แนวปฏบตในการใหค าปรกษา

วทยานพนธ

ผชวยศาสตราจารย ดร. อดศร เนาวนนท

คณบดบณฑตวทยาลย

การศกษาระดบบณฑตศกษาจดวา เปนการศกษา ทใหความส าคญสงสดกบการเตรยมนกศกษาใหมความรและทกษะในการแสวงหาความรดวยปญญาโดยใชกระบวนการวจย

“ไพฑรย สนลารตน”

การจดการศกษาระดบบณฑตศกษา

อาจารยในมหาวทยาลยหรอสถาบนอดมศกษาทจดการเรยนการสอนระดบบณฑตศกษา มภารกจทส าคญทสด คอ การสอนและการใหค าปรกษาหรอควบคมการท าวทยานพนธ และการวทยานพนธของนกศกษา อาจารยทปรกษาวทยานพนธตองมคณสมบต มความรความเชยวชาญสงกวาอาจารยผสอนโดยทวไป

คณสมบตอาจารยระดบบณฑตศกษา

อาจารยทปรกษาหรออาจารยผควบคมวทยานพนธ นอกจากจะมคณสมบตทวไปตามเกณฑทก าหนดแลว ตองมคณสมบตเฉพาะรวม 5 ดาน ดงน

1. มความรทางวชาการททนสมยในสาขาทนกศกษาตองการท าวทยานพนธ หรอโครงการวจย ทงภาคทฤษฎและการประยกตสามารถชแนะแหลงคนควา เสนอแนะแนวทางการคนควา และอภปรายผลการศกษาวจยไดอยางกวางขวางลกซง

คณสมบตเฉพาะ

2. มความรเรองวธวทยาการวจย และมทกษะ

การวจยเพยงพอทจะใหค าปรกษาแกนกศกษาได รวมทงรอบรเรองแนวปฏบตในการท าวทยานพนธและระเบยบตาง ๆ ทเกยวของกบการท าวทยานพนธของนกศกษา

คณสมบตเฉพาะ

3. มความรทนความเปลยนแปลงของสงคม เขาใจความตองการของสงคม สามารถบรณาการความรทางวชาการกบความตองการทางสงคมใหไดแนวทางการวจยทเปนประโยชนส าหรบนกศกษา

คณสมบตเฉพาะ

4. มความรความสามารถในการถายทอดความรและแลกเปลยนเรยนรกบนกศกษาทงแบบเปนกลม และแบบรายบคคล มความอดทนและใจกวางรบฟงและ เปดโอกาสใหนกศกษาไดฝกใชความคดและแสดงออก มความอดทนในการแกไขความเขาใจผดของนกศกษารวมทงสามารถสรางสมพนธภาพอนดกบนกศกษา

คณสมบตเฉพาะ

5. ความรความสามารถในการฝกและการสอนใหนกศกษาสามารถเขยนวทยานพนธทไดมาตรฐานระดบชาต และหรอระดบนานาชาตได

คณสมบตเฉพาะ

1. ขนส ารวจความสนใจ และก าหนดหวขอวจย

2. ขนการพฒนารายงานแนวคดในการวจย (concept paper)

3. ขนการพฒนาโครงการเสนอขอท าวจย (research proposal)

4. ขนการขออนมตโครงการเสนอขอท าวจย (proposal approval)

5. ขนการด าเนนการวจย

6. ขนการสอบปากเปลา/สอบปองกน

7. ขนประเมนงานวจย รวมไปจนถงขนการเผยแพรงานวจยของนกศกษา

แนวปฏบตในการใหค าปรกษาวทยานพนธ

แนวปฏบตในการใหค าปรกษา

วทยานพนธ

1. ขนการส ารวจความสนใจและก าหนดหวขอวจย

อาจารยทปรกษาและนกศกษาตองก าหนดแผนการเรยนรวมกน

ควรส ารวจความสนใจของนกศกษาคราว ๆ โดยเฉพาะหวขอเรองทนกศกษาสนใจจะพฒนาเปนวทยานพนธ

ปลกปลอบขวญและใหก าลงใจ ชแนะแนวทางใหนกศกษาไดเหนลทางในการท าวจย

ตองไมชน าใหนกศกษาเลอกหวขอทอาจารยทปรกษาเหนวาเหมาะสม

จะตองมความรททนสมยตดตามสถานการณบานเมอง และความกาวหนาทางวทยาการเพยงพอทจะใหค าปรกษาแก

นกศกษาไดอยางกวางขวาง

เปนผอ านวยความสะดวก (facilitator) ในการชวยใหนกศกษามองเหนทางเลอกตาง ๆ

ถาเปนไปไดควรพยายามใหนกศกษาศกษาคนควาในหวขอเดม ไมเปลยนไปเปลยนมาจนท าใหเสยเวลาและส าเรจ

การศกษาชากวาทก าหนด

แนวปฏบตในการใหค าปรกษา

วทยานพนธ

2. ขนการพฒนากรอบแนวคดของการวจย

จดปฐมนเทศ จดสมมนา หรอจดประชมวชาการ เพอเปดโอกาสใหนกศกษาไดพบกบอาจารยในภาควชาหรอ

นกศกษารนพ

ชแนะแนวทางในการคนควาเอกสารท เกยวของกบการวจยแกนกศกษา ตรวจสอบผลการสงเคราะหเอกสารท

เกยวของ การจดล าดบการน าเสนอความคด การแสดงเหตผลเชอมโยงเพอน าเขาสการก าหนดประเดนวจย

และการก าหนดกรอบความคดของการวจยทสมเหตสมผล

แนวปฏบตในการใหค าปรกษา

วทยานพนธ

3.ขนการพฒนาขอเสนอโครงการวจย

เสนอแนะใหนกศกษาเสนอโครงการตามรปแบบทบณฑตวทยาลยก าหนด

ใหค าแนะน าแกนกศกษาในการพฒนาโครงการเสนอวทยานพนธใหมความใหม ทนสมย ตรงกบสาขา

สอดคลองกบนโยบายของสาขาวชา ใชวธวจยท ถกตองเหมาะสม และเกดประโยชนตอศาสตรท เกยวของ

ตดตามการท างานของนกศกษาอยางสม าเสมอและตอเนอง

อานใหขอเสนอและเพอแกไขปรบปรง มงใหนกศกษามความรความเขาใจในกระบวนการวจยดขนดวย

แนวปฏบตในการใหค าปรกษา

วทยานพนธ

4.ขนการขออนมตขอเสนอโครงการวจย

ใหความส าคญกบการควบคมการด าเนนงานของนกศกษาใหเปนไปตามระเบยบขอบงคบ และตาม

ก าหนดเวลาทนกศกษาก าหนดแผนการด าเนนงานไว

เอาใจใสตดตามความกาวหนาในการด าเนนงานของนกศกษาเปนระยะ ๆ ไมควรปลอยใหนกศกษาเสนอ

โครงการวทยานพนธใกลวนสดทายของก าหนดเวลา

แนวปฏบตในการใหค าปรกษา

วทยานพนธ

5.ขนการด าเนนการวจย

ใหความชวยเหลอนกศกษาตงแตกระบวนการวจยข นทสามารถปฏบตไดงายจนถงขนทปฏบตไดยาก และตอง

ใชความสามารถในการวเคราะหการสงเคราะหและวจารณ

ตองคาดการณลวงหนาไดวาในการวจยจะมปญหาอะไรเกดขนไดบางและตองอธบายใหนกศกษาค านงถง

ประเดนปญหานน ๆ

อาจารยทปรกษายงขาดประสบการณ หากคาดหมายลวงหนาวาจะมปญหาในการท าวจย คอ การขอ

ค าปรกษาจากผรในมหาวทยาลย เพอหาทางแกไขปญหากอนทจะเกดขนจรง

แนวปฏบตในการใหค าปรกษา

วทยานพนธ

5.ขนการด าเนนการวจย

5.1 การก าหนดตวอยางท ใชในการวจย

ขอบกพรองทพบบอยมากคอ

การไมระบลกษณะของประชากร (ส าหรบการวจยเชงปรมาณ) มแตค าอธบายเกยวกบกลมตวอยาง

มกจะไมแสดงวธการประมาณคาขนาดของกลมตวอยางทจะใช

ไมแสดงรายละเอยดวธการสมตวอยาง

ลอกกระบวนการสมตวอยางจากวทยานพนธหรองานวจยเลมเกา โดยทตนเองไมมความเขาใจ

แนวปฏบตในการใหค าปรกษา

วทยานพนธ

5.ขนการด าเนนการวจย

5.1 การก าหนดตวอยางทใชในการวจย

ขอบกพรองทพบบอยมากคอ

การไมระบลกษณะของประชากร (ส าหรบการวจยเชงปรมาณ) มแตค าอธบายเกยวกบกลมตวอยาง

มกจะไมแสดงวธการประมาณคาขนาดของกลมตวอยางทจะใช

ไมแสดงรายละเอยดวธการสมตวอยาง

ลอกกระบวนการสมตวอยางจากวทยานพนธหรองานวจยเลมเกา โดยทตนเองไมมความเขาใจ

จดเนนทอาจารยทปรกษาควรตรวจสอบอยางมากคอ การระบลกษณะกลมประชากรและการอธบายลกษณะและ

วธการเลอกกลมตวอยางทใชในการวจยท งการวจยเชงทดลอง และการวจยทไมใชเชงทดลอง

อาจารยทปรกษาตองใหนกศกษาอธบายรายละเอยดเกยวกบการวางแผนการทดลอง กระบวนการทดลอง การจดกลม

ทดลองเพอใหกลมเทาเทยมกนกอนการทดลอง แตหากเปนการวจยทไมใชเชงทดลอง ควรใหค ากบการเลอกกลม

ตวอยางวาเปนการเลอกแบบสมหรอแบบเจาะจงโดยใชวธการเลอกแบบใด รวมทงควรตรวจสอบความเปนตวแทน

ประชากรของกลมตวอยางท สมมา

แนวปฏบตในการใหค าปรกษา

วทยานพนธ

5.ขนการด าเนนการวจย

5.2 การสรางและตรวจสอบคณภาพเครองมอ

สงทตองระบในงานวจย คอ การนยามตวแปรทตองการวด การสรางเครองมอวจย การตรวจสอบคณภาพ

ของเครองมอทใชในการเกบขอมลเครองมอวจยตองเชอถอไดและใหขอมลทถกตอง

หากมการยมเครองมอนนจากหนวยงานอนหรอจากผวจยอน ตองมการแสดงหลกฐานการขออนญาตการใช

เครองมอ การตรวจสอบคณภาพของเครองมอซ าอกครงวามความเหมาะสมทจะน ามาใชในงานวจยของตน

มากนอยเพยงใด

ผวจยทสรางเครองมอเอง กควรแสดงค าอธบายกระบวนการพฒนาเครองมอ และตวอยางของเครองมอท

พฒนาขน

แนวปฏบตในการใหค าปรกษา

วทยานพนธ

5.ขนการด าเนนการวจย

5.2 การสรางและตรวจสอบคณภาพเครองมอ

ขอบกพรองทพบบอยมากคอ

การระบแตค าอธบายเกยวกบการสรางเครองมอ แตไมคอยไดรบการตรวจสอบคณภาพเครองมอ

อาจารยทปรกษามบทบาทอยางมากในการตรวจสอบคณภาพของเครองมอข นตน กอนน าไปทดลองใช

จดเนนทส าคญ

การตรวจสอบภาษาทใชและความครบถวนของเนอหาสาระ ซงตองสอดคลองกบนยามของตวแปรท มงวด

ตองท าการตรวจสอบเอกสารตาง ๆ ทนกศกษาเตรยมใหผเชยวชาญใชประกอบการพจารณา โดยย าใหเหนถงการ

จดท าเอกสารทงายและสะดวกตอการตรวจสอบของผเชยวชาญใหมากทสด

ใหนกศกษาควรเตรยมนยาม เตรยมตารางโครงสรางเนอหา (Table of Specification) และตารางแสดงวาขอค าถาม

แตละขอมงวดตวแปรใด ไมควรใหผเชยวชาญตรวจสอบแตเพยงภาษาทใชอยางเดยว

แนวปฏบตในการใหค าปรกษา

วทยานพนธ

5.ขนการด าเนนการวจย

5.3 การท าการศกษาน ารอง (pilot study)

อาจารยทปรกษาและนกศกษาควรมการวางแผนการออกแบบการศกษาน ารองรวมกน

แนวปฏบตในการใหค าปรกษา

วทยานพนธ

5.ขนการด าเนนการวจย

5.4 การรวบรวมขอมล

ตดตามการด าเนนงานของนกศกษาอยางใกลชดทงการเกบขอมล การจดการกระท าขอมล หรอการทดลอง

เพอคอยชวยเหลอใหค าปรกษาในกรณทมปญหาเกดขน

ก ากบใหนกศกษาปฏบตงานตาม ในกรณท เปนการรวบรวมขอมลโดยใชแบบสอบถาม อาจารยทปรกษาควร

ก าหนดตารางการท างานในแตละขนตอนของการรวบรวมขอมล

แนะน ายทธวธทจะใหแบบสอบถามกลบคนมามากและไดขอมลตามปรมาณทตองการ ควรใชความสมพนธ

สวนตว (หากสามารถท าได) ทจะชวยตดตอกบหนวยงานหรอบคคลท เกยวของ

แนวปฏบตในการใหค าปรกษา

วทยานพนธ

5.ขนการด าเนนการวจย

5.5 การวเคราะหขอมล

กอนการวเคราะหขอมล อาจารยทปรกษาตองใหความเอาใจใสกบการเตรยมขอมลเพอการวเคราะห โดยตอง

มการตรวจสอบความถกตองของขอมลทไดรบกลบมากวดขนกบการตรวจสอบขอมลใหสะอาดสมบรณ

(clean data)

ถาเปนไปไดอาจารยทปรกษาควรมการสมตรวจสอบการลงรหสขอมลของนอสตนกศกษาดวย

ควรขอใหนกศกษาแสดงหลกฐานการเกบขอมลและขอมลทไดกลบคนมา

แนวปฏบตในการใหค าปรกษา

วทยานพนธ

5.ขนการด าเนนการวจย

5.5 การวเคราะหขอมล

ปญหาทพบบอยคอ

การใชสถตไมเหมาะสมและแปรผลการวเคราะหไมได

นกศกษาทไมมทกษะการวเคราะหขอมล มกใชวธการจางผอ นชวยวเคราะหขอมล และแปลผลใหแทน โอกาสในการ

เลอกใชสถตทไมเหมาะสมจะมมาก

อาจารยทปรกษาตองตรวจสอบความเขาใจของนกศกษาเกยวกบกระบวนการวเคราะหขอมล โดยขอค าแนะน าจากผท

มความช านาญดานน

อาจารยทปรกษาควรหาโอกาสศกษาแนวทางการวเคราะหขอมลหรอขอค าปรกษากบผเชยวชาญกอน เพอใหตนเองม

ความเขาใจ แลวคอยถายทอดตอใหนกศกษา

อาจารยทปรกษาควรดหลกฐานของการวเคราะหขอมล (print out) และตรวจสอบการน าเสนอผล

แนวปฏบตในการใหค าปรกษา

วทยานพนธ

5.ขนการด าเนนการวจย

5.5 การวเคราะหขอมล

กอนการวเคราะหขอมล อาจารยทปรกษาตองใหความเอาใจใสกบการเตรยมขอมลเพอการวเคราะห โดยตอง

มการตรวจสอบความถกตองของขอมลทไดรบกลบมากวดขนกบการตรวจสอบขอมลใหสะอาดสมบรณ

(clean data)

ถาเปนไปไดอาจารยทปรกษาควรมการสมตรวจสอบการลงรหสขอมลของนอสตนกศกษาดวย

ควรขอใหนกศกษาแสดงหลกฐานการเกบขอมลและขอมลทไดกลบคนมา

แนวปฏบตในการใหค าปรกษา

วทยานพนธ

5.ขนการด าเนนการวจย

5.6 การเขยนรายงานการวจย

มนกศกษาหลายคนทไมส าเรจการศกษา เนองจากเขยนรายงานการวจยไมได

อาจารยทปรกษาตองวพากษวจารณอยางระมดระวง โดยตองระวงไมใหขอวจารณของตนเองเปนการท าลายความคด

ของนกศกษา

ชวยนกศกษาในการคดและเขยนในสงซงสมพนธกบปญหา

อาจารยทปรกษาจะตองไมแสดงความเปนเจาของความคดของงานวจย

ไมควรบงคบใหนกศกษาตองเขยนรายงานวจยในรปแบบทตนเองชอบ

เปดโอกาสใหนกศกษาไดมอสระในการคดเขยนรายงานตามทตนเองตองการ

ใหความชวยเหลอเหมอนเปนบรรณาธการเทานน

แนวปฏบตในการใหค าปรกษา

วทยานพนธ

6.ขนการสอบปากเปลาและการประเมนงานวจย

ตองแสดงถงความรสกรวมในความส าเรจของนกศกษาทอยในความดแล

ตองสามารถชวยใหนกศกษาผานอารมณ ความรสกเครยดไปไดลวงหนากอนสอบ

ตองชวยในการก าหนดโครงสรางของการสอบปากเปลาเพอใหการสอบของนกศกษาในความดแลเปนท

ประทบใจของคณะกรรมการสอบ

ตองแสดงทศนะเกยวกบกระบวนการสอบใหผเรยนเขาใจและรบรวากระบวนการสอบจะใหประสบการณทม

คา

เปดโอกาสใหนกศกษาไดมการบอกเลาถงความรสกตางๆ

ระบถงความคาดหวงของคณะกรรมการสอบใหนกศกษาไดรบทราบ

ควรแสดงความมนใจในความสามารถของนกศกษาวาจะสามารถท าการสอบไดด

แนวปฏบตในการใหค าปรกษา

วทยานพนธ

6.ขนการสอบปากเปลาและการประเมนงานวจย

ในขนตอนการสอบปากเปลา

อาจารยทปรกษาอาจขยายประเดนค าถามทนกศกษาไมเขาใจ ไมสามารถตอบค าถามไดทนท

อาจชวยตงค าถามทชวยกระตนใหนกศกษาไดแสดงความสามารถของตนเองออกมาใหคณะกรรมการสอบ

วทยานพนธเหน

ใหขอมลเกยวกบตวนกศกษาท เปนประโยชนตอคณะกรรมการ

หลงการสอบปากเปลา

อาจารยทปรกษาควรประเมนผลงานของนกศกษาระหวางการสอบ และใหขอมลปอนกลบเพอใหนกศกษา

ไดรบรถงจดเดนและจดบกพรองในขณะสอบ

แนวปฏบตในการใหค าปรกษา

วทยานพนธ

7.ขนการเผยแพรงานวจย

ตองน าผลงานไปเผยแพรทงในทประชมวชาการ หรอตพมพในวารสารทางวชาการ เพอขยายองคความร

ใหกบศาสตร และเผยแพรชอเสยงเชงวชาการของสถาบนการศกษา

บทความวจยทมการตพมพเผยแพรในวารสารระดบนานาชาตเปนตวบงชทส าคญมากตวหนงท ใชในการ

ประเมนคณภาพของสถาบนอดมศกษา

งานวจยท เปนวทยานพนธถอเปนผลงานทางความคดทท งอาจารยและนกศกษาตางมสวนรวมในการสรางและ

เปนเจาของความคดรวมกน

แนวปฏบตในการใหค าปรกษา

วทยานพนธ

7.ขนการเผยแพรงานวจย

Bargar และ Duncan (1982) ก าหนดค าถามทใชในการทดสอบวาอาจารยทปรกษาจะคดวาตนเองเปนเจาของ

ความคดของงานวจยของนกศกษาหรอไม รวม 3 ค าถาม

1. อาจารยทปรกษาเปนผก าหนดแนวทางการแกไขปญหาและรสกวาวธการท ใชในการแกปญหานนเปนวธท ถกตอง

2. อาจารยทปรกษาเกดความรสกวานกศกษาไมสามารถคดหาทางสรางสรรคงานของตนเองไดและไมสามารถควบคม

กระบวนการท างานดวยตนเองใหส าเรจได

3. อาจารยทปรกษาพอใจในความคดของตนเองมากกวาความคดท เสนอโดยนกศกษา

ถาทกค าถามมค าตอบวาเปนเชนนจรง แสดงวา....

อาจารยทปรกษาก าลงจะคดวางานวจยของนกศกษาเปนความคดของตน

แนวปฏบตในการใหค าปรกษา

วทยานพนธ

7.ขนการเผยแพรงานวจย

บทบาทของอาจารยทปรกษาไมไดสนสดเพอเมอนกศกษาสอบวทยานพนธผาน

แตควรมการดแลใหนกศกษาสามารถตพมพผลงานวจยในวารสารหรอน าเสนอผลงานวจยในทประชม

วชาการ

อาจารยทปรกษาตองรแหลงหรอชองทางทจะเผยแพรผลงานของนกศกษาสนบสนนสงเสรมใหนกศกษาผลต

บทความวจยทมคณภาพตามเกณฑมาตรฐานสากล ชวยเสาะหาชองทางท นกศกษาจะสามารถสงผลงานไป

พจารณาตพมพเผยแพร

ชวยตรวจสอบปรบแกบทความวจยใหเปนไปเกณฑทก าหนด

อาจารยทปรกษาควรมค าแนะน าทดใหนกศกษาไดมชองทางการเผยแพรผลงานท เหมาะสมกบระดบคณภาพ

ของผลงานของตนเอง

สวสด