อาจาระ 3 สมเด็จ

Post on 11-Mar-2016

217 views 3 download

description

หนังสือ "อาจาระ ๓ สมเด็จ และ ๗๖ คำสอนพระพรหมวชิรญาณ" ที่ระลึกพิธีทำบุญอุทิศอดีตเจ้าอาวาสและบุพการีวัดยานนาวา ทำบุญอายุวัฒนมงคล ๗๖ ปี พระพรหมวชิรญาณ (ปสฤทธ์ เขมงฺกรเถร) กรรมการมหาเถรสมาคม เจ้าอาวาสวัดยานนาวา ๒๓-๒๔ พฤษภาคม ๒๕๕๖

Transcript of อาจาระ 3 สมเด็จ

๗๖ คำ�สอน พระพรหมวชรญ�ณ

÷ö ¤ÓÊ͹ ¾ÃоÃËÁǪÔÃÞÒ³¤Ø³ÀÑ·ÃÔ¹·Ã� Å×Í¡ÒÞ¨¹Ç¹Ôª áÅФÃͺ¤ÃÑÇ

¨Ñ´¾ÔÁ¾�¶ÇÒÂÁØ·ÔµÒÊÑ¡¡ÒÃÐ

ÍÒ¨ÒÃÐ ó ÊÁà´ç¨ ÷ö ¤ÓÊ͹ ¾ÃоÃËÁǪÔÃÞÒ³ ÍÒÂØÇѲ¹Á§¤Å ÷ö »‚

ó ÊÁà´ç¨ÍÒ¨ÒÃÐ

ISBN 978-616-335-165-4

อาจาระ ๓ สมเดจ

๗๖ คำ�สอน พระพรหมวชรญ�ณ

พธท�ำบญอทศอดตเจำอำวำสและบพกำรวดยำนนำวำ

ท�ำบญอำยวฒนมงคล ๗๖ ปพระพรหมวชรญำณ(ปสฤทธ เขมงกรเถร)

๒๓-๒๔ พฤษภำคม ๒๕๕๖

กรรมกำรมหำเถรสมำคมเจำอำวำสวดยำนนำวำ

อาจาระ ๓ สมเดจ

ชอหนงสอ: อำจำระ ๓ สมเดจ ๗๖ ค�ำสอน พระพรหมวชรญำณ

พมพครงท ๑: ๒๕๕๖ จ�ำนวนพมพ: ๓,๐๐๐ เลม

ทปรกษำ: พระพรหมวชรญาณ, พระราชพรหมาภรณ, พระสรธรคณ, พระสธธรรมนาถ, พระศรวชราภรณ, พระครศรสตโกศล,พระครปลดสวฒนสมาธคณ, พระครปลดสวฒนวชรคณ,

พระครอาทรประสทธโสภณ, พระครสนทรประสทธธรรม, พระครพบลกจจานยต, พระครโกศลวบลกจ, พระครโสภณธรรมาภมณฑ

บรรณำธกำร: พระมหาสมบต ญาณวโร ป.ธ.๕, รบ., ผชวยบรรณำธกำร: พระมหาวรพล วรญาโณ ป.ธ.๓, สส.ม.,

พระมหาจำาเนยร จรปญโญ ป.ธ.๙, พธ.ม.กองบรรณำธกำร: พระมหานงค สมงคโล ป.ธ.๙, ศศ.ม.,

พระมหาจำาลอง กตธมโม ป.ธ.๙, ศศ.ม., พระมหาไพรสณฑ วราสโย ป.ธ.๙, พธ.ม., พระมหาวรธรรม ธมมวโร,

พระครวนยธรวรภทร ปรมตโต, พระครสงฆภารพสฐ, พระมหาประจม อภปญโญ, พระมหาชาครนทร กตตเมธ, พระมหาเอก เมธกญาโณ, พระมหาธรภทร ถรญาโณ,

พระมหาเกยรตยศ กตตวสทโธ, พระมหาศรชย สรนทญาโณ, พระมหาอดลย เขมปญโญ, ดร.ณฐพชร สายเสนา, นายณฐ ทะสงขา,

นายเสารหา พทธบาล พสจนอกษร: นายณฐ ทะสงขาศลปกรรมรปเลม: บรษท เอเซย แปซฟค ออฟเซท จำากด

โทร. ๐๒-๒๔๘-๖๘๘๐-๘ แฟกซ. ๐๒-๒๔๗-๔๗๑๙เลขมำตรฐำนสำกล: ISBN 978-616-335-165-4

จดพมพโดย: วดยานนาวา เขตสาทร กรงเทพมหานคร ๑๐๑๒๐ โทร. ๐๒-๖๗๒-๓๒๑๖ แฟกซ. ๐๒-๖๗๒-๓๒๐๖พมพท: บรษท เอเซย แปซฟค ออฟเซท จำากดโทร. ๐๒-๒๔๘-๖๘๘๐-๘ แฟกซ. ๐๒-๒๔๗-๔๗๑๙

๗๖ คำ�สอน พระพรหมวชรญ�ณ

ในพธทำาบญอทศแดอดตเจาอาวาส และบพการ

วดยานนาวา และพธทำาบญอายวฒนมงคล ๗๖ ป

ของขาพเจา ในวนท ๒๓-๒๔ พฤษภาคม พ.ศ. ๒๕๕๖ น

คณะสงฆ อบาสก อบาสกา ศษยานศษย โดยการนำาบญ

ของคณภทรนทร ลอกำญจนวนช และครอบครว ไดจดพมพ

หนงสอ “อำจำระ ๓ สมเดจ ๗๖ ค�ำสอน พระพรหม

วชรญำณ” เพอเปนการถวายมทตาสกการะทเรยกวา

“อำจำรยบชำ”

โดยการนำาเอาอาจาระ ขอพงปฏบตของพระภกษ

สามเณร ทเจาประคณสมเดจฯ ทง ๓ รป ทานไดเมตตา

แนะนำาสงทควรประพฤตไวเพอความงดงามแหงคณะสงฆ

และนำาคำาสอนธรรมผานบทกลอนทขาพเจาไดประพนธขน

หรอกลาวสอนศษยานศษยมารวบรวมจดพมพ เพอมอบเปน

ธรรมบรรณาการแกทกทาน

โมทนยพจน

อาจาระ ๓ สมเดจ

ขออนโมทนาบญในกศลเจตนาของทกทาน ทม

นำาใจอนงามไดมอบธรรมะเปนทาน นบวาเปนของขวญ

ทมคณคาอนยง ทเราทานทงหลายสามารถนำามาประยกต

ใชไดทงบรรพชตและคฤหสถ ขอบญแหงปญญาบารมท

ทกทานไดรวมกนทำาในครงน เปนพรอนประเสรฐใหทาน

มความเบกบานในพระธรรมคำาสงสอน มความสขในการ

ดำาเนนชวต เจรญกาวหนาในการประกอบสมมาอาชพ

และมครอบครวทอบอนดวยพระธรรมทกทานเทอญ

(พระพรหมวชรญำณ)

กรรมกำรมหำเถรสมำคม

เจำอำวำสวดยำนนำวำ

๗๖ คำ�สอน พระพรหมวชรญ�ณ

คณะสงฆ อบาสก อบาสกา และศษยานศษย

วดยานนาวา ไดจดพธทำาบญอทศอดตเจาอาวาสและ

บพการวดยานนาวา พธมอบทนการศกษาพระภกษสามเณร

นกเรยน นสต นกศกษา ประจำาปพทธศกราช ๒๕๕๖

ในวนพฤหสบด ๒๓ พฤษภาคม ๒๕๕๖ และพรอมกนนไดจดงาน

ท�ำบญอำยวฒนมงคล ๗๖ ป ถวำยพระพรหมวชรญำณ

(ปสฤทธ เขมงกรเถร) กรรมการมหาเถรสมาคม ทปรกษา

เจาคณะภาค ๑๐ เจาอาวาสวดยานนาวา วนศกรท ๒๔

พฤษภาคม ๒๕๕๖ ในคราวเดยวกน

เพอใหหตานหตประโยชนดงกลาวไดแผไพศาล

ในโอกาสงานมงคลครงน คณภทรนทร ลอกำญจนวนช

และครอบครวไดจดพมพหนงสอ “อำจำระ ๓ สมเดจ

๗๖ ค�ำสอนพระพรหมวชรญำณ” เปนธรรมบรรณาการ

แกผมารวมงาน

ค�ำน�ำ

อาจาระ ๓ สมเดจ

ในนามคณะสงฆ อบาสก อบาสกา ศษยานศษย

วดยานนาวา ขออาราธนาคณพระศรรตนตรย และกศล

บญญราศบารมธรรมทงหลาย ไดโปรดอภบาลและประทานพร

ใหพระเดชพระคณฯ มสขภาพพลานามยสมบรณแขงแรง

เจรญงอกงามรงเรองไพบลยในธรรมวนยขององคสมเดจ

พระสมมาสมพทธเจา ตลอดกาลทกเมอเทอญ

(พระรำชพรหมำภรณ)

ผชวยเจำอำวำสวดยำนนำวำ

ประธำนคณะกรรมกำรจดงำนฝำยบรรพชต

๗๖ คำ�สอน พระพรหมวชรญ�ณ

โมทนยพจน ๓

ค�ำน�ำ ๕

อำจำระ สมเดจพระอรยวงศำคตญำณ ๑๐

สมเดจพระสงฆราช

(วาสน วาสนมหาเถร)

วดราชบพธสถตมหาสมาราม

อำจำระ สมเดจพระธรญำณมน ๓๑

(ธร ปณณกมหาเถร ป.ธ.๙)

วดจกรวรรดราชาวาส

สำรบญ

อาจาระ ๓ สมเดจ

อำจำระ สมเดจพระมหำธรำจำรย ๕๑

(นยม ฐานสสรมหาเถร ป.ธ.๙)

วดชนะสงคราม ราชวรมหาวหาร

ค�ำสอน พระพรหมวชรญำณ ๖๕

๓๗๖

๗๖ คำ�สอน พระพรหมวชรญ�ณ

สมเดจพระอรยวงศำคตญำณสมเดจพระสงฆรำช

(วำสน วำสนมหำเถร)วดรำชบพธสถตมหำสมำรำม

อาจาระ ๓ สมเดจ

กรยำทจะขนธรรมำสน ควรใช

กรยาคกเขาแลวหมนตวกลบ วางพดไว

ขางซายมอนงเตรยมตวใหเรยบรอยโดยเรว อยาทำาขยกขยก

หยบโนนฉวยนดเปนหลกหลกไป สวนทไมสำาคญกปลอย

ไปพลาง เชน นงทบจวรตงไปบาง หรอนงลำาหนาไปบาง

เตรยมสงบนงใหมาก จงสงบรอเวลาปฏบตหนาท ทอดสายตาตำา

อยาเหลอบดโนนนเปนการขาดความสำารวม อยาเชดหนา

ลบหนา ลบผม เมออยบนธรรมาสน ดเปนเชง แตงตว

ไมงามตา ถงคราวจะลงกเขยบคกเขาขนกอน จงคอยเอยงตว

หยอนเทาลง ระวงผานงหมใหรดกม อยายกเขาสง

มรรยำทอนสมควร

สมเดจพระอรยวงศำคตญำณสมเดจพระสงฆรำช

(วำสน วำสนมหำเถร)วดรำชบพธสถตมหำสมำรำม

๑๐

๗๖ คำ�สอน พระพรหมวชรญ�ณ

เวลำเทศน ตง นโม จบแลว อยาทอดระยะทงไว ขนนกเขปบทตอ

ทเดยว คาถาทยกเปนนกเขปบท อยางมากไมเกน ๒ คาถา

ธรรมดาควรคาถาเดยวเปนเหมาะ นยนใชไดทวไป ตง นโม

เทศนสวดนาค สวดกฐน ใชตงแฝด นอกจากนมใหศล

ตามธรรมดา เปนตน ตงอยาง ๓ จบ

ผำหอคมภร อยามวนหอหลายรอบ เพราะเสยเวลาแกออกนาน ควรหอเพยง

รอบเดยวกพอ รวดเรวด และวธแกผาหอคมภร อยาใชวธ

จบเชอกมดยกสงขนปลอยผาคลตกลง เปนกรยาไมงาม

จงพยายามคลบนฝามอ ใชมอทง ๒ ชวยคลายออก อยาใช

วธดงคมภรออกคลายชกกระบออกจากฝก เปนกรยามกงาย

เวลาเกบคมภรกตองวางในผาหอ แลวพนดวยเชอกให

เรยบรอย วางไวดานขวามอ ลงจากธรรมาสนถอแตพด

ดวยมอขางซายลงมาดวยเทานน ไมตองนำาคมภรลงมาดวย

แลววางไวทเดม เวลามวนกเชนเดยวกน

๑๑

อาจาระ ๓ สมเดจ

ขณะเทศนอยำสำยหนำไปตำมควำมยำวของลำน พยายามวางหนา

ใหตรงกลาง ใชมอเลอนลานไปซายขวาเขาหาสวนกลาง

ถาจะใหเหมาะ ควรเขยนขอความเฉพาะตอนกลางของลาน

จะไดไมตองสายหนาไปตามซายขวาเหมอนตมนาฬกา

กำรวำงผำกรำบรบไทยทำน ควรใช มอซายจบทอนชายตนผากราบทพบเปน

๒ ชนไว มอขวาจบทอนชายปลาย เวลารบกใชมอขวาจบ

ชายปลายออกไปวางรบ แลวรบหดมอขวามาจบตนผา

รวมกบมอซาย แปลวารบ ๒ มอ อยาใชกรยาเหวยงตวด

ชายผากราบออกไปรบ หรอรบมอเดยว หากจะรบดวยมอ

กตองรบทง ๒ มอทกครง ไมเลอกวาของเลกใหญเพยงไร

กำรกลบเทำ ในขณะนงพบเพยบ

จงกมตวลงขางหนาเลกนอยพอให

กนเผยอ แลวรบกลบเทาโดยเรว อยากลบขางหนา เพราะ

จะตองยกเทายายไปมา เปนกรยาหยาบคายไมสวยงาม

อยางมาก

๑๒

๗๖ คำ�สอน พระพรหมวชรญ�ณ

กำรนงพบเพยบ ไมควรใชปลายเทา ทพบอยขางในโผลออกมาขางนอก ควรหด

เขาอยขางใน ทกขณะทนงทบซายหรอขวา เพราะเทาเรา

ถอวาเปนสวนตำา ควรเปดเผยแตสวนทจำาเปนจรงๆ เทานน

ในกำรรบสมณศกด ยอมไดรบ

พระราชทานผาไตรดวย ตองครองฉลอง

พระราชศรทธาจนตลอดงาน เชน ในการเจรญพระพทธมนต

และฉนเพล วนเฉลมพระชนมพรรษา ในการไปถวาย

สกการะพระมหาเถรานเถระ ยงถงวนฉลองสญญาบตรดวย

กเปนความด เพราะถอวาไดรบพระราชทานเปนเกยรตสง

ในทำานองเดยวกนไดรบผาไตร ยาม พดรองจากงานตางๆ

ควรเกบไวครองและใชฉลองศรทธาเจาภาพดวย ถาสงเกตวา

เจาภาพมกมงานประจำา ยาม พด ตองเกบไวเฉลมศรทธา

ตลอดไป วธเชนนยอมชวนใหเกดความชนใจแกเจาภาพ

ทพบเหน

๑๓

อาจาระ ๓ สมเดจ

๑๐

กำรสวด กำรเทศน คอยระวงอาการเลยรมฝปากดวยลน ถาจำาเปนควรใช

ผาปองปด หรอพยายามหดงดเวนเดดขาด จะงามกวา

หรอใชขยบรมฝปากชวยกเรยบรอยด

กำรนงในพธทวไป ขณะประกอบพธ

เชน เวลาเจรญพระพทธมนต ฟงเทศน

ทำาวตรเชา-เยน เปนตน ควรนงตวตรง เปนกรยาผงผาย

มสงา เปนอาการตงอกตงใจทำาจรง เมอพกจากพธ เชน

สวดมนตจบแลวจะเอนหลงพงหมอนบางกได

กรยาน ตองฝกหดอยเสมอ จะคอยคนเคยเอง มใช

อาการเกนวสย การนงหลงงอคอเอยง หรอหลบตาสวดมนต

กเนองมาแตหดเหมอนกน แตไมถกระเบยบอนงาม ขดกบ

อนามยของตนเองดวย หลบตาสวดมนต ชอวาไมระวงกรยา

ของตน นานเขาถงกลบหลบในโงกงวง มอตกนาขายหนากม

จงควรระวงหดตวเองเตรยมไวเสมอ อยาลมตวออกแขก

ออกงาน จะไดนาเลอมใส

๑๔

๗๖ คำ�สอน พระพรหมวชรญ�ณ

อยำอำปำกไวรอทำค�ำขำว อยา เงยหนาอาปากรบคำาขาว หรอการอยางอน

ชอวาทำาความนาสะอดสะเอยนแกผ อน กรยาอาปาก

ขยบเคยวอาหารทพรองจากปากแลว เปนทำานองเอรดอรอยมาก

กรยาแทะกดขาวโพดตมทงฝก ยกมะพราวออนขนดมทงผล

หรอใชมอหยบชนอาหารขนแทะกด เหลานเปนตน ไมควรทำา

อยางเดดขาด เพราะไมสภาพเปนกรยาทราม

๑๑

๑๒

๑๓

กำรประนมมอ ควรประกบฝามอ

นวมอใหเรยบเสมอกน ตงขอมอเสมอนม

ปลายมอชอนเขาหาตวหนอยหนง ศอกลไปขางหลงเลกนอย

ระวงใหคงอยในอาการอยางนเสมอไปทกงาน สถานท ดงาม

นาชมมาก กรยาอาการอยางอนนอกจากนไมงาม หมดสงา

อยานำามาใชตามสบายตนเอง เพราะขดกบสงคม

กำรวำใหศล ใหไปแลว ควรนกวาในใจ สอบไปดวย จะไดไมหลงและไดระยะ

กบผรบ (น ผรบวาในใจ ถาผรบออกเสยงใหไดยนกวาตอ

เมอผรบวาจบ)

๑๕

อาจาระ ๓ สมเดจ

จ�ำนวนเลข หนวย สบ รอย พน เปนตน ตำาราวางเปนหลกไวแลว จะมวหลง

อานเรยงตวเลข เชน สองหาศนยหา (จำานวน พ.ศ.) ไมอานวา

สองพนหารอยหา ดงน จะลบลางตำาราเสยละหรอ จงควร

อานตามหลกของเลข เชน อานเลข พ.ศ. เปนสองพน

หารอยหา ดงนเปนตน

ในเสขยวตร หามการกนของปนนำา มเสยงดงซดๆ กนของแขง เผยปากดงจบๆ

จงควรระวงอยางกวดขน อยาเผลอตามเลยของตว เปนกรยา

นาเกลยดมาก จะเปนการดอดานฝายเสขยวตรอวดเพอนสงฆ

และชาวบานดวย

ค�ำลง ต ทำยนกเขปบทนน บางก วาสน ตามหลกรสสะจรงๆ ฟงดหวนเกนไป

บางกวายาว ต-อ-อ ฟงเปนเลนลนเกนไปอก ควรทอด

ทายเสยงพอใหฟงรวาจะจบตอนนน จะเหมาะสมกวา

๑๔

๑๕

๑๖

๑๖

๗๖ คำ�สอน พระพรหมวชรญ�ณ

เวลำนงเขำระเบยบบนอำสนสงฆ เจ รญพระพทธมนต หรอสวดมนต

จงสำารวมสต สำารวมอรยาบถ ตงใจสวดเพอเพงสวสดมงคล

แกเจางาน ไมใชมานงทอดสวดมนตใหชาวบานฟงเลน

จะไดเหมอชำาเลองตา ดโนนดน หรอใครไปมา หรอมวทำา

ธระสวนตว หยดเคยวหมาก บวนปาก จบนำา หยบโนนฉวยน

ดใหวนไปหมด เพราะใชเวลาเชนนน

ควรตงพดเตรยมใหศล เมอ

คำาอาราธนาถงทตยมปผานไป พอจบ

บทตตยมป ฯลฯ ยาจาม กเรมใหศลตดตอกนไป อยาทงระยะ

ใหชา กบควรตงพดเตรยมพรอมทจะขดตำานาน เมอ

คำาอาราธนาถงบทสพพะภะยะวนาสายะ จะไดตอเนองกน

พอด และเตรยมขนธรรมาสนได เมอเจาภาพจดเทยน

สำาหรบนำามาตงบนธรรมาสนเพอดหนงสอ

๑๗

๑๘

๑๗

อาจาระ ๓ สมเดจ

กำรวำใหศล กำรเทศน กำรสวด กำรน�ำสวด กำรรบสวด (คอสอง)

ตองมลลามทำานองทงนนจงจะนาฟง ในลลาทวไปคอย

เปลงเสยงแผวเบากอนจงเปลงดงตามตองการ ชาไปกอน

จนถงระยะทตองการ ตองเออนใหมหางเสยงทกตอนจบ

ตอนจะจบตองคอยเออนชาลงตามลำาดบ มฉะนนจะมเสยง

กระโชก หรอยากแกการสอดเสยงรบสวดตอไป และมกขดห

ควรพยำยำมปฏบตตำมหวหนำ ในงำนนนๆ อยาฝาฝนเอาตามสบายใจ

ตวเอง ถงแมจะเปนฝายถก แตกอาจเปนฝายผด เพราะ

ขดเชงกบสงคมได

๑๙

๒๐

๒๑

กำรขำกเสมหะ กำรสดจมก กำรไอ จำม กระแอม ควรระวงอยานำามาใช

ขณะประชม รวมพธ เปนการนาเกลยด สอนสยวา

ขาดอบรมสมบตผด ถาจำาเปนจรงๆ จงพยายามใหมเสยง

เบาทสดและใชผาปองปากดวยทกครง

๑๘

๗๖ คำ�สอน พระพรหมวชรญ�ณ

กำรเดนคย หวรอตอกระซก แยมสรวล ขณะเดนทางไปตามถนน

ไมงามในสายตาของประชาชน ควรสำารวมระมดระวง

ใหมากทสด รวมทงเครองนงหมดวย

ถำเปนหวหนำในกำรฉน บณฑบำต จงสนใจใหผนอยบรบรณมากกวาตนกอนเสมอ

กำรนงสถำนททจดไว รบรอง ควรระมดระวงอยานงกดทแก ผ มา

ภายหลง เชน ขวางชองทางแกผจะเขามานงภายหลง หรอ

นงกดทของผนอย

เมอนงประจ�ำอำสนสงฆ ในงาน

พระราชพธ รฐพธ งานเจานาย ขาราชการ

ชนผใหญ หรองานมเกยรต งดสบบหรในสถานพธนเสย

ไดจะดงดงามสงาอกมาก

๒๒

๒๓

๒๕

๒๔

๑๙

อาจาระ ๓ สมเดจ

กำรนงในพธตำงๆ ควรสำารวม

มอประสานกนไวหนาตก (ไมถงอยาง

นงสมาธ) การนงใชมอกมเขาหรอมอขวาถอพด มอซาย

เทยวซกไวทอน ไมวางไวหนาตก ควำาหรอหงายกยงด

ขาดความสภาพไป

๒๖

๒๗ กำรลงจำกอำสนสงฆเพอกลบ จงใหหนาแกผใหญ คอ หนหนาทางผใหญ

แลวจงหมนตวกลบ อยางอาสนสงฆตงดานขวาของ

พระประธาน ตองเคลอนหยอนเทาขวาลงกอน ซายตามยน

แลวหมนขวากลบ ถาอาสนสงฆตงซาย กตองใหเทาซาย

ลงกอนแลวหมนซายกลบ และในสถานอนพงอนโลมตามน

จงจะเปนระเบยบทงดงาม สอนสยของผทไดรบการอบรมด

๒๐

๗๖ คำ�สอน พระพรหมวชรญ�ณ

ระเบยบเจรญพระพทธมนตและมรรยำทบำงประกำร

ผเปนประธำนในพธ งานมงคล

กตาม อวมงคลกตาม จงตรวจดจำานวน

พระภกษผรวมในพธ ถาคณะธรรมยตลวน ตองสวด

อยางมคธ เรมตนแตใหศล เปนตนไป จนจบพธ ถาผสม

จงสวดสงโยค ใหศลอยางสงโยค ทงในวดในบาน

ถาเปนพธทางราชการ แมในวดทงทธรรมยตลวน

กนยมสวดสงโยค (การสวดมคธน ควรหาโอกาสใชใหมาก

และถกหลกฐานกรณคร ลห เปนการรกษาแบบครอกดวย)

๒ เวลำสวดมนต ให พงสงเกต

ถาประธานนำาสวดไปตามบทไมตดลด

ระยะสวดกธรรมดา ถาตดลดบางบทยงตดมากเทาไร

พงทราบวาตองการเรงทำานอง กตองสวดใหกระชบเรวเขา

ตองตาดหฟง ไมใชเวลานงชมเชยบคคลและสถานท

๒๑

อาจาระ ๓ สมเดจ

๓ ประนมมอ กำรไหวกรำบ ไดหด มาตงแตเรมบวช เหนรกษาระเบยบ

เบญจางคประดษฐเฉพาะเวลาบวชเสรจพธแลว ปลอยทง

ระเบยบหมด ประนมมอกปลอยตามอารมณมกงาย

ประสานนวไมอยตรงระหวางอก เอยวไปขวาบางซายบาง

ปลอยขอมอหอยตำาลงอยางหมดกำาลงบาง กางนวมอ

ประสานแกปลายนวตนขอมอหางแบบกรงนกบาง ยกสง

จนเกอบนวยนคางบาง ซงเปนการไมรกษาระเบยบทให

ยกขอมอระหวางอก นวเรยบประกบกน ปลายมอชอนขน

หนอยหนง การสำารวมเพยงกรยาประนมมอเทานน กยง

รกษาระเบยบไวไมได จะสามารถทำาอะไรทสงกวานไดหรอ

ในบทสวดมนต มหลายบททเปน

คำาอวยพรแกเจาภาพ จงควรสำารวม

อารมณสวด อยาปากวา ตาเหมอดโนนนไมสมกบทเตอน

ไวในบทชมนมเทวดาวา อวกขตตจตตา ปรตตำ ภณนต

จงสำารวมใจอยาใหวอกแวกสวดพระปรตร เมอถงบทท

อางถงเจาภาพ เชน ตนเตชสา เต ชยสทธ โหต ถงคำาวา

เต หนา ชยสทธ โหต นน ตองโยคถงเจาภาพเฉพาะตว

๒๒

๗๖ คำ�สอน พระพรหมวชรญ�ณ

กำรหยดเทยนน�ำมนต ตองสงเกตอกหนอยวา ถาหมอนำามนตนนเลก

จะหยดดอกเทยน เมอขนบท ขณำ ปราณำ กได เพอไมให

ดอกเทยนทบกนแนน แตถาหมอนำาใหญ เชน บาตร หรอขน

จะเรมหยดเมอขน เย สปปยตตา กได เพอใหดอกเทยน

เตมภาชนะนาด และการดบเทยนนน ใหดบเมอสวดถง

บท นพพนต ซงหมายถงการดบเมอจมเทยนดบตรงคำาวา

นพพนต นนแลว ใหใชปลายเทยนเขยนอกษรขอมใน

ขนนำานน (อะ) (อ) (มะ) ซงหมายถงพระรตนตรย จบแลว

วนเทยนในนำาเปนทกขณาวฏครบ ๓ รอบ ใหสวดพรอมกบ

สวดถงบท เอเตน สจเจน สวตถ โหต กใหมงใจลงใน

นำามนตนนทกบทดวย (ถาสำารวมใจ สาธยายไดเชนน

จะขลงสมปรารถนา)

หรอครอบครวตลอดหนาทการงาน หรอ โสตถ เต โหต

โสตถ คพภสส คำาวา เต หนาโหต ตองโยคถงเจาภาพ

ควรใสใจเสมอเมอสวดในบทอนๆ ทมคำาวา เต เชนน

ภวต สพพมงคลำ กม ตองมงเพงใจถงเจาภาพโดยเฉพาะ

จงจะศกดสทธ

๒๓

อาจาระ ๓ สมเดจ

กำรขดต�ำนำน จะเปนขดแบบมคธ หรอแบบสงโยค (ผมตำาแหนงฐานาเปรยญ)

จะตองหดใหปฏบตหนาทไดเมอหนาทมาถง (นงท ๓)

อยายอมขายหนาวา วาไมไดเวลาขดตองดเวลา หรอสงเกต

การใหศลของประธาน ถาทานวาอยางรวบรด แสดงวา

ตองการทำาเวลาใหเรวขน กตองวาใหรวบรดอยามวเลนลน

เลนทำานองใหลาชา ตองวาใหกระชบเรวเขา หาไมจะเปน

ผไมรจกกาลเทศะ

กำรใหศล ฟงดสวนมาก มกวา สะ ระ ณง หรอ เว ระ มะ ณ ลงเสยง

หนกทกตว เปนการเปลงเสยงผด เพราะ สะ ระ หรอ

ระ มะ เปนเสยงเบา สน จะออกเสยงเปนเสยงหนกอยาง

ณง หรอ เว ณ ไมได ควรวาใหเบา สน ดวยเปน รม

มะ ณ หรออยาง พทธำ สรณำ ก วา พทธำ สะ ระ ณง

อยางนผด เพราะเปลงเสยงทสน เบา ใหเปนเสยงหนก ยาว

๒๔

๗๖ คำ�สอน พระพรหมวชรญ�ณ

๘ บทสงฆคณ สทธมมโช สปฏปตต

คณา-ภยตโต มกเปลงเสยงสวดวา สท

ธมมโชสปฏปตต-คณา ภยตโต คอไมหยดตรง สปฏปต

ไมหยดตรง ปตต กผด ทไมเออนสงโยคท ปต ไปหยดท

เสยงเบา สน ผดหลกตองเออนทตวสงโยค คอ ตว ปต

ขอส�ำคญอกอยำง ทชาวบานเขา อาราธนาไปเจรญพระพทธมนตกเพอ

อาศยความสำารวมอารมณของพระสงฆ สวดพระปรตร

ตามคำาขดตำานานวา อวกขตตจตตา ปรตตำ ภณนต พงสำารวม

อารมณสวดปรตร ตองตงใจสวดดวยสงบจรงๆ อยาซด

สายอารมณมองเหมอดสถานท ดบคคล เหลยวหนาไปมา

ขาดความสำารวม กลายเปนไปทองสวดมนตใหเจาภาพฟง

ครนไมเหนมเจาภาพสนใจฟง กลบไปตอวาไมตงอกตงใจฟง

สวนตวไมตงใจสวด กหานกไมควรตงใจปฏบตใหสมเจตนา

เจาภาพ ถาจะตงใจสวดใหเกดสรมงคลแกเจาภาพไมไดแลว

กอยารบอาราธนาเขาดกวา

๒๕

อาจาระ ๓ สมเดจ

๑๑

๑๐ กำรอำรำธนำพระภกษไปในงำนของชำวบำน ควรเลอกภกษทปฏบต

หนาทสวดมนตได เพราะเจาภาพเขาอาราธนาไปสวดมนต

ไมใชไปนงหนาชาเหงอแตกเพราะสวดไมได เวนแตเจาภาพ

เขาอนญาต ถงกระนนกตองพยายามสนองศรทธาเจาภาพ

จนเตมสามารถ ดวยแจงใหเขาทราบวา ภกษตามจำานวน

ไมมพอ ถาจะใหครบจำานวนกตองอาราธนาพระวดอนผสม

เมอเจาภาพอนญาตจงควรปฏบตตามเจตนาเจาภาพ

อยาถอตามอำาเภอใจตน จะนำาใหพระทสวดไมไดนงขบเหงอ

อยตลอดเวลา

กำรใหศล มายคนนยมวาเปนศพทๆ เชน อทนนา ทานา เวรมณ สกขาปทำ

สมาทยาม กาเมส มจฉาจารา เวรมณ (โดยมากมกวา

กาเมสมจฉาจารา ตดกนไป ซงชวนใหหมายวาประพฤตผด

ทดงามไป ผดความมงหมายของสกขาบททใหเวนจากการ

ประพฤตผดในกามทงหลาย จงตองชะงกใหหมดศพทท

กาเมส แลวจง มจฉาจารา ไมใช กาเมสมจฉาจารา ตามเคย

ทวากนมา

๒๖

๗๖ คำ�สอน พระพรหมวชรญ�ณ

๑๒

๑๓

กำรตง นโม เขามแบบอยางมาแลววา นโม ในการใหศลตองวาเตม ๓ จบ คอ

นโม ตสส ภควโต อรหโต สมมาสมพทธสส ครงท ๒ ๓

เหมอนกนเรยก นโม ๓ เตอ ถาวาในการสวดนาค คราว

อปสมบท สวดกฐน และเทศน ตองวา นโม แฝด ม ๓ ตอน

คอ นโม ตสส ภควโต อรหโต สมมาสมพทธสส นโมตสส

นตอนท ๑ ภควโต อรหโต สมมา สมพทธสส นจบท ๒

นโม ตสส ภควโต อรหโต สมมาสมพทธสส นตอนท ๓

ระเบยบอยางนตองรกษาไวปฏบตสบตออยางศษยมคร

ถาวาตามอำาเภอใจ ทละจบ กไมขดของ แตขาดเชง

ศษยมคร

กำรนงพบเพยบ ตองซอนปลายเทา อยาใหโผลออกดานหนาตก (เพราะยง

ถอวาเทาเปนของตำา) ไมงามตาของผรกษาระเบยบและ

เวลาจะพลกกลบ กอยายกเขาออกพลกดานหนาเปนกรยา

ขาดความสภาพ จงหดพลกกลบดานหลง โดยกมลำาตว

เผยอขนเลกนอย แลวกลบเทาโดยฉบพลนยอมงามตา

นาเลอมใสกวา

๒๗

อาจาระ ๓ สมเดจ

๑๕

๑๔ กำรใชชอนสอมในเวลำฉนอำหำร เขาใหหงายมอกระดกปลายชอน เมอ

แตงคำาขาวเรยบรอยแลว เขาปาก และอยาอาปากไวคอยทา

กมหนาฉน ถาควำามอ จะตองใชยกศอกเกนงาม (และระวง

กรยาตามเสขยวตรโดยตลอด จงตงใจฝกตวเองตามระเบยบ

ทกคราวทฉนสวนตว)

ถำกำรจดโตะ เกำอ เปนสถำนท ฉนอำหำร ใหระวงจงมากทจะไมเลอน

เกาอนงใหเกดเสยงครดคราด เพราะเมอมากรปตางทำาให

เกดเสยง จะเปนโครมครามคลายโจรปลน จงประคอง

ยกเลอนใหมเสยงเบาทสด รปไหนมากอนจงเขานงดานใน

สดกอน อยานงเปนทำานองกนทาอยดานนอก จะเปนการ

เหนแกตว

๒๘

๗๖ คำ�สอน พระพรหมวชรญ�ณ

จงใชชอนกลำงตกอำหำร อยาใช ชอนทนำาอาหารเขาปากแลว เทยวตก

อาหารเปนการมมมาม และเปนทรงเกยจแกผอนทรวม

วงฉน ใชชอนกลางตกอาหารทตองการมารวมไวในจาน

ของตน ควรอย

๑๖

๑๗ กำรเทศนำ ควรเตรยมตว ซอมให

คลองแคลวกอน อยาใหมาแสดงตะกก

ตะกกออนหดบนธรรมาสน ควรใชเสยงอยางเสยงพด

ธรรมดา อยาใชเสยงสงอยางรองเพลง อานตว ร ล ให

ชดเจน ตวกลำา ตวควบ จงพยายามใหผฟงเขาใจเนอความ

ดวยการใชเสยงใหมาก เพราะเขาไมไดเหนตนฉบบ ฟงแต

เสยง ไมไดเหนวรรคตอนตวหนงสอ

๒๙

อาจาระ ๓ สมเดจ

๗๖ คำ�สอน พระพรหมวชรญ�ณ

สมเดจพระธรญำณมน(ธร ปณณกมหำเถร ป.ธ.๙)อดตเจำคณะใหญหนตะวนออก

อดตเจำอำวำสวดจกรวรรดรำชำวำสอดตแมกองงำนพระธรรมทต

อาจาระ ๓ สมเดจ

ออกนอกคณะ (หรอนอกเขตวด) ใหหมจวร

แมมองสะออกนอกคณะกไมสมควร

อยำสะพำยยำมขนบำ ในชมชน หรอใน

ละแวกบาน

อยำแบกรม ในชมชน หรอในละแวกบาน

อยำเลกชำยจวรขนพำดไหล ในชมชน หรอ

ในละแวกบาน

อยำคำบบหร หรอเดนสบบหร ตามถนน หรอ

ในทสาธารณะ

สมเดจพระธรญำณมน(ธร ปณณกมหำเถร ป.ธ.๙)

วดจกรวรรดรำชำวำส

อำจำระทควรปฏบต

๓๒

๗๖ คำ�สอน พระพรหมวชรญ�ณ

เวลำนงหมไมวำในวดหรอนอกวด ควรหาท

กำาบง ไมควรนงหมในทเปดเผย

ถงวนโกนถำจะไปในงำนพธตอนเชำ ยงไมตอง

โกนศรษะ แตตอนบาย ถาจะไปในงานพธ

จะตองโกนกอนไป

เวลำประชมหรอไปในงำนพธ ควรไปถงสถานท

กอนผใหญ อยาใหผใหญไปรอผนอย ความจรง

ผนอยควรจะไปรอรบผใหญ จงจะชอบดวยระเบยบ

เวลำไปงำนพธ ไมควรเดนไปถงอาสนะแลว

นงลงเลยทเดยว เปนกรยาไมสภาพ ควรคกเขาลง

หนาอาสนะ แลวเดนเขาไปนง และตองรอพระเถระผใหญ

หรอรอใหพรอมกน

กำรนงหม มใชเพอความสวยงาม แตควรจะ

ระวงอยาใหสกปรก เปรอะเปอน และสงกลน

โดยเฉพาะเวลาออกนอกวดหรอไปงานพธ ควรใชสบง

องสะ จวรใหเปนสเดยวกน หรอใกลเคยงกนทสด อยาให

ผดสกนจนดไมเรยบรอย

๑๐

๓๓

อาจาระ ๓ สมเดจ

๑๒

๑๓

๑๔

๑๕

ในงำนพธเจรญพระพทธมนต ใหวางพดขางขวา

วางยามไวขางซายเราเสมอไป

ควรมผำกรำบตดยำมไปในงำนพธทกครง

การใชผาเชดหนา หรอผาอนรบของทสตรนำามา

ถวาย เปนการไมสมควร

กำรจบพดในงำนพธทวไป ใชมอขวา ถาบงสกล

ใชมอซาย สวนมอขวาจบผาภษาโยง อยาเอนพด

โยหนาเยหลง ตองตงใหตรงแมกอนหรอเมอเสรจพธแลว

การถอพดควรอยในลกษณะสำารวมเสมอ อยาถอตำาหรอ

แกวงพดไปมา เปนกรยาทไมงาม

ไมควรนงเสมอแถวเดยวกบผใหญ ควรนงเยอง

หรอแถวถดลงมา ถาจำาเปนตองนงแถวเดยวกน

กบผใหญควรนงขางซายผใหญ

ในงำนพธ ถาเขาปผาขาวกวางยาวกวาอาสนะ

ออกมา ไมควรเหยยบผาขาว ควรเดนเขาเขาไป

จนถงอาสนะแลวจงนง

๑๑

๓๔

๗๖ คำ�สอน พระพรหมวชรญ�ณ

๑๖

๑๗

๑๘

๑๙

๒๐

๒๑

ไมควรนงเบยดเสยดผใหญ หรอใกลเกนไป

ไมควรพดขำมศรษะผใหญ คอยนคอไปพด

กบผอนทอยตรงกนขามกบเรา ซงมผใหญคนอย

ในระหวางกลาง

ไมควรพดทะลกลำงปลอง คอผใหญพดอย

ยงไมจบ พดแทรกขนในระหวาง

ไมควรพดคดคำนผใหญโดยตรงๆ โดยลกษณะ

ไมเคารพ

เดนตำมผใหญ ไมควรใหใกลนก หางนก

ควรเดนเยองอยขางซายทานนดหนอยเสมอ

ไมควรเดนเยองขวา

ไมควรเดนแซงขนหนำผใหญ หรอเดนนำาหนา

ผใหญ ถาจำาเปนจะตองขนหนา ควรแซง

ใหหางมากๆ

๓๕

อาจาระ ๓ สมเดจ

ถำเดนสวนทำงกบผใหญ ควรหลกทางขวา

หรอควรหยดยนอย และหนหนามาทางทาน

ใหทานผานไปกอนแลวจงคอยเดนตอไป

๒๒

๒๓

๒๔

๒๕

๒๖

ถำเรำเดนอย รวำผใหญเดนตำมมำ ควรหยด

หลกใหทานเดนไปขางหนาเสยกอน แลวจงเดน

ตามทาน

ผถอคมภรพระธรรม ไมควรเดนตามหลง

พระผเทศน ควรถอออกหนาหางพอสมควร

และไมควรแบก หรอถอคมภรโดยอาการไมเคารพ

กำรนงรวมยำนพำหนะไปกบผใหญ เชน นง

ในรถ ในเรอ ไมควรนงอาสนะเดยวกบทาน

สำาหรบในรถควรนงขางหนา สวนในเรอควรนงขางหลง

ถาจำาเปนจะตองนงเคยงทาน ควรนงขางซายทาน ใหทาน

นงขางขวาเรา และควรไหวขอโอกาสกอนเสมอ

กำรเดนน�ำทำงผใหญ ไมควรนำาตรง ควรเดน

เลยงขางนำาทานไป

๓๖

๗๖ คำ�สอน พระพรหมวชรญ�ณ

๒๗

๒๘

๒๙

๓๐

๓๑

ผใหญไมกนรม เรากไมควรกนรมเดนตามทาน

ผใหญไมสวมรองเทา กไมควรสวมรองเทา

เดนตามทาน

ยนพดกบผใหญททำนไมไดสวมรองเทำ ไมได

กนรม ถาเราสวมรองเทา ควรถอดรองเทา

ลงจากรองเทาและลดรมทกคราว

ไมควรนงโดยอำกำรไมเคำรพพดกบผใหญ

เชน นงขดสมาธ หรอชนเขา หรอนงทาวแขน

เปนตน

อยในบำนหรอในทมใชวด ไมควรกราบ ไหว

พระผใหญเพยงแตทำาความสำารวม แสดงอาการ

เคารพเทานน

ผใหญนงอย จะเปด ปดประต หนาตาง หรอ

เออมหยบของทอยสงกวาศรษะผใหญ ควรไหว

หรอขอโอกาสกอนทกครง

๓๗

อาจาระ ๓ สมเดจ

ไมควรยนฉนอำหำร หรอยนดมน�ำ เปนตน

ควรนงลงกอนแลวจงฉนหรอดม๓๒

๓๓

๓๔

๓๕

๓๖

๓๗

เวลำฉนอำหำรควรหมผำ และนงฉนใหเรยบรอย

ทกๆ ครง

แมอยภำยในกฎ หรอภำยในคณะ อยานงผา

เหนบกระเตยวหรอนงผาลอยชาย

อยำเอำผำอำบ องสะ จวร คลองคอ หรอพาดไหล

เดนไปมา หรอปลอยชายลงขางหนา ขางหลง

กไมสมควร

อยำเอำผำอำบพนเอว

เวลำเขำประชม หรอตอหนาผใหญ หรอญาตโยม

อยานงเทาแขนหรอกมหนาเอนหลง

๓๘

๗๖ คำ�สอน พระพรหมวชรญ�ณ

เวลำจะเปลยนทำนงพบเพยบ จากขาขางหนง

ไปขาขางหนง ใหคกเขาเปลยนเทาทงสอง

ดานหลง อยาเปลยนโดยเอาขามาทางดานหนา

๓๘

๓๙

๔๐

๔๑

๔๒

อยำเลนหรอออกก�ำลงกำยอยำงคฤหสถ เชน

หมากรก ไพ เตะตะกรอ ชกมวย เปนตน ถาจะ

ออกกำาลงควรหาวธโดยควรแกสมณสารป

อยำทดลอง หรอใชเครองนงหม หรอเครองประดบ

อยำงคฤหสถ เชน นาฬกาขอมอ รองเทา หมวก

เสอ กางเกง เปนตน (เพราะยนดเพศคฤหสถขน ขาดจาก

ความเปนพระทนท)

เวลำลงท�ำวตรสวดมนตหรอเขำประชม ควร

จดนงเรยงแถวหนากระดานใหเปนระเบยบ

เรยบรอย อยานงหางกนเปนหยอมๆ หรอแถวคด ดไม

เรยบรอย

เวลำเขำหรอเลกประชม ไมควรแยงกนเขาหรอ

ออก ควรใหโอกาสแกผใหญตามลำาดบอาวโส

๓๙

อาจาระ ๓ สมเดจ

เวลำไปในงำนพธ ตอนจะลกออกจากอาสนะ

ควรใหประธานหรอหวหนาลกกอน นอกนน

ใหลกและออกมาตามลำาดบจนถงปลายแถว ผอยปลายแถว

ไมควรลกออกกอน

๔๓

๔๔

๔๕

๔๖

๔๗

ดอกไมธปเทยนททำยกทำยกำถวำยมำ ไมควร

ทงขวางหรอวางไวในทไมสมควร ควรจะนำามา

บชาพระ

อยำทงเศษกระดำษ หรอสงของลงทาง

หนาตาง หรอจากชนบนลงพนชนลาง และตาม

บรเวณวด หรอทสาธารณะ เปนกรยาของผทไมมมารยาท

ควรหาทใสแลวนำาไปทงในททจดไว

อยำเปดวทยเสยงดงใหผอยใกลเคยงรำาคาญ

ใหชวยกนดแลรกษำควำมสะอำด ภายในกฎ

ภายในคณะ อยาดดาย

๔๐

๗๖ คำ�สอน พระพรหมวชรญ�ณ

ไปในงำนพธสวดมนตในวด หรอนอกวด ไมควร

เอาหนงสอสวดมนตแบบไปกางสวด หรอ

เอาหนงสอไปอานหรอเอาตำาราไปทอง เปนกรยา

ทไมงาม

๔๘

๔๙

๕๐

๕๑

๕๒

ใหชวยกนสอดสองผอย ในปกครองของตน

ตลอดผทมาพกพาอาศย ใหเออเฟอตอระเบยบ

ของคณะและของวด

ไปลำ มำบอก โดยวาจา หรอโดยลายลกษณ

อกษร เปนสมบตของผดทควรปฏบต

อยำสะพำยกลองถำยรปในทสำธำรณะ

อยำรบเปนมคคเทศก พาคฤหสถตางชาตเทยว

๔๑

อาจาระ ๓ สมเดจ

ขอปฏบตเกยวกบพระรำชพธหลวง

งำนพระรำชพธ หมายถง งานเกยวกบ

พระมหากษตรยโดยตรง โดยรวมทงสมเดจ

พระนางเจาฯ พระบรมราชนนาถ ดวย และในปจจบนน

ไดรวมถงสมเดจพระบรมราชชนน สมเดจพระบรม

โอรสาธราชฯ และสมเดจพระเทพรตนราชสดาฯ (บดน

รวมทงพระบรมวงศชนเจาฟาดวย)

ข งำนพระรำชกศล หมายถง งานเกยวโดยตรงของพระมหากษตรย และสมเดจพระนางเจาฯ

พระบรมราชนนาถ เปนตน เชน งานบำาเพญพระราชกศล

วนตรษสงกรานต เปนอาท

ขอทควรทรำบ

๔๒

๗๖ คำ�สอน พระพรหมวชรญ�ณ

งำนรฐพธ หมายถง งานททางรฐบาลจดค

ฆ งำนพระกศล หมายถง งานทพระบรมวงศานวงศ ทรงจดเอง เชน งานบำาเพญพระกศล วนประสต

เปนตน

๑. พระบำทสมเดจพระเจำอยหว

๒. สมเดจพระนำงเจำฯ พระบรมรำชนนำถ

๓. สมเดจพระบรมโอรสำธรำชฯ

๔. สมเดจพระเทพรตนรำชสดำฯ

ทง ๔ พระองคน เมอเสดจในพธใดในพธนน

ตองใชพดยศสำาหรบพระองคท ๑-๒ เมอถวายอนโมทนา

ตองถวายอดเรกดวย อก ๒ พระองคนน ใชพดยศ

แตไมตองถวายอดเรก และเมอหวหนาถวายอดเรก สำาหรบ

๒ พระองคดงกลาวแลว พระเถระรปทสองตองรบ ภวต

สพพมงคลงฯ

กำรใชพดยศ*

๔๓

อาจาระ ๓ สมเดจ

เมอทง ๔ พระองคนน เสดจฯ ผำน และเมอ

ตงโตะบชำรบเสดจฯ ตองไมตงพระพทธรป

และพระบรมฉายาลกษณ (สมเดจพระสงฆราชเสดจผาน

กควรปฏบตเชนเดยวกน)

ค งำนเกยวกบพระบำทสมเดจพระเจำอยหว

เสดจฯ หรอททรงพระกรณาโปรดเกลาฯ ให

ผอนเสดจฯ หรอไปแทนพระองค ตองใชพดยศ และมการ

บรรเลงเพลงสรรเสรญพระบารม เพราะเทากบวาเสดจฯ เอง

เชน ทรงพระกรณาโปรดเกลาฯ ใหองคมนตรไปเปน

ประธานในพธพระราชทานเพลงศพขาราชการชนผใหญ

ทสสานหลวง วดเทพศรนทราวาส เปนตน

สรปแลว งำนทกอยำงถำเกยวกบทง ๔ พระองค

ตองใชพดยศทงนน แตการถวายอดเรกตองใช

และไมตองใชดงกลาวแลว ในขอ ก. แมงานกฐนพระราชทาน

ใหผอนไปทอดตามวดหลวงนนๆ กตองใชพดยศ เมอ

อนโมทนาตองถวายอดเรก ใชเพลงสรรเสรญพระบารม

๔๔

๗๖ คำ�สอน พระพรหมวชรญ�ณ

ในงำนหลวงมพระรำชทำนพดรอง เวลา

อนโมทนาใหใชพดรอง พอถงตอนถวายอดเรก

ตองใชพดยศ โดยวางพดรองไว แลวนำาพดยศตงตอนถวาย

อดเรกทกรป และใชพดยศไปจนจบการสวดอนโมทนา

ในงำนหลวง พระเถระผถวายพระธรรมเทศนา

ตองใชพดรองในขณะทอยบนธรรมาสน ตอน

อนโมทนาจงใชพดยศ (ดงนนพระเถระผถวายพระธรรม

เทศนาจงนำาพดยศกบพดรองไปดวย) งานสาบานธง ถาทง

๔ พระองคนน พระองคใดพระองคหนงมไดเสดจฯ หรอมได

ทรงพระกรณาโปรดเกลาฯ ใหใครไปแทนพระองค หรอ

ไมไดเปนพระราชพธไมตองใชพดยศ

๔๕

อาจาระ ๓ สมเดจ

กำรเขำหนำพระทนง การขนการลงอาสนะ ควรหนหนาไปทางพระมหากษตรย การนง

อยาหนเทาไปทางพระมหากษตรย การพลกตวควรพลก

ดานหลง การลงจากอาสนะควรลงตามลำาดบตงแต

หวหนา

ขอปฏบตอนๆ เกยวกบพระมหำกษตรย

ข กำรเขำรบไทยธรรมจำกพระมหำกษตรย ควรเขาไปดวยอาการสำารวม ระมดระวง

ตามลำาดบประสานมอทงสองรบ

กำรถวำยอนโมทนำ ตองรอโอกาสใหทรง

พรอมทจะทรงหลงทกษโณทกกอน

๔๖

๗๖ คำ�สอน พระพรหมวชรญ�ณ

ค�ำวำ สดบปกรณ (มาจากคำาวา สตตปปกรณ

แปลวา ๗ คมภร) ใชสำาหรบเจานายตงแต

ชนหมอมเจาขนไป นอกจากนนใชคำาวาบงสกล

หรอบงสกล

ง ค�ำวำ ศรำทธพรต ใชเฉพาะงานพระศพ

ตงแตชนเจาฟาขนไป นอกนนใชคำาวา มตกพรต

หรอมฤตกพรต (แตทกวนนใชสบสนไปหมด)

ค�ำวำ หมำยก�ำหนดกำร ใชเฉพาะงานหลวงหรอพธหลวง หรอพระราชพธ นอกนนใชคำาวา

กำาหนดการ ไมมคำาวา หมาย

๔๗

อาจาระ ๓ สมเดจ

กำรเจมพระพทธรป ไมควรเจมสงเกน

พระอระ (อก) ของพระพทธรป

ขอปฏบตเกยวกบพระพทธรป

ข กำรถวำยพวงมำลยพระพทธรป ไมควร

คลองทพระศอ ควรวางไวทเบองหนา หรอท

พระบาทของพระพทธรป

กำรวงสำยสญจนทพระพทธรป ควรวง

เวยนขวาทฐานพระพทธรป

กำรตงพระพทธรป ควรตงในทสง และควรอย ทางดานขวามอของพระสงฆทสวดมนต แตทงน

ตองแลวแตสถานทดวย

กำรขดต�ำนำนชมนมเทวดำ ถาเปนในโบสถควรขดครบทงพระพทธ พระธรรม พระสงฆ

ถาเปนนอกโบสถจงขดเฉพาะพระธรรม

๔๘

๗๖ คำ�สอน พระพรหมวชรญ�ณ

อนๆ

กำรกรำบพระของคนหลายคน ถาจะให

พรอมกนตองคอยระวง คอ หวหนาหรอขางหนา

ลกนง คกเขา อยาเพงกราบ ตองรอขางหลงกอน เมอขางหลง

ลกนง คกเขาแลว จงกราบพรอมกน ในการกราบครงทสอง

สาม ตองคอยดกน แลวกราบลงพรอมๆ กน

กำรสวดมนต ถาจะใหพรอมกน เสยงไดระดบ เดยวกน ตองคอยระวง ปากสวด หฟง แลวปรบ

จงหวะ ปรบเสยงใหเขากนกบผอน

กำรนงเขำแถว ควรใหหวเขาไดระดบเดยวกน การตงพดกเหมอนกน

กำรรบของจำกพระเถระผใหญ เมอรบ

มอเดยวควรรบดวยวธเอางาน และอยาตอแขน

๔๙

อาจาระ ๓ สมเดจ

แตกอนน เมอยงมศพตงอย พระสวด อทาส เม

ไปจนจบ ถาศพไมมแลวจงสวดเฉพาะ อยญจ โข

แตเดยวนแปรไป

จ กำรรดหรออำบน�ำศพ พระรดหรออาบ

เฉพาะศพพระ (เณร) เทานน ในฐานะทเปนพระ

พระไมควรวำงหรดใหใคร ถาวางในนาม

ของอบาสก อบาสกาวดนนๆ ยอมทำาได

๕๐

๗๖ คำ�สอน พระพรหมวชรญ�ณ

สมเดจพระมหำธรำจำรย(นยม ฐำนสสรมหำเถร ป.ธ.๙)

อดตเจำคณะใหญหนกลำงวดชนะสงครำม รำชวรมหำวหำร

อาจาระ ๓ สมเดจ

กำรนง กำรหม ตองใหเปนปรมณฑล คอ

มความเรยบรอยตามพระวนย การนงอนตรวาสก

(สบง) ตองใหปดนาภ (สะดอ) ตำาลงไปครงแขง หรอ

ตำากวาเขา ๘ นว การหมอตราสงค (จวร) ตองใหตำากวาเขา

ประมาณ ๔ นว สงกวาสบงประมาณ ๔ นว ถาหม

มวนลกบวบตองจดชายผาใหเสมอกนกอน จงมวนผา

ไมควรรวบๆ ผาแลวมวน ชายผาจะแตกหมแลวดปมปาม

ไมเรยบรอย ไมนาด

กำรฉน สมควรถวายขาวพระพทธเสยกอน เพอเปนพทธบชา เปนธรรมเนยมมมาตงแต

สมยลงกาวงศ มเรองปรากฏในคมภรสารตถสงคหะ

สมเดจพระมหำธรำจำรย(นยม ฐำนสสรมหำเถร ป.ธ.๙)วดชนะสงครำม รำชวรมหำวหำร

อำจำระทควรศกษำ

๕๒

๗๖ คำ�สอน พระพรหมวชรญ�ณ

กำรรบประเคน โดยทวไปควรรบสองมอ

เปนการเพมศรทธาปสาทะแกผถวาย เวนแต

ของทถวายเปนของเลกไมเหมาะทจะรบสองมอ จงควรรบ

มอเดยว ถาเปนสภาพสตร ควรใชผากราบรบ ตองเตรยม

ผากราบตดตวไวเสมอ

กำรนง จะนงในวดกตาม ในบานกตาม ควรพยายามนงใหตวตรงไว งดงามด

กำรนงพบเพยบทกกรณ ควรนงเกบ

ปลายเทาไวขางใน ใหหวแมเทามวนเขามา

ใกลกน ตองคอยระวงอยาใหปลายเทากางออกไป

ไมงดงาม

แลวพจารณาตงขณกปจจเวกขณะ (ปฏสงขา โยนโส

บณฑปาตำ ปฏเสวาม ฯลฯ) ตองศกษาธรรมเนยมการฉน

ในเสขยวตรใหถถวน ในยคปจจบนนนยมใชชอนกลาง

ตองใชชอนกลางดวย

๕๓

อาจาระ ๓ สมเดจ

สจวร ตองเหมอนกนทกรป โดยเฉพำะเพอ รกษำพระรำชศรทธำ สมควรเปนสพระราชนยม

(เหลองหมน) และระวงอยาใหมกลนเหมนสาบ เพราะ

เปนการรบกวนผอน

กำรนงรบพระรำชทำนผ ำพระกฐน ตองนงเขาซายทบปลายนวเทาขวา เรยกสนๆ วา

ซายทบขวา เพราะจะชวยเกบปลายเทาไมใหยนออกไป

ขางนอก เมอทำาพธสงฆกรรมสวดใหผากฐนจะไมเหน

ปลายเทาในภายนอก งดงามด

หนวด เครำ ตองโกนทกๆ ๓ วน ถำปลอยไว เกน ๓ วน ดไมสมควร ทำาใหหนาตาเศราหมอง

ในวนรบผาพระกฐนตองโกนหนวด ตดเลบใหสะอาด

หมดจดดวย

๕๔

๗๖ คำ�สอน พระพรหมวชรญ�ณ

กำรนงประนมมอ ควรประนมใหนวเสมอกน และกระพมมอเลกนอย ใหมลกษณะคลาย

ดอกบว วางมอไวในระหวางอกพอด และระวงไมให

ลดตำาลงไป

กำรเจรญพระพทธมนต หรอสวดพระพทธมนต ควรนงตวตรง ทอดสายตาลงตำา

ไมเหลยวซายเหลยวขวา สายหนาไปมาตามความพอใจ

หรอหงายหนาทอดสายตาดไกล

ในกำรออกเสยงสวดมนต ตองฟงเสยง หวหนำ ตนเสยงใชเสยงตำา หรอเสยงสงเรว

หรอชา ถาตนเสยงใชเสยงสง ตองสงตาม ถาตำาตองตำาตาม

ถาเรวตองเรวตาม ถาชาตองชาตาม ตองคอยระวงเสยงและ

จงหวะใหเสมอกน ใหกลมกลนกน มใชตางรปตางวาไมพรอมกน

ไมกลมกลนกน ผฟงไมสบายห ไมสบายใจ เกดความรำาคาญ

ไมประสงคจะฟง เสอมศรทธาและความเชอถอ ความเลอมใส

๑๐

๑๑

๕๕

อาจาระ ๓ สมเดจ

กำร เ จรญกำรสวดพระพ ทธมนต คณะมหานกายกำาหนดแบบสงโยคเปนหลก คอ

หยดทตวสะกด หรอทตวซอนคอ อก อก อก อก อด

อด อด อด อบ อบ อบ อบ แมในอกษรอนกเหมอนกน

รสสะ สระ คอ อะ อ อ เสยงสน ตองออกเสยงสน

ทฆะสระ คอ อา อ อ เอ โอ เสยงยาว ตองออกเสยงยาว

อฑฒะสระ ออกเสยงกงมาตรา เชน ยสมา ยสม ตสมา

ตสม ออกเสยงสระอะเพยงนดหนอย อยาออกเสยงเตมตว

เชน ยดสะมา ยดสะมง ตดสะมา ตดสะมง แมในทอน

กเชนกน

ขอส�ำคญ ตองฟงกน มความรสกวาจะสวด

ใหพรอมกน และพยายามใหพรอมกนโดยไมสวดเรวนก

ไมชานก อยในประเภทสายกลางๆ เปนพอด กลวผด

กลวพลาด กลวจะไมเพราะเปนสำาคญ

๑๒

๕๖

๗๖ คำ�สอน พระพรหมวชรญ�ณ

ขณะเจรญหรอสวดพระพทธมนต ไมดม

นำา ไมหยบโนน ฉวยน ตงสมาธจตในการสวด

การเจรญ เวนไวแตจำาเปน เชน ไอ จาม เปนตน แมจะมเหงอ

กหากระดาษหรอผาซบใหแหงโดยเรว ไมออยอง ยดยาด

กลองถำยรป กลองสองทำงไกล มประกาศคณะสงฆหามไวแลว เครองถายวดโอ บนทกภาพ

โทรศพทมอถอไมควรใช ไมเหมาะแกสมณสารป เพราะ

เปนของคฤหสถหรอนกธรกจเขาใชกน พระภกษสามเณร

ทด ไมควรมไมควรใช

โทรศพทมอถอ ไมเหมาะแกพระภกษสามเณร

บางรปมใชประจำาตวนำาไปใชในบาน ในวงฉนอาหาร

หรอตามถนนหนทาง ทงในวดและในบานไมนาด ไมงดงาม

เสยสมณสารป

แวนด�ำ ถาไมจำาเปนไมควรสวม เวนแตตาเจบ หรอนายแพทยสง เพราะดไมเหมาะสมแก

พระภกษสามเณร เวลาปลงผมใหมๆ ยงไมนาดมาก

๑๓

๑๔

๑๕

๑๖

๕๗

อาจาระ ๓ สมเดจ

ฟนปลอม สำาหรบผใสฟนสวนใดสวนหนงกด หรอทงลางบนกด เมอฉนเสรจแลว คงตอง

ชำาระใหสะอาด เพราะรำาคาญ แตไมสมควรชำาระในวงฉน

หรอในทฉนหลายรป เพราะอาจเปนทรำาคาญตาของผอน

กำรนงรถยนตรวมกบสตร (สตรหลายคน

พระภกษรปเดยว) การนงรถยนตโดยสตร

เปนผขบ (หนงตอหนง) จะดวยเหตใดกตาม เปนการ

ไมสมควรเปนโลกวชชะ มพระบญญตหามไวแลวในการท

พระภกษเดนทางรวมกบนางภกษณ

กำรขบรถยนตดวยตนเอง มวากรณใดๆ

ไมสมควร เปนโลกวชชะ เปนกรยาอาการของ

คฤหสถ ผดพระวนยผดกฎหมายบานเมอง พระสงฆาธการ

กระทำายอมมโทษจรยาพระสงฆาธการอกทางหนง

๑๗

๑๘

๑๙

๕๘

๗๖ คำ�สอน พระพรหมวชรญ�ณ

กำรนง นอน ในทลบตำ (ไมมคนเหน) ในทลบห (คนอนไมไดยนเสยง) กบสตร

ไมสมควร เปนโลกวชชะ มพระบญญตไวแลววาเปนอนยต

พระสงฆาธการประพฤตยอมมโทษทางจรยาพระสงฆาธ

การอกทางหนง

อยำเชอคนงำย อยำเหนแกได ปจจบนน มพวกมจฉาชพเปนจำานวนมากมาในรปแบบ

ตางๆ กน ในรปนกบญกม ในรปนกบาปกม เจาอาวาส

หลายวดหลายแหงเสยเงน (จำานวนแสน) เสยชอเสยง

เสยความประพฤต (ตองสก) เสยชวต (ถกฆา) กม จงสมควร

ระวงไวอยาเชอคนงาย อยาเหนแกได เพอไมใหเกดเสยหาย

แกวดและพระศาสนา

ควำมมเมตตำกรณำ เปนคณธรรมอนประเสรฐ

ควรสงสมการสงเคราะหโดยทวไปควรกระทำา

แตอยาใหเกนขอบเขต เดกหญง สตร ตองพจารณาดใหด

กอนจงใหความชวยเหลออยาใหเกนพอด สตวเพศเมย

จะเปนสนขหรอสกร ฯลฯ เปนตน ไมควรเลยงเปนพเศษ

๒๐

๒๑

๒๒

๕๙

อาจาระ ๓ สมเดจ

กำรเดนเวยนศพ ตองงดสวมรองเทา (แมทพน จะรอนหรอขรขระ) และอยานำายามตดตวไป

หาทเกบทวางเสยใหเรยบรอย ยงเปนศพพระเถระผใหญ

ตองระมดระวงใหมาก เพราะเปนการถวายความเคารพ

และอาลยในทานผลวงลบ ถาไมมดายโยงจบถอสมควร

ประสานมอเดน

กำรจะขนเมร มวากรณใดๆ จะเปนการบงสกล

การพระราชทานเพลง การปลงศพทวไปกตาม

ตองงดสวมรองเทา และจดเครองนงหมใหเรยบรอยกอน

จงคอยเดนไปโดยประสานมอไมแกวงไกว เพราะเปน

จดรวมสายตาของคนทวไป

กำรถอพดพจำรณำผำ สมควรจบพด

กลางดามพดดวยมอซาย เอยงใบพดมาทางตน

มใชบงหนาเหมอนอยางอนโมทนา ยถาสพพ เพอทสายตา

จกไดทอดลงตรงผาททอดไว พรอมทงหงายมอขวา ๔ นว

สอดเขาไปใตผาแลวพจารณาผา

๒๓

๒๔

๒๕

๖๐

๗๖ คำ�สอน พระพรหมวชรญ�ณ

ผำบงสกลทพจำรณำแลว ตองวางไวบน

ขอศอกพบมอซาย ซงถอพดอยดวย สวนมอขวา

ปลอยธรรมดา ไมตองถออะไร

เพอรกษำพระวนยและรกษำพระศำสนำ สงฆกรรมทพระสงฆจะพงกระทำาเกยวกบ

(๑) การใหอปสมบท (บวชนาค)

(๒) ลงอโบสถสวดพระปาฏโมกข

(๓) ปวารณาในวนมหาปวารณา

(๔) รบผากฐน

(๕) สวดอพภาณออกจากอาบต

(๖) ถอนพนทผกพทธสมา

(๗) สมมตพนทผกพทธสมา สมควรทพระภกษ

ผรวมสงฆกรรม จะปลงอาบตเพอความบรสทธของแตละรปๆ

กอน เพราะทานกำาหนดพระภกษผจะเขารวมสงฆกรรม

ตองเปนพระปกตตตะจงควร

๒๖

๒๗

๖๑

อาจาระ ๓ สมเดจ

ธรรมเหลำใดเปนไปเพอควำมก�ำหนดยอมใจ ๑

เปนไปเพอควำมประกอบทกข ๑

เปนไปเพอควำมสะสมกองกเลส ๑

เปนไปเพอควำมอยำกใหญ ๑

เปนไปเพอควำมไมสนโดษยนดดวยของมอย

คอ มนแลวอยำกไดนน ๑

เปนไปเพอควำมคลกคลดวยหมคณะ ๑

เปนไปเพอควำมเกยจครำน ๑

เปนไปเพอควำมเลยงยำก ๑

ธรรมเหลำนพงรวำไมใชธรรม ไมใชวนย

ไมใชค�ำสงสอน ของพระศำสดำ

ธรรมเหลำใดเปนไปเพอควำมคลำยก�ำหนด ๑

เปนไปเพอควำมปรำศจำกทกข ๑

เปนไปเพอควำมไมสะสมกองกเลส ๑

ลกษณะตดสนธรรมวนย ๘ ประกำร

๖๒

๗๖ คำ�สอน พระพรหมวชรญ�ณ

เปนไปเพอควำมอยำกอนนอย ๑

เปนไปเพอควำมสนโดษยนดดวยของมอย ๑

เปนไปเพอควำมสงดจำกหม ๑

เปนไปเพอควำมเพยร ๑

เปนไปเพอควำมเลยงงำย ๑

ธรรมเหลำนพงรวำ เปนธรรม เปนวนย

เปนค�ำสงสอนของพระศำสดำ

อง. อฎฐก. ๒๓/๒๘๘

๖๓

อาจาระ ๓ สมเดจ

๗๖

๗๖ คำ�สอน พระพรหมวชรญ�ณ

พระพรหมวชรญำณค�ำสอน๗๖

อาจาระ ๓ สมเดจ

คนและวน ผนผำน ไมนำนนกอำยเรำ แกอกหลก ไมคงทอยำแกแต วนและวย แกเดอนป

ควรแกดวย คณควำมด ปชนยชน.

๑คนและวน

๖๖

๗๖ คำ�สอน พระพรหมวชรญ�ณ

สวสด วนอำทตย ชวตใหมวนหยดกำย วำจำใจ จำกเศรำหมองมำเรมตน คดพดท�ำ กรรมสทองสขสมปอง ใหสมหวง ทงสนเทอญ.

๒อำทตยสวสด

๖๗

อาจาระ ๓ สมเดจ

สวสด วนจนทร ขวญสดชนนบแตตน จนถงหลบ รบงำนใหม“สงบ-เยน เปนประโยชน อยำโกรธใคร”

สค�ำน ท�ำดไว “จนทรเจรญ”.

๓จนทรเจรญ

๖๘

๗๖ คำ�สอน พระพรหมวชรญ�ณ

๔องคำรสวสด

สวสด วนองคำร เบกบำนจตขอทกทำน ท�ำพดคด ชวตใสขออ�ำนำจ คณพระศร รตนตรย

คมทกทำน สบโชคชย ตลอดวน.

๖๙

อาจาระ ๓ สมเดจ

สวสด วนพธ วสทธผลดวยละบำป บ�ำเพญกศล ฟอกจตใสทกทำงออก มปญหำ อยำทอใจ

ทกปญหำ แกไขได ดวยปญญำ.

พทธวสทธ

๗๐

๗๖ คำ�สอน พระพรหมวชรญ�ณ

สวสด วนพฤหส- บดภสรขอพระศร ไตรรตน ฉตรโลกใสคมทำนให คดพดด นรำศภย

ใหท�ำด มโชคชย ตลอดวน.

๖พฤหสบดภทร

๗๑

อาจาระ ๓ สมเดจ

สวสด วนศกร ปลอดทกขโศกขอไตรรตน ปดภยโรค อวยโชคเกษมใหกจกำร ทำนสมฤทธ จตปรดเปรมใหอมเอม บญกศล สขส�ำรำญ.

๗ศกรสวสด

๗๒

๗๖ คำ�สอน พระพรหมวชรญ�ณ

สวสด ตอนเชำ วนเสำรสวสดทกทำนท จะปฏบต ในหนำทขอไตรรตน เปนฉตรคม อมชวใหคดพด ท�ำควำมด สขสนตเทอญ.

๘เสำรสวสด

๗๓

อาจาระ ๓ สมเดจ

ไตรรงคไทย คอชำต ศำสนกษตรยเปนสมบต อนประเสรฐ กวำสงไหนดจรำงกำย เศยรเกลำ และใจไทย

ถำแยกกน วนไหน ไทยไมม.

๙ไตรรงคไทย

๗๔

๗๖ คำ�สอน พระพรหมวชรญ�ณ

ไทยทกคน ตำงมด ไปคนละอยำงควำมคดเหน อำจแตกตำง ไปตำมวถแตเพอชำต ทกภำคพรรค ตองสำมคค

รวมทกส เปนสเดยว คอ “สไทย”.

๑๐สไทย

๗๕

อาจาระ ๓ สมเดจ

ประเทศไทย คอปวงชน คนใน “ชำต”

พระพทธ “ศำสน” คอใจ ไทยทงผอง

“กษตรย” คอ เศยรเกลำ เรำเทดปองรวมเปนทอง แผนงำม สำมไตรรงค.

๑๑สำมไตรรงค

๗๖

๗๖ คำ�สอน พระพรหมวชรญ�ณ

ค�ำวำคน แปลวำกวน ไมยงหยดสวนมนษย คอคนท ใจสงสงดวยศลธรรม น�ำพนทกข สขด�ำรง

ถำใจโฉด โลภโกรธหลง กต�ำทรำม.

๑๒คน-มนษย

๗๗

อาจาระ ๓ สมเดจ

รำงกำยเรำ ยมเขำมำ ใชชวครทกคนร ตำงเกดแก เจบตำยถวนอยำประมำท ขำดท�ำด ทเหมำะควรรถไฟดวน ก�ำลงมำ รบรำงคน.

๑๓รำงกำยเรำ

๗๘

๗๖ คำ�สอน พระพรหมวชรญ�ณ

ปลกควำมรก ควำมพอใจ ในหนำทโดยสจรต คอควำมด ทสรำงสรรคอยำทอแท แนวแนไว ในปจจบนควำมส�ำเรจ แหงรำงวล จะตำมมำ.

๑๔ปลกควำมรก

๗๙

อาจาระ ๓ สมเดจ

ยำมบญมำ กำไก กลำยเปนหงสยำมบญลง หงสเปนกำ นำฉงนยำมบญพำ หมำหม ชเปนคน

ยำมบญหลน คนเปนหมำ นำอศจรรย.

๑๕บญ

๘๐

๗๖ คำ�สอน พระพรหมวชรญ�ณ

คนสวนมำก มกท�ำด แตตอหนำดจงพรอง คณคำ ดอยรำศท�ำดตอง ดตอหนำ ลบหลงดดจงม อำนสงส โดยสมบรณ.

๑๖ท�ำด

๘๑

อาจาระ ๓ สมเดจ

เรำยกนว ขนชหนำ วำคนอนนวชเรำ มนจะยน ไปขำงหนำสวนนวโปง จะยกยำย สำยไปมำ

อกสำมนว จะหนหำ ตวเรำเอง.

๑๗นวธรรม

๘๒

๗๖ คำ�สอน พระพรหมวชรญ�ณ

อปสรรค มไว วดใครแกรงควำมเขมแขง วดพลงใจ ใครแกลวกลำปญหำทกข มไววด สตปญญำ

ทกอยำงลวน มคณคำ ถำมองเปน.

๑๘มองเปน

๘๓

อาจาระ ๓ สมเดจ

๑๙ไมอมกำม

อนควำมอม ควำมพอเพยง ในปรำรถนำยอมไมม ในตณหำ กำมำนสรณดจฝนแกว เจดประกำร ตกทวมนครเพรำะมนษย ยงมนวรณ ไมอมกำม.

๘๔

๗๖ คำ�สอน พระพรหมวชรญ�ณ

ควำม “โลภ”นน มนท�ำให ใจเปน “ทกข”“โกรธ”ท�ำให ใจไรสข เกด “ภย” ใหญ“หลง” เตลด ท�ำใหเกด “โรค” กำยใจใชวปสสนำ ฆำให กเลสตำย.

๒๐กเลส

๘๕

อาจาระ ๓ สมเดจ

ทกขใดใด ในโลก ของมนษยทกขในกำม ยอมสงสด ทจรตสำมเพรำะรปเสยง กลนรส สมผสนยำม

ขำดสต ทกขคกคำม กวำทกขใด.

๒๑ทกขในกำม

๘๖

๗๖ คำ�สอน พระพรหมวชรญ�ณ

เมอเรำใส ขำวสำร หงในหมอยงตองรอ ใหขำวสก จงกนไดอยำหวงผล จำกกจฝน ไดทนใจ

เพรำะบำงอยำง ตองอำศย รอเวลำ.

๒๒รอ

๘๗

อาจาระ ๓ สมเดจ

กำรท�ำด ถกด นนมคำกำรท�ำด ถกเวลำ คำมหนตกำรท�ำด ถกบคคล ผลอนนต

กำรท�ำด ดวยควำมหมน นนพอด.

๒๓กำรท�ำด

๘๘

๗๖ คำ�สอน พระพรหมวชรญ�ณ

อยำทอแท แพพำย หนำยชวตคนมดมด มรงสำง สวำงหลำตรำบยงเพยร และมงมน ใชปญญำ

ไมนำนชำ ฟำจะเปด เกดโชคชย.

๒๔ฟำเปด

๘๙

อาจาระ ๓ สมเดจ

ชนะใคร กครง ยงไมแนชนะนน ไมดแท กลบแพไดชนะโลภ โกรธหลง ในดวงใจชนะตน เชนนไซร เปนดแท.

๒๕ชนะตน

๙๐

๗๖ คำ�สอน พระพรหมวชรญ�ณ

กำรฝกตน ฝกใจ ใหดเลศผลทเกด แกตน ผลประจกษใหผองผด ดจแขไข วไลลกขณ

ยอมเปนศกด ศรชวง แหงปวงชน.

๒๖กำรฝกตน

๙๑

อาจาระ ๓ สมเดจ

อนพอแม แลผชบ อปถมภเปนทพง ซงจนค�ำ น�ำเบองตนไมอำจพง ไดเยยมยอด ตลอดชนม

ตนนแล ตองพงตน ของตนเอง.

๒๗พงตน

๙๒

๗๖ คำ�สอน พระพรหมวชรญ�ณ

กำรกระท�ำ ทมนษย และผองสตวไดปฏบต ทงชวด ทใสขนจะจ�ำแนก คนใหทรำม งำมละมน

กรรมยอมเปน ตนทน บญบำปคน.

๒๘ตนทนบญ

๙๓

อาจาระ ๓ สมเดจ

อนกรรมด ทปลอดภย ไรทกขโทษเกดประโยชน ทงภพสำม สพสดใสทงแกตน และคนอน ชนหทย

คนดยอม ท�ำได อยำงงำยด.

๒๙ดงำย

๙๔

๗๖ คำ�สอน พระพรหมวชรญ�ณ

อนควำมด มคณ มประโยชนไรทกขโทษ ตอใครใคร ไรเสอมศรคนชวไซร ท�ำไดยำก หลำกกรณย

เพรำะวถ คนดชว ตำงขวกน.

๓๐ดชว

๙๕

อาจาระ ๓ สมเดจ

ของเนำเหมน ทกระเดน ตดเรอนรำงใชน�ำลำง สะอำดได ใหสขสนตแตควำมชว ตดคนบำง ยำกลำงครน

เพรำะฉะนน อยำท�ำเลย ควำมชวทรำม.

๓๑ชนะตน

๙๖

๗๖ คำ�สอน พระพรหมวชรญ�ณ

ท�ำกรรมใด ไมรอนใจ ในภำยหลงทงกรรมนน เปนพลง เพมพลศรกรรมนนแล เปนกรรม อนสนทรควรท�ำกรรม เชนน เปนนรนดร.

๓๒กรรมสนทร

๙๗

อาจาระ ๓ สมเดจ

ปลกมะมวง ยอมไดเหน เปนมะมวงถำตดกง กงจะรวง สพนสนำมเมอท�ำด ยอมไดด ทงดงำม

เมอท�ำชว ไดชวตำม ทท�ำพลน.

๓๓ผลกรรม

๙๘

๗๖ คำ�สอน พระพรหมวชรญ�ณ

มวลมนษย และสตว ดรจฉำนไมมใคร ดลบลดำล กำรสรำงสรรคลวนมกรรม เปนผสรำง บนดำลครนใหแผกผน ตำมแรงกรรม ทด�ำเนน.

๓๔ผสรำง

๙๙

อาจาระ ๓ สมเดจ

ตณหำคอ ควำมอยำกได ควำมอยำกเหนควำมอยำกม อยำกเปน ไมอยำกไดเปนภำวะ ไมเตมพอ ในหวงใจ

แมน�ำใหญ ยงรเตม แหงหวงนท.

๓๕ตณหำ

๑๐๐

๗๖ คำ�สอน พระพรหมวชรญ�ณ

ทกคนวน จะท�ำอะไร ในชวตเพอมให พลำดผด เพอสมหวง รใครรก เอนดเรำ เฝำระวง

ควรเชอฟง ท�ำตำมค�ำ ของผนน.

๓๖รใครรก

๑๐๑

อาจาระ ๓ สมเดจ

ควำมรกใน โลกน มหลำกหลำยยำมคบขน อนตรำย สดสบสนตำงกเอำ ตวรอด ปลอดภยตนเพรำะทกคน รกตนยง กวำสงใด.

๓๗รกตน

๑๐๒

๗๖ คำ�สอน พระพรหมวชรญ�ณ

กำรประกอบ กจใดใด ทยอหยอน

โดยผดผอน หรอเพรำะเหต เจตนสบสน

งำนนนนน ยอมพลนต�ำ ไมอ�ำพน

ทงงำนยอม ไมมผล มำกมำยนก.

๓๘งำนยอหยอน

๑๐๓

อาจาระ ๓ สมเดจ

รอยวำ กำรใดด ทไรโทษเปนประโยชน แกตน อยำทนเฉยเพรำะตอไป โอกำสจะปด ชวดชดเชย

พงรบท�ำ กำรนนเลย โดยเรวพลน.

๓๙รบท�ำด

๑๐๔

๗๖ คำ�สอน พระพรหมวชรญ�ณ

อนกรรมชว มวหมอง ของคนไหนทท�ำดวย กำยใจ วจประจกษยอมน�ำให ผทท�ำ อปลกษณคอน�ำส ทคตมรรค มำกทกขภย.

๔๐กรรมชว

๑๐๕

อาจาระ ๓ สมเดจ

เกดเปนคน อยำลมผ ใหก�ำเนดอยำลมถน ทตนเกด ลมภำษำจงคดยำว เพรำะชวต อนจจตำ

โปรดจ�ำวำ ถำลมตน คอคนเลว.

๔๑อยำลมตน

๑๐๖

๗๖ คำ�สอน พระพรหมวชรญ�ณ

อนควำมอม ควำมพอเพยง ในปรำรถนำยอมไมม ในตณหำ กำมำนสรณดจฝนแกว เจดประกำร ตกทวมนคร

เพรำะมนษย ยงอำวรณ ไมอมกำม.

๔๒กำมำนสรณ

๑๐๗

อาจาระ ๓ สมเดจ

อนพอแม ครอำจำรย เพยงขำนไขบอกชทำง สวำงใส ไรเสอมศรสวนกำรไป ในทำงชว หรอทำงดตนตองเดน ดวยบำทวถ ของตนเอง.

๔๓ทำงชวต

๑๐๘

๗๖ คำ�สอน พระพรหมวชรญ�ณ

บณฑตคอ ผรอบร ทกสำรทศแจงชวต โลกธรรม ทกค�ำถำมยอมบนเทง เจรญสต ปญญำนยำมด�ำรงควำม ไมประมำท ในสำยกลำง.

๔๔มตบณฑต

๑๐๙

อาจาระ ๓ สมเดจ

อนควำมใคร ควำมอยำก หลำกตณหำทมนษย ปรำรถนำ ทกแหงหนเปนควำมอยำก ควำมพอใจ ในกมล

ไมเทยงแท ไมคงทน ไมถำวร.

๔๕ตณหำ

๑๑๐

๗๖ คำ�สอน พระพรหมวชรญ�ณ

มตรทแท ทสดใส คอใจสะอำดเลศคณคำ ควำมสำมำรถ สงบใสพงรกควำม ไมประมำท ปรำศเวรภยท�ำอะไร จะไมพลำด ไมขำดทน.

๔๖ใจสะอำด

๑๑๑

อาจาระ ๓ สมเดจ

ทกบคคล ไมควรพรำ สำระประโยชน ทน�ำตน ใหไพโรจน โสตถผลเพรำะประโยชน แมมำก หลำกบคคล

พงชวยชนม ชพตน กอนชวยใคร.

๔๗ประโยชนตน

๑๑๒

๗๖ คำ�สอน พระพรหมวชรญ�ณ

พระพทธองค ทรงเตอนใจ อยำใฝต�ำคออยำท�ำ กรรมชว ควำมเสยหำยทงดวยใจ ดวยวำจำ และดวยกำย

เพรำะท�ำแลว จะตกอบำย มำกทกขภย.

๔๘อยำใฝต�ำ

๑๑๓

อาจาระ ๓ สมเดจ

ผฝกตน ฝกใจ ใหไกลกเลสยอมปลอดพน ภยอำเพท ผองทกขเขญยอมจะได ทพงล�ำ ปรำศล�ำเคญเปนทพง มนคงเยน ในโลกำ.

๔๙กำรฝกตน

๑๑๔

๗๖ คำ�สอน พระพรหมวชรญ�ณ

ตนเตอนตน เตอนใจ ใหพนผดตนเตอนจต ตนมได ใครจะสอนคนไมร รกษำตน พนทกขรอน

ใครจะมำ อำวรณ ผอนทกขแทน.

๕๐เตอนตน

๑๑๕

อาจาระ ๓ สมเดจ

ปรำชญคอผ มปญญำ เฉลยวฉลำดรกษำควำม ไมประมำท ไมขำดสำยเหมอนบคคล รกษำทรพย ประเสรฐพรำย

เปนวถ ทแยบคำย และเปรมปรด.

๕๑ไมประมำท

๑๑๖

๗๖ คำ�สอน พระพรหมวชรญ�ณ

หนทำงเตยน เวยนลง ตรงนรกหนทำงรก เวยนวก สสวรรคกรรมไมด ท�ำสะอำด สบำยครน

กรรมดมก มสงกน แตผลงำม.

๕๒ทำงชวต

๑๑๗

อาจาระ ๓ สมเดจ

กำรกน-นอน ควำมกลว และกำมกจคนกบสตว ไมแผกผด ผองเหตผลสตวขำดธรรม จงล�ำบำก ตำงจำกคน

คนตองคด พจำรณตน มนในธรรม.

๕๓มนในธรรม

๑๑๘

๗๖ คำ�สอน พระพรหมวชรญ�ณ

ควำมเลนเลอ เผลอสต สมปชญญะ

เปนทำงแหง หำยนะ ควำมเสอมศร

สวนควำมไร ควำมประมำท ฉลำดวธ

ปรำชญยกยอง เปนวถ ทดงำม.

๕๔วถทด

๑๑๙

อาจาระ ๓ สมเดจ

ถำทกคน รวำตน เปนทรกควรตระหนก รกท�ำด ทสดใสอยำเกลอกกลว อบำยมข ทำงทกขภย

อยำน�ำตน ประกอบใน ทำงเลวทรำม.

๕๕รกท�ำด

๑๒๐

๗๖ คำ�สอน พระพรหมวชรญ�ณ

กำรกระท�ำ ควำมด ทผดผอนงำนยอมหยอน ยอมออนรำง ไมสรำงสรรคผกระท�ำ กำรใด ใหสฤษดพลนจะตองท�ำ กำรนน อยำงจรงจง

๕๖ท�ำจรง

๑๒๑

อาจาระ ๓ สมเดจ

เจตนำ คอกรรม ท�ำดชวท�ำกรรมใด เดอดรอนทว ในภำยหลงกรรมทท�ำ นนไมด มคนชง

ไมควรสง สมท�ำ กรรมไมด.

๕๗กรรมด-ชว

๑๒๒

๗๖ คำ�สอน พระพรหมวชรญ�ณ

ตนนคอ กำยกบจต ควรคดไขกำรปลอยคอ ท�ำให หลดถอยต�ำ คนไมควร ปลอยตน ไปตำมอธรรมควรนอมน�ำ ธรรมด�ำเนน ในทำงด.

๕๘อยำปลอยตน

๑๒๓

อาจาระ ๓ สมเดจ

บคคลท ต�ำหนตน ดวยเหตไหนควรจกไม ปฏบต ตรงกนขำมกบเหตท ต�ำหนตน ทกพลควำมไมควรท�ำ กรรมทรำม ทกกรณย.

๕๙กรรมทรำม

๑๒๔

๗๖ คำ�สอน พระพรหมวชรญ�ณ

คนสวนมำก กอนพดท�ำ กรรมทงหลำยไมใครครวญ จงเสยหำย มหำศำลทำงทด กอนพดท�ำ ทกกจกำร

ควรพจำรณ พรอมวจย กอนใหด.

๖๐คดกอนท�ำ

๑๒๕

อาจาระ ๓ สมเดจ

ทกคนลวน ตองกำร ส�ำรำญสข

แตคนชว ยอมเปนทกข สขสลำยเพรำะท�ำชว ไดชว กลวอบำยไมไดสข โดยงำย ดงหมำยปอง.

๖๑ท�ำชวไดชว

๑๒๖

๗๖ คำ�สอน พระพรหมวชรญ�ณ

กองกเลส ดจหลม ปมเศรำหมอง ใครตกหลม กเลสผอง ไมผองศรรบถอนตน อยำทนทกข อเวจ

ดจชำงท ตกหลมครน พลนถอนตน.

๖๒ชำงตกหลม

๑๒๗

อาจาระ ๓ สมเดจ

ถำรกตน ตองละชว ท�ำดสวสดท�ำจตใจ ใหจ�ำรส ประภสสรกำรท�ำชว เทำฆำตน ใหมวยมรณ

อยำฆำตน ดวยใจรอน กอบำปกรรม.

๖๓อยำฆำตน

๑๒๘

๗๖ คำ�สอน พระพรหมวชรญ�ณ

กอนพดท�ำ สงใด ใหพนจจงพดท�ำ ทกกจ ไพสษฐศรเพรำะพดท�ำ สงใดแลว ทกกรณย

ยอมท�ำคน อกท ไมไดเลย.

๖๔กอนพดท�ำ

๑๒๙

อาจาระ ๓ สมเดจ

รวำตน เปนทรก ประจกษจตพงรกษำ ซงชวต ใหผองศรดวยหมนสรำง บญกศล คณควำมดไมพงสละ กศลท ตนพงท�ำ.

๖๕ตนเปนทรก

๑๓๐

๗๖ คำ�สอน พระพรหมวชรญ�ณ

บคคลผ ไมประมำท ฉลำดพนจยอมเพงพศ รดงำม ควำมเสยหำยเพยรละบำป หมนท�ำบญ อนใจกำย

ยอมลสข สมหมำย อนไพบลย.

๖๖หมนท�ำบญ

๑๓๑

อาจาระ ๓ สมเดจ

จะท�ำกำร สงใด ใหรอบคอบถำประกอบ ไมถกคน ไมรงสรรคมกถกกำละ เทศะสมย ไดผลครนพงประกอบ กจสมพนธ ใหเหมำะกำร.

๖๗กำลเทศะคน

๑๓๒

๗๖ คำ�สอน พระพรหมวชรญ�ณ

ควำมดคอ สงทเปน ประโยชนสขเครองปลอบปลก กำยใจ ใหชนฉ�ำเปนทพง อนประเสรฐ สจรตกรรม

คนควรท�ำ ควำมดไว ใหมพลง.

๖๘ควำมด

๑๓๓

อาจาระ ๓ สมเดจ

ควำมชวคอ ควำมโลภโกรธ และหลงผดเหตกอพษ พำลภย ไหมหมองศรยอมเผำผลำญ คนชวชำ ไรปรำน

เหมอนอคค เผำคนชว หลงกอกรรม.

๖๙ควำมชว

๑๓๔

๗๖ คำ�สอน พระพรหมวชรญ�ณ

ผรกษำ ตนภำยใน ใหไพสษฐคอใหจต ใสประจกษ ธรรมรกษำตนภำยนอก คอกำย และวำจำ

ยอมเปนอน พลนรกษำ ไปพรอมกน.

๗๐รกษำตน

๑๓๕

อาจาระ ๓ สมเดจ

อนพำลชน คนคดพด ท�ำแตชวจงหมองมว หมนไหม ไรสขศรบณฑตพง ฝกตน อดทนด

ใหผองแผว จำกรำค เครองหมองมน.

๗๑ฝกฝน

๑๓๖

๗๖ คำ�สอน พระพรหมวชรญ�ณ

บำปคอควำม เลวทรำม ทกชนดดจของเนำ ทเหมนตด จตไมเครงแตผท ไมท�ำบำป ท�ำบญเอง

ยอมสะอำด และปลงเปลง เปรมกมล.

๗๒บำป-บญ

๑๓๗

อาจาระ ๓ สมเดจ

รกพอแม ญำตพนอง รกผองมตรรกภำรกจ รกสมบต ทรพยสงไหน

รกยศศกด รกคนรก หนกเพยงไรทสดไซร ไมหนวงหนก เทำรกตน.

๗๓ควำมรก

๑๓๘

๗๖ คำ�สอน พระพรหมวชรญ�ณ

ผประพฤต ยดควำมด เปนศรศกดยอมรจก ละบำปกรรม บ�ำเพญกศลไมทอดธระ ปละปลอยใจ ใหมดมน

ยอมฝกตน ช�ำระใจ ใหใสเยน.

๗๔ท�ำควำมด

๑๓๙

อาจาระ ๓ สมเดจ

คนสวนมำก ปำกเหลวไหล ไมตรงจตแตบณฑต เปลงวำจำ สถำผลสอนคนอน อยำงไร ในมงคล

แมสวนตน กควรท�ำ คณควำมด.

๗๕คนกบบณฑต

๑๔๐

๗๖ คำ�สอน พระพรหมวชรญ�ณ

มนษยม ชพอยได ปลอดภยโทษเพรำะมผ ท�ำประโยชน โสตถผลผมงแต แสจะเอำ ประโยชนตน

ยอมเปนคน ไมสะอำด มำกมลทน.

๗๖ท�ำประโยชน

๑๔๑

อาจาระ ๓ สมเดจ

สถานวทยโทรทศนโลกพระพทธศาสนา เฉลมพระเกยรต ๗๒ พรรษา

สมเดจพระนางเจาฯ พระบรมราชนนาถ World Buddhist Television (WBTV)

สถำนวทยโทรทศนโลกพระพทธศำสนำ เฉลมพระเกยรต ๗๒ พรรษำ สมเดจพระนำงเจำฯ พระบรมรำชนนำถ World Buddhist Television (WBTV) ภำยใตมลนธพระรตนตรย ในพระรำชปถมภ สมเดจพระบรมโอรสำธรำชฯ สยำมมกฎรำชกมำร โดยกำรก�ำกบดแล ของพระพรหมวชรญำณ ประธำนมลนธพระรตนตรย และประธำน กรรมกำรอ�ำนวยกำรสถำนวทยโทรทศนโลกพระพทธศำสนำ เฉลมพระเกยรตฯ

๑๔๒

สถานวทยโทรทศนโลกพระพทธศาสนา เฉลมพระเกยรต ๗๒ พรรษา

สมเดจพระนางเจาฯ พระบรมราชนนาถ World Buddhist Television (WBTV)

๗๖ คำ�สอน พระพรหมวชรญ�ณ

สถำนวทยโทรทศน WBTV ไดรบความรวมมอจากกองทพบกและสถานโทรทศน กองทพบก (ททบ.๕) โดยความ อนเคราะหของ พล.อ.ประวตร วงษสวรรณ รฐมนตรวาการ กระทรวงกลาโหม พล.อ.อนพงษ เผาจนดา อดตผบญชาการทหารบก พล.อ.ประยทธ จนทรโอชา ผบญชาการทหารบก และ พล.อ.กตตทศน บำาเหนจพนธ อดตผอำานวยการสถานวทยโทรทศน กองทพบก ชอง ๕ โดยสถานวทยโทรทศนกองทพบกชอง ๕ ในการ ดำาเนนการดานงบประมาณการกอสราง การจดหาอปกรณ และบคลากร ในเบองตน รวมทงไดรบการสนบสนนจากองคกรตางๆ ทงภาครฐ และภาคเอกชน จนสามารถพฒนาการดำาเนนการมาเปนลำาดบ

วนท ๒๕ พฤษภาคม พ.ศ. ๒๕๕๑ สมเดจ พระบรมโอรสาธราชฯ สยามมกฎราชกมาร เสดจ พระราชดำาเนนพรอมดวยพระเจาวรวงศเธอ พระองคเจาศรรศม พระวรชายาฯ และ พระเจาหลานเธอ พระองคเจาทปงกรรศมโชต ทอดพระเนตรหองบนทกเทปโทรทศน และเยยมชมกจการของสถานวทยโทรทศน โลกพระพทธศานาแหงประเทศไทย วดยานนาวา

เปนกรณพเศษ โดยการกราบบงคมทลเชญของคณะกรรมการดำาเนนงาน ของสถานวทยโทรทศนโลกพระพทธศาสนา วดยานนาวา

๑๔๓

อาจาระ ๓ สมเดจ

การดำาเนนงานของสถานฯ ไดรบ ความร วมมอจากทกภาคส วน ดวยมโนปณธานของพระพรหมวชรญาณ ประธานคณะกรรมการ อำานวยการ ซงมความม งมน ในอนจะเผยแผพระพทธศาสนา ให แพร หลายและกว างขวาง

ดงวสยทศนของสถานทวา “สอธรรมะ เพอสนตสขของชำวโลก”

จวบจนปจจบนภารกจของการเผยแผธรรมะดวยสอสถาน วทยโทรทศนโลกพระพทธศาสนาบรรล ๔ ป และกาวสทศวรรษใหม แหงการเผยแผในกระแสโลกสมยใหม เพอความมนคงและแพรหลาย แหงพระพทธศาสนาตราบกาลนาน....

“สอธรรมะเพอ

ประโยชนและสนตสข

ของชาวโลก”

D ดำวเทยม NSS6 KU ควำมถ 11635 MHZ SYMBOL RATE 27500 KSPS แนวกำรรบ H D เครอขำยเคเบลทองถนทวประเทศ D www.watyan.tv D www.facebook.com/WBTV สถำนวทยโทรทศน

โลกพระพทธศำสนำ เฉลมพระเกยรต วดยำนนำวำ

รวมท�ำบญเพอเผยแผพระพทธศำสนำ

โทรศพท ๐๒ ๖๗๕ ๗๑๓๔, ๐๒ ๖๗๒ ๓๒๑๖

๑๔๔

รบชมการออกอากาศสถานวทยโทรทศน WBTV วดยานนาวา

๗๖ คำ�สอน พระพรหมวชรญ�ณ

D ดำวเทยม NSS6 KU ควำมถ 11635 MHZ SYMBOL RATE 27500 KSPS แนวกำรรบ H D เครอขำยเคเบลทองถนทวประเทศ D www.watyan.tv D www.facebook.com/WBTV สถำนวทยโทรทศน

โลกพระพทธศำสนำ เฉลมพระเกยรต วดยำนนำวำ

รวมท�ำบญเพอเผยแผพระพทธศำสนำ

โทรศพท ๐๒ ๖๗๕ ๗๑๓๔, ๐๒ ๖๗๒ ๓๒๑๖

รบชมการออกอากาศสถานวทยโทรทศน WBTV วดยานนาวา

อาจาระ ๓ สมเดจ

÷ö ¤ÓÊ͹ ¾ÃоÃËÁǪÔÃÞÒ³¤Ø³ÀÑ·ÃÔ¹·Ã� Å×Í¡ÒÞ¨¹Ç¹Ôª áÅФÃͺ¤ÃÑÇ

¨Ñ´¾ÔÁ¾�¶ÇÒÂÁØ·ÔµÒÊÑ¡¡ÒÃÐ

ÍÒ¨ÒÃÐ ó ÊÁà´ç¨ ÷ö ¤ÓÊ͹ ¾ÃоÃËÁǪÔÃÞÒ³ ÍÒÂØÇѲ¹Á§¤Å ÷ö »‚

ó ÊÁà´ç¨ÍÒ¨ÒÃÐ

ISBN 978-616-335-165-4