Ondervoeding in ziekenhuizen; de stand van zaken
24 mei 2016
dr. Barbara van der Meij
• In de Nederlandse ziekenhuizen heeft 14 tot 15% van de patiënten op een
eerste opnamedag de screeningsuitslag “ondervoed”
• Dit varieert per medisch specialisme van 2 tot 38%
• Hoogste prevalenties ondervoeding bij de specialismen:
• geriatrie (38%), oncologie (33%), gastro-enterologie (27%), interne
geneeskunde (27%)
• Patiënten met de screeningsuitslag “ondervoed”: liggen 1,4 dag langer in het
ziekenhuis
Recent onderzoek bij >500.000 patiënten in Nederlandseziekenhuizen
Kruizenga, Am J Clin Nutr 2016
Kruizenga, Am J Clin Nutr 2016
Ondervoeding
↓ gewichten
spiermassa
↑ sterftekans ↑ complicaties en infecties
↓ kwaliteit van leven
↓ wondgenezing↑ decubitus
↓ functionaliteit
↑ opnameduur↑ kosten
Gevolgen ondervoeding Preventie is belangrijk!
PI ondervoeding 2015
• Totaal: 99 ziekenhuizen in Nederland
• 83 ziekenhuizen hebben gegevens aangeleverd
• 73 ziekenhuizen hebben een continue meting
Aantal ondervoede patiënten dat op dag 4 voldoende eiwit eet:
• 48,7 ± 18,1% (varieert van 9.9% tot 87.6%)
• 19 (26%) van de ziekenhuizen haalt de norm van 60%
Onderzoek in Europese ziekenhuizen (‘NutritionDay’)
14%
15%
30%
41%
Hoeveel van de hoofdmaaltijd heeft u vandaag opgegeten?
Niets
1/4
1/2
Alles
Enquête bij 102.580 ziekenhuispatiënten
Eten in het ziekenhuis, lekker?
Inventarisatie Voedingsconcepten in ziekenhuizen
• Welke voedingsconcepten worden momenteel toegepast in Nederlandse ziekenhuizen?
• Motie Dik-Faber (Christen Unie) en Bouwmeester (PvdA)
• Opdrachtgever: Ministerie van VWS
• Inventarisatie
• Benchmark
• Aanbevelingen
Definitie Voedingsconcept
•De serviceformule voor het dagelijkse eten en drinken voor de patiënt tijdens ziekenhuisopname, ook wel maaltijdconcept genoemd
•Een voedingsconcept omvat alle aspecten van de keten rondom voeding, zoals inkoop, bereiding, distributie, menu-aanbod, presentatie, uitserveren en afvalverwerking
Enquête en interviews (januari en februari 2016)
Doelgroep:
• Facilitair management
• Diëtetiek
• Respons: 96%
(80 ziekenhuizen)
Inventarisatie
Logistiek Bestel
procedure
Assortiment
Kinderafdeling
Ambiance
Multidisciplinaire samenwerking
Voedingswaarde
Kosten
Voedingsconcept
Logistiek
Bestelprocedure
Kinderafdeling
46%
49%
5%
Locatie om te eten (kinderen)
Dagverblijf, speelkamer, kamer of restaurant Alleen in eigen kamerNiet van toepassing
71%
9%
20%
Eten aangepast aan voedselvoorkeuren van kinderen
Aangepast Niet aangepast Niet van toeapssing
Assortiment
Ambiance
Ter plekke opgeschept, zonder deksel
Eten in dagverblijf of restaurant
Bezoek kan te allen tijden mee eten (gratis)
Altijd hulp bij het eten beschikbaar
0% 10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% 80% 90% 100%
Ambiance, meest optimale situatie
Multidisciplinaire verantwoordelijkheid
Voedingswaarde
Kosten
Tevredenheid en knelpunten
Meest optimale situatie - ranking
39 38 37 36 35 34 33 32 31 30 29 28 27 26 25 24 23 22 21 20 19 18 17 16 15 14 13 12 11 10 9 8 7 6 5 4 3 2 10
10
20
30
40
50
60
70
80
90
100
2730 30 30
37 37 3741 43 43 43 43 43
47 47 47 4753 53
57 5760 60 60 60
6367 67
70 7073 73 73 73
77 7780
8390
Overeenkomst met meest optimale situatieZiekenhuizen met respons van diëtetiek en facilitaire afdeling
%
Resultaat individuele ziekenhuizen op te vragen bij [email protected]
Minst optimale situatie - ranking
7 5 2 4 1 9 3 6 16 13 31 10 30 21 23 8 11 14 20 18 12 17 22 28 37 27 19 24 39 15 35 26 25 29 32 34 33 36 380
10
20
30
40
50
60
70
80
90
100
1417
21 21 2124 24 24
2831 31 31 31 31 31
34 34 3438 38 38 38 38 38 38
4145 45 45
4852 52 52
55 5559 59 59
62
Overeenkomst met minst optimale situatieZiekenhuizen met respons van diëtetiek en facilitaire afdeling
%
Resultaat individuele ziekenhuizen op te vragen bij [email protected]
Conclusie
• Veel aandacht voor voeding in ziekenhuizen
• Veel variatie in voedingsconcepten
• Beperkende factoren voor optimaal voedingsconcept
• Toekomst: kennisdeling, aandacht voor budgettering
• Meer onderzoek (waste, effectiviteit)
Aanbevelingen
• Tussendoortjes voor iedereen
• Flexibel aanbod van voeding, menukaart, onbeperkt bestellen
• Korte tijd tussen bestellen en serveren
• Richtlijnen voor de voedingswaarde van maaltijden en
tussendoortjes
• Registatie van de inname
• Optimaliseren van de rol van de voedingsassistent
• Patiëntenrestaurant – ambiance
• Voldoende budget voor voeding
• Preventie van voedselverspilling
EN NU???
Persbericht VWS, 23 mei 2016
Kostenaspect
Discussiebijeenkomst
• Welke aspecten hebben de hoogste prioriteit?
• Welke trucs en tips hebben ziekenhuizen?
Voedingswaarde
Logistiek
Bestelprocedure
Ambiance
Multidisciplinaire verantwoordelijkheden;
Assortiment
Smaak BelevingDoelgroepen
Top Related