Samenwerken in NetwerkenInnovatie van stedelijke organisaties
Filip De Rynck en Raf Pauly
(UGent en Civil Society Innovation Flanders)
Civil Society Innovation Flanders
• Onderzoek naar de staat van het middenveld in Vlaanderen
• Focus op politieke rol en publieke dienstverlening
• Vier onderzoekslijnen:
• Relatie overheid - middenveld (UGent, Filip De Rynck)
• Relatie burgers - middenveld (UA, Stijn Oosterlynck)
• Organisatie-interne ontwikkelingen
• Hybridisering richting de markt (UGent, Bram Verschuere)
• Rol van vrijwilligers en beroepskrachten (HIVA, Guy Van Gyes)
@CSIFlanders www.middenveldinnovatie.be
www.middenveldinnovatie.be
Civil Society Innovation Flanders
• Literatuurstudies
• Leerplatform
• Mapping
• Survey
• Case-Studies
@CSIFlanders www.middenveldinnovatie.be
Literatuurstudies
Positionpapers• Middenveld en overheid: complexe arrangementen ontwarren• Maatschappelijke trends met impact op de relaties tussen
middenveldorganisaties en burgers• De rafelranden van het middenveld: hybride organisaties• De beroepskracht en vrijwilligers in het middenveld
Spotlightpapers• De non-profit sector: booming business?• Nieuw Publiek Management in Vlaanderen en de impact op het middenveld• Professionals in het middenveld onder druk?• Diversiteit en politisering: een kritische agenda voor het middenveld• Nieuwe vormen van politisering
@CSIFlanders www.middenveldinnovatie.be
Leerplatform
Doorlopend leer- en discussieplatform van CSI Flanders
#1 The Floor is Yours (21 juni 2016)
#2 Vermarkting (8 nov. 2016)
#3 Nieuw Publiek Management (30 nov. 2016)
#4 Professionals in het middenveld onder druk? (15 dec. 2016)
#5 Politisering en diversiteit: getuigenissen en gesprek (8 juni 2017)
Presentaties en verslagen online: https://www.middenveldinnovatie.be/leerplatform
@CSIFlanders www.middenveldinnovatie.be
Mapping: in kaart brengen van middenveld
Type Gemeente
Landelijke gemeenten Gooik
Ingelmunster
Woongemeenten Zemst
Nevele
Schilde
Industriële basis Bornem
Semi-stedelijk Heusden-Zolder
Haaltert
Type Gemeente
Middelgrote steden Diest
Diksmuide
Regionale steden Kortrijk
Centrumsteden(steekproef van wijken)
Gent
Hasselt
Antwerpen
Brussel Molenbeek
Gestructureerde toevalssteekproef op basis van Belfius-indeling van gemeenten
@CSIFlanders www.middenveldinnovatie.be
Beperkt aantal variabelen van veel organisaties verzamelen.Populatie samenstellen voor een survey en verdere bevraging.Vlaams en lokaal middenveld.
Mapping
Organisaties• Maatschappelijk oogmerk• Bepaalde politieke/civiele rol • (en/of) Diensten leveren die niet exclusief privaat zijn• Privaat initiatief
Burgerinitiatieven (lokaal)• Gestart vanuit de burger• Burgers hebben er een zeg in • Burgers zijn zelf actief• Het is meer dan éénmalig• Heeft een maatschappelijk doel
@CSIFlanders www.middenveldinnovatie.be
• Welzijnssector• Gehandicaptenzorg• Jeugdhulp en –bijstand• Algemeen welzijnswerk
• Sociaal-Culturele Sector• Verenigingen en bewegingen• Sociaal-cultureel vormingswerk• Vakverenigingen, beroepsverenigingen, werkgeversorganisaties• Religieuze en politieke organisaties• …
• Sociale economie (maatwerk, lokale diensteneconomie, arbeidszorg)
• + Burgerinitiatieven (los van sector, op het lokale niveau)
• In samenspraak met KBS studie burgerinitiatieven (Dirk Holemans)
Mapping: sectoren
@CSIFlanders www.middenveldinnovatie.be
Mapping: Voorbeeld
@CSIFlanders www.middenveldinnovatie.be
Variabelen• Naam• KB0-nummer• NACE• Sector• Rechtsvorm• Deel van organisatie• Adviesraad• Contactgegevens
Kortijk: 225 organisaties• 31 burgerinitiatieven• 153 socio-cultureel
• 38 + jeugd• 7 + intercultureel• 9 + welzijn• 14 + zelforganisaties
• 41 welzijn
Vlaamse survey• Beoogde netto-respons: 550 organisaties• Face-to-face interview met ‘CEO’ of equivalent• In twee fases:
• Fase 1: Rollen en relaties van middenveldorganisaties• Fase 2: Intern bestuur en beleid van de organisatie
Lokale survey• Via web-survey, korte vragenlijst (+/- 20 minuten)
• Verzonden naar +/- 2000 organisaties (via e-mail of online contact)
Beide surveys momenteel bezig.Data worden in voorjaar 2018 verwacht.
Survey
@CSIFlanders www.middenveldinnovatie.be
Survey: enkele voorbeelden
@CSIFlanders www.middenveldinnovatie.be
@CSIFlanders www.middenveldinnovatie.be
@CSIFlanders www.middenveldinnovatie.be
@CSIFlanders www.middenveldinnovatie.be
@CSIFlanders www.middenveldinnovatie.be
In de komende twee jaren
Case-studies• Over verschillende onderzoekslijnen• Binnen de vooraf bepaalde ‘sectoren’• Ook met vertegenwoordigers van de Vlaamse overheid
Lokale bevragingen• Opvolging web-survey• Groepsgesprekken (middenveld) en gesprekken met lokale besturen
CSI Flanders
@CSIFlanders www.middenveldinnovatie.be
www.middenveldinnovatie.be
Stadsbesturen en MiddenveldSamenwerken in Netwerken
@CSIFlanders www.middenveldinnovatie.be
@CSIFlanders www.middenveldinnovatie.be
Stadsbesturen – middenveld: relatietypes
1. Geen relatie: soms bekend, soms niet (zie mapping)
2. Conflictueuze, agonistische relatie
3. Faciliterende relatie (stadsbestuur blijft op afstand)
4. Inspraakrelaties: richting van en naar stadsbestuur
5. Gesubsidieerde vrijheid (oa traditie van verzuiling)
6. Uitbestedingsrelatie (breed opgevat, contractuele basis)
7. Netwerkverhoudingen: vormen van partnerschap gericht op dienstverlening en/of beleidsdoelstellingen
@CSIFlanders www.middenveldinnovatie.be
Stadsbesturen zouden in toenemende mate en zowel voor dienstverlening als
voor beleidsproblematieken actief zijn in netwerken met maatschappelijke
middenveldorganisaties
Netwerken wijzen op gedeelde ambities, samenwerking, wederzijdse
afhankelijkheid
@CSIFlanders www.middenveldinnovatie.be
✓ Klopt dat vanuit uw aanvoelen? ✓ Of gaat dat eerder op en neer,
afhankelijk van verschillende soorten variabelen?
✓ Of gaat het achteruit omdat het stadsbestuur meer zelf wil of kan doen?
✓ Of gaat het achteruit omdat het middenveld meer afstand neemt, of zich minder wil engageren?
Middenveld
1. Veranderingen van de maatschappelijke context
2. Evoluties van en in het middenveld
Inzoomen op diversiteit en politieke rol
3. Veranderingen bestuurlijke relaties
@CSIFlanders www.middenveldinnovatie.be
Middenveld
coöperatieven
overheid
marktgemeenschap
burgerparticipatieen zelfredzaamheid
actief burgerschapen eigen kracht
privatisering en liberalisering
sociaalondernemerschap
Middenveld: maatschappelijke context
@CSIFlanders www.middenveldinnovatie.be
Diversiteit
“Superdiversiteit”: Etnisch-culturele diversiteit van samenleving neemt toe.Vertaling in de praktijk van het middenveld?
Spanningsvelden:• Middenveld op twee snelheden?
• Zelforganisaties vs. Gevestigde organisaties• De organisatiecultuur en –logica
• Bepaalde manieren van werken, spreken en vergaderen dominant• Paternalisme en assimilatiedenken
• Wie zet de agenda? Macht afstaan?• Diversiteit verweven met sociaaleconomische achterstand
CSI Flanders Publicaties: Swerts, T., Hertogen, E. & Oosterlynck, S. (2017). Diversiteit en Politisering: een kritische agenda voor het middenveld
@CSIFlanders www.middenveldinnovatie.be
De/Re-Politisering?
• Vooral klemtoon op sociale cohesie• Consensusgerichte politiek• Instrumentalisering: het middenveld als
‘onderaannemer’ van de overheid• Zelfcensuur: “verantwoordelijk
partnerschap”• Managementtechnieken: SMART-
doelstellingen, actieplannen, good practices, …
• Professionalisering, ‘verambtelijking’• Mobiliserend vermogen van organisaties
verminderd?
• Interne politisering van bestaandenetwerken
• vb: De Toekomstfabriek (Gent)
• Nieuwe actievormen en –organisaties• Directe acties lokken reactie uit van
bestaande actoren• Vb: Field Liberation Movement
• Nieuwe netwerken tussen het formele en het informele middenveld
• vb: Beweging Recht op Wonen (Gent)
• Reactie op de kritiek op het middenveld en op een te exclusief cliëntgerichte houding
o.b.v. Debruyne, P., & Van Bouchaute, B. (2014). De bestaande orde verstoren. Oikos, 69.
@CSIFlanders www.middenveldinnovatie.be
DE-POLITISERING RE-POLITISERING
Politisering= de organisatie van het publieke meningsverschil.
CSI Flanders Publicaties: Oosterlynck, S., Hertogen, E., & Swerts, T. (2017). Citizens and civil society organisations in a changing world: a literature surveyOosterlynck, S., Hertogen, E., & Swerts, T. (2017). De politieke opdracht van het middenveld ter discussie: nieuwe vormen van politisering
Aanvulling op ‘representatieve’
democratie
Aansluiten op veranderendesamenleving,
‘levensstijlpolitiek’
Herwaarderen van conflict als bron van
democratische vernieuwing
DELIBERATIE SUBPOLITIEK AGONIE
Burgerkabinetten, G1000 Dagen Zonder Vlees KrakersbewegingKlimaatrechtvaardigheid
@CSIFlanders www.middenveldinnovatie.be
Meervoudige relaties van organisaties met overheid
@CSIFlanders www.middenveldinnovatie.be
Najam, A. (2000). The Four C’s of Government Third Sector-Government Relations. Nonprofit Management & Leadership, 10(4), 375–396.
Doelstellingen
Gelijk Verschillen
Strategieën
Gelijk Cooperation Cooptation
Verschillend Complementarity Confrontation
De 4 C’s van de relatie tussen overheid en middenveldsorganisatie
Meervoudige relaties van organisaties met overheid
Organisatie
Vlaamse overheid
Lokale overheid
@CSIFlanders www.middenveldinnovatie.be
@CSIFlanders www.middenveldinnovatie.be
Impact van veranderingen bij overheden
1. Impact van Nieuw Publiek Management (‘value for money’; tijdelijke projectfinanciering; contractualisering; meten, opvolgen en evalueren,…)
2. Prakijken rond en impact van subsidies of andere vormen van facilitering
3. Toegenomen professionalisering
4. Partijpolitiek landschap versus (eertijds) verzuild middenveld
5. Neiging om als bestuur de burger individueel te benaderen, rechtstreeks, zonder bemiddeling van het middenveld
6. Kritiek op uitsluiting door het middenveld, op verstarring en (eigen)belangenverdediging door het middenveld
31@CSIFlanders www.middenveldinnovatie.be
32@CSIFlanders www.middenveldinnovatie.be
1950-’80
1990 -
2000
2010 - ...
Evolutie doorheen de jaren
Bestu
urs
mod
elle
n
Prestatiegericht
‘Managerialism’
Markt
Procedures
Hiërarchie
Partnerschappen
Horizontaal
Netwerken
Nieuw Publiek
“Governance”
Nieuw Publiek
Management
Bureaucratie
Evoluties van verhoudingen
Organisatievormen in/van netwerken
Stadbestuur kan verschillende posities hebben:
1. Staat buiten de autonome netwerken (uit eigen keuze of keuze van
maatschappelijke organisaties)
2. Als één partner in het geheel (‘shared governance’)
3. Neemt de leiding in zelf gecreërde netwerken (‘lead organization
network’) of is partner in een netwerk dat door anderen wordt geleid
4. Vormt samen met maatschappelijke organisaties een aparte organisatie
(‘network administrative organization’)
5. Kiest rollen en organisatie niet zelf: gemandateerde netwerken
@CSIFlanders www.middenveldinnovatie.be
Gemandateerde lokale netwerken
• Huis van het Kind
• LOGO’s
• Hulpverleningszones
• Lokaal Overleg Kinderopvang
• Lokale OverlegPlatforms Onderwijs
• Sociaal – economisch overleg (ex RESOC)
• Andere regie – achtige opdrachten
• ...
34@CSIFlanders www.middenveldinnovatie.be
Temmerman, C. (2016). Lokale netwerken als instrument van Vlaams beleid. Doctoraal proefschrift, UGent
Partners• door Kind en Gezin gesubsidieerde sectoren (consultatiebureaus,
inloopteams, opvoedingswinkels, expertisecentra kraamzorg, CKG's, prenatale steunpunten, ...)
• de verschillende bestuurlijke niveau's• organisaties actief op het vlak van opvoedingsondersteuning• medische- en zorgberoepen zoals artsen, vroedvrouwen, diensten voor
gezinszorg• belendende sectoren zoals het algemeen welzijnswerk en de CLB's• verschillende administraties en agentschappen binnen de Vlaamse
overheid zoals Integrale Jeugdhulp, Zorg en Gezondheid, ...• vrijwilligersorganisaties zoals de Gezinsbond• meso-structuren zoals huisartsenkringen, logo's, SEL's, ...• werknemers- en werkgeversorganisaties• organisaties en bewegingen met een specifieke expertise zoals het
VIGEZ, het Vlaamse Netwerk waar Armen het Woord nemen, ...
@CSIFlanders www.middenveldinnovatie.be
@CSIFlanders www.middenveldinnovatie.be
● Burgers en middenveldorganisaties;● Bedrijven, beroepsorganisaties en
zorginstellingen;● Kennis- en onderwijsinstellingen;● Stad Leuven en haar verzelfstandigde
agentschappen;● Semi-publieke instellingen.
@CSIFlanders www.middenveldinnovatie.be
Betrokken partners
Straten Vol Leuven is ontstaan uit eenvan de klimaatprojecten van Leuven 2030en is inmiddels uitgegroeid tot eenorganisatie met de vrijwillige inzet vanongeveer 75 burgers en organisaties(onder andere verenigingen, bedrijven enbesturen).
@CSIFlanders www.middenveldinnovatie.be
“De toekomst van Brugge wil dezeverbindingen maken en zorgen voordialoog en bewegingsruimte voornieuwe initiatieven waardoor wesamen de stad van morgen maken.
De toekomst van Brugge gaat overnieuwe initiatieven van burgers,verenigingen, buurten, bedrijven,scholen, de stad ofsamenwerkingsverbanden tussenverschillende actoren.”
@CSIFlanders www.middenveldinnovatie.be
@CSIFlanders www.middenveldinnovatie.be
“Ondernemers ontmoeten onderzoekers,burgers en ambtenaren zoeken naaroplossingen samen met instellingen enbedrijven waarvan ze het bestaannauwelijks kenden.”
@CSIFlanders www.middenveldinnovatie.be
@CSIFlanders www.middenveldinnovatie.be
Experimenten:• Winkelen van Straks• Leefstraat
“Lab van Troje verenigt burgers,bedrijven, overheden en organisaties.Met strategisch gekozen experimentenwil Lab van Troje concrete ervaringopdoen en tonen dat structureleveranderingen mogelijk zijn.”
@CSIFlanders www.middenveldinnovatie.be
Kenis, P. & Provan, K.G. (2009). Towards an Exogenous Theory of Public Network Performance. Public Administration 87 (3).
Geen administratieve entiteit, participatie in netwerk-management door alle partijen
De administratieve entiteit (ennetwerkmanager) is eenbelangrijke netwerkpartij dieook een rol heeft in het primaireproces
Een toegewezen en aparteentiteit is gecreëerd om hetnetwerk te managen
@CSIFlanders www.middenveldinnovatie.be
Organisatievormen in/van netwerken
SHARED GOVERNANCE LEAD ORGANISATION NETWORK ADMINSTRATIVEORGANIZATION
Keith Provan & Patrick Kenis (2008) ‘Modes of Network Governance: Structure, Management, and Effectiveness’. Journal of Public Administration Research and Theory.
Integratie door netwerk governance
@CSIFlanders www.middenveldinnovatie.be
Klein aantal
SHARED GOVERNANCE
Groot
Hoge dichtheid
Low
Gemiddeld
LEAD ORGANISATION
Middelmatig laag
Lage dichtheid,Erg gecentraliseerd
Gemiddeld
Gemiddeld tot veel
NETWORK ADMINSTRATIVE
ORGANIZATION
Middelmatig hoog
Gemiddelde dichtheid,NAO ‘gemonitord’ door leden
Hoog
# LEDEN
VORM
DOEL CONSENSUS
VERTROUWEN(RELATIES)
NOOD AAN COMPETENTIES OPNETWERK-NIVEAU
Milward, H.B and Provan, K.G. (2005) A Manager’s Guide to Choosing and Using Collaborative Networks. IBM Center for The Business of Government.
Integratie door netwerk governance
@CSIFlanders www.middenveldinnovatie.be
InefficientVeel vergaderen, Moeilijk om consensus te vinden, Geen “gezicht” van het netwerk
SHARED GOVERNANCE
Enagement van ledenLaat zich gemakkelijk vormen
Gedomineerd door leidende organisatie.
Gebrek aan engagement door leden
LEAD ORGANISATION
Efficiëntie. Duidelijke richtig voor het
netwerk.
Perceptie van hiërarchie.Kost van werken.
Complexe administratie
NETWORK ADMINSTRATIVE
ORGANIZATION
Efficiëntie van dagelijks beheer.Strategische betrokkenheid van
belangrijke leden. Duurzaam.
PROBLEMEN
VORM
VOORDELEN
Netwerkanalyse op drie niveaus
1. Institutioneel: kaders, regelgeving, design van en in netwerken, insluiting en uitsluiting
2. Substantief: percepties, framing, kennis,...
3. Strategisch: macht, strategie, ‘games’, rondes en arena’s
47@CSIFlanders www.middenveldinnovatie.be
@CSIFlanders www.middenveldinnovatie.be
Klijn, EH., en J. Koppenjan (2016), Governance networks in the public sector, Routledge, London
@CSIFlanders www.middenveldinnovatie.be
Klijn, E-H., en Koppenjan, J., (2016), Governance Networks in the Public sector, p.86
@CSIFlanders www.middenveldinnovatie.be
Ansell, C. en A.Gash (2008), Collaborative Governance in Theory and Practice, in: JPART, 18: 543-571
Keast, R. & Brown, K. (2007) Getting the right mix: unpacking integration meaning and strategies. In: International Public Management Journal (10,1).
Welke ambitie voor het netwerk?
@CSIFlanders www.middenveldinnovatie.be
Dialoog, uitwisseling, steunOnafhankelijk / Autonoom
COOPERATION
Losse banden, leden bewegen vrij in en uit
Op korte termijn
Informeel
Middelen op doelen afstemmen.Afstaan van deel van autonomie
COORDINATION
Enige vorm van stabiliteit
Op middellange termijn
Informeel/formeel
Delen van macht, grote mate van interdependentie
COLLABORATION
Hechtere banden. Leden bewegenzich buiten ‘gewone’ gebied
Op langere termijn
Informeel/formeel
DOEL / PERSPECTIEF
VORM
STRUCTURELE
BANDEN
OPRICHTEN
FORMALITEIT
Laag risico.Matige beloning
Toename van beide Hoog risico& hoge beloning
RISICO’S & BELONING
• Vertrouwen in het stadsbestuur als betrouwbare partner
• Bevragen van doelen en programma’s
• Bevragen van de interne organisatie (opdeling van diensten en opdeling van bevoegdheden)
• Netwerken ontwikkelen eigen cultuur en worden (te?) zelfstandig
• Besluitvorming en financiële kwesties in netwerken en impact op stadsbestuur
Impact van netwerken op de stadsorganisatie
@CSIFlanders www.middenveldinnovatie.be
Impact van stadsorganisatie op netwerken
• Zelf gekozen organisatie of opgelegde organisatie. Zonder stadsbestuur geen netwerken?
• Impact van de interne werking, cultuur, bureaucratische procedures en planningssystemen op netwerken
• De politiek – ambtelijke verhoudingen in de gemeente en de doorwerking op en in lokale netwerken: strategie van politici, ambtenaren, of van de beide en rollen van beide in netwerken
• De verhouding centraal – decentraal: organisatielogica en netwerklogica (zie hieronder)
53@CSIFlanders www.middenveldinnovatie.be
Focus op de professional in netwerken: de ‘boundary spanners’ van het netwerken
• Rol en positie is afhankelijk van organisatievorm (al dan niet verzelfstandigd)
• Persoonlijke draagkracht en capaciteiten
• Rolperceptie en beroepsbeelden
• Frontlijnpositie (‘street level bureaucrat’) per definitie voorwerp van dilemma’s
• Wisselwerking tussen instituties, netwerkdynamiek en persoonskenmerken
@CSIFlanders www.middenveldinnovatie.be
Boundary spanning• Werken aan vertrouwen tussen personen en organisaties
• Belang van persoonlijke vaardigheden die bijdragen tot samenwerking• Boundary scanning: een goede kijk op de omgeving (partners, issues, netwerk, ..)
• Verschillende rollen kunnen opnemen
• Communicatie
• Anticiperen (“prescience”)
• Netwerken
• Onderhandelen
• Conflict oplossen
• Risico's nemen
• Probleemoplossend
• Zelf-management
@CSIFlanders www.middenveldinnovatie.be
Voets & De Rynck (2011) “Exploring the innovative capacity of intergovernmental network managers: the art of boundary scanning and spanning”, in: Bekkers, Edelenbos, Steijn. Innovation in the public sector. pp. 155-175.
Boundary spanning: 5 mogelijke rollen
BEHEERDER KAMPIOEN PROMOTOR CREATIEVE
DENKER
BEHOEDER VAN
DE VISIE
Dagelijks beheer van het netwerk
“Connecties” Morele autoriteit Expertise “Believer”
Belangrijkste contactpersoon
Persoonlijk, professioneel als partijpolitiek
Vertrouwen (informeel)
Reikt denkkader en concepten aan
Wijst ook op mogelijke risico’s
Positie met veel invloed/macht
"de spin in het web" “draagt” het netwerk Idealiter ‘geen belangen’
Houdt oog op het geheel
Voets & De Rynck (2011) “Exploring the innovative capacity of intergovernmental network managers: the art of boundary scanning and spanning”, in: Bekkers, Edelenbos, Steijn. Innovation in the public sector. pp. 155-175.
@CSIFlanders www.middenveldinnovatie.be
Types van stadsbesturen?
• Verschillen en gelijkenissen tussen stadsbesturen: kunnen we ze benoemen? We zijn geïnteresseerd in de feitelijke informele relaties, niet zozeer in de formele structuren
• Verhouding tussen centrale aansturing en decentrale dynamiek in netwerken: voorbeeld van de Brede School / Huizen van het Kind• Decentraal maatwerk versus centrale aansturing
@CSIFlanders www.middenveldinnovatie.be
• Heeft het te maken met sterkte van de professionals die voor en met netwerken werken?
• Heeft dat te maken met kwaliteit en cultuur van leidinggevenden en goede relaties tussen leidinggevenden van verschillende diensten?
• Heeft het te maken met de zwakte van centrale diensten: hoe minder uitgebouwd of hoe slechter ze functioneren, hoe meer decentrale ruimte?
• Heeft dat te maken met een bewuste strategie van het management die vertrouwen geeft aan hun ‘street level’ (‘faciliterend management’)
• Heeft het vooral te maken met de (hiërarchische) houding van politici en met een (verticale of meer horizontale) cultuur in de politiek – ambtelijke verhoudingen: moet je dan geluk hebben of is het meer dan dat?
• Heeft dit te maken met de sterkte van de maatschappelijke organisaties die als buffer dienen?
• Heeft dit te maken met een interne cultuur die formele procedures ironisch benadert?
Waarin en waarom verschillen stadsbesturen?
@CSIFlanders www.middenveldinnovatie.be
Focus op de politici in/ten aanzien van netwerken
• (Partij)Politieke cultuur:• Druk op politici?
• Impact op netwerken?✓Terugplooien op hiërarchie
✓Terugplooien op ‘primaat van de politiek’
✓Zelf eigenmachtig willen beslissen
• Verschuiving naar een ‘meta’ – positie: = Verantwoordelijk zijn dat het gebeurt
Is dat politiek aantrekkelijk en zichtbaar genoeg?
Evolueren we eventueel in die richting?
@CSIFlanders www.middenveldinnovatie.be
Focus op de politici in/ten aanzien van netwerken
• Leiderschap• Netwerken laten functioneren
• Belangrijke rol op essentiële momenten
• Feitelijke onderhandelingsrollen met maatschappelijke organisaties• in tandem met professionelen
• Politieke relaties• Impact van onderlinge verhoudingen tussen politici en partijen
• Politici soms zelf sterk verweven met maatschappelijke organisaties
@CSIFlanders www.middenveldinnovatie.be
Informalisering van de lokale politiek
• Op maat van problematieken en netwerken en via informele relaties met ambtenaren en politici = informalisering van de lokale politiek
• ‘als het op de gemeenteraad moet komen, is dat een teken dat we mislukt zijn’
• Legt grote nadruk op netwerkrol van ambtenaren: verschuiving lijkt aan de gang
• Ambtenaren als publieke ondernemers, werkend voor de gemeenschap (in plaats van ‘Planning en Control’: ‘Sense en Respond’)
@CSIFlanders www.middenveldinnovatie.be
@CSIFlanders www.middenveldinnovatie.be
Verder verloop in twee groepen
Vragen over CSI?
Bedenkingen bij het denkkader en concepten, voor verder gebruik in onderzoek
Netwerken met middenveld bekeken vanuit jullie standpunt:verhouding verticale regie versus horizontaal maatwerk in uw stadpositie van ‘boundary spanners’ en van politici in uw stad
Top Related