Mesaj Düzenleme İlkeleri
Öğrenenin Özelliklerine Uygun olmalıdır
Basit sade ve anlaşılı olmalıdır
Amaç ve davranışlara uygun düzenlenmelidir
Öğrenme ilkelerine uygun düzenlenmelidir
Çoklu materyal ve etkinlikleri içermelidir
Görsel unsurlara dikkat edilmelidir
Öğretmen konuşma yeteneğini geliştirmeliÖğretmen konuşma yeteneğini geliştirmeli
Ders iyi bir şekilde planlanmalıDers iyi bir şekilde planlanmalı
Öğrenci ihtiyaçları, yetenek ve ilgileri Öğrenci ihtiyaçları, yetenek ve ilgileri değerlendirilmelideğerlendirilmeli
Öğrencinin ilgisini dağıtan durumlar ortadan Öğrencinin ilgisini dağıtan durumlar ortadan kaldırılmalıkaldırılmalı
Öğrencilerin dikkatle dinlemesi için birden fazla Öğrencilerin dikkatle dinlemesi için birden fazla duyu organına hitap eden araç-gereçler duyu organına hitap eden araç-gereçler kullanılmalıkullanılmalı
Zor ve çok teknik olan öğretim araçları Zor ve çok teknik olan öğretim araçları kullanılmamalıkullanılmamalı
Sınıf içi iletişimi geliştirmek için
• Öğrenme işlemine katılan duyu organlarının sayısı ne kadar fazla ise o kadar iyi öğrenir o kadar geç unuturuz
• En iyi öğrendiğimiz şeyler kendi kendimize yaparak öğrendiğimiz şeylerdir.
• Öğrendiğimiz şeylerin çoğunu gözlerimizin yardımıyla öğreniriz.
• En iyi öğretim somuttan soyuta ve basitten karmaşığa doğru giden öğretimdir.
Yaşantı Konisi
İnsanlar Öğrendiklerinin,
%83 ünü görme
%11 ini işitme
% 3.5 ini koklama
% 1.5 ini dokunma
%1 ini tatma
Duyularıyla edindikleri yaşantılarından öğrenirler.
Yaşantı Konisi
Zaman sabit olmak üzere insanlar,
Okuduklarının %10 unu
Işittiklerinin % 20 sini
Gördüklerinin % 30 unu
Hem görüp hem işittiklerinin % 50 sini
Söylediklerinin % 70 ini
Yaparak söylediklerinin ise % 90 ının
hatırlamaktadırlar.
Yaşantı Konisi
Analiz
Öğretim Amaçları Analizi
Öğrencilerin Analizi
Araç-Gereç Analizi
Öğretim Ortamının Analizi
Taksonomi
İnsan davranışlarını (Öğrenme ürünleri)
analiz ederek sınıflama sistemi
BloomÖğrenme Ürünleri Taksonomisi
Bilişsel Öğrenmeler
Duyuşsal Öğrenmeler
Psikomotor Öğrenmeler
Bilişsel Öğrenmeler
• Bilgi• Kavrama• Uygulama• Analiz • Sentez • Değerlendirme
Duyuşsal Öğrenmeler
• Alma• Tepkide Bulunma• Değer Verme• Örgütleme
Psikomotor Öğrenmeler
• Algılama• Kuruluş• Kılavuz denetiminde
yapma• Mekanizma• Karmaşık dışavuruk
faaliyet• Uyarlama• Yaratma
Öğrencilerin Analizi
1. Öğrenciler•Test•Görüşme•Gözlem
2. Diğer kişiler
3. Tahminler
Mevcut Araç-Gereç Analizi
• Mevcut kurs araç gerecinin ihtiyaca uygun hale getirilmeleri ile yeni baştan geliştirilmeleri arasında maliyet ve öğretim etkililiği açısından fark var mıdır?
• Bu farklılık ne derece önemlidir.
Ortam analizi
Öğretim ortamı
Öğretim ve öğrenmenin gerçekleşeceği fiziksel
çevre
Ortam analizi
Ortama ilişkin sorular
•Öğrenme nerede gerçekleşecek- Sınıfta-Atölyede-Laboartuarda-Alan gezisinde
Ortam analizi
Ortama ilişkin sorular
•Ortam özellikleri nelerdir- Öğrenci sayısına uygun mu-Sıralar ya da sandalyeler nasıl düzenlenmiş-Sıraların yerleri değişebiliyor mu-Ortamda bulunan araç-gereçler-Ortamdaki gürültü-Işıklandırma-Işık miktarı ayarlanabiliyor mu
Ortam analizi
Geleneksel oturma düzeni
U şekli oturma düzeni
Yuvarlak/Dikdörtgen masalar
Geleneksel oturma düzeni
A
Geleneksel oturma düzeni
B
Geleneksel oturma düzeni
C
U Şekli oturma düzeni
C
Yuvarlak-Dikdörtgen Masalar
24
ÇizgiÇizgi
Çizgi dikkati bir yol boyunca sürükleyen veya Çizgi dikkati bir yol boyunca sürükleyen veya bir noktaya çeken tek boyutlu bir yapıdır. bir noktaya çeken tek boyutlu bir yapıdır.
• İşlem, yön ve hareket gösterir,İşlem, yön ve hareket gösterir,
• Şekilleri ayırma ve birleştirme işlerini yapar,Şekilleri ayırma ve birleştirme işlerini yapar,
• Üzerine kurgu yapılabilecek temel yapı Üzerine kurgu yapılabilecek temel yapı taşlarıdır.taşlarıdır.
ÇizgiÇizgiYatay çizgiler durgunluk hissi verir.
Dikey çizgiler güç gösterir, yukarı bakma hissi verir.
Köşegen çizgiler kuvvetli biçimde hareket vedinamizm hissi verir.
26
B
•1
•2
•3
A
Örnek: Yatay ÇizgiÖrnek: Yatay Çizgi
27
Öğretim Tasarımı TeorisiS
iste
mle
r T
eori
si
Öğ
reti
m T
eori
si
Öğ
ren
me T
eori
si
İleti
şim
Teori
si
Örnek: Dikey ÇizgiÖrnek: Dikey Çizgi
28
Öğretim Sistemleri Tasarımı Süreci...
Analiz
Tasarım
Değerlendirme Uygulama
Geliştirme
Örnek: Köşegen ÇizgiÖrnek: Köşegen Çizgi
29
ŞekilŞekil
• Kendine bağlanan bir çizgiKendine bağlanan bir çizgi,, bir şekil bir şekil oluşturur. Şekiller iki boyutludur ve bir oluşturur. Şekiller iki boyutludur ve bir nesnenin dış çizgilerini gösterebilir.nesnenin dış çizgilerini gösterebilir.
• Şekiller anlamlı bir bütün oluşturmak Şekiller anlamlı bir bütün oluşturmak için bir araya gelebilir. Bazı şekiller için bir araya gelebilir. Bazı şekiller sadece silueti ile kendini oluşturur (örsadece silueti ile kendini oluşturur (ör:: elma, kalp). Diğerleri ise geometrik elma, kalp). Diğerleri ise geometrik olarakolarak gruplandırılabilir. gruplandırılabilir.
30
Örnek: ŞekilÖrnek: Şekil
Layout Planning:Shape
31
AlanAlan
Alan, boş veya dolu olarak ikiye Alan, boş veya dolu olarak ikiye ayrılır.ayrılır.
Bir tasarımda boş alanların Bir tasarımda boş alanların dağılımı, görsel öğelerin dağılımı, görsel öğelerin yerleştirilmesi kadar önemlidir.yerleştirilmesi kadar önemlidir.
32
Örnek: AlanÖrnek: Alan
33
BoyutBoyut Boyut hakkındaki yargımız, çevreleyen Boyut hakkındaki yargımız, çevreleyen
cisimler hakkındaki bilgimize bağlıdır.cisimler hakkındaki bilgimize bağlıdır.
Boyut algısı, algılanan uzaklıkla ve algılanan Boyut algısı, algılanan uzaklıkla ve algılanan uzaklıktaki boyutla ilişkilidir.uzaklıktaki boyutla ilişkilidir.
Renk ve gri derecesi boyut algısını etkiler.Renk ve gri derecesi boyut algısını etkiler.
Görselin boyutuna, istendik mesajı nasıl Görselin boyutuna, istendik mesajı nasıl iletebileceğine dayalı olarak karar iletebileceğine dayalı olarak karar verilmelidir.verilmelidir.
34
Örnek: BoyutÖrnek: Boyut
35
DokuDoku
Pekçok görünüm, çizgi ve şekiller dahil iki Pekçok görünüm, çizgi ve şekiller dahil iki boyutludur.boyutludur.
Desen kullanılarak üçüncü bir boyut Desen kullanılarak üçüncü bir boyut eklenebilir. eklenebilir.
Desen üç boyutlu cisim ve materyallerin bir Desen üç boyutlu cisim ve materyallerin bir özelliğidir. Dokunma hissini uyararak konuyla özelliğidir. Dokunma hissini uyararak konuyla ilgili daha yalın bir fikir verir. ilgili daha yalın bir fikir verir.
Desen önemli fikri vermek, ayırmak veya Desen önemli fikri vermek, ayırmak veya bütünleştirmek amaçlı kullanılabilir. bütünleştirmek amaçlı kullanılabilir.
36
Örnek: DokuÖrnek: Doku
Örnek: DokuÖrnek: Doku /Kaldırım çizimleri /Kaldırım çizimleri
Örnek: DokuÖrnek: Doku / Kaldırım çizimleri / Kaldırım çizimleri
39
RenkRenk Uygun renk seçimleri; görsel tasarımları geliştirir ve Uygun renk seçimleri; görsel tasarımları geliştirir ve
ayrı bir hava/önem kazandırır, dikkat uyarır ve ayrı bir hava/önem kazandırır, dikkat uyarır ve görsel etki yapar. görsel etki yapar.
gerçek renkler seçildiğinde görüntünün gerçekliği gerçek renkler seçildiğinde görüntünün gerçekliği artarartar
eşitlik ve farklılıklar renklerle vurgulanabilireşitlik ve farklılıklar renklerle vurgulanabilir
Önemli noktalar veya ayrıntı bilgileri renklerle Önemli noktalar veya ayrıntı bilgileri renklerle vurgulanabilirvurgulanabilir
istenilen duygusal etki renklerle ortaya çıkarılabiliristenilen duygusal etki renklerle ortaya çıkarılabilir
40
RenkRenk Çemberi Çemberi• Kırmızı,
Sarı ve Mavi ana Renklerdir.
• Turuncu, Mor ve Yeşil ara renklerdir.
Soğuk Renkler
Sıcak Renkler
RenkRenk
Mesaj
RenkRenk
Kırmızı hatırlanırKırmızı hatırlanır
Mavi dikkati az çekerMavi dikkati az çeker
Sarı ilk bakılandırSarı ilk bakılandır
Sarı Zemin üzerine siyah en iyi renk Sarı Zemin üzerine siyah en iyi renk kombinasyonudurkombinasyonudur
Renklerin kullanımında yaş grupları da dikkate alınmalıdır:
Çok parlak renkler küçük yaş grupları
Pastel tonlar büyük yaş grupları,
Kontrastlık parlak renkler için uygundur
45
Örnek: RenkÖrnek: Renk
46
Tasarım İlkeleriTasarım İlkeleri
BütünlükBütünlük DengeDenge VurguVurgu HizalamaHizalama YakınlıkYakınlık
47
BütünlükBütünlük
Bütünlük bir görünümü oluşturBütünlük bir görünümü oluşturaan bileşenlerin n bileşenlerin birbiriyle ilişkisidir. Sadece yazılı içeriği değil birbiriyle ilişkisidir. Sadece yazılı içeriği değil görsel sunumu da ilgilendirir. görsel sunumu da ilgilendirir.
Bütünlük konular, renkler, şekillerBütünlük konular, renkler, şekiller ve ve çizgi çizgiler ler ilişkililişkilendirilerekendirilerek ve tekrar ed ve tekrar edilerek ilerek sağlanabilir. sağlanabilir.
Sıkça yapılan hatalardan biri, bir alana çok Sıkça yapılan hatalardan biri, bir alana çok fazla şey sığdırmaktır. Anlatmak istediğinizi fazla şey sığdırmaktır. Anlatmak istediğinizi anlatmaya yaramayan bilgileanlatmaya yaramayan bilgiler sunulmamalıdır.r sunulmamalıdır.
48
BütünlükBütünlük
3x3 kuralı eski ve basit bir tasarım kuralıdır. Ekran, soldan sağa ve yukarıdan aşağıya 3 parçaya bölünerek 3x3 bir matris elde edilir.
Anahtar öğeler veya nesneler bu 3 çizginin yakınında bulunmalıdır.
3x3 kuralı öğrencilerin dikkatlerini bu çizgilerin kesişme noktalarında toplayacağını belirtir.
BütünlükBütünlük(3x3)(3x3)
50
Örnek: BütünlükÖrnek: Bütünlük
51
DengeDenge Bir sunum ekranındaki bileşenler dikey ve Bir sunum ekranındaki bileşenler dikey ve
yatayyatay eksen dikkate alınarak eşit ağırlıkta eksen dikkate alınarak eşit ağırlıkta dağıtılırsa,dağıtılırsa, izleyicide denge ve eşitlik hissi izleyicide denge ve eşitlik hissi uyandırır.uyandırır.
Tasarım her iki alanda da tekrarlandığında,Tasarım her iki alanda da tekrarlandığında, denge simetrik veya formal olacaktır. Ancak;denge simetrik veya formal olacaktır. Ancak; birçok durumda gözün bilgiyi anındabirçok durumda gözün bilgiyi anında yakalayabilmesi için asimetrik veya informalyakalayabilmesi için asimetrik veya informal tasarımlar tasarımlar yapılabilir.yapılabilir.
52
Örnek: DengeÖrnek: Denge
Örnek: DengeÖrnek: Denge
54
Örnek: DengeÖrnek: Denge
55
Örnek: DengeÖrnek: Denge
ÖĞRENMEÖĞRENME
DIŞ DIŞ ETKENLERETKENLER
ÖĞRETİM ÖĞRETİM MATERYALLERİMATERYALLERİ
EĞİTİM EĞİTİM ORTAMIORTAMI
ARAÇ ARAÇ
GGEREÇLEREREÇLER
ÖĞRENMEYİ ETKİLEYEN BAZI FAKTÖRLER
56
VurguVurgu
Görsel içerisindeki önemli Görsel içerisindeki önemli öğelerin dikkat ve ilgi merkezi öğelerin dikkat ve ilgi merkezi haline getirilmesidir.haline getirilmesidir.
57
VurguVurguOk ve Benzeri yön gösteren araçlar kullanmakOk ve Benzeri yön gösteren araçlar kullanmak
Önemli öğe için diğerlerinden daha parlak bir Önemli öğe için diğerlerinden daha parlak bir renk kullanmakrenk kullanmak
Temel öğeyi diğerlerinden daha büyük yapmakTemel öğeyi diğerlerinden daha büyük yapmak
Vurgulamak istediğiniz maddeye dikkatleri Vurgulamak istediğiniz maddeye dikkatleri çekmek için zemin ve şekil arasında kontrast çekmek için zemin ve şekil arasında kontrast
oluşturmakoluşturmak..
Diğer şekillerden farklı bir şekil kullanmakDiğer şekillerden farklı bir şekil kullanmak
Vurgulanacak öğeyi diğer öğelerin çakıştığı bir Vurgulanacak öğeyi diğer öğelerin çakıştığı bir yere yerleştirmekyere yerleştirmek
58
Örnek: VurguÖrnek: Vurgu
59
Örnek: VurguÖrnek: Vurgu
60
HizalamaHizalama
Hizalama, görsel materyallerin daha kolay algılanmasında, öğeler arasında kurulan ilişkilerin daha rahat anlaşılmasında önemli rol oynar. Materyal içinde düzenli bir şekilde yerleştirilmiş öğeler öğrenmede de kolaylık sağlar.
61
Örnek: HizalamaÖrnek: Hizalama
62
YakınlıkYakınlık
Görsel oluşumlarda birbirine yakın öğeler ilişkili, Görsel oluşumlarda birbirine yakın öğeler ilişkili, uzak öğeler ise ilişkisiz olarak algılanır.uzak öğeler ise ilişkisiz olarak algılanır.
Bu nedenle öğeler yakınlık bakımından Bu nedenle öğeler yakınlık bakımından birbirinden açıkça ayırt edilmeli, izleyiciler birbirinden açıkça ayırt edilmeli, izleyiciler yanıltılmamalıdır.yanıltılmamalıdır.
63
Örnek: YakınlıkÖrnek: Yakınlık
Birbirine yakın olan şekiller Birbirine yakın olan şekiller grup olarak algılanırlargrup olarak algılanırlar
Örnek: YakınlıkÖrnek: Yakınlık