Volcanicภเขาไฟ
ภเขาไฟกรากะตว ระหวางเกาะชวา,สมาตรา (Indonesia) ระเบด 27 ส.ค 1883 ครงใหญทสด รนแรงเทยบเทา กบระเบดนวเคลยรขนาด 200 เมกะตน (ฮโรชมา 1,300 เทา) เสยงไดยนไปไกลกวา 4,800 กม. เปนเสยงท ดงทสดในโลกเทาทมการบนทก ดง180 dBSPL เปนวงกวางในรศม 160 กโลเมตร
สาเหตการเกดภเขาไฟเปลอกโลกชนนอกไดรบความรอนทแผออกจากแกนโลกท าใหกลายเปนหนเหลวหนดทเรยกวาแมกมา(ลาวา) และเมอไดรบความ
รอนจากแกนโลกมากกจะไหลเวยนพรอมกบระบายความรอนออกมาตามชองระบาย ภเขาไฟกเชนกนในทสดพงทะลกออกตาม
รอยแยกแผนเปลอกโลก
การเกดภเขาไฟประมาณ 95 % เกดจากการเคลอนทของแผนเปลอกโลก ม
Oceanic plate , Continental plate เคลอนทตลอดเวลาประมาณ 10 cmตอป เมอแผนเปลอกโลกสองแผนชนกนท าใหมดลงใตแผนโลกอกแผนหนงภเขาไฟมกจะเกดตามแนว subduction zone
ทมา http://lh4.ggpht.com/_9QJze-_72EE/Sz7zsh_T3QI/AAAAAAAAEG8/U3m5RaPxnQI/5.gif
อนโดนเซยมลกษณะเปนเกาะแกงมากมายเคยเกดภเขาไฟระเบดรนแรงแลวอยางนอยสามครงราว 7หมน5พนปมาแลวภเขาไฟโทบา บนเกาะสมาตรา ระเบดท าใหมเศษหนและขเถาขนาดยกษแผปกคลมโลกและบดบงดวงอาทตย เปนสาเหตของการเกด ยค
นาแขง
อก 5 % ไมเกดตามแนวรอยแยกของแผนเปลอกโลกแตเกดกลางแผนเปลอกโลก มการสะสมแมกมาจ านวนมากเกดแรงดนมหาศาลท าใหแมกมาไหลทวมจนท าใหแผนเปลอกโลกขยบได เรยก mantle plume หรอ hot เชนการเกดภเขาไฟในหมเกาะฮาวาย
ภาพจาก http://www.cotf.edu
การแบงภเขาไฟตามรปราง เปน 3 ประเภท1. Shield Volcano2. Composite Cone3. Cinder Cone Volcano
1. Shield Volcano แบบโล เกดจากธารลาวาเหลวไหลออกมาตามรอยแยกของแผนเปลอกโลก การปะทไมระเบดรนแรง แตเปนแบบน าพลาวา โดยลาวาเหลวและมอณหภมสงมากท าใหไหลไปไดไกล มลกษณะกวางและไมชน ภเขาไฟ Mauna Loa ในฮาวาย เปน Shield Volcano ใหญทสดในโลก
http://www.cotf.edu/ete/modules/volcanoes/vtypesvolcan1.html
ภเขาไฟ Mauna Loa http://vulcan.wr.usgs.gov/
2.Composite Cone กรวยภเขาไฟสลบชนเกดจากจากการสลบหมนเวยนของชนลาวาและชนเศษหน มการเปลยนแปลงรปแบบการประทอยางกะทนหน ขณะทแมกมามความหนดอณหภมสงมาก ระเบดรนแรงมากทสด ภเขาไฟฟจ ในญปน มายอน (Mayon) ในฟลปปนส
http://www.cotf.edu/ete/modules/volcanoes/vtypesvolcan1.html
ภเขาไฟ Mayon http://siliconium.net/
3.Cinder Cone Volcano กรวยกรวดภเขาไฟ มลกษณะสงชนมาก เนองจาก
ลาวาหนดมากไหลไมตอเนอง ไหลออกมาเปนทรงกลม พงออกมาจากปลองภเขาไฟ
เพยงปลองเดยว เมอระเบดไมเกดความเสยหายมากนก
http://www.cotf.edu/ete/modules/volcanoes/vtypesvolcan1.html
ตอนเหนอของประเทศชล
http://www.geology.wisc.edu
ภเขาไฟมพลง (active volcanoes)ยงมการประทอย
ภเขาไฟสงบ (dormant volcanoes)เคยประทในอดตปจจบนไมประท
ภเขาไฟดบสนท (extint volcanoes) ไมมการประทมาตงแตในอดต
ภเขาไฟมพลง แมกมา มธาตตางๆ กลายเปนแกสเคลอนเขาใกลผวโลกกาซซงมน าหนกเบากวาลอยตวอย เหนอหนหนดพยายามดนตวเองผานเปลอกโลกออกมา หากปลองภเขาไฟถกปดจะเกดกาซจ านวน
มากสะสมบรเวณปากปลอง
กาซดงกลาวจะดนจนชนหนทปดอยแตกกลายเปนเศษหนพรอมถกดนขนในอากาศพรอมกบหนหนด จากนนไหลลงสพนโลก การดนตวและไหลเกดไดทงการไหล ชาๆหรอปะทอยางรนแรงท าใหฝนละอองและเศษหนลอย คลมชนบรรยากาศโลก
ความแตกตางนกวทยฯ พบวาสวนประกอบของหนหนดเปนองคประกอบส าคญทท าให
ภเขาไฟระเบดแตละครงมลกษณะความรนแรงทแตกตางกน ดงน
1) เหลกและแมกนเซยมมากความหนดนอย2) ซลกามาก กจะมความหนดมาก 3) หนหนดทมกาซปนอยมาก การปะทเปนการระเบดทรนแรงดงนนเมอภเขาไฟระเบดสงทถกดนมทงสถานะของแขง ของเหลวและกาซ
ของแขง พบในลกษณะลาวาหลาก(lava flow) ทจะไหลแผไปเปนรศมหลายรอยกโลเมตร มขนาดตงแตเปนผงฝนขนาดเลกหรอใหญหนกหลายตนเมออณหภมลดลงจะกลายเปนหน ตะกอนภเขาไฟ (pyroclastic) สวนทปลวในอากาศเมอเยนลงเรยก เถาธลภเขาไฟ (volcanic ash)
ของเหลว ลาวาเปนของเหลวทพงผานปลองภเขาไฟสชนบรรยากาศมลกษณะตางกนในการระเบดแตละครง เชน ธาตประกอบตางกนเกดการประทตางกนรปรางของภเขาไฟทตางกนมผลโดยตรงจากสมบตทางกายภาพทตางกนของลาวาดวย
กาซ ทเกดจากภเขาไฟระเบดประกอบดวย ไอน า คลอรนคารบอนไดออกไซต และกาซ
ไขเนา (ไฮโดรเจนซลไฟด)
อดตและปจจบนมการระเบดของภเขาไฟอยางตอเนอง โลกมภเขาไฟประมาณ 1300 ลก ดบแลว 700 ลก อก 600 ลกยงมชวตอยซงอาจประทขนได นกธรณวทยาประมาณวาทกๆป จะมภเขาไฟประทราว 20-30 ลก
ไทยมภเขาไฟอยในทกภมภาค สวนใหญเปนแบบโล (Shield Volcano) คณสมบตของลาวาไหลไดงายดงนนหากระเบดจะไมรนแรง และเปนภเขาไฟทดบแลวภเขาไฟทเกาแกทสดในไทยอยในเขตจงหวดเลยมอายราว 395-435 ลานป
ภาคเหนอ ล าปาง เชยงราย แพร นาน อตรดตถ
ภาคกลาง สโขทย ก าแพงเพชร เพชรบรณ สระบร และลพบร
ภาคตะวนออก ปราจนบร จนทบร นครนาย ตราด
ภาคตะวนตก กาญจนบรและตาก
ภาคตะวนออกเฉยงเหนอ นครราชสมา ศรษะเกษ อบลราชธาน บรรมย เลย และสรนทร
การระเบดของภเขาไฟถอเปนการปรบสภาพของเปลอกโลกใหสมดลขน ฝนทละอองซง
เกดจากแรงระเบดจะฟงกระจายในชน สตาโตสเฟยรท าใหอณหภมโลกเยนลงจาก
สภาวะเรอนกระจก ดนจะเตมไปดวยแรธาตซงเหมาะส าหรบการเกษตร เกดแหลงแรทส าคญ
เชน เพชร เหลก
ภเขาไฟในประเทศไทยภเขาไฟดอยผาคอกจ าปาแดด และปลอง
ภเขาไฟดอยผาคอกหนฟ ล าปางภเขาพระองคาร บรรมย ภเขาหลวง
สโขทย ภเขาพนมสวาย สรนทรภเขาพนมรง และเขากระโดง บรรมย
ประโยชนของการเกดภเขาไฟ1.แผนดนขยายกวางขนหรอสงขน2.เกดเกาะใหมหลงจากการปะทใตทะเล3.ดนทเกดจากภเขาไฟระเบดจะอดมสมบรณดวยแรธาตตางๆ4.เปนแหลงเกดน าพรอน
โทษของการเกดภเขาไฟ1.เมอระเบดจะมเขมาควนและกาซบางชนดซงเปนอนตรายตอสงมชวตได2.การปะทของภเขาไฟอาจเกดแผนดนไหวขนได3.ชวตและทรพยสนเปนอนตราย4.สภาพภมอากาศเปลยนอยางเหนไดชด
วธปองกนตวขณะภเขาไฟระเบดสวมชดมดชดเพอปองกนเถาภเขาไฟและ
ความรอนจากการระเบด ใสหนากากอนามย แวนตาเตรยมเสบยง ยา เครองใชจ าเปน
เครองมอสอสาร ตดตามขาวสาร เมอทางการสงอพยพใหท าทนท ไมควรหลบในอาคาร
สงกอสรางเพราะอาจถลม
Top Related