Türkiye ve Dünyada Güneş Enerjisi Mevcut Durum ve Gelecek
Sercan KESKİNEL
ELSE Enerji İş Geliştirme Yöneticisi
Güneş Enerjisinden Elektrik Üretiminde Mevcut Durum,
İmkanlar, Sorunlar ve Çözüm Önerileri, Mart 2017. Copyright © 2017 Else Enerji
İçerik
1. BÖLÜM
Güneş Enerjisi
Neden Güneş Enerjisi?
Fotovoltaik Güç Sistemleri (FGS)
Dünyada Mevcut Durum
Almanya
Japonya
Çin
ABD
Türkiye’de Mevcut Durum
ELSE Enerji Uygulama Örnekleri
Copyright © 2017 Else Enerji
Güneş Enerjisi
Copyright © 2017 Else Enerji
Neden Güneş Enerjisi?
Temiz, çevreye zararsız, atık oluşturmayan bir enerji türü,
Kaynağı bedava ve sınırsız,
CO2 artışına bağlı olarak sera gazı emisyon artışına ve küresel iklim
değişikliğine neden olmaz,
Modülerdir, taşınabilir. İhtiyaç halinde sisteme ilaveler yapılabilir,
Son kullanıcıların yakınına kuruldukları için, iletim ve dağıtım cihaz
gereksinimi azaltır (kayıpları azaltır), yerel elektrik hizmetinin kalitesini ve
güvenilirliğini artırır,
Copyright © 2017 Else Enerji
Neden Güneş Enerjisi?
İşletme & Bakım maliyetleri diğer sistemlere göre yok denecek kadar azdır,
Gereken enerji her yerde bulunabilir ve ücretsizdir,
Gerekli düzeneklerle AC ve DC yükler, aküler beslenebilir (on-grid & off-grid
sistemler)
Copyright © 2017 Else Enerji
Fotovoltaik Güç Sistemleri Dünyada Mevcut Durum
*IEA, 2016.
Copyright © 2017 Else Enerji
1275 1599 2050 2614 3700 5085 6629 9146 15795
23108
40183
70168
99690
136697
176697
227100
0
50000
100000
150000
200000
250000
2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015
Me
ga
va
t [M
W]
Küresel Fotovoltaik Kurulu Güç Kümülatif Değişimi
Fotovoltaik Güç Sistemleri Dünyada Mevcut Durum
*IEA, 2016.
Copyright © 2017 Else Enerji
0
50000
100000
150000
200000
250000
2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015
Bölgelere Göre Fotovoltaik Kurulu Güç Değişimi
Diğer Ortadoğu-Afrika Çin Amerika Asya-Pasifik Avrupa
Fotovoltaik Güç Sistemleri Dünyada Mevcut Durum
*EPIA, 2013. Copyright © 2017 Else Enerji
0
10000
20000
30000
40000
50000
60000
2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015
Küresel Yıllık Fotovoltaik Kurulum Gelişimi
Diğer Ortadoğu-Afrika Çin Amerika Asya-Pasifik Avrupa
Fotovoltaik Güç Sistemleri Almanya
Copyright © 2017 Else Enerji
*A Study of Incentive Policies for Building-Integrated Photovoltaic Technology in Hong Kong, Song ve diğ., 2016.
1991; 1000 Solar Çatı Programı; 1-5 kW evsel projelere %70 devlet yatırım desteği, 2003
bitiş (435 MW).
2004; EEG Programı, Feed-in tariff değeri 0,09 €/kWh’ten 0,51 €/kWh’e, 20 yıl boyunca, hem evsel hem arazi üzeri GES’ler için. Feed-in tariff değerinde yıllık kapasiteye göre
maksimum %5 azalma.
2011 yılında 7,4 GWp’e ulaşılması sonrası FiT değerinde toplamda %24’lük düşüş.
2012; yeni EEG Programı, 32 GWp’e ulaşılması sonrası FiT değerinde düşüş (0,14 €/kWh)
Mevcut durum ~0,065 €/kWh.
Fotovoltaik Güç Sistemleri Almanya
Copyright © 2017 Else Enerji
*A Study of Incentive Policies for Building-Integrated Photovoltaic Technology in Hong Kong, Song ve diğ., 2016.
Fotovoltaik Güç Sistemleri Japonya
Copyright © 2017 Else Enerji
*A Study of Incentive Policies for Building-Integrated Photovoltaic Technology in Hong Kong, Song ve diğ., 2016.
** IEA, 2017.
1992; Net Faturalama Programı
1993; Şebeke bağlantı prensipleri
1994; Evsel kullanım desteği: <5 kW evsel projelere %50 devlet yatırım desteği, 2005 bitiş
(1422 MW)
2003; Yenilenebilir Portföy Standardı: Minimum %1,35 yenilenebilir enerji kaynaklarından
elektrik alımı (kamu şirketleri)
2009; Evsel kullanım için (<10 kW) Feed-in tariff; 48 JPY/kWh
2012; Fukuşima kazası sonrası, yeni Feed-in tariff 40 JPY/kWh, 20 yıl süreli.
Alış Birim Fiyatı (JPY/kWh) (vergiler hariç)**
Alım Süresi 2012 2013 2014
2015
2016 Nisan - Haziran
Temmuz-Mart
Güneş
<10 kW 42 38 37 33 33
10 yıl <10 kW (enerji depolama
dahil) 34 31 30 27 25
>10 kW 40 36 32 29 27 24 20 yıl
Fotovoltaik Güç Sistemleri Japonya
Copyright © 2017 Else Enerji
*A Study of Incentive Policies for Building-Integrated Photovoltaic Technology in Hong Kong, Song ve diğ., 2016.
Fotovoltaik Güç Sistemleri Çin
Copyright © 2017 Else Enerji
*A Study of Incentive Policies for Building-Integrated Photovoltaic Technology in Hong Kong, Song ve diğ., 2016.
2005; Yenilenebilir Enerji Kanunu; güneş enerjisi birincil önemde, özellikle kırsal bölge
uygulamaları.
2009; Solar çatı programı ve Golden Sun Programı (evsel projeler), yatırıma %70’e
kadar devlet desteği,
2011; ihale dışı GES projeleri, 1,15 CNY/kWh (0,18 USD/kWh)
2013; orta ve büyük ölçekli GES projeleri, 0,9/0,95/1 RMB/kWh (bölgeye göre
değişmekte)
1 Ocak 2016 sonrası bu değerler: 0,8/0,88/0,98 RMB/kWh
1 Ocak 2017 sonrası bu değerler: 0,65/0,75/0,85 RMB/kWh
Fotovoltaik Güç Sistemleri Çin
Copyright © 2017 Else Enerji
*A Study of Incentive Policies for Building-Integrated Photovoltaic Technology in Hong Kong, Song ve diğ., 2016.
Fotovoltaik Güç Sistemleri ABD
Copyright © 2017 Else Enerji
*A Study of Incentive Policies for Building-Integrated Photovoltaic Technology in Hong Kong, Song ve diğ., 2016.
2005; U.S. Energy Policy Act, hedef 2010’da %7,5 yenilenebilir enerji payı,
2008; Yenilenebilir Enerji Teşvik Planı, 6 milyar USD’ye kadar borç garantisi
2009; Obama Yenilenebilir Enerji Politikası (2008 ekonomik krizi sonrası)
2010; 10 Milyon Solar Çatı Programı
2012; Yenilenebilir Portföy Standardı
Toplam 31 eyalet, yenilenebilir kaynaklardan üretilen elektrik enerjisi satın alma zorunluluğu,
Toplam 7 eyalet, yenilenebilir eneriji kullanımını artırma hedefi,
Feed-in Tariff değerleri, eyaletten eyalete değişkenlik göstermekte,
5-10-15-20 yıl süre zarfları
0,15-0,25 USD/kWh
Fotovoltaik Güç Sistemleri ABD
Copyright © 2017 Else Enerji
*A Study of Incentive Policies for Building-Integrated Photovoltaic Technology in Hong Kong, Song ve diğ., 2016.
Copyright © 2017 Else Enerji
Çeşitli pazarlarda PV bileşen yatırım maliyetlerinin değişimi*
*IEA, World Energy Outlook 2016.
Şebeke ölçekli Güneş elektrik ihale fiyatlarının değişimi*
Copyright © 2017 Else Enerji
*IRENA, Rethinking Energy 2017.
Fotovoltaik Güç Sistemleri Türkiye’de Mevcut Durum
Copyright © 2017 Else Enerji
Fotovoltaik Güç Sistemleri Türkiye’de Mevcut Durum
Copyright © 2017 Else Enerji
Fotovoltaik Güç Sistemleri Türkiye’de Mevcut Durum
2005 yılı : Yenilenebilir Enerji Kaynaklarının Elektrik Enerjisi Üretimi Amaçlı Kullanımına İlişkin Kanun
2011 yılı : Elektrik Piyasasında Lisanssız Elektrik Üretimine İlişkin Yönetmelik
Lisansız santral kurulum üst sınırı 500 kW (2013 yılında 1000 kW)
0,133 USD/kWh
Lisanslı FGS 1. Paket (2013)
600 MW kapasite, 9000 MW başvuru
Nisan 2015 sürecin bitişi.
Yenilenebilir Enerji Kaynak Alanı ( 2015)
1000 MW kapasite.
Yarışma tarihi 20 Mart 2017.
Toplamda 28 Şubat 2017 itibariyle toplam kurulu güç: ~899 MW.
Copyright © 2017 Else Enerji
Fotovoltaik Güç Sistemleri Türkiye’de Mevcut Durum
28 Şubat 2017 itibariyle;
Türkiye toplam kurulu gücü: 78.788,50 MW
Güneş enerjisi kurulu gücü: 899 MW (886 MW lisanssız)
(12,9 MW lisanslı)
Toplam dağıtılan lisanssız güneş elektrik kapasitesi: ~7000 MW*
Toplam lisanslı güneş elektrik kapasitesi: 600 MW
Yenilenebilir Enerji Kaynak Alanı: 1000 MW
Resmi hedef, 3000 MW (2019)**
Copyright © 2017 Else Enerji
* ETKB, 2017 Yılı TBMM Plan ve Bütçe Komisyonu Sunuş Metni, Kasım 2016.
** ETKB, 2015-2019 Stratejik Planı.
Fotovoltaik Güç Sistemleri Türkiye’de Mevcut Durum
Engeller
Kapasite tahsisi sorunu
Gözetim Vergisi ve Anti-Damping Süreci (Kasım 2015)
265 Wp Poly güneş paneli (Çin harici diğer Uzakdoğu ülke üretimi)
Panel Fiyatı: 265 Wp x 0,45 USD/Wp = 119,25 USD
Gözetim Vergisi: 18,5 kg x 35 USD/kg x 0,18 = 116,55 USD
İthal güneş panellerine Yatırım Teşvik Belgesi düzenlemesinin
kaldırılmasını düzenleyen karar (Haziran 2016)
Copyright © 2017 Else Enerji
Fotovoltaik Güç Sistemleri Türkiye’de Mevcut Durum
Teşvik Mekanizmaları Örnekleri:
Ülke Destek Mekanizması Toplam Destek Süre (yıl) Uygulama
Fransa Vergi teşviği %50 vergi indirimi (8.000-16.000€ arası) ve %5.5 KDV indirimi
- <3 kWp
Şebeke besleme 0,46 €/kWh 20 <9 kWp
Şebeke besleme 0,4025 €/kWh
20 8-36 kWp
Şebeke besleme 0,3035 €/kWh
20 >36 kWp
İtalya Vergi teşviği %10 KDV indirimi - Tüm FGS için
Şebeke besleme 0,32 €/kWh 20 <3 kWp (çatı üzeri)
Şebeke besleme 0,288 €/kWh 20 <20 kWp (çatı üzeri)
Copyright © 2017 Else Enerji
Fotovoltaik Güç Sistemleri Türkiye’de Mevcut Durum
Ülke Destek Mekanizması Toplam Destek Süre (yıl) Uygulama
Almanya Şebeke besleme 0,2874 €/kWh 20 <30 kWp
Şebeke besleme 0,2501 €/kWh 20 <30 kWp (öz tüketim
sistemler için)
Kıbrıs Rum Kesimi Sermaye desteği %55 (maksimum
33.000€)
- <20 kWp
Yunanistan Vergi teşviği Gelir vergisi muafiyeti - <10 kWp
Vergi teşviği %20 vergi indirimi
(maksimum 700€)
- <110 kWp
TÜRKİYE Şebeke besleme 0,133 ABD$/kWh 10 <1000 kW
Copyright © 2017 Else Enerji
Fotovoltaik Güç Sistemleri Türkiye’de Mevcut Durum
Teşvik belirsizliği, 10 yıl sonrası?
1 kW – 1000 kW tek yönetmelik,
Uygulama türüne göre değişiklik yok,
Kapasite bazlı teşvik yok,
Sermaye ve vergi indirimi teşviği,
Copyright © 2017 Else Enerji
ELSE Enerji Uygulamaları Özkoyuncu GES, 6,4 MWp
Copyright © 2017 Else Enerji
ELSE Enerji Uygulamaları Omega Enerji GES, 5,72 MWp
Copyright © 2017 Else Enerji
ELSE Enerji Uygulamaları Hasçelik Kablo GES, 2,3 MWp
Copyright © 2017 Else Enerji
ELSE Enerji Uygulamaları Besa Grup GES, 4,58 MWp
Copyright © 2017 Else Enerji
ELSE Enerji Uygulamaları Türkmen-Türkoğlu GES, 4,42 MWp
Copyright © 2017 Else Enerji
ELSE Enerji Uygulamaları YBT Enerji GES, 2,34 MWp
Copyright © 2017 Else Enerji
ELSE Enerji Uygulamaları YBT Enerji GES, 5,95 MWp
Copyright © 2017 Else Enerji
ELSE Enerji Uygulamaları Astor&Yentek GES, 11,36 MWp
Copyright © 2017 Else Enerji
Teşekkürler…
Copyright © 2017 Else Enerji
Güneş Enerjisinden Elektrik Üretiminde Mevcut Durum,
İmkanlar, Sorunlar ve Çözüm Önerileri, Mart 2017.
Top Related