BAŞABAŞ ANALİZİ ;BAŞABAŞ ANALİZİ ;
Finansal Analiz veFinansal Analiz ve Finansal PlanlamadaFinansal Planlamada
kullanılır.kullanılır.
2 çeşit başabaş noktası vardır:2 çeşit başabaş noktası vardır:
GELENEKSEL BAŞABAŞ NOKTASIGELENEKSEL BAŞABAŞ NOKTASI
NAKİT BAŞABAŞ NOKTASINAKİT BAŞABAŞ NOKTASI
Hesaplama YöntemleriHesaplama Yöntemleri
– GRAFİKSEL YÖNTEMGRAFİKSEL YÖNTEM
– MATEMATİKSEL YÖNTEMMATEMATİKSEL YÖNTEM
m Miktar Cinsinden BBN
t Tutar Cinsinden BBN
SM
DM
TM
TG
ZARAR
KAR
Ü/S MİKTARI
t
m
Doğrusal Başabaş Grafiği
TM
TG
KAR
ZARAR
Z
BBN1
BBN2
Doğrusal Olmayan Başabaş Grafiği
Piyasa koşullarında her zaman satış fiyatı ya da maliyet sabit olmamaktadır. Bu durumda;
f =birim satış fiyatı a =birim değişken f =birim satış fiyatı a =birim değişken maliyetmaliyetb =sabit maliyet KP=katkı payıb =sabit maliyet KP=katkı payıKO=katkı oranı GP=güvenlik payıKO=katkı oranı GP=güvenlik payıGO=güvenlik oranıGO=güvenlik oranı TG=toplam gelirTG=toplam gelirTM=toplam maliyetTM=toplam maliyet
TG= TMTG= TM
K = TG-TMK = TG-TM
TG= f.xTG= f.x
TM=ax+bTM=ax+b
K = f.x-(ax+b)K = f.x-(ax+b)
K = fx-ax-bK = fx-ax-b
K = (f-a).x-bK = (f-a).x-b
(f-a)=KP(f-a)=KP
KO = KP/fKO = KP/f
K= KP.x-bK= KP.x-b (x=miktar)(x=miktar)
K= KO.x-bK= KO.x-b (x=tutar)(x=tutar)
x= b/KP x= b/KP (miktar BBN)(miktar BBN)
x= b/KO x= b/KO (tutar BBN)(tutar BBN)
GP=XGP=Xfiili fiili – X– XBBNBBN
GO=GP/XGO=GP/Xfiilifiili
NAKİT BAŞABAŞ NOKTASINAKİT BAŞABAŞ NOKTASI
bbNN
XXBBNBBNNN==KPKPNN
bbNN= b – = b – Nakit Çıkışı Gerektirmeyen GiderlerNakit Çıkışı Gerektirmeyen Giderler
(Amortisman giderleri vb.)(Amortisman giderleri vb.)
KPKPN N = f= fNN – a – aNN
(Değersiz Alacak Oranı vb.)(Değersiz Alacak Oranı vb.)
Örnek: Örnek: (Nakit Başabaş Noktası Örneği)(Nakit Başabaş Noktası Örneği)
Y firması için sabit maliyetler 40.000.000 Y firması için sabit maliyetler 40.000.000 TL, birim değişken maliyet 1.200 TL ve birim satış TL, birim değişken maliyet 1.200 TL ve birim satış fiyatı 2.000 TL olup işletmenin sabit giderler fiyatı 2.000 TL olup işletmenin sabit giderler içerisinde yer alan amortisman giderleri toplamı içerisinde yer alan amortisman giderleri toplamı 30.000.000 TL’dir. Bu durumda;30.000.000 TL’dir. Bu durumda;
1.1. Geleneksel başabaş noktasını hesaplayınız.Geleneksel başabaş noktasını hesaplayınız.
2.2. Nakit başabaş noktasını hesaplayınız. Nakit başabaş noktasını hesaplayınız.
Matematiksel YöntemMatematiksel Yöntem
1.1.bb 40.000.000 40.000.000
XXBBNBBN== == = = 50.00050.000KPKP (2000-1200) (2000-1200)
2.2.bbNN 40.000.000 – 30.000.00040.000.000 – 30.000.000
XXBBNBBNNN== = = = = 12.50012.500KPKPNN 2000 - 12002000 - 1200
Grafiksel Yöntem
BBNG
50.000
100
40
15
000.000 TL
BBNN
12.500
}
}
Kazancın Amortisman Bölümü
Amortisman
Ü/SMiktarı
TG
Nakit Başabaş Noktası
Toplam satışların % 10’u oranında Toplam satışların % 10’u oranında değersiz alacağın ortaya çıktığı değersiz alacağın ortaya çıktığı varsayılırsa Nakit BBN;varsayılırsa Nakit BBN;
bbNN 40.000.000 – 30.000.00040.000.000 – 30.000.000XXBBNBBNNN== = = = = 16.66616.666
KPKPNN 2000(1-0,1) - 12002000(1-0,1) - 1200
Firmada sadece tek bir mamul Firmada sadece tek bir mamul üretimi söz konusu olmayabilir. Bu üretimi söz konusu olmayabilir. Bu
durumda;durumda; Tek Bir Mamul Üretim/Satışı İçin Tek Bir Mamul Üretim/Satışı İçin
BBNBBN
Birden Fazla Mamul Üretim/Satışı Birden Fazla Mamul Üretim/Satışı İçin BBNİçin BBN
hesaplanması farklılık gösterecektir.hesaplanması farklılık gösterecektir.
Birden Fazla Mamul Üretim/Satışı Birden Fazla Mamul Üretim/Satışı İçin BBNİçin BBN
bbii
BBNBBNSH SH == KKbb
BBNBBNSHSH = Başabaş Noktası satış Hasılatı = Başabaş Noktası satış Hasılatı
bbii= sabit giderler (diğer giderler+brüt = sabit giderler (diğer giderler+brüt kar)kar)
KKbb= Brüt faaliyet karı oranı= Brüt faaliyet karı oranı
Örnek:Örnek: (Birden fazla mamul örneği)(Birden fazla mamul örneği)
XY işletmesinin gelecek yıl için sabit XY işletmesinin gelecek yıl için sabit giderleri 600.000 lira,beklediği net kar 300.000 giderleri 600.000 lira,beklediği net kar 300.000 lira, üretip sattığı A mamullerinin birim başına lira, üretip sattığı A mamullerinin birim başına değişken gideri 30 lira ve birim satış fiyatı 60 değişken gideri 30 lira ve birim satış fiyatı 60 liradır. Ayrıca 700.000 liralık %10 faizli kredi liradır. Ayrıca 700.000 liralık %10 faizli kredi kullanmak istemektedir. Firmanın vergi oranı % kullanmak istemektedir. Firmanın vergi oranı % 20’dir.20’dir.
1.1. Firmanın brüt karı nedir?Firmanın brüt karı nedir?2.2. Başabaş noktasını miktar ve tutar cinsinden Başabaş noktasını miktar ve tutar cinsinden
hesaplayınız.hesaplayınız.3.3. Karı da sağlayacak başabaş noktası nedir?Karı da sağlayacak başabaş noktası nedir?4.4. Hem karı hem de faiz giderini sağlayacak başabaş Hem karı hem de faiz giderini sağlayacak başabaş
noktası nedir?noktası nedir?
b=600.000b=600.000 a=30a=30f=60f=60net kar=300.000net kar=300.000 vergi=%20vergi=%20
000.375)2,01(
000.300
KarBrut
000.203060
000.600
BBNmiktar
000.200.160000.20 BBNtutar
Karı da sağlayacak biçimde başabaş Karı da sağlayacak biçimde başabaş noktası:noktası:
Kar ve faizi sağlayacak biçimde başabaş Kar ve faizi sağlayacak biçimde başabaş noktasınoktası
500.323060
000.375000.600
BBNkar
833.343060
000.70000.375000.600
BBNkf
FİNANSAL KALDIRAÇFİNANSAL KALDIRAÇ
FAALİYET KALDIRACIFAALİYET KALDIRACI
BİLEŞİK KALDIRAÇBİLEŞİK KALDIRAÇ
Faaliyet KaldıracıFaaliyet Kaldıracı
Belli bir satış düzeyinde satışlardaki %1 Belli bir satış düzeyinde satışlardaki %1 değişimin Faiz Vergi Öncesi Karda (FVÖK) % değişimin Faiz Vergi Öncesi Karda (FVÖK) % kaçlık bir değişime yol açacağını gösterir. kaçlık bir değişime yol açacağını gösterir.
X
X
FVOK
FVOKFK
bKPx
KPx
bafX
afXFK
)(
)(
Finansal KaldıraçFinansal Kaldıraç
Belli bir satış düzeyinde FVÖK’ daki %1’lik Belli bir satış düzeyinde FVÖK’ daki %1’lik değişimin net kar ya da hisse başına karda değişimin net kar ya da hisse başına karda % kaçlık bir değişime yol açacağını gösterir% kaçlık bir değişime yol açacağını gösterir. .
FVOK
FVOK
HBK
HBKKFin
/..
faizFVOK
FVOK
faizbKPx
bKPxKFin
.
Bileşik KaldıraçBileşik Kaldıraç
Belli bir satış düzeyinde satışlardaki %1 Belli bir satış düzeyinde satışlardaki %1 değişimin hisse başına karda % kaçlık bir değişimin hisse başına karda % kaçlık bir değişime yol açacağını gösterir.değişime yol açacağını gösterir.
faizbKPX
KPx
X
X
HBK
HBKKB
/..
Satışlardaki %1 değişimin FVÖK’daki
FVÖK’daki %1 değişimin HBK’daki
Satışlardaki % 1 değişimin HBK’daki
Bileşik kaldıraç faaliyet kaldıracı ile finansal Bileşik kaldıraç faaliyet kaldıracı ile finansal kaldıracın çarpımına eşittir. Dolayısıyla kaldıracın çarpımına eşittir. Dolayısıyla işletmenin faaliyet ve finansman risklerinin işletmenin faaliyet ve finansman risklerinin toplamı hakkında bilgi verir.toplamı hakkında bilgi verir.
Örnek: Örnek: (Faaliyet kaldıracı)(Faaliyet kaldıracı)
Sabit giderleri 500.000 TL, birim satış fiyatı 1.000 Sabit giderleri 500.000 TL, birim satış fiyatı 1.000 Tl ve birim değişken gideri 500 TL olan işletmedeTl ve birim değişken gideri 500 TL olan işletmede
BBN yakınında BBN yakınında faaliyetfaaliyet
kaldıracı derecesi enkaldıracı derecesi en
yüksek olup yüksek olup başabaştanbaşabaştan
uzaklaştıkça uzaklaştıkça düşmektedir düşmektedir..
000.1500000.1
000.500
BBN
99000.500)5001000(990
)5001000(990)990(
FK
201000.500)5001000(1005
)5001000(1005)1005(
FK
3000.500)5001000(1500
)5001000(1500)1500(
FK
Örnek: Örnek: ( Finansal Kaldıraç Örneği)( Finansal Kaldıraç Örneği)
A ve B işletmelerinin her ikisi de toplam 200.000 TL’lik A ve B işletmelerinin her ikisi de toplam 200.000 TL’lik
kaynağa sahiptir. B işletmesi %100 öz sermaye kullanmakta kaynağa sahiptir. B işletmesi %100 öz sermaye kullanmakta
A işletmesi ise %50 öz sermaye %50 yabancı kaynak A işletmesi ise %50 öz sermaye %50 yabancı kaynak
kullanmaktadır ve borçları için %faiz ödemektedir.faaliyet kullanmaktadır ve borçları için %faiz ödemektedir.faaliyet
karı 40.000 TL ise her iki işletme için hisse başına kar karı 40.000 TL ise her iki işletme için hisse başına kar
rakamını ve finansal kaldıraç derecelerini hesaplayınız. rakamını ve finansal kaldıraç derecelerini hesaplayınız.
Faaliyet karının % 10 düşmesi durumunda meydana Faaliyet karının % 10 düşmesi durumunda meydana
gelebilecek değişimi inceleyiniz.gelebilecek değişimi inceleyiniz.
A işl. B işl. A işl. B işl.
Faaliyet Karı 40.000 40.000 36.000 36.000
Faiz - 20.000 - 20.000
VÖK 40.000 20.000 36.000 16.000
Vergi(%40) 16.000 8.000 14.400 6.400
Net kar 24.000 12.000 21.600 9600
HBK 120 120 108 108
Fin. Kal. 1 40/(40-20)=2
FVÖK 40.000 TL olduğunda iki işletme içinde HBK 120 TL FVÖK 40.000 TL olduğunda iki işletme içinde HBK 120 TL olmaktadır. Ancak FVÖK %10 düştüğünde hiç borcu olmaktadır. Ancak FVÖK %10 düştüğünde hiç borcu bulunmadığından finansal kaldıraç derecesi 1 olan A bulunmadığından finansal kaldıraç derecesi 1 olan A işletmesinin HBK’ ı %10 azalırken finansal kaldıraç işletmesinin HBK’ ı %10 azalırken finansal kaldıraç derecesi 2 olan B işletmesinin % 20 oranında derecesi 2 olan B işletmesinin % 20 oranında azalmaktadır.azalmaktadır.
Fon ve Nakit Akım Fon ve Nakit Akım AnalizleriAnalizleri
FON
En Dar AnlamıylaPARA
En Geniş AnlamıylaTÜM İKTİSADİ KIYMETLER
Nakit Akım Tablosubuna göre düzenlenir.
Fon Akım Tablosubuna göre düzenlenir.
Fon Akım AnaliziFon Akım Analizi
FON KAYNAKLARI FON KULLANIMLARI
Firmanın Faaliyetleri Sonucu Yaratılan Kaynaklar
Varlıklardaki Azalış
Borçlardaki artış
Ödenmiş Sermayedeki Artışlar
Sermayedeki Azalış
Borçlardaki Azalış
Aktif Değerlerdeki Artışlar
Firmanın Faaliyetleri Sonucu Mali Kaynaklarındaki Azalışlar
Ödenen Vergi ve Kar Payları
Örnek: (Fon akım analizi)Örnek: (Fon akım analizi)
A firmasının 2 yıllık bilanço kalemleri ve 2. A firmasının 2 yıllık bilanço kalemleri ve 2. yıla ait gelir tablosunun bir kısmı verilmiştir. yıla ait gelir tablosunun bir kısmı verilmiştir. Ayrıca dönem içinde firmaya sabit varlık Ayrıca dönem içinde firmaya sabit varlık satın alındığı ve net defter değeri 80 olan bir satın alındığı ve net defter değeri 80 olan bir sabit varlığın zararına satıldığı bilinmektedir. sabit varlığın zararına satıldığı bilinmektedir. Buna göre fon akım tablosunu çıkartınız.Buna göre fon akım tablosunu çıkartınız.
BİLANÇO
1. YIL 2. YIL
KASA 280 350
ALACAK 420 340
STOK 350 450
SABİT VARLIKLAR(NET) 500 560
AKTİF TOPLAMI 1550 1700
KISA VADELİ BANKA BORCU 180 260
ÖDENECEK VERGİ 150 135
ÖDENECEK KAR PAYI 120 90
UZUN VADELİ BORÇ 300 370
ÖDENMİŞ SERMAYE 500 500
İHTİYATLAR 300 345
PASİF TOPLAMI 1550 1700
GELİR TABLOSU
2. YIL
BRÜT SATIŞ KARI 400
AMORTİSMAN -60
FAİZ -40
FAALİYET KARI 300
MAK. SATIŞ ZARARI -30
V.Ö.K. 270
VERGİ -135
NET KAR 135
ÖRNEĞİN DEVAMI:ÖRNEĞİN DEVAMI:
ÖRNEĞİN DEVAMIÖRNEĞİN DEVAMI
KAYNAK KULLANIM
KASA 70
ALACAK 80
STOK 100
KISA VADELİ BANKA BORCU 80
UZUN VADELİ BORÇ 70
ÖDENECEK VERGİ 150
ÖDENECEK KAR PAYI 120
FAALİYETTEN SAĞLANAN FON 360*
SABİT VARLIK ALIMI 200**
SABİT VARLIK SATIMI 50***
640 640
* VÖK 270
MAKİNA SATIŞ ZARAR 30
AMORTİSMAN 60
360
**SABİT TESİSLERDE NET ARTIŞ 60
AMORTİSMAN GİDERİ 60
SATILAN MAKİNENİN NET DEĞERİ 80
200
***SATILAN MAKİNENİN NET DEFTER DEĞERİ 80
SATIŞ ZARARI -30
50
Bir sonraki adım:Bir sonraki adım:
Kısa vadeli kaynaklar
Uzun vadeli kaynaklar Uzun vadeli kullanımlar
Kısa vadeli kullanımlar
arasında paralellik bulunup bulunmadığının incelenmesidir.arasında paralellik bulunup bulunmadığının incelenmesidir.
Nakit Akım AnaliziNakit Akım Analizi
Başlıca Nakit Kaynakları
Peşin olarak mal ve hizmet satışı
Alacaklardan tahsilat
Serbest menkul değerlerin nakde çevrilmesi
Kira ve faiz geliri elde edilmesi
Duran varlıkların peşin olarak satışı
Tahvil satışı
Nakit olarak kredi alınması
Nakit olarak sermaye artırılması
Nakit Akım AnaliziNakit Akım Analizi
Başlıca Nakit Çıkışları
Peşin olarak mal hammadde vs. alışı
İşçi ücretlerinin ödenmesi
Satış ve yönetim giderlerinin ödenmesi
Genel imalat giderlerinin ödenmesi
Borç ödemeleri yapılması
Faiz ödenmesi
Vergi ödenmesi
Kar payı dağıtılması
Maddi duran varlık yatırımı yapılması
Top Related