แนวทางการใชยา Doxycycline สาหรบโรคเลปโตสไปโรสส (โรคไขฉหน)

โดย กรมควบคมโรค และ ชมรมโรคเลปโตสไปโรสสแหงประเทศไทย

โรคเลปโตสไปโรสส(โรคไขฉหน) เปนโรคตดตอทสาคญโรคหนงในประเทศไทย มรายงานผปวยทกภาคของประเทศ แตพบมากทสดในภาคตะวนออกเฉยงเหนอและภาคใต ผปวยมกมประวตเสยงสมผสกบสตวหรอสงปนเปอนกบปสสาวะสตวเชน นา ดน โคลน ทอระบายนาทง ในระยะหลงพบวาบางพนทเมอเกดอทกภยจะมรายงานผปวยเพมสงขนมาก

โรคนยงไมมวคซนทมประสทธภาพในการปองกนสาหรบมนษยแตมรายงานการวจยบางชน ทชวาการใช Doxycycline ขนาด ๒๐๐ มก.สปดาหละครงอาจชวยปองกนการเกดโรคได ในประเทศไทยมรายงานการวจยถงประสทธผลของยาดงกลาวในการปองกนโรคบางแตยงกระจดกระจายและไดขอสรปทหลากหลาย กรมควบคมโรครวมกบคณะผเชยวชาญจากชมรมโรคเลปโตสไปโรสสแหงประเทศไทยจงไดจดการประชมหารอโดยเชญผทเกยวของทงระดบปฏบตในพนท ผเชยวชาญจากมหาวทยาลยและหนวยงานภาครฐอนๆมาประชมรวมกน เพอพจารณาขอมลทงภายในและภายนอกประเทศในเรองดงกลาว ไดขอสรปเปนแนวทางปฏบตการใชยา Doxycycline สาหรบโรคเลปโตสไปโรสส ดงน

๑. ผลการวจยทมในปจจบนพบวายา Doxycycline ไมสามารถปองกนการตดเชอได แตชวยลดความรนแรงของโรคในรายทตดเชอแลว อกทงการรบประทานยาเพอการปองกนตองรบประทานอยางตอเนองสปดาหละครงจนหมดภาวะเสยงตอการตดเชอ และอบตการณการตดเชอในฤดฝนหรอภาวะนาทวมทวไปไมสงมาก ดงนนจงไมควรใชยา Doxycycline ในการปองกนโรคเลปโตสไปโรสส

๒. สาหรบบคคลกลมเสยงสง (เชน อาสาสมครทเขาไปชวยเหลอผประสบภยนาทวม เปนตน) ในพนททเคยมประวตการระบาดของโรคเลปโตสไปโรสส อาจพจารณาใหยา Doxycycline ในขนาด ๒๐๐ มก. สปดาหละครงตอเนองจนหมดภาวะเสยง เพอลดความรนแรงของโรค

๓. หากพบวาจานวนผปวยโรคเลปโตสไปโรสสมแนวโนมสงขนเฉพาะพนท อาจพจารณาการใหยา Doxycycline ในกลมทมพฤตกรรมเสยงสง ในขนาด ๒๐๐ มก. สปดาหละครงตอเนองจนหมดภาวะเสยง เพอลดความรนแรงของโรค

๔. บคคลทไดรบยาดงกลาวจะตองไดรบการตดตามอาการอยางใกลชด และไมละเลยการปองกนตวเองจากโรคเลปโตสไปโรสสดวยวธอนๆ เชน การแตงกายมดชดปกปด หลกเลยงใหบาดแผลสมผสกบแหลงนาทไมสะอาด เชน นาอทกภย เปนตน หากมอาการควรไดรบการตรวจวนจฉยยนยนทางหองปฏบตการ

สาหรบการรกษาผปวย กรณ ผปวยทมประวต เสยงตอการตดเชอเลปโตสไปรา และมไขสง ใหรกษาดวย

Doxycycline ๑๐๐ มลลกรม เชา-เยน เปนระยะเวลา ๗ วน การใหยาเรว (กอนวนท ๔ หลงมไข) จะชวยลดความรนแรงของอาการและภาวะแทรกซอนในผปวยโรคเลปโตสไปโรสสลงได

หากผปวยมอาการอนรวมดวย เชน ตาเหลอง ตวเหลอง หรอไตวาย หรอหอบ จาเปนตองวนจฉยแยกโรคตดเชออนๆ เชน cholangitis, Staphylococcus septicemia, E coli septicemia, Melioidosis, Scrub typhus และ Malaria ดวย กอนพจารณาหรอใหการรกษาแบบโรคเลปโตสไปโรสส

- ๒ -

ขอควรระวง 1. การใชยา Doxycycline ตองรบประทานพรอมหรอหลงอาหารทนท ดมนาตามมาก ๆ เพอปองกน

ผลขางเคยงทพบบอย ไดแก คลนไส อาเจยน จกแนนบรเวณหนาอก และหามนอนทนท (อยางนอย ๓๐ นาท) เพราะอาจทาใหเกดหลอดอาหารอกเสบ รวมทงงดดมนมหลงกนยา

2. บคคลทมขอหามในการใหยา Doxycycline เชน หญงตงครรภ, ใหนมบตร แพยา ฯลฯ ตองไดรบขอมลการปองกนโรคเลปโตสไปโรสส ดวยวธอนๆ

เอกสารอางอง ๑. สรปรายงานการประชม ผเชยวชาญและคณะกรรมการชมรมโรคเลปโตสไปโรสสแหงประเทศไทย

วนท ๒๓ สงหาคม ๒๕๕๔ ณ สานกโรคตดตอทวไป กรมควบคมโรค ๒. ดเรก สดแดน, พศษฐ ศรประเสรฐ การศกษาประสทธผลของการใชยาดอกซไซคลนในการ

ปองกนการเกดโรคเลปโตสไปโรสส ภายหลงการเกดนาทวมใหญจงหวดนาน ระหวางเดอนสงหาคม-กนยายน พ.ศ.๒๕๔๙ เอกสารประกอบการประชมผเชยวชาญและคณะกรรมการชมรมโรคเลปโตสไปโรสสแหงประเทศไทย วนท ๒๓ สงหาคม ๒๕๕๔ ณ สานกโรคตดตอทวไป กรมควบคมโรค

๓. ขจรศกด ศลปะโภชากล และคณะ การระบาดของโรคเลปโตสไปโรสสภายหลงนาทวมอาเภอหาดใหญ จงหวดสงขลา ป ๒๕๔๓ เอกสารประกอบการประชมผเชยวชาญและคณะกรรมการชมรมโรคเลปโตสไปโรสสแหงประเทศไทย วนท ๒๓ สงหาคม ๒๕๕๔ ณ สานกโรคตดตอทวไป กรมควบคมโรค

๔. สานกงานปองกนควบคมโรคตดตอเขต ๕ นครราชสมา ประสทธผลของยา Doxycycline ในการปองกนโรคเลปโตสไปโรซสในกลมชาวนา วารสารสานกงานปองกนควบคมโรคตดตอเขต ๕ นครราชสมา ๒๕๔๔ หนา ๙๔-๑๐๓.

๕. Takafuji E, Kirkpatrick J, Miller R, Karwacki J, Kelley P, Gray M, et al. An Efficacy Trial of Doxycycline Chemoprophylaxis Against Leptospirosis. JAMA 1984;310 : 497-500.

☯☯☯☯ ☯☯☯☯ ☯☯☯☯

จดทาโดย : กลมพฒนาวชาการท 3 สานกโรคตดตอทวไป กรมควบคมโรค กระทรวงสาธารณสข โทร 0 2590 3177-8 Email : zoo_cdc@yahoo.com Download ไดท http://thaigcd.ddc.moph.go.th/uploads/pdf/pat_3/Lepto54_Doxy_Guideline_2554-08-31.pdf