Otyłość Otyłość dzieci i młodzieży dzieci i młodzieży ––
czy można jej zapobiec?czy można jej zapobiec?czy można jej zapobiec?czy można jej zapobiec?
Dr n. med. Andrea Dr n. med. Andrea HorvathHorvathDr n. med. Piotr DziechciarzDr n. med. Piotr Dziechciarz
Klinika PediatriiKlinika PediatriiWUMWUM
� Zaburzenie równowagi energetycznej
wyrażonej nadmiernym odkładaniem tkanki wyrażonej nadmiernym odkładaniem tkanki
tłuszczowej i związanej z tym zwiększeniem tłuszczowej i związanej z tym zwiększeniem tłuszczowej i związanej z tym zwiększeniem tłuszczowej i związanej z tym zwiększeniem
masy ciałamasy ciała
� Identyfikacja grup ryzyka
� Epidemiologia � Epidemiologia
� Powikłania
� Zalecenia
� Bilans 4.latka
� chłopiec� chłopiec� wysokość 101 cm� masa 18.6 kg
� BMI = 18.3
� Masa ciała 50 - 75 cc �� Wysokość 10 - 25 cc
BMI chłopcy
Siatki centylowe BMI 2-20 rż.
Otyłość �BMI ≥ 95 cc (USA)
�BMI ≥ 97 cc (PL)
Nadwaga
Niedożywienie 5 pc – 85 pc
�BMI 85-94 (USA)
�BMI 90-97 (PL)
�� Fałdy tłuszczowe Fałdy tłuszczowe �� mała precyzja pomiarumała precyzja pomiaru
�� Obwód w pasie Obwód w pasie �� brak norm brak norm
Wskaźnik taliowoWskaźnik taliowo--biodrowy WHR (waist to hip ratio)biodrowy WHR (waist to hip ratio)brak norm brak norm
�� Wskaźnik taliowoWskaźnik taliowo--biodrowy WHR (waist to hip ratio)biodrowy WHR (waist to hip ratio)�� M > 0,9M > 0,9
�� K > 0,8 K > 0,8
�� lepsza niż BMI korelacja z czynnikami ryzyka powikłań lepsza niż BMI korelacja z czynnikami ryzyka powikłań otyłości otyłości
�� DEXA, BIA DEXA, BIA �� użyteczne w badaniach naukowychużyteczne w badaniach naukowych
2-5 years
� Populacja badana
� 8 tys. dzieci; 13-15 rż.
� 5 województw� 5 województw
▪ pomorskie, kujawsko-pomorskie,
podlaskie, lubelskie, małopolskie
� Częstość występowania
� otyłość 4,5%
� nadwaga 13%IMIDZ 2005
� Populacja badana
� 1304 dzieci; 7-10 rż.
� 13 losowych szkół� 13 losowych szkół
▪ Białystok
� Częstość występowania
� otyłość 5,4%
� nadwaga 11,3%
Tendera Małecka 2006
� 31 maja 2010 OLAF
� początek listopad 2007
� patronat: Europejski Obszar Gospodarczy i
Norweski Mechanizm Finansowy oraz Norweski Mechanizm Finansowy oraz
Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyższego
� grupa reprezentatywna 17 573 wiek 7-18 rż.
� 10 ośrodków
▪ nadwaga K: 10.9% (11.8 IOTF) M: 10.0% (14.2)
▪ otyłość K: 6,7% (2.7 IOTF) M: 8.2% (4.4)
� Otyłe dzieci = otyli dorośli
� 1/3 otyłych przedszkolaków � 1/3 otyłych przedszkolaków
pozostanie otyła
� 1/2 otyłych dzieci szkolnych
pozostanie otyła
� 3/4 otyłych nastolatków pozostanie
otyła
Braddon BMJ 1986; 293;299Stark BMJ 1981; 283;13
� Czynniki� Genetyczne � Hormonalne
�hypothyroidoza�hyperkortyzolemia �hyperkortyzolemia �nadczynność przysadki
� Metaboliczne
� Środowiskowe � Tryb życia� Dieta
Baker D. Br Med J 1995; 311: 171-4Barker D. BMJ Publishing Group 1994
Czynniki epigenetyczne
metylacja DNA modyfikacja
(geny „milczące”) łańcucha
histionowego
Acetylacja
Metylacja
Fosforylacja
Heterochromatyna
zmiana struktury III.rzędowej
chromatyny
transkrypcja wyselekcjonowanych genów
Euchromatyna
Randomizacja N=1138
N=564
Mleko modyfikowane
z małą zawartością białka
1.77 g/100 kcal – mleko początkowe
N=574
Mleko modyfikowane
z dużą zawartością białka
2.9 g/100 kcal – mleko początkowe1.77 g/100 kcal – mleko początkowe
2.2 g/100 kcal – mleko następne
przez 12 miesięcy
2.9 g/100 kcal – mleko początkowe
4.4 g/100 kcal – mleko następne
przez 12 miesięcy
Ocena w 2. rż.
N=313
Masa i długość ciała
Z-score dla masy
należnej dla długości ciała
BMI
Ocena w 2. rż.
N=423
Masa i długość ciała
Z-score dla masy
należnej dla długości ciała
BMI
� Wniosek � Wyższe stężenie białka w mleku modyfikowanym
wpływa na większe przyrosty masy ciała w pierwszych 2
latach życia, ale nie ma wpływu na długość ciała.latach życia, ale nie ma wpływu na długość ciała.
� Mniejsze spożycie białka w okresie niemowlęcym może
zmniejszyć ryzyko nadwagi i otyłości w późniejszym
okresie.
Koletzko et al. Am J Clin Nutr 2009;89:1836-45
Spożycie białka
↑Spożycie białka ↑↑↑↑ Stężenie aminokwasów ↑↑↑↑ Stężenie aminokwasów
(gł. rozgałęzionych waliny, leucyny, izoleucyny)
↑Insulina↑ IGF1
0-24 mż.↑Przyrosty masy ciała
Wg Koletzko et al. Am J Clin Nutr 2009;89(suppl.):1502S-8S
� Czego nie znamy:
�efektu na BMI w kolejnych latach
�wpływu na procesy metaboliczne i hormonalne�wpływu na procesy metaboliczne i hormonalne
�wyjaśnienia mechanizmów
� interakcji geny – żywienie
�długofalowego bezpieczeństwa np. wpływu na OUN
� Zaangażowanie rodziny!!!
� Zmiana przyzwyczajeń żywieniowych
zmniejszenie wielkości porcji � zmniejszenie wielkości porcji
� zwiększenie ilości posiłków: 5-6
� jedzenie powoli
� do uczucia sytości - nie pełności!
� zwiększenie podaży wody
� zmniejszenie napojów słodzonych
� ograniczenie podaży soli w diecie
� Zaangażowanie rodziny!!!
� Zmiana przyzwyczajeń żywieniowych
� Zwiększenie aktywności fizycznej
� Techniki motywacyjne i behawioralne:� Techniki motywacyjne i behawioralne:
� rozpoznanie okoliczności sprzyjających objadaniu
się
� realne cele
� kontrakty pisemne
� dzienniczek żywieniowy, samokontrola
� nagradzanie za sukcesy
� Zaangażowanie rodziny!!!
� Zmiana przyzwyczajeń żywieniowych
Zwiększenie aktywności fizycznej� Zwiększenie aktywności fizycznej
� Leczenie powikłań
McGovern L J Clin Endocrinol Metab 2008
� Zaangażowanie rodziny!!!
� Zmiana przyzwyczajeń żywieniowych
Zwiększenie aktywności fizycznej� Zwiększenie aktywności fizycznej
� Leczenie powikłań
� Postępowanie długotrwałe
� metoda „drobnych kroczków”
Apetyt połączony z przekonaniem, że
się go zaspokoi, nazywa się nadzieją.Thomas Hobbes
DziękujęDziękuję
Zespół ŻywieniowyWUM
22 45 23 292
Top Related