© IG&H Consulting & Interim
Oplossingsrichtingen voor een onafhankelijke pers en een rendabel krantenbedrijf
Toekomstvisie landelijke dagbladen Nederland & case:
impact van operationele maatregelen op exploitatie van
fictieve dagbladuitgever
mei 2009
© IG&H Consulting & Interim, Woerden 2009 Commissie Brinkman/LT09009/Toekomstvisie Dagbladen / 2
Inhoud
Samenvatting toekomstvisie: conclusies & oplossingsrichtingen
Deel 1: toekomstvisie op landelijke dagbladen Nederland
Deel 2: case - impact van operationele maatregelen op exploitatie van
fictieve dagbladuitgever
Bijlage A: vergrijzing heeft remmend effect op afname betalende lezers
Bijlage B: minder effect van maatregelen voor regionale dagbladuitgevers
© IG&H Consulting & Interim, Woerden 2009 Commissie Brinkman/LT09009/Toekomstvisie Dagbladen / 3
Conclusie: dagbladen hebben nog geen doorbraken gevonden om verminderde vooruitzichten hoofd te bieden
Inkomstendaling met 20 – 60%:
Afnemende oplagen en daarmee afnemende inkomsten uit abonnees & losse verkoop
Afnemende advertentie-inkomsten (versneld door de recessie)
Beperkte afname absolute kosten (eerste reorganisaties aangekondigd in afgelopen maanden)
Ongewijzigd beleid leidt voor meeste dagbladen binnen 5 jaar tot rode cijfers
Slechts beperkt nieuwe businessmodellen ontwikkeld:
Afgelopen jaren vele honderden miljoenen uitgegeven aan multimediale initiatieven, de meeste zonder
succes
Cerkoop andere producten & services in opstart fase
Opstart veelal vanuit “traditionele” achtergrond; beperkte kennis van bijv. retail, multimedia
Tot op heden weinig succesvolle initiatieven ontplooid om tij te keren
Strategische investeringen zijn vaak mislukt (o.a. investeringen in tv, radio en internet)
Beperkte en trage executie als het gaat om het behalen van efficiency en productiviteit
Ongelukkige keuzes op het gebied van financiering en governance
Tekortschietende besturing en management
© IG&H Consulting & Interim, Woerden 2009 Commissie Brinkman/LT09009/Toekomstvisie Dagbladen / 4
Uitgevers: vier instrumenten bieden mogelijkheid om effecten negatieve outlook te compenseren
-40%
-30%
-20%
-10%
0%
10%
20%
% R
en
de
me
nts
-
ve
rbe
teri
ng
PM
III
IV
Prognose
2018*
+15%
+10%
+5%
-30%
* Op basis van scenario 2, teruggerekend naar kostenniveau van 2008
(aanname: inflatie speelt neutrale rol)
1
2
3
4
1
2
3
4
Kostenbeheersing & efficiëntie
Schaalvergroting & samenwerking
Tarief differentiatie
Diversificatie van product & dienst
Totaal
effect
Vier rendementsverhogende instrumenten*
© IG&H Consulting & Interim, Woerden 2009 Commissie Brinkman/LT09009/Toekomstvisie Dagbladen / 5
Oplossingsrichtingen: vier instrumenten om toekomst-bestendige krant te realiseren
Rationalisatie vaste lasten
Efficiënter werken door lean & verbeterde planning
Verlaging papierverbruik
I. Kostenbeheersing
& efficiëntie
Samenwerking in distributie en drukken
Samenwerking redacties
Standaardisatie product (vergroot uitwisselbaarheid)
II. Schaalvergroting
& samenwerking
Naar geografie en wel/niet aan huis
Naar abonnement - doelgroep / bijlage “on demand”
Stijging abonnementsprijs (niet voor alle titels van toepassing)
III. Tarief
(differentiatie)
Doelgroepfocus
Multi media mix (consumenten via alternatieve routes bereiken)
Content verkopen
Andere producten verkopen
IV. Diversificatie van
product & dienst
© IG&H Consulting & Interim, Woerden 2009 Commissie Brinkman/LT09009/Toekomstvisie Dagbladen / 6
Rol overheid: stimulerende regelgeving is effectiever dan subsidie
Distributie:
Creëren voorwaarden die gezamenlijke distributie mogelijk maken (NMA)
Wegnemen mogelijke bedreiging van arbeidsrelatie / CAO bezorgers
Drukkerijen:
Reeds veel afgeschreven: investeringen en reorganisatiekosten vormen hier grootste
barrière
Garantstelling voor te plegen investeringen in nieuwe persen
Stimuleren / bieden platform om drukkerij BV NL te realiseren
Scheppen randvoorwaarden waardoor gezamenlijk drukken mogelijk wordt (NMA)
Reorganisaties: verminderen hoge afvloeiingskosten door bijv Werk naar werk
begeleiding, financiële ondersteuning (Grafi Media en individuele sociale plannen leiden
tot hoge kosten)
Stimuleren ontwikkeling van krant op maat (doelgroep focus) die tevens groener is:
Van push naar pull: lezer krijgt precies wat hij wil
Geen onnodig papierverbruik: reductie papier en inkt met 30-50%
Stimuleren ontwikkeling digitale (en tevens groenere) krant :
Papierloos, meer dan 1 editie per dag, etc..
Stimuleren van (krant-)lezen onder jongeren door overheid (plan Sarkozy/Frankrijk)
Rol overheid: stimuleren investeringen t.b.v. technologische ontwikkeling
A. Wegnemen
barrières voor
efficiency &
toetreding nieuwe
aanbieders
B. Stimuleren
met groene en/of
maatschappelijke
subsidies
© IG&H Consulting & Interim, Woerden 2009 Commissie Brinkman/LT09009/Toekomstvisie Dagbladen / 7
Rol overheid: creëren van level playing field
Gebruik gegevens diverse media gelijk stellen (bijv gebruik omroepgegevens)
Gratis ter beschikbaar stellen basis informatie door overheid (zoals ANP)
Integraal publiek mediabeleid ontwikkelen voor omroepen en geschreven media
(initiatieven van Telegraaf passen in deze ontwikkeling):
Richtlijnen ten aanzien van verdeling publieke gelden herijken
Aanpassing regelgeving t.a.v. marktmacht en machtsconcentratie:
Bijv. door verlaging van max. marktaandeel of % van de mediamarkt bij één partij
Minimumbehoefte regionale journalistiek (zowel geschreven als andere media)
(Landelijke) redacties kunnen zelfstandig verder efficiency verhogen:
breder delen van informatie
Redacties zijn tot op heden slechts beperkt ingekrompen, terwijl hulpmiddelen
efficiency verhoogd moet hebben
Indien onafhankelijkheid of kwaliteit uiteindelijk toch onder druk komt…
C. Wegnemen
oneerlijke
concurrentie
tussen media
D. In stand houden
onafhankelijkheid
journalistiek
© IG&H Consulting & Interim, Woerden 2009 Commissie Brinkman/LT09009/Toekomstvisie Dagbladen / 8
Inhoud
Samenvatting toekomstvisie: conclusies & oplossingsrichtingen
Deel 1: toekomstvisie landelijke dagbladen Nederland
Deel 2: case - impact van operationele maatregelen op exploitatie van
fictieve dagbladuitgever
Bijlage A: vergrijzing remt afname aantal betalende dagbladlezers tot 2013
Bijlage B: minder effect van maatregelen voor regionale dagbladuitgevers
© IG&H Consulting & Interim, Woerden 2009 Commissie Brinkman/LT09009/Toekomstvisie Dagbladen / 9
Inhoud
Samenvatting toekomstvisie: conclusies & oplossingsrichtingen
Deel 1: toekomstvisie landelijke dagbladen Nederland Analyse: stijgende kosten, dalende inkomsten vragen om slagvaardiger optreden
Uitgevers: vier instrumenten bieden mogelijkheid tot positief rendement
Overheid: stimulerende regelgeving is effectiever dan subsidie
Conclusie: uitgevers en overheid hebben instrumenten in handen om onafhankelijke pers
en rendabel krantenbedrijf te waarborgen
Deel 2: case - impact van operationele maatregelen op exploitatie van
fictieve dagbladuitgever
Bijlage A: vergrijzing remt afname aantal betalende dagbladlezers tot 2013
Bijlage B: minder effect van maatregelen voor regionale dagbladuitgevers
© IG&H Consulting & Interim, Woerden 2009 Commissie Brinkman/LT09009/Toekomstvisie Dagbladen / 10
0
20
40
60
80
100
120
1998 2003 2008 2013 2018
Op
lag
e i
nd
ex
(2008 =
in
dex 1
00)
Analyse: Inkomstendaling van 20 tot 60% in 2018 door afname betaalde oplage
Bron: historische data HOI/Cebuco
Inkomsten van abonnees en losse
verkoop dalen evenredig met oplage
Aanhoudende daling inkomsten uit
papieren krant
Moeite om jonge doelgroep te binden
* Zie Deel 1
Advertentie-inkomsten dalen evenredig
met oplage
Inkomsten dalen door lager bereik en
concurrentie van m.n. internetabonnee
& losse
verkoop
adver-
tentie
50% 50%
Afname betaalde oplage is onomkeerbaar; inkomstendaling voorzien van 20 tot 60% in 2018
Inkomsten van betalende lezers en advertenties dalen evenredig met de oplage
Inkomstenverhouding
gemiddeld landelijk dagblad*
Drie toekomstscenario’s voor
oplageontwikkeling (t.o.v. 2008)*
1 Optimistisch scenario (-2% p.j.)
2 Voortzetting trend laatste jaren (-4% p.j.)
3 Pessimistisch scenario (-6% p.j.)
Historie
© IG&H Consulting & Interim, Woerden 2009 Commissie Brinkman/LT09009/Toekomstvisie Dagbladen / 11
25%20%
30% 25%
Distributie
Grafisch
Commercie/ overhead
Redactie
Analyse: Exemplaarkosten papieren krant stijgen exponentieel bij ongewijzigd beleid (tot 60%)
€ 1,00
€ 1,20
€ 1,40
€ 1,60
2008 2013 2018
Toename exemplaarkosten landelijk dagblad
t.o.v. 2008
Scenario 2013 2018
1 5% 10%
2 11% 27%
3 18% 59%
Ontwikkeling exemplaarkosten in de ochtend
voor landelijk dagblad (kostprijs 2008: €1,00)
Bij snelle oplagedaling stijgen de exemplaarkosten
exponentieel
Oorzaak voor stijging is relatief grote aandeel vaste
kosten
De versnelling is vooral zichtbaar bij jaarlijkse dalingen
van tenminste 3%
Voor titels met relatief hoge exemplaarkosten zijn de
verwachte stijgingen in absolute zin groter en is
daarmee de impact hoger
Kostenverdeling gemiddeld landelijk dagblad
(basis 2008)
© IG&H Consulting & Interim, Woerden 2009 Commissie Brinkman/LT09009/Toekomstvisie Dagbladen / 12
Analyse: Sterke toename distributiekosten, met name in gebieden met lage dekkingsgraad
dekkingsgraad
be
zo
rgk
os
ten
Distributiekosten stijgen versneld bij afnemende
dekkingsgraad
Dekkingsgraad in de ochtend voor landelijke
dagbladen in 2008 (per 4-cijferig postcode gebied)
oplage trend
Dekkingsgraad
Hoog
Gemiddeld
Laag
* bij ongewijzigd beleid
Stijging totale distributiekosten per krant t.o.v. 2008*
Scenario 2013 2018
1 5% 10%
2 11% 29%
3 19% 64%
© IG&H Consulting & Interim, Woerden 2009 Commissie Brinkman/LT09009/Toekomstvisie Dagbladen / 13
vast
55%45% 48%52%
2008 2013 2018
46%
4%2%4%
4%
22%
14%
3%
Papier
Inkt
Platen
Waste
Energie/water
Personeel
Afschrijving machines
Afschrijving gebouwen
Analyse: Toename drukkosten per krant door steeds zwaarder wegende vaste lasten
Bron: IFRA
Aandeel vaste kosten neemt relatief toe
(voor scenario 2: oplage daalt 4% per jaar)Kosten verdeling grafisch bedrijf
(2008)
Grafische kosten bedragen ca. 25% van de totale dagbladkosten
Investeringen in machines en gebouwen zijn al gedaan: afschrijvingen blijven
Alleen bij leegkomen van een discrete drukpers kan personeelreductie worden doorgevoerd; afvloeiingskosten zijn
hoog, doordat personeel gemiddeld lang in dienst is
Papier vormt ca. 50% van de grafische kosten: omvang en formaat van dagblad hebben veel impact
variabel
61%
39%
vast variabel
© IG&H Consulting & Interim, Woerden 2009 Commissie Brinkman/LT09009/Toekomstvisie Dagbladen / 14
Analyse: Ongewijzigd beleid leidt voor meeste dagbladen binnen 5 jaar tot rode cijfers
€ 0,50
€ 1,00
€ 1,50
2008 2013 2018
ko
ste
n &
op
bre
ng
ste
n
in €
pe
r e
xe
mp
laa
r
kosten opbrengsten
Aandeel vaste kosten neemt snel toe*Rendement van landelijke dagbladen daalt snel
De papieren krant bevindt zich in de laatste fase van zijn product life cycle: noodzaak om kosten te beperken en te
investeren in alternatieven
Uitgevers hebben de laatste jaren diverse initiatieven genomen om nieuwe business te ontwikkelen, de omzet
daarvan is echter beperkt
break-even point
positief rendement
negatief rendement
2008 2013 2018
Vast Variabel
45% 51% 58%
42%49%
55%
* Data gebaseerd op scenario 2: oplage daalt 4% per jaar)
© IG&H Consulting & Interim, Woerden 2009 Commissie Brinkman/LT09009/Toekomstvisie Dagbladen / 15
Inhoud
Samenvatting toekomstvisie: conclusies & oplossingsrichtingen
Deel 1: toekomstvisie landelijke dagbladen Nederland Analyse: stijgende kosten, dalende inkomsten vragen om slagvaardiger optreden
Uitgevers: vier instrumenten bieden mogelijkheid tot positief rendement
Overheid: stimulerende regelgeving is effectiever dan subsidie
Conclusie: uitgevers en overheid hebben instrumenten in handen om onafhankelijke pers
en rendabel krantenbedrijf te waarborgen
Deel 2: case - impact van operationele maatregelen op exploitatie van
fictieve dagbladuitgever
Bijlage A: vergrijzing remt afname aantal betalende dagbladlezers tot 2013
Bijlage B: minder effect van maatregelen voor regionale dagbladuitgevers
© IG&H Consulting & Interim, Woerden 2009 Commissie Brinkman/LT09009/Toekomstvisie Dagbladen / 16
Uitgevers: vier instrumenten bieden mogelijkheid tot positief rendement
-40%
-30%
-20%
-10%
0%
10%
20%
% R
en
de
me
nts
-
ve
rbe
teri
ng
PM
III
IV
Prognose
2018*
+15%
+10%
+5%
-30%
Vier rendementsverhogende instrumenten*
* Op basis van scenario 2, teruggerekend naar kostenniveau van 2008
(aanname: inflatie speelt neutrale rol)
1
2
3
4
1
2
3
4
Kostenbeheersing & efficiëntie
Schaalvergroting & samenwerking
Tarief differentiatie
Diversificatie van product & dienst
Totaal
effect
© IG&H Consulting & Interim, Woerden 2009 Commissie Brinkman/LT09009/Toekomstvisie Dagbladen / 17
Instrument I: 15-20% besparingspotentie per krant door kostenbeheersing & efficiëntie
Rationalisatie vaste lasten
Centraliseren van staffuncties
Uitbesteden van niet
kernactiviteiten (IT, call centre, …)
Reduceren van overhead en
managementlagen
Samenvoeging van commerciële
afdelingen, customer service
Invoeren van methodische manier
van werken voor drukken,
distributie én redactie (lean, 6s):
voorkoming van onnodige
stilstanden en wachttijden
invoeren van sales en
operations planningsproces
discipline verbeteren en
monitoren
Papier is ca. 12% van totale
krantkosten; transportkosten deels
afhankelijk van gewicht krant
Mogelijkheden voor economisch
formaat, dunnere krant
Rekening houdend met minimum
content-behoefte van lezers
Efficiënter werken Verlaging papiergebruik
-40%
-30%
-20%
-10%
0%
10%
20%%
Re
nd
em
en
ts-
ve
rbe
teri
ng
PMPrognose
2018*+10%
+5%
-30%
1 Kostenbeheersing & efficiëntie
+15%
© IG&H Consulting & Interim, Woerden 2009 Commissie Brinkman/LT09009/Toekomstvisie Dagbladen / 18
Instrument II: 10% kostenbesparing mogelijk door schaalvergroting en samenwerking
Schaalvergroting & samenwerking
Samenwerking distributie
Potentieel minimaal 10%
van de distributiekosten
Meerdere
samen-werkingsverband
en onderzocht,
vooralsnog zonder
succes
Oorzaken voor niet
slagen liggen zowel bij
uitgevers (trots, historie)
als bij overheid (NMA)
Bundeling van
drukcapaciteiten over
verschillende partijen
Dit leidt tot sterke
reductie in overhead en
benodigde drukcapaciteit
Efficiënter gebruik
maken van
(gedeeltelijke) leegstand
door samenwerking
Nu beperkte mogelijke
uitwisselbaarheid,
doordat iedereen eigen
format heeft
Business case voor
gezamenlijke drukpers-
investering wordt
aantrekkelijk
(bijv. Wegener en De
Persgroep in België)
Schaalvergroting
drukkerijenStandaardisatie product
Samenwerking op
operationele processen:
IT systemen delen
grafische opmaak
Gebruik maken van
elkaars specialisme:
Z24 nieuws op AD.nl
vs Sportwereld op
BNR
Samenwerking redacties
-40%
-30%
-20%
-10%
0%
10%
20%%
Re
nd
em
en
ts-
ve
rbe
teri
ng
PMPrognose
2018*+10%
+5%
-30%
+15%
2
© IG&H Consulting & Interim, Woerden 2009 Commissie Brinkman/LT09009/Toekomstvisie Dagbladen / 19
Instrument III: minimaal 5% inkomstenverhoging mogelijk door differentiatie van tarieven
Differentiatie van tarieven
ADoorberekenen bezorg-
kosten naar geografie
Abonnees in gebieden
met dure thuisbezorging
betalen gedeeltelijk mee
Dit betekent regionale
tariefsverhogingen
Nu wordt in een klein
aantal gebieden al niet
of per post bezorgd
Er is een stijgende trend
zichtbaar van deel-
abonnementen, met
name voor het weekend
Differentiatie ook naar
doelgroep (dunnere
versie voor jongeren,
dikkere voor ouderen)
Grens van prijs-
elasticiteit is niet voor
alle titels bereikt
Lezers mee laten
betalen aan unieker
wordend product
Vraag is of stijgingen
boven inflatie gewenst
zijn
Verdere abonnement
differentiatiePrijsaanpassing
Alle content wordt nu
gemaakt voor alle lezers
(„broadcasting‟)
Gericht te laten betalen
voor specifieke content
Bijlages “on demand”
N.B. dé uitdaging bij differentiatie is het vinden van een betaalbare en operationeel uitvoerbare vorm
-40%
-30%
-20%
-10%
0%
10%
20%%
Re
nd
em
en
ts-
ve
rbe
teri
ng
PMPrognose
2018*+10%
+5%
-30%
+15%
3
© IG&H Consulting & Interim, Woerden 2009 Commissie Brinkman/LT09009/Toekomstvisie Dagbladen / 20
Instrument IV: diversificatie van product & dienst biedt nog veel potentieel
Diversificatie van product & dienst
Doelgroepfocus
Aparte versies voor
verschillende doel-
groepen (succes van
NRC.Next)
Denken vanuit lezer
i.p.v. media push
Wel delen van basis-
processen
Consumenten bereiken
via alternatieve routes
(denk aan Wikipedia,
Twitter, newsgroepen,
etc.)
Initiatieven afgelopen
jaren vaak vanuit
bestaande denkkaders
Verkoop content naar
andere kanalen (narrow
casting, etc..)
Verkoop niet in eigen
krant geplaatste
artikelen
Multimedia mix Content verkopen
Gecombineerd bezorgen
van krant & andere
producten
Benutten van merknaam
voor commerciële
doeleinden (andere
producten en diensten)
Nog beperkte omzet uit
bestaande initiatieven
Andere producten in
bestaande netwerk
Uitgevers hinken voor hun strategische positionering nu vaak op twee gedachten: onafhankelijke
kwaliteitsjournalistiek vs. commercieel content leverancier, multimedia specialist, …etc.
-40%
-30%
-20%
-10%
0%
10%
20%%
Re
nd
em
en
ts-
ve
rbe
teri
ng
PMPrognose
2018*+10%
+5%
-30%
+15%
4
© IG&H Consulting & Interim, Woerden 2009 Commissie Brinkman/LT09009/Toekomstvisie Dagbladen / 21
Inhoud
Samenvatting toekomstvisie: conclusies & oplossingsrichtingen
Deel 1: toekomstvisie landelijke dagbladen Nederland Analyse: stijgende kosten, dalende inkomsten vragen om slagvaardiger optreden
Uitgevers: vier instrumenten bieden mogelijkheid tot positief rendement
Overheid: stimulerende regelgeving is effectiever dan subsidie
Conclusie: uitgevers en overheid hebben instrumenten in handen om onafhankelijke pers
en rendabel krantenbedrijf te waarborgen
Deel 2: case - impact van operationele maatregelen op exploitatie van
fictieve dagbladuitgever
Bijlage A: vergrijzing remt afname aantal betalende dagbladlezers tot 2013
Bijlage B: minder effect van maatregelen voor regionale dagbladuitgevers
© IG&H Consulting & Interim, Woerden 2009 Commissie Brinkman/LT09009/Toekomstvisie Dagbladen / 22
Overheid: stimulerende regelgeving is effectiever dan subsidie
Overheidssteun in Europese landen: Italië, Oostenrijk,
België, Estland, Denemarken, Luxemburg,
Macedonië, Noorwegen, Portugal, Rusland, Zweden
Publieke steun voor onderzoeksjournalistiek in VS:
Pro Publica, Centre for Investigative Reporting, The
Centre for Public Integrity
Friesch Dagblad: steun van kapitaalkrachtige
abonnees
Voorbeelden publieke steun
Opheffen van blokkades t.a.v.:
samenwerking (NMA): drukken en distribueren
krant
arbeidsrelatie/ CAO: verloning bezorgers & ZZP-ers
Opheffen van oneigenlijke concurrentie met publieke
omroepen (subsidie die o.a. gebruikt wordt om andere
media te ontwikkelen)
Mogelijkheden voor stimulerende regelgeving
Rekt wel bestaansrecht papieren krant, maar geeft
geen prikkel tot innovatie en benutten bestaande
mogelijkheden om businessmodel te verlengen
Stimulerende regelgeving helpt uitgevers om eigen
verantwoordelijkheid te nemen en instrumenten toe te
passen om hun rendement te verbeteren
© IG&H Consulting & Interim, Woerden 2009 Commissie Brinkman/LT09009/Toekomstvisie Dagbladen / 23
Inhoud
Samenvatting toekomstvisie: conclusies & oplossingsrichtingen
Deel 1: toekomstvisie landelijke dagbladen Nederland Analyse: stijgende kosten, dalende inkomsten vragen om slagvaardiger optreden
Uitgevers: vier instrumenten bieden mogelijkheid tot positief rendement
Overheid: stimulerende regelgeving is effectiever dan subsidie
Conclusie: uitgevers en overheid hebben instrumenten in handen om onafhankelijke pers
en rendabel krantenbedrijf te waarborgen
Deel 2: case - impact van operationele maatregelen op exploitatie van
fictieve dagbladuitgever
Bijlage A: vergrijzing remt afname aantal betalende dagbladlezers tot 2013
Bijlage B: minder effect van maatregelen voor regionale dagbladuitgevers
© IG&H Consulting & Interim, Woerden 2009 Commissie Brinkman/LT09009/Toekomstvisie Dagbladen / 24
Conclusie: Uitgevers en overheid hebben instrumenten in handen om onafhankelijke pers te waarborgen
Ongewijzigd beleid leidt voor meeste dagbladen
binnen 5 jaar tot rode cijfers
Onafwendbare inkomstendaling uit betaalde oplage
Sterke toename exemplaarkosten per krant
Initiatieven op internet, relatief kleine opbrengsten
Bijproducten gelanceerd, schaal blijft beperkt
Schaalvergroting en samenwerking komt nauwelijks
van de grond
Initiatieven voor efficiëntieverbetering stranden vaak
Discussie gestart over mogelijke overheidssteun
voor dagbladpers
Commissie innovatie kranten ingesteld onder
voorzitterschap van Elco Brinkman
Discussie over oneerlijke concurrentie door publieke
omroepen:
ontvangen zowel publiek geld, abonneegelden
(omroepbladen) als advertentie-inkomsten
monopolie op meerdaagse tv-gegevens
OverheidUitgevers Huidige situatie
Instrumenten om behoud van onafhankelijke,
pluriforme kwaliteitsmedia te bevorderen
Rendementsverhogende instrumenten zijn bekend,
maar tot op heden beperkt toegepast
I. Kostenbeheersing & efficiëntie
II. Schaalvergroting & samenwerking
III. Tarief differentiatie
IV. Diversificatie van product & dienst
A. Subsidie
B. Stimulerende regelgeving
Instrumenten
Uitgevers hinken voor hun strategische positionering nu vaak op twee gedachten: onafhankelijke
kwaliteitsjournalistiek vs. commercieel content leverancier, multimedia specialist, …etc.
© IG&H Consulting & Interim, Woerden 2009 Commissie Brinkman/LT09009/Toekomstvisie Dagbladen / 25
Inhoud
Samenvatting toekomstvisie: conclusies & oplossingsrichtingen
Deel 1: toekomstvisie landelijke dagbladen Nederland Analyse: stijgende kosten, dalende inkomsten vragen om slagvaardiger optreden
Uitgevers: vier instrumenten bieden mogelijkheid tot positief rendement
Overheid: stimulerende regelgeving is effectiever dan subsidie
Conclusie: uitgevers en overheid hebben instrumenten in handen om onafhankelijke pers
en rendabel krantenbedrijf te waarborgen
Deel 2: case - impact van operationele maatregelen op exploitatie van
fictieve dagbladuitgever
Bijlage A: vergrijzing remt afname aantal betalende dagbladlezers tot 2013
Bijlage B: minder effect van maatregelen voor regionale dagbladuitgevers
© IG&H Consulting & Interim, Woerden 2009 Commissie Brinkman/LT09009/Toekomstvisie Dagbladen / 26
Case doelstelling: inzicht geven in effecten van besparingsmaatregelen en eventuele barrières
In de toekomstvisie zijn verschillende mogelijkheden geschetst om aan de operationele zijde
maatregelen te treffen die een positief effect hebben op de exploitatielasten van de uitgevers
en daarmee het kostenniveau verlagen. Dit draagt bij aan het langer in stand houden van het
huidige krantenmodel bij afnemende inkomsten.
De case is opgesteld om meer inzicht in deze maatregelen en de effecten daarvan te
verschaffen. Het gaat dan om de verlaging van de exploitatielasten maar ook over de omvang
van te nemen voorzieningen. Dit om beter gevoel te krijgen of de voorzieningen een barrière
zouden kunnen zijn om te investeren.
Achtergrond
Inzicht geven in de impact van operationele maatregelen op de exploitatie van een fictieve
landelijke krantenuitgever met sterk dalende oplagen: -20% over 5 jaar, -60% over 10 jaar.
Inzicht geven in de te nemen voorzieningen c.q. investeringen om dit te realiseren.Doelstelling
Het gaat om landelijke krantenuitgevers.
Het betreft een fictieve case.
Het betreft een verdere uitwerking van de kostenbesparende maatregelen, die genoemd zijn in
de toekomstvisie, waardoor getallen op punten niet vergelijkbaar zijn.
Maatregelen t.a.v. omzetverhoging, door bijv. diversificatie van product en dienst en
prijsverhoging, die ook genoemd worden, zijn in de case niet verder uitgewerkt.
Het betreft een korte verkenning, die is gebaseerd op de toekomstvisie met gebruikmaking van
algemeen beschikbare informatie. Er heeft geen diepgaand onderzoek plaatsgevonden.
Scope
© IG&H Consulting & Interim, Woerden 2009 Commissie Brinkman/LT09009/Toekomstvisie Dagbladen / 27
Case introductie: fictieve uitgever van landelijke dagbladen
Uitgever met betalende lezers in heel Nederland
Dagblad verschijnt dagelijks maandag tot zaterdag (of zondag)
Gemiddelde oplage in 2009: 500.000 ex. per dag verdeeld over meerdere titels
Omzet: ca.190 mln € in 2009; bruto marge: 10%
Karakteristieken
Holding, Commerciële organisatie, Redactie(s), Drukken en Distributie
Totaal ca. 900 fte, waarvan ca. 50% bij redactie(s)
Eigen drukkerij en (deels gedeelde) distributieOrganisatie
Omschrijving % kostenIndicatieve
kosten
Holding Bestuur, IT, Finance, Facilities, … 4% 7 mln
Commercie Advertentieverkoop, abonneewerving, lezersservice 16% 28 mln
Redactie Redactie 30% 52 mln
Drukken Grafische vervaardiging (evt. deels uitbesteed) 25% 43 mln
Distributie Distributie (evt. deels uitbesteed) 25% 43 mln
© IG&H Consulting & Interim, Woerden 2009 Commissie Brinkman/LT09009/Toekomstvisie Dagbladen / 28
Case introductie: base case fictieve krantenuitgever met gecontinueerde bedrijfsvoering
Oplage daalt van 2009-2014 met 4% per jaar en van 2014-2019 met 6% per jaar
In startjaar 2009 bedraagt de bruto marge 10%Scenario
Geen inflatie meegenomen: lonen/ opbrengsten ontwikkelen zich evenredig met de inflatie
Wat daalt evenredig met de oplage:
Oplage-inkomsten (abo‟s en LV), advertentie-inkomsten (aanname: 70% vd oplage-
inkomsten), variabele druk-(m.n. papier) en distributiekosten (m.n. freelance betalingen)
Kosten voor holding, commercie en redactie zijn voor 50% geschaald met de oplage
Wat blijft constant:
Vaste kosten voor organisatie en netwerk van transport en distributie
Vaste kosten voor drukken (organisatie en machines)
Additionele inkomsten (aanname 5% van de oplage-inkomsten)
Aannames
Base case: ontwikkeling van kosten en opbrengsten
80
100
120
140
160
180
200
2009 2011 2013 2015 2017 2019
mln
€ Kosten
Opbrengsten
© IG&H Consulting & Interim, Woerden 2009 Commissie Brinkman/LT09009/Toekomstvisie Dagbladen / 29
Case maatregelen: mogelijke rendementsverbetering en financiële consequenties in zes gebieden
* Betreft een inschatting: investeringskosten zijn afhankelijk van gekozen productspecificaties; reorganisatiekosten zijn afhankelijk
van gemaakte afspraken in bijv. sociale plannen
** Opbrengsten na aftrek van reorganisatiekosten en investeringen
2. Commercie
1. Holding Personele bezetting
aanpassen aan toekomstige
oplage door reorganisaties in
2010-2012 en in 2014-2016
Gezamenlijk drukken met 50%
minder personeel op moderne
persen
3. Redactie
6. Distributie Gecombineerde distributie en
bezorging
4. Drukken
5. Papieren
product
Standaard product / omvang
beperkt met gemiddeld 10%
20 mln
1 mln
14 mln
5 mln
15 mln
-
2 mln
8
80
36
135
25
8 mln
21 mln
18 mln
53 mln
19 mln
30 mln
2010
2011
2011
2010
20 mln 48 mln 284 149 mlnTotaal
MaatregelenInvestering
Eenmalige kosten*
Reorganisatie
Δ fte in 2019
vs.
base case
Netto cum.
opbrengsten
t/m 2019**
Effectief
vanaf
© IG&H Consulting & Interim, Woerden 2009 Commissie Brinkman/LT09009/Toekomstvisie Dagbladen / 30
Case effecten: vanaf 2012 structureel lagere kosten door maatregelen
Cash out “fictieve uitgever" 2009 - 2019
Tijdelijk hogere cash-out in 2010 en 2011 (ca. 10 mln € per jaar)
Investering in nieuwe drukpersen is de grootste cash out in deze jaren (ca. 6 en 10 mln €)
Reorganisatiekosten (ook voor drukkerijpersoneel) veroorzaken geen grote piek, mits gespreid doorgevoerd;
de terugverdientijd van reorganisaties is gemiddeld ca. twee jaar
Vanaf 2012 zijn de kosten jaarlijks lager dan in de base case
Na investeringen blijvend lagere kosten
80
100
120
140
160
180
200
2009 2011 2013 2015 2017 2019
mln
€
Base case
© IG&H Consulting & Interim, Woerden 2009 Commissie Brinkman/LT09009/Toekomstvisie Dagbladen / 31
Case effecten: Doorvoering van alle genoemde maatregelen zorgt voor positieve marge tot 2018
Bruto marge “fictieve uitgever" 2009 - 2019
Kosten voor het in stand houden van thuisbezorging
Kosten voor een drukkerijorganisatie
Kosten voor een structuur met een separate holding, commercie en redactie
Structuurkosten wegen zwaar bij 60% lagere oplage
-40%
-30%
-20%
-10%
0%
10%
20%
30%
2009 2011 2013 2015 2017 2019
Bru
to m
arg
e
Base case
© IG&H Consulting & Interim, Woerden 2009 Commissie Brinkman/LT09009/Toekomstvisie Dagbladen / 32
Case effecten: vergelijking van oplagescenario‟s van -40% en -60% in 2019
Wel een positieve marge mogelijk bij een oplagescenario van -40% in 2019
Bij 40% scenario zijn dezelfde maatregelen doorgevoerd
Bij 40% scenario zijn de reorganisatiekosten 1/3 lager dan bij 60% scenario
In 2019 is de bruto marge met alle maatregelen ongeveer gelijk aan de bruto marge in 2009
Effect van 20% extra oplagedaling is overheersend
-40%
-30%
-20%
-10%
0%
10%
20%
30%
2009 2011 2013 2015 2017 2019
Bru
to m
arg
e Base case -60%
Alle maatregelen -60%
© IG&H Consulting & Interim, Woerden 2009 Commissie Brinkman/LT09009/Toekomstvisie Dagbladen / 33
Case evaluatie: conclusies en discussie (1)
Maatregelen verlengen toekomst landelijke dagbladen met minimaal 5 jaar
Investeringen en reorganisaties leiden tot hogere kosten op korte termijn (2010-2011)
Reorganisaties verdienen zichzelf snel terug mits gefaseerd doorgevoerd
Niet zelf investeren in drukpersen kan de kosten aanzienlijk beperken
Conclusies
Nut van investeren en reorganiseren als oplageverwachtingen slecht zijn
Een grote (eigen) investering in drukpersen wordt dan beperkt of niet terugverdiend
Reorganisaties blijven nodig om kostenbasis te beperken
Hoever kan de omvang van de redactie teruggebracht worden, zonder inbreuk te doen op
kwaliteit?
In de base case wordt uitgegaan van een redactie van 450 fte die bij oplagescenario -60%
afneemt tot een omvang van 315 fte in 2019
Bij doorvoering van reorganisaties (maatregel) wordt de redactie in dit scenario
teruggebracht tot 180 fte in 2019
Recent zijn door meerdere uitgevers al forse reducties van de redacties aangekondigd,
waarmee het toekomstige besparingspotentieel kleiner wordt
Discussie
© IG&H Consulting & Interim, Woerden 2009 Commissie Brinkman/LT09009/Toekomstvisie Dagbladen / 34
Case evaluatie: conclusies en discussie (2)
Wat is het belang van thuisbezorging van de krant?
Bij steeds verdere oplagedaling nemen de kosten van thuisbezorging, met name in minder
dichtbevolkte gebieden sterk toe
Tegen welke prijs willen we dit in stand houden?
Noodzaak van investering in drukpersen
Papieren krant kan waarschijnlijk nog wel tenminste 10 jaar mee
Product standaardisatie helpt om besparingen te realiseren
Rekening houden met sterke oplagedaling bij investeringen en geleidelijk afschakelen van
bestaande capaciteit
Multifunctionele en “on-demand” drukapparatuur sluit aan bij trends in de markt
Uitbesteding aan en/ of samenwerking met drukexperts
Ontwikkelen van (groene) alternatieven
Kostenbesparingen bij commercie, redactie en op het product hebben mogelijk impact op de
inkomsten van krant
Effecten zijn in analyse niet meegenomen
Moeilijk vooraf te kwantificeren
Tot nu toe is dit vaak een van de argumenten geweest om maatregelen niet door te voeren
Discussie
© IG&H Consulting & Interim, Woerden 2009 Commissie Brinkman/LT09009/Toekomstvisie Dagbladen / 35
Inhoud
Samenvatting toekomstvisie: conclusies & oplossingsrichtingen
Deel 1: toekomstvisie landelijke dagbladen Nederland
Deel 2: case - impact van operationele maatregelen op exploitatie van
fictieve dagbladuitgever
Bijlage A: vergrijzing remt afname aantal betalende dagbladlezers tot 2013
Bijlage B: minder effect van maatregelen voor regionale dagbladuitgevers
© IG&H Consulting & Interim, Woerden 2009 Commissie Brinkman/LT09009/Toekomstvisie Dagbladen / 36
Bijlage A: vergrijzing remt afname aantal betalende dagbladlezers tot 2013
1,8
1,8
1,4
0,0
1,0
2,0
3,0
4,0
5,0
6,0
7,0
2008 prognose 2013 prognose 2018
Aa
nta
l b
eta
len
de
le
ze
rs (
mln
) 65+
55-64
45-54
35-44
18-34
Prognose: aantal betalende dagbladlezers per leeftijdscategorie*
Bronnen: Cebuco, CBS, IG&H desk research
Meer dan tweederde van de 55+ers betaalt voor een krant
Een derde van de jongste groep (18-34) betaalt voor een krant
Naar verwachting zullen niet-betalende lezers uit 2008, in de toekomst ook niet gaan betalen, terwijl de trend is dat
een deel van de betalende lezers hun abonnement beëindigt
Hierdoor neemt ook in de oudere leeftijdsgroepen het aantal betalende lezers gestaag af
Meeste betalende krantenlezers zijn ouderen in 2008
* Prognose gebaseerd op jaarlijkse afname van aantal betalende lezers met 4%
-20%
-25%
© IG&H Consulting & Interim, Woerden 2009 Commissie Brinkman/LT09009/Toekomstvisie Dagbladen / 37
Inhoud
Samenvatting toekomstvisie: conclusies & oplossingsrichtingen
Deel 1: toekomstvisie landelijke dagbladen Nederland
Deel 2: case - impact van operationele maatregelen op exploitatie van
fictieve dagbladuitgever
Bijlage A: vergrijzing remt afname aantal betalende dagbladlezers tot 2013
Bijlage B: minder effect van maatregelen voor regionale dagbladuitgevers
© IG&H Consulting & Interim, Woerden 2009 Commissie Brinkman/LT09009/Toekomstvisie Dagbladen / 38
Bijlage B: minder effect van maatregelen voor regionale dagbladuitgevers
Regionale dagbladuitgevers, met name buiten de Randstad, hebben nu al lagere kosten in hun distributie
dan landelijke uitgevers door
hogere dichtheid, kleine afstanden van drukkerij tot afleverpunt (abonnee of losse verkooppunt)
lagere loonkosten
Verplaatsing van de druklocatie leidt tot verhoging van transportkosten en verkorting van het drukvenster
Relatief hoge dichtheid in regio beperkt besparingspotentieel op operatie
Meeste regionale dagbladen hebben onder druk van afnemende inkomsten , de laatste jaren al
maatregelen doorgevoerd
Omvang redactie is beperkt en nadert vaak minimumbehoefte voor journalistieke onafhankelijkheid en
kwaliteit
Regionale aanwezigheid is van belang voor commercieel succes
Meeste regionale dagbladuitgevers hebben al maatregelen genomen en zijn compacter georganiseerd
© IG&H Consulting & Interim, Woerden 2009
Vragen en informatie
IG&H Consulting & Interim is een onafhankelijk bedrijf in
consultancy en interim management met 150 gedreven
professionals. De missie van IG&H is het daadwerkelijk
realiseren van de strategische agenda van haar klanten.
Daartoe is IG&H gespecialiseerd in het effectief verbinden van
markt en operatie. IG&H consultants zijn stuk voor stuk insiders
in de sector waarin zij werkzaam zijn en kenmerken zich door
een no-nonsense mentaliteit, authenticiteit, materie-
deskundigheid en betrokkenheid. IG&H Consulting & Interim is
voornamelijk actief in Financial Services, Health, Industry,
Consumer & Retail en Logistics.
IG&H Consulting & Interim
Vijzelmolenlaan 10-18
Postbus 572
3440 AN te Woerden
Telefoon: (0348) 496 300
Fax: (0348) 496 399
E-mail: [email protected]
Internet: www.igh.nl
Jan van Hasenbroek
Partner
Mirjam Karmiggelt
Director
Roelf de Bruijne
Managing Consultant
Commissie Brinkman/LT09009/Toekomstvisie Dagbladen / 39
Top Related