PISAPISA eta eta PIRLSPIRLS: : IRAKURMENETIK HARAGOIRAKURMENETIK HARAGO
Arrate Egaña - Francisco LunaISEI-IVEI
Getxolinguae 2017
1. NAZIOARTEKO EBALUAZIOAK: zer ebaluatzen dute eta nola.
2. ONDORIOAK: zer esaten digute ebaluazio horiek.
ZEINTZUK DIRA OINARRIZKO ZEINTZUK DIRA OINARRIZKO KONPETENTZIAK MUNDUKO KONPETENTZIAK MUNDUKO
HERRIALDE ABERATS ETA HERRIALDE ABERATS ETA GARATUENETAN?GARATUENETAN?
PIRLS + PISA
Ez dute curriculuma ebaluatzen
Testu anitzak ulertzeko
konpetentzia
ZER EBALUATZEN DA?
Irakurmena. Ez dira curricularrak, baina
curriculumarekin bat datoz arlo askotan
PIRLS PISA
10 URTE 15 URTE
LH4 DBH IEA OCDE
ZER DA “ULERMENA” PIRLS ETA PISA erakundeentzat?
Kapazitateak: irakurtzean testuak ulertzeko, erabiltzeko, interpretatzeko,
disfrutatzeko…
NOLA EBALUATZEN DA?Irakurtzeko erabiltzen diren estrategia kognitiboak mota askotako testuen eta
galderen bidez ebaluatzen dira
• Hizkuntza-ekintzak ulertzeko eta erabiltzeko gaitasuna, bai gizarteak eskatzen dituenak eta bai norberak baloratzen dituenak.
• Adin hauetako irakurleek esanahiak eraiki behar dituzte hainbat motatako testutatik abiatuta.
• Irakurri ikasteko.• Eskolako irakurleen komunitatean eta
eguneroko bizitzan parte hartzeko.• Irakurri disfrutatzeko!
IRAKURMENA
Informazio esplizitua bilatu eta
eskuratzea Testuan
agertzen diren informazioak edo ideiak
Informazio esplizitua bilatu eta
eskuratzea Testuan
agertzen diren informazioak edo ideiak
Inferentziak egitea Azaleko
informaziotik harago joan
testuko beste informazioak
inferitzeko
Inferentziak egitea Azaleko
informaziotik harago joan
testuko beste informazioak
inferitzeko
Informazioak eta ideiak
interpretatzea eta integratzea
Munduaren ezaguera, norberaren
eskarmentua edo bestelako jakintzak
testuarekin lotu
Informazioak eta ideiak
interpretatzea eta integratzea
Munduaren ezaguera, norberaren
eskarmentua edo bestelako jakintzak
testuarekin lotu
Testuaren edukien,
hizkuntzaren eta gainerako
osagaien ebaluazio eta analisia egitea
Testuaren edukien,
hizkuntzaren eta gainerako
osagaien ebaluazio eta analisia egitea
EGINKIZUNAK
• Testuaren informazioa topatu
• Ideia zehatzak bilatu • Hitzen edo esaldien
esanahia bilatu • Istorioaren giroari
antzeman Ideia nagusia aurkitu
• Gertakizun bat beste batetik sortzen dela inferitu
• Argudio errenkada baten xedea ondorioztatu
• Izenordainen erreferentea identifikatu
• Testuaren orokortzeak ulertu• Bi pertsonaien arteko
harremanak ulertu
EGINKIZUNAK EGINKIZUNAK EGINKIZUNAK
• Testuaren mezua edo gaia ulertu
• Pertsonaien akzioari beste aukera bat bilatu
• Testuaren informazioa alderatu
• Istorio baten giroa edo tonua inferitu
• Informazioa errealitateak lagunduta ulertu
• Deskribatutako gertakizunak errealitatean gerta daitezkeenentz baloratzea.
• Aztertu idazleak nola lortu duen testuaren amaiera harrigarria izatea
• Erabaki testuaren informazioa argia eta zuzena ote den
• Zehaztu zein den autorearen ikuspuntua
PISA: IRAKURMENAPISA: IRAKURMENA“Irakurtzen ikastea” baino
“irakurtzea ikasteko” nabarmentzen du
15 urteko gazteen kapazidadeak neurtzen ditu, informazio idatzia erabiltzeko, interpretatzeko
eta hausnartzeko.
IRAKURMENAREN IKUSPEGI AKTIBOA
• Testu anitzak eta erabilpen-eremu desberdinetakoak irakurtzeko.
• Zenbait ataza edo eginkizun aurrera eramateko.
15 URTEKO IKASLE BAT 15 URTEKO IKASLE BAT GAI IZAN BEHAR DA…GAI IZAN BEHAR DA…
NOLA: irakurmen zenbait ariketen bidez
TESTUA + GALDERAK
PISAPISAIRAKURMENAREN HIRU DIMENTSIOAKIRAKURMENAREN HIRU DIMENTSIOAK
IRAKURMENA-ATAZAK
TESTU-MOTAKEGOERA
Bizitzan
topatuko
dituen testu
errealak
ezartzen ditu
Idazkiak ager
daitezkeen
forma guztietan
Testuaren
helburua eta
testuingurua
PISAPISATESTUEN TESTUEN erabilera- eremuakerabilera- eremuak
IRAKURMENAREN LAU EREMUAK:
Erabilera PERSONALAErabilera PUBLIKOALANEKO erabilera (irakurri jarduteko)
HEZKUNTZAKO erabilera (Irakurri ikasteko)
PISA - ELGAPISA - ELGAIRAKURMENAREN BOST ATALAKIRAKURMENAREN BOST ATALAK
Informazioa lortzea
Testuak interpretatzea
Hausnartzea eta ebaluatzea
PISA - ELGAPISA - ELGA
TESTU MOTAK (I)TESTU MOTAK (I) JARRAIAKJARRAIAK
DESKRIPZIOA: inpresionistas eta teknikoak
NARRAZIOA: t. narratiboak, txostenak, artikuluak, albisteak…
AZALPENEZKO TESTUAK: saiakerak, definizioak, laburpenak, aktak, interpretazioak…
ARGUDIOZKO TESTUAK: iruzkinak, argudio zientifikoak…
INSTRUKZIOZKO TESTUAK: instrukzioak, arauak, regulazioak, estatutuak...
TXOSTENA EDO ERREGISTROA: oso egitura formalarekin
*HIPERTESTUA (ERA)
•Prosa estandarrean agertzen dira•Egilearen asmoaren arabera antolatzen dira•Ideiak paragrafoetan antolatzen dira
TESTU MOTAKTESTU MOTAK (II). (II). ETENAKETENAK
FORMATUAREN ARABERA:
FormularioakInformazio testuak
Txartelak eta kupoiakAgiriak
Oharrak eta iragarpenakKoadro eta matrizeak
ZerrendakMapak
Ilustrazioak
EBALUAZIO DIAGNOSTIKOA
LH 4.
EBALUAZIO DIAGNOSTIKOADBH 2.
EBALUAZIO DIAGNOSTIKOAK: irakurmenaren ebaluazioa (2017)
Irakurmena ebaluatzeko irizpideak
•TESTU IDATZIAREN ZENTZU OROKORRA ULERTU
•INFORMAZIO ZEHATZA HAUTATZEA
•TESTUAREN HELBURUA ETA KOMUNIKAZIO-EGOERAREN BALIABIDEAK ANTZEMATEA
•TESTUAREN EDUKIA INTERPRETATZEA ETA BALORATZEA
•TESTUAREN FORMA INTERPRETATZEA ETA BALORATZEA
2. ONDORIOAK: zer esaten digute ebaluazio horiek?
BIKAINTASUN MAILA
2012: %52015: %5,4
MAILA BAXUA
2012: %14,42015: %17,4
A. DISFRUTATZEKO EGITEN DEN IRAKURKETA SUSTATU ETA BULTZATU
32
41
26
100
I. Disfrutatzeko egiten den irakurketak nabarmen
eragiten dio ulermenari.
43
62I. Irakurketako errendimenduak gora egiten du zaletasunez edo dibertsioz
irakurtzeari eskainitako denborak gora egiten duen heinean; hala eta
guztiz ere, egunero denbora-tarte jakin bat irakurtzeari eskaintzeak zehazten du puntuazioetako aldea.
B. ANIZTASUNA DA GAKOA: testu tipo eta formatua, ataza kognitiboak, erabilpen egoerak …
I. Garrantzitsua ez da material mota jakin bat irakurtzea, material mota asko irakurtzea baizik.
II. Oro har, irakurleak zenbat eta testu mota askotarikoagoak irakurri eta zenbat eta material gehiago erabili, eskuratuko duen errendimendua orduan eta hobea izango da.
C. IRAKURKETAK TALDE LANA ESKATZEN DU.
Irakurtzea irakasle guztien ardura da, baina optimizatu behar da Hizkuntza arloetako lana eta beste arlo guztietan garatzen den hizkuntza komunikaziorako gaitasuna.
Ipuina
-Pertsonala
- Jarraitua
--Narrazioa
IRAKURKETA
IRAKURKETA
Egunkaria. Artikulua
- Ikasteko eremua
-Testu jarraitua
-Azalpena
ZIENTZIAK
Figura de Enciclopedia
-Educativo
-Discontinuo - Gráfico
IRAKURKETA
Accidentes de tráfico
Emaitzen informea
-Ikasteko eredua
-Testu ez-jarraitua
-Grafikoa
MATEMATIKA
IRAKURKETA
Informazioa
-Ikasteko eremua
-Testu ez-jarraitua
-Grafikoa
Erosketa bermea
-Pertsonala
-Testu ez-jarraitua
- Formularioa
IRAKURKETA
IRAKURKETA
Informea
-Ikasteko eredua
-Testu ez-jarraitua
-Grafikoa
Variación de la temperatura de La Tierra (1000-2000)
Aumento de Emisiones de CO2 (1800-2000)
El calentamiento global
Informazioa
-Ikasteko eremua
-Testu ez-jarraitua
-Grafikoa
IRAKURKETA
ZIENTZIAK
MATEMATIKA
Emaitzen informea
-Publikoa
-Testu ez-jarraitua
-Taula
IRAKURKETA
D. IKUSGARRITASUNA.
Zerbait irakasteko ikusgai eta agerian jarri behar da, ezin da ezer jakintzat eman.
META-KOGNIZIOESTRATEGIAK
Ulertzeko eta gogoratzekoestrategiak
Laburtzeko estrategiak
ERABILI BEHAR DITUEN ESTRATEGIEN KONTZIENTZIA MAILA, PROPOSATUTAKO
ATAZEI AURRE EGIN ETA ARRAKASTAZ BURUTZEKO.
Testu bat ulertzeko, gogoratzeko edo laburtzeko estrategia egokiak erabiltzeari buruzko kontzientziak gora egiten duen
heinean, ikasleek lortutako puntuazioak ere gora egiten du nabarmen.
Testu bat ulertzeko, gogoratzeko edo laburtzeko estrategia egokiak erabiltzeari buruzko kontzientziak gora egiten duen
heinean, ikasleek lortutako puntuazioak ere gora egiten du nabarmen.
90
Baina… ez da nahikoaBaina… ez da nahikoa Ebidentzietan oinarritutako hobekuntzak behar ditugu.
National Reading Panel
www.nationalreadingpanel.org/Publications/publications.htm
https://www.evidenceforessa.org
https://scholar.google.es
COMPRENSIÓN LECTORA:
68.700 RESULTADOS
https://clbe.wordpress.com/
ESKERRIK ASKO ZUEN ARRETAGATIK
GRACIAS POR LA ATENCIÓN
RECUERDA: Sin datos no eres más que otra persona con opiniones...
a) Euskadiko 15 urteko ikasleek OCDEko batez bestekoak baino indize nabarmen baxuagoa dute irakurketa digitaleko jardueretan. Hala eta guztiz ere, Irakurketan lortutako batez besteko puntuazioa OCDEkoaren oso antzekoa.
b) Irakurketa digitaleko jarduerak egiteak ez du irakurketako emaitzekin lotura egonkorrik. Baina jarduera hauek oso maila baxuan egiten dituztenen eta gainerakoen artean bai.
a) Euskadiko 15 urteko ikasleek OCDEko batez bestekoak baino indize nabarmen baxuagoa dute irakurketa digitaleko jardueretan. Hala eta guztiz ere, Irakurketan lortutako batez besteko puntuazioa OCDEkoaren oso antzekoa.
b) Irakurketa digitaleko jarduerak egiteak ez du irakurketako emaitzekin lotura egonkorrik. Baina jarduera hauek oso maila baxuan egiten dituztenen eta gainerakoen artean bai.
IRAKURKETA DIGITALAK hauxe behar du:
Oro har, irakurtzeko gaitasun maila ona edukitzea eta ulermen estrategiak ondo garatuta.
Baina horrez gain…Berezko egitura, ezaugarri eta elementuak dituzten testuen erabilerari lotutako berariazko trebetasunak.
BURMUINEAN ALDAKETAK IKT-EN OHIKO ERABILERAGATIK
“El principal déficit viene de la mano de la sobrecarga de información, que se recibe
fraccionada y fuera de contexto, lo que conduce a la hiperactividad y, peor aún, al
déficit de atención. Esto provoca que el componente receptivo y asociador del cerebro,
que es lo que hace la inteligencia, se vea limitado y, por tanto, también la capacidad de
comprender, asociar, reelaborar y, en definitiva, desarrollar la creatividad”.
J.M. Pascual Texas-eko Unibertsitateko neurologoa
Top Related