Xin chào các bạn!
Tôi tên Bùi Hoàng Hiệp, lớp D12DT1
Sau đây là bài thuyết trình của tôi:
1.Các công việc cụ thể khi chuẩn bị một bài thuyết trình ?
Bao giờ cũng vậy khâu chuẩn bị thường tốn nhiều thời gian nhất, vì chuẩn bị
kỹ càng, tỉ lệ thành công sẽ càng lớn. Ở bước này chúng ta sẽ liệt kê ra danh sách
các việc cần làm, nhưng không thể thiếu các việc chính sau:
Chuẩn bị nội dung: Khi chuẩn bị nội dung, chúng ta phải phân tích, rồi liệt
kê các ý chính, ý phụ và sắp xếp theo trình tự ưu tiên nêu còn thời gian thì sẽ cho
thêm các ý phụ minh họa cho bài diễn thuyết.
Chuẩn bị thông tin: Trong thời đại công nghệ thông tin như hiện nay, mọi
thứ được luôn được cập nhật và đổi mới liên tục. Vì vậy, những thông tin của bài
thuyết trình phải là thông tin được cập nhật mới nhất, chính xác nhất, và thông tin
chúng ta có thể thu thập từ nhiều nguồn. Tuy nhiên những thông tin, ý tưởng đó
phải được sắp xếp một cách logic hoặc thêm, bớt nếu cần thiết.
Tìm hiểu văn hóa: Mỗi vùng, miền, tổ chức hay quốc gia, họ đều có những
văn hoá và nguyên tắc ứng xử khác nhau. Bạn sẽ gặp khó khăn, thậm chí thất bại
nếu vi phạm những nguyên tắc đó. Nên trước khi thuyết trình, chúng ta cần tìm
hiểu về văn hoá của tổ chức hay quốc gia mà ta sẽ thuyết trình để có lối ứng xử
phù hợp.
Tìm hiểu về khán giả: Trong binh pháp của Tôn Tử có câu “Tri kỷ tri bỉ,
bách chiến bách thắng” (Biết người biết ta, trăm trận trăm thắng). Trong thuyết
trình cũng vậy, khi bạn càng hiểu về khán giả thì bạn càng tự tin và đáp ứng đúng
nhu cầu của khán giả khi thuyết trình, và cố gắng tìm hiểu những vấn đề mà họ
quan tâm để có thể lồng ghép vào bài thuyết trình. Một trong những bí quyết thành
công của người thuyết trình đó là họ luôn luôn ở thế chủ động và làm chủ khán
phòng trong mọi tình huống.
Xây dựng mục tiêu: Thông thường khi thuyết trình, điều hiển nhiên chúng
ta phải biết mục đích mình nói là để làm gì, mục tiêu mình nói để được cái gì? Tuy
nhiên, đôi khi những điều quá hiển nhiên đó bị chúng ta lại xem nhẹ, vậy sau bài
thuyết trình khán giả có hiểu rõ điều chúng ta muốn truyền đạt là gì? Họ được yêu
cầu làm gì? Và tại sao lại như thế? v.v.v… Với những điều càng cơ bản này, ta lại
càng phải xác định rõ ràng, và không được phép chủ quan.
Tìm kiếm chủ đề: Khi chọn chủ đề, ta nên chọn chủ đề khán giả quan tâm,
chủ đề mới mang tính thời sự, hoặc chủ đề mà ta rỏ nhất.
Xác định mục đích: Tại sao bạn lại tham gia buổi thuyết trình này? Bạn
muốn truyền đạt thông tin gì đến khán giả? Bạn muốn khán giả làm gì sau buổi
thuyết trình? Khi xác định rỏ mục đích bạn sẽ biết mình phải làm gì, tập trung vào
đâu và phương pháp nào là thích hợp nhất.
Đó là nhưng việc không thể thiếu ở khâu chuẩn bị. Còn bây giờ chúng ta sẽ qua
bước tiếp theo xây dựng bài thuyết trình. Thông thương, một bài thuyết trình chúng
ta sẽ có 3 phần: Mở bài, Thân bài và Kết luận.
Mở bài: phần mở bài bao giờ cung quan trong nhất. Theo nghiên cứu của
các chuyên gia thì chúng ta chỉ có 20 giây đề gây ấn tượng ban đầu cho khán giả
bằng các hành vi phi ngôn ngữ, và chúng ta chỉ có 4 phút đầu tiên để gây ấn tượng
với khán giả bằng những nội dung chúng ta nói. Thính giả có tiếp tục nghe hay
không phục thuộc rất nhiều vào những giây phút đầu tiên này và cách ta thu hút sự
chú ý của họ.
Để gây ấn tượng ngay từ phút đầu tiên bạn phải nắm được tâm lý khán giả. Nguyên
tắc đầu tiên là phải biết tập trung sự chú ý của khán giả. Chuyển họ từ trạng thái
làm việc riêng sang trạng thái lắng nghe ta. Đây chính là điểm mấu chốt của việc
điều khiển đám đông, ta phải biết cách khán giả về trạng thái đó là chuẩn bị lắng
nghe bài thuyết trình của ta bằng một số cách phổ biến sau:
Dùng ví dụ, minh họa.
Kể một mẩu chuyện có liên quan đến chủ đề.
Dùng các câu hoặc tình huống gây sốc. Ta có thể đưa ra các câu nói hoặc tình
huống ngược lại với vấn đề khán giả đang quan tâm để gây sự chú ý.
Số liệu thống kê, câu hỏi hoặc trích dẫn giúp ta có thế thu hút được sự chú ý của
thính giả.
Ta cũng có thể nói lên cảm tưởng của bản thân khi bắt đầu thuyết trình để có
được sự đồng cảm của thính giả.
Một hài hước hay làm thu hút sự chú ý của thính giả.
Sau khi thu hút sự chú ý của thính giả, điều chúng ta cần làm tiếp theo là cho họ
biết mục đích của bài thuyết trình là gì, họ sẽ nhận được gì từ đó, và giới thiệu khái
quát những nội dung chính và lịch trình. Điều này giúp cho người nghe có định
hướng để nắm bắt được từng nội dung của bài thuyết trình.
Thân bài: Phần thân bài là phần truyền đạt nội dung, bạn phải lựa chọn đâu
là thông tin bắt buộc khán giả phải biết, đâu là thông tin cần biết và nên biết, sau
đó sắp xếp chung theo thứ tự ưu tiên: bắt buộc, cần và nên. Tránh đưa quá nhiều
nội dung vào bài thuyết có thể gây phản ứng ngược lại làm khán giả rối trí không
nhớ được gì.
Kết bài: Phần này chúng ta sẽ tóm tắt lại những ý chính ta đã trình bày và
cũng chính là thông điệp cuối cùng ta gửi đến khán giả. Bạn có thể tham khảo ba
cách sau:
Thông báo trước khi kết thúc: Ta sẽ thể hiện bằng những cụm từ như:
Tóm lại…, để kết thúc, tôi tóm tắt lại… hoặc trước khi chia tay, tôi xin tóm tắt lại
những gì đã trình bày…
Tóm tắt điểm chính: Với cách này ta sẽ tóm tắt lại những điểm chính giúp
khán giả nhớ khái quát và lâu hơn về nội dung ta đã thuyết trình.
Thách thức và kêu gọi: Một lần nữa ta nhấn mạnh lại thông điệp muốn
truyền đạt tới thính giả và các cam kết để thực hiện thông điệp đó. Trong phần này
ta có thể dùng một số động từ mạnh để hô khẩu hiệu: Quyết tâm, Sẵn sàng… hoặc
có thể kêu gọi sự cam kết bằng hành động cụ thể như vỗ tay, giơ tay biểu quyết
hoặc thực hiện ngay.
Bây giờ chúng ta đã có được nội dung bài thuyết trình, chúng ta sẽ sang phần cuối
cùng đó là phần luyện tâp.
Luyện tập: Là phần rất quan trọng để bạn nắm vững nội dung, và chỉnh sửa
những chỗ chưa chính xác trong bài thuyết trình.
Trước tiên bạn ghi những ý chính ra giấy, luyện tập trước gương, hoặcbạn có thể
ghi âm hoặc quay video để nghe lại và chỉnh sửa những phần bị lỗi. Tuy nhiên để
hiệu quả hơn, bạn nên luyện tập trước một vài người hoặc một nhóm bạn, nhờ mọi
người góp ý, và rút kinh nghiệm cho mình. Trong quá trình luyện tập bạn lưu ý
diễn đạt thật thoải mái và tự nhiên, điều chỉnh giọng nói truyền cảm, và đủ to để
người ngồi xa nhất có thể nghe thấy, bạn cũng đường bỏ qua những ngôn ngữ cơ
thể, sắc mặt biểu cảm, ánh mắt bao quát, cử chỉ tay hay động tác cơ thể sẽ thu hút
sự chú ý của khán giả hơn.
Đó là toàn bộ những vấn đề cơ bản nhất mà bạn cần nắm được khi
chuẩn bị một bài thuyết trình. Hãy luôn luôn trau dồi học hỏi them về kỹ năng
thuyết trình bởi nó rất cần thiết cho cuộc sống của mỗi chúng ta. Cuối cùng,
chúc các bạn thuyết trình hiệu quả!
2.Lối sống của sinh viên Việt Nam trong thời hiện tại?
Việc xây dựng phong cách sống, lối sống văn hóa lành mạnh hiện đang là vấn đề
được quan tâm trong trong công cuộc xây dựng cuộc sống mới xã hội chủ nghĩa
của nước ta hiện nay. Sinh viên là lớp thanh niên trí thức đại diện và quyết định
tương lai đất nước, chính vì thế việc bàn về lối sống của sinh viên là một điều quan
trọng và hết sức cần thiết. Nói đến sinh viên Việt Nam tức là nói đến một thế hệ trẻ
đầy sức sống và sức sáng tạo. Họ nắm trong tay tri thức của thời đại, chìa khóa mở
ra cánh cửa cho tiến bộ xã hội nói chung và sự phát triển đất nước nói riêng. Về
mặt số lượng, sinh viên là một lực lượng không nhỏ. Hiện cả nước có khoảng gần
120 trường đại học, cao đẳng; trung bình mỗi trường có khoảng 6000 sinh viên
theo học. Thử nhân lên bạn sẽ được một con số khổng lồ: 720 000 người, gần bằng
dân số trung bình của một tỉnh. Về mặt chất lượng, sinh viên là lớp người trẻ được
đào tạo toàn diện và đấy đủ nhất, bao gồm các chuyên ngành học trên khắp các
lĩnh vực tự nhiên, xã hội, khoa học… chịu ảnh hưởng của nhiều yếu tố: chuyên
ngành theo học, sự phân bố các trường, khu vực sinh sống và học tập…, lối sống
của sinh viên Việt Nam nhìn chung cực kỳ đa dạng và phong phú. Tuy nhiên ta có
thể phân chia lối sống của sinh viên theo hai hướng: tích cực và tiêu cực. Lối sống
tích cực là lối sống văn hóa, lành mạnh, phù hợp với sự phát triển xã hội, có tác
dụng thúc đẩy sự hoàn thiện cá nhân nói riêng và thúc đẩy tiến bộ xã hội nói
chung. Lối sống tiêu cực, ngược lại, là lối sống không lành mạnh, có tác động xấu
đến sự phát triển con nguời nói riêng và kìm hãm sự đi lên của đất nước nói chung.
Trước hết, hãy bàn vế lối sống của sinh viên Việt Nam với những biểu hiện tích
cực của nó. Điểm nổi bật đầu tiên khi ta nghĩ về sinh viên, đó là những con người
năng động và sáng tạo. Chính sinh viên là những người tiên phong trong mọi công
cuộc cải cách, đổi mới về kinh tế, giáo dục…Trong đầu họ luôn đầy ắp các ý tưởng
độc đáo và thú vị; và họ tận dụng mọi cơ hội để biến các ý tưởng ấy thành hiện
thực. Không chỉ chờ đợi cơ hội đến, họ còn tự mình tạo ra cơ hội.Đã có nhiều sinh
viên nhận được bằng phát minh , sáng chế; và không ít trong số những phát minh
ấy được áp dụng, được biến thành những sản phẩm hữu ích trong thực tiễn. Với thế
mạnh là được đào tạo vừa toàn diện vừa chuyên sâu, sinh viên có mặt trong mọi
lĩnh vực của đời sống kinh tế, xã hội của đất nước. Trong học tập, sinh viên không
ngừng tự đổi mới phương phấp học sao cho lượng kiến thức họ thu được là tối đa.
Không chờ đợi, thụ động dựa vào thầy cô, họ tự mình đọc sách, nghiên cứu, lấy
thông tin, tài liệu từ mọi nguồn. Phần lớn sinh viên đều có khả năng thích nghi cao
với mọi môi trường sinh sống và học tập. Họ không chỉ học tập trong một phạm vi
hẹp ở trường, lớp; giới trẻ ngày nay luôn phát huy tinh thần học tập ở mọi nơi, mọi
lúc. Không chỉ lĩnh hội tri thức của nhân loại, sinh viên Việt Nam còn tiếp thu
những cái hay, cái đẹp trong mọi lĩnh vực khác như văn hóa, nghệ thuật… Sự năng
động của sinh viên còn được thể hiện ở việc tích cực tham gia các hoạt động xã hội
như y tế, từ thiện…Ngoài giờ học, những sinh viên-tuyên truyền viên hiến máu
nhân đạo lại ngược xuôi đi lại mang kiến thức về hiến máu đến mọi người, mọi
nhà… Bằng sự năng động, sinh viên luôn tự cập nhật thông tin, kiến thức, làm mới
mình phù hợp với sự thay đỏi và phát triển của xã hội. Rõ ràng, năng động và sáng
tạo là những ưu điểm nổi bật của sinh viên Việt Nam thời đại mới. Thứ hai, chính
vì năng động và sáng tạo nên sinh viên Việt Nam luôn thể hiện mình là những con
người táo bạo và tự tin. Sinh viên dám nghĩ , dám làm, dám chịu thử thách. Các ý
tưởng độc đáo không chỉ nằm trong suy nghĩ mà luôn được thử nghiệm trong thực
tế. Có thể thành công hoặc thất bại, song họ không hề chùn bước. Với họ, mỗi lần
thất bại lại làm họ tự tin hơn với nhiều kinh nghiệm hơn. Đứng trước cha anh, họ
luôn tự tin vào chính mình. Họ tin rằng với những tri thức mình có trong tay, với
những gì họ đã, đang và sẽ làm, các bậc cha anh sẽ tự hào về họ.Tự tin nhưng
không kiêu- đó chính là sinh viên Việt Nam. Phần lớn sinh viên đều rất khiêm tốn,
họ không bao giờ nghĩ rằng như thế là mình đã hơn các bậc tiền bối. Trong suy
nghĩ của họ, họ còn thiếu nhiều lắm, nhất là kinh nghiệm và sự từng trải. Chính vì
thế, khi quyết định một điều gì, sinh viên không bao giờ quên tham khảo ý kiến
của những người xung quanh, đặc biệt là bậc cha chú của mình. Và khi đã nhận
được sự ủng hộ của lớp người đi trước, họ thêm tự tin thực hiện ý định của mình.
Táo bạo song sinh viên không hề liều lĩnh. Trước khi thực hiện một việc gì, họ
luôn tính toán, xem xét vấn đề một cách thận trọng. Nói rằng táo bạo, nghĩa là
trước đó chưa có ai dám làm, dám thử nghiệm, họ là người đầu tiên thực hiện, chứ
không phải họ đâm đầu thực hiện một việc mà họ không biết tỉ lệ thành công của
mình. Khi cảm thấy mình đã có đủ mọi điều kiện cần thiết, họ mới bắt tay vào thực
hiện. Một điều quan trọng đáng nói ở đây, đó là nếu gặp rủi ro thất bại thì họ sẵn
sàng chấp nhận như một chuyện đương nhiên tất yếu sẽ xảy ra, tức là có thất bại thì
thất bại ấy cũng nằm trong kế hoạch. Họ dám nhìn thẳng vào thất bại và vượt qua
nó. Tóm lại, táo bạo và tự tin cũng là điểm rất đáng quý trong lối sống của sinh
viên Việt Nam. Thứ ba, phong cách độc lập trong cuộc sống cũng như trong học
tập cũng góp phần xây dựng một hình tượng đẹp về sinh viên Việt Nam. Không
giống như sinh viên các thế hệ trước chỉ biết sống phụ thuộc vào gia đình, sinh
viên ngày nay đã biết thân tự lập thân. Không chỉ riêng việc học tập, mà mọi vấn
đề khác trong cuộc sống đều được sinh viên giải quyết trong sự chủ động. Nếu như
trong quá khứ, sinh viên còn chờ đợi tiền chu cấp của gia đình mỗi đầu tháng thì
ngày nay mọi chuyện dường như đã khác đi rất nhiều. Ngoài giờ học, họ tìm việc
làm kiếm thêm tiền mua sách vở hay phục vụ cho những chi tiêu thường ngày
khác. Nhiều người không chỉ lo được cho bản thân mà còn có thể giúp đỡ những
người bạn khác thiệt thòi hơn mình, hay giúp đỡ gia đình ngay cả khi họ vẫn còn
ngồi trong gảng đường đại học. Những con người ấy thật đáng khâm phục, xứng
đáng trở thành những gương mặt tiêu biểu đại diện cho sinh viên Việt Nam thời đại
mới. Ngoài ra, sinh viên Việt Nam còn được thừa hưởng một truyền thống tốt đẹp
của dân tộc, đó là truyền thống hiếu học. Sinh viên Việt Nam mọi thời đại luôn
ham học, ham hiểu biết. Họ khao khát tìm tòi, khám phá chân trời tri thức. Họ say
mê với những điều mới lạ. Thủa xưa học trò nghèo không có tiền mời thầy dạy,
đứng ngoài lớp học nghe trộm lời thầy giảng bên trong. Không có tiền mua sách
vở, dầu đèn, họ lấy que làm bút, lấy lấ làm vở, lấy đom đóm làm đèn. Tất cả đều vì
lòng ham học, ham kiến thức. Ngày nay tuy điều kiện học đã tốt hơn cha ông
nhưng sinh viên Việt Nam vẫn phải vượt qua nhiều khó khăn khác để đến với chân
trời tri thức. Có những người dù bị tật nguyền vẫn đi học như bao bạn bè cùng
trang lứa khác, họ không những tần mà không phế mà còn trở thành những sinh
viên giỏi, làm được nhiều điều cho gia đình, đất nước. Có những người dù gia đình
gặp nhiều khó khăn, bất hạnh, khiến họ phải bôn ba kiếm sống không được học
hành đến nơi đến chốn vẫn mang trong mình khát vọng được chiếm lĩnh tri thức
nhân loại; và khi có cơ hội họ lại đi học trở lại, với niềm hạnh phúc lớn lao. Ham
học, ham hiểu biết chính là động lực cho việc lĩnh hội tri thức của sinh viên.
Không thỏa mãn với những gì được dạy trong truờng, họ tự mình học thêm bên
ngoài, qua sách báo, qua bạn bè khắp nơi. Thêm vào đó, siêng năng cần cù, chịu
thương chịu khó của sinh viên Việt Nam cũng là một đức tính cần được nói đến.
Nhiều sinh viên sinh ra ở những miền đất còn nghèo khó của đất nước nhưng họ
biết khắc phục những khó khăn ấy để học tốt. Không phải không có những sinh
viên với những bữa cơm chỉ hai nghìn đồng mà ngày ngày vẫn đến giảng đường
đều đặn, vẫn có mặt tại thư viện trường mỗi buổi chiều, tối tối vẫn đạp xe đi dạy
thêm hay làm thêm. Biết mình không được như bạn bè, có những trang thiết bị
hiện đại riêng phục vụ học tập, những sinh viên nghèo tận dụng mọi nguồn trợ
giúp từ nhà trường, mượn tài liệu của bạn bè, tận dụng sự giúp đỡ của các tổ chức
khuyến học. Sống và học tập trong bao khó khăn, nhiều sinh viên vẫn giữ vững và
liên tục là sinh viên xuất sắc trong nhiều năm học đại học, cao đẳng. Họ thực sự
xứng đáng nhận được sự khâm phục, ngưỡng mộ từ tất cả mọi người. Rồi, phải kể
đến những sinh viên Việt Nam đi du học ở nước ngoài. Bạn bè quốc tế luôn nói về
đức tính siêng năng cần cù của sinh viên Việt Nam với sự khen ngợi và khâm phục
chân thành. Đức tính ấy cũng bắt nguồn từ truyền thống tốt đẹp của dân tộc, ngày
càng được giữ vững và phát huy bởi thannh niên Việt Nam. Một biểu hiện tích cực
nữa trong lối sống của sinh viên Việt Nam là phong cách tự khẳng định mình.
Không chỉ sinh viên mà giới trể ngày nay nói chung đều thích tự khẳng định mình.
Đó là một thế mạnh không phải mọi tầng lớp đều có được. Phải thực sự có tri thức
và đủ tự tin thì mới dám tự khẳng định mình. Sánh ngang vai cùng các tầng giới
khác, sinh viên Việt Nam luôn tạo ra được thế đứng cho mình. Dù trong bất cứ lĩnh
vực nào sinh viên cũng tự tin vào tiếng nói của mình. Họ đã chứng minh cho chúng
ta thấy được sức mạnh của họ, vai trò to lớn của họ trong công cuộc xây dựng đất
nước và phát triển xã hội. Chúng ta không thể coi thường hay hạ thấp vai trò quan
trọng của sinh viên. Lối sống hiện đại, mới mẻ của sinh viên Việt Nam ngày nay
cũng là một điều tốt. Với sự phát triển của nền kinh tế thị trường cộng với sự tiến
bộ nhanh chóng của khoa học kỹ thuật, cơ chế thoáng, mở trong lối sống giúp cho
sinh viên Việt Nam dễ dàng hơn trong việc tiếp thu kiến thức cũng như tinh hoa
văn hóa nhân loại. Cuộc sống hướng ngoại tạo thuận lợi cho việc theo kịp với sự
phát triển của nước ngoài nói riêng và tiến bộ của toàn xã hội nói chung. Chúng ta
không còn lo sợ sẽ bị tụt hậu hay chậm tiến so với các nước khác. Đặc biệt là trong
xu thế hội nhập kinh tế, toàn cầu hóa hiện nay thì lối sống hiện đại là một điều
không thể thiếu trong việc xây dựng cơ sở vật chất cho sự phát triển sự phát triển
của đất nước. Như vậy, ta có thể nói lối sống của sinh viên Việt Nam hiện nay có
rất nhiều biểu hiện tích cực. Nhìn chung, những biểu hiện ấy khá rõ rệt trong đa số
sinh viên, và đáng được ngợi khen. Tuy nhiên, bên cạnh những biểu hiện tích cực
đã kể trên, những biểu hiện tiêu cực trong lối sống của sinh viên Việt Nam hiện
nay cũng không phải là ít. Nét tiêu cực lớn nhất, đáng báo động nhất trong giới
sinh viên hiện nay chính là về vấn đề tư tưởng. Có thể nói chưa bao giờ sinh viên
Việt Nam lại sống thiếu lý tưởng như hiện nay. Nếu như ngày trước lý tưởng xã
hội chủ nghĩa luôn sục sôi trong mỗi thanh niên Việt Nam, thì ngày nay để tìm
được một sinh viên như thế quả là không dễ. Thậm chí có những người không hiểu
lý tưởng ấy là gì ! Họ sống và học tập chỉ vì chỉ để đạt được mục đích cá nhân nào
đó. Hoặc thậm chí có người chẳng có mục đích gì. Sống thiếu niềm tin, mục đích
là một điểm yếu cúa giới trẻ ngày nay. Thế giới quan của một số sinh viên nhiều
khi còn lệch lạc, không đúng với thế giới quan mà con người mới xã hội chủ nghĩa
cần phải có. Đó là thế giới quan Mác-Lênin và tư tưởng Hồ Chí Minh. Dưới sự tác
động ồ ạt của nền kinh tế thị trường, dường như giới trẻ ngày nay luôn nhìn sự vật
hiện tượng với cái nhìn của con người tư bản chủ nghĩa. Nhiều người trong số họ
không tin vào chế độ xã hội chủ nghĩa, chỉ nhìn thầy những điểm không tốt của chế
độ ta. Đó là cái nhìn thiển cận, lệch lạc chỉ nhìn từ một phía chưa thấy được bản
chất sự việc. Đành rằng trong công cuộc xây dựng chủ nghĩa xã hội của nước ta có
nhiều thiếu sót, đôi lúc còn sai lầm nghiêm trọng, nhưng đó là do ta chưa thực hiện
đúng các nấc thang trong quá trình xây dựng, bên cạnh đó còn bị các thế lực thù
địch phá hoại; chế độ xã hội chủ nghĩa tự thân nó là tốt đẹp và ta phải có niềm tin
vào nó. Tuy nhiên nhiều sinh viên không ý thức được điều này, đánh mất niềm tin
vào bản chất của chủ nghĩa xã hội. Điều đó hết sức quan trọng, bởi những người
chủ tương lai của đất nước mà lại không in vào những gì cha ông ta đang xây
dựng, đang hướng đất nước đi theo, thì làm sao có thể chèo lái con thuyền đất nước
một cách vững vàng được? Nét tiêu cực trong lối sống của sinh viên còn thể hiện
trong việc nhìn nhận một cách sai lầm về giá trị cuộc sống. Đó là hiện tượng sùng
bái giá trị vật chất. Nhiều thanh niên lấy đồng tiền làm thước đo giá trị trong cuộc
sống. Đó là thang giá trị của xã hội tư bản chủ nghĩa. Trong xã hội ấy, kẻ có tiền là
kẻ mạnh. Chính vì thế, không ít sinh viên con nhà giàu đã sử dụng đồng tiền gây ra
nhiều chuyện sai trái: mua điểm, chèn ép bạn bè…Lối sống hưởng thụ dẫn đến
nhiều vấn đế tiêu cực khác trong sinh viên. Tệ nạn xã hội, thái độ không đúng đắn
đối với lao động xảy ra nhiều trong sinh viên. Chủ nghĩa cá nhân có xu hướng tăng
trong giới trẻ ngày nay. Nhiều người chỉ quan tâm tới những lợi ích cá nhân truớc
mắt mà quên mất lợi ích tập thể, thậm chí chà đạp lên lợi ích của ngưới khác. Vì
đồng tiền, vì lợi ích cá nhân, một số thanh niên còn bất chấp tất cả: luật pháp, gia
đình, bạn bè…Một số khác sống không động chạm đến ai, nhưng cũng không quan
tâm đến ai. Chỉ cần biết đến mình, còn người khác thì mặc kệ kiểu “đèn nhà ai nấy
rạng”. Điều đó cũng khó mà chấp nhận được trong một đất nước theo chế độ xã hội
chủ nghĩa. Lối sống thực dụng trong sinh viên bắt nguồn từ cuộc sống gắn với sự
phát triển của nền kinh tế thị trường. Sùng bái đồng tiền, làm tất cả để đạt được
mục đích của mình bất chấp thủ đoạn; coi những vấn đề tiêu cực nảy sinh trong
cuộc sống là tất yếu không những không thể thiếu mà còn rất quan trọng và hữu
ích trong việc đạt mục đích cá nhân. Cái nhìn thực tế không ảo tưởng viển vông,
không mơ mộng hóa sự việc là điều tốt, song tới mức thực dụng thì lại là chuyện
khác. Thái độ bi quan, chán đời xuất hiện ở một số sinh viên cũng cần phải phê
phán. Trong khi phần lớn thanh niên đều cố gắng sống và học tập vì tương lai, ít
nhất vì lợi ích của bản thân, thì lại có những người chỉ vì những chuyện nhỏ nhặt
không đâu mà không tha thiết gì cuộc sống. Đôi khi chỉ vì bị thất tình hay không
đạt được một điều mong muốn mà họ khép chặt cánh cửa tâm hồn không thèm
quan tâm tới chuyện xung quanh, mặc kệ ra sao thì ra. Có người thậm chí còn tự tử
vì lí do nay nọ. Những chuyện như thế nghe thật nực cười nhưng không thể không
nhắc tới. Theo các con số thống kê thì các vụ tự tử trong sinh viên xảy ra ngày
càng nhiều, nguyên nhân của các vụ tự tử đó thường là do chuyện tình cảm đổ vỡ
(!). Tại sao cuộc sống có bao điều phải làm, và bao điều tốt đẹp để tận hưởng mà
họ lại hành động một cách mê muội mù quáng như vậy? Khách quan mà nói thì
những nét tiêu cực trong lối sống của sinh viên Việt Nam hiện nay vẫn còn nhiều
điều nữa cần được xem xét, song trong phạm vi một bài tiểu luận tôi chỉ muốn đề
cập đến những điểm cơ bản dễ nhận thấy nhất như đã nói ở trên. Vấn đề quan trọng
ở đây không phải là chỉ nêu ra rồi bỏ đấy. Chúng ta cần phải làm điều gì đó giúp
sinh viên nhận thức được những sai lầm trong lối sống của mình để từ đó xây dựng
cho mình một lối sống tích cực, lành mạnh. Nhà trường, cụ thể là các trường đại
học, cao đẳng có vai trò rất quan trọng trong việc giáo dục nhận thức cho sinh viên.
Đây chính là nơi có nhiệm vụ đào tạo những thế hệ công dân mới, người chủ tương
lai của đất nước. Không chỉ cung cấp kiến thức về các vấn đề khoa học, xã hội,
những tri thức mới nhất, cập nhật nhất của nhân loại mà nhà trường còn có nhiệm
vụ giáo dục giá trị sống cho thanh niên, sinh viên. Độc lập dân tộc và chủ nghĩa xã
hội phải là tiêu chuẩn trước tiên của những định hướng giá trị trong thanh niên,
sinh viên Việt Nam hiện nay. Đây là nhiệm vụ chính trị cơ bản của nhà trường, của
hệ thống giáo dục nước ta. Vì vậy, trong các nội dung, chương trình giáo dục,
trong các hoạt động ngoại khóa… phải làm cho quan điểm trên thấm nhuần vào
mọi lĩnh vực hoạt động của sinh viên. Nhà trường cần giáo dục cho sinh viên thấy
rằng để có được cuộc sống hòa bình, độc lập như ngày nay biết bao thế hệ cha ông
đã phải ngã xuống đổi bằng xương máu. Từ đó, giúp sinh viên nhận thức được
nhiệm vụ của mình là phải giữ gìn, bảo vệ vững chắc nền độc lập tự do của Tổ
quốc; quyết tâm thực hiện thắng lợi sự nghiệp đổi mới của đất nước dưới sự lãnh
đạo của Đảng, vì một nước Việt Nam dân giàu nước mạnh, xã hội công bằng, dân
chủ văn minh. Đây chính là định hướng giá trị sống chân chính, lý tưởng sống cao
đẹp cần có trong thanh niên, sinh viên. Việc giáo dục cho sinh viên có một cái nhìn
đúng đắn đối với lao động cũng là một nhiệm vụ quan trọng của nhà trường. Hiện
nay, bên cạnh những sinh viên biết yêu lao động, có thái độ đúng đắn với người lao
động thì vẫn còn một sồ sinh viên có biểu hiện ngược lại. Một số lười lao động, coi
lao động là gánh nặng; nhìn người lao động, đặc biệt là lao động thủ công tay chân
với con mắt coi thường khinh miệt. Nhà trưòng cần kêt hợp giáo dục kiến thức với
giáo dục lao động thực tiễn, nhẵm xây dựng trong sinh viên tình yêu lao động. Dù
làm gì, ở đâu, con người có hiểu biết, có tự trọng đều phải biết lấy hiệu quả hành
động của mình làm thước đo giá trị. Yêu lao động, lao động hết mình, tiết kiệm, có
hiệu quả cao… phải là định hướng giá tị sống thường trực của người sinh viên Việt
Nam hiện nay. ý thức, trách nhiệm cao trong công việc, tính năng động, sáng tạo,
hiệu quả cao là chuẩn giá trị chung cho mọi thời đại và lại càng đòi hỏi hơn với xã
hội nước ta. Việc giáo dục trong nhà trưòng còn cần tập trung vào tất cả các khía
cạnh khác của đạo đức. Cần xây dựng trong sinh viên trước hết là lòng nhân ái yêu
thương con người nói chung, yêu đồng bào, đồng chí. Xã hội xã hội chủ nghĩa mà
Đảng và nhân dân ta đang xây dựng là dựa trên chế độ sở hữu công cộng về tư liệu
sản xuất là chủ yếu, mối quan hệ giữa người với người trong xã hội này là mối
quan hệ tập thể tương thân tương ái, vì thế lòng nhân ái yêu thương con người là
một điều vô cùng quan trọng không thể thiếu. Những tiêu chuẩn đạo đức mà sinh
viên Việt Nam cần phải được giáo dục là tiêu chuẩn đạo đức xã hội chủ nghĩa: cần
kiệm, liêm, chính, chí công vô tư. Nhưng nhân tố ấy là cơ sở không thể thiếu được
để xây dựng lối sống theo định hướng xã hội chủ nghĩa. Tác động của những nhân
tố ấy đối với con người luôn luôn diễn ra trong một môi trường xã hội cụ thể, phụ
thuộc vào trạng thái của môi trường ấy, nhưng đồng thời lại là một tác động tích
cực đối với những quan hệ xã hội- kinh tế. Đồng thời cũng cần phải nói đến việc
giáo dục một lý tưởng thẩm mỹ tốt đẹp cho sinh viên. Xây phải đi đôi với chống.
Trong giáo dục nhà trường cần nghiêm khắc, kiên quyết hơn nữa trong việc xử lý
và giáo dục những thành phần bất hảo trong sinh viên. Thực tế cho thấy việc lơi là
trong giáo dục ý thức luôn dẫn đến những hậu quả khôn lường. Tuy nhiên, để công
tác giáo dục đạo đức được hiệu quả, không gì tốt hơn là việc người giáo viên phải
là một tấm gương sáng cho sinh viên noi theo. Hãy thử nghĩ xem, khó có thể có
những sinh viên ưu tú trong một nhà trường mà nơi đó xuất hiện và tồn tại những
điều tiêu cực ngay trong nội bộ giáo viên. Hiện tượng thoái hóa bản chất đạo đức
xã hội chủ nghĩa trong đội ngũ những người thầy trong những năm gần đây dường
như đã trở thành vấn đề nóng hổi. Hiện tượng mua điểm, bán điểm không lẽ chỉ
xảy ra giữa các sinh viên với nhau mà không hề có sự tiếp tay những người thầy
như thế? Rõ ràng, để việc giáo dục sinh viên được hiệu quả, song song với việc
nghiêm khắc đối với học sinh, sinh viên, nhà trường cũng cần phải nghiêm khắc
đối với tình trạng tiêu cực xảy ra trong chính đội ngũ giáo viên của trường. Bên
cạnh việc xử lý, kiểm điểm, phạt nhà trường cần tăng cường hơn nữa công tác biểu
dương khen thưởng những sinh viên, giáo viên không chỉ giỏi chuyên môn ngiệp
vụ mà còn có tinh thần đạo đức tốt như: có trách nhiệm cao trong công tác, học tập,
có hành động, hành vi cử chỉ cao đẹp. Việc làm này có tác dụng động viên khuyến
khích sinh viên, giáo viên xây dựng cho mình lối sống lành mạnh, đúng mực; đồng
thời phát huy những điểm tích cực của mình. Sống trong một tập thể mà xung
quanh mình có bao nhiêu gương sáng như thế hẳn sẽ khó có sinh viên nào lại
không tiến bộ, tích cực trong suy nghĩ cũng như hành động. Vai trò của nhà trường
với hệ thống giáo dục của nó thực sự quan trọng và giữ vị trí chủ đạo. Để phát huy
được vai trò ấy, nhà trường cần xây dựng mối quan hệ mật thiết với các nhân tố
khác như xã hội, gia đình. Nhà trường- gia đình- xã hội là những nhân tố quan
trọng không thể tách rời trong công tác giáo dục tri thức, đạo đức, tư tưởng cho
sinh viên. Tuy nhiên, nói tới nhân tồ nào đi chăng nữa, bản thân sinh viên vẫn đóng
vai trò quyết định trong việc xây dựng cho mình một lối sống văn hóa lành mạnh,
tích cực. Sinh viên, tự thân họ phải nhận thức được tầm quan trọng của vấn đề, từ
đó có những hướng đi đúng đắn cho mình. Trước hết, thanh niên, sinh viên phải ý
thức được vai trò và nhiệm vụ của mình trong công cuộc xây dựng, bảo vệ đất
nước. Thanh niên, sinh viên học sinh chúng ta chính là những người chủ tương lai
của đất nước, người sẽ chèo lái con thuyền đất nước. Vì vậy chúng ta phải có một
lý tưởng Mác xít vững chắc, phải thầm nhuần tư tưởng Hồ Chí Minh để làm kim
chỉ nam cho mọi hành động của mình. Phải xây dựng cho mình một quan điểm giai
cấp rõ ràng, đứng trên lập trường của giai cấp công nhân để nhìn nhận và giải
quyết vấn đề. Có lý tưởng và tư tưởng đúng đắn như vậy, thanh niên, sinh viên mới
có nền tảng để trở thành người chủ của đất nước. Để trở thành những con người
mới xã hội chủ nghĩa như mục tiêu của Đảng và nhà nước ta hiện nay, sinh viên
Việt Nam phải không ngừng học hỏi nâng cao tri thức cho mình; phải nắm vững
khoa học kỹ thuật công nghệ, có trình độ lý thuyết và thực hành để đáp ứng với
yêu cầu công nghiệp hóa và hiện đại hóa. Con người mới Việt Nam bao giờ cũng
quý trọng sự sáng tạo, làm giàu trí tuệ, tâm hồn, mãi mãi nuôi trong lòng những
hoài bão lớn để phục vụ Tổ quốc, phục vụ nhân dân. Thấm nhuần lời dạy của
Lênin: “Dù thế nào chúng ta cũng phải tự đặt cho mình nhiệm vụ…thứ nhất là:
học, thứ hai là: học, thứ ba cũng là: học và sau đó kiểm tra để kiến thức của chúng
ta không chỉ là một từ ngữ vô dụng hoặc một câu nói hợp “mốt”… để kiến thức
thấm sâu vào máu thịt thực sự và hoàn toàn biến thành yếu tố cấu thành của đời
sống.” Thực tế chúng ta thấy con người mới Việt Nam trong thời đại Hồ Chí Minh
đã quyết tâm học tập không những chỉ để hiểu biết khi bước chân vào đời mà còn
muốn chiếm lĩnh đỉnh cao của trí tuệ khoa học để trả nợ cho đời, cống hiến cho đời
bằng việc tạo ra nhiều sản phẩm cho xã hội. Đó chính là ý thức tồn vong và phát
triển của nước Việt Nam mới. Mặt khác, sinh viên chúng ta cần đấu tranh không
khoan nhượng chống mọi biểu hiện tiêu cực ở mọi nơi mọi lúc, không làm ngơ
trước những hoạt động trái pháp luật, vô đạo đức, phản văn hóa, đồng thời phải
bảo vệ lẽ phải, bảo vệ giá trị của cái đẹp, bảo vệ giá trị văn hóa truyền thống, tôn
trọng phong tục tập quán mới. Sinh viên cần kết hợp việc nâng cao trình độ giác
ngộ, rèn luyện thế giới quan và rèn luyện theo tiêu chuẩn đạo đức trong xã hội.
Một điều quan trọng nữa không thể bỏ qua là việc nâng cao tinh thần cảnh giác đối
với âm mưu diễn biến hòa bình, bạo loạn lật đổ của các thế lực phản cách mạng.
Việc hội nhập kinh tế, xu hướng toàn cầu hóa diễn ra mạnh mẽ khắp nơi kéo theo
không chỉ những ưu điểm mà còn có cả những mặt trái tiêu cực của nó. Các giá trị
văn hóa nhiều khi bị đảo lộn. Người chịu ảnh hưởng nhiều nhất của những tác
động trên không ai khác chính là giới trẻ. Kẻ thù của chúng ta có thể lợi dụng cơ
hội này để tiến hành chống phá ta dưới mọi hình thức, mà đối tượng chủ yếu và dễ
bị đánh gục nhất lại chính là thanh niên, sinh viên. Bằng sức mạnh của đồng tiền,
những cám dỗ của thú sống hưởng lạc… chúng dễ dàng lôi kéo giới trẻ vào những
cạm bẫy nguy hiểm. Không có bản lĩnh, thanh niên, sinh viên sẽ bị khuất phục,
chịu đầu hàng và đánh mất mình. Chính vì vậy, hơn bao giờ hết, sinh viên Việt
Nam phải giương cao tinh thần cảnh giác đề phòng mọi âm mưu của kẻ thù. Tóm
lại, trên đây là những ý kiến cá nhân của tôi về vấn đề lối sống trong sinh viên Việt
Nam thời nay, đứng dưới góc nhìn của một sinh viên và một số kiến nghị kèm
theo. Trong phạm vi của một bài tiểu luận tôi hi vọng đã đưa ra được một số gợi ý
hữu ích cho việc xây dựng một lối sống tích cực, lành mạnh trong sinh viên nói
riêng và trong thanh niên Việt Nam nói riêng.
Top Related