Rechtsstaat
H2: Grondwet en grondrechten
H2: Grondwet en grondrechten
Guantanamo Bay
schending
van de
mensenrechten
H2: Grondwet en grondrechten
Vragen bij dit hoofdstuk:
Welk doel dient de grondwet en op welke manier staan onderdelen van de grondwet ter discussie ?
H2: Grondwet en grondrechten
In dit hoofdstuk:
2.1 Ontstaan en doel van de grondwet
2.2 Inhoud van de grondwet
2.3 De grondwet in discussie
H2: Grondwet en grondrechten
2.1 Ontstaan en doel van de grondwet
Grondwet kan bindend middel zijn in een pluriforme samenleving.
>>> fundament waar (bijna) iedereen het mee eens is.
H2: Grondwet en grondrechten
2.1 Ontstaan en doel van de grondwet
Doelen van de grondwet• macht van de staat beperken om vrijheden burgers te garanderen• fundamentele rechten burgers vastleggen• eenheid van de staat uitdrukken: burgers willen ondanks verschillen
toch één zijn en blijven• aangeven hoe belangrijke staatsorganen zijn georganiseerd
H2: Grondwet en grondrechten
2.1 Ontstaan en doel van de grondwet
Geschiedenis Nederlandse grondwet1789 Franse revolutie
1798 Staatsregeling Bataafse Republiek
1806 Nederland constitutionele monarchie
1814 Eerste echte grondwet
1815 Grondwetswijziging (België erbij)
1840 Grondwetswijziging (België weg)
1848 Grondwetswijziging door Thorbecke
H2: Grondwet en grondrechten
2.1 Ontstaan en doel van de grondwet
Geschiedenis Nederlandse grondwet
Koning Willem II (1840 -1849 )Thorbecke (1798 – 1872)
Nederland krijgt een grondwet
H2: Grondwet en grondrechten
2.1 Ontstaan en doel van de grondwet
Geschiedenis Nederlandse grondwet
- Ministeriële verantwoordelijkheid- Ministers politiek verantwoordelijk; niet de koning
- Rechtstreekse verkiezingen - Tweede Kamer- Provinciale Staten- Gemeenteraad
Alleen mannen die directe belastingen betaalden: census-kiesrecht
H2: Grondwet en grondrechten
2.1 Ontstaan en doel van de grondwet
Geschiedenis Nederlandse grondwet1789 Franse revolutie1798 Staatsregeling Bataafse Republiek1806 Nederland constitutionele monarchie1814 Eerste echte grondwet1815 Grondwetswijziging (België erbij)1840 Grondwetswijziging (België weg)1848 Grondwetswijziging door Thorbecke1917 Algemeen mannenkiesrecht1922 Vrouwenkiesrecht1983 Algemene herziening grondwet
n Artikel 1n Klassieke grondrechtenn Sociale grondrechten
tijdsbalk pagina 34 – 35
oefening 10 – pagina 24
Kiesrecht voor
man en vrouw
H2: Grondwet en grondrechten
2.1 Ontstaan en doel van de grondwet
klassieke grondrechten sociale grondrechten
De grondrechten zijn te vinden in Hoofdstuk 1 van de Grondwet.
De klassieke grondrechten zijn beschreven in artikel 1 tot en met artikel 17, de sociale grondrechten in artikel 18 tot en met 23. Dit artikel geeft een overzicht van de grondrechten.
H2: Grondwet en grondrechten
2.2 Inhoud van de grondwet
Klassieke grondrechten belangrijkste deel grondrechten en burgerlijke vrijheden oa. gelijkheids- en vrijheidsbeginsel willekeurige volgorde
Klassieke grondrechten zijn rechten die de burgers moeten beschermen tegen de overheid.
Zij beperken de bevoegdheden van de overheid tegenover de burgers.
• Overheid is passief, behalve bij kiesrecht• Wanneer een burger vindt dat zijn grondrecht geschonden is, kan hij
naar de rechter stappen.
H2: Grondwet en grondrechten
2.2 Inhoud van de grondwet
Klassieke grondrechten• artikel 1 gelijkheidsbeginsel / discriminatieverbod• artikel 2 t/m 5 politieke rechten• artikel 6 t/m 9 vrijheidsrechten• artikel 10 t/m 15 bescherming van het individu• artikel 16 t/m 18 juridische bescherming van de burger
• “behoudens ieders verantwoordelijkheid volgens de wet”
H2: Grondwet en grondrechten
2.2 Inhoud van de grondwet
Sociale grondrechten artikel 19 t/m 23 sinds 1983 opgenomen in grondwet
Sociale grondrechten bepalen dat de overheid een zorgplicht heeft tegenover burgers op het gebied van:
• werkgelegenheid en vrije arbeid• bestaanszekerheid en welvaart• leefbaarheid en milieu• volksgezondheid• onderwijs
• Overheid is actief• Burgers kunnen sociale grondrechten niet bij de rechter afdwingen
H2: Grondwet en grondrechten
Overige hoofdstukken
hst. 2 t/m 7: alle belangrijke organen en bestuurlijke functies Koningschap Regering Staten Generaal Wetgeving en bestuur Rechtspraak Provincies Gemeenten Waterschappen
hst. 8: wijziging van de grondwet wijzigingen twee keer door parlement aannemen daartussen verkiezingen 2e kamer 2/3 meerderheid
H2: Grondwet en grondrechten
2.2 Inhoud van de grondwet
Grondrechten: horizontale werking (tussen burgers onderling) verticale werking (verhouding tussen burgers en overheid)
H2: Grondwet en grondrechten
Oefening 17 – pagina 29
H2: Grondwet en grondrechten
Oefening 17 – pagina 29
H2: Grondwet en grondrechten
2.3 De grondwet in discussie
Botsende grondrechten Grondrechtelijke belangen van burgers botsen ten opzichte van elkaar.
vb. Mag een politieke partij racistisch zijn op grond van de vrijheid van meningsuiting ? Of moet de partij verboden worden omdat mensen gediscrimineerd worden ?
vb. Mag een roddelblad alles publiceren op grond van persvrijheid ? Of zijn er grenzen; als iemand zich in persoonlijke levenssfeer voelt aangetast ?
vb. Google Street View
H2: Grondwet en grondrechten
2.3 De grondwet in discussie
Voorstellen om het anders te doen rangorde aanbrengen in grondrechten botsingen van grondrechten beoordelen in Europees verband
H2: Grondwet en grondrechten
2.1 Doel en ontstaan van de grondwet
Filmpje: Installatie Staatscommissie Grondwet
H2: Grondwet en grondrechten
Links
Filmpje: Installatie Staatscommissie Grondwet http://www.st-ab.nl/wetgrondwet.htm http://nl.wikipedia.org/wiki/Nederlandse_Grondwet http://player.omroep.nl/?aflID=10169444 (dossier m’leer: 1. Rechtsstaat)• http://wetten.overheid.nl/BWBR0001840/geldigheidsdatum_15-11-2010• http://www.parlement.com/9291000/modulesf/gczvv5nv http://www.npo.nl/het-klokhuis/18-09-2012/NPS_1208450 Klokhuis
Filmpjes over de grondwet Het levensverhaal van de Grondwet http://www.youtube.com/watch?v=J6KrRDSgNrg Wat is de Grondwet? http://www.youtube.com/watch?v=MVeMqj-R09s Wat zijn grondrechten? http://www.youtube.com/watch?v=Tmn4X--Cdn8 http://nos.nl/video/708164-om-verdenkt-wilders-van-strafbare-uitspraken.html http://nos.nl/video/707982-wilders-ik-ben-woedend-op-het-om.html
Top Related