Post on 04-Jul-2015
იოსებ არჩვაძე
ეკონომიკური დისკომფორტისინდექსი საქართველოში
თბილისი
2012
ეკონომიკური დისკომფორტის ინდექსი(ედი):
წარმოადგენს ინფლაციისა დაუმუშევრობის დონეთა ჯამს
ახასიათებს ეროვნული მეურნეობისმაკროეკონომიკური სტაბილურობის, მისი ნეგატიური ტენდენციებისადმიმდგრადობის დონეს.
ეკონომიკური დისკომფორტის ინდექსის
ზრდა:
– ნეგატიური შინაარსის მატარებელია;
- მეტყველებს ეკონომის მაკროეკონომიკურარასტაბილურობასა და არამდგრადობაზე
რაც უფრო დაბალია ეკონომიკური დისკომფორტისინდექსი:
- ეკონომიკის განვითარების ტრენდი მით უფროპოზიტიურია;
- ქვეყნის ეკონომიკა მით უფრო სტაბილური დამდგრადია;
- ნაკლებად მოწყვლადია რისკებისა დაგამოწვევებისადმი.
ეკონომიკური დისკომფორტის ინდექსისგაანგარიშება:
აშშ-ში ხორციელდება 1960-იან წლებისბოლოდან;
საქართველოში განხორციელებადია, დაწყებული 1998 წლისმონაცემებიდან
ეკონომიკური დისკომფორტის ინდექსი და მისი კომპონენტები
საქართველოში 1998–2011 წლებში
16
31.8
14.415.8
18.216.3
18.3
22.1 22.7 22.5
26.5
18.6
23.424.7
3.6
19.1
4 4.75.6 4.8 5.7
8.3 9.2 9.2 10
1.7
7.18.5
12.4 12.7
10.3 11.112.6
11.512.6
13.8 13.6 13.3
16.5 16.9 16.3 16.2
0
5
10
15
20
25
30
35
1998 1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011
ედი
ინფლაცია
უმუშევრობა
საქართველოში როგორც ეკონომიკური
დისკომფორტის ინდექსის, ისე მისი
კომპონენტების – ინფლაციისა და
უმუშევრობის ტრენდები 2000 წლიდან,
მიუხედავად ცალკეულ წლებისპოზიტიური
ცვლილებისა, ზრდადია.
საქართველოს , აშშ–სა და ევროგაერთიანების ეკონომიკური
დისკომფორტის ინდექსი 1998–2011 წლებში (პროცენტი)
16
31.8
14.4
15.8
18.2
16.3
18.3
22.122.7 22.5
26.5
18.6
23.4
24.7
6.1 6.47.4 7.7 7.4
8.3 8.2 8.4 7.9 7.5
9.99.1
11.212.111.8
11.2 11.1 11.2 11.6 11.510.8
10.0
11.410.5
12.212.9
11.811.2
5
10
15
20
25
30
35
1998 1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011
საქართველო
აშშ
ევროგაერთიანება
საქართველოს ეკონომიკური დისკომფორტის ინდექსის თანაფარდობა
აშშ–სა და ევროგაერთიანების ინდექსებთან 1998–2011 წლებში
(პროცენტი)
262.3
496.9
194.6205.2
245.9
196.4
223.2
263.1
287.3300.0
267.7
204.4 208.9 204.1
135.6
283.9
129.7141.1
156.9141.7
169.4
221.0
199.1214.3 217.2
144.2
198.3
220.5
100
150
200
250
300
350
400
450
500
1998 1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011
საქართველო - აშშ–სთან
საქართველო -
ევროგაერთიანებათან
ეკონომიკური დისკომფორტის ინდექსის
მიხედვით:
მაკროეკონომიკური მდგრადობისა და
სტაბილურობის მხრივ 2011 წელს
საქართველოს აშშ–თან შედარებით 2.0–
ჯერ, ხოლო ევროგაერთიანებასთან –
2.2–ჯერ უარესი მდგომარეობა ჰქონდა
ედი–ს სიდიდით საქართველო
საგრძნობლად უსწრებს არა მარტო აშშ–სა
და ევროგაერთიანებას, არამედ სამხრეთ
კავკასიის სხვა ქვეყნებსაც.
საქართველოს ედი–ს მნიშვნელობააღემატება (ანუ უარესია):
აზერბაიჯანისას – 61 პროცენტით,
სომხეთისას – 31 პროცენტით.
ეკონომიკური დისკომფორტის ინდექსი
სამხრეთ კავკასის ქვეყნებში
(პროცენტი)
14.8
16.6
8.8
10.511.5
15.3
10.4
14.3
18.9
11.9
15.1
17.3
15.2
23.1
26.9
7.5
11.7
15.316.3
18.3
22.122.7 22.5
26.5
18.6
23.4
24.7
5
10
15
20
25
30
2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011
სომხეთი
აზერბაიჯანი
საქართველო
საქართველოს ეკონომიკური დისკომფორტის ინდექსის თანაფარდობა
სომხეთისა და აზერბაიჯანის ინდექსებთან 2003–2011 წლებში
(პროცენტი)
110.1 110.2
251.1
216.2
195.7
173.2178.8
163.6
130.7137
121.2127.7
149.3
97.4 98.5
248.0
200.0
161.4
90
110
130
150
170
190
210
230
250
2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011
სომხეთთან
აზერბაიჯანთან
ეკონომიკური დისკომფორტის ინდექსის
დიდი წილი (დაახლოებით 2/3)
საქართველოში უმუშევრობაზე მოდის;
ინფლაციის გავლენა ედი-ს ფორმირებაზე
საქართველოში გაცილებით დაბალია,
ვიდრე სამხრეთ კავკასიის სხვა ქვეყნებში,
აგრეთვე აშშ–ში.
ინფლაციის წილი ეკონომიკური დისკომფორტის ინდექსში 2003-2011
წლებში სამხრეთ კავკასიის ქვეყნებში (პროცენტი)
31.8
42
7.3
28.2
39.4
59
34.2
51
46.5
18.8
44.4
55.9 55.1
71.7
77.4
19.9
48.4
60.5
29.431
37.440.3 41
37.8
9.3
30.434.4
0
10
20
30
40
50
60
70
80
90
2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011
სომხეთი
აზერბაიჯანი
საქართველო
უმუშევრობის წილი ეკონომიკური დისკომფორტის ინდექსში 2003-2011
წლებში სამხრეთ კავკასიის ქვეყნებში (პროცენტი)
68.2
58
92.7
71.8
60.6
41
65.8
49
53.5
81.2
55.6
44.1 44.9
28.3 22.6
80.1
51.6
39.5
70.6 69
62.659.7 59
62.2
90.7
69.665.6
20
30
40
50
60
70
80
90
100
2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011
სომხეთი
აზერბაიჯანი
საქართველო
ეკოონომიკური დისკომფორტის ინდექსი სომხეთში, აზერბაიჯანსა
და აშშ-ში საქართველოსთან შედარებით (საქართველო - 100)
90.8 90.7
39.846.3
51.157.7 55.9
61.1
76.57382.5 78.3
67
102.7 101.5
40.350
61.950.9
44.8 38 34.8 33.3 37.448.9 47.9 49
30
40
50
60
70
80
90
100
110
2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011
სომხეთი
აზერბაიჯანი
აშშ
მაკროეკონომიკური სტაბილურობის,
ეფექტურობისა და მდგრადობის
თვალსაზრისით, ბოლო წლებში
(20032011წწ.) მდგომარეობა
საქართველოსთან შედარებით უკეთესია:
- აზერბაიჯანში – 1.4–ჯერ,
- სომხეთში – 1.6–ჯერ,
- ევროგაერთიანებაში – თითქმის 2–ჯერ,
- აშშ–ში – დაახლოებით 2.4–ჯერ.
42.4
52.5
62.2
73.7
40
45
50
55
60
65
70
75
აშშ ევროგაერთიანება სომხეთი აზერბაიჯანი
ეკონომიკური დისკომფორტის ინდექსის საშუალო წლიური
მნიშვნელობა სამხრეთ კავკასიის ქვეყნებში, ევროგაერთიანებასა და
აშშ–ში საქართველოსთან შედარებით 2003–2011 წლებში
(საქართველო = 100)
ედი–ს ბუნებრივი, ზღვრული დონე:
აშშ– 7 პროცენტი
(მათ შორის: ინფლაცია - 3%,
უმუშევრობის დონე - 4%)
საქართველო - 15 პროცენტი
(მათ შორის: ინფლაცია - 7%,
უმუშევრობის დონე - 8%)
ეკონომიკური დისკომფორტის ინდექსის ფაქტობრივი დონის მეტობა
ნორმალურ დონესთან შედარებით საქართველოსა და აშშ–ში 1998–2011
წლებში
1
16.8
-0.7
0.8
3.2
1.3
3.3
77.8 7.5
11.6
3.6
8.4
9.7
-0.94 -0.59
0.41 0.67 0.38
1.25 1.16 1.410.85 0.5
2.882.1
4.19
5.12
-2
0
2
4
6
8
10
12
14
16
18
1998 1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011
საქართველო
აშშ
ედი–ს საშუალო წლიური მაჩვენებელი1998-2011 წლებში:
აშშ- 8.385
საქართველო - 20.863
ედი–ს საშუალო წლიური მაჩვენებელი1998-2011 წლებში აჭარბებდაბუნებრივ, ზღვრულ დონეს:
აშშ-ში - 1.385 პუნქტით;
საქართველოში - 5.907 პუნქტით
ინფლაციის საშუალო წლიურიმაჩვენებელი 1998-2011 წლებში:
აშშ-ში - 2.46%
საქართველოში - 7.5%
უმუშევრობის საშუალო წლიურიმაჩვენებელი 1998-2011 წლებში:
აშშ-ში - 5.95%
საქართველოში - 13.5%
1
1.545
6.6
0
1
2
3
4
5
6
7
აზერბაიჯანი სომხეთი საქართველო
ეკონომიკური დისკომფორტის ინდექსის ფაქტობრივი მნიშვნელობა
აღემატება მის ზღვრულ (15%–იან) მნიშვნელობას , საშუალოდ
2003–2011 წლებში (პროცენტული პუნქტი)
დასკვნასაქართველო ეკონომიკური მდგომარეობით
არა მარტო ჩამორჩება განვითარებულ
ქვეყნებსა და თავის უშუალო მეზობლებს,
არამედ მათთან შედარებით ნაკლები
ეკონომიკური სტაბილურობითა და
მდგრადობით გამოირჩევა.