Kritisch bekeken :Kritisch bekeken :creatinine bepaling en creatinine creatinine bepaling en creatinine
klaring in de klinische chemieklaring in de klinische chemie
Frank MartensFrank Martens
Laboratorium AZ GroeningeLaboratorium AZ Groeninge
KortrijkKortrijk
OverzichtOverzicht
Bepalingsmethoden voor creatinineBepalingsmethoden voor creatinine
Formules voor eGFRFormules voor eGFR
Standaardisatie van creatinine en effect op Standaardisatie van creatinine en effect op eGFReGFR
Wat in de nabije toekomst?Wat in de nabije toekomst?
UitgangspuntenUitgangspunten
GFR is the beste weergave van de nierfunctieGFR is the beste weergave van de nierfunctie
De gouden standaard GFR technieken zijn niet geschikt De gouden standaard GFR technieken zijn niet geschikt voor de dagelijkse praktijk. voor de dagelijkse praktijk.
Een eGFR (estimated GFR) is beter hanteerbaar dan Een eGFR (estimated GFR) is beter hanteerbaar dan een creatinineklaring(CC).een creatinineklaring(CC).
eGFR is gevoeliger voor detectie van chronische eGFR is gevoeliger voor detectie van chronische nieraandoeningen dan creatinine alleennieraandoeningen dan creatinine alleen
Meting van serum creatinineMeting van serum creatinine
Jaffé methodeJaffé methode
Enzymatische methodenEnzymatische methoden
HPLCHPLC
ID MS referentiemethodeID MS referentiemethode
Serum creatinine Jaffé methodeSerum creatinine Jaffé methode
Rate, rate blanked of end point principeRate, rate blanked of end point principe Zeer goedkoopZeer goedkoop
alkalische pHalkalische pH
Creatinine + picrinezuur Creatinine + picrinezuur Oranje roodOranje rood Janovski complex Janovski complex
Met Met λλ max bij 510 nm max bij 510 nm
Creatinine Jaffé (Roche)Creatinine Jaffé (Roche)
Samenstelling van het reagens :Samenstelling van het reagens :
KOH : KOH : in R1 : 0.900 mol/Lin R1 : 0.900 mol/L
in test : 0.08 mol/Lin test : 0.08 mol/L
Fosfaatbuffer: Fosfaatbuffer: in R1: 0.135 mol/Lin R1: 0.135 mol/L
in test: 0.012 mol/Lin test: 0.012 mol/L
Picrinezuur:Picrinezuur: in SR: 0.05 mol/L= R2 in SR: 0.05 mol/L= R2
in test: 0.0044 mol/Lin test: 0.0044 mol/L
Hoeveelheid serum: 10 µLHoeveelheid serum: 10 µL
Bichromatische meting : 512/583 nmBichromatische meting : 512/583 nm
Jaffé blanked rate principe(Roche)Jaffé blanked rate principe(Roche)
Jaffé creatinine Beckman voor Synchron CXJaffé creatinine Beckman voor Synchron CX
Bepaald via de kinetische Bepaald via de kinetische methode (rate)methode (rate)
Bichromatische monitoring bij 520 Bichromatische monitoring bij 520 en 560 nmen 560 nm
25 µL serum in 1.0 mL reagens bij 25 µL serum in 1.0 mL reagens bij 41 °C41 °C
Meting begint na 25.6 s na injectieMeting begint na 25.6 s na injectie Alkalische buffer : 0.188 mol/L Alkalische buffer : 0.188 mol/L
NaOH, gebufferd met Na-boraat NaOH, gebufferd met Na-boraat en Na-fosfaat.en Na-fosfaat.
Picrinezuuroplossing: 0.05 mol/L : Picrinezuuroplossing: 0.05 mol/L : 5 maal te verdunnen in de 5 maal te verdunnen in de alkalische bufferalkalische buffer
METHODE VAN DE MDRD STUDIEMETHODE VAN DE MDRD STUDIE
Meting van creatinine : invloedenMeting van creatinine : invloeden
Niet-renale invloeden:Niet-renale invloeden:• Geslacht, ethnie en leeftijdGeslacht, ethnie en leeftijd• Voeding en dieetVoeding en dieet• Geneesmiddelen (bvb cimetidine)Geneesmiddelen (bvb cimetidine)• spiermassaspiermassa
Beperkingen klinische bruikbaarheid:Beperkingen klinische bruikbaarheid:• Gebrekkige gevoeligheid voor chronische nieraandoeningenGebrekkige gevoeligheid voor chronische nieraandoeningen• Niet bruikbaar voor acuut nierfalen (AKI)Niet bruikbaar voor acuut nierfalen (AKI)• Aandoeningen met spiermassaverliesAandoeningen met spiermassaverlies
Analytische problemen bij Jaffé uitvoering:Analytische problemen bij Jaffé uitvoering:• Jaffé is niet specifiek (proteïnen,ketonen,ascorbinezuur, pseudo-Jaffé is niet specifiek (proteïnen,ketonen,ascorbinezuur, pseudo-
chromogenen)chromogenen)• Fotometrische interferenties (icterus/lipemie/hemolyse)Fotometrische interferenties (icterus/lipemie/hemolyse)• Geen internationale standaardisatieGeen internationale standaardisatie
Gebrek aan standaardisatie met huidige formulesGebrek aan standaardisatie met huidige formulesvraagtekensvraagtekens
Imprecisie : niet steeds weergegevenImprecisie : niet steeds weergegeven Zijn formules uit de US geschikt voor Europa?Zijn formules uit de US geschikt voor Europa? Correcties voor Afro-amerikanen zijn niet van toepassing op Correcties voor Afro-amerikanen zijn niet van toepassing op
Afrikaanse immigranten in EuropaAfrikaanse immigranten in Europa Welke houding tegenover chinezen en andere aziatische volkeren?Welke houding tegenover chinezen en andere aziatische volkeren? Hoe Diabetes type 2 in rekening te brengen?Hoe Diabetes type 2 in rekening te brengen? Moeten wij toch corrigeren voor albumine?Moeten wij toch corrigeren voor albumine? Is de 1.73 mIs de 1.73 m22 norm voor lich. opp.nog steeds verantwoord? norm voor lich. opp.nog steeds verantwoord? Correcties voor dosering geneesmiddelen : absolute of relatieve Correcties voor dosering geneesmiddelen : absolute of relatieve
klaring?klaring? Wat met de kinderen? bejaarden? Normale volwassen populatie?Wat met de kinderen? bejaarden? Normale volwassen populatie?
Enzymatische methodenEnzymatische methoden
Ofwel op basis van omzetting van creatinine in Ofwel op basis van omzetting van creatinine in
N-methylhydantoineN-methylhydantoine
Ofwel op basis van omzetting van creatinine in creatineOfwel op basis van omzetting van creatinine in creatine
Finale vrijstelling van waterstofperoxideFinale vrijstelling van waterstofperoxide
Ofwel gebruik maken van het vrijgestelde NHOfwel gebruik maken van het vrijgestelde NH33 om de om de
reactie te visualiserenreactie te visualiseren
Crep2 enzymatische reactie (Roche)Crep2 enzymatische reactie (Roche)
Creatinine-iminohydrolaseCreatinine-iminohydrolase
Creatinine + HCreatinine + H22O N-methylhydantoïne + NHO N-methylhydantoïne + NH33
N-methylhydantoïnaseN-methylhydantoïnase
N-methylhydantoïne + ATP + HN-methylhydantoïne + ATP + H22O N-carbamoylsarcosine + ADP + PO N-carbamoylsarcosine + ADP + P
N-carbamoylsarcosine-aminohydrolaseN-carbamoylsarcosine-aminohydrolase
N-carbamoylsarcosine + HN-carbamoylsarcosine + H22O Sarcosine + NHO Sarcosine + NH33 + CO + CO22
SarcosineoxidaseSarcosineoxidase
Sarcosine + OSarcosine + O22 + H + H22O Glycine + HCHO + HO Glycine + HCHO + H22OO22
PeroxidasePeroxidase
HH22OO22 + 4-AAP + TOPS Quinon-imine +2H + 4-AAP + TOPS Quinon-imine +2H22OO
CREP2vs enzymatische creatinine (Roche)CREP2vs enzymatische creatinine (Roche)
CreatininaseCreatininase
Creatinine + HCreatinine + H22O creatineO creatine
CreatinaseCreatinase
Creatine + HCreatine + H22O sarcosine + ureumO sarcosine + ureum
Sarcosineoxidase Sarcosineoxidase
Sarcosine + OSarcosine + O22 + H2O glycine + HCHO + H + H2O glycine + HCHO + H22OO22
PeroxidasePeroxidase
HH22OO22 + 4-aminophenazone + HTIB + 4-aminophenazone + HTIB quinone iminquinone imin + +
HH22O + HIO + HI
Enzymatische Crea-Direct AssayEnzymatische Crea-Direct Assay
Creatinine deiminase (Cdi)Creatinine deiminase (Cdi)
CreatinineCreatinine N-methylhydantoïn + NH3N-methylhydantoïn + NH3
Glutamaat dehydrogenaseGlutamaat dehydrogenaseNH3 + NH3 + -glutaraat + NADH/H+ glutamaat + NAD+-glutaraat + NADH/H+ glutamaat + NAD+
Voordeel : het Cdi uit Tissierella creatinini heeft een grote Voordeel : het Cdi uit Tissierella creatinini heeft een grote affiniteit voor creatinine en reageert niet met cytosine en affiniteit voor creatinine en reageert niet met cytosine en analogen. Geen interferentie dus met farmacaanalogen. Geen interferentie dus met farmaca
Het doel van de compensated JafféHet doel van de compensated Jaffé
Via berekening uitgaande van een correlatie tussen de Via berekening uitgaande van een correlatie tussen de Jaffé methode en een referentiemethode (IDMS of Jaffé methode en een referentiemethode (IDMS of enzymatisch) de traceerbaarheid naar een enzymatisch) de traceerbaarheid naar een standaardmethode garanderen.standaardmethode garanderen.
Hiervoor een calibrator aanmaken, die afgesteld is op Hiervoor een calibrator aanmaken, die afgesteld is op het snijpunt van de ideale rechte en de berekende het snijpunt van de ideale rechte en de berekende regressielijn.regressielijn.
Alle bekomen resultaten van de Jaffé-creatinine met Alle bekomen resultaten van de Jaffé-creatinine met software omzetten via de gestockeerde regressie-software omzetten via de gestockeerde regressie-vergelijking.vergelijking.
Zo houdt men de methode goedkoop en toch nogZo houdt men de methode goedkoop en toch nog traceerbaar.traceerbaar.
Is dit geen lapmiddel?Is dit geen lapmiddel?
Is er zo maar één vergelijking die het verband Is er zo maar één vergelijking die het verband uitlegt tussen Jaffé en ref methode?uitlegt tussen Jaffé en ref methode?
Neen !Neen ! Uit de praktijk wordt dit bewezen door het bestaan van Uit de praktijk wordt dit bewezen door het bestaan van
gelijke waarden voor Jaffé én voor de enzymatische gelijke waarden voor Jaffé én voor de enzymatische methode op verschillende concentratieniveau’s en bij methode op verschillende concentratieniveau’s en bij verschillende individuen.verschillende individuen.
Een regressierechte uit eigen onderzoek verschilt van Een regressierechte uit eigen onderzoek verschilt van deze van Roche.deze van Roche.
Roche :Roche :
CrCrEE = 1.135 Cr = 1.135 CrJJ – 0.32 of Cr – 0.32 of CrJJ= 0.881 Cr= 0.881 CrEE + 0.286 + 0.286
Eigen onderzoek:Eigen onderzoek:
CrCrEE = 1.102 Cr = 1.102 CrJJ – 0.20 of Cr – 0.20 of CrJJ= 0.907 Cr= 0.907 CrEE + 0.181 + 0.181
Spreiding van de gelijkwaardige serum creatinines Spreiding van de gelijkwaardige serum creatinines uitgevoerd met de Jaffé methode en met de enzymatische uitgevoerd met de Jaffé methode en met de enzymatische
methodemethode
concentratiegebied van gelijke creaE = creaJ
0
1
2
3
4
5
1 5 9 13 17 21 25 29 33 37 41 45 49 53 57 61 65
Con
c (m
g/dL
)
Grafische voorstelling vanGrafische voorstelling van gelijkwaardige serum gelijkwaardige serum
creatinines met de jaffé en de enzymatische methodecreatinines met de jaffé en de enzymatische methode
Spreiding van de serum creatinines waarvan de waarden via de CreaJ en CreaE quasi gelijk zijn ( x +/- 0,03 mg/dL)
-0,04
-0,03
-0,02
-0,01
0
0,01
0,02
0,03
0,04
0 0,5 1 1,5 2 2,5 3 3,5 4 4,5
Conc CreaE( mg/dL)
Zwevende snijpunten :Zwevende snijpunten :met variabele richtingscoëfficiëntmet variabele richtingscoëfficiënt
Zwevende snijpunten:Zwevende snijpunten:met variabele constantemet variabele constante
Berekende GFR = eGFRBerekende GFR = eGFR
De eGFR wordt berekend op basis van de serum De eGFR wordt berekend op basis van de serum creatinine maar ter zelfder tijd wordt rekening gehouden creatinine maar ter zelfder tijd wordt rekening gehouden met niet-renale factoren waardoor zijn relatie met GFR met niet-renale factoren waardoor zijn relatie met GFR wordt verbeterd.wordt verbeterd.
““GFR should be estimated from prediction equations that GFR should be estimated from prediction equations that take into account serum creatinine and some or all of take into account serum creatinine and some or all of age, gender, race and body size…In adults, either age, gender, race and body size…In adults, either Cockcroft & Gault or MDRD equations are useful”Cockcroft & Gault or MDRD equations are useful”
NKF – KDOQI 2002NKF – KDOQI 2002
Vergelijkingen voor de voorspelling van GFRVergelijkingen voor de voorspelling van GFR
Cockcroft & GaultCockcroft & Gault : : (140-leeftijd) x gewicht/72 x C(140-leeftijd) x gewicht/72 x Css (x 0.85 bij v.) (x 0.85 bij v.)
MDRD 1MDRD 1 170 x C170 x Css -0.999-0.999 x lft x lft -0.176-0.176 x (0.762 bij v.) x (1.180 bij zwart) x x (0.762 bij v.) x (1.180 bij zwart) x
UrUrss -0.170-0.170 x Alb x Alb +0.318+0.318..
MDRD 2 MDRD 2 (vereenvoudigde versie)(vereenvoudigde versie)
186 x C186 x Css -1.154-1.154 x lft x lft -0.203-0.203 x (0.742 bij V.) x (1.212 bij zwart) x (0.742 bij V.) x (1.212 bij zwart)
Voor pediatrieVoor pediatrie
Formule van SchwartzFormule van Schwartz : :
GFR (mL/min/1.73 mGFR (mL/min/1.73 m22) =) =
0.55 x L (cm) / Cs0.55 x L (cm) / Cs
Echter niet bruikbaar voor enzymatische Echter niet bruikbaar voor enzymatische methodenmethoden
De MDRD formule (2000)De MDRD formule (2000)
De afgekorte MDRD (4-v) hoeft geen ureum en albumine De afgekorte MDRD (4-v) hoeft geen ureum en albumine metingmeting
90 % van de patiënten vallen binnen de 30 % van de 90 % van de patiënten vallen binnen de 30 % van de ware GFRware GFR
NKDEPNKDEP
The National Kidney Disease Education ProgramThe National Kidney Disease Education Program recommends that clinical laboratories use the current recommends that clinical laboratories use the current MDRD equation without changing the calibration of the MDRD equation without changing the calibration of the serum creatinine assays (???).serum creatinine assays (???).
Re-calibrationRe-calibration of serum creatinineof serum creatinine to be traceable to to be traceable to the ID-MS reference methods should be introduced at the ID-MS reference methods should be introduced at the same time as the revised MDRD equation that has the same time as the revised MDRD equation that has coefficients appropriate for use with zero-biased coefficients appropriate for use with zero-biased creatinine method. creatinine method.
The revised MDRD equation was expected in de fall The revised MDRD equation was expected in de fall of 2005 ???of 2005 ???
Vergelijking tussen twee klaringsmethoden: Jaffé vs Vergelijking tussen twee klaringsmethoden: Jaffé vs CrCr5151EDTA (EDTA (mededeling Prof Dr Thienpont, UGentmededeling Prof Dr Thienpont, UGent))
Correlaties tussen MDRDs op basis van Correlaties tussen MDRDs op basis van verschillende bepalingsmethoden Iverschillende bepalingsmethoden I
MDRD berekend uit MDRD berekend uit
creatininewaardencreatininewaarden
bekomen uit de bekomen uit de enzymatische enzymatische methode en de Jaffé methode en de Jaffé methodemethode
MDRD Enz vs MDRD Jaffé
y = 1,0251x + 0,8513
R2 = 0,9972
0
10
20
30
40
50
0 10 20 30 40 50
MDRD Enz
MDRD
Jaffé
Correlaties tussen MDRDs op basis van Correlaties tussen MDRDs op basis van verschillende bepalingsmethoden IIverschillende bepalingsmethoden II
MDRD berekend uit MDRD berekend uit
creatininewaardencreatininewaarden
bekomen uit de bekomen uit de Isotope Dilution MS Isotope Dilution MS methode en de Jaffé methode en de Jaffé methodemethode
MDRD IDMS vs MDRD Jaffé
y = 1,0154x + 0,987
R2 = 0,9983
0
10
20
30
40
50
0 10 20 30 40 50
MDRD IDMS
MD
RD
Jaf
fé
Correlaties tussen MDRDs op basis van Correlaties tussen MDRDs op basis van verschillende bepalingsmethoden IIIverschillende bepalingsmethoden III
MDRD berekend uit MDRD berekend uit
creatininewaardencreatininewaarden
bekomen uit de bekomen uit de Isotope Dilution MS Isotope Dilution MS methode en de methode en de Enzymatische Enzymatische methodemethode
MDRD IDMS vs MDRD Enz
y = 0,9893x + 0,1499
R2 = 0,9983
0
10
20
30
40
50
0 10 20 30 40 50
MDRD IDMS
MDRD
Enz
Creatinine klaring in de pediatrie (labo AZG)Creatinine klaring in de pediatrie (labo AZG)
Leeftijd CREAJAF CREAJAFUCREAJAFC
L CREA CREAU CREACL
mg/dL mg/dL mL/min mg/dL mg/dL mL/min
13,58 0,85 132 108 0,65 135 144
9,53 0,59 60,9 89,6 0,4 64,7 140
9,46 0,85 87,3 91,3 0,63 82,5 116
9,46 0,85 102 133 0,63 98,3 173
9,46 0,85 35 45,8 0,63 36,5 64,4
9,81 0,57 72,3 65,7 0,36 84,3 121
6,89 0,62 46,1 42,3 0,46 51,8 64,1
Klaring met Jaffé Cr vs klaring enzymatische Cr
y = -0,006x2 + 2,1807x - 15,691
R2 = 0,91390
50
100
150
200
0 50 100 150
CC Jaffé
CC
En
zym
atis
ch
Top Related