Een kritische blik op de meerwaarde
van sociale media bij risico’s en crisis
Chris Aalberts
Veiligheidsregio Utrechtwww.chrisaalberts.nl
Wie ben ik?
• Onderzoeker en docent politieke communicatie
Boeken• Achter de PVV (in voorbereiding)• Veel gekwetter, weinig wol (2011)• U draait en u bent niet eerlijk (2010)• Altijd ver weg? (2008)• Aantrekkelijke politiek? (2006)
www.chrisaalberts.nlVeiligheidsregio Utrecht
Programma
Sociale media•Bedreiging of kans?•Risicocommunicatie •Crisiscommunicatie
Twee cases:•Moerdijkbrand•Brand in Nieuwegein
www.chrisaalberts.nlVeiligheidsregio Utrecht
Bedreiging?
Trends•Opkomst van sociale media
– Facebook (Hyves)– Twitter
•Mondige burger– Snelheid van informatie-uitwisseling– Protesten van burgers
•Machteloze overheid?– Veel besproken voorbeelden– Burgers trekken zich niets van de overheid aan
www.chrisaalberts.nlVeiligheidsregio Utrecht
www.chrisaalberts.nlVeiligheidsregio Utrecht
Of kans?
• Inzet van sociale media door overheden– Verspreiding van informatie– Directe communicatie met burgers– Burgerparticipatie– Crowdsourcing– Co-creatie van beleid
• Deels reactie op bedreigingen • Actieve adviseurs wijzen op de ‘kansen’
www.chrisaalberts.nlVeiligheidsregio Utrecht
www.chrisaalberts.nlVeiligheidsregio Utrecht
Risico-communicatie
www.chrisaalberts.nlVeiligheidsregio Utrecht
Overheidsinformatie
Massamedia
Burgers
Risico-communicatie
www.chrisaalberts.nlVeiligheidsregio Utrecht
Overheidsinformatie
Massamedia
Burgers
Geconstateerde risico’s
Keuze voor specifieke media
Bewustwordingbij burgers
Hopeloos ouderwets?
• Effect van campagnes is vaak beperkt• Boodschap komt bij veel burgers niet aan• Kosten zijn relatief hoog
Een oplossing?• Sociale media beloven een alternatief• Burgers verspreiden de informatie zelf• Kosten zijn lager• Informatieoverdracht is effectiever
www.chrisaalberts.nlVeiligheidsregio Utrecht
www.chrisaalberts.nlVeiligheidsregio Utrecht
Modern alternatief
Moerdijk
www.chrisaalberts.nlVeiligheidsregio Utrecht
Moerdijk
Rol van plaats•Welke burgers pikken dit potentiële risico op?
Antwoord •Sociale media verspreiden informatie naar allerlei plaatsen•Informatie komt niet per definitie in de buurt aan•Terwijl de informatie juist daar nodig is
www.chrisaalberts.nlVeiligheidsregio Utrecht
Moerdijk
Rol van interesse•Welke burgers pikken dit potentiële risico op?
Antwoord•Burgers die dit interessant vinden•Professionals op gebied van veiligheid•Burgers die bang zijn voor rampen•Niet per se mensen uit Moerdijk
www.chrisaalberts.nlVeiligheidsregio Utrecht
Crisiscommunicatie
www.chrisaalberts.nlVeiligheidsregio Utrecht
Urgente situatie
Journalistieke media
Burgers
Overheidsinformatie
Hopeloos ouderwets?
• Informatie komt niet snel genoeg bij burgers• Journalisten geven eigen draai aan het nieuws• Informatie van overheid zelf is relatief
onbelangrijk
Een oplossing?• Overheid kan informatie in netwerken
verspreiden• Burgers verspreiden dit verder• Informatieoverdracht is effectiever en sneller
www.chrisaalberts.nlVeiligheidsregio Utrecht
Modern alternatief
www.chrisaalberts.nlVeiligheidsregio Utrecht
Journalistieke media
Burgers
Overheidsinformatie
Urgente situatie
Sociale mediaSociale media
Nieuwegein
www.chrisaalberts.nlVeiligheidsregio Utrecht
Nieuwegein
Gewenste doelgroep•Welke burgers moeten deze crisis oppikken?
Antwoord•Burgers uit de directe omgeving•Alle informatiebronnen zijn relevant: directe observatie, persoonlijke netwerken, nieuwsmedia•Zoeken naar betrouwbare informatie•Sociale media staan niet op de voorgrond
www.chrisaalberts.nlVeiligheidsregio Utrecht
Nieuwegein
Andere burgers•Informeren zich soms via sociale media•Betrouwbaarheid is minder belangrijk vanwege gebrek aan urgentie
Professionals•Informeren zich soms via sociale media •Professionele interesse en netwerken waarbinnen expertise aanwezig is = meerwaarde
www.chrisaalberts.nlVeiligheidsregio Utrecht
www.chrisaalberts.nlVeiligheidsregio Utrecht
Wat gebeurt er als je dit allemaal aan burgers overlaat?
• Burgers spreken onderling over risico’s en crisis• Burgers bepalen zelf wat belangrijk is• Informatie wordt gestuurd door burgerinteresse
Overheid• Overeenkomst met ‘echte’ risico’s en crisis is
onhelder• Overheden kunnen suggesties doen• Geen garantie dat iemand luistert
www.chrisaalberts.nlVeiligheidsregio Utrecht
Wie bepaalt de risico’s en hun ernst?
• Burgers sturen informatie aan elkaar door• Burgers doen dit op basis van interesse en als
manier van persoonlijke profilering• Risico-informatie is minder belangrijk• Crisis wordt overdreven, onderschat of
genegeerd
Overheid• Informatieverspreiding is onhelder en onzeker• Geen garantie dat de doelgroep wordt bereikt
www.chrisaalberts.nlVeiligheidsregio Utrecht
Hoe wordt informatie verspreid?
• Burgers bepalen zelf onderwerpen en overdracht van informatie
• Risico’s zijn vaak geen populair thema• Crisis is dat wel, maar de vraag is of dat beter is• Discrepantie tussen echte risico’s en percepties
Overheid• Voorlichtende rol uit handen gegeven• Traditionele media blijven nodig
www.chrisaalberts.nlVeiligheidsregio Utrecht
Wat is de vermoede- lijke uitkomst?
Conclusie
• Burgers volgen hun interesses, wat als risico en crisis daar niet onder vallen?
• Sociale media zijn niet plaatsgebonden, risico en crisis zijn dat wel. Wat nu?
• Sociale media zijn belangrijk voor professionals en voor publieken met een algemene interesse
• Risico’s komen niet bij de gewenste doelgroep • Crisisinformatie gaat via andere kanalen• Wel interessant voor professionals
www.chrisaalberts.nlVeiligheidsregio Utrecht
Discussie
• Wat zijn uw ervaringen met sociale media?
• Welke toepassingen hebben meerwaarde?
• Hoe kunnen negatieve kanten van sociale media worden tegengegaan?
www.chrisaalberts.nlVeiligheidsregio Utrecht
Top Related