Mụclục

LỜIGIỚITHIỆU

LỜITỰACỦANHÀXUẤTBẢN

LỜIGIỚITHIỆUCỦATÁCGIẢ

Chương1.ThờigianởCanada

Chương2.ĐặtchânvàoPhốWall

Chương3.Cuộckhủnghoảngđầutiên

Chương4.Lýthuyếthộp

Chương5.Điệntínvòngquanhthếgiới

Chương6.Trongthịtrường“sụtgiánhẹ”

Chương7.Lýthuyếtbắtđầuhoạtđộng

Chương8.Nửatriệuđôlađầutiên

Chương9.Cuộckhủnghoảngthứhai

Chương10.Haitriệuđôla

TRẢLỜITẠPCHÍTIME

PHỤLỤC

HỎIVÀĐÁP

LỜIGIỚITHIỆU(chobảntiếngViệt)

ThịtrườngchứngkhoánViệtNam(TTCKVN)đangtrởthànhkênhđầutưhấpdẫncómứcsinhlờicaosongcũngchứađựngnhiềurủiro.Sựthànhbạitrênthịtrườngphụthuộcvàokiếnthức,quanhệvàcáckỹnăng,chiếnlượccủatừngnhàđầutư.Nhưmộtnhàđầutưnổitiếngtừngnói:“Trênthịtrườngchứngkhoánkhôngphảinhữngchứngkhoánmàlànhữngtưduyđượcmuavàbán”.

Thờigianqua,cùngvớisựpháttriểnrấtấntượngcủaTTCKVN,mộtloạtcácsáchvềchứngkhoánđượcbiênsoạnđểđápứngnhucầuthamkhảocủađôngđảocácnhàđầutưđangngàycàngchuyênnghiệp.Tuynhiên,đốivớitôi,cuốnTôiđãkiếm2.000.000đôlatừthịtrườngchứngkhoánnhưthếnào?củaNicolasDarvasdoCôngtySáchAlpha(AlphaBooks)muabảnquyền,dịchvàxuấtbảncósứchấpdẫnđặcbiệt.Tôithựcsựbịcuốnhútbởinhữngkinhnghiệmcủatácgiảtrongđầutưchứngkhoán.Ngườiđọc,dùmớithamgiathịtrườnghaylàcácnhàđầutưchuyênnghiệp,dùlàchưacókiếnthứccơbảnhaylàcácnhànghiêncứu,giảngdạyvềđầutưchứngkhoánđềucảmnhậnđượcnhữngđiềuhữuíchquakinhnghiệmvàkỹnăngđầutưcủaNicolasDarvas.

Điềuđặcbiệtcủacuốnsáchlàcáckinhnghiệmcủatácgiảđượctrìnhbàyrấtcôđọng,códẫnchứngthuyếtphụcquangôntừdễhiểusongvẫnchứađựngcácnộidungmangtínhhànlâmtrongphântíchvàđầutưchứngkhoán.Quacuốnsách,ngườiđọccũngsẽhiểuđượccácvấnđềlýthuyếtvềphântíchcơbản,phântíchkỹthuật,kỹnănggiaodịchvàchiếnlượcđầutưchứngkhoánđượcápdụnglinhhoạttrongthựctếđầutưchứngkhoánnhưthếnào.NgườiđọcsẽcócơhộibiếtvềLýthuyếthộpcủaNicolasDarvasvànhữngứngdụngtuyệtvờicủanótrongđầutưchứngkhoán.

Bởivậy,tôichorằngcuốnsáchcũnglàtàiliệuthamkhảohữuíchđốivớicácsinhviênkinhtế,đặcbiệtlàsinhviênchuyênngànhNgânhàng-Tàichính-Chứngkhoán.

Tuynhiên,vìlàcuốnsáchnóivềkinhnghiệmvàkỹnăngđầutưnêntôicũngmuốnlưuýrằngđểápdụngcáckinhnghiệmtrongcuốnsáchtrênvàođầutưtrênTTCKVN,cácnhàđầutưcầncósựphântích,ápdụnglinhhoạt.

Vớikinhnghiệmgiảngdạy,nghiêncứuvềtàichínhvàđầutưchứngkhoáncùngvớitấmlòngluôncầuthịsựtiếnbộvàtrithứcmới,tôixintrântrọnggiớithiệucuốnsáchnàycùngđộcgiả.

HàNội,tháng10/2007

THS.NGUYỄNĐỨCHIỂN

GiảngviênTTCK,KhoaNgânhàng-Tàichính

PhóGiámđốcTrungtâmĐàotạo,

Bồidưỡng&TưvấnvềNgânhàng,

Tàichính&Chứngkhoán

TrườngĐạihọcKinhtếQuốcdânHàNội

LỜITỰACỦANHÀXUẤTBẢNTôiđãkiếm2.000.000đôlatừthịtrườngchứngkhoánnhưthếnào?làmộttácphẩmkinhđiểnvềthịtrườngchứngkhoánMỹ.

Trongkhinhữngtácphẩmkinhđiểnvềthịtrườngchứngkhoánhầuhếtxuấthiệncáchđây50đến75nămthìtácphẩmnàyvẫncònrấtnónghổibởinómớirađờiđượchơnmộtphầntưthếkỷ.

Darvaslàngườilậpdị.Ôngkháthànhcôngtrongcôngviệc,dùlàviệclớnhaynhỏ,từviệcgiảiôchữkhó,thiđấubóngbànhaylàmvũcôngđượctrảlươngcaonhấtthếgiới.

Nick(tênthânmậtcủaDarvas)khôngsợmìnhkhácngười.Bộócsắcbéncủaôngkhôngbaogiờngừnglàmviệc.ÔngtừnghỏitôimộtcâuhỏitạiquầyrượucủakháchsạnPlazaởNewYorkvàtrảlờicâuhỏiđóhaituầnsau,khichúngtôigặplạinhauvàcùngngồiuốngnướctạikháchsạnGeorgeVởParis.ÔnghứasẽgiảithíchthêmtạikháchsạnDeParisởMonteCarlobốntuầnsauđóvàrồi,khinửanămtrôiqua,ôngquaylạithảoluậnvấnđềnàytronglúcphơinắngtrênbãibiểnCopacabanangaytrướckháchsạnLemePalaceởRiodeJaneiro.

KhivợchồngtôiđangdùngtiệctạimộtkháchsạnởPraha,CộnghòaSécvớigiađìnhnhạcsĩDickManningthìđiệnthoạireo.Tôidámcượcđếnđồngxucuốicùngrằngkhôngmộtai,kểcảthưkýcủatôiởNewYork,biếtchúngtôiđangởđâu.NhưngDarvasđãlàmđượcđiềuđó.DarvaskểchotôinhữngýtưởngmớivềmàubìachocuốnsáchPhốWall:MộtLasVegaskhácsắpxuấtbản.

Tôimuốnkểlạichobạnmộtcâuchuyệnvui.SauthànhcôngcủacuốnTôikiếmđược2.000.000đôlatừthịtrườngchứngkhoánnhưthếnào?,sốlượngpháthànhcủatạpchíBarron’stănggấpđôi.Vềđiềunày,Barron’sphảimangơnDarvasrấtnhiều.NhưngBarron’sthểhiệnlòngbiếtơnthậtkháclạ.Giốngnhưcáctạpchítàichínhkhác,Barron’stừchốiđăngquảngcáochocuốnPhốWall:MộtLasVegaskhácdướibấtkểhìnhthứcnào.Bởivìcuốnsáchđãbócmẽnhàmôigiớichứngkhoánvàngườimáchnướcđầutư.Trongkhiđó,nhữngngườinàylạiđăngquảngcáodàihạnởtạpchí.Vìthế,họkhôngnhữngkhôngđăngquảngcáochocuốnsách,màcònkhôngchophépbấtkỳthôngtinnàoliênquantớicuốnsáchxuấthiệntrênbáo!

“Tôiănbánhcủaai,tôitrảtiềnchongườiđó”,câutụcngữnàytôihọcđượckhicònlàmộtnhàbáotrẻ.

Gầnnhưkhôngcómộtthôngtinnàovềcuốnsáchtrêncáctạpchí.TờNewsweekđịnhđăngbàiphêbìnhnhưngrồilạihủybỏ.TạpchíTimeđăngkèmảnhcủaDarvasvớimộtcâuchuyệnnhưnglạikhôngnóivềcuốnsáchnày.

PhốWall:MộtLasVegaskhácđãphávỡrấtnhiềuảotưởng-nhữngcáibẫyngọtngàocủaPhốWall.Aitừngđọccuốnsáchnàysẽkhôngcòncảmgiácgiốngnhưtrướcvềchứngchỉcổphiếu,nhàmôigiớihaybảntintàichính.VànếucuốnPhốWall:MộtLasVegaskháctáibảnthànhcông,chúngtôicũngsẽtáibảncuốnTôiđãkiếm2.000.000đôlatừthịtrườngchứngkhoánnhưthếnào?

Cuốnsáchbạncầmtrongtaylàcuốnsáchđầutiênlàmthayđổimạnhmẽnhậnthứcvềngườimôigiớivàcôngtymôigiớichứngkhoán.

Bạnhãyđọccuốnsáchvàsẽhiểutạisaotôikhẳngđịnhnhưvậy.Hãysuyngẫm,tiếpthunhữngkiếnthứcbổích,bạnsẽcóthêmnhiềukinhnghiệmkinhdoanhchứngkhoán.

LYLESTUART

FortLee,NJ

Tháng3năm1986

Ebookmiễnphítại:www.Sachvui.Com

LỜIGIỚITHIỆUCỦATÁCGIẢTôiđangđứngtrongmộtbốtđiệnthoạicôngcộnghiệnđạitạiSânbayQuốctếKennedy.CharlieSteinđangđứngcùngvớimộtcôgáixinhđẹpcáchtôivàibướcchân.

CharlielàChủtịchtậpđoànLordHardwick.Ôngluôncómộtcôgáixinhđẹpbêncạnhvàthườngcatụngtôiđểlàmchomìnhtrởnênquantrọnghơn!

TrongkhitôiđangcốgắngliênlạcvớibạngáiởParisquađiệnthoại,CharlievẫntiếptụccangợiNicolasDarvas.Ôngkhôngngừngnhắctêntôivàvẫnồnàonhưmọingày.Mộtngườilạmặtởbuồngđiệnthoạikếbênbướcravànóivớiông:“ĐâycóđúnglàôngbạnDarvaskhông?Tôiđãnghiêncứusáchcủaông.Vàcácôngcótinkhôngtôiđãkiếmđượchơn100.000đôlanhờnhữnglờikhuyêntrongđó!”.

Tôibướcrakhỏibuồngđiệnthoạivàngườilạmặtquaysangtôi.“ÔngcóbiếttạisaocuốnTôiđãkiếm2.000.000đôlatừthịtrườngchứngkhoánnhưthếnào?lạibánhếtsạchkhông?”.

Khôngchờcâutrảlời,ôngtatiếptục:“Tôiđãmuahơnchụccuốnnhưngbâygiờtôichẳngmongtìmlạiđủsốsáchđó.Cuốncuốicùngcòngiữđượccũngbịmượnliêntục.Tôiđãvannàibạntôitrảlại.Họcótrảthậtnhưngcuốnsáchđãráchbươm”.

Ngườilạmặtchìatayra.“Tôimuốncảmơnông”,ôngnói.“Tôicóchuyếnbaybâygiờ,nếukhôngtôirấthânhạnhđượcmờiônguốngnước.Tôimuốnnóivớiôngđiềunày:Ôngcóthểkiếmđượchaitriệuđôlatừthịtrườngchứngkhoán,nhưngônglạikhôngthểkiếmđượcdùchỉlàhaixutừhoạtđộngxuấtbản!”.

Nóixong,ôngbắttaytôi,rồiquayracổngbay.

Điềuđóđãtácđộngmạnhmẽđếntôi.Tôithậtnguxuẩn.Lúcnày,mộtthậpkỷsau,tôivẫnnhậnđượcrấtnhiềuthưphảnhồivềcuốnsáchcủamình.Độcgiảyêucầugiảithíchđểlàmsángtỏmộtsốđiểm.Phầnlớncáccâuhỏiđềuxoayquanhnhữngnộidunggiốngnhau.Vàquảthựccuốnsáchđãbánhếtsạch!

Thờigiancũngcóquỹđạoriêngcủanó.Vàthờigianđãchứngminhtínhđúngđắncủanhữngphươngphápsuyđoánthịtrườngchứngkhoánmàtôiđưara.Tôiđãkiếmđược2.000.000đôlatrênthịtrườngchứngkhoánnhưthếnào?đãtrởthànhmộttácphẩmkinhđiểnvàđôikhi,nócònđượcbánvớigiákhoảng20đôlakhi“cháyhàng”.

“Cóphảitôiđãquámaymắnchăng?Cóphảitôiđãvôtìnhvướngvàocơncuồngnhiệtcủamộtthịtrườngđầucơchứngkhoánđangtănggiámạnh,màvớithịtrườngđó,nhữngkẻngungốcnhấtcũngcóthểkiếmtiền?Haylàphươngphápcủatôiquáđúngđắnvớihầuhếtmọitìnhhuốngcủathịtrường?”.

Thựctế,cuốnTôiđãkiếm2.000.000đôlatừthịtrườngchứngkhoánnhưthếnào?đãbámtrụđượcvớithờigian.

TôiđitừsânbayvềvănphòngcủaLyleStuartởphíaNamĐạilộPark.Chínhôngđãđồngýxuấtbảncuốnsáchthứhaicủatôi,PhốWall:MộtLasVegaskhác.Ônglàmộtngườibạnvàlàngườichấpnhậnmạohiểm.NhưngkhitôiđềcậpđếnkhảnăngtáibảncuốnTôiđãkiếm2.000.000đôla…,Stuartquảquyếtrằngviệcđókhônghềmạohiểmmộtchútnào.Saumộthồithảoluậnngắngọn,chúngtôiquyếtđịnhsẽxuấtbảncuốnsáchmàkhôngcầnthayđổimộttừnào.Cuốnsáchđãlàmộttácphẩmkinhđiển,khôngcólýdogìphảithayđổinó.GầnmộttriệungườiđãđọcTôiđãkiếm2.000.000đôla…VànócótácđộnglớnđếnnỗiđủđểbuộcngườiMỹphảithayđổinhữngquytắccủahọvềlệnhchặnlỗ.“Nhữngthếlựcvẫnđangtồntạikia”quálongạivềcuốnsáchđếnnỗihọđãdànxếpđểthuyếtphụcviênChưởnglýbangNewYorkápđặtmộtsốcáobuộcchốnglạicuốnsách.Sauđó,chínhviênChưởnglýnàyphảilặnglẽdỡbỏtấtcảcáobuộcđó.

Vâng,chúngtôiđểcuốnsáchnguyênvẹnnhưlầnđầuxuấtbản.Nhưngchúngtôicóthêmmộtvàicâuhỏimàbạnđọcđãgửitớivàocuốicuốnsách.

Đươngnhiên,tôichỉtậptrungvàonhữngcâuhỏiđượcđặtranhiềunhất.Nhưngởđây,tôimuốnkểvớicácbạnvềmộtbứcthưkhiểntrách.

Mộtđộcgiảchỉrarằng,vớihàngtrangcácsốliệu,tôiđã“bỏlỡmộtmỏvàng”.Ôngkhăngkhăngrằngnếutôithuêhaitrợlýlàmviệctoànthờigianvàápdụngphươngphápcủatôitrongvònghainăm,tôicóthểthuvềlợinhuậngấp3.000lầnsốvốnđầutưbanđầu(36.000đôla)-hoặc100.000.000đôlathayvìchỉlà2.250.000đôlatrongvòng18tháng.

Theođộcgiảđo,lỗinàylàdotôiđãkhôngtậndụngđượclợithếcủanhữngdaođộnggiácảlớnvàlợinhuận.Tôiđãkhôngtáiđầutưnhữnglợinhuậncủamình.

Tấtnhiên,nhữngýkiếnđềumuộn.Cùngvớibứcthưđólànhữngbiểuđồcụthểminhchứngchogiảthuyếttrên.Trongvòng18tháng,tôicóthểtăngsốvốnlên140lần?200lần?1.000lần?

Cólẽthế.Nhưngtôihàilòngvớinhữnggìđãlàm.Tôixâydựngsựnghiệpbằngcáchtránhbánnon,vànhờđóđãtạoramộtsựchuyểnbiếntrongphầnlớncáccổphiếukhisửdụngmộtcôngcụduynhất:Truytìmnhữngđiểmchặnlỗ.

Tôikhámphárarằngkhôngcóthànhcôngnàokhôngđilêntừmấtmát.Nhưngtôiđãkhôngphảinhờđếnbấtkỳmộtsựdànxếpnàomàvẫnhạnchếđượcnhữngmấtmátđóxuốngdưới10%.Lợinhuậnlàcôngviệccủathờigian,vìthếphảicónhữnglýdoxácđángđểgiữmộtcổphiếukhôngsinhlờikéodàiquábatuần.

Phươngphápchặnlỗcủatôicóhaitácđộng.Nócứutôithoátkhỏinhữngcổphiếusaivàđưatôiđếnvớinhữngcổphiếuđúng.Tấtnhiên,phươngphápcủatôikhôngthểápdụngvớitấtcảmọingười.Nhưngnóhoạtđộnghiệuquảvớitôi.Bằngcáchnghiêncứukỹnhữnggìtôiđãlàm,tôihyvọngbạnsẽthấycuốnsáchnàyhữuích.

NICOLASDARVAS

Paris

Tháng2năm1971

KẺMẠOHIỂM

Chương1.ThờigianởCanadaĐólàtháng11năm1952.Khitôiđangbiểudiễntronghộpđêm“LatinQuarter”thuộckhuManhattancủaNewYork,thìngườiquảnlýgọiđiện.Ôngnhậnđượclờimờitôivàbạnmúacủatôi,Julia,đếndiễnởhộpđêmToronto.HaianhemtraisinhđôiAlvàHarrySmithlàchủhộpđêmnàyvàhọđãcómộtđềxuấtrấtbấtthườngvớitôi:thanhtoánthùlaochotôibằngcổphiếuthayvìtiềnmặt.Trongnghềdiễn,tôitừngcónhữngtrảinghiệmlạlùng,vàđâylạilàmộttrảinghiệmmớilạnữa.

Tôihỏikỹhơnvềviệcnàyvàđượcbiết,họđangchuẩnbịtrảchotôi6.000cổphiếucủamộtcôngtytênlàBRILUND.ĐâylàmộtnhàmáykhaikhoángcủaCanadamàAlvàHarrythamgiasởhữu.Thờigianđócổphiếunàycógiá50xumộtcổphiếu.

Tấtcảnhữnggìtôibiếtvềcổphiếulàgiácủanóthườngdaođộnglên.Vìthế,tôiđềnghịanhemnhàSmith,nếugiácổphiếuxuốngthấphơn50xu,họsẽthanhtoánchotôiphầnchênhlệch.Họđồngývớiyêucầunàytrongthờihạnsáutháng.

Docómộtsựcốngẫunhiên,nêntôikhôngthểhoànthànhhợpđồng.Vìthấyáingạinêntôiđềnghịmuasốcổphiếuđó.TôigửianhemSmithmộttấmséctrịgiá3.000đôlavànhậnlại6.000cổphiếucủaBRILUND.

Tôikhôngnghĩgìvềchuyệnđónữachođếnhaithángsau,tôitìnhcờliếcnhìngiácủacổphiếuBRILUNDtrênbáo.Tôiđứngbậtdậytừghếcủamình.CổphiếuBRILUNDtrịgiá50xutrướcđâycủatôigiờđangđượcđịnhgiá1,90đôla.Tôibánchúngngaylậptứcvàkiếmđượckhoảntiềnlãigần8.000đôla.

Đầutiên.tôikhôngtinđólàsựthật.Vớitôi,nónhưmộtphépthuật.Tôithấymìnhgiốngnhưmộtngườilầnđầutiênthamgiacuộcđuavàcómaymắncủangườimớibắtđầu.Nhậnđượctiềntừchiếnthắng,anhtachỉđơngiảntựhỏi:“Điềunàysẽcònkéodàibaolâunữa?”.

Tôichợtnhậnramìnhđãbỏlỡmộtcơhộitốttrongcuộcđời.Tôiquyếttâmthamgiavàothịtrườngchứngkhoán.Tôichưatừngdodựvềquyếtđịnhnày,nhưngquảthựctôicònbiếtquáítvềlĩnhvựccựckỳxalạ:chứng

khoán.

Tôihoàntoànkhôngbiếtmộtchútgì.Thậmchí,tôicònkhôngbiếtđếnsựtồntạicủathịtrườngchứngkhoánởNewYork.TấtcảnhữnggìtôibiếtlànhữngcổphiếucủaCanada,đặcbiệtlàcổphiếucủacáccôngtykhaikhoáng.Vìchúngđãđemlạilợinhuậnlớnchotôi,nênđiềukhônngoanmàtôicầnlàmlàtiếptụcđầutưvàochúng.

Nhưngtôinênbắtđầuthếnào?Làmthếnàođểtìmđượcnhữngcổphiếunênmua?Bạnkhôngthểchọnchúngmộtcáchngẫuhứng.Bạncầncóthôngtin.Đólàvấnđềnangiảiđốivớitôi:làmthếnàođểcóthôngtin?Tôinhậnthấyđiềunàylàkhôngthểvớimộtngườibìnhthường.Sauđó,tôilạinghĩcầnphảihỏimọingườiđểkhámpháranhữngbímậtlớn.Tôinghĩnếucốgắng,tôicóthểlàmquenvớinhữngngườiamhiểu.Vìthế,tôihỏitấtcảmọingườitôigặpđểtìmhiểuxemhọcóbiếtthôngtingìvềthịtrườngchứngkhoánkhông.Làmviệctrongcáchộpđêm,tôiđượcgặpnhiềungườigiàucó.Nhữngngườigiàucóchắcchắnsẽbiết.

Thếnên,tôihỏihọ.Câuhỏithườngtrựccủatôilà:“Ôngcóbiếtcổphiếunàotốtkhông?”Thậtlạ,dườngnhưaicũngbiếtmộtcổphiếunàođó.Điềuđóthậtđángngạcnhiên.Rõràng,tôilàngườiMỹduynhấtkhôngcóthôngtinriêngnàovềthịtrườngchứngkhoán.Tôiháohứclắngnghenhữnggìhọnóivàtuyệtđốitintưởnglàmtheohọ.Tôimuanhữngcổphiếumàmọingườikhuyênnênmua.Tôimấtnhiềuthờigianmớinhậnrađâylàphươngphápkhôngbaogiờhiệuquả.

Tôilàmộtmẫungườilạcquan.Tôiđãmuacổphiếucủanhữngcôngtymàtôithậmchíkhôngthểđánhvầnnổitênchúng.Tôicũngchẳngbiếthọkinhdoanhgìvàởđâu.Chắckhôngcómộtngườimuacổphiếunàolạingờnghệchvàthiếuhiểubiếtnhưtôihồiđó.

Đầunăm1953,tôibiểudiễnởToronto.Vìvậnmaybấtthườngđầutiên8.000đôlacủatôivớicổphiếuBRILUND,nêntôiluônchorằng,Canadachínhlàmộtmảnhđấttàichínhmàumỡ.Vìthế,tôinhậnđịnhrằngđâychínhlàmộtnơitốtđểtìmkiếmnhững“máchbảohiệuquả”.Tôihỏimộtvàingườixemhọcóbiếtmộtnhàmôigiớinàotốt,đángtincậykhông,vàcuốicùngtôicũngđượcgiớithiệumộtngười.

Tôiđãbấtngờvàcảmthấythấtvọngkhitìmđượcvănphòngcủaông.Đólàmộtcănphòngnhỏ,nhếchnhácgiốngnhưmộtphònggiam,chứađầysáchvàtrêntườngchằngchịtbiểubảng.Saunày,tôibiếtchúnglà“biểuđồ”.Ở

đây,khôngcónhiềudấuhiệucủasựthànhcôngvàhiệuquả.Ngồisaubànlàmộtngườivócdángnhỏbé,đangnghiềnngẫmcácconsốvàsáchvở.Khitôihỏiliệuôngcóbiếtcổphiếunàotốtkhông,ôngđãđáplờingaylậptức.

Ôngmỉmcườivàlôitừtrongtúiramộttấmséccótrảcổtứcvàcóintêncủamộtcôngtyvàngnổitiếng,KERR-ADDISON.

Ôngđứngdậyvànói:“Anhbạncủatôi,hãynhìncáinàyđi.Tấmséccótrảcổtứcđóđánggiágấpnămlầnsốtiềnmàchatôiphảitrảchocổphiếugốc.Đólàloạicổphiếumàtấtcảmọingườiđềutìmkiếm”.

Cổtứcđượctrảgấpnămlầngiácủacổphiếugốc!Điềunàyhấpdẫntôinhưhấpdẫnbấtkỳmộtngườinàokhác.Cổtứcđangtrảlà80xunênchaôngđãchỉphảitrả16xuchocổphiếuđó.Điềuđóxemrarấttuyệtvờivớitôi.Tôikhôngnhậnrarằngphảigiữcổphiếutrongsuốt35nămđểcóđượckhoảncổtứcnày.

Ngườiđànôngnhỏbéđómôtảcáchôngtìmnhữngloạicổphiếukiểuđótrongnhiềunămnay.Từthànhcôngcủachamình,ôngchorằngcổphiếutốtphảinằmtrongnhữngmỏvàng.Cuốicùngôngtacũngtìmđượcnó.ĐólàcổphiếuEASTERNMALARTIC.Saukhinghiêncứusốliệusảnxuất,bảnkêgiávàthôngtintàichính,ôngquảquyếtcôngtyvàngnàysẽtănggấpđôikhảnănghiệntại,vìthế5đôlađầutưvàocổphiếusẽnhanhchóngtrởthành10đôla.

Trướcnguồnthôngtinuyênbácnày,tôilậptứcmua1.000cổphiếuEASTERNMALARTICvớigiá290xu.Cổphiếunàynhanhchónggiảmxuống270xu,sauđótiếptụcgiảmxuống260xu,vìvậytôilolắngtheodõi.Chỉtrongvòngvàituần,nógiảmxuốngchỉcòn241xu,vàtôitứctốcbánhết.Tôikếtluậnrằngnhàmôigiớivốntínhthậntrọngvàcótưduysốhọcnàykhôngbiếtlàmthếnàođểtạoramộtvậnmay.

Mọithứcứtiếptụcthôimiêntôinhưthế.Tôivẫnkhôngdừnglàmtheonhữngmáchbảonhưnghiếmkhitôilãi.Đôikhi,tôicũngkiếmđượcmộtchútnhưngsốtiềnđóchưađủbùlỗ.

Tôiđúnglàmộtkẻhọcnghề,bởitôithậmchíkhônghềbiếtđếnnhữngthứnhưphímôigiớivàthuếchuyểnđổi.Chẳnghạn,tôimuacổphiếuKAYRANDMINESvàotháng1năm1953.Lúcđó,giácổphiếucủacôngtynàylà10xuvàtôiđãmua10.000cổphiếu.

Tôichămchútheodõithịtrườngvàngàyhômsau,khicổphiếuKAYRAND

tănglên11xumộtcổphiếuthìtôilậptứcgọiđiệnchonhàmôigiớicủamìnhvàyêucầuôngbánchúng.Tôinghĩmìnhđãkiếmđược100đôlachỉtrongvòng24giờ.Tôitinmìnhrấtthôngminhvớicáchkiếmnhanhnhưthế.

Khitôigặplạivànóichuyệnvớinhàmôigiớicủamình,ôngđãhỏitôi:“Tạisaoônglạichấpnhậnlỗtrongthươngvụđó?”-“Lỗư?Tôiđãkiếmđược100đôlacơmà”.Ôngtừtốngiảithíchchotôilàphímôigiớimua10.000cổphiếulà50đôla,phímôigiớibán10.000cổphiếungàyhômsaulà50đôlanữa.Thêmvàođó,tôicònphảichịuthuếchuyểnđổisởhữukhibán.

CổphiếuKAYRANDchỉlàmộttrongrấtnhiềucổphiếumàtôisởhữulúcđó.TôicòncócáccổphiếuMOGULMINES,CONSOLIDATEDSUDBURYBASINMINES,QUEBECSMELTING,REXSPAR,JAYEEXPLORATION.Song,tôikhôngkiếmđượcmộtchúttiềnnàotừchúng.

TôiđãcómộtnămhạnhphúcvớiviệcmuabánởCanadanhưthế.Tôitựthấymìnhlàmộtnhàkinhdoanhthànhcông,mộtnhàbuônbáncổphiếulớn!Tôicứnhảyvàovànhảyrakhỏithịtrườngnhưmộtconcàocào.Tôirấthạnhphúcnếutôikiếmđượchaiđiểm.Tôithườngsởhữu25đến30loạicổphiếutạimộtthờiđiểm,tấtcảđềuvớisốlượngnhỏ.

Tôithườngcócảmtìnhđặcbiệtvớimộtsốloạicổphiếu.Đôikhivìchúnglàcổphiếumàbạnbètôikhuyênmua,đôikhivìchúnglàcổphiếutôitừngthuđượclợinhuận.Dođó,tôithíchnhữngcổphiếunàyhơnnhữngcổphiếukhácvàcoichúngnhư“nhữngtàisảnyêuthích”.

Tôicoichúngthuộcsởhữucủariêngmình,giốngnhưnhữngthànhviêntronggiađình.Tôingàyđêmcầunguyệnchochúng.Tôikểvềchúngnhưngườichakểvềnhữngđứaconmình.Tôichẳngbậntâmkhikhôngaiđánhgiácổphiếuyêuquýcủatôicaohơncáccổphiếukhác.Suynghĩnàykéodàichođếnmộtngàytôichợtnhậnrarằngnhữngcổphiếuyêuquýnhấtcủatôilạiđanggâyrachotôinhữngtổnthấtnặngnềnhất.

Chỉtrongvàitháng,bảnbáocáonhữnggiaodịchcủatôitrônggiốngnhưmộtbảnbáocáomuabáncủamộttrungtâmgiaodịchchứngkhoánnhỏ.Tôicảmthấymìnhđangkinhdoanhtốt.Cóvẻnhư,tôiđangdẫnđầu.Nếutôinghiêncứukỹnhữnggiaodịchcủamìnhthìcólẽtôikhôngthểvuivẻnhưthế.Cólẽtôiđãnhậnthứcđượcrằng,giốngnhưmộtngườichơicácược,tôiđãbịtângbốcvàphấnchấnbởinhữnglợinhuậnnhỏ,vàthườngđơngiảnhóanhữngthualỗ.Tôihoàntoànphớtlờsựthậtrằngtôiđanggiữrấtnhiều

cổphiếucógiáthấphơnnhiềusovớikhimuavàchúngcóvẻđangdậmchântạichỗ.

Đólàthờikỳcủanhữngsựmạohiểmkhờdại,ngungốcmàtôikhônghềcốgắngtìmhiểulídovềviệcmuabáncủamình.Tôiđãlàmtheo“linhcảm”.TôimuanhữngcáitênmàChúagửichotôi,nhữnglờiđồnđạivềviệctìmthấycácmỏvàngvàuranium,tấtcảnhữngđiềumàaiđóđãbảotôi.Khiliêntụcthualỗ,mộtkhoảnlợinhuậnnhỏhiếmhoilạiđemđếnchotôichúthyvọng,giốngnhưmộtcủcàrốttrướcmũimộtconkhỉ.

Chođếnmộtngày,saubảythángmuavàbán,tôiquyếtđịnhxemxétlạiquátrìnhkinhdoanhcủamình.Tôipháthiệnra,mìnhđãmấtgần3.000đôla.

Cũngchínhtrongngàyhômđó,tôibắtđầunhậnthứcđượcrằngcáchkiếmtiềncủamìnhcógìđóchưađúng.Mộtconngườibêntrongbắtđầuthìthầmvớitôirằng,thựcratôichẳnghiểutígìvềnhữngviệcmìnhđanglàm.

Tôiđãbắtđầunhưthếđấy.Tôithềvớibảnthânrằngtôisẽkhôngbaogiờđộngđếnsồtiềngốc3.000đôlatôiđãtrảchocổphiếuBRILUND,vàtôivẫnđangcònkhoảng5.000đôlatiềnlãitừgiaodịchnày.Nhưng,nếutiếptục,tôicóthểgiữđượcnótrongbaolâunữa?

Đâychỉlàmộttrangtríchtừbảnbáocáolỗ-lãicủatôi.Nóchothấytoàncảnhmộtcâuchuyệnbuồnvềsựthấtbạiởquymônhỏ.

CỔPHIẾUOLDSMOKYGAS&OILS

Muagiá19xu

Bángiá10xu

CỔPHIẾUKAYRANDMINES

Muagiá12xu

Bángiá8xu

CỔPHIẾUREXPAR

Muagiá130xu

Bángiá110xu

CỔPHIẾUQUEBECSMELTING&REFINING

Muagiá22xu

Bángiá14xu

Bịámảnhbởinhữngthànhcôngkiểunhư“mộtcủcàrốttrướcmũikhỉ”,tôikhôngbiếtrằngmỗituầntôimấtmộttrămđôla.

Đólàkhókhănđầutiêncủatôivớithịtrườngchứngkhoán.Trongsáunămsauđó,tôicòncóvàilầnthualỗnghiêmtrọngkhác,nhưngxéttrênmộtphươngdiệnnàođó.đâyvẫnlàlầntồitệnhất.Điềunàycòntùyvàoviệctôicótiếptụcthamgiathịtrườngchứngkhoánnữahaykhông.

Tôiquyếtđịnhởlạivàtiếptụcthửsức.

Vấnđềlàtôiphảilàmgìtiếptheo.Chắcchắnphảicómộtcáchnàokhác.Nhưngtôicóthểchứngminhđượcđiềuđóhaykhông?Sựthậtchothấylàtôiđãsaikhinghetheokháchhàngởhộpđêm,nhữngđầubếp,nhữngngườitrunggian.Họcũngchỉlànhữngngườihọcnghềnhưtôi.Họchẳngbiếtgìhơntôi,songhọlạitựtinđưaralờikhuyêncủamình.

Tôichămchúđọctừngtrangbáocáomànhàmôigiớigửichotôi:Mua90xu,bán82…Mua65xu,bán48…

Aisẽgiúptôikhámphánhữngbímậtcủathịtrườngchứngkhoán?TôibắtđầuđọccácbảntintàichínhvàbảngyếtgiácổphiếuCanada.TôitheodõitỉmỉhơnnhữngbảntintưvấnvớinhữnglờikhuyênvềcổphiếutrênSànGiaodịchChứngkhoánToronto.

Tôiquyếtđịnhcầncósựgiúpđỡcủanhữngchuyêngia.Vìthế,tôiđăngkýdịchvụcungcấpthôngtintưvấntàichính.Tôichorằngchínhcácchuyêngiađãphântíchthôngtinvàtưvấntrêncácbảntin.Tôinênlàmtheonhữnglờikhuyênmangtínhchuyênnghiệpnàyvàtừbỏviệcmuacổphiếudựavàonhữngchỉdẫnvớvẩncủangườilạhoặccủanhữngkẻhọcđòikinhdoanhchứngkhoán.Nếulàmtheonhữngchỉdẫncókỹnăngvàcóócxétđoáncủahọ,chắcchắntôisẽthànhcông.

Cónhữngcôngtytưvấntàichínhkhuyếnkhíchđặtmuatạpchícủahọbằngcáchbánbốnấnbảnthửnghiệmđầutiênchỉvới1đôla.Bạncóthểthửnghiệmtrướckhiquyếtđịnhmuatưvấn.

Tôiquyếtđịnhbỏra12đôlađặtmuabảnthửnghiệmnàyvàháohứcđọcnhữngấnbảnhọgửitới.

ỞNewYork,cónhữngcôngtytưvấntàichínhdanhtiếngnhưngnhữngấnbảncủaCanadatôimuathựcrachỉdànhchonhữngnhàkinhdoanhdễbịmắclừamàthôi.Làmthếnàotôinhậnbiếtđượcđiềuđó?Nhữngbảntưvấntàichínhnàylàmtôihàilòngvàphấnkhích.Chúngđơngiảnhóanhữngsuyđoánvềthịtrườngchứngkhoánvàkhiếnmọithứnghecóvẻrấtnhanhvàdễdàng.

Chúngthườngxuấthiệnvớinhữngtiêuđềlớn:

“Muacổphiếunàyngaytrướckhiquámuộn!”.

“Hãymuahếtkhảnăngcóthể!”.

“Nếunhàmôigiớikhuyênbạnkhôngnênmuanó,hãytừbỏnhàmôigiớiđóđi!”.

“Cổphiếunàymanglạilợinhuận100%,hoặchơnthế!”.

Nhữngđiềunàynghegiốngnhưnhữngthôngtinthậtvànóngbỏng.Chúngđángtincậyhơnrấtnhiềusovớinhữngchỉdẫnvớvẩntrongmộtnhàhàng.

Tôiđọcngấunghiếnnhữngấnbảnnày.Chúngthườngmangtínhrộnglượngvàtìnhcảmanhem.Mộttrongsốnhữngấnbảnđónói:

“LầnđầutiêntronglịchsửtàichínhCanada,cácnhàđầutưnhỏlẻsẽcócơhộituyệtvờiđểtrởthànhcổđôngvớigiáưuđãinhưnhữngngườisánglậpcôngtyvìmộttươnglaipháttriểnsánglạnmới.

“NhữngnhàtàiphiệtcủaPhốWallđangcốthâutómtoànbộcổphiếucủacôngtychúngtôi.Song,vớitruyềnthốngđạođức,chúngtôichỉquantâmđếnsựthamgiacủanhữngnhàđầutưcóvốnkhiêmtốn.Nhữngngườinhưcácbạn…”.

Đóchínhlàtôi!Họhiểuchínhxácvịtrícủatôi.TôiđúnglàmộtanhchàngnhỏbéđángthươngkhiluônbịnhữngnhàtàiphiệtcủaPhốWallđẩyvòngquanh.Đúngra,tôichỉnênthươngtiếcchosựngudốtcủachínhmình.

Tôivộivàngchạyđếnchiếcđiệnthoạiđểđặtlệnhmuanhữngcổphiếumàhọkhuyên.Chúnggiảmgiáliêntục.Tôithựcsựkhôngthểhiểunhưngvẫn

khôngmảymaylolắng.Họchắcchắnphảibiếthọnóigìchứ.Cổphiếutiếptheosẽtănggiá.Song,điềuđóhiếmkhixảyra.

Tôiđãđốimặtvớimộttrongnhữngcạmbẫylớncủanhữngnhàkinhdoanhnhỏ:Đólàkhinàonênbướcvàothịtrường.Nhữngđợtgiảmđộtngộtngaysaukhinhàđầutưbỏtiềnralàmộttrongnhữngthửtháchkhókhănnhấtchonhữngngườimớiđặtchânvàothịtrường.Phảimấtnhiềunăm,tôimớinhậnrakhinhữngnhàmôigiớitàichínhkhuyênbạnmuamộtcổphiếunàođó,thìtrướcđó,dựavàonguồntinnộibộhọđãbánchúngratừlâu.

Nhưvậy,khinhàmôigiớirúttiềnrathìnhữngnhàđầutưnhỏthiếukinhnghiệmlạinhảyvào.Họlàngườicuốicùngmongmuốnhưởnglợinhiềunhấtnhưnglạiđượchưởnglợiítnhất.Sốtiềncủahọquánhỏđểnânggiácổphiếuởmứctụtđiểmlớn,saukhicácchuyêngiarútra.

Tạithờiđiểmđó,tôihoàntoànkhônghiểuvìsaocổphiếucủatôilạigiảmgiá.Tôicứnghĩđólàdotôikhôngmay.Nhưnggiờthìtôihiểu,trongmọitrườnghợp,tôiđãbịsắpđặtvàonhữnggiaiđoạnnhưthếvàmấttấtcảnhữnggìmìnhcó.

Khiđầutư100đôla,ngaylậptứctôimất20đến30đôla.Tuynhiên,quảthật,cũngcómộtvàicổphiếulêngiákhiếntôivuivẻ.

ThậmchíkhiđếnNewYork,tôivẫngọiđiệnđặtlệnhchocácnhàmôigiớiởToronto.

TôilàmthếvìtôikhôngbiếtmìnhcóthểgiaodịchvớithịtrườngchứngkhoánCanadaquanhàmôigiớiởNewYork.NhữngnhàmôigiớiởTorontothườnggọiđiệnchỉdẫntôivàtôiluônmuanhữngcổphiếumàhọhoặccáccôngtytưvấntàichínhCanadagợiý.Giốngnhưmộtnhàđầutưnhỏlúcthắnglúcthua,tôicoimọithualỗcủamìnhchỉlàdothiếumaymắn.Tôitinchắcmộtngàynàođótôisẽgặpmay.Khôngphảilúcnào,tôicũngsai-nóimộtcáchnàođóthìđượctrảinghiệmvẫntốthơnlàkhông.Thỉnhthoảng,tôicũngđãkiếmđượcvàitrămđôla.Nhưng,đóđềulàdongẫunhiên.

Đâylàmộtvídụ.Mộthôm,khiđanglướtquabảngchứngkhoánCanada,tôiđểýđếncổphiếutênlàCALDERBOUSQUET.Tôikhôngbiếtcổphiếuđólàgìvàcôngtynàysảnxuấtcáigì.Nhưngđólàmộtcáitênđẹp.Tôithíchnó,vìthếtôimua5.000cổphiếuvớigiá18xu,hết900đôla.

Sauđó,tôiphảibayđếnMadridđểthamgiamộtvũhội.Mộtthángsau,khitôiquaylại,tôimởbáovàtìmcáitênCALDER.Cổphiếuđãlênđến36xu,

gấpđôigiátôiđãmua.Tôibánvàkiếmđược900đôla.Đólàmộtvậnmayngẫunhiên.

Đólàmộtmaymắn“kép”vìcổphiếuđólêngiákhôngvìmộtlýdoxácđángnào.NếutôikhôngđibiểudiễnởTâyBanNha,rấtcóthểtôiđãbánkhichúngtăngđến22xu.

Đólàmộtgiaiđoạnlạlùngvàđiênkhùngnhưngnóđãđivàodĩvãng.Lúcđótôithấymìnhthựcsựtrởthànhmộtnhàkinhdoanhchứngkhoánlỗilạc.Tôitựhàovìtôiđanglàmviệcdựanhữngkỹnăngđượcđàotạobàibảnhơn,chứkhôngnhưtrướcđâychỉdựavàonhữngthôngtincótừnhữngđầubếpvànhữngthôngtinnghelỏmtừphòngthayđồ.CácnhàmôigiớiCanadavàtưvấntàichínhvẫnkhuyêntôi.Tôingàycàngchìmsâuvàoxãhộicủanhữngnhàkinhdoanhtìmkiếmgiàucótrongnhữngbữatiệccocktail.Nhữngngườiđónóivớitôivềcáccôngtydầumỏvàkhảnăngchúngđangchuẩnbịđạtđếnđỉnhđiểmcủasựgiàucó.HọthìthầmvềnhữngnơicóuraniumởAlaska.HọkhẳngđịnhvềsựpháttriểnmạnhmẽởQuebec.Tấtcảnhữngđiềunàyđảmbảosẽmangđếnnhữngvậnmaylớn,chỉcầnbạncóthểbướcvàothịtrườngchứngkhoánngaylúcnày.Tôiđãlàmthếnhưngchẳngthuđượcchútlợilộcnào.

Cuốinăm1953,tôitrởlạiNewYork.Mườimộtnghìnđôlabanđầugiờchỉcòn5.800đôla.Mộtlầnnữa,tôiphảixemlạimình.Nhữngchỉdẫncủacácchuyêngiakhôngmanglạigiàucónhanhnhưhọđãhứa.Cáccôngtytưvấntàichínhcũngkhôngthểmangđếnnhữngthôngtinchophépbạnkiếmtiềntrênthịtrườngchứngkhoán.Giácổphiếucủahọcóxuhướnggiảmhơnlàtăng.TrêncáctờbáoởNewYork,khôngcógiácổphiếucủaCanada,nhưngvìđammêchứngkhoánnêntôiđọccộttintàichínhtrêncáctờbáonhưtờThờibáoNewYork,tờNewYorkHeraldTribune,vàTạpchíPhốWall.TôikhôngmuabấtkỳcổphiếunàoniêmyếttrênSànGiaodịchChứngkhoánNewYork,nhưngtôivẫnnhớtêncủamộtvàicổphiếuvàmộtvàicụmtừkhóhiểunhư“giaodịchngoài”(muabánkhôngquasởgiaodịchchứngkhoán).

Càngđọc,tôicàngthấyhứngthúvớithịtrườngNewYork.TôiquyếtđịnhbántấtcảcổphiếuCanadacủamình,trừcổphiếuOLDSMOKYGAS&OILSvìtheolờikhuyêncủamộtngườibạn,côngtynàycóhyvọngpháttriểnmạnh.Nhưmọilần,khôngcóbướcpháttriểnlớnnàoxảyra,vàsaunămthángởNewYork,tôiquyếtđịnhtừbỏcuộcchiếnkhôngcânsứcnày.TôibánnhữngcổphiếuCanadacuốicùng,nhữngcổphiếumàtôimuavớigiá19xurồichỉbánvớigiá10xu.Cùnglúcđótôibắtđầulongạikhông

biếtviệc“sănbắt”trong“khurừng”lớnhơnvàgầnnhàhơn-SànGiaodịchChứngkhoánNewYorkcódễdànghaykhông.Tôigọiđiệnchomộtngườibạn,ngườiđạidiệnchođoànkịchEddieElkortcủaNewYork,vàhỏianhấycóbiếtnhàmôigiớichứngkhoánNewYorknàokhông.Anhấyđưachotôimộtcáitên,LouKeller.

PHÂNTÍCHCƠBẢN

Chương2.ĐặtchânvàoPhốWallTôigọichoLouKeller,nóichoôngbiếttôilàaivàmuốngì.Hômsau,Kellergửitôimộtsốgiấytờđểkývàbáochotôibiết,ngaysaukhihoàntrảlạicácgiấytờvàtrảtiềnđặtcọc,tôisẽcótàikhoảntạicôngtymôigiớicủaông.Cómộtđiềugìđóđãxảyravớitôikhinhậnđượcthôngbáođó.Tôiđộtnhiênbắtđầucảmthấymìnhđangtrởthànhmộtphầncủabốicảnhtàichínhlúcbấygiờ.TôikhôngthểmôtảPhốWallvìchưatừngđặtchântớiđó,nhưngchỉcáitêncủanóthôicũngđãcómộtsứchấpdẫnbíẩnđốivớitôi.

Tạiđây,mọithứđangtrởnênnghiêmtúcvàkhácbiệt.Lúcnày,tôicoithờigianthửtháchvậnmaycủamìnhkhicònởCanadachỉhoàntoànlàmộttròđánhbạcđiênkhùngmàsẽkhôngbaogiờ,tôilặplại.

KhitìmhiểunhữngthôngbáogiácủathịtrườngchứngkhoántrêncáctờbáoNewYork,tôithấymìnhdườngnhưđangbướcvàomộtgiaiđoạnmới,thànhcôngcủacuộcđời.NókhônggiốngnhưthịtrườngCanadaliềulĩnhvớinhữngthôngtinrỉtaivềviệckhámpháramỏvànghaymỏUranium.Đólàcôngviệclàmănđángtincậy,mộtconphốhộitụcácchủtịchngânhàngvàcácnhàcôngnghiệplớn.Tôichuẩnbịbướcvàođóvớilòngtônkínhthựcsự.

Tôidựđịnhtiếpcậnthịtrườngchứngkhoánvớimộtsựchuẩnbịchuđáovàkỹcànghơnnhiều.Tôikiểmlạitoànbộtàisảnđểtínhxemmìnhcóbaonhiêuchođầutư.TôiđãbắtđầuởthịtrườngCanadavới11.000đôla-gồm3.000đôlavốnđầutưgốctạicổphiếucủaBRILUNDvà8.000đôlatiềnlãi.Sau14thángkinhdoanhởCanada,sốtiềnnàyđãgiảmđi5.200đôla.TấtcảtôicònlạitừBRILUNDlà5.800đôla.

SốtiềnnàydườngnhưkhôngđủđểgiúptôitiếpcậnvớiPhốWall,vìthếtôiquyếtđịnhsẽđầutưthêm.Tôinângsốtiềnsẽkinhdoanhlênthành10.000đôlanhờtiềntiếtkiệmtừcácbuổidiễn.Đólàmộtconsốđẹptròntrĩnh,vàtôiđặtcọcsốtiềnnàyởcôngtymôigiới.

Vàmộtngày,tôiquyếtđịnhbắtđầukinhdoanh.TôigọiđiệnchoLouKellervớimộttháiđộlãnhđạm,tôicốtỏralàmộttayđầucơtàichínhcókinhnghiệm,tôichỉđơngiảnhỏiôngcổphiếunàotốt.

Bâygiờtôinhậnrarằngloạicâuhỏinàyphùhợphơnvớimộtkẻbánthịtlợn,nhưngKellerđãđápứngcâuhỏicủatôi.Kellergợiýmộtvàicổphiếumàôngchorằng“antoàn”.Ôngcũngđưaranhữnglýdocơbảnđểgiảithíchvìsaonhữngcổphiếunàyđượccoilà“antoàn”.Vìkhônghiểu,tôichămchúlắngnghenhữnglờigiảithíchvềsựtănglợitức,chiatáchcổphiếu,vàtănglợinhuận.BâygiờtôihiểunhữnggợiývàgiảithíchcủaKellerchínhlànhữnglờikhuyênmangtínhchuyêngiacógiátrịnhất.ConngườiđóđãkiếmsốngởPhốWall,hẳnnhiênôngbiếtrõmọithứ.Tuynhiên,ôngchỉ“gợiý”.Ôngnhấnmạnhrằngcácquyếtđịnhlà“tùyởtôi”.Điềunàylàmtôicảmthấymìnhquantrọngvàđượcnắmquyềnchủđộng.

KhimộthoặchaicổphiếuKellerđưaratăngmộtvàiđiểm,tôikhôngmộtchútnghingờvềtínhđúngđắncủathôngtinmàmìnhđangnhậnđượccũngnhưvềtốchấtbẩmsinhcủaông.Điềutôikhôngbiếtlàthựcratôiđangởgiữamộtthịtrườngchứngkhoánđầucơđanglêngiámạnhnhấtmàthếgiớitừngchứngkiếnvàthậtdễđểkiếmlợinhuận,trừkhibạnlàngườicựckỳthiếumaymắn.

Đâylàbavụlàmănđiểnhìnhmàtôiliêntụcđạtđượcđầunăm1954-nhữngthươngvụnàyđãlàmtôitinrằngmìnhlàngườicókhảnăngtrờiphúvớiPhốWall.Cácsốliệutrongbảngnàycũngnhưtấtcảcácbảngsaucủacuốnsáchđềuđượctôitínhcảtiềnhoahồngvàthuế.

200CỔPHIẾUCOLUMBIAPICTURES

Mua:20đôla(4.050,00đôla)

Bán:22,875đôla(4.513,42đôla)

Lợinhuận:463,42đôla

200CỔPHIẾUNORTHAMERICANAVIATION

Mua:24,25đôla(4.904,26đôla)

Bán:26,875đôla(5.309,89đôla)

Lợinhuận:405,63đôla

100CỔPHIẾUKIMBERLY-CLARK

Mua:53,5đôla(5.390,35đôla)

Bán:59đôla(5.854,68đôla)

Lợinhuận:464,33đôla

Tổnglợinhuận:1.333,38đôla

Mỗigiaodịchmanglạichotôihơn400đôla.Đókhôngphảilàmộtsốtiềnlớn,nhưngtôiđãkiếmđượctổngcủacảbavụgiaodịch1.333,38đôlachỉtrongvàituần.

CảmgiácmìnhđanglàmăncólãitạiPhốWall,cộngvớimộtsựkínhsợtựnhiênconphốnày,tạochotôicảmgiáchạnhphúcngâyngô.TôitưởngmìnhnhưđangrũbỏdầncáivịthếnghiệpdưởCanadavàtrởthànhngườitrongcuộc.Tôikhônghềnhậnraphươngphápcủatôikhôngtiếntriểngì.Tôichỉdùngnhữngtừhoamỹhơnđểcheđậynó.Vídụ,thayvìcoilờikhuyêncủanhàmôigiớilànhữngchỉdẫnmangtínhchấtquyếtđịnhtrongviệcmuabánchứngkhoán,tôicoiđóchỉlànhững“thôngtin”.Tôicũngchorằngmìnhđãtừbỏthóiquennghetheochỉdẫn,thayvàođólàtiếpnhậnnhữngthôngtinchínhxácdựatrêncácbằngchứngkinhtếđúngđắn.

Sauđó,mọichuyệnvẫntiếptục“xuôichèomátmái”.Đâylàmộtvàigiaodịchtrongtháng4và5củanăm1954:

Lợinhuận,lợinhuận,vàlợinhuận.Sựtựtincủatôiđãlênđếnđỉnhđiểm.

ĐâyrõràngkhôngphảilàđấtnướcCanada.Tạiđây,mọithứtôichạmvàođềubiếnthànhvàng.Cuốitháng5,sốvốnbanđầu10.000đôlacủatôiđãtăngthành14.600đôla.Nhữnglầnthualỗthithoảngxảyracũngkhônglàmtôimấybậntâm.Tôixemchúngnhưnhữngsựtrìhoãnnhẹnhàngvàkhôngthểtránhkhỏitrênconđườngtiếntớisựgiàucó.Nhưvậy,khithànhcông,tôilạicatụngbảnthâncònkhithualỗ,tôithườngđổlỗichonhàmôigiới.

Tôivẫntiếptụcmuabáncổphiếu.Cóhômtôigọiđiệnchonhàmôigiớitới20lần/ngày.Nếumỗingàykhôngtiếnhànhítnhấtmộtgiaodịch,tôithấymìnhkhônglàmtrònbổnphậnvớithịtrường.Khithấymộtcổphiếumớilênsàn,tôimuốnsởhữuchúngngaylậptức.Tôitìmkiếmcổphiếumớinhưmộtđứatrẻkhaokhátcónhữngmónđồchơilạ.

NhữnggiaodịchmàtôiđượcthamgiaởPhốWallvàotháng7năm1954sẽchothấycôngsứctôiphảibỏra:

Lợinhuậncuốicùngcủatôiquatấtcảcácgiaodịchnàylà1,89đôla.Cònngườiduynhấtvuivẻsautấtcảnhữnggiaodịchnàykhôngaikhácchínhlànhàmôigiớicủatôi.TheoluậtcủaSànGiaodịchChứngkhoánNewYork,tổngsốtiềnhoahồngcủaôngqua10giaodịchnàylà236,65đôla.Thêmvàođó,lợinhuận1,89đôlacủatôichưatínhđếnsốtiềntôiphảitrảchocáccúđiệnthoại.

Tuyvậy,chỉcóduynhấtmộtđiềuthựcsựlàmtôiphiềnlòng.Tôikhônghiểumộtnửasốtừmànhàmôigiớicủatôidùngđểnóivềthịtrườngchứngkhoán.Tôikhôngmuốnlộrasựngudốtcủamình,vìthếtôiquyếtđịnhtìmhiểunhữngvấnđềnày.KhôngchỉđọcnhữngmụcthôngtintàichínhtrêncácbáorahằngngàycủaNewYork,tôibắtđầuđọcthêmsáchvềthịtrườngchứngkhoánđểcóthểtựtinnóichuyệnngangtầmvớinhàmôigiớicủamình.

Dầndần,tôiquenvớimộtchuỗicáctừmớivàluôncốgắngsửdụngchúngliêntục.Tôibịthuhútbởinhữngtừnhưlợinhuận,cổtức,vốnhóa.Tôiđãhọcđượcrằng“lợinhuậnmỗicổphiếu”là“tổnglãicủacôngtychiachotổngsốcổphiếuhiệncócủacôngtyđó”vàrằng“cổphiếuniêmyết”là“nhữngcổphiếuđượcđịnhgiátrênSànGiaodịchChứngkhoánNewYorkvàSànGiaodịchChứngkhoánMỹ”.

Tôitìmhiểuđịnhnghĩavềcổphiếu,tráiphiếu,tàisản,lợinhuận,vàphầntrămlợitức.

Cóquánhiềuthứđểđọc,bởivìcóhàngtrămcuốnsáchđượcxuấtbản,viếtvềthịtrườngchứngkhoán.Sáchviếtvềthịtrườngchứngkhoáncònnhiềuhơnlượngsáchviếtvềcácđềtàivănhóa.

Tạithờiđiểmnày,tôiđọcnhữngcuốnsáchnhư:

Vớivốntừmớivàkiếnthứcchứngkhoánrộnghơn,thamvọngcủatôicànglớnhơn.TôithấyđãđếnlúcmìnhtìmmộtvậnmayBRILUNDkhác.ỞđâuđósẽphảicómộtcổphiếutănggiátốtnhưBRILUND,tôigọiđó“cổphiếugiárẻ”.

TôibắtđầuđăngkýcáctưvấnthịtrườngchứngkhoáncủaMoody’s,Fitch,vàStandard&Poor’s.Họcungcấpchotôinhữngthôngtinmàtheotôilàrấttuyệtvờitrừmộtđiềulàtôichẳnghiểuchúngmộtchútnào.

Cómộtvàiđoạnnhưthếnày:

“Mứctiêudùngcủakháchhàngcótriểnvọngtăngmạnh,cộngvớisựtiếnbộtronghiệuquảsảnxuất,tạonềntảngchonhữnglợinhuậntươngđốitốtvàsựtăngtrưởngcổtứccủanhữngcôngtynày.Chúngtôimongrằngsựbấttuâncácquyluậtliêntụcsẽchỉdiễnranhấtthờidướimộtcáivỏmàtrongđóthịhiếuthịtrườngmớisẽphổbiến”.

Họrấtđànghoàng,ấntượng.Họnóichotôimọithứtôimuốnbiết,trừmộtđiềuhọkhôngthểnóiđượclàcổphiếunàosẽtănggiágiốngnhưcổphiếucủaBRILUND.

Càngđọc,tôicàngthấytòmò.Tôimuốnxemnhữngnhàcungcấpdịchvụkhácđangnóigì.Tôicũngbiếtchỉvới1đôla,tôisẽđượcdùngthửnhữngbảntintưvấntrongvòngbốntuần.Dođó,tôiđăngkýthửgầnhếtcácdịchvụcủacáccôngtyđượcquảngcáo.

Tôithuthậpcácbàibáotừmọinơi,từnhữngtờnhậtbáo,cộttintàichính,bìasách.Hễthấycôngtynàocódịchvụtàichínhmớilàtôiđặtngay1đôlavàohòmthư.

Khinhậnđượcbảntintưvấn,tôingạcnhiênkhithấychúngthườngmâuthuẫn.Nhiềucổphiếuđượcmộtcôngtytưvấnkhuyênmuavàothìlạiđượcmộtcôngtykháckhuyênbánra.Tôithấynhữnggợiýcũngmậpmờ.Họsửdụngnhữngthuậtngữkhóhiểuvàkhônggiảithíchnhưlà“Muangược”hay“Muakhithịtrườngđóngbăng”.

Tôiquáđềcaotấtcảnhữngđiềunàyvàtôiđọcchúngsaysưa,hyvọngsẽtháogỡđượcbímậtcủaloạicổphiếuchỉcóthểtănggiá.

Mộtngàycómộtcôngtytưvấn-côngtynàytựhàovềviệcchỉcungcấpấnphẩmtừnămđếnsáulầnmộtnăm-xuấtbảnmộtấnphẩmrấtbóngbẩy,gầnnhưmộtquyểnsáchhoànchỉnhnghiêncứucổphiếucủaEMERSONRADIO.NósosánhcôngtynàyvớimộtcôngtytênlàR.C.AvàthểhiệnquanđiểmthiênvềEMERSONRADIO.Nóđisâuphântíchvốnhoá,doanhthu,lợinhuậntrướcthuế,lợinhuậnsauthuế,lợinhuậntrênmộtcổphiếu,tỉsốgiátrênlợinhuậncủacổphiếuEMERSON.

Tôikhônghiểutấtcảnhữngđiềunày,nhưngtôirấtấntượngbởinhữngtừmangtínhuyênbácvànhữngsosánh,phântíchrấtkhoahọc.HọkhẳngđịnhcổphiếucủaEMERSONhiệnđangđượcbánởmứcgiákhoảng12đôla,đánglẽphảiđánggiá30đến35đôlanếusosánhvớigiácủaR.C.A.tạithờiđiểmđó.

Nhưmộtphảnxạ,tôimuacổphiếucủaEMERSON.Tôiđãtrả12,5đôla,mộtcáigiámàdườngnhưvẫncònthấphơnnhiềuchomộtcổphiếumàquyểnsáchbóngloángkiađãkhẳngđịnhvớitôilàđánggiátớicả35đôla.Điềugìđãxảyra?Loạicổphiếukhôngthểthấtbạinàybắtđầugiảmgiámạnh.Bốirối,bấtngờ,tôibánchúng.

Bâygiờ,tôichắnrằngnhữngnhàphântíchthựcthụcủaPhốWall,nhữngngườiđãchuẩnbịcuốnsáchbóngbẩynày,khôngcógìngoàinhữngkháiniệmdữdộinhất,nhưngtôiphảithôngbáomộtđiềuchỉđểkhẳngđịnhmột

sựthậtlàđếncuốinăm1956,cổphiếunàygiảmxuốngchỉcòn5,75đôla.

Cũngkhoảngthờigianđó,tôinghemộtcâunóiđãđượctruyềnkhẩuquanhiềuthếhệởPhốWall,nhưngvớitôithìnócònmới,rằng:“Bạnkhôngthểbịphásảntừnhữngcốgắngđạtlợinhuận”.Tôithựcsựbịấntượngbởicâunóinàyvàtôiquyếttâmđưacâunóiđóthànhsựthực.Vàđâylàcáchtôiđãthựchiện.

Mộttrongnhữngcổphiếudẫnđầuthịtrườnghồiđầutháng2năm1955làcổphiếucủaKAISERALUMINUM.Theolờikhuyêntừnhàmôigiới,tôimua100cổphiếuvớigiá63,375đôlavàtrảtổngcộng6.378,84đôlachosốcổphiếu.Cổphiếunàytăngnhanh,vàtôibánkhiởgiá75đôla.Tôinhậnđược7.453,29đôlavàthuvề1.074,45đôlalợinhuậnchỉtrongvòngchưađầymộttháng.

Hyvọngvềmộtlợinhuậnnhanhkhác,tôichuyểnsangmua100cổphiếucủaBOEINGvớigiá83đôla.Tôitrả8.343,30đôlachosốcổphiếunày.Cổphiếunàygầnnhưbắtđầugiảmngaylậptức.Bốnngàysau,tôibánvớigiá79,875đểnhậnvề7.940,05đôla.Tôilỗ403,25đôlaquagiaodịchnày.

Cốgắnggỡlại,tôimuacổphiếucủaMAGMACOPPERtrongtuầnđầutiêncủatháng4.Nóđangđượcbánvớigiá89,75đôla.Tôiđãtrả9.018,98đôlacho100cổphiếu.Ấyvậymàngaysaukhitôimua,cổphiếubắtđầugiảmgiá.Haituầnsauđótôiđãbánchúngvớigiá80,5đôlađểnhậnlại8.002,18đôla.Tôilỗ1.016,80đôla.

Cùngthờigiannày,cổphiếucủaKAISERALUMINUM,cổphiếumàtôiđãbánđitrongtuầnđầutiêncủatháng3,lạităngđến82đôla.Mộtcôngtytưvấnkhuyêntôinênmua,nêntôiđãquaylạimua100cổphiếuvớigiáđó.Tôitrả8.243,20đôla.

Nămphútsauđó,nóbắtđầugiảm.Vìkhôngmuốnphảichấpnhậnthêmrủiromấtmátnữa,tôibánvớigiá81,75đôlavànhậnlại8.127,59đôla.Điềunàycónghĩalàchỉtrongvòngnămphútmuabántôiđãmất115,61đôla,tínhcảtiềnphímôigiới.

ỞthươngvụKAISERđầutiên,tôiđãkiếmđượcmộtlợinhuậnlà1.074,45đôla.Tổngthualỗdoviệcbánravàmuavàonhữngcổphiếukháclà1.535,66đôla.Nhưvậy,sauvònggiaodịchbắtđầuvớiKAISERvàkếtthúccũngvớiKAISER,tôiđãlàmmất461,21đôla.

Đâylàmộttrườnghợpkhác.Từtháng11năm1954đếntháng3năm1955,

tôiluônmuavàorồilạibánramộtcổphiếutênlàRAYONIER.Chỉtrongvòng18tháng,cổphiếunàyđãtăngtừxấpxỉ50đôlađến100đôla.ĐâylànhữnggiaodịchcủatôivớiRAYONIER,với100cổphiếuởthờiđiểmđó:

Tổnglợinhuậntôiđãkiếmđượcquamộtchuỗinhữnggiaodịchmuabánnàylà1.238,12đôla.Nhưngsauđócáimôhìnhthualỗcũđãtựnólặplại.Tháng4năm1955,tôichuyểnsangmuacổphiếucủaMANATISUGAR.Tôimua1.000cổphiếuvớigiá8.75đôlavàtrả8.508,80đôlachosốcổphiếuđó.Ngaykhitôimuaxongnóbắtđầugiảmvàtôiđãbánraởnhiềugiákhácnhaunhư7,75;7,625;và7,5.Tôiđãnhậnlạitoànbộ7.465,70đôla,vàmất1.043,10đôla.Nhưvậysốlợinhuậnmàtôicònlạilà195,02đôlasaunhữnggiaodịchvớicổphiếucủaRAYONIERvàMANATI.

Tuynhiên,nếunhưtôiđãgiữvụmuahồitháng11vớicổphiếucủaRAYONIERmàkhôngliêntụcnỗlựctìmkiếmmộtlợinhuậnkhác,vàtôibánchúngvàotháng4vớigiá80đôla,tôiđãthuvềmộtlợinhuậnlà2.612,48đôla,thayvìchỉcó195,02đôla.

Tấtcảnhữngđiềunàyphủđịnhcâunói:“Bạnkhôngthểbịphásảntừnhữngcốgắngđạtlợinhuận”.Nhưnglúcấytôikhôngnhậnrađiềunày

Thịtrườngchứngkhoántheocáchnóiđơngiảndễhiểucủatôilànơi:“Muarẻ,bánđắt”.Nhưngtôicóthểmuanhữngcổphiếurẻởđâu?Trongkhiđitìmmộtchỗtiếnhànhthươnglượng,tôikhámphárathịtrườngOTC,đólàthịtrườngcủanhữngcổphiếukhôngniêmyết.Tôibiếtrằngđểđượcniêmyếtvàgiaodịchtrêncácsàngiaodịchchứngkhoán,mộtcôngtyphảituântheonhữngquyđịnhtàichínhrấtnghiêmngặt.NhữngđiềunàykhôngápdụngvớinhữngchứngkhoángiaodịchOTC.

Vìthế,vớitôi,thịtrườngnàylàmộtnơihoànhảođểcóđượcnhữngthươnglượng.Tôingờnghệchtinrằngnhữngcổphiếukhôngniêmyếtsẽcóítngườibiếtvàtôisẽmuachúngvớigiárẻ.TôivộivàngđăngkýTạpchíThịtrườnggiaodịchOTCvàbắtđầutìmkiếm.

Tôiháohứctìmtrongsốhàngnghìnnhữngcáitênmàcóthểtiếnhànhthươnglượng.TôimuanhữngcổphiếunhưcổphiếucủaPACIFICAIRMOTIVE,COLLINSRADIO,GULFSULPHUR,DOMANHELICOTER,KENNAMETAL,TEKOILCORPORATIONvàmộtvàicổphiếuíttiếngtămkhác.Điềumàtôikhôngbiếtlàkhitôiđibánnhữngcổphiếunày,mộtvàicổphiếuđãmắckẹtởtaytôinhưnhựađườngvậy.Tôirấtkhóđểbánchúngđivàhiếmkhibánđượcvớigiáđãmua.Tạisaoư?Bởivìnhữngchứngkhoánnàykhôngcómộtluậtlệkhắtkhevềgiácảnhưđốivớinhữngchứngkhoánđượcniêmyết;khôngcónhữngchuyêngiavàcácnhàchuyênmônđểđảmbảochothịtrườngliêntụcvàtrậttự;khôngcóbáocáođểaiđócóthểxemđượcnhữnggiaodịchđangdiễnra.Tấtcảchỉcógiá“Chàomua”vàgiá“Chàobán”.Tôipháthiệnthấynhữnggiánàycáchbiệtnhaurấtxa.Khitôimuốnbánởgiá42đôla,giánàygọilàgiá“Chàobán”,tôichỉtìmđượcmộtngườimuaởgiá38đôla,vàgiánàyđượcgọilàgiá“Chàomua”.Thỉnhthoảngtôikếtthúcđượcởgiá40đôlanhưngcũngkhôngcógìlàchắcchắn.

KhitôitrượtchânvàothịtrườnggiaodịchOTC,tôikhôngbiếtđếntấtcảnhữngđiềunày.Thậtmaymắn,tôinhanhchóngnhậnrarằngđâylàmộtlĩnhvựcđặcbiệtvàchỉsinhlờichonhữngchuyêngia,nhữngngườibiếtnhữngđiềugìđóvềmộtcôngtycụthể.Tôiquyếtđịnhsẽtừbỏvàhướngquaylạivớinhữngchứngkhoánđượcniêmyếttạisởgiaodịch.

Trongsuốtthờigiannày,tôichưatừngmộtlầnhỏivềtínhxácthựccủanhữngtinđồnởPhốWall.Tôikhôngcócáchnàođểbiếtđượcrằngchúng

cũngkhôngcócăncứvànguyhiểmnhưnhữngtinđồnởthịtrườngCanadahaybấtkỳthịtrườngnàokhác.

Nhữngđiềumàtôitinlàthôngtinđúngđắn,đượclantruyềntrựctiếptừPhốWall,đãcuốnhúttôimạnhmẽ.Đâylàhaitrườnghợpđiểnhìnhchothấyrõloạithôngtinmàtôiđãvộivàngtómlấyvàlàmtheo.

MộtngàycómộttinđồnlankhắpthịtrườngrằngBALD-WIN-LIMA-HAMILTON,mộtcôngtycủamộtnhàsảnxuấtcácthiếtbịđườngsắt,đãnhậnđượcđơnhàngđóngmộttàunguyêntử.PhốWallphảnứnglạithôngtinngaylậptức.Cổphiếucủacôngtynàynhẩyvọttừ12đôlađếnhơn20đôla.Khitôingheđượctingiậtgânnàythìcổphiếucủanóđãtăngđếncáimứcsaunàytrởthànhmứcđỉnhđiểm.Tôimua200cổphiếuvớigiá24,5đôla.Sốtiềnphảitrảchothươngvụnàylà4.954,50đôla.Tôigiữsốcổphiếuđótronghaituầnvàtheodõinóvớisựthiếutintưởngtuyệtđốikhinótừtừtrượtxuốnggiá19,25đôla.Sauđó,dùđãnhậnrarằngcóđiềugìđókhôngđúng,nhưngtôivẫnphảibánchúngvàchịulỗ1.160,38đôla.Tuynhiên,tôivẫnlàmđượcmộtđiềutốtnhấtcóthểkhibảnthânđanghoangmang.Tôiđãcóthểphảihứngchịumộtđiềutồitệhơnrấtnhiềuvớicổphiếuđó,bởisaunàynógiảmxuốngchỉcòn12,25đôla.

Mộtlầnkhác,nhàmôigiớicủatôigọiđiệnchotôivànóivớitôirằng,“cổphiếucủaSTERLINGPRECISIONsẽđạtđượctớigiá40đôlatrướccuốinămnay”.Cổphiếuđóhiệnđangđượcđịnhgiá8đôla.Ôngđưachotôimộtlýdo:“Côngtynàychuẩnbịmualạirấtnhiềucôngtynhỏđanglàmăntốtkhácvàsẽpháttriểnthànhtậpđoàn”.Ôngcònnóithêmrằngđâylàthôngtinđầutay.

Vớitôithếlàđủ.Tạisaolạikhôngnhỉ?MộtnhàmôigiớiởPhốWall,ngườimàtôinghĩkhôngthểsai,đãmangtớichotôimộtthôngtinđíchthực.Tôikhôngthểđặtlệnhmuacủamìnhnhanhhơnthế.Tôiquyếtđịnhsẽđánhlớntrậnnày.Tôimua1.000cổphiếucủaSTERLINGPRECISIONvớigiá7,875đôlamộtcổphiếu,hết8.023,10đôla.Tôikhoankhoáichờnótăngđến40đôla.Chẳngnhữngkhôngtăngđến40đôlamànóbắtđầuđixuống.Nóđangtrượtxuốngtừtừ.Khicổphiếucóvẻmuốngiảmxuốngdưới7đôla,rõràngmộtđiềugìđókhôngđúngđãxảyra,vìthếtôiđãbánchúngvớigiá7,125đôlavànhậnlạisốtiền6.967,45đôla.Mẩuthôngtinđóđãlàmtôimất1.055,65đôlachỉtrongvàingày.Cổphiếunàysauđócònxuốngtới4,125đôla.

Nhưngnhữngmấtmátnàyphầnnhiềuđượcbùđắpbởicảmgiáchãnhdiện

khiđượclàmộtphầncủaPhốWall,vìthếtôikhôngngừngtìmkiếmnhữngcơhộimới.Mộtngày,khiđangđọctờTạpchíPhốWall,tôinhìnthấymộtcộtbáocáonhữnggiaodịchchứngkhoándonhânviênvàgiámđốccủanhữngcôngtyđượcniêmyếtthựchiện.Khixemxétnókỹhơntôipháthiệnrarằng,đểtránhnhữngthaotúng,Ủybangiaodịchchứngkhoányêucầutấtcảcácnhânviênvàgiámđốccủacôngtyphảibáocáolạibấtcứkhinàohọmuahaybáncổphiếucủachínhcôngtymình.Đólàmộtđiềuđángđểýđây!Đâychínhlàcáchđểtôibiếtnhững“ngườinộibộ”đanglàmgì.Tấtcảnhữnggìtôiphảilàmlàlàmtheohọ.Nếuhọđangmua,tôicũngmua.Nếuhọđangbán,tôicũngsẽbán.

Tôithửcáchtiếpcậnnày,nhưngnókhônghiệuquả.Khitôibiếtđượccácgiaodịchcủanhữngngườitrongcôngtythìđãquámuộn.Bêncạnhđó,tôithườngpháthiệnrarằngnhữngngườinộibộcũngchỉlàngười.Giốngnhưnhữngnhàđầutưkhác,họcũngthườngmuaquámuộnhoặcquásớm.Tôicòncómộtkhámphákhác.Họcóthểhiểubiếttấtcảvềcôngtycủahọnhưnghọlạikhôngbiếtvềtháiđộcủathịtrườngtrongđócổphiếucủahọđượcbán.

Tuynhiên,quanhiềutrảinghiệmnày,nhữngkếtluậnnhấtđịnhcũngbắtđầuxuấthiện.Giốngnhưmộtđứatrẻbắtđầuhọcchữcứngheđinghelạimộtsốtừ,quakinhnghiệmkinhdoanhtôicũngđãdầndầnnhậnthứcđượcnhữngphácthảocủacácquytắcmàtôicóthểápdụng.Chúnglà:

1.Tôikhôngnênnghetheocáccôngtưvấn,dùởCanadahayởPhốWall.

2.Tôiphảihếtsứcthậntrọngvớilờikhuyêncủanhữngnhàmôigiới.Họvẫncóthểsai.

3.TôinênbỏngoàitainhữngcâunóiđượclưutruyềnởPhốWall,dùnócổkínhvàđángtôntrọngbaonhiêuđinữa.

4.TôikhôngnênmuabánởthịtrườngOTCvìchỉtrongthịtrườngchứngkhoánđượcniêmyếtmớiluônluôncóngườimuakhitôimuốnbán.

5.Tôikhôngnênnghetheonhữnglờiđồnđại,khôngcầnbiếtchúngcóvẻchắcchắnđếnmứcnàođinữa.

6.Vớitôi,hướngtiếpcậncơbảnhoạtđộngtốthơnlàmạohiểm.Tôinênnghiêncứuhướngtiếpcậnnày.

Tôiviếtranhữngquytắcnàychobảnthânmìnhvàquyếttâmhànhđộng

theochúng.Tôixemlạibảnkêkhaicủanhàmôigiớivàsauđópháthiệnramộtgiaodịchđãđưađếnchotôiquytắcthứbảy.Tôipháthiệnmìnhtừngsởhữumộtcổphiếumàkhôngbiếtnó.

ĐólàcổphiếucủaVIRGINIANRAILWAYvàtôiđãmua100cổphiếuvàotháng8năm1954vớigiá29,75đôlavớitổngchiphílà3.004,88đôla.Tôiđãmuavàquênbẵngnó,đơngiảnvìtôiquábậnrộnvớinhữngcuộcđiệnthoạibánra,muavàohàngtácổphiếukhácnhau.

VIRGINIARAILWAYchưabaogiờkhiếntôimệtmỏi,vìthếtôiđểnómộtmình.Nógiốngnhưmộtđứatrẻngoanngoãnngồichơiởmộtgóctronglúctôilolắngvàbựcbộivềnhữnghànhvicủamộttánhữngđứatrẻhưkhác.Bâygiờ,khitôiđãnhìnthấytêncủanó-saukhigiữnó11thángtrời-tôikhómànhậnranó.Nóquáimắng,nóđãhoàntoànrakhỏitâmtrítôi.Tôivộivãchạyđếnnhữngbảngchứngkhoáncủamình.Nóđangđứngởgiá43,5đôla.Cổphiếuvốnbịlãngquên,yênbình,vàcótrảcổtứcnàyđãtăngtừtừ.Tôibánnóvànhậnđược4.308,56đôla.Khôngcầnmộtnỗlựcnàocủabảnthân,haythậmchímộtchútmệtmỏi,nóđãkiếmchotôi1.303,68đôla.Nócũngkhiếntôilờmờhiểuramộtđiềuvừatrởthànhmộtnguyêntắccủatôi.

7.Tôinêngiữmộtcổphiếuđanglêntrongmộtthờigiandàihơnlàchạytheomộttácổphiếutrongmộtthờigianngắn.

Nhưngcổphiếunàosẽtăng?Làmthếnàođểtựtôitìmranó?

TôiquyếtđịnhphântíchlạicổphiếucủaVIRGINIARAILWAY.Điềugìđãgâyrasựtănggiáđángkểcủanótrongkhinhữngcổphiếukháclạirớtxuống.Tôihỏinhàmôigiớicủatôiđểbiếtthêmchitiết.Ôngbảotôilàcôngtynàytrảcổtứccaovàcólịchsửlợinhuậntốt.Vịthếtàichínhcủanóthìxuấtsắc.Bâygiờtôiđãbiếtlídocủasựtăngnhanhđó.Đólàmộtlídocócơsở.Nóthuyếtphụctôivềsựđúngđắncủahướngtiếpcậncơbảncủamình.

Tôicũngquyếttâmsẽpháttriểnphươngphápnày.Tôiđọc,học,phântích.Tôitiếnhànhmộtcáchbàibảnđểtìmnhữngcổphiếulýtưởng.

Tôinghĩtôinghiêncứukỹnhữngbảnbáocáocủacôngty,tôicóthểtìmramọithôngtinvềmộtcổphiếuvàcóthểquyếtđịnhđócóphảilàmộtsựđầutưtốthaykhông.Tôibắtđầuhọcmọithứvềbảngcânđốivàcácnguồnlợinhuận.Nhữngtừnhư“tàisản”,“nợ”,“vốnhóa”…trởnênquenthuộctrongvốntừvựngcủatôi.

Trongnhiềuthángtôiđãgiảiquyếtđượcnhữngvấnđềnày.Saukhikếtthúccôngviệchằngngàycủamình,nhiềuđêmtôiđãnghiềnngẫmhàngtiếngđồnghồnhữngbảnkêkhaicủahàngtrămcôngty.Tôisosánhtàisản,nợ,tỉsốlãiròngtrêndoanhthu,vàtỉsốgiátrênlợinhuậnmộtcổphiếucủachúng.

Tôilướtquadanhsách:

Nhữngcổphiếucóđánhgiáchấtlượngcaonhất

Nhữngcổphiếumàcácchuyêngiathích

Nhữngcổphiếuđangđượcbánvớigiáthấphơnnhiềusovớigiátrị

Nhữngcổphiếucótìnhhìnhtiềnmặttốt

Nhữngcổphiếuluôntrảcổtức

Tuynhiên,quanhđiquẩnlại,tôilạiphảiđốimặtvớimộtvấnđềcũ.Khimọithứnhìncóvẻhoànhảotrêngiấy,khibảngcânđốikếtoáncóvẻđúng,nhữngtriểnvọngsánglạn,thìthịtrườngchứngkhoánlạikhôngbaogiờhoạtđộngtươngứngvớinhữngđiềuđó.

Vídụ,saukhinghiêncứu,sosánhcẩnthậnvịthếtàichínhcủarấtnhiềucôngtydệt,tôiquyếtđịnhrằngbảngcânđốikếtoánchothấycổphiếuAMERICANVISCOSEvàSTEVENSlànhữnglựachọntốtnhất.TôihoangmangkhônghiểutạisaomộtcổphiếukháctênlàTEXTRONlạicógiácaotrongkhihailựachọncủatôithìkhông.Tôitìmthấynhữngđiềutươngtựlặplạitrongnhữngnhómngànhkhác.

Thấtvọngvàmộtchútlúngtúng,tôitựhỏiliệutôicónênkhônngoanlàmtheođánhgiácủamộtchuyêngiacóamhiểusâusắchơnvềnhữnggiátrịcủamộtcôngtykhông.Tôihỏinhàmôigiớicủatôiliệucóchuyêngianàonhưthếkhông.Ônggiớithiệumộtcôngtyrấttincậy,chuyêncungcấpnhữngsốliệuvôcùngquantrọngcủavàingàncổphiếu-bảnchấtcôngviệckinhdoanh,ngưỡnggiácủachúngchotốithiểuhaimươinăm,sựtrảcổtức,cơcấutàichínhvàlợinhuậntrênmộtcổphiếuhằngnămcủachúng.Côngtynàycũngsắpxếpthứtựmỗicổphiếutheomứcđộtươngứngvềtínhantoànvàgiátrị.Tôiháohứcmuốnxemcôngtynàycungcấpthôngtingì.

NhữngcổphiếuThượngHạnglàcổphiếumàviệctrảcổtứctươngđốichắcchắn,đượcxếphạng:

AAA-Antoànnhất

AA-Antoàn

A-Vữngchắc

NhữngcổphiếuĐángĐểĐầuTưlàcổphiếuthườngtrảcổtức:

BBB-Tốtnhất

BB-Tốt

B-Khátốt

NhữngcổphiếuhạngThấpHơn,hiệnđangtrảcổtứcnhưngtươnglaithìkhôngchắc:

CCC-Tốtnhất

CC-Triểnvọngcổtứctươngđốitốt

C-Triểnvọngcổtứcyếu

NhữngcổphiếuHạngThấpNhấtgồm

DDD-Khôngcótriểnvọngtrảcổtức

DD-Giátrịnhìnthấythấp

D-Khôngcógiátrịnhìnthấy

Tôinghiêncứutấtcảnhữngđánhgiánàyrấtcẩnthận.Cóvẻnhưnhưrấtđơngiản.Tôikhôngcầnphảiphântíchbảngcânđốikếtoánvàcácnguồnthucủacôngtynữa.Tấtcảđiềuđóđềuđãđượcgiảithíchrõởngayđây,tôichỉcầnsosánh:AtốthơnB,CtốthơnD.

Tôiđãhàohứngtiếpthuphươngphápmớinày.Vớitôinóhấpdẫnhơnmộtngànhkhoahọcnhạtnhẽo.Tôikhôngcònbịđiềukhiểnbởitinđồn.Tôiđangtrởthànhmộtchuyêngiatàichínhđiềmtĩnhvàkháchquan.

Tôitinchắcmìnhđangxâynềntảngchosựpháttriểncủamình.Bâygiờtôithấymìnhlàngườicóđủtrìnhđộvàtựtin.Tôikhôngngheaivàkhôngxinailờikhuyên.Tôikhẳngđịnhmọithứmàtôiđãlàmtrướcđâylàthiếutrách

nhiệm.Tấtcảnhữnggìtôicầnbâygiờnhiềuthờigianđểlậpbảngsosánhchoriêngmình.

Chương3.CuộckhủnghoảngđầutiênQuanghiêncứutàiliệu,tôibiếtrằngcổphiếucũnglậpnhómtheongành.Nhữngcổphiếutrongcùngnhómcóxuhướngdaođộnggiốngnhautrongthịtrườngchứngkhoán.

Vớitôi,vấnđềrấtlogic,vìvậytôiápdụngphươngphápphântíchcơbảnđểphântích:

a.Nhữngnhómngànhmạnhnhất;

b.Côngtymạnhnhấttrongnhómđó.

Sauđótôisẽmuacổphiếucủacôngtyđóvàgiữchúng,mộtcổphiếulýtưởngnhưthếchắcchắntănggiá.

Tôibắtđầunghiêncứuđặttínhcáchcủamộtcổphiếutrongmốiquanhệvớinhómngànhcủanó.KhitôiđọcbảnbáogiácủacổphiếuGENERALMOTORStôicũngsẽxemngaygiácủacổphiếuCHRYSLER,STUDEBAKERvàAMERICANMOTORS.NếutôixemcổphiếuKAISERALUMINIUM,đôimắtcủatôicũngsẽlậptứcliếcxuốngphíadướiđểxemgiácủacổphiếuREYNOLDSMETALS,ALCOA,vàALUMINIUMLTD.ThayvìđọcnhữngbảngcổphiếutheothứtựA..B..C..,bâygiờtôiluônđọcchúngtheonhữngnhómngành.

Cứkhinàomộtcổphiếubắtđầuhoạtđộngtốthơncảthịtrườngnóichung,tôiquayngaysangquansátbiếnđộngcủanhữnganhemcủanó-nhữngcổphiếuthuộccùngnhómcôngnghiệp.Nếutôithấyanhemcủanócũngđangtăng,tôisẽtìmngườiđứngđầucủagiađìnhđó-đólàcổphiếuđanghoạtđộngtốtnhất,cổphiếudẫnđầu.Tôitínhtoánrằngnếukhôngthểkiếmđượctiềnvớicổphiếudẫnđầuđó,tôicũngsẽkhôngthểkiếmđượctiềnvớinhữngcổphiếutrongnhóm.

Tôithấynhữngviệctôilàmthậtđúngđắn.Hướngtiếpcậnnghiêmtúcvàmangtínhkhoahọcnàysẽsớmbiếntôitrởthànhmộtchuyêngiatronglĩnhvựctàichính.Bêncạnhđó,tôicảmthấyđiềunàykhôngchỉlàlýthuyếtđơnthuần.Tôichuẩnbịđưatấtcảvàothựctếvàsẽkiếmthậtnhiềutiền.

Tôibắtđầubằngcáchtậphợplợinhuậncủatoànbộcácnhómngànhnhưdầu,độngcơmôtô,máybay,vàthép.Tôisosánhnhữnglợinhuậntrongquákhứvớinhữnglợinhuậnhiệntạicủachúng.Sauđótôisosánhnhữnglợinhuậnnàyvớilợinhuậncủacácnhómcôngnghiệpkhác.Tôiđánhgiácẩnthậnlợinhuậncậnbiên,tỉsốP/E(giátrênlợinhuận),vốnhóa.Cuốicùng,sauquátrìnhsànglọckỹlưỡng,tôiquyếtđịnhđầutưvàongànhthép.

Tôikiểmtrađếnchitiếtnhỏnhấtvềngànhnày.Mộtlầnnữatôinghiêncứukỹlạinhữngđánhgiácủamình.

Tôimuốnantoàn,vìthếtôidựtínhmuacổphiểunhóm“A”vàđượctrảcổtứccao.Nhưngkhiđisâutìmhiểu,tôipháthiệncổphiếuhạng“A”làcựckỳhiếmvàphầnlớnlàcổphiếuưutiên.Chúngcótínhổnđịnhcaovàhiếmkhitănggiámạnh.Hiểnnhiênchúngkhôngphảidànhchotôi.

Tôiquyếtđịnhthửcổphiếunhóm“B”.Cổphiếunhómnàycũngtốtvànhiều.Tôichọnnămcổphiếucótiếngnhấtvàlậpbảngsosánh.Tôilàmrấtcẩnthậnnhưthếnày:

Nhìnbảng,tôibắtđầuthấyhàohứng.NógiốngnhưmộtcáilabànchỉrõràngđếncổphiếuJONES&LAUGHLIN.Tôikhôngthểtưởngtượngđược

tạisaotrướcđâykhôngaibiếtđiềuđó.Tấtcảmọithôngtinvềnóđềuhoànhảo.

Nóthuộcnhómngànhtăngtrưởngmạnh

NóxếphạngB

Nótrảcổtứcxấpxỉ6%

TỉsốP/Etốtnhấttrongnhóm

Tôivôcùngphấnkhích.Khôngnghingờgìnữa,đâychínhlàchìakhóavàng.Tôicảmthấyvậnmayđangđến.Đâylàcổphiếugiúptôitrởnêngiàucó.Đâylàmộtsựchắcchắnmangtínhkhoahọctốtnhất,mộtBRILUNDmớihơnvàtolớnhơn.Chắcchắnnósẽtăng20đến30điểm.

Tôilolắngphảinhanhchóngmuamộtsốlượnglớncổphiếuđótrướckhinhữngngườikhácpháthiệnra.Tôitinchắcvàotínhtoándựatrênnhữngnghiêncứurấtcẩnthậncủamình.Dođótôiquyếtđịnhgomtấtcảtiềntôicóđểmuanó.

TôicómộtvàilôđấtởLasVegasnhờtiếtkiệmsaunhiềunămbiểudiễn.Tôithếchấpchúng.Tôicómộtkhoảnbảohiểm.Tôilàmđơnxinvay.Tôicómộthợpđồngdàihạnvớihộpđêm“LatinQuarter”ởNewYork.Tôiđòihọmộtkhoảntạmứngtrước.

Tôikhôngchầnchừvàhoàinghi.Dựatrênnghiêncứuhếtsứckhoahọc,tôikhôngthểmắcsaisótnào.

Ngày23tháng9năm1955,tôimua1.000cổphiếuJONES&LAUGHLINtừnhàmôigiớivớigiá52,25đôla.Sốdưkýquỹkhiđólà70%nêntôichỉphảitrả36.856,61đôlatrêntổngsố52.652,30đôlacho1000cổphiếu.Đểcósốtiềnnày,tôiphảithếchấptấtcảtàisảncủamình.

Bâygiờ,tấtcảviệctôilàmlàngồichờchođếnkhigiátăngvàtôicómộtvụmùabộithucholýthuyếtthuyếtphụccủamình.

Ngày26tháng9,tiasángvụttắt.CổphiếuJONES&LAUGHLINbắtđầugiảm.

Tôikhôngthểtinđiềuđó.Làmsaonhưthếđược.ĐâylàmộtBRILUNDmớicơmà.Nókhiếntôitrởnêngiàucó.Đâykhôngphảitròđỏđen,đólàsự

nghiêncứukỹlưỡngdựatrênnhữngsốliệuphântíchkhôngthểsai.Nhưngcổphiếuđóvẫntiếptụcgiảm.

Tôikhôngthểđốidiệnvớisựthậtđó.Tôiđờđẫncảngười.Tôikhôngbiếtnênlàmgì.Tôinênbán?Làmsaotôilàmthếđược?Dựatrênnhữngnghiêncứutỷmỷcủatôi,mỗicổphiếuJONES&LAUGHLINphảiđánggiáítnhất75đôla.Tôitựđộngviênrằngđâychỉlàmộtbướclùitạmthời.Nólàmộtcổphiêutốtvàổnđịnhnênkhôngcólídogìlạigiảmgiá.Nósẽtăngtrởlại.Tôiphảigiữ.Tiếptụcgiữ!

Ngàyquangày,tôitrởnênsợsệtkhinhìnbáogiá.Tôithấyrunmỗikhigọiđiệnchonhàmôigiới.Tôithấyhồihộpmỗilầnđọcbáo.

Saukhigiảmbađiểm,cổphiếuJONES&LAUGHLINtăngnửađiểm.Hyvọngnhennhómtrởlại.Tôitựnhủđâylàđiểmphụchồi.Nhưngsauđócổphiếulạitiếptụcxuhướnggiảmcủanó.Ngàymùng10tháng10,nórơixuốngmức44đôla.Tôihoảngsợ.Nócòngiảmđếnbaonhiêunữa?Tôinênlàmgìđây?Cổphiếucứgiảmmộtđiểmlàtôimấtthêm1.000đôla.Điềuđóquásứcchịuđựngcủatôi.Tôiquyếtđịnhbán.Tàikhoảncủatôiđượccộngthêm43.583,12đôlanhưngtôiđãlỗ9.069,18đôla.

Tôithựcsựsuysụp.TôitựcoimìnhlàmộtnhàkinhdoanhchứngkhoántàibaởPhốWall.Tôicócảmgiácnhưmộtcongấulớntừtừtiếnđến,vồlấytôiđúnglúctôichuẩnbịbắnnó.Tínhkhoahọcởđâu?Tácdụngcủanhữngnghiêncứulàgì?Nhữngsốliệucủatôicógìsai?

Khócóaicóthểnuốttrôinhữngthấtbạinày.Nếutôilàkẻliềulĩnhtựđại,thìtôirấtđángđời.Đằngnày,tôiđãcốgắnghếtmình.Tôiđãlaođộngchămchỉ.Tôiđãlàmtấtcảđểtránhsailầm:nghiêncứu,phântíchvàsosánh.Tôiquyếtđịnhdựatrênnhữngthôngtincơbảnvàđángtinnhất.Nhưngkếtquảlàtôimất9.000đôla.

TôicònthấythấtvọngtràntrềkhinhậnratôicóthểmấtcảtàisảnởLasVegas.Khuônmặttôinóilêntấtcả:nỗisợhãidângtrào,sựtựtinbiếnmất...Nhữnglờikhuyên,thôngtin,nghiêncứu,khảosát,bấtkỳphươngphápgìtôithựchiệnđểthànhcôngởthịtrườngchứngkhoánđềukhôngcótácdụng.Tôituyệtvọng.Tôikhôngbiếtphảilàmgì.Tôicảmthấykhôngthểđitiếpđượcnữa.

Nhưngtôivẫnphảiđitiếp.Tôiphảicứulấytàisảncủamình.Tôiphảitìmramộtcáchnàođó.

Tôinghiêncứunhữngbảngchứngkhoánnhiềugiờmộtngày,nỗlựctìmkiếmmộtgiảipháp.Tôiquansáttấtcảnhữngcổphiếuthườngxuyêndaođộngđểtìmramộtlốithoát.

Cuốicùng,tôicũngtìmramộtcổphiếu.Mộtcổphiếutôichưatừngnghe:TEXASGULFPRODUCING.Nóđangtănggiá.Tôikhôngbiếtnhữngthôngtincơbảnvàkhôngnghelờiđồnnàovềcổphiếunày.Tôichỉbiếtlànóđangtăngnhanhchóngtừngngày.Nósẽlàcứucánhcủatôikhông?Tôikhôngbiếtnhưngtôiphảithử.Trongnỗlựcđiêncuồngcuốicùng,tôiđặtlệnhmua1.000cổphiếutronggiákhoảngtừ37,125đến37,5đôla.Chiphítổngcộnglà37.586,26đôla.

Tôithởphàonhẹnhõmkhithấynótiếptụctănggiá.Khinóđạtđến40đôla,tôiđãmuốnbán.Nhưngtôiđãhoãnlại.Lầnđầutiênkểtừkhithamgiathịtrườngchứngkhoán,tôikhôngchấpnhậnmộtlợinhuậnnhanhchóng.Tôikhôngdám-tôicầnphảikiếm9.000đôla.

Tôigọiđiệnchonhàmôigiớimộttiếngmộtlần,cókhicứ15phútmộtlần.Tôiđangsốngvớicổphiếucủatôi.Tôitheodõitừngchuyểnđộngcủanó,từngdaođộnglên,xuống.Tôiquansátkỹlưỡngnhưchamẹsốtsắngtheodõiđứatrẻmớisinh.

Suốtnămtuầngiữnó,lúcnàotôicũngchămchúquansát.

Khinóđangđứnggiáở43,25đôla,tôiquyếtđịnhkhôngkéodàivậnmaythêmnữa.Tôibánchúngvànhận42.840,43đôla.Tôiđãkhôngkiếmlạiđược9.000đôla,nhưngkhôiphụclạiđượchơnmộtnửasốđó.

KhibáncổphiếuTEXASGULFPRODUCINGtôitưởngmìnhvừavượtquamộtcănbệnhhiểmnghèo.Tôikiệtsức,trốngrỗng.Vàsauđó,dườngnhưcómộtđiềugìđódầnsángtỏ.

Tôitựhỏi,giátrịcủaviệcnghiêncứunhữngbáocáocủamộtcôngty,viễncảnhcủamộtngành,nhữngbảngxếphạng,tỉsốP/Elàgì?

Cổphiếuđãcứutôikhỏithảmhọalàmộtcổphiếutôichẳngbiếtgìvềnó.Tôichọnnóchỉvìnóđangtănggiá.Đócóphảilàcâutrảlời?Nórấtcóthể.

NhưvậythấtbạicủaviệcmuacổphiếuJONES&LAUGHLINcũngcóýnghĩaquantrọng.Nódẫntôiđếnvớimộtkháiniệmmơhồvềmộtlýthuyếtcủariêngtôi.

PHÂNTÍCHKỸTHUẬT

Chương4.LýthuyếthộpSauthấtbạithảmhạivớicổphiếuJONES&LAUGHLINvàthànhcôngcóphầnmaymắnvớicổphiếuTEXASGULFPRODUCING,tôingồiđánhgiálạivịtrícủamình.Đếnbâygiờtôikhôngnêncoithịtrườngchứngkhoánnhưmộtcỗmáyhuyềndiệumànếumaymắn,tôicóthểnhậnđồngtiềnvàngrơiranhưtrongmộtmáyđánhbạc.Tôinhậnratôikhôngthểkinhdoanhchỉdựavàosựmayrủimặcdùmaymắnluôntồntạitrongtấtcảcáclĩnhvựccủacuộcsống.Tôicóthểmaymắnmộtlần,hailầnnhưngkhôngthểmaymắnmãimãi.

Tôiphảidựavàokiếnthức,phảihọccáchđứngvữngtrênthịtrườngchứngkhoán.Liệutôicóthểthắngbàibritnếuchưabiếtluật?Liệutôicóthểthắngmộtváncờmàkhônghiểunhữngnướcđicủađốithủ?Nóicáchkhác,liệutôicóthểthànhcôngtrênthươngtrườngmàkhônghọccáchkinhdoanhkhông?Tôiđangthamgiavàomộttròchơikhắcnghiệt,nótháchthứccảnhữngchuyêngiasắcsảonhất.Tôikhôngthểmongđợichiếnthắngnếukhônghọcnhữngđiềucơbảncủatròchơi.

Tôibắtđầutìmhiểu.Đầutiêntôikiểmtralạinhữngkinhnghiệmcũcủamình.Mộtmặt,kiểmtraphươngphápnghiêncứucơbản(tôiđãápdụngthấtbại).Mặtkhác,kiểmtraphươngphápkỹthuật,tôiđãthànhcông.HiểnnhiêntôicốgắnglặplạiphươngphápthànhcôngtôiđãdùngvớicổphiếuTEXASGULFPRODUCING.

Điềuđókhôngdễdànggì.Tôiđãngồinghiềnngẫmnhữngbảngchứngkhoánnhiềugiờliềnmỗitối,cốgắngtìmmộtcổphiếukhácgiốngTEXASGULFPRODUCING.Vàmộtngày,tôichúýđếncổphiếuM&MWOODWORKING.Khôngmộtcôngtytưvấntàichínhnàonóivềnó.NhàmôigiớicủatôichưatừngnghevềcổphiếucủaM&M.NhưngtôivẫncóấntượngtốtvớicổphiếunàyvìnhữngbiếnđộnghằngngàycủanólàmtôinhớlạicổphiếuTEXASGULFPRODUCING.Tôibắtđầutheodõinócẩnthận.

Tháng12năm1955,cổphiếuđóđãtăngtừ15đến23,625đôla.Saunămtuầnyêntĩnh,khốilượnggiaodịchvàgiácủaM&Mtăngtrởlại.Tôiquyếtđịnhmua500cổphiếuvớigiá26,625đôla.CổphiếuM&Mtănggiáliêntục.Tôigiữvàtheodõitừngdaođộngcủanó.Khinóđạtđến33đôla,tôi

quyếtđịnhbánvàthuvềlợinhuận2.866,62đôla.

TôirấtvuikhôngphảivìsốtiềnlãiđómàđơngiảnvìcổphiếuM&MWOODWORKINGgiốngnhưcổphiếuTEXASGULFPRODUCING.Tôimuanóchỉdựatrênnhữngdiễnbiếntrênthịtrườngmàkhôngcónhiềuthôngtinvềnó.Khinótăngliêntụcvàkhốilượnggiaodịchduytrìởmứccao,tôiđãnắmlấycơhội.

Điềunàyđãđượcchứngminhlàđúng.Quabáochí,tôipháthiệnracổphiếuM&Mtăngmạnhlàdocósựsápnhậpđượcđàmphánbímật.MộtnguồnthôngtintiếtlộrằngcómộtcôngtykháccókếhoạchmualạiM&MWOODWORKINGvớigiá35đôlamộtcổphiếu,vàđềnghịnàyđãđượcchấpthuận.Điềunàycónghĩamặcdùtôikhônghaybiếtvềnhữngthươnglượngởhậutrườngnhưngtôichỉbánrathấphơn2điểmsovớimứcgiácao.Tôithấyphấnkhíchkhinhậnraviệcmuacổphiếudựavàodiễnbiếncủathịtrườnggiúptôithuđượclợinhuậntừmộtkếhoạchsápnhậpmàtôikhônghaybiết.Tôinhưởtrongkếhoạchđó,nhưngthựcsựkhôngphảivậy.

Thànhcôngnàyđãthuyếtphụctôirằngchỉcóphươngphápkỹthuậtlàđúngđắn.Nếutôinghiêncứutìnhhìnhgiácảvàkhốilượnggiaodịchcủamộtcổphiếuvàbỏquanhữngyếutốkhácliênquan,tôisẽcóđượcnhữngkếtquảkhảquan.

Tôibắtđầulàmviệcvớiquanđiểmnày.Tôitậptrunghơnvàogiácổphiếuvàkhốilượnggiaodịch,bỏngoàitaitinđồn,lờikhuyênhoặcnhữngthôngtincơbản.Tôiquyếtđịnhkhôngquantâmđếnnhữnglýdocủaviệctănggiá.Tôichorằngnếuthayđổicănbảnnàođểcôngtypháttriểntốthơnthìđiềunàysớmmuộncũngthểhiệntrongviệctănggiávàkhốilượnggiaodịchcổphiếuvìnhiềungườimuốnmuachúng.Nếutôitậpluyệnchođôimắtpháthiệnđượcnhữngthayđổităngngaythờigianđầu,nhưtrườnghợpcủacổphiếuM&MWOODWORKING,tôisẽmuavàhưởnglợinhờcổphiếutănggiámàkhôngcầnbiếtlídođằngsau.

Nhưnglàmthếnàođểnhậnbiếtđượcnhữngthayđổinày?Sauquátrìnhtìmhiểu,suyngẫmtôiđãtìmramộttiêuchuẩn:sosánhcổphiếuvớiconngười.

Đểtìmranó,tôiđãliêntưởngnhưsau:Nếumộtcôgáirấtđẹpchuẩnbịbiểudiễnmộtvũđiệuhoangdã.Khôngaingạcnhiêncả.Mọingườitrôngđợicôấylàmđiềuđó.Nhưngnếumộtquýbàđộtnhiênđịnhlàmđiềutươngtự,hẳnlàkhôngbìnhthường.Mọingườilậptứcnói:“Điềugìlạlùngđangxảyravậy?”.

Tươngtự,nếumộtcổphiếubìnhthườngkhôngdaođộngnhiềuđộtnhiêndaođộngmạnhthìtôisẽcoiđólàkhôngbìnhthường.Vànếunótănggiánữathìtôisẽmuanó.Tôichorằngđằngsaunhữngchuyểnđộngkhôngbìnhthườngnàycómộtnhómngườicónhữngthôngtintốt.Bằngviệcmuacổphiếuđó,tôiđãtrởthànhhộiviêncủanhómngườikhônglêntiếngnày.

Tôithửlàmtheophươngphápnày.Mộtvàilầntôithànhcông,mộtvàilầnkhông.Tôikhôngnhậnramìnhchưatậpluyệnkỹlưỡng.Chínhxáclàkhitôicảmthấytựtinvớitrênlýthuyếtcủamình,tôichỉmớibắtđầu.

Tháng5năm1956,tôiđểýtớimộtcổphiếutênlàPITTSBURGHMETALLURGICAL,đượcđịnhgiá67đôla.Nóbiếnđộngnhanh,tôinghĩnósẽtiếptụctăng.Khithấyhoạtđộngtăngnày,tôimua200cổphiếuvớitổngchiphílà13.483,40đôla.

Tôiquáchắcchắnvềnhậnđịnhcủamìnhvàbỏquasựthậntrọngcầncó.Đốilậpvớidựđoáncủatôi,cổphiếunàybắtđầugiảm.Tôinghĩđâychỉlàmộtphảnứngnhỏ.Tôichắcchắnchỉsausựrớtgiánhẹnhàngnàynósẽtăngtrởlại.Cổphiếunàycũngbiếnđộngmạnhnhưnglạitheohướngkhác.10ngàysauđó,cổphiếuPITTSBURGHMETALLURGICALgiảmmạnhvàđứnggiáở57,75đôla.Tôibánvàlỗ2.023,32đôla.

Tôiđãsaiởđâu?.Ởthờiđiểmđó,mọiyếutốđềuchỉracổphiếuđólàtốtnhất.Vậymàngaysaukhitôimua,nóđãgiảm.Đángthấtvọnghơnnữa,khitôivừabánthìnótănggiátrởlại.

Cốgắngtìmlờigiảithích,tôikiểmtralạinhữngbiếnđộngcủacổphiếunàytrướcđóvàkhámphárakhitôimua,cổphiếunàyđãởđỉnhcủasựtănggiá(18điểm).Vìvậy,khitôiđặttiềnvàonó,nóbắtđầuđixuống.Tôiđãmuacổphiếusaithờiđiểm.

Nhìnlại,tôinhậnthấyđiềuđórấtrõràng.Tôihiểutạisaocổphiếulạithayđổitheohướngđó.Tuynhiên,“Làmthếnàođểpháthiệnrasựthayđổiđúngthờiđiểmnóxảyra?”

Câuhỏiđóthậtdễhiểu,nhưngđểtrảlờilạivôcùngphứctạp.Tôibiếtrằnghệthốngsổsáchkhônghiệuquả,bảngcânđốitàichínhkhôngcótácdụnggì,cácthôngtinthìthiếuminhbạchvàđầysaisót.Tôiquyếttâmnghiêncứukỹtừngbiếnđộngcủamỗicổphiếu.Chúngđãhoạtđộngthếnào?Bảnchấtcủanhữnghoạtđộngđólàgì?Cókhuônmẫunàochonhữngdaođộngnàykhông?

Tôiđọcsách,nghiêncứunhữngbảngchứngkhoán,vàhàngtrămbiểuđồ.Quađó,tôihọcđượcnhiềuđiềuvềbiếnđộngcủacổphiếumàtrướcđâytôikhôngthấy.Tôinhậnrabiếnđộngcủamộtcổphiếukhônghoàntoànngẫunhiên.Cổphiếukhông“bay”theomọihướngnhưnhữngquảbóngbay.Chúngchuyểnđộnglênhoặcxuốngnhưngtheoxuhướngnhấtđịnh,nhưmộtmẩusắtchuyểnđộngvềhướngnamchâmvậy.Cổphiếusẽchuyểnđộngtrongmộtchuỗicáckhung,haytôigọilà“nhữngchiếchộp”.

Chúngdaođộngtươngđốiổnđịnhtrongmộtkhoảngnhấtđịnh.Vùngchứađựngnhữngchuyểnđộnglên-và-xuốngnàygọilàchiếchộphaycáikhung.Vớitôi,nhữngchiếchộpnàyhiệnrangàycàngrõnét.

Đâylàsựkhởiđầucholýthuyếtchiếchộpcủatôi,mộtlýthuyếtsẽđưađếnmộtgiatàilớn.

Tôiđãápdụnglýthuyếtcủamìnhnhưsau:Nếunhữngchiếchộpcủacổphiếumàtôiquantâmđượcxếpchồnglênnhaunhưmộtkimtựtháp,tôisẽquansátchiếchộpởvịtrícaonhất.Tôihoàntoànyêntâmnếucổphiếuđódaođộnggiữađiểmcaonhấtvàthấpnhấtcủachiếchộp.Khitôixácđịnhđượckíchcỡcủachiếchộp,cổphiếuđócóthểthayđổitùythíchmiễnlàtrongcáikhungđó.Vànếunóbiếnđộnglênvàxuốngrangoàichiếchộpđó,thìtôimớinênlolắng.

Nhưngnếucổphiếuđókhôngdaođộngvàcũngkhôngchuyểndịch,nghĩalànólàcổphiếu“chết”.Tôicũngkhôngquantâmtớicổphiếunàyvìnósẽkhôngtănggiámạnh.

Lấymộtcổphiếunằmtronghộp45/50làmvídụ.Nócóthểtănggiảmgiữaconsố45và50baonhiêulầntùythíchvàtôisẽvẫnmuanó.Tuynhiên,nếunógiảmxuốngcòn44,5đôla,tôisẽtínhtớikhảnăngtừbỏnó.

Tạisaoư?Vìkhigiảmxuốngdưới45,nghĩalànóđãrơivàohộpthấphơnvàđiềunàykhôngtốt.Tôimuốnnóchuyểnđộngởtrongmộtchiếchộpcaohơn.

Thỉnhthoảng,mộtcổphiếunằmtrongmộtchiếchộpnhiềutuầnliêntục.Điềuđótôikhôngquantâm,tôichỉcầnđảmbảonóđangởtrongchiếchộpđóvàkhôngbịtrượtxuốngkhungthấphơn.

Vídụ,tôiquansátthấymộtcổphiếuởtronghộp45/50,Điềunàycóthểbiểudiễnnhưthếnày:

45-47-49-50-45-47

Điềunàycónghĩalà,saukhiđạtmứccaoởgiá50,nócóthểquaytrởlạimứcthấpởgiá45vàsauđókếtthúcphiêngiaodịchởgiá46hoặc47.Tôivẫnvuivẻvìnóvẫnnằmtrongchiếchộpcủanó.Tấtnhiên,tôitìmkiếmmộtdaođộngtớichiếchộpcaohơn.Nếuđiềunàyxảyra,tôisẽmuacổphiếuđó.

Tôikhôngtìmraquyluậtcụthểnàođểđiềunàyxảyra.Đóchỉlàvấnđềphảithườngxuyênquansátvàhànhđộnghợplý.Mộtvàicổphiếuthườngxuyênbiếnđộng,chúngdichuyểnsangchiếchộpkhácchỉtrongvòngvàigiờđồnghồnhưngcócổphiếukháclạicầnđếnnhiềungày.Nếubiếnđộngđúng,cổphiếunàysẽchuyểndịchtừchiếchộp45/50sangchiếchộpkháccaohơn.Nhữngchuyểnđộngsauđócủanóđượcbiểudiễnnhưthếnày:

48-52-50-55-51-50-53-52

Cổphiếunàybâygiờđãtựthiếtlậpkhárõràngtrongchiếchộpcaohơn:50/55.

Đừnghiểusaiýtôivềvấnđềnày.Đâychỉlànhữngvídụ.Điềumàtôiphảiquyếtđịnhlàkíchcỡcủachiếchộpđó.Tấtnhiênmỗicổphiếucómộtkíchcỡriêng.Mộtvàicổphiếuchuyểnđộngtrongmộtkhungrấthẹp,cólẽíthơn10%mỗihướng.Nhữngcổphiếudaođộnglớnkháclạichuyểnđộngtrongmộtkhungcóbiênđộtừ15%và20%.Việccầnlàmlàxácđịnhchínhxáccáikhungđóvàchắcchắnrằngcổphiếunàysẽkhôngchuyểnđộngxuốngdướingưỡngthấp.Nếuđiềuđóxảyra,tôibánnóngaylậptức.

Vìthế,tôicoimộtchuyểnđộngtừ55xuống50làkhábìnhthườngvìnóvẫnnằmtrongchiếchộp.Điềunàykhôngcónghĩalàcổphiếuđóđangrớtgiá.Đơngiảnđólàmộtchuyểnđộngngượcchiều.

Trướckhinhảy,mộtvũcôngsẽthựchiệnmộtđộngtáccúingườiđểtạođàchomộtcúbậtnhảytốt.Tôipháthiệnđiềunàycũnggiốngnhưđốivớicổphiếu.Mộtcổphiếusẽkhôngtăngđộtngộttừ50đến70.Nóicáchkhác,cổphiếuđangtrongxuhướngtănggiá,saukhiđạtđếnmứcgiá50lạiquaytrởvềmứcgiá45chínhlàmộtđộngtáccúingườicủavũcông,đểchuẩnbịchocúnhảylêntốthơn.

Khicókinhnghiệmhơn,tôihiểuthêmrằngmộtchứngkhoánsaukhiđãđạtmứcđiểmcao50lạiquaylạimức45cómộtlợiíchquantrọngkhác.Nóloạibỏnhữngkẻyếutimvàđedọanhữngngườigiữcổphiếunàymàlầmtưởng

nórớtgiá.Chínhviệcnàycũngtạođiềukiệnchocổphiếutănggiátrởlạinhanhchónghơn.

Tôicũngthấyrằngkhimộtcổphiếuđangtrongxuthếđilênthìkhảnăngtănggiácủanótấtyếu.Mộtcổphiếuđangtrongtiếntrìnhtănggiá,vídụtăngtừ50đến70,nhưngthithoảngrớtlại,thìđiềuđólàmộtphầncủamộtnhịpđiệuđúng.

Cóthểdiễngiảiđiềuđónhưsau:

50-52-57-58-60-55-52-56

Điềuđócónghĩa,banđầucổphiếunàyđangnằmtronghộp52/60.

Sauđó,cổphiếucóxuhướngtăngvàdichuyểnnhưthếnày:

58-61-66-70-66-63-66

Nhưvậy,nóđangtronghộp63/70.Tôichorằngcổphiếunàyđangchuyểnđếnhộpcaohơn.

Nhưngvấnđềđâulàthờiđiểmđúngđểmuacổphiếuđóvẫnchưađượcgiảiquyết?Đólàthờiđiểmkhigiácổphiếuvừabướcvàomộtchiếchộpmớicaohơn.Điềunàydườngnhưkháđơngiản.TrườnghợpcủacổphiếuLOUISIANALAND&EXPLORATIONlạichothấyđiềunàykhônghềđơngiản.

Trongnhiềutuầnliền,tôiquansátbiếnđộngcủacổphiếunàyvànhìnthấynóthiếtlậpnhữnghộpxếptheohìnhkimtựtháp.Khimứckhungtrêncủachiếchộpcuốicùngcủanólà59,75,tôicảmthấymìnhđãđánhgiáđúngvềnó.Tôiyêucầunhàmôigiớigọiđiệnchotôikhinóđạt61điểmmàtôicholàcánhcửacủachiếchộpmới.Ôngđãgọiđiện,nhưnglúcđótôikhôngcótrongkháchsạn.Ôngphảimấthaitiếngđồnghồđểgặpđượctôi.Tạithờiđiểmđó,cổphiếunàyởgiá63.Tôithấtvọngkhithấymìnhvừabỏlỡmộtcơhộilớn.

Khinótăngđếngiá63chỉtrongmộtthờigianngắntôichắcrằngmìnhvừabỏlỡmộtcơhộirấttốt.Tôimấtbìnhtĩnh.Lẽratôiphảitrảbấtkỳgiánàochocổphiếumàtôinghĩsẽtăngđếnmứcgiákhótin.

Nóđãtănggiá:63,5-64,5-65.Tôiđãđúng.Tôiđãđánhgiáđúngvềnóvàtôiđãbỏlỡcơhộitốt.Tôikhôngthểđợithêmđượcnữa.Tôimua100cổ

phiếuởgiá65đôla-ởđỉnhcủamộtchiếchộpmớicủanó-vìtôiđãbỏlỡnóởđiểmxuấtphátcủahộpnày.

Mặcdùcónhiềutiếnbộhơntrongđầutưnhưngtôivẫnlàtaythợhọcviệcsovớinhững“kỹsư”củaPhốWall.Vìthếtôitraođổithêmvớingườimôigiớivềngưỡngđiểm61củacổphiếuđóquađiệnthoại,điểmtôiđãkhôngmaybỏlỡ.Ôngbảotôinênđặtlệnhmuatựđộng.Điềuđócónghĩalàcổphiếusẽđượcmuatựđộngkhinótăngđến61.Ôngcũngkhuyênkhitôiquyếtđịnhđầutưvàomộtcổphiếunàođó,tôinênđặtlệnhmuaởmộtgiáxácđịnhtrước.Khithịtrườngđạtđếngiánày,cổphiếunàytựđộngđượcmuamàkhôngcầnphảibànluậngìthêm.Tôiđãđồngýtiếnhànhnhưvậy.

Lệnhmuatựđộngđãgiúptôikhôngbỏlỡthờiđiểmquantrọngkhigiácổphiếuchuyểnsanghộpmới.

Lýthuyếtchiếchộpvàcáchứngdụngđượckhẳngđịnhchắcchắntrongsuynghĩcủatôi.Trongbatrườnghợpsửdụnglýthuyếtnàysauđó,tôiđềuthànhcông.

TôimuacổphiếuALLEGHENYLUDLUMSTEELkhinóchuẩnbịchuyểnsanghộp45/50.Tôimua200cổphiếuvớigiá45,75đôlavàbánchúngbatuầnsauđóvớigiá51đôla.

Tôicũngmua300cổphiếuDRESSERINDUSTRIESkhinóchuẩnbịbướcvàohộp84/92.Tôimuaởgiá84đôla,nhưngkhinókhôngtiếntriểnđúngtrongchiếchộpđó,tôiđãbánnóởgiá86,5đôla.

Sauđótôimua300cổphiếuCOOPER-BESSEMERởđiểmkhởiđầucủahộp40/45vớigiá40,75đôlavàbánchúngởgiá45,125đôla.

Lợinhuậnquabagiaodịchlà2.442,36đôla.

Tôithấyrấttựtin.Nhưngmộtthấtbạiđauđớnsauđóđãchứngminhtôicầnnhiềuhơnmộtlýthuyếtsuông.Tháng8tôimua500cổphiếuNORTHAMERICANAVIATIONvớigiá94,375đôlavớiniềmtinrằngnóchuẩnbịthiếtlậpchiếchộpmớiởgiáhơn100đôla.Thựctếkhôngnhưvậy.Nóđảochiềungaylậptứcvàgiảmgiá.Tôicóthểbáncổphiếuđókhinóhạmộtđiểm.Tôicũngcóthểlàmđiềutươngtựkhinógiảmthêmmộtđiểmnữa.Nhưngtôiquyếtđịnhgiữnó.Lòngkiêuhãnhkhôngchophéptôihànhđộngnhưthế.Tínhchínhxáccủalýthuyếtchiếchộpđangbịđedọa.Tôitựnhủrằngcổphiếunàykhôngthểgiảmhơnnữa.Tôikhôngbiếtđếnmộtđiềumàtôiđãhọcđượcsaunày,rằngtrongthịtrườngchứngkhoánkhônggìlà

khôngthể.Mộtcổphiếucóthểlàmbấtkỳđiềugì.Đếncuốituầnsauđó,lợinhuậntừbathươngvụtrướcđâycủatôiđãkhôngcòn.Tôiquaylạiđiểmxuấtphát.

Thấtbạinàylàmộtquantrọngtrongsựnghiệpvớithịtrườngchứngkhoáncủamình.Chínhtạiđiểmnàytôicũngnhậnrarằng:

1.Khôngcóđiềugìlàchắcchắntrênthịtrường-tôiphảithừanhậnrằngtôiđãsaitrongmộtnửasốlầnthamgia.

2.Tôiphảichấpnhậnsựthậtvàđiềuchỉnhlạibảnthântôichophùhợphơn.Tôicầnbớtkiêuhãnh.

3.Tôicầnchẩnđoánkháchquan,khônggắnvậnmệnhcủamìnhvớibấtkỳmộtlýthuyếthaycổphiếunào.

4.Tôikhôngnêntậptrungquávàocơhội.Đầutiên,phảigiảmrủirođếnmứctốithiểu.

Bướcđầutiêntôitiếnhànhtheokhuynhhướngđólàápdụngthứmàtôigọilàvũkhímất-nhanh.Tôibiếtrằngmìnhđãsaiđếnmộtnửasốlầnchơi.Tạisaotôikhôngchấpnhậnsailầmvàbánngaykhicònlỗít?Nếutôimuamộtcổphiếuởgiá25đôlathìtạisaotôikhôngcùngmộtlúcđặtmộtlệnhđểcổphiếuđóđượcbánrakhinógiảmxuốngthấphơn24đôla?

Tôiquyếtđịnhsẽđặtlệnhmuatựđộngởnhữnggiáxácđịnhcùngvớimộtlệnh“chặnlỗ”tựđộngđểđềphòngcổphiếugiảmgiá.Bằngcáchnày,tôitínhsẽkhôngbaogiờquáthualỗ.Nếucổphiếucủatôigiảmxuốngdướimộtmứcgiámàtôinghĩchúngcóthểsẽgiảm,tôisẽkhôngsởhữuchúngnữa.Nhưngrấtnhiềulầnkhitôi“dừngcuộcchơi”chỉvìmộtđiểm,thìcổphiếutănggiátrởlạingaysauđó.Tôinhậnrađiềunàykhôngquáquantrọngkhimuốntránhthualỗlớn.Tôicóthểmualạicổphiếuđóvớigiácaohơn.

Sauđó,tôitiếnhànhbướcthứhaikhôngkémphầnquantrọng.

Tôibiếtrằngmộtnửasốquyếtđịnhcủatôilàđúng.Tôicũnghiểutạisaomìnhkhánhkiệtvàcóthểphásản.Nếutôiđầutưkhoảng10.000đôlavàomộtcổphiếuthường,thìtôimấtxấpxỉ125đôlatiềnphímôigiớimỗilầntôimuavà125đônữachomỗilầnbán.

Với250đôlamộtgiaodịch(mua+bán),tôichỉcần40lầnnhưthếtôiđã

mấtđisốvốncủamìnhchodùtôicógiaodịchthànhcông.Tôicóthểphásảnvìphímôigiới.Những“conchuột”môigiớicóthểgặmnhấmởmỗigiaodịchvàcuốicùngănhếttoànbộsốtiền:

Mua500cổphiếuởgiá20đôla

TRẢ(gồmcảphímôigiới)10.125,00đôla

Bán500cổphiếuởgiá20đôla

NHẬN(trừđiphímôigiới)9.875,00đôla

LỖ250.00đôla

40giaodịchvớigiá250đôla=10.000đôla

Chỉcómộtcâutrảduynhất:lợinhuậnphảilớnhơnkhoảnphímôigiới.

Tôiđãhọcđượcrằngkhókhănnhấtlàkhôngđượcbánmộtcổphiếuđanglêngiáquánhanh.Tôiluônbánquánhanhvìtôilàmộtkẻnhátgan.Khitôimuamộtcổphiếuởgiá25đôla,nếunótăngđến30đôla,tôilolắngcổphiếusẽgiảmgiáđếnmứctôibánnóngay.Tôibiếtđiềunênlàmnhưnglúcnàotôicũnglàmngượclại.

Tôiquyếtđịnhkhinàochưarènđượcdũngcảmtrongnhữngtìnhhuốngđó,tôinênápdụngphươngphápkhác.Đólàvừagiữcổphiếuđangtănggiáđóvừaphảiliêntụctăngngưỡngcủalệnh“chặnlỗ”.Tôisẽgiữmộtngưỡngantoànđểsựbiếnđộngnhẹcủagiácổphiếusẽkhôngthểchạmđếnnóđược.Tuynhiên,nếucổphiếuthựcsựđổihướngvàbắtđầugiảm,tôiphảibánhếtngaylậptức.Vớicáchnày,thịtrườngsẽchỉcóthểlấyđimộtphầnrấtnhỏlợinhuậncủatôi.

Làmsaobiếtđượckhinàonênbánđểthulợi?

Tôithừanhậnmìnhkhôngcókhảnăngbánởgiácaonhất.Bấtkỳaimàtựnhậnmìnhluônlàmđượcđiềuđóđềulànóidối.Nếutôibánkhicổphiếuđangtăng,điềuđóchỉhoàntoànlàsuyđoán,vìtôikhôngthểbiếtcổphiếucòntăngđếnbaogiờ.Sựsuyđoánnàycũngkhôngdễhơnlàdựđoánbuổihòanhạc“Ngườiđànbàđẹpcủatôi”sẽkếtthúcsau200màntrìnhdiễn.Bạncũngcóthểđoánnósẽdừngsau300hay400màntrìnhdiễn.Tạisaonólạikhôngdừngởbấtkỳmộtconsốnàotrongnhữngsốđó.Vìôngđạodiễncóấmđầuthìmớihủybỏbuổibiểudiễnkhithấyrạpchậtníchngườimỗitối.

Chỉđếnlúcbắtđầuthấynhữngghếtrống,ôngmớingừngbiểudiễn.

Tôisẽthậtnguxuẩnnếubánmộtcổphiếukhinóvẫntiếptụctănggiá.Vậykhinàosẽbán?Tạisaolạihỏithế,chínhlàlúcnhữngchiếchộpbắtđầuchuyểnđộngngượclại!Lệnhchặnlỗmàtôiđiềuchỉnhkhicổphiếutănggiásẽtựđộnglàmnhiệmvụnày.

Saukhiđưaracácquyếtđịnhnày,tôingồivàđịnhnghĩalạinhữngmụctiêucủamìnhvớithịtrườngchứngkhoán:

1.Đúngchứngkhoán

2.Đúngthờigian

3.Thualỗnhỏ

4.Lợinhuậnlớn

Tôikiểmtralạivũkhícủamình:

1.Giácảvàlưulượng

2.Lýthuyếtchiếchộp

3.Lệnhmuatựđộng

4.Lệnhbánchặnlỗ

Theochiếnthuậtcơbảncủamình,tôiquyếtđịnhsẽluônluônlàmthếnày:Tôichỉchạytheonhữngxuhướngđanglên,kéotheobảohiểmlàlệnhdừng-mấtphíasau.Khixuhướngđóvẫntiếptục,tôisẽmuathêm.Cònkhixuhướngđóđổichiều?Tôisẽchạythậtnhanhnhưmộtkẻtrộm.

Tôinhậnracónhiềutrởngạivàcórấtnhiềucôngtrìnhnghiêncứuquiluậtdiễnbiếncổphiếu.Tôichorằngtôiđãquyếtđịnhđúngtrongmộtnửasốlần.Nhưngdùsaotôicũngnhìnthấysailầmcủatôirõrànghơnbấtkỳlúcnào.Tôibiếtrằngphảiápdụngmộtquanđiểmcứngrắn,khôngcảmtínhvớicổphiếu.Tôikhôngđượccócảmtìnhvớicổphiếukhichúngtănggiávàkhôngđượcphéptứcgiậnkhichúnggiảmgiá.Khôngcónhữngcổphiếutốthayxấumàchỉcócổphiếuđangtănghaygiảmgiá.Tôinêngiữnhữngcổphiếuđangtăngvàbánnhữngcổphiếuđanggiảm.

Đểlàmđượcđiềunày,tôiphảiđiềukhiểnđượctoànbộcảmxúccủamình:Sựsợhãi,hyvọngvàthamlam.Điềunàythậtkhó.Tôihiểuphảitựrènluyệnrấtnhiều,nhưngtôicócảmgiácmìnhmìnhđangđiđúnghướng.

Chương5.ĐiệntínvòngquanhthếgiớiKhitôibắtđầulàmtheonhữngluậtlệmớicủamình,cũnglàlúctôikýmộthợpđồnglưudiễnquanhthếgiớitronghainăm.Ngaylậptức,tôiphảiđốimặtvớirấtnhiềuvấnđề.Vídụ,làmthếnàođểtôimua,báncổphiếukhitôiđangởnửabênkiacủaThếgiới?Liệusựcốnhàmôigiớikhôngthểgọiđiệnchotôikhigiácổphiếuđạtđếnmứcmongđợilạicólặplại?Tôibànbạcvớinhàmôigiớivàquyếtđịnhchúngtôisẽduytrìliênlạcvớinhauquađiệntín.

ChúngtôicũngquyếtđịnhsửdụngBarron’s,mộtấnphẩmtàichínhxuấtbảnmỗituầnmộtsố.Chúngtôiđãthuxếpđểấnphẩmgửiđếnchotôisớmnhất.Nóchỉnhữngcổphiếusẽtănggiá.Cònbứcđiệntínđượcgửiđếnchotôihằngngàysẽthôngbáogiánhữngcổphiếumàtôisởhữu.ThậmchíởnhữngnơixaxôinhưKashmirvàNepal,trongcuộchànhtrìnhlưudiễn,nhữngbứcđiệntínvẫnđếnđúnglúc.

Đểtiếtkiệmthờigianvàtiềnbạc,tôithiếtlậpmộtmậtmãđặcbiệtvớinhàmôigiớiởNewYork.Bứcđiệntínchỉgồmmộtchuỗinhữngkýtựthểhiệnnhữngcổphiểu,mỗichuỗilàmộtdãysốkhôngcóýnghĩarõràng.Chúngtrônggiốngthếnày:

Tôichỉmấtvàingàyđểnhậnranhữngthôngtinnàykhôngđủđểtôitheodõichínhxácdaođộngcủacổphiếucủatôi.Tôikhôngthểxâydựngđượcnhữngchiếchộpmàkhôngbiếtgiớihạntrênvàgiớihạndướicủacổphiếuđó.TôigọiđiệnvềNewYorkvàyêucầunhàmôigiớicủamìnhbổsungthêmthôngtinchitiếtnhữngdaođộnghằngngàycủacổphiếu.Nóbaogồmgiácaonhấtvàthấpnhấtcủacổphiếutrongngàyhômđó.Bâygiờthìbứcđiệntíncủatôinhìnnhưthếnày:

Tôikhôngyêucầuthêmthôngtinvềkhốilượnggiaodịchvìsợlàmrốirắmbứcđiệntíncủamình.Tôicũngchỉchọnnhữngcổphiếucókhốilượnggiaodịchlớnvànếukhốilượnggiaodịchgiảm,tôisẽbiếtsauvàingàyquatạpchíBarron’s.

Vìcảtôivànhàmôigiớicủatôiđềubiếtnhữngcổphiếumàchúngtôiquantâmnênchúngtôichỉdùngchữcáiđầutiêncủamỗicổphiếu.Nhưngvìnhữngthôngtinnàykhôngthôngdụngtrêntoànthếgiới,nênnhữngbứcđiệntínbíhiểmnàylàmnhữngnhânviênbưuđiệnbựcbộivàphiềntoái.Trướckhihọđồngýgiaonhữngbứcđiệntín,tôiđãphảigiảithíchrấttỉmỉvềnộidungcủachúng.

Tôithườngbịnghingờlàgiánđiệp.Tôiluônluônbịnghingờvựcnày,đặcbiệtởvùngĐôngÁ.Trongđó,nhữngnhânviênđiệntínởNhậtđanghihơntấtcảmọinơi,vìhọdườngnhưkhôngthểtừbỏtínhhaydòxéttừthờikỳtrướcchiếntranh.KhitôiđếnthànhphốnhưKyoto,NagoyahayOsaka,nhữngnhânviênđiệntínởđónhìntôivớitháiđộnghingờ.

Phảimấtmộtthờigiandàiđểtôithayđổiđượcsuynghĩcủahọ.TôiđãcósáuthángởNhậtBảnvàtrởthànhmộtgươngmặtnổitiếngtrongnhữngbuồngđiệntínởcácthànhphốchính.Họđãchấpnhậnnhữngbứcđiệncủatôimàkhôngcầnkýtágìđặcbiệt.NgườiNhậtBảnxìxàotôilàmộtgãđiên,nhưngvôhạivìngườichâuÂunàycứgửivànhậnnhữngbứcđiệntíncónộidungtàichínhlặpđilặplại.

ChuyếnlưudiễnvòngquanhthếgiớicủatôitrảidàitừHongKongđếnIstanbul,Rangoon,Manila,Singapore,Stockholm,Formosa,Calcutta,NhậtBản,vàrấtnhiềuđịadanhkhác.Dođó,tôithườnggặpnhữngtrởngạikhácnhautrongviệcnhậnvàgửiđiệntín.

Tôicũngphảicẩnthậnđểnhữngbứcđiệnkhôngbịthấtlạctronglúcdichuyểntừnơinàyđếnnơikhác.Vìthế,trướckhidichuyển,tôiyêucầugửiđiệntínlặplạihailầnhaythậmchílàbalần.MộtviệcthườngxảyralànhữngbứcđiệntíngiốngnhauđượcgửiđitừPhốWalltớicácđịachỉ:Pan-

Am,Chuyếnbaysốhai,SânbayHongKong;SânbayTokyo;KháchsạnNikkatsuTokyo.Điềunàychophéptôi,nếucóthấtlạckhibaythìvẫncóthểnhậnlạisaukhihạcánh.

KhitôiởVientiane,thủđôcủaLào,việcthamgiathịtrườngchứngkhoánởPhốWalllàcựckỳnhiềukhókhăn.Đầutiênlàviệcởđâyhoàntoànkhôngcóđiệnthoại.ChỉcóđườngdâynộihạtduynhấtnốigiữatrungtâmquânsựMỹvàĐạisứquánMỹ.Đốivớitôi,nókhôngcógiátrịsửdụng.

Thêmnữa,nếutôimuốngửihoặcnhậnbấtkỳmộttinnhắnnào,tôiphảiđixekéođếnbưuđiệnmàbưuđiệnchỉmởcửatámtiếngmộtngàyvàluônđúnggiờ.

VìVientianechênhlệch12tiếngsovớiNewYorknênkhibưuđiệnởLàohoạtđộngcũnglàlúcPhốWallđóngcửa.TôitỏracăngthẳngvàlolắngkhôngbiếtnhữngthôngtinquantrọngtừNewYorkcóbịgiữlạikhông.

Mộthômkhiđếnbưuđiện,tôinhậnđượcmộtbứcđiệnđượcchuyểnlạitừSàiGònđếnHongKongrồitừHongKongchuyểnđếnVientiane.Tôilolắngsựchậmtrễnàysẽđemđếnmộttaihọa.Nhưngthậtmaymắn,khôngcóthôngtinnàobuộctôiphảihànhđộngngay.

NhưngLàochỉlàmộtkhókhăn.ỞKathmandu,thủđôcủaNepal,hoàntoànkhôngcódịchvụđiệntín.PhòngđiệntínduynhấtlàởĐạisứquánẤnĐộvàtấtcảnhữngthôngtinliênlạcbằngđiệntíntừthếgiớibênngoàiđềuphảiquađây.

Hiểnnhiên,nhữngnhânviênởĐạisứquáncảmthấyphiềntoáibởingườinhậnlàngườibìnhthườngkhôngxứngđángvớivịthếcủahọ.Khitôicóđiệntín,họkhônggiaonóngay.TôiphảigọiđiệnchoĐạisứquánđểhỏimìnhcótinnhắngìkhông.Tồitệhơn,chúnglạichỉlànhữngbảnviếttayvàthườngrấtkhóđọc.

HoạtđộngkinhdoanhchứngkhoáncủatôidựatrêntạpchíBarron’s,xuấtbảnởBostonvàothứHaihằngtuần.TôithườngnhậnđượcvàocácthứNămđangởAustraliahoặcẤnĐộ,haybấtkỳnơinàokhôngquáhẻolánh.ĐiềunàyđồngnghĩavớiviệctôiluônởsaunhữngbiếnđộngcủaPhốWallmấtbốnngày.KhitôinhìnthấyởBarron’scómộtcổphiếudiễnbiếntheođúnglýthuyếtcủatôi,tôigửibứcđiệnyêucầungườimôigiớithôngtincậpnhậtgiácổphiếunàytừthứHaiđếnthứNăm:

“THÔNGBÁOKHOẢNGBIẾNĐỘNGVÀGIÁĐÓNGCỬACỦA

CHRYSLERTUẦNNÀY”.

NếucổphiếuCHRYSLERbiếnđộngtronghộp60/65,tôisẽchờxemliệunhữngbáogiáchobốnngàytừNewYorkcóthểhiệnđượcđiềunàykhông.Quađiệntínđến,nếutôithấycổphiếuCHRYSLERvẫnđangởtrongchiếchộpđó,tôisẽtheodõinó.Tôisẽyêucầunhàmôigiớibáogiácổphiếunàychotôihằngngàyđểtôicóthểđánhgiáxemnócódịchchuyểnlênchiếchộpcaohơnkhông.Nếuhàilòng,tôigửiđiệntínđếnNewYorkđặtlệnhmuatựđộngvànhàmôigiớiđượccânnhắctìnhhuốngtốtchođếnkhicóchỉdẫnkhác.Lệnhnàyluônluônđiđôivớimộtlệnhchặnlỗtựđộngtrongtrườnghợpcổphiếugiảmgiásaukhitôimuanó.Mộtbứcđiệntínđiểnhìnhnhìnnhưthếnày:

“MUATỰĐỘNG200CHRYSLER67,65CHẶNLỖ”

NếuđiệntíncủanhàmôigiớichỉracổphiếuCHRYSLERchuyểnđộngngoàihộp60/65từlúctôichúýđếnnótrongBarron’s,thìtôiphảibỏquanó.Đãquámuộnđểhànhđộng.Tôiphảiđợimộtcơhộikhác.

Thôngthường,tôichỉtậptrungvàomộtvàicổphiếu.vìkhảnăngtàichínhhạnchế.Sẽlàkhôngkinhtếnếutôidùnghơn15đôlamộtngàychođiệntínđểcóbáogiá.

Banđầu,tôivôcùnglosợvềviệcliênlạcvớiPhốWallquađiệnthoạisẽđemđếnchotôimộtcảmgiácsaivềsựantoàn.Mãisaunày,khiđãcókinhnghiệm,tôinhậnnhậnraưuthếcủagiaodịchquađiệntín.Khôngcócáccuộcđiệnthoại,khôngcósựnhầmlẫn,khôngcónhữngtinđồntráingượcnhau.Vìvậy,tôimộtcáinhìnchắcchắnhơn.

Tôichỉgiữtừnămchođếntámcổphiếutạimộtthờiđiểmnênvôtìnhtôiđãtáchchúngkhỏinhữngchuyểnđộngphứctạpcủahàngtrămcổphiếukhácxungquanh.Tôikhôngchịuảnhhưởngbởibấtkỳđiềugìkhácngoàigiácủachúng.

Tôikhôngthểnghethấymọingườinóigì,nhưngtôinhìnbiếtnhữnggìhọlàm.Lúcđó,tôikhôngnhậnthấyýnghĩacủaviệcnày,nhưngsaunày,tôimớihiểuđiềuđóthậtsựlàquígiá.Giốngnhưnhữngngườichơibàixìcốgắngdùngtừngữđểđánhlạchướngtôi,nhưngnếutôikhôngnghenhữnglờilẽđóvàkhôngdờimắtkhỏinhữngquânbàicủahọ,tôisẽbiếthọđanglàmgì.

Đầutiêntôicốgắngluyệntậpviệcnàytrêngiấymàkhôngđầutưthậtsự.

Nhưngtôisớmnhậnraviệclàmkhôngmấytácdụng.Điềunàygiốngnhưchơibàimàkhôngcómộtđôlanàotrongtúi.

Khikhôngcóđồngtiềnnàođượcđầutưtôicóthểdễdàngđiềukhiểnnhữngcảmxúccủamình,nhưngngaykhitôiđặttiềnvàomộtcổphiếuthìcảmxúclạilộrõtrênmặttôi.

Nhữngbứcđiệntíncủatôivẫnđượcgửiđếnhằngngày,tôiquendầnvớicôngviệcnàyvàbắtđầuthấyngàycàngtựtinhơn.Tuynhiên,thỉnhthoảngmộtsốcổphiếuchuyểnđộngtheohướngkhônggiảithíchđượcmàlạikhôngcómộtchútquanhệnàođếnnhữngchuyểnđộngtrướcđâycủachúng.

Điềunàylàmkhótôi.Khitìmkiếmlờigiảithíchchođiềuđó,tôikhámphámộtđiềurấtquantrọng.Tôinhậnthấytôiđangtựthânvậnđộng.Tôikhôngthểhọchỏitừnhữngcuốnsáchcũngnhưkhôngcóaichỉdẫntôi.ChỉcómìnhtôivớinhữngbứcđiệntínvàấnbảnBarron’shàngtuần.ChúnglànhữngđầumốiduynhấtcủatôivớiPhốWallcáchxahàngngàndặm.Nếumuốngiảithíchchuyểnđộnglạthườngcủacổphiếu,tôiphảicăncứvàochúng.

TôilaovàođọcBarron’ssaysưa.Tôilậttừngtrangchođếnkhinónátbươm.Cuốicùngtôicũngpháthiệnranhữngchuyểnđộngkhônggiảithíchđượccủacổphiếutôiđanggiữthườngtrùnghợpvớinhữngbiếnđộngmạnhcủatoànbộthịtrường.Vìchỉnhậnđượcbáogiácủanhữngcổphiếucủamình,nêntôiđãbỏquaảnhhưởngcủathịtrườngchungđốivớichúng.Điềunàykhôngkhácgìviệcchỉđạocảmộttrậnđánhchỉnhờquansátmộtgócchiếntrường.

Đâylàmộtpháthiệnrấtquantrọng.Tôihànhđộngngay.TôiyêucầunhàmôigiớithêmvàocuốimỗibứcđiệntíngiáđóngcửacủachỉsốcôngnghiệptrungbìnhDow-Jones.Điềunàysẽđemđếnchotôimộtbứctranhđầyđủvàrõrànghơnvềtìnhhìnhthịtrườngchung.

Nhữngbứcđiệntíncủatôigiờsẽnhưthếnày:

Khinhậnđượcnhữngbứcđiệntínđầutiêncóthôngtinbổsung,tôivuimừnggiốngnhưtrẻconcóđồchơimới.Tôinghĩtôiđãkhámpháramộtcôngthứchoàntoànmới.TôicốgắngliênhệchỉsốcôngnghiệptrungbìnhDow-Jonesvớibiếnđộngcủanhữngcổphiếucủamình.TôisuyluậnnếumứcTrungbìnhtănglên,thìnhữngcổphiếucủatôicũngsẽtănglên.

Khônglâusau,tôipháthiệnrađiềunàykhôngđúng.Sẽlàsailầmlớnnếucốépthịtrườngvàomộtkhuônmẫucứngnhắc.Thịtrườngkhôngcónhữngthứgiốngmôhìnhcơhọc.TôiđãsairấtnhiềulầntrướcnhìnnhậnđúngvềmứcTrungbình.ĐólàmộtlầntrướckhitôipháthiệnrarằngCôngtyDow-Jonescũngchoramộtmứctrungbình.Consốnàychỉđơngiảnlànhìnnhậnlạinhữngbiếnđộnghằngngàycủa30cổphiếuđượcchọnlọc.Nhữngcổphiếukháccũngchịuảnhhưởngbởimứctrungbìnhđónhưngkhôngtheokhuônmẫucốđịnh.TôicũngnhậnthứcrõhơnDow-Joneskhôngphảilàmộttổchứcbóitoán.Côngtynàykhôngchobiếtkhinàomộtcổphiếutănghaygiảm.

Dầndần,tôihiểurằngkhôngthểápdụngnhữngtiêuchuẩnmáymócvàomốiquanhệgiữamứctrungbìnhvàcổphiếuriêngbiệt.Đánhgiámốiquanhệnàygiốngnhưmộtnghệthuật.Trênmộtphươngdiệnnàođó,nógiốngnhưvẽmộtbứctranh.Mộthọasĩđặtnhữngmàukhácnhautrênmộtkhungvẽtuântheonhữngquyluậtnhấtđịnh,nhưnganhtalạikhôngthểgiảithíchđượctạisaomìnhlàmnhưthế.Cũnggiốngnhưthế,tôithấymốiquanhệgiữamứctrungbìnhvànhữngcổphiếucủatôicũngtuântheonhữngquyluậtnhấtđịnhnhưngkhôngthểxácđịnhrõràng.Từđó,tôiquyếtđịnhtheodõimứcchỉsốcôngnghiệptrungbìnhDow-Jones,nhưngchỉđểbiếtrằngthịtrườngmạnhhayyếu.Tôinhậnrahầuhếtcáccáccổphiếuđềuchịutácđộngcủamộtchukỳchungcủathịtrường.Nhữngchukỳcủathịtrườnggiảmgiáhaythịtrườngtănggiáthườngtácđộngvàohầuhếtcáccổphiếu.

Bâygiờtôiđượctrangbịmộtlýthuyếtđầyđủhơn,tôithấymạnhmẽhơnrấtnhiều.Tôitưởngmìnhđangsắpsửachạmvàocáicôngtắcđểbậtsángcảphòng.

Tôikhámpháratôicóthểnảyramộtýtưởngtrênnhữngcổphiếutừnhữngbứcđiệntín.Chúnggiốngnhưnhữngtia-X.Vớinhữngngườikhôngamhiểu,mộtbứcđiệnchiếutia-Xlàvônghĩa.Nhưvớimộtbácsĩ,tiaXthườngchứađựngnhữngthôngtinmàôngmuốnbiết.Ôngliênhệnhữngpháthiệncủanóđếnbảnchấttừđórútrakếtluận.

TôilàmnhữngviệctươngtựnhưbácsĩvớitiaX.Trướctiêntôisosánhgiácủanhữngcổphiếucủamìnhvớinhau,sauđóvớimứctrungbìnhDow-Jones,vàcuốicùngtôitínhtoánphạmvigiaodịchcủachúng,đểđánhgiáxemtôinênmua,bánhoặcgiữ.

Tôitựđộnglàmđiềunàymàkhôngcầnphântíchsâuhơn.Tôikhôngthểgiảithíchđiềunàychođếnkhitôinhậnramìnhđangđọcchứkhôngcònđangđánhvầnbảngchữcáinữa.Tôicóthểtiếpthunhữngbảninchỉvớimộtcáiliếcmắtvàrútranhanhchóngnhữngkếtluậnvềnó,thayvìphảiêađánhvầntừngchữcáinhưmộtđứatrẻ.

Đồngthời,tôicốgắngkiềmchếcảmxúc.Khimuabấtkỳmộtcổphiếunào,tôiviếtranhữnglýdochohànhđộngđó.Tôicũnglàmtươngtựkhibánnó.Nếucómộtthươngvụkếtthúcvớimộtthualỗ,tôiviếtranguyênnhândẫnđếnđiềuđóvàcốgắngkhônglặplạilỗitươngtự.Tôithểhiệntrênnhữngbảngnhưthếnày:

Nhữngbảngnguyênnhângiúptôirấtnhiều.Khitổngkết,tôiđãhọcđượcđiềugìđótừmỗithươngvụ.Tôithấycáccổphiếucũngcótínhcáchgiốngconngười.Điềunàykhôngphảiquáphilogic,bởichúngphảnánhtrungthựctínhcáchcủangườiđãmuavàbánchúng.

Giốngnhưconngười,cáccổphiếucũnghànhxửkhácnhau.Mộtsốcổphiếurấttừtốn,chậmchạpvàbảothủ.Mộtsốkhácrấtthấtthường,engại,căngthẳng.Mộtsốcổphiếutôithấydễdựđoán.Chúngrấtthốngnhấttrongdichuyển,logictrongcáchhànhxử.Chúnggiốngnhưnhữngngườibạnlệthuộc.

Mộtsốkháckhôngthểđiềukhiểnđược.Chúnglàmtôibịthualỗ.Chúngdườngnhưkhôngmuốncótôi.Điềunàylàmtôinghĩđếntìnhhuốngbạnđangcốgắngtỏrathânthiệnvớiaiđó,nhưnghắnlạinghĩbạnđangxúcphạmmìnhnêntátvàomặtbạn.Nếunhữngcổphiếunày“tát”tôihailầnthìchắcchắntôisẽkhôngbaogiờchạmđếnchúngnữa.Tôichỉnétránhcúđònvàđimuanhữngcổphiếukháctốthơn.Điềunàykhôngcónghĩalànhữngngườicótínhkhíkháctôilạikhôngthểtiếpcậnvớichúngtốtđẹp.

Kinhnghiệmmàtôiđãđúckếtđượctừnhữngbảngnguyênnhântrởthành

chuẩnmựcchuyênmônquantrọngnhất.Tôinhậnranhữngđiềunàysẽkhôngcótrongcuốnsáchnào.Giốngnhưmộtngườihọcláixe,anhtađượcdạysửdụngchânga,vôlăngvàphanh,nhưnganhtavẫnphảitựcócảmnhậnthựcthụviệcláixe.Khôngaibảoanhtaphảilàmthếnàođểbiếtđượcmìnhđangởquágầnvớichiếcxephíatrướchaykhinàonênđichậmlại.Điềunàychỉcóthểhọctừthựctế.

VìphảiliênlạcvớiPhốWallquađiệntín,nêntôidầnýthứcđượcrằngmặcdùđangtrởthànhbậcthầyvềchẩnbệnhnhưngtôikhônglàmộtnhàtiêntri.Khikiểmtramộtcổphiếuvàthấynóđangtăngmạnh,tôichỉcóthểkhẳngđịnh:hômnay,ngaylúcnàynóđangkhỏemạnh.Tôikhôngđảmbảonósẽkhôngbịcảmlạnhvàongàymai.Nhữngsuyđoánbàibảncủatôi,dùrấttỉmỉsongrấtnhiềulầnvẫnsailầm.Nhưngtôikhôngthấtvọngnữavìtôicóthểkhẳngđịnhcổphiếunàohoạtđộngtốtvàcổphiếunàokhông?

Thậmchínhữnglỗilầmcũngkhônglàmtôibuồn.Nếutôiđúng,điềuđóquátốt.Nếusaithìtôiđãbánhết.Điềunàydiễnratựđộngtáchrờikhỏitôi.Tôikhôngcòntựhàonếucổphiếutănggiánữa,cũngnhưtôikhôngcòncảmgiácbịtổnthươngkhicổphiếugiảmgiá.Bâygiờtôibiếtrằngcụmtừ“giátrị”khôngthểđượcdùngtrongmốiliênquanđếncổphiếunữa.Giátrịcủacổphiếuchínhlàbáogiácủanó.Điềunàyphụthuộchoàntoànvàocungvàcầu.Nếumộtcổphiếu50đôlagiảmxuống49đôla.Nólàmộtcổphiếu49đôla.ỞcáchPhốWallhàngngàndặm,tôiđãthànhcôngtrongviệctáchbạchcảmxúcvớimỗicổphiếuđanggiữ.

Tôicũngquyếttâmkhôngđểbịảnhhưởngbởithuế.Nhiềungườithườngcốgiữcổphiếusáuthángliềnnhằmthuđượcnhữnglợinhuậntrênvốn.Tôithấyđiềunàythậtnguyhiểm.Tôisẽmấttiềnvìđóngthuếchonhữngcổphiếuđanggiảmgiámàmìnhđanggiữ.

Dođó,tôikiênquyếthànhđộngtheodiễnbiếncủacổphiếutrướckhiquantâmvềvấnđềthuếsau.

Nhữngcổphiếunhưthểđượctạorađểchứngminhtínhđúngđắnquanđiểmmớicủatôi.Tôiđãquảnlýcổphiếukháthànhcôngtrongthờigiantươngđốidài.Tôitựtinvànghĩmìnhđúngvàcôngtâm.Tôikhôngcòncảmgiácbịtổnthươngkhimìnhsuytínhsaivàphảiđặtlệnhchặnthualỗ.

MộttrongnhữngthươngvụthànhcôngnhấtcủatôilàvớicổphiếuCOOPER-BES-SEMER.Tôimuacổphiếunàytớibalần,mỗilần200cổphiếu.Hailầnđầuthìlỗ,nhưnglầnthứbalạithulợinhuậnlớn.Đâylàchi

tiết:

Tháng11năm1956

Mua46(9.276,00đôla)

Bán45,125(8.941,09đôla)

Lỗ334,91đôla

Tháng12năm1956

Mua55,375(11.156,08đôla)

Bán54(10.710,38đôla)

Lỗ445,70đôla

Tháng1-Tháng4năm1957

Mua57(11.481,40đôla)

Bán70,75(14.056,95đôla)

Lãi2.575,55đôla

MộtvàicổphiếukhácnhưDRESSERINDUSTRIESvàREYNOLDSMETALSđềudiễnbiếntốtvàđemđếnchotôilợinhuậnvừaý.

Sauđó,mùahènăm1957,khitôiđangởSingapore,mộtchuỗiliêntiếpcácsựviệctồitệđãxảyra.

TôimuacổphiếuBALTIMORE&OHIORAILROADvớigiá56,25đôlavìnghĩnóđangởtronghộp56/61vàsẽtăng.Khicổphiếunàyđixuống,tôiđãbánởgiá55đôla.

SauđótôithửmuacổphiếuDOBECKMUN.Tôinhậnđịnhcổphiếunàyđangnằmtronghộp44/49nênmuanóởgiá45đôla.Nhưngnólạirớtgiávàtôibánởgiá41đôla.

TôimuacổphiếuDAYSTROMởgiá44đôlavìtôinghĩcổphiếunàydịchchuyểnvàohộp45/50.Nhưngtôiđãbánởgiá42,25đôla.

TôimuacổphiếuFOSTERWHEELERởgiá61,75đôla.Tôinghĩcổphiếunàyđangởhộp60/80.Khithấynó“quaylưng”lạivớimình,tôiđãbánởgiá59,5đôla.

AEROQUIPlàcổphiếucuốicùng.Tôimuacổphiếunàyởcácgiátừ23,25đến27,625đôla.Khinólênđến30,tôichờđợihộp31/35xuấthiện.Điềunàydiễnrakhôngnhưmongđợi.Tôibáncổphiếunàyở27,5đôla.

Cuốicùng,ngày26tháng8năm1957,tôikhôngcòngiữmộtcổphiếunào.Lệnhchặnlỗtựđộngcủatôiđãbánramọithứ.Chỉtrongvònghaithángtấtcảcổphiếucủatôiđãtừtừđổihướng,từngcổphiếu“chìmqua”giớihạnthấpnhấttronghộpcủachúng.Vàdùchỉthấphơnnửađiểmsovớiđiểmchặnlỗ,chúngđềubịbánra.

Tôikhôngthíchđiềuđó,nhưngcũngkhôngthểlàmgìkhác.Theolýthuyết,tôiphảikiênnhẫnchờđợimộthoặcmộtvàicổphiếunàođóđangleolênhộpcaohơn.

Háohứcvàloâu,tôitheodõitừbênngoàimàkhôngđầutưmộtđôlanào.

Nhưngdườngnhưkhôngxuấthiệnmộtcơhộinào.Tôikhôngbiếtthựcramìnhđangởđiểmkếtthúccủagiaiđoạnthịtrườngđầucơlêngiá.Phảimấtvàithángđểđiềunàytrởnênrõràngvàđánhdấumộtthịtrườngđầucơđanggiảmgiá.MộtnửasốnhàphântíchởPhốWallvẫncònbànluậnvềvấnđềnày.Họchorằngđóchỉlàmộtphảnứngtrunggian,mộtsựdừngchântạmthờicủathịtrườngđanglên.Họđềuđồngývớinhau,nhưnggiácổphiếuthìđãgiảmthêthảm.

Khinhậnthứcđúngthìmọisựđãrồi.Nhữnglờikhuyêncầnđượcđưaravàolúcnàykhingườitacầnđếnchúng.Nhưngđiềunàykhôngxảyra.

TôinhớlạitrườnghợpcủaHitlerkhiôngtaquyếtđịnhchiếmStalingrad.Vớiông,nóchỉlàmộtthịtrấncủaNgacầnchếngựvàchiếmgiữ.KhôngmộtaibiếtrằngchiếntrườngStalingradlạichínhlàđiểmthenchốtxoaychuyểncuộcchiến.Phảirấtlâusau,ngườitamớinhậnthấyđiềunày.

ThậmchíkhiquânđộiĐứcquayvềnửađường,ngườitacoiđólàsựrútluicóchiếnthuật.Thựcra,CuộcchiếntranhĐứcquốcxãđãkếtthúcvàochínhcáingàyHitlerxâmchiếmStalingrad.

Hômđó,tôithấymìnhkhôngthểướcđịnhđượcnhữngmốcchuyểnbiếnlớncótínhlịchsửtrongthịtrườngkhichúngbắtđầuxảyra.Trongkhigiácổ

phiếucủaPhốWalltiếptụcgiảm,hệthốnglệnhchặnlỗcủatôiđãđưarađánhgiákhôngcầnthiết.

Tôikhámpháraphươngphápcủamìnhđãhoạtđộnghiệuquảhơnrấtnhiềusovớimongmuốn.Tôiđãdễdàngtựđộngthoátthântrướcnhữngthờiđiểmkhôngtốt.Thịtrườngđổichiềunhưngtôiđãthoátra.

Vấnđềkhókhănnhấtcủatôilàkhôngcódấuhiệunàovềviệcthịtrườngsẽtrượtdốc.Phảilàmthếnàođểcóthôngtinvềviệcđó?Tôiởquáxanênkhôngbiếtđượcdựđoán,phântíchcơbản,vànhữngtinđồn.Đơngiảntôiđãbánratrêncơsởdiễnbiếngiácảcổphiếu.

Saunày,khinghiêncứucổphiếuđượcbántựđộng,tôipháthiệnrachúngđãtrượtgiáxuốngmứcrấtthấptrongthờikỳkhủnghoảng.Hãyquansátbảngdưới:

Khinhìnbảng,tôithấy:Nếukhôngcólệnhchặnlỗ,tôiđãmấttới50%sốtiềnđầutư.Tôigiốngởtrongmộtcáilồng,bịkhóachặtvàonhữngcổphiếu

màtôiđangphảigiữ.Cáchduynhấtđểtôithoátralàchấpnhậnchịuphásảnhaylỗ50%hoặctựhủyhoạibảnthânvàlàmgiảmsựtựtincủamìnhvớinhữngthươngvụtrongtươnglai.

Tấtnhiên,tôicóthểmuanhữngcổphiếunàyvà“quẳngchúngsangmộtbên”.Đâylàmộtgiảiphápcổđiểncủanhững“nhàđầutưbảothủ”.Nhưnghọđíchthịlànhữngkẻmạohiểm.Khôngmạohiểmsaođượckhihọgiữmộtcổphiếuliêntụcgiảmgiá?Ngườiantoànphảithoátthânkhicổphiếucủamìnhgiảmgiánhưvậy.

Cónhữngngườiđãtrả250đôlachocổphiếuNEWYORKCENTRALnăm1929.Họgiữchúngvàđếnhômnaycổphiếunàychỉcònkhoảng27đôla.Nhưnghọsẽcựcphẫnnộnếubạngọihọlànhữngkẻmạohiểmđấy.

Vớiquanđiểmphảiantoàn,tôithốngkêtàikhoảncủamìnhhằngthángbắtđầutừthángchínnăm1957.TôithấymìnhđãbùđượcsốlỗtrongvụmuacổphiếuJONES&LAUGHLINvàsốvốnbanđầu37.000đôlađượcbảotoàn.Nhiềuthươngvụcủatôiđãthànhcông,nhưngphímôigiớivàthuếcũngkhálớn.

Khikiểmtracẩnthậntàikhoảncủamình,tôinhậnthấymìnhkhôngthậtxuấtsắctronggiaiđoạnthịtrườngđầucơgiátăngmạnhnhấttronglịchsửvìchỉthuđượcnhiềukinhnghiệm,kiếnthức,sựtựtinvàmộtkhoảnlỗlà889đôla.

PHÂNTÍCHKỸTHUẬTCƠBẢN

Chương6.Trongthịtrường“sụtgiánhẹ”Sauvàituầnkhônggiữmộtcổphiếunào,tôiquyếtđịnhxemxétlạitìnhhìnhkỹlưỡnghơn.Đểhiểurõhơn,tôisosánhthịtrườngđầucơgiátăngvàgiágiảm

Thịtrườnggiátănggiốngnhưmộttrạihèngậptrànánhnắngvớinhữngvậnđộngviênkhỏemạnh.Mộtvàicổphiếukhỏemạnhhơn.Cònthịtrườnggiáxuống?Trạihèđãbiếnthànhbệnhviện.Mộtlượnglớncổphiếubịốmvàmộtsốlạibịnặnghơn.

Khithịtrườngchữnglại(khônggiảmnữa),hầuhếtcáccổphiếuđềubịthương.Songlàmthếnàođểchẩnđoánđượcnhữngcổphiếunàyốmđếnmứcnàovàcănbệnhcủachúngsẽkéodàitrongbaolâu.

Tôisuyluậnnếumộtcổphiếugiảmtừ100xuống40,gầnnhưchắcchắnnósẽkhôngcókhảnăngtrởlạimức100trongthờigiandài,rấtdài.Giốngnhưmộtvậnđộngviênbịchấnthươngrấtnặngởchân,anhtacầnmộtkhoảngthờigianrấtdàiđểhồiphụcnhưtrước.Tôitinchắcmìnhsẽkhôngkiếmđượctiềnbằngcáchmuamộtcổphiếuvàhyvọngvàonótănggiá.CổphiếuJONES&LAUGHLINđãthuyếtphụctôitinnhưvậy.Tôinhớrõmìnhđãmongmuốnvàthúcgiụccổphiếuđótănggiánhưthếnào.Nhưngđiềuđókhôngthểtácđộnggìlênthịtrườnggiốnghệtnhưnhữngngườicácượctácđộnglênngựađuahọđặt.

Bâygiờ,tôibiếtnếumìnhmuasaimộtcổphiếu,tấtcảsựcổvũvàthúcgiụcđềukhônglàmthayđổigiácổphiếudùchỉlànửađiểm.Khôngaidựđoánđượcthịtrườngsẽcòngiảmgiáđếnmứcnào.Tôikhôngthíchchiềuhướngđó,nhưngtôibiếtcốchốnglạinósẽchẳngcótácdụnggì.

TìnhhuốngnàylàmtôinhớđếnGeorgeBernardShawtrongmộtsôdiễncủaông.Saukhirèmsânkhấuhạxuống,mọingườicổvũvàhoanhô,trừmộtngườiđanglaóphảnđối.Shawlạigầnvànói:“Ôngkhôngthíchbuổibiểudiễncủatôià?”

Ngườiđànôngkiatrảlời:“Không,tôikhôngthích”.NgaylậptứcShawđáp

lại:“Tôicũngthế,nhưnghaichúngtaphảilàmgìđểchốnglạiđượcđámđôngkia?”

Vìthếtôichấpnhậnnhữnggìbảnthâncổphiếucó,chứkhôngphảinhữnggìtôimuốnnótrởthành.Tôichỉđứngngoàivàchờđợithờiđiểmtốthơn.

Tôikiênquyếttạmdừngmuabáncổphiếuđếnnỗinhàmôigiớicủatôiđãviếtthưđểhỏilýdo.Tôicốgắnggiảithíchbằngmộtcâunóiđùa:“Đâylàthịtrườngchonhữngchúchim.Tôikhôngcólídogìđểthamgiavàomộtthịtrườngkhôngchắcchắnnày”.

Tôiđãsửdụngkhoảngthờigiansauđóđểchuẩnbịchomộtcuộcđuamới.Nhiềutuầnsau,thịtrườngvẫnsụtgiámạnh.TôitheodõibáogiátrongBarron’s.Tôicốgắngtìmkiếmnhữngcổphiếuđangchốnglạisựgiảmgiáđó.Tôisuyluậnnếunhữngcổphiếunàycóthểbơingượcdòngthìchúngchắcchắnsẽtănggiánhanhnhấtkhixuhướngthịtrườngthayđổi.

Saumộtthờigian,sựsụtgiácủathịtrườngchậmdần,cơhộicủatôiđãđến.Mộtsốcổphiếuchốnglạixuhướngđixuống.Chúngvẫngiảm.Nhưngtrongkhiphầnlớncổphiếutuântheoxuhướngchungcủathịtrường:giảmgiánhanhchóng,thìnhữngcổphiếunàybấtđắcdĩphảigiảm.Tôicóthểcảmnhậnđượcsựmiễncưỡngcủachúng.

Kiểmtrakỹhơn,tôithấynhữngcổphiếunàyđềuthuộcnhữngcôngtyđangtăngtrưởngmạnh.Rõràng,vốnđangchảyvàonhữngcổphiếunày,mặcdùthịtrườngdiễnbiếnkhôngtốt.Nguồnvốnnàybịcuốnhútbởitốcđộtăngtrưởngcủalợinhuận.Khámphánàyđãhướngtôiđếncáchnhìnhoàntoànmới.

Tôinhậnthấycổphiếuchínhlànôlệcủaquyềnnănglợinhuận.Dùcónhiềulídochosựbiếnđộngcủacổphiếu,nhưngtôichỉcầnquantâmtớiyếutố:lãisẽtănghoặcdựđoánviệctănglãi.Đểlàmđượcđiềunày,tôisẽkếthợpnhuầnnhuyễnhướngtiếpcậnkỹthuậtvớihướngtiếpcậncơbản.Tôichọncổphiếudựavàonhữngphântíchkỹthuậttrênthịtrường,nhưngchỉmuachúngkhichứngminhđượclợinhuậncủachúngsẽtăng.Đâylýdocơbảnđểtôiquyếtđịnh.

Tôichínhlàlýthuyếtphântíchkỹthuậtcơbảncủamìnhvàtôivẫndùngnóchohômnay.

Từtìnhhìnhthựctế,tôiquyếtđịnhxâydựng“tầmnhìn20năm”.Điềuđókhôngcónghĩalàtôimuốngiữcổphiếutrong20năm.Tôichỉtìmkiếmcổ

phiếuởmộtcôngtycótươnglaipháttriểnvớinhữngsảnphẩmcótínhcáchmạnglàmlợinhuậncủacôngtytăngmạnh.

Ngaylậptức,tôixácđịnhmộtsốngànhnhư:điệntử,sảnxuấttênlửavànhiênliệutênlửa.Chúnglànhữngngànhcònmớimẻvàđangpháttriểnrấtnhanh,sựpháttriểnnàysẽsớmđượcphảnánhtrênthịtrường.Theonghiêncứucủatôi,nhữngquytắccơbảnvậnhànhcủanhữngcổphiếucủatươnglailuônđượcthểhiệnrõởPhốWall.Nhiềunămtrướckhixeôtôđượcđưavàosửdụng,nhữngngườikinhdoanhchứngkhoánthôngminhđãđầutưchonhữngtuyếnđườngsắtvìhọbiếttươnglainhữngtuyếnđườngsắtsẽthếxegoòng,xebuýtđườngdài.Nhưngthếhệnhàđầutưsauđãrờikhỏituyếnđườngsắtđểđếnvớixeôtô.NhữngcôngtynổitiếngnhưGENERALMOTORSvàCHRYSLERlànhữngcôngtytươngđốinhỏnhưnggiàutiềmnăngpháttriểnlúcbấygiờ.Nhữngngườiđầutưvàocổphiểucủacôngtynàyvàgiữchúngtrongsuốtquátrìnhpháttriểnđãkiếmđượcrấtnhiềutiền.Nhưnggiờđâynhữngcổphiếuđãpháttriểnđầyđủ.Chúngkhôngcònphùhợpvớinhữngnhàđầutưhướngvềtươnglai.

Tôisuyluận:bâygiờcũngsẽchẳngkhácnhưtrướckia.Nhữngcổphiếuhứahẹnmộttươnglaipháttriểnnăngđộngsẽtănggiátốthơnnhữngcổphiếukhác.Mộtcổphiếuphùhợpvớichukỳpháttriểnmớisẽđánggiágấp20lầnchỉtrongvòng20năm.

Tôinhậnracổphiếutươnglainhưthếnàycũngcónhữngmốtrấtrõràng,giốngnhưđốivớikinhdoanhquầnáophụnữ,đểthànhcôngtôiphảitìmkiếmnhữngmốtthờithượng.

Chơicổphiếucũngvậy.Khimộtmốtmớivẫncònchưaxuấthiện,nhữngnhàđầutưcótầmnhìnxamuacổphiếuvàovàgiữchúng.Nhưng,nếumốtđókhôngđượcưachuộngnhưdựđoánthìhọlạithoátra.Họsẽđầutưvàomộtloạicổphiếumới.Dođó,tôichúýhếtsứctheodõisựthayđổimốtthờithượngnày.Nếukhông,tôisẽbịbỏquêntrongkhicốgiữmộtcổphiếucủamốtváydài(tôicholàthờithượng)màthựctếnhữngmốtcổphiếuthờithượnglàloạiváyhởgối.Tôisẽbỏlỡcơhộitốtnếumấtcảnhgiác.

Mộtvídụkhác,giảsửsảnphẩmthờithượngtưởngtượnglàmộtchiếcôtôbay.Mọingườivộivãtìmkiếmcổphiếucủacôngtysảnxuấtsảnphẩmđó.NhưngđâuđóởOregon,cóhaingườiđànôngđangnghiêncứusángchếramộtsảnphẩmvượtxachiếcôtôbay.Khisángchếnàyđượcmộtcôngtythuxếptungrathịtrường,thìchiếcôtôbaysẽbịloạibỏ,cổphiếucủacôngtysảnxuấtôtôbayđósẽgiảm.Nósẽlạcmốt.

Nhưnglàmthếnàođểtôimuađúngmốtnămnay?Chỉbằngcáchtheodõithịtrườngcẩnthậnđểpháthiệnranhữngdấuhiệu.Nếumốtthờithượngcódấuhiệurờikhỏichiếcváydài,chắcchắnphảicónhữngmốtkếcậnsẵnsàngthaythếnó.Tôicầnphảitìmranhữngcổphiếuđangnónglênvìchúngđãkhuấyđộngsựtưởngtượngcủaconngườivềtươnglai.

Vớisuynghĩnhưvậy,tôiquansátcẩnthậngiánhữngcổphiểutrongmộtnhómnhữngđanghòavàothờikỳpháttriểnmới.Tôikhôngquantâmtớicácsảnphẩmnhữngcôngtynày,dùđócólàkimloạichếtạotênlửa,nhiênliệurắn,haythiếtbịđiệncaocấp.Nhữngthôngtinnàykhiếntôibịứcchế.Ngaycả,thôngtinvềvịChủtịchHộiđồngquảntrịcủacôngtynàođócómộtcôvợrấtđẹpcũngkhônglàmtôiquantâm.Điềutôithựcsựmuốnbiếtliệucôngtyđócóthuộcmộtngànhmớihùngmạnhvàliệunóhoạtđộngtheonhữngmongmuốncủatôitrongthịtrườnghaykhông?

Tấtnhiên,điềunàytráivớilờikhuyêncủacácchuyêngiatàichínhbảothủ,nhữngngườivẫnkêugọicácnhàđầutưphảinghiêncứukỹnhữngbảnbáocáovàbảngcânđốikếtoáncủacôngtyvàtìmhiểutốiđanhữngthôngtinvềmộtcổphiếuđểđầutưkhônngoan.

Tôikhẳngđịnhnhữngđiềuđókhôngdànhchotôi.Bảnbáocáovàbảngcânđốikếtoánchobạnbiếtvềquákhứvàhiệntại,nhưngkhôngnóivềtươnglaicủacôngty.Vìthếtôiphảilậpdựánchonhữngkếhoạchvềvấnđềnày.Tôihiểurằngđóchỉlàquanđiểmcủatôi.Tôichỉtìmkiếmlợinhuậntrênvốntừsựtănggiácổphiếu.Trongkhimộtgóaphụchỉtìmkiếmnguồnthutừcổtứcsẽphảisuynghĩkhác.

Tôiluôntìmkiếmnhữngcổphiếucóthểvươntớitầngcaomớivìnhữngđịnhhướngtươnglaicủachúng.Quanđiểmnàylàsựchuẩnbịchođiềutôigọilàkinhdoanhở“khuvựcđỉnhcao”.Tôitìmkiếmnhữngcổphiếumàtôinghĩsẽđạtnhữngtầmcaomới.Tôiquansátkỹlưỡngđểbiếtkhinàochúngđãleolênbệphóngvàchuẩnbịphónglênnhưtênlửa.Bâygiờnhữngcổphiếunàyđãđắthơnnhiềusovớitrướckia.Vìthếchúngởgiáquácaosovớinhữngngườikhôngamhiểu.Thậmchíchúngsẽtănggiáhơnnữa.Nhưngtôivẫnquyếtđịnhsẽmuavàovàbánchúngvớigiácaohơn.

Sửdụngkỹnăngmuabuôncủamình,tôisốtsắngtìmkiếmnhữngcổphiếu“đắtmàhóarẻ”vàdaođộngmạnhnày.Tôiliêntụctìmkiếmvìcảmthấychắcchắnchúngsẽtăngngaykhithịtrườngcótínhiệutốthơn.

Tôitheodõicẩnthậnhàngchụccổphiếucóbiểuhiệnnằmtrongnhómnày,

kiểmtrabáogiácủachúnghàngtuần,phântíchnhữngbiếnđộngcủachúngđểtìmrabấtkỳdấuhiệugìvềsựổnđịnh.

Tôitheosátnhữngthayđổigiácảcủachúng,vàluônluôncảnhgiácvớibấtkỳhoạtđộngkhôngbìnhthườngnào.Tôicũngkhôngquêntheodõikhốilượnggiaodịch.

Tôisẽchọnđầutưvàonhữngcổphiếugiácaovìnhữngchiphímôigiớiíthơn.Vídụ,tôiđầutư10.000đôlavàocổphiếu100đôlasẽtốnphímôigiớiíthơnđầutưvàocổphiếu10đôla.Đâylàsựlýgiảichítiết:

Với10.000đôla,tôicóthểđầutưtheomộtsốcáchnhư:

Mua1000cổphiếugiá10đôla

hoặc

Mua500cổphiếugiá20đôla

hoặc

Mua100cổphiếugiá100đôla

TỉgiámôigiớicủaSàngiaodịchchứngkhoánNewYorklà:

Nhưvậykhiđầutư10.000đôla,tôisẽtốnmất(cảmuacộngbán):

Trườnghợpmuacổphiếu10đôlalà300đôla.

Trườnghợpmuacổphiếu20đôlalà250đôla.

Trườnghợpmuacổphiếu100đôlalà90đôla.

Nếutôimuađúngcổphiếu,phímôigiớisẽkhôngquáquantrọngbởinóđượcbùđápbằnglợinhuận.Nhưng,nếutôichọnsaithờiđiểmđầutưvàphảirútluitạmthời,đólàmộtvấnđềkhác.Phímôigiớikhiđóđượccộngthêmvàosốthualỗ.Vậylà,tôisẽgiảmsốlỗđirấtnhiềunếutôimuanhữngcổphiếugiácaohơn.

Thịtrườngvẫntiếptụcgiảmgiá,nhưngtôibiếtnókhôngthểchìmmãiđược.Sớmhaymuộnthìnhữngcổphiếunàysẽtănggiátrởlại.Chúngvẫnluônnhưthế.Thịtrườnggiátăngluôntheosauthịtrườngsụtgiá.Nhưngtôi

phảipháthiệnnhữngdấuhiệuđầutiênvàđảmbảodấuhiệulàđúngđểmuavàotrướckhinhữngnhàđầutưkháctìmra,khiđóthìgiácổphiếubắtđầutăngquácao.

TôichợtnhớlạitrậnchiếnởWaterloo.Trongtrậnđánhnổitiếngnày,RothschildcómộtthuộchạthântínsẵnsànghỏatốcvềLondonbáotinchiếnthắngchoRothschildsớmnhất.Khinhữngngườikhácchưanghetinnày,RothschildđãmuatấtcảtráiphiếucủaChínhphủAnh.Tấtnhiên,khimọingườibiếttin,tráiphiếuđãtănggiámạnhvàRothschildthuđượckhoảnlợinhuậnlớn.Chotớihômnay,quytắcđóvẫncònnguyêngiátrịởPhốWall.Tuythôngtintruyềnđinhanhhơntrướcrấtnhiềunhưngđểchiếnthắngbạnvẫnphảinhanhhơnngườikhác.Kinhnghiệmthờixưachỉranhưvậy.

Đólàmộtquanđiểmmàtôimất5nămrènluyệnmớihìnhthànhđược.ThờigianởCanadabảotôikhôngđượcliềulĩnh.Thờikỳlànhàphântíchcơbảnchỉchotôivềcácnhómngànhvànhữngxuhướnglợinhuậncủachúng.Thờikỳlànhàphântíchkỹthuậtdạytôibiếtcáchhiểuđượcnhữngbiếnđộngcủagiácảvàvịtrícủacáccổphiếutrênthịtrường.Bâygiờtôisẽghépchúnglạivớinhau.Nógiốngnhưchơitròchơixếphìnhhấpdẫnvớitấtcảcácmiếngghépđềuđượcxếpvàođúngchỗ.Tôichắcchắnphươngphápthànhcôngtrongtươnglai.Tôibìnhtĩnhvàtựtinchờđợithịtrườngđangsụtgiảmnàychuyểnhướng.

Sauvàitháng,điềutôichờđợiđãđến.ĐọcBarron’s,tôipháthiệntrongkhimứcgiátrungbìnhvẫngiảmgiốngnhưnhữngthángtrướcđó,thìmộtvàicổphiếutriểnvọngbắtđầu“lóra”,nhưngrấtkhónhậnthấy.Nógiốngnhưchồicủacâyanhthảotrongmùađông.Nhưngliệunhữngchồinonmềmyếunàysẽtiếptụctồntạihaybịtànlụibởibănggiá.Khiquansátsựthứcdậychậmchạpnày,tôicócảmgiácthịtrường“sụtgiánhẹ”nàysẽkếtthúc,ítnhấtlàđốivớimộtsốcổphiếu.

Tuynhiên,tôinghingờnhữngcổphiếuvẫndẫnđầuthịtrườngtrướcđâysẽkhôngcókhảnăngsẽdẫnđầunữa.Chúngđãhoànthànhnhiệmvụcủamìnhvàtronglúcnàychúngsẽkhôngđạttớinhữngđỉnhcaotươngtựnhữngđỉnhcaođãmanglạichonhàđầutưsởhữuchúngrấtnhiềutiền.

Tôiphảitìmnhữngcổphiếumới-nhữngcổphiếukhôngđượcaiquantâmđangẩngiấutrongcácbáogiácủathịtrườngthờikỳnày.Tấtnhiên,tạithờiđiểmtháng11năm1957,tôichưaquantâmtớicổphiếunày.Tôikhôngcóthôngtingìvềchúng.Chúnglàcáccổphiếu:

Nhữngcổphiếunàykhông“chết”.Chúngchỉđangngủsay.Mộtngàykhôngxa,khithứcdậy,chúngsẽleolêndẫnđầuthịtrường.Tôichuẩnbịkiếmđược2.000.000đôlatừnhữngcổphiếunày

Chương7.LýthuyếtbắtđầuhoạtđộngTrongkhihầuhếtcổphiếuởPhốWallđềuởtrongtìnhtrạngđóngbănghoặcgiảmgiá,tôivẫntiếptụclưudiễnvòngquanhthếgiới.Tháng11năm1957tôicómặtởSàiGòntrongvở“ArcEnCiel”,tôiđểýBarron’scóđưathôngtinvềmộtcổphiếutôichưatừngbiếtđếnlàLORILLARD.

MãisaunàytôimớibiếtLorillardlànhàsảnxuấtthuốcláđiếucóđầulọcnổitiếng.MốtcóthuốcláđầulọcnàyđangchuẩnbịlanquathịtrườngMỹlànguyênnhânkhiếnviệcsảnxuấtcủahọtăngmạnh.ỞSàiGòn,tôichỉbiếtcổphiếuLORILLARDchuẩnbịvươnlêntừ“đầmlầy”củanhữngcổphiếuđanggiảmgiá.Khôngbịảnhhưởngbởithịtrườngsụtgiá,ởtuầnđầutiêncủatháng10,nótăngtừ17đôlađếnlúcthiếtlậpchomìnhmộtchiếchộphẹp24/27.Khốilượnggiaodịchtrongtuầnđólà126.700cổphiếu,đốilậphoàntoànvớikhốilượnggiaodịchmộtnămtrướcđólà10.000cổphiếu.

Việcgiávàkhốilượnggiaodịchcổphiếunàytăngmạnhchothấycómộtsựquantâmlớnvớicổphiếunày.Tôihàilòngkhithấythịtrườngchấpthuậnloạithuốclá“Kent”và“OldGold”củacôngtynày.Dođó,tôiquyếtđịnhmuacổphiếucủahọnếunócódấuhiệutănglêntrêngiá27đôla.

Tôiyêucầunhàmôigiớigửichomìnhđiệntínbáogiáhằngngày.Nhữngbáogiáchothấymộtsốngườiamhiểuđangcốgắngmuavàocổphiếunàymàbỏquadiễnbiếncủathịtrườngchung.Thờiđiểmđó,rấtítnhàđầutưnắmbắtnhữngtínhiệudùlànhỏnhấtvềviệccổphiếuLORILLARDđangchuẩnbịtạonênmộtlịchsửởPhốWall.Cổphiếunàysẽtăngvọtđếnmộtgiátrịđángkinhngạcnhấtchỉtrongmộtthờigianngắn,làmchocộngđồngtàichínhphảisửngsốtvàngạcnhiên.

Nhưkhônghềbịxáotrộnbởibầukhôngkhíảmđạmcủathịtrườngsụtgiá,cổphiếuLORILLARDvẫnrấtvuivẻnhẩylênvàxuốngtrongcáilồngnhỏcủanó.

Thậmchí,giữatháng11năm1957,mộtmìnhcổphiếunàytănggiávàlênmứctôidựđoánlàhộp27/32.Tôirấtấntượngvềsứcmạnhtáchbiệtkhỏimặtbằngchungyếucủacổphiếunày.Tôicóđủbằngchứngđểquyếtđịnhtrởthànhmộtngườilàmăncólãingaytrongthịtrườnggiáxuống.

TôigửibứcđiệntínsautừBangkok:

“MUA200LORILLARDTỰĐỘNG27,5VỚICHẶNLỖ26”

Mặcdùkháchắcchắnvềđánhgiábằngsựkếthợpquanđiểmnghiêncứukỹthuậtvàquanđiểmcơbản,tôiluônnghĩđếnvũkhíphòngthủchiếnlượccủamình-lệnhchặnlỗ.Dùngôinhàcủabạnkiêncốđếnmứcnào,bạncũngphảiđềphòngchốnghỏahoạn.

Vàingàysau,tôinhậnđượcthôngbáođãmua200cổphiếuLILORLLARDvớigiá27,5.Tôihoàntoànhàilòngvàtựkhíchlệvềmộtsựtănggiálớn.

Điềunàycũngđãđếnnhữngkhônggiốngnhưtôinhậnđịnh.ThứBa,ngày26tháng11,cổphiếunàyđãgiảmgiácòn26bằngmứclệnhchặnlỗnênchúngbịbánrahết.Nặngnềhơn,vàigiâysaukhibịbánra,cổphiếunàytănggiátrởlạivàđóngcửaởmức26,75đôla.

Tuynhiên,vìsựgiảmgiánàyquángắnvàkhảnăngtănggiálạirấtchắcchắnnêntôiquyếtđịnhquaylạivớinó.Trongtuầnđó,tôimualạinhữngcổphiếunàyởgiá28,75vàđểlệnhchặnlỗở26.

LầnnàycổphiếuLORILLARDhoạtđộngrấttuyệtvời.Ngàyquangày,tôihàilòngkhithấygiácổphiếukhôngbaogiờđếngầnmứcchặnlỗ.Điềunàykhẳngđịnhtôiđangđiđúnghướngvàlýthuyếtcủatôiđãđúngvớicổphiếunày.

Tôiđãđúng.Tháng12năm1957,cổphiếuLORILLARDtănglênhơn30đôlavàtạomộtchiếchộpmới31/35.Kinhnghiệmtừcáccổphiếutươngtựtrongquákhứmáchbảotôirằngnóđangtíchlũy.Tôiđãsởhữumộtcổphiếuđúngđắnnhưnglàmthếnàođểkiếmnhiềutiềnhơntừnóvàonhữngthờiđiểmhợplý.

Tôichúýtheodõinhữngbáogiáhàngngày.TôicốtìmmộtthờiđiểmnhưmộtvõsỹquyềnAnhtìmthờiđiểmrađòn.Đếncuốithángmột,saumộtsựgiảmgiá,CổphiếuLORILLARDbắtđầutănggiádứtkhoátbứtrakhỏichiếchộphiệntại.

Đólàmộtcơhộilýtưởng.Tấtcảmọithứđềukhảquantừnhữngphântíchkỹthuật,nhữngyếutốcơbảnđếnmôhìnhchuyểnđộng.Thêmvàođó,TrungtâmgiaodịchchứngkhoánNewYorkvừagiảmsốdưkýquỹtừ70%xuốngcòn50%.Theođó,với1.000đôlatôicóthểmualượngcổphiếutrịgiá2.000đôla.Điềunàyrấtquantrọngvìtôicầnvốnđầutưchomộtcổ

phiếukháctôiđangtheodõi.

TôibaytừBangkokđếnNhậtBản.Tạiđây,tôigửinhữngbứcđiệnđểmuathêm400cổphiếucủaLORILLARD.Chúngđượcmuaởgiá35và36,5đôla.

Nhữngtuầnsauđó,tôihàohứngtheodõilýthuyếtcủamìnhđangđượcthựctếchứngminhlàđúng.TôivẫnđangbiểudiễnvòngquanhthếgiớivàcổphiếuLORILLARDcũngđangnhẩymúamạnhmẽtrongchiếchộpcủamình.Cổphiếunàytiếptụcdiễnbiếnnhưvậytrongmộtthờigianngắn.Sauđó,nhưdựbáotrước,nódichuyểnvàomộtchiếchộpcaohơn.NhữngchiếchộpcủacổphiếuLORILLARDchồnglênnhaugiốngnhưmộtkimtựtháptuyệtđẹp.Tôiháohứctheodõivìchưabaogiờchứngkiếnmộtcổphiếuchuyểnđộnghoànhảonhưthế.Nóhoạtđộngnhưthểlýthuyếtcủatôichỉdànhriêngchonó.

Ngày17tháng2năm1958,cổphiếuLORILLARDtăngđếngiá44,375.Tôiđangthấyrấthàilòngthìhaingàysau,điệntíntừTokyolàmtôihoảngsợ.

Chỉtrongmộtngày,cổphiếucủatôiđãgiảmxuốngmứcthấplà36,75vàđóngcửaởgiá37,75đôla.

Tôigặpkhókhănđây.Bướcnhẩynàyhoàntoànngoàidựđoán.Tôikhôngbiếtgiảithíchđiềunàynhưthếnào.TôiđiệnngayvềNewYorkvàtăngmứcchặnlỗlên36,thấphơn2điểmsovớigiáđóngcửahômđó.Nếucổphiếunàygiảmxuốngmứcđó,chúngsẽbịbánrahếtvàtôivẫnthuđượclợinhuậnđángkể.

VìởTokyo,tôikhôngbiếtnhữngtinđồnởPhốWallđãkéogiácổphiếuLORILLARDgiảmxuống.Tôichỉbiếtcổphiếunàyhoạtđộngkhôngtốt.Saunàytôipháthiệnracómộtbàiviếtchobiếtnhữngđầulọckhôngchốnglạiungthưphổihiệuquảnhưthôngbáo.Chínhđiềunàyđãlàmnhiềungườihoangmangkhiếnhọbánvộicổphiếuđó.

Rấtmay,việcgiảmgiádiễnrarấtngắnvàkhôngchạmtớimứcchặnlỗ.Điềunàythuyếtphụctôiquyếtđịnhmuathêm400cổphiếunữavớigiá38,625đôla.

Ngaysauđó,giácổphiếutăngchóngmặt:39,75-40,25-42.

Tôirấtvui.Tôicảmtưởngmìnhthựcsựthamgiavàoquátrìnhpháttriểnmớiđầytriểnvọng.Cứnhưtôiđãlênkếhoạchchomọiviệcnàyvậy.

Cũngtạithờiđiểmnày,tôinhậnđượcbatuầnấnbảncủamộtcôngtytưvấnnổitiếng.HàngtuầncôngtytưvấnnàythúcgiụcnhữngngườiđọctạpchíbánkhốngcổphiếuLORILLARD.

Lờikhuyênthứbanhưthếnày:

“Tuầntrước,Lorillardđangmứcgiá44saukhichúngtôikhuyêncácbạnbánkhống”.

Tôingạcnhiênvàkhôngcòntintưởnglờitưvấnkiểunày.Thayvàođó,tôigiớithiệucổphiếuLORILLARDvớibấtkỳmộtkháchdulịchMỹnàođềcậpđếnthịtrườngchứngkhoánvớitôi.Tôicốgắngtrởnênhữuích.ĐiềunàyđượcthểhiệnrõnhấtởkháchsạnErawanởBangkok.Vàomộtbữatrưa,tôiđượcgiớithiệuvớiChủtịchcủamộtcôngtyvậntảiđườngthủylớnnhấtnướcMỹ.Trongcuộctròchuyện,ôngnóirằngcáccổphiếucủaôngtrongthịtrườngchứngkhoáncógiátrịlêntới3.000.000đôla.Chúngđượcchiaratheocáchsau:

2.500.000đôlachocổphiếuSTANDARDOIL(NEWJERSEY)

500.000đôlachocổphiếuLORILLARD

“Ôngnghĩgìvềđiềuđó?”ôngtahỏitôi.Tôinghĩgìvềđiềuđóư?Ôngkhôngthểhỏiaitốthơntôiđược.

Ngaylậptức,tôibảoôngbántấtcảcổphiếuJERSEYSTANDARDvàchuyểnsangcổphiếuLORILLARD.Đólànhữnggìtôisẽlàmtrongtrườnghợpnày.

Mộtnămsau,khitôigặplạiôngtrongmộtbữatiệcởNewYork,cổphiếuLORILLARDlúcđóđãlênhơn80đôla.

“Lờikhuyênmớinhấtcủaôngvềthịtrườngchứngkhoánlàgì?”ôngtahỏitôi.

“Lờikhuyên?”Tôinói.Tôingạcnhiên.“Lờikhuyêntrịgiá3.000.000đôlatôidànhchoôngởBangkokvẫnkhôngđủsao?”

“Nónhẽrađãđủnếutôilàmtheo”,ôngtanói.

Tuầnthứbacủatháng3năm1958,cổphiếuLORILLARDtănggiácònchắcchắnhơn.Nónhẩy4,125điểmtrongvòngmộttuần,khốilượnggiaodịch

đạtmứckinhngạclà316.600vànóđóngđôởhộp50/54.

Tuầnthứhaicủatháng4,cổphiếuLORILLARDrờichiếchộpmớicủanó.Nóđẩyđếnmộtngưỡngcaomớilà55,25đôlanhưngngaylậptứclạirơilạihộpbanđầu50/54.Vìkhôngđịnhmuanữanêntôiquáthấtvọng.Tuynhiên,tôithậntrọngtăngmứcchặnlỗlên49.

Tôicũngdaođộngchútítvềviệcbáncổphiếu,nhưngtôicốgắnggiữvữnglậptrường.Tôiđãrènchomìnhphảikiênnhẫn.Tôicóthểthulãi20đôlamỗicổphiếutừnhữngcổphiếumuasớmnhất,songtôiquyếtđịnhkhônglấykhoảnlãiquá“non”.

NhữngconsốchiphíchocổphiếuLORILLARDlà:

Tôitiếnhànhbathươngvụcuốicùngtrênmộtkhoảnđặtcọc50%.ĐiềunàychophéptôigiữsốvốncònlạiđểđầutưthêmvàomộtcổphiếulàDINERS’CLUB.TôiđểýđếncổphiếunàykhitôiđangchiếnđấuvớicổphiếuLORILLARD.

Trongtuầncuốicùngcủatháng1năm1958,khốilượnggiaodịchhàngtuầncủaDINERS’CLUBtăngmạnhđếnmức23.400,caomộtcáchkhôngbìnhthườngvớicổphiếunày.

Vìkhốilượnggiaodịchtăngkéotheogiácổphiếutăng,tôiquyếtđịnhkiểmtralạinhữngyếutốcơbảncủacổphiếunày.Đólàmộtcôngtygầnnhưđộcquyềntronglĩnhvựcđangpháttriển.Hệthốngthẻtíndụngcủacôngty,mộttrongnhữngnhàsánglập,đãđượcthiếtlậpchắcchắn.Côngtyđanglàmăncólãi.Vớinhữngyếutốnhưvậy,tôimua500cổphiếuởgiá24,5đôla.Ngưỡngchặnlỗcủatôilà21,625đôla.

Nhưngcổphiếusẽchuyểnđộngtheohướngnào?.ThươngvụcổphiếuLORILLARDđãđemđếnchotôilợinhuận,tôitínhtoánrằngnếutìnhtrạngtrởnêntồitệhơn,tôisẽthiệthạitrongthươngvụvớiDINERS’CLUB.Nhưngtôiđãbìnhanvôsự.Chỉvàingàysaukhitôimua,cổphiếubắtđầutănggiá.

Theolýthuyếtcủamình,tôilậptứcmuathêm500cổphiếunữavớigiá26,125đôla.Trongcảhailầnmua,tôiđềusửdụnglợithếcủachínhsáchmới,đặtcọc50%.

Môhìnhnàytiếptụctiếntriểnmộtcáchhoànhảo-đầutiênlàhộp28/30,sauđóhộp32/36.Khốilượnggiaodịchtrongtuầnđạttới52.600cổphiếu.Consốnàycaohơntấtcảkhốilượnggiaodịchcáctuầntrướcđó.

Trongkhithấylợinhuậntiếptụctăng,tôikhôngquênkéotheomứcbảohiểmchặnlỗngayđằngsau.Đầutiêntôitănglên27,sauđólên31.

Trongtuầnthứtưcủathángba,cổphiếuđóđãchuyểnvàomộtchiếchộpmới36,5/40.TôitổngkếtlạichiphívớicổphiếuDINERS’CLUBđãmua:

Tôiđãcóhơn10.000đôlatiềnlãi.Nhưngtheolýthuyếtthìtôivẫnphảitiếptụcgiữnó.Cổphiếuđósẽcònđiđếnmứccaohơn.Tấtcảmọidấuhiệuđềuchỉđếnđiềuđó.

Nhưngđộtnhiên,nhữngbứcđiệntíncủatôibắtđầuchỉkhácđi.Thậtkhóhiểu,tôibắtđầuthấykhônghàilòng.Cổphiếuđódườngnhưkhôngtănggiánữa.Hìnhthápcuốicùngcủanóđangnhămnhequayngượclại.Nóhoàntoànsẵnsàngsụpđổ.Đểkhôngbịrơivàobấtkỳmộtsựsụpđổnào,tôităngngưỡngchặnlỗlênmứckhôngbìnhthườnglà36,375.

Trongtuầnthứtưcủathángtư,CổphiếuDINERS’CLUBxuốngmứcthấphơngiớihạncủachiếchộpvàchạmmứcchặnlỗnênchúngbịbánrahết.Tôinhậnđược35.848,85đôlavàđãkiếmđược10.328,05đôla.

Lầnđầutiên-khingồitrongphòngởkháchsạnImperialởTokyovớibứcđiệntíntrongtay-tôinóirằngmìnhđãcó10.000đôlalợinhuận.Tôithấynhữngnghiêncứuvàlolắngtrongmấynămquathậtxứngđáng.Tôibắtđầugặtháinhữngkếtquảcaonhất.

Sáutuầnsau,tôinhậnđượctinlàmmìnhhãnhdiệnhơnvớisốtiền10.000đôlalợinhuận,vìnókhẳngđịnhhướngphântíchkỹthuật.AmericanExpresscóquyếtđịnhchínhthứccạnhtranhvớiDiners’Club.Đâychínhlàlýdokhiếncổphiếunàyngậpngừngởngưỡng36.Mộtsốngườibiếtviệcnàytrướckhicóthôngbáochínhthứcnênđãbánra.Tôikhôngcầnphảibiếtvềđiềuđónhưngvẫnhànhđộngnhưhọ.

ĐangởvùngĐôngÁnêntôikhôngbiếtsẽcócôngtycạnhtranhmớinàochuẩnbịthànhlập.Nhưnghướngtiếpcậnkỹthuậtdựatrêncácphảnứnggiácổphiếuđãcảnhbáotôinênrútracổphiếunày.

TrongsuốtthờigiantôiđầutưvàocổphiếuLORILLARDvàDINERS’CLUB,tôikhôngquêntheodõiBarron’s.TôithấymộtcổphiếuđangtrỗidậytênlàE.L.BRUCE,củamộtcôngtynhỏởMemphis.CổphiếunàyđượcniêmyếttrênSàngiaodịchchứngkhoánMỹ.Kiểmtrakỹhơn,tôibiếtrằngcôngtynàysảnxuấtvánsànbằnggỗcứng.Điềunàygầnnhưkhôngphùhợpvớicácphântíchcơbảncủatôi,nhưngmôhìnhkỹthuậtcủanóthìhấpdẫnkhiếntôikhôngthểrờimắtkhỏinó.

ĐiềulàmtôingạcnhiênlàchuyểnđộngcủaE.L.BRUCEtrênPhốWall.Cổphiếunàythườngxuyêngiaodịchởmứcdưới5.000cổphiếumộttuần.Sauđó,nóđộtnhiênthứcdậyvàbắtđầuchuyểnđộng.Trongtuầnthứhaicủathángtưnăm1958,khốilượnggiaodịchcủanótăngđộtbiếnvới19.100cổphiếu.Sauđókhốilượnggiaodịchtrongtuầntăngtớimức41.500-54.200-76.500cổphiếu,cùngvớiđógiácổphiếuđượccộngthêm5đến8điểmmộttuầnmàkhôngcódấuhiệugiảmgiánào.

GiácổphiếuBRUCEtăngtừ18đôlatrongtháng2đến50đôlatạithờiđiểmđầuthángnăm.Sauđócómộtphảnứngđầutiênđãđưagiácủanócòn43,5đôla.Tấtnhiêntôikhôngchắcchắn,nhưngphảnứngnàydườngnhưchỉlàsựdừngchântạmthời,mộtsựnạpthêmnănglượng.Tôicảmthấynósẽtiếptụctăng.Tôicốgắngtìmmộtlýdonhưngtôikhôngthể.Khốilượnggiaodịchvàgiácảvẫnbiếnđộngởmứcđó.

Tôibắtđầuthấymìnhgiốngnhưngườingồitrongmộthộitrườngtốimịt,đợibứcmànsânkhấukéolênđểxemmộtbộphimgiậtgân.Trongkhitôi

baytừTokyođếnCalcutta,tôicốgắnggiảithíchnhữngbáogiácủacổphiếuBRUCE.Nócómộtgiớihạnrộnghơn,tựdohơnsovớinhữngcổphiếukhác.Tôikhôngthểđặtmộtkhungxácđịnhquanhnó.KhibayquavùngbiểnẤnĐộDương,tôiquyếtđịnhsẽcómộtngoạilệ:Nếunótănglêntrên50,tôisẽmuanó,vàtôisẽmuanhiều.

Nhưngtôicầntiền.NếubánhếtcổphiếuDINERS’CLUBtôisẽcómộtkhoảnnhưngvẫnchưađủ.Tôicóthểsửdụngtiềntiếtkiệm,nhưngsauthảmhọavớicổphiếuJONES&LAUGHLINtôiquyếtđịnhkhôngbaogiờliềulĩnhmangthunhậptừhoạtđộngbiểudiễnbổsungchoviệcchơichứngkhoán.

KhảnăngduynhấtlàngólạingườibạncũlàcổphiếuLORILLARD.Liệucổphiếunàycòndiễnbiếntốtkhông?

Nókhôngtốt.Nókhôngtăngmàbắtđầugiảm.TôiquyếtđịnhrúttiềnrakhỏicổphiếuLORILLARDvàđầutưsangcổphiếuBRUCE.Tôibántoànbộ1.000cổphiếuởtuầnthứhaicủathángnămvớigiátrungbìnhlà57,375đôla.Tổngsốtiềntôithuđượclà56.880,45đôla.Lợinhuậnlà21.052,95đôla.

Consốnày,cùngvới10.000đôlatừcổphiếuDINERS’CLUB,đồngnghĩalàtrongvòngnămthángtôiđãtănggấpđôisốvốncủamình.Tôithấyhàilòng,tựhàovàsẵnsàng,giốngnhưmộtsátthủkhổnglồ,xửlýmộtcổphiếuđầyquyềnlựcvàthấtthườngnhưBRUCE.

Tôitiếnhànhchuẩnbịđặcbiệtchocuộcchiếnnày.SauthươngvụvớicổphiếuLORILLARDtôikếtluậnrằnghệthốngcủatôiđãlàmviệcrấttốtđếnnỗitôikhôngmuốngiaophónóvàotaycủamộtcôngty.Tôicảmthấynếuaiđóđịnhlàmtheotôithìcóthểgâykhókhănchotôi.TôigọiđiệnvềNewYorkvàmởtàikhoảnvớihaicôngtymôigiớikhác.

Trongtuầnthứbacủatháng5năm1958,tôigửiđiệnđếnNewYorkđểmua500cổphiếucủaBRUCEởgiá50,75đôlavớilệnhmuatựđộngvàđặtngưỡngchặnlỗlà48đôla.

Trongvàingàysauđó,cổphiếunàyhoạtđộngtốtđếnmứctôiquyếtđịnhsẽlấytoànbộlợithếcủađiềukiệnđặtcọc50%đểmuathêm.Mỗilầnmuađótôiđượcbảovệbởinhữngnhữngngưỡngchặnlỗgiữa47và48.Tôitínhtoánnếucóbịbánrahết,tôicũngchỉmấtđiphầnlợinhuậntừcổphiếuDINERS’CLUB.

Đâylàchitiếtcủanhữnglầnmuacủatôi:

Cáchtínhtoánthờiđiểmcủatôiđãđúng.CổphiếuE.L.BRUCEthựcsựtănggiá.Tôingạcnhiênvìnótăngđộtngột.Đúnglàngoạnmục.

TôiởCalcuttanhìnchằmchằmvàonhữngbáogiáhàngngày.Khônglâusau,họbáochotôibiếtcổphiếuđóđãtănghơn60đôla.Saumộtsựchầnchừnhỏ,nóđộtnhiênbùngpháttrởlại.Ngày13tháng6,nóđãtăngtớigiá77đôla.

CóđiềugìđóthúvịđangxảyraởSàngiaodịchchứngkhoánMỹ.TôiphảiđấutranhvớibảnthânđểkhônggọiđiệnđếnNewYorkđểtìmhiểuchuyệngìđangxảyra.Khôngđược,gọiđiệnchonhàmôigiớiđồngnghĩavớinhữnglờiđồnđạikhiếntôisẽlàmđiềugìđóngungốc.

KhôngcómộtsựquyếttâmvàkiênnhẫnđượckiểmchứngkhắtkhehơnkhitôiphảingồiởkháchsạnGrandởCalcuttavàtựhỏiPhốWallđanglàmgì.

MộtvàingàysausựsốtruộtcủatôiđãbịthaybằngnỗikhiếpsợbởimộtcúđiệnthoạitừNewYork.Mộttrongnhữngnhàmôigiớinói:“HọvừađìnhchỉviệcmuabáncủacổphiếuBRUCEtrênSàngiaodịchchứngkhoánMỹ”.Tôigầnnhưlàmrơiđiệnthoạikhinghetinđó.Tôithựcsựhoảngsợ.DừngmuabáncổphiếucủaBRUCE!Tôicóhơn60.000đôla,toànbộsốvốncủatôiđầutưcảvàonó.Điềunàycóphảiđồngnghĩavớiviệctôisẽmấttoànbộsốtiềncủamình?Phảimấtvàiphúttôimớibìnhtâmtrởlạiđểngheđiềuôngnóivớitôi.

Vớinhữngcảmxúcxáotrộn,tôicònlâumớiphásản,bâygiờtôicóthểbán

cổphiếuBRUCEvớigiá100đôlatrênthịtrườnggiaodịchOTC.Tôithấyhoàntoànkhóhiểu.100đôlamộtcổphiếu!Đólàcáigìvậy?

Tôiđanglosợtrongkhiôngkểlạichotôicâuchuyệnquađiệnthoại(từNewYorkđếnCalcutta).

Dựavàonhữngquanđiểmtiếpcậnhoàntoàncơbản,mộtsốthươnggiatrênPhốWallđãquyếtđịnhrằnggiátrịghitrênsổsáchcủaBRUCEvànhữnglợinhuậncủanóchỉragiácủacổphiếunàykhôngđánggiáquá30đôla.Vìthế,họbáncổphiếunàygiữagiá45và50,tựtinrằnghọsẽcóđượcmộtmónhờibằngcáchmualạichúngvớigiágần30đôla.

Họđãmắcphảimộtlỗinghiêmtrọng.MộtnhàsảnxuấtNewYorktênlàEdwardGilbertđangcốgắnghấtcẳnggiađìnhnhàBRUCEkhỏiviệcquảnlýcôngtyđó.Ôngtavàcộngsựđangcốgắngmuamộtphầnlớncủa314.600cổphiếumàgiađìnhnhàBRUCEsởhữu.Chínhsựbiếnchuyểnnàyđãđẩygiácổphiếulên.Khốilượnggiaodịchthậtđángkinhngạcvớihơn275.000cổphiếutrongsuốtthờigian10tuần.

Nhữngngườibánngắnhạnnhậnđịnhsaivềthịtrườngnênđãtranhgiànhmuavàđẩygiácổphiếulênmứccaochóngmặt.Họbịthấtvọngnặngnềdosựtănggiámạnhđầyhuyềnbícủacổphiếunàyvàhọkhôngthểmuavớibấtkỳgiánàonhưmongmuốncủahọ.

Cuốicùng,SàngiaodịchchứngkhoánMỹkhôngthểđảmbảothịtrườngtrậttự,họđãtạmthờingừnghoạtđộngbuônbáncổphiếunày.Nhưngđiềunàykhôngtạonênsựkhácbiệtnàovớinhữngngườibánngắnhạntuyệtvọng.Họvẫnphảichuyểnnhượngcổphiếu.BảygiờhọphảichấpnhậntrảbấtkỳgiánàotronggiaodịchOTCchocổphiếuBRUCE.

Tôivôcùngngạcnhiênlắngnghenhữngđiềunày.Nhàmôigiớihỏitôi:giámỗicổphiếutronggiaodịchOTClà100đôla,tôicóbánkhông?.

Tôinghĩlạinhữngbứcđiệntínđượcgửiđếnhằngngày,chúngvẽnênmộtbứctranhtuyệtdiệucủacổphiếuBRUCE.Tôinhớlạisựtháchthứckhiphảivượtquakhôngđượcnghe“nhữnglờiđồnđại”.TôinghĩlạitôiđãkhókhănthếnàokhinhữngbứcđiệntínđượcgửiđếnhằngngàythểhiệnquátrìnhtănggiálạthườngcủacổphiếuBRUCE.Tôiđãkhôngbiếtphảilàmgì.

Tôicónêngiữkhông?Tôiphảiđốimặtvớimộtquyếtđịnhrấtkhókhăn.Tôiđượcđềnghịmộtlợinhuậnlớn,hấpdẫn.Khitôinghenhàmôigiớicủatôinói,tôimuốnbánngaycổphiếunàyđi.Cuốicùng,bánởgiá100đôlanghĩa

làtôiđãcógiatàilớn.

Tôirấtđắnđotrongkhilắngnghe.Sauđó,tôicóquyếtđịnhquantrọngnhấtcuộcđời.“Không,tôisẽkhôngbánởgiá100.Tôikhôngcólídogìlạibánmộtcổphiếuđanglêngiá.Tôisẽtiếptụcgiữnó”.

Tôiđãlàmthế.Đólàmộtquyếtđịnhlớnvàkhó,nhưnghoàntoànđúng.TrongmấytuầnsauđótôinhậnđượcnhữngcúđiệnthoạikhẩncấpbáonhữnglờichàogiángàycàngcaohơnchocổphiếucủatôicủanhữngnhàmôigiớitừmọimiềnnướcMỹ.Tôiđãtừtừbánnhữnglô100cổphiếuvà200cổphiếutrongnhữnggiaodịchOTCvớigiátrungbìnhlà171đôla.

Đâylàthànhcôngmỹmãnđầutiêncủatôitrênthịtrườngchứngkhoán.Quathươngvụnày,tôilãi295.305,45đôla.

Tôihạnhphúcđếnmứckhôngbiếtnênquaysanghướngnào.Tôikểcâuchuyệnnàychobấtkỳaimuốnnghe.Tôikểchohọnhữngbứcđiệntín.Mộtphảnứngduynhấttừhọlàcâuhỏi:“Aiđãchỉchoông?”Tôicốgắnggiảithíchkhôngaichỉchotôi,tựtôilàmtấtnhữngđiềunàyvàtôihạnhphúcvàphấnchấnvìđiềuđó.

Khôngaitintôi.TôiđoánchắcrằngđếnhômnaytấtcảnhữngngườibạncủatôiởCalcuttavẫnnghĩchínhÔngGilbertđãtruyềnsựtựtinchotôi.

Chương8.NửatriệuđôlađầutiênThànhcôngrựcrỡvớicổphiếuE.L.BRUCEđánglẽphảilàmtôithêmháohứcvàbớtlolắng.Nhưngđiềunàytrongmộtchừngmựcnàolạilàmtôilolắng.Tôiđãkiếmđượchơn325.000đôlatrongvòngchínthángđầutư,vàtôiquyếttâmkhôngđánhmấtnóchỉvìnhữngbướcđisai.Cóquánhiềunhàđầutưchứngkhoánkiếmđượcsốtiềnlớntrongvòngchínthángvàmấtnóchỉtrongvòngchíntuần.Tôiquyếttâmkhôngđểđiềunàyxảyra.Bướcđầutiêntôitiếnhànhlàrútmộtnửasốtiềnlãi.Vớisốvốncònlại,tôithậntrọngtheodõithịtrường,tìmkiếmnhữngcổphiếumớicókhảnănghoạtđộnghiệuquả.Thườngthìcứsaumộtthươngvụthànhcông,tôicóítkhảnănglàmăntốttrongmộthayhaithángliềnsauđó.

Tôivộivàngmua500cổphiếucủacổphiếuMOLYBDENUMởgiá27,trảtổngcộng13.606,25đôla.Gầnnhưngaylậptức,tôiđãbịbánraởgiá26,5,vìthếtôitrởvềvớiconsố13.123,78đôla.

TôiđãcómộtthửtháchvớicổphiếuHAVEGINDUSTRIES.Tôimua500cổphiếuởgiá31,375,trảtổngcộng15.860,95đôla.Cổphiếunàyđổihướngvàchìmxuốngdướigiá30,tôibánraởgiá30,5đôlađểnhậnlại15.056,94đôla.

Sauđó,tôiquaylạicuộcmạohiểmvớicổphiếuLORILLARD.Cổphiếunàytừngđứngvữngtrongthịtrườnggiáxuốnggiốngnhưmộtcáicâyđứnggiữasamạc,bâygiờtrởnênkhámệtmỏi,giốngnhưmộtônggiàđangchuyểnđộngchậmchạp.Nhưngtôitincómộtkếtnốitìnhcảmvớinó.Tôikhôngthểđểnómộtmình.Cổphiếunàytrởthành“convậtMỹyêuquý”củatôi.Đâylàmộttháiđộhoàntoànsailầmnhưngtôidườngnhưkhôngthểcưỡnglạiđược.

Tôiđãmuanóbalần,vìnghĩnóđangtrèolênmộthộpcaohơn.Cũngđãbalầntôiphảibánnóđivìchiếchộpmớikhôngxuấthiện.ĐâylàhoạtđộngcủacổphiếuLORILLARD:

Lầnthualỗthứbađãlàmtanvỡkếtnốitìnhcảm,tôikhôngmualạinónữa.TôinhậnracổphiếuLORILLLARDdichuyểnvớinhịpđiệurấtthảnhthơi,nênnókhôngdànhchotôinữa.

SaukhitôirútluikhỏicổphiếuLORILLARD,tôingồivàđánhgiálạitổngthểvịtrícủamình.Nónhìnnhưthếnày:

Trongsuốtthờigianmua,báncổphiếuLORILLARD,tôivẫnkhôngngừngtìmkiếmnhữngcổphiếuphùhợpvớilýthuyếtcủamình.Tôibịthôithúcphảinghiêncứusâuhơnvìthịtrườngchungđangbắtđầutrởnênmạnhhơn.Khicảmnhậnsứcmạnhnày,tôimuốnnắmbắtnhữnglợithếcủađiềuđóbằngcáchmuamộtcổphiếucótriểnvọngcàngsớmcàngtốt.

Mộttrongnhữngcổphiếuđãthuhútđượcsựquantâmcủatôilàmộtcôngtynhỏ,khôngnổitiếngtênlàUNIVERSALPRODUCTS.Nóđangđứngởgiákhoảng35đôla,daođộnglênvàxuốngtrongkhoảng35,875và33,5đôla.Đólàmộtcôngtyđiệntửvìthế,nóđápứngđượctiêuchuẩnvềlýthuyếtphântíchkỹthuậtcơbảncủatôi.

Tháng7năm1958,trongkhivẫnđangởCalcutta,tôiyêucầuNewYorkgửichotôibáogiáhàngngàycủacổphiếunày.Viễncảnhtôithấyrấthứahẹn.Tuynhiên,nhữngthualỗtừcổphiếuLORILLARDđãnhắcnhởtôicóthểmắcmộtchuỗisailầmliêntụcvàcầnhànhđộngcẩnthận.Tôinghĩtôicóấntượngtốthơnvềcổphiếunàynếutôisởhữumộtsốlượngcổphiếuđó,vìthếtôiquyếtđịnhmuathíđiểmmộtlần.Tôigửibứcđiệntínsau:

“MUA300UNIVERSALPRODUCTSGIÁ35,25HOẶCRẺHƠN”.

Ngàyhômsau,khinhậnđượcthôngbáođãmuavàolà300cổphiếucủaUNIVERSALPRODUCTSvớigiá35,25,tôiđánhđiện:

“ĐẶTLỆNHCHẶNLỖ32,5”.

Bâygiờthìkhôngcònviệcgìphảilàmngoàingồilại,theodõivàchờđợibướctiếptheo.

Thờigiannày,tôithườngxuyênởẤnĐộ.NhưngnhữngbứcđiệntínbáogiácổphiếuUNIVERSALPRODUCTStheotôiđếnmọinơi.Trongtuầnthứbacủatháng8năm1958,khiđangởSrinagar,Kashmir,tôithấycổphiếunàyđangtăngmạnh.Tôigửiđiệntín:

“MUATỰĐỘNG1200UNIVERSALPRODUCTSGIÁ36,5VÀMỨCCHẶNLỖ33”.

KhitôiquaytrởlạiKháchsạnImperialởNewDelhitôinhậnđượcthôngbáo:

“ĐÃMUATỰĐỘNG1200U36,5,U36,75(37,875-35,375)ETC”.

ĐiềunàycónghĩalàtôiđãmuacổphiếuUNIVERSALPRODUCTSởgiá36,5đôlavàcổphiếunàyđóngcửaởgiá36,75đôlavàmứcdaođộngtrongngàyđólà37,875-35,375đôla.Bâygiờ,câuhỏiđặtralà:“Liệucổphiếucủatôitiếptụctănggiáhaynóquaylạichiếchộptrướccủanó?”.

Tôithấyrấthưngphấn.Mặcdùtôiđãđiềuchỉnhlạigiớihạnthualỗcóthểxảyracủamình,vấnđềbâygiờlàliệunhữngđánhgiácủatôilàđúnghaysai.Tôisốtruộtchờbứcđiệntínngàyhômsau.Cuốicùng,bứcđiệntínđócũngđến,nóthôngbáoUNIVERSALPRODUCTSđãđóngcửaởgiá38,125đôla.Mứcdaođộngtrongngàyđócủanólà38,75-37,5đôla.Điềunàycónghĩalàtôiđãđúng,ítnhấtlàđếnthờiđiểmhiệntại.

Vàingàysauđó,cổphiếucủaUNIVERSALPRODUCTStiếptụctănggiá.KhiđangởKarachi,tôimuathêm1500cổphiếunữavớigiá40đôla.Khônglâusauđó,UNIVERSALPRODUCTSđổitênthànhUNIVERSALCONTROLS.Cổphiếunàytiếptụchoạtđộngtốtnhưngsaulầnmuacuốicùng,tôiquyếtđịnhdừnglạivớisốcổphiếucủaUNIVERSALCONTROLSnày.

Đâylàvịtríchínhxáccủatôi:(Giátrongbảngnàyvàtấtcảnhữngbảngsauđóđềulàgiátrungbình).

Muathíđiểm300cổphiếuởgiá35,2510.644,93đôla

1.200ởgiá36,544.083,56đôla

1.500ởgiá4060.585,00đôla

Tổngcộng3.000cổphiếu115.313,49đôla

Vậylàtôicó6.000cổphiếutừsựtáchcổphiếumới.Bâygiờ,tôingồilạivàgiữchúngtronglúcgiábắtđầutănggiárấtmạnh.

Đầutháng12,khithấycổphiếuUNIVERSALCONTROLSđanghoạtđộngtốt,tôigiớithiệunónàychothưkýcủamình.Tôibảoôngnênmuanóởgiá31,75đôla.Tôinói:“Nếugiágiảmxuốngdưới30đôlathìphảichấpnhậnlỗvàbánđi.Nếukhông,hãygiữnóchờmộtsựtănggiálớn.Nếuôngbịlỗ,tôisẽthanhtoánkhoảnlỗđóchoông”.

Rấttìnhcờ,chacủaviênthưkýlàmộtngườibảothủvàlàmộtnhàphântíchcơbảnđángthương.Khiôngnghenhữnggìtôigợiý,ôngbảocontraimìnhđừngcóngungốcnhưthế.Quanđiểmcủaônglà:Tạisaolạimuamộtcổphiếunếunhưnócóthểgiảmgiá?Ôngquảquyếtrằngbạnchỉnênmuacổphiếuchắcchắnsẽtănggiá.Ôngcũngngỏýmuốnnghiêncứunhữngthôngtinvềcôngtynàyđểxemliệunócóhoạtđộngtốtkhông.

Thưkýcủatôiđãchọnlờikhuyêncủachamình.Anhtakhôngđầutưmộtchúttiềnnàomàchờđợi,tronglúcngườichagiàcủaanhtỉmẩnnghiêncứunhữngcuốnsách.Tronglúcđó,giácổphiếunàyđãtănglên50đôla.

NgoàicổphiếuUNIVERSALCONTROLS,tôicòntheodõithêmmộtcổphiếukhácmànhữngthayđổicủanórấttuyệtvời.ĐólàcổphiếuTHIOKOLCHEMICAL.

Lầnđầutiêncổphiếunàykhiếntôichúýlàvàotháng2năm1958,khitôiđangởTokyo.Nóvừatáchcổphiếuvàlàmụctiêucủamộtgiaodịchlớntrướckhinhẹnhànggiảmxuốnghộp39/47.Nóđiềmtĩnhởgiữakhoảngnàytrongvàitháng.

VìtôithườngxuyênkiểmtracổphiếunàytrongtạpchíBarron’s,nênvùngyênbìnhnàygiốngnhưmộtaonướctrongmộtngàyhè.Khônghiểusaotôilạicócảmgiácđólàmộtsựyêntĩnhtrướcmộtcơnbãolớn.

Tháng3,tôigửiđiệntínđếnNewYork:

“BÁOGIÁTHIOKOL”.

Nhữngbáogiáđếnđúnglúcnhưng,chỉcósựlêngiáxuốnggiá,bấtchợt

ngắnngủitrongmộtvàituầncủathángtư,khôngcógìkhácđángchúý.Sauvàituần,tôigửibứcđiệntínsauđâytừHongKong:

“DỪNGBÁOGIÁTHIOKOLBẮTĐẦUBÁOGIÁTRỞLẠINẾUTĂNGTRÊN45”.

Tôichorằngnếucổphiếunàyđạtgiớihạntrêngiáchiếchộp,tôimớitheodõitrởlại.Ởtuầnđầutiêncủatháng8,báogiácủaTHIOKOLxuấthiệntrởlạitrongnhữngbứcđiệntín.Vớimứcgiátrên45đôla,cổphiếunàydườngnhưđangkhởiđộngcơbắpđểchuẩnbịchomộtbướcnhảylớn.Tôiquyếtđịnhđặtlệnhmua:

“MUA200THIOKOL47,25”.

Lệnhnàyđượcthựchiệnvớitổngchiphílà9.535,26đôla.

PhảimấttớibatuầnđểTHIOKOLtìmthấyđượcđộnglựcthậtcủanó.Cuốitháng8,tôicảmgiácthờiđiểmđóđãđến.TôiđiệnchoNewYork:

“MUA1300THIOKOLTỰĐỘNGỞ49,5”.

Lệnhmuađượcthựchiệnởgiá49,875vàongàymùng2tháng9năm1958.Tổngchiphílà65.408,72đôla.

Sauđó,cổphiếunàynhanhchóngtănggiáquamức50đôlavàđangđượcgiaodịchởkhoảng52-56đôla.

Mộttuầnsau,tôinhậnđượcthôngbáorằngThiokolđãpháthànhquyềncổphiếu.Đólàphầnthưởngchonhữngngườiđanggiữcổphiếunàyvớitỉlệlàmộtquyềnmộtcổphiếu.Cứvới12quyềnnàybạncóthểmuamộtcổphiếucủaTHIOKOLvớigiáđặcbiệtlà42đôla.Khicổphiếunàyđangdừngởgiátrên50đôla,thìmứcgiátrênquárẻ.Nếukhôngdùngquyềnnày,bạncóthểbánlạitrênSàngiaodịchchứngkhoánMỹ,nơichúngđượcniêmyếtvàgiaodịchtrongmộtthờigiancốđịnh.

Tuynhiên,cómộtđặcđiểmquantrọngkhácvềnhữngquyềnnàykhiếnchúngrấthấpdẫn.Theoluậtgiaodịchchứngkhoán,nếunhữngquyềnnàyđượcsửdụngđểmuacổphiếucủacôngty,bạnsẽđượclợithếgọilà“tàikhoảnquyêngópđặcbiệt”.Khibạnđặtcọcquyềnvàotàikhoảnnày,nhàmôigiớiđượcphépđểbạnvaytốiđa75%giátrịthịtrườngcủacổphiếuđó.Thêmvàođó,bạnkhôngphảitrảphímôigiớikhiđặtlệnhmua.

Đâylàcơhộicómộtkhônghaiđểtôimuamộtsốlượnglớncổphiếu.Tôiquyếtđịnhđầutưtoànbộsốtiềnmặtcủamình.Tôilàmmộtphéptínhnhanhsơquavịtrítôiđangđứng:

Đầutưgốc36.000đôla

Tổnglợinhuận(saukhitrừlỗ)319.000đôla

Tổngvốn355.000đôla

Tiềnđãrútra160.000đôla

Tiềnrỗichođầutư195.000đôla

Nhữngcổphiếuđanggiữ

3.000UNIVERSALPRODUCTS115.300đôla

1.500THIOKOL75.000đôla

190.300đôla

70%tiềnmặtđặtcọctheoluật133.000đôla

Khoảntựdođểđầutưthêm62.000đôla

Nhưngmộttìnhhuốngrấtkỳlạđangxảyra.Tôikhámphárarằngvìluậtchophépmộtmứcvay75%nêncómộtsựmâuthuẫnlớngiữacácnhàmôigiớivềsốtiềntôicóthểvaytừhọtrongtàikhoảnquyêngópđặcbiệt.Trongkhinhàmôigiớinàychỉđồngýchovay75%tổnggiátrịmuacủacổphiếu,thìmộtnhàmôigiớikháclạichophépvaytoànbộ75%tổnggiátrịthịtrườngcủacổphiếu.CổphiếuTHIOKOLđangđượcđịnhgiákhoảng55đôla,đềxuấtsaulàmộttìnhhuốngtíndụngcựckỳhấpdẫn.Dođó,tôitậndụnglợithếcủanó.

Tôimua36.000quyềnvớigiátrungbìnhlà1,3125,vàtrả49.410đôla.Điềunàychophéptôimua3.000cổphiếuTHIOKOLvớigiá42đôlamộtcổphiếu.Tôiphảitrả126.000đôla,nhưngtheođềxuấtquyêngópđặcbiệt,tôichỉphảitrảthêmmộtkhoảntiềnmặtlà6.000đôlachonhữngquyềnnày.Toànbộsốtiềncònlạilàdomộttrongnhữngnhàmôigiớicủatôichovay.

Sựdànxếpnàycólợiđếnmứctôiquyếtđịnhbán1.500cổphiếuTHIOKOLbanđầucủamìnhđểmualạigấpđôisốcổphiếubánranhờápdụngnhữngluậtquyêngópđặcbiệt.

Mứcgiátrungbìnhtôibánralà53,5đôla.Điềunàyđemđếnchotôimộtquyềnmuamớitrịgiátới57.000đôla.Vớinó,tôimuamộtlô36.000quyềnlầnthứhai.Cũnggiốngnhưhoạtđộnglầntrước,tôichuyểnđổichúngthànhlô3.000cổphiếuthứhaicủacổphiếuTHIOKOL.

Quátrìnhmuabándiễnranhưsau:

(a)Bán1.500cổphiếucủaTHIOKOL;

(b)Mua36.000quyềnTHIOKOL,vàvớichúng

(c)Mua3.000cổphiếucủaTHIOKOL.

Tổngchiphícủatôicho6.000cổphiếulà350.820đôla.

Trongtuầnthứhaicủatháng12,THIOKOLchuyểntừSàngiaodịchchứngkhoánMỹsangSàngiaodịchchứngkhoánNewYork.Ngaylậptức,nótăng8điểmvàtuầnsauđóchạmmức100điểm.TrongkhicổphiếucủaTHIOKOLtiếptụctănggiá,nhàmôigiớicủatôilạitrởnênlolắng,nóirằng:

“LỢINHUẬNÔNGTHUĐƯỢCTỪCỔPHIẾUTHIOKOLBÂYGIỜLÀ250.000ĐÔLA”.

BứcđiệnđếntronglúctôiđangởKháchsạnGeorgesVởParis.Tôichợtnhậnrarằngmìnhđãquábậntheodõinhữngbáogiámàquênbẵngnhữnghóađơnlợinhuận.CộngthêmvàonhữnglợinhuậncóđượctừcổphiếuBRUCE,bâygiờtôiđãcóhơnnửatriệuđôla!Sốtiềnnàylớnhơnrấtnhiềusovớinhữnggìtôinghĩ.Nósẽbiếntôitrởthànhmộtngườigiàucó.

Tôivôcùngngạcnhiênkhinhậnrađiềuđó.Từngthớthịttrongcơthểtôidườngnhưđanghôhào:“Bán!bán!”.Đólàmộtsựcámdỗlớnnhấtthếgiới.

Tôinênlàmgìbâygiờ?Cổphiếusẽcòntăngcaohơnnữahaytôinênchấpnhậnkhoảnlợinhuậnnàyvàthoátrakhỏinó?Cóthểnósẽkhôngthểtăngthêmmộtchútnàonữa,cóthểnósẽgiảmgiá.Đólàmộttìnhthếtiếnthoáilưỡngnanđầykhókhăn.Vấnđềquenthuộclà“bánlúcnào”đãđượcphóng

đạilênvìmộtlượngtiềnlớnđangđượcđặtvàomayrủi.Nếulúcnày,tôihànhđộngđúng,điềuđócóthểlàmcuộcsốngcủatôithayđổihoàntoàn.Nếusai,tôisẽhốitiếcsuốtđời.

Tôithấyrấtđơnđộc.Khôngaitrênthếgiớichotôimộtlờikhuyênphảilàmgìtrongtìnhhuốngnày.Tôiquyếtđịnhđirangoàimộtmìnhvàcânnhắclạitìnhhình.Trướckhiđi,tôingồiởbànvàviếtlênmộttờgiấynhỏ,“HãynhớlạicổphiếuBRUCE!”.Tôitựnhắcnhởmìnhvềnhữnggìđãhọctrongquákhứ.

TronglúcđilangthangquanhParis,tôikhôngngừngvânvêtờgiấynhỏnày.MỗilầntôimuốngửimộtbứcđiệntínchonhữngnhàmôigiớiyêucầuhọbáncổphiếuTHIOKOL,tôilạilôitờgiấynàyra,nhìnnóvàchầnchừ.

Cuốicùng,tôiquyếtđịnhkhôngbán.Đâylàvídụđiểnhìnhnhấtvềphươngphápkỹthuậtmớicủatôikhichơitrênthịtrườngchứngkhoán.Tôichắcmìnhgiốngnhưngườichuẩnbịtựtửhơnlàngườivừatạoramộtgiatài.

Nhưngnhữnggìtôilàmđãđượcchứngminhlàđúng.CổphiếuTHIOKOLtiếptụctăng.SaukhiđưaraquyếtđịnhđóởParis,tôitiếptụcgiữvàkiếmđượcnhiềutiềnhơnnhiềutừnhữngcổphiếunày.

Vàituầnsauđó,tháng1năm1959,tôiquaytrởlạiNewYork.KhihạcánhtạisânbayIdlewild,tôiđanggiữ6.000cổphiếucủaTHIOKOLvà6.000cổphiếucủaUNIVERSALCONTROLS.Chúngvẫnđanghoạtđộnghiệuquả.CổphiếuTHIOKOLđứngtrênđiểm100vàcổphiếuUNIVERSALCONTROLStăngđến45đôla.

ỞNewYork,cuộchẹnđầutiêncủatôilàgặpmặtnhữngnhàmôigiớivàthảoluậnvớihọvềcácthươngvụởPhốWall.Theonhữngghichépcủahọ,tôiđãkiếmđượchơnnửatriệuđôla.

Tôithấyhãnhdiệnvàtựtinvềthànhcôngcủamình.TôiđặtmộtphòngởKháchsạnPlazavàquyếttâmtiếptụcgiaodịchtrênthịtrườngchứngkhoántừkhoảngcáchgần.

Tôikhôngbiếtrằngmìnhsắplàmmộtđiềurấtngungốc.Mộtvàituầnsauđó,tôitựđưamìnhđếnbênbờvựcphásản.

Chương9.CuộckhủnghoảngthứhaiNửatriệuđôlamangđếnchotôisựtựtintộtbậc.Tôibiếtrấtrõlàmthếnàođểcóđượcđiềuđóvàtôicũngtựthuyếtphụcmìnhsẽlặplạichiếncôngnày.Tôikhôngnghingờgìvềkhảnăngsửdụngphươngphápcủamình.Làmviệcquanhữngbứcđiệntín,giácquanthứSáucủatôingàycànghoànthiện.Tôicóthể“cảmnhận”nhữngcổphiếucủamình.Điềunàygiốngnhưcảmgiáccủamộtnhàsoạnnhạc.Taicủaôngsẽnhậnramộtthanhbằngmàmộtngườibìnhthườngkhócóthểnghethấyđược.

Tôigầnnhưbiếtđượcnhữngcổphiếunàosẽhoạtđộngtốt.Nếunhưsaukhităng8điểm,mộtcổphiếulạigiảm4điểm,tôicũngkhônghoảnghốt.Tôichỉhyvọnggiácủanóổnđịnhhơn.Nếumộtcổphiếutrởnênvữngchắchơn,tôicókhảnăngdựđoánngàynóbắtđầutănggiá.Đólàmộtsựhuyềnbí,mộtbảnnăngkhôngthểgiảithíchđượcvàtôikhônghềthắcmắcvềkhảnăngđó.Dườngnhư,mộtsứcmạnhghêgớmđangbaotrùmtôi.

VìvậykhôngcógìngạcnhiênkhitôitưởngmìnhchínhlàmộtNapoleonvềtàichính.Tôitưởngmìnhđanghànhquântrênconđườngtrảihoahồng.Tôikhôngđềphòngbấtkỳhiểmhọanào.Tôikhôngbiếttrênconđườngnàycómộtquáivậtkhổnglồđangchờtôi.Sautấtcả,tôitựđộngviênmìnhmộtcáchthiểncậnvàtựmãn:Liệucóbaonhiêungườicókhảnănglàmđượcnhưtôi?

Tôiquyếtđịnhtậptrungvàokinhdoanh.Nếutôiđãkiếmđượcnửatriệuđôla,vậyđiềugìcảntrởtôikiếmđượchaitriệu,bahaythậmchílànămtriệuđôla?Mặcdùtỉlệđặtcọcyêucầuvừatănglênmức90%.Tôithuyếtphụcbảnthândùngsốtiền160.000đôladànhdụmđượctừlợinhuậncủacổphiếuBRUCElàmnềntảngđểbắtđầumộtvậnmaymới.Tôibắtđầungaynhữngthươngvụmớinghiêmtúc.

Sựthậtlàkhitúitiềncủatôiđầyhơn,thìtrítuệcủatôilạivơiđi.Tôitrởnênquátựtin,vàđólàsuynghĩnguyhiểmnhấtmàbấtkỳaichơichứngkhoáncũngsẽgặpphải.Khônglâusau,tôiđãnhậnđượcmộtbàihọccayđắngchoquanđiểmnày

SauvàingàyởNewYork,tôiquyếtđịnhthiếtlậpmốiquanhệgầnhơnvớithịtrường.Tôisởhữumộthệthốnghếtsứcrõràng.Tôitinrằngnếutiếngầnhơnvàothịtrường,khônggìcóthểngăncảntôitạothêmcủacảimỗingày.Vìviễncảnhcủanhữngthànhcôngsắptới,tôiđãchọnvănphòngcủamột

trongnhữngnhàmôigiớicủatôi.

Trongchuyếnthămquanvănphòngđầutiên,tôiđãbịcuốnhút.PhònghọpcủaBanGiámđốcrấtrộng,nhữngchiếcghếđượcđặttrướcmộtcáimáybáogiácổphiếuchạyliêntục.Khôngkhíthậtnhộnnhịp,dâyđiệnnhằngnhịt.NhữngngườiởtrongphòngtrônggiốnghệtnhưnhữngkẻbámtheotrongtrậnMonteCarlo.Mộtkhôngkhíhốihảvàồnàotrànngậpkhắpnơi.Máybáogiáchạyrèrè,máyđiệnbáokêuláchcách,thưkýbậnrộnchạyloanhquanh.Từmọihướng,tôiđềunghethấynhữngcâunhưlà:“GOODYEARtôithấykhôngtốt”.“TôiđangthoátrakhỏiANACONDA”.“Thịtrườngđangchínmuồiđểphảncông”.

Ngàyđầutiên,tôikhábìnhthảnbởikhôngkhícăngthẳng,náođộngnày.Nghĩtớithànhcông,tôicảmmìnhvượtquamọimệtmỏi,hyvọngvàsợhãicủanhữngconngườicăngthẳng.Nhưngđiềunàykhôngkéodàiđượclâu.Khihàngngàytrongphònghọphộiđồngquảntrị,tôidầntừbỏsuyxétđộclậpvàranhậpvớihọ.Tôilắngnghevôsốnhữngsựthậtvàtinđồn.Tôiđọcnhữngbàiviếtvềthịtrường.Tôicũngbắtđầutrảlờicáccâuhỏikiểunhư“Bạnnghĩthịtrườnghiệngiờrasao?”hay“Bạncóbiếtcổphiếunàorẻkhông?”.Tấtcảnhữngcâuhỏinàykhiếntôitêliệt.

Chỉtrongvàingày,tôiđãvứtbỏnhữnggìbảnthânhọcđượctrongsuốtsáuthángqua.Tôilàmtấtcảnhữngđiềuchínhmìnhkhôngchophép.Tôinóichuyệnvớinhữngnhàmôigiới,lắngnghetinđồnvàkhôngrờimắtkhỏinhữngmáybáogiácổphiếu.

Nhưcómộtconma“làmgiàunhanh”nắmchặtlấytôiTôihoàntoànmấtđịnhhướngđượcxâydựngquanhữngbứcđiệntín.Từngbướctôitựđưamìnhđếnconđườngmònvàđánhmấtkỹnăngcủachínhmình.

Đầutiên,tôitừbỏgiácquanthứsáu.Tôikhông“cảmnhận”đượcbấtkỳđiềugìnữa.Nhữnggìtôithấylàmộtmớhỗnđộngiácổphiếuchạylênchạyxuốngkhôngtheomộtnhịpđiệunào.Sauđó,tínhđộclậpcủatôicũngmấttheo.Tôidầnápdụngquanđiểmcủanhữngngườikhácvàđitheođámđông.Lýtríđãrờibỏtôivàthayvàođólàcảmtínhbaotrùmlấytôihoàntoàn.

Khitheođámđông,tôihànhđộnggiốnghọ.Thayvìlàmộtconsóiđơnđộc,tôitrởthànhmộtconcừungâyngô,bịkíchđộngchạyvòngquanhvớinhữngconcừukhác,chờbịnuốtchửng.Tôikhôngcònkhảnăngnói“không”nếutấtcảmọingườixungquanhtôiđangnói“có”.Tôicũnghoảng

sợkhihọhoảngsợ.Tôicóhyvọngkhimàhọcóhyvọng.

Điềunàychưabaogiờxảyravớitôi,thậmchícảtrongnhữngnămhọcviệcđầutiên.Tôimấttấtcảkỹnăngcủamình.Tấtcảmọithứtôichạmvàođềutrởthànhsai.

Tôixửsựnhưmộtkẻkhôngchuyênnghiệp.Mộthệthốngtỉmỉmàtôiđãkỳcôngxâydựngnênđangsụpđổ.Tấtcảcácgiaodịchđềukếtthúcthảmhại.Tôiđặthàngchụcnhữnglệnhđốilậpnhau.Tôimuanhữngcổphiếuvớigiá55đôla.Rồisauđó,chúngquaytrởlạigiá51đôla.Tôichờđợi.Lệnhchặnlỗ?Đólàthứđầutiênmàtôivứtbỏ.Kiênnhẫn?Đánhgiá?Tôikhôngcóthứnào.Nhữngchiếchộp?Tôihoàntoànquênchúng.

Khinhữngngàythángtrôiqua,cáivòngluẩnquẩncáchoạtđộngmuabánchứngkhoáncủatôibắtđầutrôngnhưthếnày:

Tôiđãtạonênthấtbạithảmhạiđó.Thayvìchỉtríchchínhmình,tôilạinghĩranhữnglýdokhácnhaunguỵbiệnchochúng.Tôitinchắclàmìnhbịmuađắtrồisauđóphảibánrẻcổphiếu.Tấtnhiên,tôikhôngthểbiếtaiđãbánđắt,muarẻnhưngđiềuđókhôngngăncảntôivứtbỏniềmtinđó.

Cốchốnglạinhữngbóngmađenđứngsausuynghĩnày,tôicànghấptấpvàtrởnênbướngbỉnh.Thậmchínhữngcổphiếunàyđang“cắn”tôi,tôichỉlauvếtmáuvàquaylạimuanhiềuhơn.Tôiluôntựnhủrằngtôiđangcóhơn

nửatriệuđôla,vìthếđiềutệhạikhôngthểxảyravớitôi.Quảthực,tôiđãquánhầm!

Tôimất100.000đôlatrongvàituần.Mộtbảnkêkhaichitiếtnhữnggiaodịchcủatôigiốngnhưnhữngghichépcủakẻmấttrí.Đếngiờ,tôivẫnkhómàtinnổiđiềuđó.Đólàdothóitựcaotựđạidẫnđếnảotưởngvàtựmãn.Khôngphảithịtrườngmàlàtrựcgiácsaivànhữngcảmxúckhôngthểkiềmchếđượclàmhạitôi.

Tôimuacổphiếuvàbánchúngchỉvàigiờsauđó.Tôibiếtrằngnếumuavàbáncùngngày,tôichỉcầnđặtcọc25%trongtàikhoản.Thayvìtậndụnglợithế,mỗilần,tôilạimấtđimộtvàinghìnđôla.Đâylàcáchmàtôiđãtránhchobảnthânkhỏithảmhọa:

Saucáibảngtổngkếtnày,tôithườngrùngmìnhmỗikhinghĩtớicổphiếu.

Sựthậtlàtôiđãđọcquánhiều,cốgắnglàmquánhiều.Tôicóthểđọcrấtnhanhnhữngconsốtrênbảngyếtgiácủathịtrườngchứngkhoánnhưngchúngkhôngcònnóilênđiềugìnữa.Khônglâusauđó,tôirơivàogiaiđoạntồitệhơn.Thườngxuyênthualỗ,hoảngsợbởinhữngnhầmlẫn,bịcuốntheonhữnglờiđồnđại,tôihoàntoàntêliệt,thậmchícònkhôngthểnhìnthấynhữngconsốnữa.Khảnănggắnkếtcủatôikhôngcòn.Tôinhìnđămđămvàonhữngcộtsốliệunhưnglạikhôngthểđánhgiáđượcgì.Tríóccủatôitrởnênmụmẫm.Tôithấymìnhgiốngnhưmộtngườisaymấtđi“cảmgiác”vớithựctếvàkhôngthểhiểutạisaolạinhưthế.

Sauđó,tôibìnhtĩnhngồitựhỏitạisaođiềunàylạixảyravớimình.Tạisaotôilạicó“cảmgiác”khiởHongKong,Calcutta,SàiGònvàStockholm,nhưnglạiđánhmấtkhichỉcáchPhốWallchưađầynửadặm?Đâulàsựkhácbiệt?

Vấnđềnàykhôngdễgiảiquyết.Vàmộtngày,khiđangngồitrongKháchsạnPlaza,tôichợtnhậnramộtđiềugìđó.Khiđangởnướcngoài,tôikhôngghéthămcácphònggiaodịch,khôngnóichuyệnvớiai,khôngnhậnnhữngcúđiệnthoại,khôngtheodõinhữngmáybáogiácổphiếu.

Giảiphápđóđanghiệnratrướcmắttôinhưngtôikhôngtin.Nóquábấtngờ,quáđơngiảnnênquáđặcbiệt.Tôikhôngthểtinđượcrằngđôitaiđãphản

bộitôi.

Khiđangdulịchởnướcngoài,tôicókhảnăngđánhgiáthịtrường,hoặcítracũnglàmộtvàicổphiếuổnđịnhvàtrunglập,khôngbịảnhhưởngbởisựgiánđoạnhaytinđồnvàhoàntoànkhôngcósựthamgiacủacảmtínhvàcáitôi.

Tôikinhdoanhchỉdựatrênnềntảnglànhữngbứcđiệntínhằngngày.Nhữngbứcđiệntínđemđếnchotôiđịnhhướng.Chúngchỉchotôicáchthứchoạtđộngcủacáccổphiếuđanghoạtđộng.Khiđó,khônghềcónhữngtácđộngkhácvìtôikhôngnhìnvàkhôngnghebấtkỳđiềugìkhác.

ỞNewYorkkhônggiốngnhưthế.Nhữngtácđộngtừbênngoài,tinđồn,sựhoảngloạn,thôngtinđốilậpnhau…đềuchảyvàotaitôi.Kếtquả,tôilồngcảmtínhvàocổphiếuvàhướngtiếpcậnđộclậpđãbiếnmất.

Tôiquyếtđịnhlàchỉcómộtcâutrảlời.Đólàtôiphảicốgắngtìmlạibảnthân.Tôiphảiđixangaylậptức,xakhỏiNewYork,trướckhitôimấttoànbộtiềncủamình.

NhưngtôikhôngbịsụpđổhoàntoànnhờcổphiếuUNIVERSALCONTROLSvàTHIOKOL.Chúngvẫnđanghoạtđộnghiệuquảdùtôibỏmặcchúng.Tôiđãquábậnrộnnênkhôngđểýđếnchúng.Tôiđãmảimêmuabánnhữngcổphiếukhác,nhữngcổphiếuđãlấytiềncủatôi.

Tôiđánhgiálạitìnhhìnhvàloạibỏtấtcảcáccổphiếutrừhaicổphiếutrên.Sauđó,tôibaytớiParis.Trướcđó,tôiyêucầucácnhàmôigiớikhôngđượcgọiđiệnchotôihoặcgửichotôibấtkỳthôngtinnào.Cáchliênlạcduynhấtmàtôimuốnlànhữngbứcđiệntínhàngngày.

TôilangthangquanhParis,đầuvẫnđangquaytrònvớinhữngmụcmờảo,vônghĩatrênbáogiácủathịtrường.Nhữngbứcđiệntínhàngngàyvẫnđếnnhưngchúngkhôngcónhiềuýnghĩavớitôi.Tôihoàntoànmấtcảmgiác.Tôicócảmtưởngmìnhgiốngnhưmộtngườivừatrảiquatainạnkhủngkhiếpvàcócảmgiácsẽkhôngbaogiờbìnhphụctrởlại.Tôihoàntoànnhụtchí.

TôiởParisđượchaituần.MộtngàytôinhậnbứcđiệntínđượcgửiđếnchomìnhởKháchsạnGeorgesV.Khitôichánnảnlướtnhìnthìkhôngbiếtvìlýdogìmànhữngconsốdườngnhưbớtmờđi.Tôikhôngthểtinvàođiềuđó.Tôiđangnhìnchằmchằmvàochúngnhưthểtôichưatừngnhìnthấy.Tôisợmìnhchỉđangtưởngtượngramọithứmàthôi.

Tôisốtruộtđợibứcđiệncủangàyhômsau.Khitôinhậnđược,khôngcònnghingờgìnữa:nhữngconsốđãrõrànghơnvàquenthuộchơn.Giốngnhưmộtbứcmànđãđượcdỡbỏ,cáchìnhảnhbắtđầuxuấthiệntrướcmắttôi,đemđếnchotôimộtcáinhìnnàođóvềtươnglaicủamộtcổphiếu.

Nhữngbứcđiệntíncủatôingàycàngtrởnênrõrànghơn.Tôibắtđầuđọcbáogiágiốngnhưtrướcđây.Thêmnữa,tôinhìnthấytrongsốđócómộtvàicổphiếumạnhhơn,mộtsốkhácyếuhơn.Đồngthời“cảmgiác”củatôibắtđầutrởlại.Dầndần,tôibắtđầulấylạisựtựtinvàdũngcảmđểcốgắngtiếpcậnlạithịtrường.

Nhưngtôiđãhọcđượcbàihọcvàquyếtđịnhbiếnnóthànhmộtquyđịnhcốđịnh:Tôikhôngbaogiờđượcquaytrởlạivănphòngmôigiớinữahayngheđiệnthoạicủacácnhânviênmôigiới.Tôichỉnhậnnhữngbáogiáchứngkhoánbằngđiệntínthếthôi.

Thậmchí,nếutôiquaytrởlạikháchsạnNewYork,hiệntrườngcủanhữngthươngvụthảmkhốccủatôi,nơichỉnằmcáchPhốWallmộtchuyếntaxingắn,thìquyđịnhcủatôicũngkhôngthayđổi.TôiphảiđặtmìnhcáchxaPhốWallhàngngàndặm.Hàngngày,nhânviênmôigiớiphảigửichotôimộtbứcđiệntíngiốngnhưthểtôiđangởHongKong,KarachihayStockholm.

Thêmnữa,nhữngnhàmôigiớikhôngbaogiờđượcbáogiánhữngcổphiếukháccổphiếutôiyêucầu.Họkhôngđượcnóivớitôivềbấtkỳmộtcổphiếumớinàovìđiềuđóđượcliệtvàoloạitinđồn.Tôisẽtựchọnnhữngcổphiếumớikhiđọcnhữngấnbảntàichínhhàngtuần.Khithấymộtcổphiếuđángquantâmvàchuẩnbịtănggiá,tôisẽyêucầuhọbáogiá.Tôisẽchỉyêucầumộtbáogiámớivớimỗithờiđiểmnhấtđịnh.Sauđó,tôisẽnghiêncứunócẩnthậntrướckhiquyếtđịnhliệunóđángđểtìmhiểutiếphaykhông.

Giốngnhưmộtngườivừathoátchếtkhỏimộtvụtainạnmáybayvàbiếtrằngmìnhphảibaylạingaylậptứcnếukhôngsẽmấthếtcanđảmchonhữnglầnsau,tôibiếtmìnhphảilàmgìngaylúcnày.TôiđặtmộtchỗtrongchuyếnbayquaylạiNewYork.

Chương10.HaitriệuđôlaKhiquaylạiNewYorkvàotuầnthứbacủatháng2năm1959,tôiđãhoàntoànbìnhphụcsaucúsốctrongthờikỳđiênkhùngcủamình,tôibắtđầuđầutưlạivàothịtrường.

Tôivẫncòncảmnhậnđượcnhữngvếtbầmtímnhưngcũngcảmthấymạnhmẽhơnvàtựtinhơnsaunhữngtrảinghiệmkhôngthànhcông.Tôiđãhọcđượcbàihọccuốicùngcủamình.Bâygiờtôibiếtrằngtôiphảikiênđịnhvớiphươngphápmàtôiđãtạora.Tôiđãhọcđượcrằngnếutôixarờinó,thậmchíchỉmộtlần,tôisẽgặprắcrối.Toànbộcấutrúctàichínhcủatôingaylậptứcsẽbịnguyhiểm.Nócóthểsụpđổnhưmộtngôinhàlàmtừnhữngquânbài.

BướctiếnđầutiêncủatôiởNewYorklàdựngnênmộtbứctườngthépquanhmìnhđểđảmbảorằngtôikhônglặplạibấtkỳlỗilầmnàotrướcđây.

Đầutiêntôiquyếtđịnhsẽdàntrảicácgiaodịchcủamìnhgiữasáunhàmôigiới.Bằngcáchnày,nhữnghoạtđộngkinhdoanhcủatôisẽkhôngbịbắtchước.Đểkhôngbịhọquấyrầy,tôixâymộthàngràoquanhmình.Đólàcáchbảovệmàtôivẫndùngchođếnngàyhômnay.

TôiyêucầucácnhàmôigiớigửiđiệntínchotôisaugiờđóngcửacủaPhốWall.Vậylàtôicóthểnhậnđượcchúnglúcsáugiờchiều.Đâycũngchínhlàgiờtôithứcgiấc,hệquảcủaviệcbiểudiễntạinhữnghộpđêmtrongnhiềunămliền.Cònsuốtcảngày,ngườitrựcđiệnthoạikhôngchophépbấtkỳaigọiđếnvớitôi.

Nhưvậy,tấtcảmọiviệccủaPhốWalldiễnralúctôivẫnđangởtrêngiường.Tôingủtrongkhihọlàmviệc.Họkhôngthểlàmtôilolắng.Ngườiđạidiệncủatôi,vàcáclệnhchặnlỗhànhđộngthaytôitrongtrườnghợpcóđiềubấtthườngxảyra.

Đếnbảygiờtối,tôibắtđầunghiêncứunhữngbứcđiệntínđượcgửihàngngàyđếnchomìnhvàquyếtđịnhcácgiaodịchsắptới.Trướckhilàmđiềuđó,tôimuamộtbảnphototờbáochiềucóthôngtingiácổphiếuđóngcửacủaPhốWall.Tôixénhữngtrangcóbáogiácổphiếutrongngàyvàvứttoànbộphầnthôngtintàichínhcònlại.Mặcdùcónhiềuthôngtinkhácnhưngtôikhôngmuốnđọcbấtkỳmộtcâuchuyệntàichínhhaymộtđánhgiá,nhậnđịnhnào.Chúngcóthểlàmtôilạcđường.

Vớibứcđiệntínvàbáogiáxératừtờbáo,tôibìnhtĩnhlàmviệctrongkhiPhốWallđangngủ.

Trongsuốtnhữngtuầntôidùngđểchữalànhlòngtựtinbịtổnthương,haicổphiếutôikhôngbánvẫntiếptụctăng.CổphiếuUNIVERSALCONTROLSgầnnhưtăngliêntụcchođếnlúcnódaođộngquanhgiá60đôla.Nótănghơn40%kểtừlầncuốicùngtôiđểýởNewYork.CổphiếuTHIOKOLcũnghoạtđộngrấthiệuquảbâygiờgiácủanóđãđẩylênhơn110đôla.

Điềunàythựcsựrấttriểnvọng.Tôiquyếtđịnhlàtôikhôngcólýdogìphảichạmđếnchúng.Tôibắtđầuthậntrọngdichuyểnvàothịtrường.Dướiđâylàmộtvàihoạtđộngkinhdoanhthànhcôngcủatôi:

Song,khôngphảitấtcảcácgiaodịchcủatôiđềuthànhcông.Mộtvàicổphiếutôimuakhônghoạtđộnghiệuquảnhưtôidựđoán.Dướiđâylàvàigiaodịchthualỗcủatôi:

Haibảngnàychứngminhđầyđủphươngphápcủatôi.XinnhớrằngtấtcảnhữnghoạtđộngmuabánnàyđượctiếnhànhhoàntoànquađiệntíntừNewYorkđếnNewYork.Tôikhôngbaogiờgặphaynóichuyệnvớinhữngnhàmôigiớicủamìnhdùchỉmộtlần.Rấtnhiềulần,khimộtvàicổphiếutôiđanggiữrớtgiámạnh,họchắchẳnnónglòngmuốngọiđiệnvàcảnhbáotôi.Họhẳnnghĩtôilàkẻnguxuẩnnhấttrênthếgiớivìđãcấmhọlàmnhưthế.Nhưngquyđịnhcủatôivẫnkhôngthayđổi.Tôinhậntinđódùtốthayxấuđềuđặnmỗingàylúcsáugiờtối.Sauđó,tôibắtđầuhànhđộng.

SaumấytuầnliềnởNewYork,cổphiếuUNIVERSALCONTROLbắtđầucódấuhiệubiếnđộng.Cổphiếunàykhôngcòntăngnữa.Hoạtđộngvàgiá

cảcủanórấtlộnxộn.

Điềunàybộclộmộtdấuhiệukhôngtốtvàđiềukhôngtốtchắcchắnsẽđến.Saukhitănggiátừ66đôlaởtuầnđầutiêncủatháng3,cổphiếunàytănglên102đôlachỉtrongvòngbatuần.Chínhtạiđiểmnày,nóđổihướngvàbắtđầuđixuống.Tôikhôngthíchđiềunàymộtchútnào.Tôicảmthấydườngnhưnóđangrơitựdovàkhôngcódấuhiệucủasựtănggiá.Tôihốitiếcmộtchútvềviệcnhữngngàyvuivẻđãqua.Nếubấtcẩn,tôicóthểsẽbịvướngvàomộtsựrớtgiáthảmhại,vìthếtôităngmứcchặnlỗthấphơnhaiđiểmsovớigiáđóngcửangàyhômđó.Ngaysánghômsau,cổphiếuUNIVERSALCONTROLSđượcbánhếtởnhiềumứcgiákhácnhaugiữa86,25và89,75.Đâylàmứcthấphơngiácaonhấttới12điểm.Tôihoàntoànhàilòngvớiđiềunày.Chẳngcólýdogìkhiếntôimấtvui.Tôiđãcómộtchặngđườngdàithànhcôngvớilãilà409.356,48đôla.

Tôiđãcómộtkhoảnvốnrấtlớnđểđầutư.Vẫnnhưthườngngày,tôiquansátthịtrườnghếtsứccẩnthận,đểtìmkiếmmộtcổphiếuđượcgiaodịchnhiều,địnhgiácao.Ởthờiđiểmnày,mộtcổphiếuphùhợpvớiđiềukiệncủatôitrởnênkhótìmhơn.Vớisốtiềnđầutưnày,tôiphảicẩnthậnvàkhôngchophéphànhđộngsailầmlạilàmảnhhưởngđếnthịtrường.

Saunhiềunỗlựctìmkiếm,tôidừngchânởmộtcổphiếuthỏamãntấtcảnhữngyêucầunghiêmngặtnày.ĐólàcổphiếuTEXASINSTRUMENTS.

Tôimua2.000cổphiếuđầutiênvớigiátrungbìnhlà94,375trongtuầnthứhaicủatháng4và1.500cổphiếunữavớigiá97,875.Vìcổphiếutiếptụctănggiá,tôimuathêm2.000cổphiếunữa.Giátrungbìnhcủalầnmuacuốicùngnàylà101,875.Nhưbạnthấyđấy,thươngvụnày,đãđòihỏimộtsốtiềnlớn,thựcchấtlàhơnmộtnửatriệuđôla.ChitiếtcủanhữnglầnmuacổphiếuTEXASINSTRUMENTSnhưsau:

BâygiờsốvốnmàtôirútrakhỏicổphiếuUNIVERSALCONTROLSđã

đượctáiđầutư.Mộtlầnnữa,tôidànhhếtsựquantâmcủamìnhchoTHIOKOL.

CổphiếuTHIOKOLvàtôithânthiếtnhưnhữngngườibạnvìchúngtôiđãbênnhautrênmộtchặngđườngdàivàcómộtmốiquanhệđặcbiệt.TôiluônchophépcổphiếuTHIOKOL“chậmchân”hơnnhữngcổphiếukhác,mộtphầnvìtôithựcsự“tintưởng”cổphiếunày,cònmộtphầnlàvìtàikhoảnđặcbiệtlớncủanó.

Tôisẽthậtngungốcnếubỏlỡmộtvụdànxếptíndụngtốtcómộtkhônghainhưthếnày.Vìthế,tôiluônluôngiữlệnhchặnlỗcáchkháxamứctănggiá.TôikhônglàmthếvớibấtkỳcổphiếunàokháctrừTHIOKOL,vàđiềunàyđãhailầngiúptôikhôngphảibánrahết.Lầnthứhailàởtuầnđầutiêncủatháng4,khicôngtyThiokolthôngbáotáchcổphiếu3được1.TìnhtrạngtrầmtrọngđếnmứctôinghĩrằngmìnhphảichiataycổphiếuTHIOKOL.Tuynhiên,tôivẫnquyếtđịnhđểlệnhchặnlỗquyếtđịnh.

Điềutồitệnhấtđãkhôngxảyra.CổphiếucủaTHIOKOLtăngmạnhtrởlại.Tuynhiên,tôikhôngphảilàngườiduynhấtthíchcổphiếuTHIOKOL.Sựkiệntáchcổphiếumớiđượcđôngđảogiớiđầutưhàohứngđónnhậnvàđẩygiácổphiếulênmức72đôlaởtuầnđầutiêncủatháng5.

Phảnứngnàythựcsựtuyệtvời.Nóđưađếnmộttìnhhuốngthúvị:

Khốilượnggiaodịchtrongtuầntăngcaongoạnmụclà549.400cổphiếu.

Giátăngtrongtuầnlà13,25điểm.

Tổnggiátrịgiaodịchtrongtuầnlà40.000.000đôla.

Giáchênhlệchchotuầnđólà7.000.000đôla.

DiễnbiếnnàykhiếngầnnhưtấtcảnhữngnhàđầutưtrênSàngiaodịchchứngkhoánNewYorkkhônglàmgìngoàiviệcbánramuavàocổphiếuTHIOKOLtrongsuốtmộttuầnliền.

Tấtnhiên,điềunàykhôngthểkéodài.CácnhàquảnlýcủaSàngiaodịchchứngkhoánNewYorkquyếtđịnhđìnhchỉtấtcảcáclệnhdừng(mua,bántựđộng).Hệquảlàphầnlớnnhữngnhàbuônbánchứngkhoánphảiđểcổphiếutựthânvậnđộng.Họkhôngthểtựbảovệmình.Tôicũngtựđộngthoạtrakhỏicổphiếunày.Họlấyđivũkhíquyềnlựcnhấtcủatôivàtôikhôngthểlàmviệcnếuthiếuvũkhíđó.

TôibánsốcổphiếuTHIOKOLvớigiátrungbìnhlà68đôla.Vớiviệctáchcổphiếu3được1,tôicóhơn200đôlachomỗicổphiếutrongsố6.000cổphiếugốc.Tôiphảitrảtổngcộng350.820đôlachotổngsố18.000cổphiếutáchranhưnglạinhậnđược1.212.851,52đôla.Lợinhuậnlà862.031,52đôla.

Việcđặtmộttriệuđôlatáiđầutưvàothịtrườnglàmộtvấnđềlớn.Tôiphảicẩnthậngấpđôi.Đâylàmộtsốtiềnquálớnđểchuyểnsangmộtcổphiếukhácvàhànhđộngmuacủatôicóthểtácđộngđếnthịtrường.

Tôicũngphảiđốidiệnvớisựthậtlàlệnhchặnlỗcủatôikhôngcòntácdụngnữa,vìkhôngcómộtnhàđầutưchứngkhoánhaymộtchuyêngianàocóthểtiếpnhậnmộtsốlượnglớnnhưthếchỉtrongvàigiây.

Chỉcómộtviệcđểlàm:Tôiquyếtđịnhchiavốnthànhhaiphần.Khiđãquyếttâm,việcchọnlựalàtươngđốidễdàng.Tôichỉphảiquyếtđịnhgiữabốncổphiếu:ZENITHRADIO,LITTONINDUSTRIES,FAIRCHILDCAMERAvàBECKMANINSTRUMENTS.

Tôiđãtheodõitấtcảnhữngcổphiếunàytrongmộtthờigiandài.Tấtcảchúngđềuphùhợpvớilýthuyếtphântíchphươngphápcơbảncủatôi.Bâygiờ,tôicầncânnhắcnênchọnhaicổphiếunàotrongsốđó.Chỉcómộtcách:Đểthịtrườngđánhgiásứcmạnhcủanó.

DùngphươngphápmàtôitừngrấtthànhcôngvớicổphiếuUNIVERSALCONTROLSvàTHIOKOL,tôiđãtiếnhànhmuathíđiểmcảbốncổphiếutrênvàongày13tháng5năm1959:

Vớimỗicổphiếutôiđặtmộtlệnhchặnlỗthấphơngiámua10%.

Tôihoàntoànnhậnthứcđượcrằngnhữnglệnhchặnlỗnàykhôngrõràngvàquámáymóc.Đólàmộtphươngphápthậntrọng,nếukhôngmuốnnóilàvụngvề.Tôichủýdùnghệthốngnàyvìtôibiếtrằngkhôngsớmthìmuộnnósẽtựđộngloạibỏnhữngcổphiếuyếunhấttrongsốbốncổphiếuđó.

Ngày18tháng5,tôibánracổphiếuBECKMANINSTRUMENTSvớigiá60đôla.Ngày19tháng5,tôiquyếtđịnhbáncổphiếuLITTONINDUSTRIESởgiá106,25đôlavìcổphiếunàyhoạtđộngkhôngtốtbằngnhữngcổphiếukhác.Lúcnày,tôiđiềuchỉnhlạimứcchặnlỗchonhữngcổphiếucònlại.

Vàotuầnthứtưcủatháng5,tôitiếnhànhđầutưhơn1.000.000đôlavàohaicổphiếumạnhhơnnày.Đâylàtổnggiátrịmuacủatôi:

Trừđinhữngbuônbánngắnhạn,tiềnvốncủatôiđượcchuyểntừcổphiếunàysangcổphiếukháctheocáchsau:

Ởthờiđiểmđó,tôicósáunhàmôigiới.Tôiđóngtàikhoảnvớibangười.Sauđó,tôingồilạivàtheodõinhữngcổphiếuđangnắmgiữ.TôikhônglàmgìngoàiviệcquantâmđếnbacổphiếuTEXASINSTRUMENTS,ZENITHRADIOvàFAIRCHILDCAMERA.

Trongsuốttháng6,nhữngbứcđiệntíntiếptụcđượcgửigiữaPhốWallvàKháchsạnPlaza.ChúngkhôngcóýnghĩagìvớinhữngngườiđiềuhànhởWesternUnionnhưnglạirấtcóýnghĩavớitôi.Vídụ,ngàymùng9tháng6,tôinhậnđượcbứcđiệnsauđây:

Bứcđiệntínngàyhômsau:

“Z132,375(132,5-125)T123,75(123,875-120,375)

F130(130-126,5)”

Chúnglànhữngchữtượnghìnhbuồntẻ,vônghĩavớinhữngngườiđiều

hànhnhưngcóýnghĩarấtlớnvớitôi.Chúngchotôibiếtgiátrịcáccổphiếucủatôităngthêm100.000đôla,chỉtínhriêngngàyhômđó!

Mộtcuộcsốngkỳlạbắtđầudiễnra.Mỗitối,tôingồitrongkháchsạnPlaza,đọcvànghiêncứucácbứcđiện.Tôichẳngthểlàmgìhơn.Tôithấyphấnchấnvàbồnchồn,nhưngbấtlực.Tôinhưmộtnhàkhoahọcsaunhiềunămnghiêncứuđãphóngthànhcôngmộttênlửalênmặttrăng,vàđangtheodõinóbaycaohơnvàcaohơnnữa.Đólàcảmgiácthànhcôngphachútthấtvọnglạlùngcủasựìạch.

Cũnggiốngvậy,bâygiờtôichỉtheodõingoàilề,mặcdùnhữngcổphiếutiếptụctăngmạnhgiốngnhưnhữngphithuyềncựctốt.

Sauđó,mộtngàyđầutháng7,tôinhậnđượclờimờiđến“CâulạcbộThểThao”ởMonteCarlo.Tôivuivẻnhậnlời.Saunhữngkhủnghoảngtrongquákhứ,việccứngồiìmộtchỗkhiếntôithấyhơikhóchịu.

TrướckhithuxếprờikhỏiNewYork,tôiyêucầucácnhàmôigiớigặptôivàthôngbáoquatìnhhìnhtàikhoảncủatôi.TôithấynếutôibánratấtcảcổphiếutrướckhibaysangChâuÂu,tôicóthểthuđược2.250.000đôla.

Cảmgiáccủatôitrướctinnàylàgì?Tựhào?Phấnkhởirằngbâygiờtôicónhiềuhơngấpđôimộtnhàtriệuphú?Cũngkhônghoàntoànthế.Tôivuivẻnhưngkhôngphấnchấn.Tôiđãphấnchấnhơnrấtnhiềukhikiếmđược10.000đôlađầutiênvớicổphiếuDINERS’CLUB.Lúcđótôicócảmgiáckhágiốngvớimộtvậnđộngviênđiềnkinhđãphảiluyệntậpcăngthẳngvàhứngchịunhiềulầnthấtbại,vàbâygiờđangchạynướcrútđếnvinhquang.

Tôicũngđãđốimặtvớimộttìnhhuốngtươngtựmàtôitừngtrảiqua:Tôicónênbánkhông?Tôicónênbánratấtcảcùnglúckhông?

Câutrảlờilầnnàythậtdễdàng.Tôikhôngcóbấtkỳlýdogìđểbánmộtcổphiếuđangtănggiá.Tôichỉcầntiếptụctiếnhànhnhưvậy,kèmtheolệnhchặnlỗphíasau.Nếuchiềuhướngcổphiếunàyđổihướng?Nhưmọilần,tôisẽchạychốnthậtnhanh.

TôiđặtlệnhchặnlỗmớichotấtcảnhữngcổphiếucủatôiđểnếuchúnggiảmtronglúctôiđangtrênđườngsangchâuÂuthìchúngsẽbịbánrahết.Haitriệuđôlacủatôikhôngbịchạmtới.

Tôithấyhàilòngvàyêntâmkhivẫytaychàocácnhàmôigiới.

TôiđibộlênhànhlangcủakháchsạnPlaza,muamộttờbáochiều,xégiáđóngcửacáccổphiếucủaPhốWall,némtoànbộphầncònlạicủatờbáođi,lấybứcđiệntínlúcsáugiờtốivàđilêncầuthangmáy.

Vềphòng,tôimởbứcđiện,trảirộngtờbáora,ngồinghỉvàthởphàohạnhphúckhôngchỉlàvìtôiđãkiếmđượchaitriệuđôlamàcònvìtôiđãđanglàmnhữnggìtôithíchlàmnhất.

TôiđanglàmviệctrongkhiPhốWallsaygiấcnồng.

TRẢLỜITẠPCHÍTIMETháng5năm1959-sáunămrưỡisaukhitôiđượcanhemnhàSmithmờinhậncổphiếucủamộtcôngtyCanadatênlàBRILUND.Giốngnhưbánhxeđãquayđủmộtvòng,tôilạixuấthiệnởhộpđêm“LatinQuarter”ởNewYork.

CácthươngvụcủatôitrênthịtrườngchứngkhoánđượcbàntánởPhốWall.Thànhcôngcủatôibịtiếtlộvàlanrộng.

MộthômtôingạcnhiênkhinhậnđượcđiệnthoạitừBộphậnKinhdoanhcủaTạpchíTime.Họnóihọđãđượcnghekểvềthànhcôngcủatôivàliệuhọcóthểcửmộtphóngviênđếngặptôikhông.

Ngàyhômsau,ngườiphóngviênđếnvàtôikểchoanhtavềnhữngviệctôiđãlàm.Anhtakiểmtracẩnthậntàikhoản,bảnkêkhaivànhữngbứcđiệntíncủatôivàtỏrarấtấntượngvớichúng.

Hômsau,anhtaquaylạivàbảotôirằngcácchuyêngiakinhdoanhcủaTạpchícựckỳhoàinghi.Họnóirằngcâuchuyệnđókhôngthểcóthật!

Điềunàykhônglàmtôingạcnhiên,vìthếtôichỉchoanhtalạitoànbộnhữngsựviệcvàconsốmộtlầnnữa.Anhtanghiêncứuchúngtrongvàitiếng,vàcuốicùng,lúcravềanhtacóvẻhoàntoàntinrằngchúngđúng.

Nhưngtôichợtpháthiệnra,cuộcgặpmặtnàychỉlàsơbộ.Sánghômsau,anhtagọiđiệnvàhỏiliệuanhtavàtôicóthểcùngăntrưa.Nửatiếngtrướcbữatrưa,anhtagọiđiệnlạivànóiđangđicùngmộtngườiphụtráchgiàukinhnghiệm,ngườinàymuốnđíchthânkiểmchứnglạitoànbộcâuchuyện.

Họđếnăntrưalúcmộtgiờchiều.Mộtlầnnữa,tôigiảithíchlạitoànbộcácchitiếttàichính.Ngườiphụtráchlâunămnàytỏrarấtthíchthúđếnmứcôngkhôngdùngmộtchútnào.

Lúcbốngiờchiều,saukhinghetoànbộcâuchuyện,ôngmớiănmộtchiếcbánhmìkẹp.Lúcnămgiờchiều,ôngravềcùngvớiphóngviên.Ôngkhôngđánhgiánhưngchắcchắnđãrấtấntượng.Tôichưatừngthấyaicótháiđộhứngthúđếnvậy.

Sáugiờtốihômđó,tôilạinhậnđượcmộtcúđiệnthoại.Lầnnàylàmột

chuyêngiaPhốWallcủaTạpchíTime.ÔngnóingườiphụtráchxuấtbảnkhôngthểchoincâuchuyệnchođếnkhicóbatrongsốcácnhânviêncủatạpchíTimecùngxácnhậnrằnghọđãgặptôivàkiểmtratoànbộsựthật.Ôngtacũngkhăngkhăngmuốnxemkhảnăngvũđạocủatôi.

Ngườiphụtráchxuấtbảnkhôngnhữngnghingờthànhcôngcủatôitrênthịtrườngchứngkhoán,màôngtarõràngcònkhôngnghĩlàtôicóthểmúanữa!

Lúcbảygiờtốihômđó,ôngđến.Lúcđầu,ônglắcđầuđầyngờvựcvềnhữnggìtôinóivànhữngbằngchứngmàtôiđưaraliênquanđếnhoạtđộngbuônbánởthịtrườngchứngkhoáncủatôi.Dườngnhư,ôngđãxácđịnhngaytừđầulàsẽkhôngtinvàomọithứ.

KhiJuliavàtôixuấthiệntrênsânkhấu,ôngtatỏrarấtấntượngvớivũđiệucủachúngtôi-ítnhấtcũnglàmộtđiềulàmôngtatin!Tôiđãphảithựchiệncuộcđốichấttrongbangàyvàtôihơikhóchịuvìđiềuđó.Dođó,tôikhôngđạtphongđộtốtnhấtvàcuốibuổitrìnhdiễn,khithựchiệnđộngtácnângngười,mộttrongcáccơbêntayphảicủamìnhquácăng.Tôichỉcóthểhoànthànhmàntrìnhdiễnđếnđó.

Tuyđautay,tôivẫncốngồivớichuyêngiaPhốWallđóđểtiếptụccuộcđốichất.Cuộctraođổidiễnratrongnhiềugiờliền.Lầnnào,ôngcũngquaylạivấnđềvớimộtcâuhỏi:Tạisaotôilạikểmộtcáchquáthoảimáivềnhữnggiaodịchchứngkhoáncủamình?Tôinóitôitựhàovềnhữnggìtôiđãlàmđược.Tôikhôngcólýdogìphảigiấucả.

Đãquánửađêm,ngườiđiềutratôivẫntiếptụchỏivàtừchốikhôngdùnggìcả.Ôngthẳngthắnthừanhậnôngmuốngiữchosuynghĩthậtminhmẫnđểpháthiệnrabấtkỳmộtsaisótnàotronghệthốnghaynhữngghichépcủatôi.

Lúchaigiờsáng,ôngquẳngchiếcbútbixuốngvànói“Chúngtahãyuốngchútgìđónhé!”.Sựhoàinghicuốicùngcủaôngkhôngcòn.Ôngbịthuyếtphụchoàntoàn.Ôngnângcốcvàchúcmừngthànhcôngcủatôi.

Ôngravềlúcbốngiờsáng.Trướckhivềôngxintôilờikhuyên.Tôinóiôngnênmuamộtcổphiếu,nhưngchỉkhinótăngđếngiá39,75đôla.Ôngcũngcầnphảiđặtlệnhchặnlỗchonóởgiá38,5.Tôihyvọngôngkhôngcoithườnglờikhuyênnàymàmuaởmộtgiáthấphơnvìcổphiếunàykhôngbaogiờchạmgiá39,75đôla.Nógiảmgiáđộtngộtxuống22đôla!

Tuầnsau,bàibáovềthànhcôngcủatôixuấthiệntrênTạpchíTime.Nógâyấntượngtớirấtnhiềuđộcgiả,đặcbiệtlàcácchuyênvềtàichính.Kếtquả,tôiđượchầuhếtnhữngnhàphêbìnhtàichínhcôngnhậnlàmộtnhàđầutưchứngkhoán,dùkhôngchínhthốngsongrấtthànhcông.Đóchínhlàlýdođểcuốnsáchnàyrađời.

Đểcóbàibáonày,mộttaycủatôibịthươngnặng.Theolờibácsĩ,tôiphảingừnghếthoạtđộngbiểudiễn.Haituầnsau,tôiđứngtrênsânkhấubiểudiễnnhưmọilần.Tôitừnglàmđượcđiềuđótrướcđâyvànhưđểchứngminhđôikhi,bácsĩcũngcóthểsainhưcácchuyêngiacủaPhốWall.

PHỤLỤCChuyếnlưudiễnhainămvòngquanhthếgiớicủaDarvasđãkhiếnôngchỉcóthểliênlạcvớiPhốWallbằngnhữngbứcđiện.Mặcdùcónhiềubấttiệnnólạitrởthànhmộtyếutốquantrọngkếthợpvớinhữngkỹthuậtđầutưgiúpôngthànhcôngtrênthịtrườngchứngkhoán.

Dướiđâybảnsaocủamộtbứcđiệntínchothấyôngđãlàmthếnàođểcóthểtiếngiaodịchmọihoạtđộngmuabántrênthịtrườngchứngkhoáncủamìnhtừkhắpnơitrênthếgiới.

KhiDarvaschỉdẫnnhàmôigiớinhữngcổphiếucầnđượcbáogiáôngchỉcầnghichữcáiđầutiêncủacổphiếu.Nhữngtinnhắngiốngnhưmậtmãnàythườngkhiếncácnhânviênphòngđiệntínkhóxử.

Bứcđiệntínphíadướilàvídụminhhọa.ÔngnhậnnóởKarachi,Pakistannhờđóôngbiếtđượcnhàmôigiớiđãthựchiệnmộtlệnhmuatựđộng.Đồngthời,giáđóngcửatrongngày,nhữnggiácaonhấtvàthấpnhấtcũngđượcliệtkêchonhữngcổphiếukhácmàDarvasquantâmtạithờiđiểmđó-THIOKOLCHEMICAL,POLAROID,UNIVERSALCONTROLSvàLITTONINDUSTRIES.

KhiDarvasđặtmộtlệnhmua,ôngthườngđưaratênđầyđủcủacổphiếuđó.Ởbứcđiệntínphíadưới,từPhnompenhởĐôngDương,ôngđặtlệnhmua500cổphiếucủaCENCOINSTRUMENTSởgiá7,25đôlavà200cổphiếucủaLORILLARDởgiá31,25đôla.Tronghaitrườnghợpôngtựđộngthêmvàonhữnglệnhchặnlỗ(lầnlượtlà6,125và29,625).Thêmvàođó,ôngcũngcậpnhậtvớinhàmôigiớicủamìnhđịachỉtiếptheotrongchuyếnlưudiễn,vàyêucầugiáđóngcửatrongngàyhômđócủacổphiếuCENCO,HERTZ,THIOKOLvàLORILLARD.

Trongnhữngtrangsauđây,HộiđồngNghiêncứuMỹtrìnhbàynhữngbiểuđồvềgiávàkhốilượnggiaodịchtheotuầnchonhữngcổphiếuchínhđãđemđếnchoNicolasDarvas2.000.000đôla.Ởđây,chúngtôithêmvàođâytoànbộghichéptrongkhoảngthờigianbanămtừnăm1957đến1959đểthểhiệnlịchsửdiễnbiếncủamỗicổphiếutrước,sau,cũngnhưtrongsuốtthờigianDarvassởhữu.

Thêmvàođó,nhữngghichúnhằmgiảithíchcủacácbiêntậpviêncủa

chúngtôisẽlàmnổibậtlênlýdođằngsaulựachọncủaDarvaschomỗicổphiếu,thờiđiểmcủamỗilầnmua,vàphươngthứcvậndụngcủaôngtrongviệckéotheogiátrịlệnhchặnlỗsaumỗisựtănggiácổphiếudựatrênlýthuyếtphântíchcơbảnkỹthuậtcủaôngnhưđãđượcgiảithíchtrongnguyênvăncủacuốnsách.

NhữngbiểuđồđượcsắpxếptheothứtựcủacáccổphiếuđượcthảoluậntrongcuốnsáchđểngườiđọccóthểtheodõidễdànghơncácgiaodịchcủaDarvas.

CỔPHIẾULORILLARD

Darvasyêucầubáogiácổphiếunàysaukhiquansátthấykhốilượnggiaodịchtăngđộtbiến(A)".

Ôngmua200cổphiếucủaLORILLARDđầutiêncủamìnhởgiá27,5đôla(B)vớimộtngưỡngchặnlỗlà26đôla.Vàingàysauđó,giácổphiếugiảmđộtngột(C)chạmmứcchặnlỗcủaôngvàôngđãbịbánrahết.

SauđógiácổphiếunàytiếptụctăngđãthuyếtphụcDarvasrằngnhữngđánhgiábanđầulàđúng,vàôngmualại200cổphiếucủamìnhởgiá28,75đôla(D).

Khi"nhữngchiếchộp"cứchồngchấtlên,Darvasmuathêm400cổphiếunữaởgiá35và36,5(E).Cổphiếunàytănggiámạnhđếnmộtngưỡngcaomới44,375đôla(F).

VìcảgiávàkhốilượnggiaodịchcủaLORILLARDvẫntănglạthường,Darvassốtruộtmuốnbáncổphiếuđiđểthulợinhuận.Nhưngôngđãkiêntrìvớinguyêntắccơbảncủalýthuyết:"Khôngcólídogìlạibánmộtcổphiếuđangtănggiá"vìthế,sausựtănggiáônglạiđặtlệnhchặnlỗđếnmộtkhoảngcáchantoànngay.

Loạitrừkhảnănglệnhchặnlỗquágầngiámua,ôngcóthểbịbánrahếttrongtháng6.DarvasdễdàngtiếptụcvớicổphiếuLORILLARDđangtănggiáphithườngđếnnhữngngưỡng80đôlatạithờiđiểmcuốinămđó.

Tuynhiên,trongtháng5ôngcựckỳquantâmtớinhữngchuyểnđộngcủamộtcổphiếukhác.Đểcỏtiềnđầutư,ôngđãbán1.000cổphiếucủaLORILLARDvàođầutháng5ởgiá57,375đôla(G)đểnhậnmộtlợinhuậnđángkểlà21.000đôla.ÔngđãsẵnsàngđầutưvàocổphiếuE.L.BRUCE.

CỔPHIẾUDINERS’CLUB

Nửađầunăm1957,cổphiếunàycókhuynhhướngtănggiá,songkhốilượnggiaodịchcủanólạikhôngtăng.Chỉlúcở(A),saukhicósựtáchthành2cổphiếu,khốilượnggiaodịchmớităngmạnhđộtngột,khiếnDarvasrấtquantâm.Ôngpháthiệncôngtyđangđiđầutronglĩnhvựcmớivàlợinhuậnchắcchắnsẽtăng.

Ôngmua500cổphiếuvớigiá24,5đôla(B).Vìcổphiếunàytiếptụctăng

giá,ôngmuathêm500cổphiếunữaởgiá26,125đôlasauvàingày(C).Ônghàilòngkhithấymôhìnhcủa"nhữngchiếchộp"xếphìnhkimtựthápđượcthiếtlập,theokhốilượnggiaodịchtăngmạnh.Khigiácổphiếutăng,ngưỡngchặnlỗcủaôngcũngtăngđến27,sauđóđến31.

Saukhiđạtđếnmộtngưỡngcaomớilà40,5,theoDarvascổphiếudườngnhưđã"mấtđiýchítănggiácủamình.Hìnhchópcuốicùngcủacổphiếunàynhìnnhưthểđangdodựtrênbờvựccủasựđổihướng.Nódườngnhưhoàntoànsẵnsàngđổnhào".Losợsựsụtgiá,Darvastăngngưỡngchặnlỗlên36,375đôla.

Tuầnthứtưcủatháng4,"mộtsựviệcmàtôiđểđềphòngđãphảitựbảohiểmchomìnhxảyra".CổphiếuDINERS’CLUBgiảmgiámạnhđộtngộtvàDarvasđãbịbánrahếtở(D),vớithulợinhuậnhơn10.000đôla.

Ôngchỉdựavàocácyếutốkỹthuật,màkhônghềbiếtrằngtạithờiđiểmđóAmericanExpressđangchuẩnbịbướcvàolĩnhvựcthẻtíndụngcạnhtranhtrựctiếpvớiDINERS’CLUB.MộttínhtoánthànhcôngtronghoạtđộngkinhdoanhvớicổphiếuDINERS’CLUBđãkhẳngđịnhlạivớichínhDarvastínhđúngđắntronghướngtiếpcậncủaôngtừphươngdiệnkỹthuật.

CỔPHIẾUE.L.BRUCE

TạithờiđiểmDarvasđangthuđượclợinhuậntừcổphiếuLORILLARDvàDINERS’CLUB,ôngđộtnhiênchúýđiểm(A)"mộtsựquantâmlớnđangtănglênvớimộtcổphiếutênlàE.L.BRUCE,mộtcôngtynhỏởMemphis".Tuycổphiếunàykhôngđápứngđượcnhữngyêucầuvềphươngdiệncơbản,song"môhìnhkỹthuậtcủanólạiquáthuyếtphục".

Nótănggiámạnhtừ18đến50đôla,sauđólạigiảmxuống43,5.Vớiconmắttinhtường,Darvascoiđây"chỉlàmộtsựnghỉchântạmthời,mộtsựnạpthêmnănglượng".Mặcdùthiếumộtlýdocơbảnnhưngôngquyếtđịnhdùnghếtsốtiềnmìnhcóđểmuanóđếngiácổphiếulêntrên50đôla.Hoàntoàntinvào"nhịpđiệucủasựtănggiá",ôngbántoànbộcổphiếuLORILLARDđểsẵnsàngđầutưngayvàocổphiếuBRUCE.

Trongthờigianbatuầncuốitháng3,ôngmuatổngcộng2.500cổphiếuvớigiátrungbìnhlà52đôla(B).

Sựtínhtoáncủaôngnhưthểhiệntrênbiểuđồlàrấthoànhảo.CổphiếuBRUCE"bắtđầuleolênnhưthểbịhútbởinamchâm…".Khigiácổphiếuđạtđến77đôla,ôngđãlàmnênmộtđiềukỳdiệutrênSàngiaodịchchứngkhoánNewYorkdùvẫnđangởẤnĐộxaxôi.

Nhữngngườikinhdoanhtrênnềntảng"giátrị"đangcốgắngtuyệtvọngđểkhôiphụcvịtrícủamình.HoạtđộngbuônbánbịđìnhchỉtrênSàngiaodịch,nhưngDarvasđượcmờibánvớigiá100đôlamộtcổphiếutrênthịtrườnggiaodịchOTC.Vàôngđãcómộttrongnhữngquyếtđịnhquantrọngtrongcuộcđời:từchốibán"cổphiếuđangtănggiá".Vàituầnsau,ôngthulợinhuận295.000đôlakhigiácổphiếutănglên171đôla.

CỔPHIẾUUNIVERSALCONTROLS

"Tháng7năm1958,mộtcôngtynhỏ,khôngmấynổitiếngtênlàUNIVERSALPRODUCTS"đãthuhútsựchúýcủaDarvas,saumộtsựbứtphámạnhvàđộtngộtcủakhốilượnggiaodịch(A),kéotheogiácổphiếutăngtừdưới30lênkhoảng32-36đôla.

Tháng8năm1958,ôngmuathíđiểm300cổphiếuvớigiá35,25đôla(B).Haituầnsau,khicổphiếubắtđầu"chắcchắnhơn",ôngmua1.200cổphiếuởgiá36,5(C).Nótiếptụctăngvàvàingàysauôngmuathêm1.500cổphiếunữaởgiá40đôla(D).

Sauđó,côngtyđổithànhUNIVERSALCONTROLSvàcổphiếuđượctáchđôinênôngcó6.000cổphiếu.

Tháng1năm1959,DarvastrởvềNewYork.Nhưngôngcómộtchuỗinhữnggiaodịchthualỗ.Rấtmay,cổphiếuUNIVERSALCONTROLShoạtđộngtốttrongsuốtquátrìnhnày.

Nhưngtrongtháng3mộtđiềugìđóbắtđầuxảyđếnvớicổphiếuUNIVERSAL"báohiệumộtsựbấtanvàsựbấtanchắcchắnsẽđến".Saubatuầntănggiábãotáptừ66đến102,"nóbắtđầuđitheohướngkhác.Nótrượtgiánhưrơitựdovàkhôngcódấuhiệutănggiá".

DarvasđãhànhđộngchínhxácnhưôngđãlàmvớicổphiếuDINERS’CLUB.Ôngtăngmứcchặnlỗvừadướigiáđóngcửacuốicùngvàbịbánrahết(E).Giábáncủaông,kéotừ86,25đến89,75đôla,thấphơngiácaonhấthơn12điểm,nhưngông"hoàntoànhàilòngvớiđiềunày.Ôngnóitôiđãcómộtchuyếnđidàivà…mộtlợinhuận409.000đôla".

CỔPHIẾUTHIOKOLCHEMICAL

ỞTokyođầunăm1958,Darvasquansátthấygiaodịchcủacổphiếunàytăngđộtngộttheosausựtáchmộtcổphiếuhai(A).Nókhôngbiếnđộngtrongvàithángsauđó,nhưngvớiDarvas"sựlặnglẽ"nàylàdấuhiệucủa“mộtsựtĩnhlặngtrướcmộtcơnbão".

Khônglâusau,DarvasyêucầubáogiáhằngngàychocổphiếuTHIOKOLtừkhinóđạtgiá45.Ôngmuathíđiểm200cổphiếuvớigiá47,25đôla(B).Trongbốntuần,cổphiếunàyđãliêntụcđẩylêngiá50đôla,vàở(C),đúngnhưDarvas"cảmgiác",nóđãsẵnsàngbứtphá,ôngmua1.300cổphiếuởgiá49,875đôla.

CôngtycònpháthànhquyềncổphiếucủaTHIOKOL.Darvasđãnắmlấylợithếcủakhảnăngtíndụngrấtlớncóđượckhinhữngquyềncổphiếunàyđượcsửdụng.Quaviệcmua72.000quyền(vàbán1.500cổphiếuđầutiênởgiá53,5đôla),ôngmuađược6.000cổphiếucủaTHIOKOLvớigiáđăngkýlà42đôlamộtcổphiếu(trongkhigiáthịtrườnglàđangkhoảng55đôla).Sốtiềnmặtôngphảiđặtchỉlà111.000đôlavớitổnggiátrịmualêntới350.000đôla.

Bathángsau(D),nhàmôigiớithôngbáoôngcó250.000đôlalợinhuậntừcổphiếuTHIOKOL.KhiđibộdọcnhữngconphốcủaParis,Darvasdằnvặtbởisựcámdỗnày,từngthớthịttrênngườiôngmuốnnóirằng“bán,bán”nhưngôngđãgiữcổphiếuđó.

Tấtnhiên,Darvasđãnângngưỡngchặnlỗ.Nhưngôngđãchophépcósựchậmchễđểkhôngbịbánhếtkhicónógiảmgiátrongmộtthờigianngắnnhưtừngbịxảyraở(E).Cổphiếutiếptụctănggiákểcảkhinóđượctáchthànhba.Đầutháng5,nóđạtđiểmđỉnhở72đôla.SàngiaodịchchứngkhoánNewYorkphảiđìnhchỉcáclệnhmuatựđộngvàbánchặnlỗchocổphiếunày.Nhưvậy,"họđãlấyđimấtđicôngcụquyềnlựcnhấtcủatôi,vàtôikhôngthểgìđượcnếuthiếunó".

Ôngbán18.000cổphiếutáchcủamìnhvớigiátrungbìnhlà68đôla(F),thuđượclợinhuận826.000đôla.

CỔPHIẾUTEXASINSTRUMENTS

SaulầnbáncổphiếuUNIVERSALCONTROLS,Darvas“tiếnhànhquansátthịtrườngmộtcáchcẩnthận…đểtìmmộtcổphiếuđượcgiaodịchnhiềuvàđịnhgiácao”đểđầutưhơnnửatriệuđôla.Vớimộtsốtiềnlớnnhưthế,ôngđãtínhđếnkhảnănghànhđộngmuacủamìnhcóảnhhưởngđếnthịtrường.

Ngoạitrừmộtvàidiễnbiếnthấtthườngnhẹthờikỳcuốinăm1958,cổphiếuTEXASINSTRUMENTSđãtănggiátươngđốimạnhtrongsuốthơnmộtnăm,vàtốcđộtănggiácủanótrùngkhớpngẫunhiênvớiviệctăngkhốilượnggiaodịch(A)trongtháng10.

Darvasmua2.000cổphiếutrongtuầnthứhaicủatháng4(B)vớigiátrungbìnhlà94,375đôlamộtcổphiếu.Tuầnsauđó,“khicổphiếutiếptụcdiễnbiếntốt”,ôngmuathêm1.500cổphiếuởgiá97,875đôla(C).Vàingàysau,ôngtiếnhànhlầnmuacuốicùngthêm2.000cổphiếuvớigiátrungbìnhlà101,875đôla(D).

Ngàysáuthángbảy,cổphiếuTEXASINSTRUMENTSđóngcửaởgiá149,5đôla(E),vàcũngchínhtạiđiểmnàyDarvasđãbayđếnMonteCarlotrongđiềuchỉnhnhữngngưỡngchặnlỗdướigiáđóngcửađểcóđược2.250.000đôla

CỔPHIẾUFAIRCHILDCAMERA

ViệcbáncổphiếuTHIOKOLđemđếnchoDarvashơn1.000.000đôla.Ôngchiasốvốnnàythànhhaiphầnvàthuhẹplựachọncủamìnhvớibốncổphiếuđãtheodõitrongmộtthờigiandàivàchúng"tấtcảđềuthỏamãnlýthuyếtphântíchcơbản-kỹthuật".

Ôngđãmuathíđiểmđểxácđịnhsứcmạnhtươngứngcủabốncổphiếutrênthịtrường.ÔngđãchọnFAIRCHILDCAMERAvìnóđảmbảocáctiêuchuẩn.

GiácổphiếuFAIRCHILDổnđịnhtrongsuốthainăm1957-1958,mặcdùcóhailầntăngmạnhkhốilượnggiaodịch.Nhưngcuốinăm1958mộtcúnhẩymớicủakhốilượnggiaodịch(A)đượchoànchỉnhbởisựtăngnhanhvàgầnnhưliêntụccủagiácổphiếu,cũngchínhthờiđiểmđócổphiếuthuhútsựquantâmcủaDarvas.

Ôngtiếnhànhlầnmuathíđiểmvới500cổphiếuởgiá128(B),khicổphiếuthiếtlậptronghộp110/140.Vớiviệcloạibỏtỉlệchặnlỗtùyý10%,Darvasđãkhôngbịbánhếtbởigiácổphiếuxuốngthấpcòn110,25đôlahaituầnsauđó.Sauđó,cổphiếunàyđãlấylạiđượcxunglựcvàtănggiátrởlại,nênDarvasđãmuathêm4.000cổphiếunữaở(C)vớigiátừ123,25đến127đôla.

Vớisốlượng4.500cổphiếuđangnắmgiữvớicổphiếuFAIRCHILDCAMERA,cùngvớiZENITHRADIOvàTEXASINSTRUMENTS,bâygiờDarvasđangởvịtríngồi“bênngoàitrôngcoitrongkhinhữngcổphiếucủatôitiếptụctănggiámạnhgiốngnhưnhữngtênlửađượcchếtạotốt”.Nhưbạnthấyởcuốicuốnsáchnày,cổphiếuFAIRCHILDđóngcửaởgiá185đôla(D).

CỔPHIẾUZENITHRADIO

ĐâylàcổphiếuthứhaitrongsốnhữngcổphiếuDarvasđãchuyểnvốntừcổphiếuTHIOKOLsangđầutư.NhưngmôhìnhdaođộngcủanókhákhácvớicổphiếuFAIRCHILD.GiácổphiếuZENITHđạtđỉnhđiểmởcuốitháng9năm1958.

Darvasmuathíđiểmcổphiếunàyởgiá104(A)ngaysaukhicôngtynàyquyếtđịnhtáchcổphiếuthànhba.ĐốivớicổphiếuFAIRCHILD,ônggiảmngưỡngchặnlỗthành10%.Nhờđó,ôngkhôngbịbánrahếttuầnsauđókhicổphiếuZENITHgiảmxuống93.Tuynhiên,giácổphiếutănglênngaylậptứcnhưôngdựkiến,ôngmua5.000cổphiếuvớigiátừ99,75đến107,5đôla(B).

SauđócổphiếuZENITHtiếptụchoạtđộngtốt,vàmộtđiềucũngđángchúýlàmặcdùtiếntriểncủacổphiếunàykhôngngoạnmụcbằngkhisosánhvớisựtănggiácủanótrướckhitách,songsựchênhlệch“nhỏ”giữagiámuacổphiếutrungbìnhlà104đôlavàgiáđóngcửalà124đôla(C)ngàymùng6tháng7,khicuốnsáchkếtthúc,cũngđãđủđểmangđếnmộtlợinhuậntrịgiáhơn100.000đôlachoDarvas.

Khihọđangviếtnênnhữngbiểuđồnày,nhữngbiêntậpviêncủachúngtôiđãchỉchoDarvasthấyrằnggiaodịchmuacổphiếuZENITHcủaônglàquámuộntrongsựtănggiánhìnnhưthoáidầncủacổphiếunày.Ôngđồngývànói,“Nhìnlạisựviệcsaukhiđãxảyrathìthờiđiểmmuadườngnhưlàmuộntrongsựtănggiácủacổphiếuđó-thờiđiểmmàvớitôicổphiếuđótrônggiốngnhưđangbắtđầumộtsựtăngmới.Rốtcục,tôichỉhyvọngđúngmộtnửasốlần”.

HỎIVÀĐÁPHỏi:TôilàsinhviêncủaHarvardnhưngkhôngcóhọcbổng,Nămsau,nếuvẫnkhôngcóhọcbổng,tôisẽphảichuyểnsangĐạihọcgiárẻMassachusetts.Tôikhôngthíchthế.Tôiquyếtđịnhtrangtrảichobốnnămhọcđạihọcbằngcáchđầutưvàothịtrườngchứngkhoán.Nhưngtôikhôngcómộtchúttiềnnàođểđầutư.Tôicómộtdanhsáchkhoảng15đến20cổphiếu,thậtđaulòngkhichúngtănggiámạnh.Vìthếtôicóđềnghị:

Nếuôngcódưíttiền(1.000đôla,5.000đôla,10.000đôlahaybấtkỳconsốnàoôngthấythoảimái),tôimuốnđược“vay”ông.Nóithật,tôikhôngcókhảnănghoàntrảnếutôimấtsốtiềnđó.Tuynhiên,tôidựđịnhsẽlàmtấtcảđểkhônglàmmấtnó,vàtôisẽtrảdầnbằngmộtphầnlợinhuận(vídụ10%).

Đáp:PhảirờiHarvardđểđếnvớitrườngĐạihọcgiárẻMassachusettschắcsẽlàmộtcúsốcvớicậu.

Tuynhiên,cậucầnđưachotôimộtđềxuấttốthơnthế.

Hỏi:TôirấtquantâmtớicuốnTôiđãkiếm2.000.000đôlatừthịtrườngchứngkhoánnhưthếnào?Làmộtnhàđầucơ,tôiđãsửdụngkhátốtsốvốncủamình,nhưngluônluônsửdụngphươngphápcơbản.Saukhiđọcsách,tôithắcmắcliệuôngcócònsửdụnghướngtiếpcậnkỹthuậtcơbảnvà:

A.Ôngvẫnđangsửdụnghệthốngkếthợpkỹthuật-cơbảncủamìnhđấychứ?

B.Ôngcóthấyviệcsửdụngmộtbiểuđồhằngtuầnlàhữuhiệu?

Đáp:A.Tôivẫnđangdùngphươngphápphântíchkỹthuậtcơbản.Cónhữngtrườnghợp,tôibiếtkhásâuvềsứcmạnhcủamộtcôngty,songtôivẫnluônchúýđếndiễnbiếntrênthịtrườngcủacổphiếuđó.

Tronghầuhếtcáctrườnghợp,vềnguyêntắccơbản:sựtăngtrưởnglợinhuậnliêntụckhôngsớmthìmuộncũngphảithểhiệnởsựtănggiácổphiếu.Vậymà,thỉnhthoảngthịtrườngkhôngnhậnthấytấtcảnhữngkhíacạnhkháctrừcáimốtnhấtthờiđó.

B.Tôikhôngdùngnhữngbiểuđồhàngtuầnsongkhôngphảivìbiểuđồtuần

khôngcótácdụng.

Hỏi:Ôngnóirằngôngsẽđặtlệnhmuakhiđiểmcaotrongngàyđãthựcsựđẩylênthậmchíchỉmộtphầnnhỏquađỉnhcủachiếchộpcủanótrongbangàyliêntụcmàkhôngquantâmđếngiáđóngcửacủamỗingàythếnào.

Đáp:Cáchhiểucủabạnlàkhôngđúng.Lệnhmuanênđượcởthờiđiểmcổphiếutănggiálên(thậmchímộtphầnnhỏ)quađiểmcaonhấtcủachiếchộpcủanó.Luậtbangàyliêntụckhôngđượcápdụngtrongtấtcảmọitrườnghợp.Nóchỉápdụngkhimuốnthiếtlậpgiớihạntrênvàgiớihạndướicủanhữngchiếchộp.

Hỏi:Saukhiôngđặtđiểmchặnlỗtựđộngchocổphiếuđó,thườngcómộtsựvượtngụctựđộngvìcổphiếucủaôngrớtxuyênquachiếchộpcủaông.Liệuôngcónênđặtmộtlệnhmuaởcùngcùnglượngcổphiếumàôngvừabánra?Cùngvớiđiềuđó,tấtcảôngcầnphảilàmđểbảovệmìnhlàđặtmộtlệnhchặnlỗ,dùcổphiếuđilênhoặcđixuốngôngvẫncólợinhuận.Nếunóthựcsựlàmộtthịtrườnggiảmgiá,ôngđãcóthểthugấpđôisốtiềncủaông.

Đáp:Tháiđộcủaôngthiênvềtháiđộcủamộtngườiliềulĩnhhơnlàcủamộtngườiquantâmnghiêmtúctớiviệckiếmtiền.Kinhnghiệmcủatôilàbạncàngítnhẩyvàovàravàcàngítcốgắngtìmnhữngphươngphápmạohiểmvànhữnglợithếngắnhạn,thìcơhộikiếmtiềncủabạnsẽcàngcaohơn.

Tôicũngđãhọcđượcviệcnênđứngngoàinhữngthịtrườnggiảmgiá,trừkhinhữngcổphiếucủatôivẫntiếptụcđượcduytrìtrongnhữngchiếchộpcủachúnghaychúngtănggiá.

Hỏi:Ôngcóthểlàmơngợiýchotôi“nhữngnhàvôđịch”thựcsự,khôngphảilànhữngngườichạynướcrúttrongmộtcuộcđuangắn,vàmộtdấuhiệukhinàonênloạibỏchúng?

Tôiđánhgiácaobấtkỳgợiývàgiúpđỡnàocủaông.

Đáp:Bấtkỳaiđangđưachobạnmột“nhàvôđịchthựcsự”chỉlàsuyđoánmàthôi.Mộtcổphiếulàmột“nhàvôđịchthựcsự”chỉkhinóxửsựnhưmộtnhàvôđịchthựcsự.

Hỏi:Tôithấyhơikhóhiểuvềranhgiớichặnlỗrấtngắnmàôngđãtựchophépbảnthân.Thựcsự,điềunàyđãdẫnđếnmộtvàithualỗ.

Từnhữngbiểuđồvànhữngnghiêncứutôiđãtạora,tôithấyrằngtấtcảcáccổphiếuđạttiêuchuẩndướihệthốngcủaôngởthờiđiểmnàycómộtbiênđộgiữađiểmcaovàthấplớnhơnkhánhiềusovớimứcôngchophép,vàtôinghĩrằngôngchỉquantâmtớicổphiếusẽlaoquađiểmcaotrướccủachúng,khôngbaogiờdừngchođếnkhiđạttớimộtđiểmcaohơn.Điềunàycóđúngkhông?

Điềuđócónghĩalàtôisẽphảichấpnhậnnhữngthualỗnhỏchođếnkhitôitìmđượcmộtcổphiếuđúng.Nhàmôigiớicủatôinóivớitôirằngđiềunàymangtínhchấtcủamộtthịtrườngmàgiácổphiếuthayđổirấtíttrongmộtkhoảngthờigiandài.Ôngcóđồngýrằngtìnhhuốngnàythuộcloạiôngđãđềcậplàkhôngquáthànhcôngchohệthốngcủaông?

Đáp:Ởđoạnthứbacủabứcthư,bạnđãtựtrảlờicâuhỏicủachínhmình.Tôichỉquantâmtớinhữngcổphiếucókhảnăngxuyênquađượcđiểmcaotrướccủachúng.Toànbộphươngphápđượcdựatrênnhữngsựtănggiálớnvànhanh,vàtấtnhiên,90%hoặchơntổngsốcổphiếuđượcniêmyếtkhôngthuộctiêuchuẩnnày.

Vớithịtrườngphụ,lạithườngcómộtvàisựtănggiálớnnhấtxuấthiệntrongmộtthịtrườngkiểuthếnày.Thêmnữa,cũngchínhvớiloạithịtrườngnàymàchúnglàloạidễpháthiệnnhất.

Hỏi:Làmthếnàoôngcóthểtheodõitoànbộthịtrường?Cóphảiôngđãgiữtấtcảnhữngbảntinhàngngàycũngnhưnhữngbứcđiệntíncủaông?Nhữngloạibiểuđồnàoôngdùngtrướckhiôngquyếtđịnhđầutưvàomộtcổphiếunàođó?Ôngcóthểlàmơngửitôivàivídụcủabấtkỳbiểuđồnàomàôngđãtạora?

Đáp:Theodõithịtrườngthìkhônghềkhó.Bạnhãyđọcnhữngbảngchứngkhoánhàngngày.

Từphươngdiệncánhânmànói,tôilàmộtngườitheophongtràocảicách,tạoranhữngquyếtđịnhdựavàocảmgiácnhiềuhơnvàonhữngsốliệunhạtnhẽo,kỹthuật.

Hỏi:Liệuchúngtanêncânnhắcnhữnglầntáchcổphiếutrướcđâykhibànđếnmộtcổphiếuđãtănggiágấpđôitrongnămđó?

Đáp:Thựcsựmànói,mộtcổphiếuđượctáchbaonhiêulầnkhôngquantrọngvớimộtngườikhiquyếtđịnhmua,giữ,haybáncổphiếuđó.

Hỏi:Nhưthếnàolàkhốilượnggiaodịchtốtvàđềuđặn?Điềugìlànguyêntắctìmrađườnggiớihạndướicủahộp?Cócầnphảiđợicổphiếutănggiáđếnngàythứbaliêntụcđểtiếnhànhmuakhông,vànếunhưthế,làmthếnàoôngcóthểtậndụngđượclệnhmuatựđộnghiệuquảnhất?Ngưỡngchặnlỗnênđượcđặtcáchgiámuabaonhiêu?

Đáp:Khôngcómộtcâutrảlờirõràngchomộtkhốilượnggiaodịchtốt,đềuđặn.Điềunàyhoàntoànphụthuộcvàoquákhứbiếnđộngcủacổphiếuđó.

1.Lấyvídụ,nếumộtcổphiếuđượcgiaodịchtrongmộtthờigiandài,4.000-5.000cổphiếumộtngày,sauđóđộtnhiênkhốilượnggiaodịchtănglênđến20.000đến25.000cổphiếumộtngày,vớicổphiếuđóthìkhốilượnggiaodịchsaulàtốtvàvữngchắc,đólàmộtbằngchứngrõràngcủamộthànhđộngđãđượcthayđổi.

2.Khôngbaogiờphảiđợiđếnngàythứbacổphiếutănggiáliêntụcđểtiếnhànhmua.Nhữnglầnmuacủatôiđượctiếnhànhvàolứcvượtgiá.

3.Tôiđặtnhữnglệnhchặnlỗcủatôingaygầndướigiácaonhấtmàcổphiếuđóđãxuyênqua.Tôiyêucầunhàmôigiớicủatôiđặtlệnhchặnlỗnàyngaysaukhimuacổphiếuđó.

Hỏi:Tôiđangđịnhthửsứcvớimộtlốichơingắnhạnnhỏ,nhưôngđãtừnglàm.Tuynhiên,tôichỉlàmộtthợhọcviệcnêntôikhôngbiếtliệucónênmạohiểmvớimộtlượngkiếnthứcítỏinhưthếkhông.

Đáp:Tôihiếmkhigặpnhữngngườihọcnghềtinhthônglạichơingắnhạn.

Hỏi:Cómộtđiềulàmtôithắcmắcliênquanđếncuốnsáchcủaông,vàđólàphầnởtrongđóôngnóirằngnhữngchiếchộpxếpchồnglênnhaugiốngnhưnhữngkimtựtháp.Ôngcóthểđưaramộtlờigiảithíchhoặc,tốthơnthế,chỉramộtvídụ.

Đáp:Sựdiễntảnhữngchiếchộpxếpchồnglênnhaugiốngnhưnhữngkimtựtháplàcáchpháchọatựnhiên.Nóliênhệđếnnhữngkhoảngmuabánliêntục(tôigọichúnglànhữngchiếchộp)trongmộtcổphiếuđangchuyểnđộngđilên.Nósẽgiốngnhưthếnày:

Hỏi:Tôicũngkhônghiểurõlắmhaiđiểmkháccủacuốnsáchvàmongônggiảithíchrõhơn:

1.Liênquanđếnnhữnglệnhchặnlỗ-ôngcótiếptụctăngkhimộtcổphiếuđãxuyênquagiớihạncủahộptrênvàđangtrênđườngtiếntớimộtchiếchộpmới,hayônggiữnóởmộtvịtríthấphơn?

2.Quanđiểmcủaônglàcầnđến5.000đôlađểbắtđầumạohiểmvớithịtrườnglàmtôikhánảnlòng,vìbâygiờchúngtôichỉcókhoảng1.000đôla.Ôngsẽkhuyênbắtđầuchơichođếnkhimộtngườicó5.000đôla?

Đáp:1.Quanđiểmđúngkhinóiđếnnhữnglệnhchặnlỗlàthếnày:Khimộtcổphiếuxuyênquavàomộtchiếchộpmớiphíatrên,tôiđểlệnhchặnlỗởvịtrítrướccủanóchođếnkhicổphiếuđóđãthiếtlậpvịtrítrênvàdướicủachiếchộpmớicủanó.

Khivịtrícủachiếchộpmớiđượcthiếtlậpmộtcáchchắcchắn,tôitănglệnhchặnlỗtrướclêndướigiớihạndướicủachiếchộpmớiđómộtphầnnhỏ.

2.Với1.000đôla,tôisẽkhôngchơi.

Hỏi:Tôicóhaicâuhỏivàhyvọngôngcóthờigiantrảlời:

1.Nếumộtchiếchộpổnđịnhở36,5-41,liệucóphảichiếchộpkếtiếpởtrêncógiớihạndướilà41?

2.Ôngcóthểchotôimộtvàilờikhuyênvềviệcđặtlýthuyếtchiếchộpvàovớicácloạihànghóakháckhông?

Đáp:1.Đầutiên,tôichưabaogiờchắcchắnrằngsẽcómộtchiếchộpmớixuấthiện.Tuynhiên,nếumộtcổphiếuthựcsựđã“chuyểnđộngrangoàikhỏichiếchộp”,tôiđợichođếnkhimộtchiếchộpmớiđượcthiếtlập,vàchỉsauđótôimớicóthểnhìnđượcgiớihạndướicủachiếchộpmớilàgì.Điềunàykhôngaicóthểnóitrước.

2.Tôichưatừngbuônbánvớicácloạihànghóakhác.

Hỏi:Tôirấttòmòvớihệthốngcủaông.Tuynhiên,tôicómộtcâuhỏi.Ôngnóirằngcầnbalần“kiểmtra”nhỏchiếchộptiếptheotrướckhimuachínhthức.Theotôihiểu,ôngsẽbắtđầu“lệnhmuatựđộng”củaôngsaulần“kiểmtra”thứhai.Đâycóphảilàgiảđịnhđúng?Nếukhông,xingiảithíchthêm.

Đáp:Nhữnglệnhmuatựđộngcủatôiđượcđặttrướcnhữngsựtănggiá,vàchúngcaohơnnhữngđiểmcaomớicủachúngmộtphânsố.

Nhữnglệnhnàyđượcthựchiệnmộtcáchtựđộngvà,sauđónhữnglệnhchặnlỗđượcđặtvàothấphơnnhữngđiểmcaocũmộtphânsố.

Balầnkiểmtrathìkhôngcầnthiết.

Hỏi:Ýkiếnvềviệcthiếtlậpchiếchộpcóvẻlàtốt,mặcdùtôichưatừngcócơhộithửnó.Việcđặtnhữnglệnhchặnlỗkhôngcógìmớimẻ,nhưngđiềuquantâmtôilàcáchđặtchúngquágầnvớigiáthịtrườnghiệntạicủamộtcổphiếu.Mộtlệnhchặnlỗ0.5điểmhoặc1điểmkhôngcógiátrịnhưmộtsựbảovệ,nhữnglệnhnhưvậythườngsẽbịsai9trongsố10lần.

Đáp:Điềuđólàrấttựnhiên,lệnhchặnlỗquágầnsẽnguyhiểmvàkhôngcótácdụng.Tuynhiên,trongnhữngtrườnghợptôidiễntả,tôicũngđãgiảithíchrằngchúngkhôngbaogiờđượcđặttrongcùngmộtchiếchộp.Chúngluônluônđượcđặtmộttronghailựachọnsau:

1.Ngaylậptứctheosaumộtsựvượtgiálớntheohướngđilên(trongtrườnghợpđóngưỡngchặnlỗđượcđặtngaydướiđiểmvượtgiá)hoặclà,

2.Mộtphânsốnhỏdướiđiểmthấpnhấtcủamộthộp,nơilệnhđóđượcthựchiệnkhicổphiếuvượtgiáquađiểmthấpnhấtnàytheohướngđixuống.

Hỏi:Tôiđãcốgắngvậndụngphươngphápcủaôngvàoviệcsànglọccổphiếutừnhữngcổphiếuítgiátrịvàđãgặpkhókhăn.Tuynhiên,ôngdùngnhữngconsốđượclàmtròntrongnhữngvídụcủaông,vàhiếmkhilàmcho

nhữngbáogiácổphiếuhợpvớinhữngconsốnguyênvẹn.Vớitấtcảnhữngdaođộnglênvàxuốngtheonhữngphânsố,mặcdùmộtvàibáogiácósốnguyêngiốngnhưthếvớinhữngphânsốkhácbiệtnhỏ,tôikhôngthểquyếtđịnhvềviệcsửdụngbáogiáthấpnhấtvớiphânsốhaykhôngvớiphânsố.Điềuđótấtcảđềurấtkhóhiểuvớitôi.Tôirấtmongnhậnđượcýkiếncủaông.

TôicũngmuốnbiếtônglàmthếnàođểchọncổphiếutrênSàngiaodịchMỹ,khikhôngcónhữnggiátrịcaovàthấptrongnămđượcbáogiáchosàngiaodịchđótrêncáctờbáotôinhậntrongDetroit-chỉniêmyếtchoSàngiaodịchNewYork.

Đáp:Nhằmmụcđíchgiảithíchlýthuyếtchiếchộpcủamình,tôiđãsửdụngnhữngsốlàmtròn.Tôilàmnhưvậyđểnódễhiểuhơn.Tấtnhiên,cổphiếukhôngluônchuyểnđộngtheonhữngconsốtròntrĩnh.

Trongmộtvàitờbáo,giátrịcaovàthấpchonhữngcổphiếutrênSàngiaodịchMỹkhôngđượcbiểuthị.Tuynhiên,bạncóthểluônluôntìmđượcnótrongTạpChíPhốWallhaytrongtờThờibáoNewYork.

Hỏi:TôiđãnghiêncứuphươngphápđầutưcủaôngnhưngkhôngthểápdụngnóchonhữnghoạtđộngkinhdoanhtrênSàngiaodịchchứngkhoánJohannesburg,chủyếuvìkhôngđủsốliệuđượcbáocôngkhai,nhấtlàthôngtinquantrọngvềkhốilượnggiaodịchcủamộtcổphiếu.

Đáp:Theokinhnghiệmcủatôi,nhữngquytắccầnthiếtđểlàmtheophươngphápcủatôichỉcósẵntrênSàngiaodịchchứngkhoánNewYorkvàMỹ.ThậmchíSàngiaodịchchứngkhoánLondoncũngkhôngthỏamãnđiềukiện.

Khôngcónhữngyếutốsauđây,tôikhôngthểápdụnghướngtiếpcậncủatôi:

a.Điểmcaonhấtlịchsửcủachứngkhoán.

b.Điểmcaovàthấptronghaihaybanămvừaqua.

c.Khoảngdịchchuyểngiácổphiếutheotuầnvàkhốilượnggiaodịchchotốithiểubốnđếnsáuthángvừaqua.

Hỏi:TôikhôngthểhìnhdungđượcbằngcáchnàoôngcóthểxemquacảnhữngbảngsốliệuBigBoardvàAmex,chỉtrongvòng15phút.Thậmchí

bảngAmextrongtạpchíBarron’scũngdàitớinămtrang.

Đáp:TôixemquađượccảnhữngbảngsốliệuBigBoardvàSàngiaodịchchứngkhoánMỹtrongvòng15phúttheocáchnày.Tôichỉnghiêncứunhữngbáogiásauđây:

a.XuhướngchungcủathịtrườngnhưgiátrịtrungbìnhDowJones(hoặcChỉsốsàngiaodịchchứngkhoánNewYorkvàChỉSố500CổPhiếucủaStandard&Poor’s)chỉra.

b.Sáuđếntámcổphiếuchomỗibahoặcbốnngànhcôngnghiệpmàtôiquantâmđếnviệcxemnhữngngànhcôngnghiệpnàyhoạtđộngthếnàotrongmốiquanhệvớixuhướngchungcủathịtrường.

c.Nhữngthayđổivềgiácủacổphiếumàtôigiữhoặcquantâm.

d.Nhìntổngquátcủatrangchứngkhoánđểpháthiệnmộtsựthayđổigiávàkhốilượnggiaodịchkhôngbìnhthườngchonhữngứngcửviênmới.

Hỏi:1.TôitừngtớiSàngiaodịchchứngkhoánNewYork,tôiđặtmộtlệnhchặnlỗdưới0,25điểmsogiámuanênnhưlúcnàocũngdẫnđếncổphiếubịmualạibởimộtnhàbuônsànhoặcmộtchuyêngia.

2.Ôngcócoigiátrịcaođạtđượctrongngàyđầutiênlàgiớihạntrêncủahộp?

3.Làmthếnàoxácđịnhgiớihạndướicủachiếchộpđó,liệuđólàbalầncổphiếuxuốngquamộtgiátrịthấp?

4.Giớihạndướicủachiếchộpcóthểđượcthiếtlậpcùngmộtlúcvớiviệcthiếtlậpgiớihạntrênkhông,haylàgiớihạndướiđượcthiếtlậpchỉsaukhigiớihạntrênđãđượcthiếtlậpchắcchắn?

5.Giớihạndướicủachiếchộpmớiđócócầnphảilàgiớihạntrêncủachiếchộpcũkhông?LàmơnđểýrằngbiểuđồđínhkèmtrênGeneralCable,nơinóthểhiệnrằnggiớihạndướicủachiếchộpmớicóthểdễdàngcaohơnrấtnhiềugiớihạntrên73củachiếchộpcũ.

6.Ôngkhuyêndịchchuyểnngưỡngchặnlỗlênngaysaukhigiớihạntrêncủachiếchộpmàôngcókhảnăngmuavàobịxuyênqua,haylàôngđợichođếnkhigiớihạntrênvàdướicủachiếchộptiếptheođượcthiếtlậpchắcchắnhaylàôngđợichođếnkhichiếchộpthứhaicaohơnđượcthiếtlập

chắcchắn?

7.Ởnơigiátrịcaolịchsửhơicaohơngiátrịcaocủachiếchộp,liệuôngcóđặtlệnhmuatựđộngcủaông0,125điểmtrêngiátrịcaolịchsử,vàlệnhchặnlỗcủaông0,125điểmthấphơngiớihạntrênchiếchộpcủaông?

8.Khimàhiệntạimớichỉlàtháng4,liệuôngcóquaylạigiátrịcao-thấpcủanămngoáiđểquyếtđịnhliệumộtcổphiếuđãgấpđôigiátrịhayôngchỉsửdụngnhữnggiátrịcủanămnay?

Đáp:1.Đặtmộtchặnlỗ0,25điểmdướigiámuasẽdẫnđếnviệcbịbánranhanhchóng.Tôikhôngbaogiờđặtlệnhmuatựđộngvàbánchặnlỗtrongmộthộp.

2&3.Giớihạntrêncủamộtchiếchộpđượcthiếtlậpkhicổphiếuđókhôngchạmđếnhayxuyênquađiểmcaomớiđượcđặttrướcchobangàyliêntục.Điềunàycũngđúngtheochiềungượclạichogiớihạndướicủachiếchộpđó.

4.Xảyracùngmộtlúc,nókhôngthể.Nhưngtrongcùngmộtngày,haythậmchílàcùngmộtgiờ,nócóthể.Đólàmộttrườnghợpcựckỳhiếm.

5.Giớihạndướicủamộtchiếchộpmớikhôngnhấtthiếtphảilàgiớihạntrêncủachiếchộpcũvàchỉcóthểđượcthiếtlậpbởichínhbảnthâncổphiếuđóvàkhôngphảibằngdựđoán.

6.Tôiluônđợichođếnkhigiớihạntrênvàdướicủachiếchộptiếptheođượcthiếtlậpchắcchắn.Ngaysaukhiđiềuđóxảyra,tôiđặtnhữnglệnhchặnlỗcủatôimộtphânsốdướigiớihạndướimới.

7.Ởthờiđiểmgiátrịcaolịchsửởtrênmộtgiátrịcaocủachiếchộp,tôiđặtlệnhmuatựđộngcủatôi0,125điểmtrêngiátrịcaolịchsửvàlệnhchặnlỗcủatôi0,125điểmdướigiátrịcaolịchsửcủanó.

8.Khihiệntạimớichỉlàtháng4,tôiluônluônquaylạigiátrịcaokếthợpcủahainăm.

Hỏi:Trongquátrìnhnghiềnngẫmnhữngcuốnsáchcủaông,tôichorằngôngđãtựlậpbiểuđồnhữngcổphiếucủaông.Tôicóthểsainhưngđólàấntượngcủatôi.Nếuôngđãthựcsựlậpbiểuđồnhữngcổphiếucủaông,thìôngdùngbiểuđồnào:đườngthẳngđứng,haybiểuđồđiểmvàsốliệu?

Đáp:Tôichỉquantâmtớimộtvàicổphiếuởmộtthờiđiểm,nhữngchuyểnđộngvàkhốilượnggiaodịchcủavàicổphiếunàyđượcxáclậpmộtcáchchắcchắntrongsuynghĩcủatôi.Tôihiếmkhinhìnbiểuđồcổphiếu,mặcdùtôicoichúnglàphươngtiệnhữuhiệuchonhữngaisửdụngchúng.

Hỏi:Nhữngsựtăngkháccóthểđượcgiảithíchdonhữngcuộcnóichuyệnbànvềsựliênkết,pháthiệnmỏdầumới,v.v...Ôngcóthườnglưuýđếnnhữngtriểnvọngvềsựliênkếtkinhdoanh,chiacắt,đấuthầu,v.v…,chonhữnglợinhuậnngắnhạn?

Đáp:Nhữngvídụđượctríchdẫnbởisựchứngminhlàđúngcủaôngrằngmộtsựtănggiácủamộtsốcổphiếunàođócóthểdonguyênnhânchínhlànhữngsựkiệnngắnhạn.Vìthế,khôngđủđiềukiệndướiphươngphápkỹthuậtcơbảncủatôi,mộtphươngphápđượcdựatrênsựtăngtrưởngdàihạncủamộtnhómcôngnghiệpnàođóvà,đặcbiệtlà,cổphiếumạnhnhấttrongnhómđó.