Mga Anyong Lupa sa Daigdig
Yugto ng Linangin (Firm-Up)
MGA KONTINENTE
ASYA
AUSTRALIA
ANTARTICA
NORTH AMERICA
SOUTH AMERICA
AFRICA
EUROPE
OCEANIA
I.
II.III.
IV.
TIG-5 BANSA AT KABISERA NG TIMOG ASYA AT
SILANGANG ASYA
4-BANSA SA MAINLAND S.E.A AT 5-KABISERA NG MGA BANSANGNASA INSULAR SOUTH EAST ASIA
IBIGAY ANG KABISERA NG MGA SUMUSUNOD; SAUDI ARABIA,
ISRAEL, TURKEY, OMAN, YEMEN AT MAGBANGGIT PA NG 5 BANSA NA
MATATAGPUAN DITO
MAGBIGAY NG 10 BANSA NA MATATAGPUAN SA REHIYON NG
HILAGA/GITNANG ASYA
GRADED RECITATION
MAPAhanap- Gamit ang Absolute LOCATION at Primary direction
Pangkat Hahanapin Palatandaan (KONTINENTE/LUPAIN)
I SEYCHELLES, SCANDINAVIAN PENINSULA, NEW ZEALAND,
INDONESIA
AFRICA, EUROPE, AUSTRALIA, ASIA
II HAWAII ISLANDS, ITALY, TANZANIA, TIBET
NORTH AMERICA, EUROPE, AFRICA, ASIA
III FALKLAND ISLAND, CAPE VERDE, BAFFIN ISLAND, NEW GUINEA
SOUTH AMERICA, AFRICA, NORTH AMERICA, AUSTRALIA
IV FIJI, ALEUTIAN ISLAND, MAINLAND SOUTH EAST ASIA,
SIBERIA
OCEANIA, NORTH AMERICA, ASIA, EUROPE/ASIA
arkepelago
peninsula
ismus tangos
Island/Archipelago• Ang pulo o isla ay lupaing napapaligiran
ng tubig. Libu-libong pulo ang matatagpuan sa daigdig. Karamihan ay
nasa Pacific Ocean tulad ng kapuluan ng Pilipinas na may 7,107 pulo. May mga
pulo din na makikita sa South China Sea (West Philippine Sea). Ito ay ang Spratly
Islands na pinag-aagawan ngayon ng mga banasang Pilipinas, China,
Vietnam, Chinese Taipei, Malaysia at Brunei. Pinaniniwalaan na ang mga
pulong ito ay nabuo sa pamamagitan ng pagputok ng bulkan katulad ng mga isla
sa Hawaii at Japan.
Greenland
• Ang pinakamalaking pulo sa daigdig na may kabuuang
sukat na 2,175,600 sq km na sakop ng bansang Denmark
sa North America.
Madagascar
• Ang Madagascar ay nakahiwalay na malaking pulo at bansa sa timog-
silangang bahagi ng kontinente ng Africa. Ito ay may sukat na 587,000 sq km
dahilan ng pagiging ikaapat sa pwesto ng pulong ito sa pinakamalaki sa daigdig.
Borneo• Isang pangunahing pulo na matatagpuan sa kontinente ng Asya.
Ito ay binubuo ng mga bansang sakop gaya ng Brunei, Malaysia at
Indonesia. Dito din matatagpuan ang pinakamalaking kagubatan sa mundo na tinatawag na Borneo Rain Forest.
New Guinea• Ito ay pulo na sakop ng
kontinente ng Australia na may kabuuang sukat na
793,000 sq. km. Ang kalupaan ng Papua New Guinea ay hinahatian ng
bansang Indonesia na nasa karagatang Pasipiko.
• Ang Indonesia ay itinuturing na pinakamalaking arkepelago sa
daigdig na may humigit sa kabuuang bilang ng 30,000 mga pulo kasama ang mga pulo ng
Sumatra na may sukat na 427, 350 sq. km at ang pulo ng Java na may sukat namang 126,700 sq km. Ito ay matatagpuan sa sub-region ng
timog-silangan ng Asya na tinatawag na Insular South East
Asia. INDONESIA
Ang Hundred Islands ay pinaniniwalaang nasa edad na 2 milyong taon. Katatagpuan ang mga ancient corals sa paligid
ng kapuluan na nasa Pangasinan, Philippines. Higit na nakikita ang kabuuan ng mga isla sa panahon ng lowtide na
tila kabute ang itsura at hugis nito. Dahilan ng pagkakahulma nito ay sa mga malalakas na hampas ng alon
sa mga bahagi nito sa milyong taong nagdaan.
Major Islands (by size)• Greenland 2,175,600 sq km • New Guinea 792,500 sq km • Borneo 725,500 sq km • Madagascar 587,000 sq km • Baffin 507,500 sq km • Sumatra 427,300 sq km • Honshu 227,400 sq km • Great Britain 218,100 sq km
• Victoria 217,300 sq km • Ellesmere 196,200 sq km • Celebes 178,650 sq km • New Zealand (south)
151,000 sq km • Java 126,700 sq km • New Zealand (north)
114,000 sq km • Newfoundland 108,900 sq km
Peninsula• Ang peninsula ay isang
mahabang lupain na napaliligiran ng tubig. Tinatawag din itong tangway dahilan sa
ang isang bahagi nito ay nakadugtong sa
isang kontinente o di kaya ay isang
pangunahing masa ng lupa. Ang mga
halimbawa nito ay ang India, Yucatan ng
Mexico, Korea at Italy.
Arabian Peninsula
• Isang malawak na tangway na pinalilibutan
ng ibat-ibang anyong tubig sa Kanlurang Asya. Maliit ang populasyon sa malawak na lupaing ito
sa kadahilanang salat ito sa tubig at ang malaking bahagi nito ay pawang disyerto o buhangin.
Scandinavian Peninsula• Isang bulubunduking tangway sa Europe na napaliligiran ng Norweigan Sea sa hilaga, North Sea sa kanluran at ang Baltic Sea na dumudugtong sa Gulf of Bothnia sa silangan. Binubuo ito ng dalawang bansang Sweden at Norway na ang huli ay dumurugtong naman sa kalupaang sakop ng bansang Finland.
Ismus/Isthmus Ang ismus ay isang maliit na
bahagi ng lupa na dumudugtong sa dalawang malaking masa ng lupain. Ang halimbawa nito ay
ang Bosporus sa Turkey na nagdurugtong sa Asya at Europa
at ang ismus ng Panama ay nagdurugtong sa Hilaga at
Timog America.
Isthmus of Panama
BOSPORUS, TURKEY
TANGOS (CAPE)Ang TANGOS ay isang mataas na
lupa sa may baybaying dagat. Ilan sa mga halimbawa nito ay
ang Tangos ng Isla Verde (Cape Verde Islands) sa Africa
at Tangos sa Engano sa Pilipinas.
mountain
mountain range volcano
plateau
Sa kasaysayan, tinatayang may 540
bulkan na ang pumutok at 75% sa mga ito ay
nasa Pacific Ring of Fire.
Mt. Kilimanjaro• Ang pinakamataas na anyong
lupa sa Africa na may taas na 19, 340 talampakan o 5, 895
metro.
Himalayas Mountain Range• Ang pinakamahabang
hanay ng mga bundok/bulubundukin sa
mundo kung saan nandirito din ang mga
nagtataasang mga bundok na humigit kumulang 7, 200 metro (23,600 ft) na
humihiwalay sa sub-kontinente ng India patungo sa Tibetan
Plateau malapit sa China mula sa kontinente ng
Asya.
MT. EVEREST
• NAKAHANAY SA HIMALAYAS, ITO ANG
PINAKAMALAKING BUNDOK SA BUONG
MUNDO NA MAY TAAS NA HALOS 8,850 METRO.
MT. KANCHENJUNGA• IKATLO SA PINAKAMATAAS NA BUNDOK SA MUNDO ITO
AY MAY TAAS NA 8,586 METRO NA NASA HILERA NG HIMALAYAS SA BAHAGI NG
NEPAL AT INDIA.
Appalachian Mountain Range
• Isa sa mga hanay ng bulubundukin sa
silangang bahagi ng North America na sakop
ng bansang Estados Unidos (USA).
Andes Mountain Range
• Bulubundukin na nakahanay mula sa bansang Venezuela hanggang Chile na umaabot sa 7,240 km. (4500 milya). Ito ang pinakamahabang bulubundukin sa South America kung saan makikita din dito ang bundok Aconcagua na may sukat na, 6,961 metres (22,838 ft) taas.
TALLEST MOUNTAINS (On Each Continent)
• Mount Everest 29,035 ft (8,850 m) Asia • Aconcagua 22,831 ft (6,959 m) S. America • Mount McKinley 20,320 ft (6,194 m) N. America • Mount Kilimanjaro 19,563 ft (5,963 m) Africa • Mount Elbrus 18,481 ft (5,633 m) Europe • Puncak Jaya 16,023 ft (4,884 m) Oceania • Vinson Massif 16,066 ft (4,897 m) Antarctica
Tibetan Plateau
• Ito din ay tinatawag na "the Roof of the World" dahil ito ang pinakamataas at pinakamalaking talampas sa mundo na may lawak na 2.5 million km2 (0.97 million sq. mi.,) Ito ay apat na beses
ng kabuuang sukat ng bansang France.
• Ang Cameron Highlands ay isang uri ng talampas ng Malaysia ay ang pinakamatandang atraksyon pangturismo sa bahagi ng Timog Silangang Asya. Ito ay kasing laki ng Singapore na may kabuuang sukat na 712 square kilometers (275 sq mi). Ito ay malapit sa lugar ng Kelatan sa hilaga at Perak sa kanlurang
bahagi ng bansa.
Kapatagan• Ito ay isang malawak
at mababang lupa na angkop sa pagsasaka
at pangangalakal. Matatagpuan ito halos sa lahat ng
kontinente maliban sa Antarctica. Nasa Asya
ang malalawak na Kapatagan ng Indus,
Davao, Nueva Ecija at Cotabato sa Pilipinas.
BRAZIL
ARGENTINAMEXICO
Desert- malawak na tuyong lupa o buhangin. Tuyo ang kapaligiran dito dahil sa madalang o halos
di nauulanan ang lupa.
(COLD WINTER) • Gobi, China, Mongolia 500,000 sq.
miles • Patagonian, Argentina 260,000 sq.
miles • Great Basin, S.W. USA 190,000 sq.
miles • Karakum, Turkmenistan 135,000 sq.
miles • Colorado Plateau, Western USA
130,000 sq. miles • Kyzyl Kum, West Asia 115,000 sq.
miles • Taklamakan, China 105,000 sq.
miles • Dasht-e Kavir, Iran 30,000 sq. miles
(POLAR) • Antarctic 5,339,000 sq. miles• Arctic 5,300,000 sq. miles (COOL COASTAL) • Atacama, Chile SA 54,000 sq.
miles • Namib, S.W. Africa 31,000 sq.
miles
Sahara Desert
• Ang pinakamalaking disyerto sa mundo na matatagpuan sa hilaga ng Africa at may lawak na 9,400,000 sq. km.
LARGEST DESERTS OF THE
WORLD
Sahara, North Africa 3,320,000 sq. miles Arabian, Middle East 900,000 sq. miles
Kalahari, Southern Africa 360,000 sq. miles Great Victoria, Australia 250,000 sq. miles
Syrian, Syria, Jordan, Iraq 200,000 sq. miles Chihuahuan, Mexico, U.S. 175,000 sq. miles
Great Sandy, Australia 150,000 sq. miles Sonoran, Mexico, U,S, 120,000 sq. miles
Thar, India, Pakistan 77,000 sq. miles Gibson, Australia 60,000 sq. miles
Simpson, Australia 56,000 sq. miles Mohave, S,W, USA 25,000 sq. miles
Oasis- bahagi ng disyerto na may roong tubig at halamang tumutubo. Ito rin ang nagsisilbing lugar pahingaan ng mga manlalakbay sa disyerto at kinukunan ng tubig at inumin para sa mga hayop tulad ng mga kamelyo.
Subtropical--
Talasalitaan
• Thar Desert- may lawak na 100,000 milya kwadrado (258,998.8 km) ng lupain ng India at Pakistan.
• Gobi Desert- hango sa salitang gobi na ibig sabihin ay “waterless place”, katatagpuan ang mga sand dunes sa disyertong ito na nasa pagitan ng China at Mongolia. Ito ay may sukat na 500,000 sq. miles at tinaguriang great desert at semi-desert sa rehiyon ng Central Asia.
• Atacama Desert- disyerto sa pagitan ng mga bansang Peru at Chile na may habang 54,000 sq. miles sa bahagi ng kontinenteng South America.
MAPAhanap- Gamit ang Absolute Location at Primary Direction
Pangkat Hahanapin Palatandaan (KONTINENTE/LUPAIN)
I SEYCHELLES, SCANDINAVIAN PENINSULA, NEW ZEALAND,
INDONESIA
AFRICA, EUROPE, AUSTRALIA, ASIA
II HAWAII ISLANDS, ITALY, TANZANIA, TIBET
NORTH AMERICA, EUROPE, AFRICA, ASIA
III FALKLAND ISLAND, CAPE VERDE, BAFFIN ISLAND, NEW GUINEA
SOUTH AMERICA, AFRICA, NORTH AMERICA, AUSTRALIA
IV FIJI, ALEUTIAN ISLAND, MAINLAND SOUTH EAST ASIA,
SIBERIA
OCEANIA, NORTH AMERICA, ASIA, EUROPE/ASIA
Takda/ Gawaing Bahay
• Ano ang ibig sabihin ng heograpiyang pantao? Ano ang pagkakaiba nito sa pisikal na heograpiya?
• Ano-ano ang saklaw ng heograpiyang pantao? Ipaliwanag ang bawat isa.
• Bakit mahalagang pag-aralan ang heograpiyang pantao?
• Paano nakaaapekto ang heograpiyang pantao sa pagkakakilanlan ng indibiduwal o ng isang pangkat ng tao?
• Paano magiging instrumento ang heograpiyang pantao sa pagkakaisa ng mga tao sa daigdig?
Pahalang1. Kaluluwa ng kultura3. Sistema ng mga paniniwala at rituwal7. Pagkakakilanlang biyolohikal ng pangkat ng tao9. Pamilya ng wikang Filipino 10. Matandang relihiyong umunlad sa India
Pababa2. Relihiyong may pinakamaraming tagasunod4. Pamilya ng wikang may pinakamaraming taong gumagamit 5. Salitang-ugat ng relihiyon 6. Salitang Greek ng “mamamayan” 8. Pangkat ng taong may iisang kultura at pinagmulan
GAWAIN 9; “CROSSWORD PUZZLE”
e
Top Related