکی است .

عن+وان • ب+ه کت+بی آگاهان+ه رض+ایت گرفتن م+درکی اس+ت ک+ه در دادگ+اه از پرس+تار و تیم

بهداشتی حمایت می کند .

: عملکرد پرستاری برای بهبود ایمنی بیمار

پرس�تار بای�د ب�ا دیگ�ر اعض�ای تیم بهداش�تی ارتب�اط داش�ته •باش�د و نبای�د از س�وال ک�ردن در رابط�ه ب�ا نادانس�ته ه�ا و ی�ا داروه�ایی ک�ه ب�ه ط�ور معم�ول اس�تفاده نمی ش�ود، بترس�ند.

بیم�ار • ب�ه از دادن دارو بای�د قب�ل م�ورد را چ�ک 5پرس�تار ، زم�ان ، دوز ص�حیح ، بیم�ار ص�حیح : داروی ص�حیح کنن�د

صحیح ، روش صحیح پرس�تار نی�از دارد ک�ه در سیس�تم گ�زارش دهی خط�ا ش�رکت •

فع�ال داش�ته باش�د و ب�ا توج�ه ب�ه فرهن�گ گ�زارش خط�ا مب�نی ب�ر ع�دم س�رزنش مقص�ر ، پرس�نل ب�ه گ�زارش خط�ا تش�ویق

شوند . ، تم�ام • بای�د جهت جلوگ�یری از وق�وع مج�دد خط�ا پرس�تار

اتف�اق ی�ا اس�ت ب�وده وق�وع ش�رف در ک�ه را خطاه�ایی افتاده است را گزارش کنند .

در • را پمفلته�ایی وی خ�انواده و بیم�ار ب�ه بای�د پرس�تار س�واالت ب�ه و دهن�د ارائ�ه مص�رفی داروه�ای ب�ا رابط�ه

بیماران پاسخ دهند . و • پزش�کان از ت�ا کنن�د تش�ویق را بیم�اران بای�د پرس�تار

و دهن�د می انج�ام ک�ه اق�داماتی درب�اره جراحانش�ان عوارض احتمالی سوال کنند .

- هر وضعیت واقعی یا بالقوه که می تواند مخاطره•باعث صدمه ، بیماری یا مرگ افراد ،آسیب یاتخریب یا از

دست دادن تجهیزات ودارایی سازمان شود

- احتمال مخاطره یا عواقب بد ، احتمال قرار ریسک•گرفتن در معرض آسیب

چهار روش مدیریت ریسک

خطر از اجتناب

کاهش یا و رساندن حداقل بهخطر منفی اثرات

خطر انتقال

عواقب تمامی یا برخی پذیرشخطر از ناشی

7  ریسک مدیریت فرایند در مرحله

سازی • زمینهریسکشناسایی •ریسکتحلیل •ریسک ارزیابی•یا • و حذف کاهش، جهت استراتژی

ریسکانتقال مداوم • ونظارت بررسیمشاوره ارتباطات• و موثر

شناسایی برای را اطالعاتی منابع از یک کدامکنیم؟ استفاده خطرات

قبلی • تجارب

سازمان • در تجربه با افراد

روش • ، ها پروتکل ، ها گزارش ، مدارک و اسناد... ، آموزش ، ها برنامه اجرایی، های

و • حوادث هشدارها، ، داخلی ممیزی ، بازرسی... شکایات شده، ثبت سوانح

•... ، ها نظرسنجی ، ها مصاحبه

می ، ریسک تحلیل و تجزیه و شناسایی از پسارزیابی کنیم :توانیم

سطح شدتاحتمال

ارزیابی ریسکارزیابی ریسک

قطعی تقریبااحتماال

متوسط بعیدنادر

قطعی تقریبااحتماال

متوسط بعیدنادر

نهایت بیباال بسیار

متوسطکم

اغماض قابل

نهایت بیباال بسیار

متوسطکم

اغماض قابل

ناپذیر تحملاساسیمتوسط

تحمل قابلناچیز

ناپذیر تحملاساسیمتوسط

تحمل قابلناچیز

، شدت• از لح+اظ درج+ه ص+دمه انتظ+ار نتیج+ه قاب+ل –آس+یب ب+ه ام+وال ، و ی+ا دیگ+ر م+وارد مض+ری ک+ه می توان+د

اتفاق بیفتد

-احتمال رخ دادن یک رویداد احتمال•

ارزیابی ریسکسطح ریسک :

•. نیست نیاز مورد عملی هیچ ناچیز•. نیست نیاز مورد بیشتری کنترل هیچ تحمل قابل•. شود اجرا باید خطر کاهش اقدامات متوسطریسک • که زمانی تا باید فعالیت اساسی

شروع یابد نشود. کاهشریسک • که زمانی تا باید فعالیت ناپذیر تحمل

شروع یابد کاهش کاهش اگر و نشودنیست؛ پذیر امکان کلی ریسک به فعالیت

. نگردد انجام

آسیب های نا خواستهاتفاق منجر به آسیب:

آسیب های ناخواسته به بیماران ناشی از مداخله پزشکی است، شامل هرگونه اقدام توسط کارکنان بهداشت و درمان ، از جمله

کارکنان اداری و پرسنل پشتیبانی و نگهداری...

Sentinel event:

” حادثه دور از انتظار که منجر به مرگ یا جراحت جدی جسمی یا روانی یا خطرناشی از

آن می گردد“

انجام پروسیژر روی بربیماراشتب

عضو یا اهاشتباه

ابزار ی

جراح بجا مانده

نبد در

آمبولی درون

عروقی به منجر

مرگ

ش کن

وا

ل قا

انت

بهنخو

ت عل

ارزگ

سانا

ی ABO

خطای دارویی به منجر

مرگ بیمار

و گن میر مر

مادرا

لطو

در

از بعد یانزایما

تحویل به کودکخانواده

غیر

شدک

خو

اریم

ب ی

ش بخ

در

یتر

سب

Sentinel events

راه حل ایمنی بیمار 9

دارویی خطای از جلوگیری جهت مشابه تلفظ و نام با داروهای به توجه

خطا از جلوگیری جهت بیمار فردی مشخصات به توجه

بیمار تحویل زمان در موثر ارتباط

بیمار بدن صحیح محل در صحیح پروسیژر انجام

  الکترولیت های محلول غلظت کنترل

  خدمات ارائه انتقالی مراحل در درمانی دارو صحت از اطمینان

ها لوله و سوند نادرست ازاتصاالت اجتناب

  تزریقات     در مصرف یکبار وسایل از استفاده

سالمتی های مراقبت با مرتبط عفونت از جلوگیری برای دست بهداشت بهبود