STUDEREN AAN DE HOGESCHOOL
OVERZIC
HT
hbo-ople
idin
gen
2011-2
012
STUDENTEN AAN HET WOORDKiezen, studeren en de praktijk
STROOM INVan havo, vwo of mbo naar hbo
Jouw Keuze
EEN BIJZONDERE STUDIE Waarom niet?
2 | 2011-1012 Jouw Keuze
AlgEMENE INfORMATIEAlles wat je moeten weten over een hbo-opleiding
ORIËNTEREN Check de open dagen van alle hogescholen via
studiekeuze123.nl
OvERzIcHT Alle opleidingen van alle hogescholen op een rij
INSTROOM Van vooropleiding naar hbo
STUDEREN & DE PRAKTIJKStudenten delen hun verhaal
4 16
14
6
8 1817
12 19
17
4
12 19
6
20
colofon
Voor nabestellingen kan deze brochure in pakketten van 25 exemplaren worden besteld (zolang de voorraad strekt) bij: EDG Media, t.a.v. Jouw Keuze, Postbus 40266, 3504 AB Utrecht, fax: 030-2417046 of via: www.primaonderwijs.nl/hbo-raad.
inhoud
Redactie: HBO-raad, Marissa Blijham Coördinatie: EDG Media (Sanne Dorland, Bram Lammers) Ontwerp en vormgeving: Menno van der Veen Beeld: Annabel Jeuring, Andy van Tilborg (coverfoto), Arenda Oomen, Arno van Kempen, Ernst Dirksen, FR-Fotografie/Waldo Aikema, Gert Jan Koster, Maarten Sprangh, Avans Hogeschool, Gereformeerde Hogeschool, Hogeschool Zeeland, NHTV internationaal hoger onderwijs Breda, Saxion Hogeschool Druk: IPP Printers Verspreiding: EDG Media
Copyright 2011 Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd, overgenomen of openbaar gemaakt, zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de uitgever. Hoewel de grootst mogelijke zorg is besteed aan de inhoud van dit magazine, kunnen er geen rechten aan worden verleend.
2011-2012Jouw Keuze
OvER DE gRENS Internationale ambities? Bekijk de mogelijkheden
bIJzONDERE STUDIESDe ervaring van studenten
AANMElDEN Regel alles via studielink
AfgESTUDEERDDiploma op zak. En dan?
WEbSITES Begin je oriëntatie online. Handig overzicht van
de websites van alle hogescholen
Jouw Keuze 2011-1012 | 3
In dit nummer van Jouw Keuze vertellen we je alles over
studeren aan de hogeschool. Je vindt een handig overzicht
van alle door de overheid bekostigde opleidingen aan de
hogeschool (dat betekent recht op studiefinanciering). Daarnaast
is er informatie over hoe je je kunt aanmelden, eventuele
instroomregelingen en internationale trajecten. Uiteraard komen
aankomend studenten, studenten die momenteel studeren aan
een hogeschool, en tevens afgestudeerden die inmiddels een baan
hebben, uitgebreid aan het woord. Hun tips en ervaringen kunnen
jou helpen om tot een juiste keuze te komen voor een studie.
bRUg NAAR MAATScHAPPIJDe hogeschool is veel meer dan een opleidingsinstituut. De
meeste studies zijn praktijkgericht, zodat je al snel ervaart welke
carrièremogelijkheden er zijn. De combinatie van theoretische
kennis, onderzoeksvaardigheden en de toepassing daarvan in de
praktijk middels stages en projecten zorgt ervoor dat je na je studie
uit veel verschillende beroepen en uiteenlopende functies kunt
kiezen. Als je na je afstuderen een baan vindt, kun je ook nog
blijven deelnemen aan onderwijsprogramma’s van de hoge-
scholen. Zo kun je bijvoorbeeld verder studeren op masterniveau.
Je volgt dan veelal een internationaal georiënteerde opleiding,
waarna je de titel ‘master’ mag dragen.
KENNIS & PRAKTIJKHogescholen zijn de laatste jaren ontwikkeld tot kennisinstituten.
Er is meer aandacht voor onderzoeken en projecten die in
opdracht van bijvoorbeeld ziekenhuizen en bedrijven in de regio
worden verricht. Studenten krijgen hierdoor veel mogelijkheden
om hun kennis direct in de praktijk toe te passen.
TOEKOMSTStuderen aan de hogeschool betekent: een theoretische basis,
ruime onderzoeksvaardigheden, concreet en praktisch werken,
serieuze stages en ongekend veel internationale mogelijkheden.
Klaar voor jouw toekomst in het hoger beroepsonderwijs?
Test dan op studiekeuze123.nl waar je interesses liggen en zie
wanneer de hogescholen hun deuren voor jou openzetten. Veel
succes met het kiezen van de opleiding die bij jou past! <<
Jouw KeuzeAls het goed is, sluit jij het komend schooljaar af met het halen van je felbegeerde havo-, vwo- of mbo-diploma. Hoogstwaarschijnlijk sta je dan voor de keuze welke vervolgopleiding je gaat doen. Maar hoe maak je nu de juiste keuze? Waar moet je op letten als je een studierichting kiest, welke hogeschool past daar het beste bij en welke vorm van studeren spreekt je het meest aan?
NH
TV
BR
ED
A
4 | 2011-1012 Jouw Keuze
De hogeschool:
Kennis en praktijk ineen
Om toegelaten te worden tot een
hogeschool moet je aan een aantal
voorwaarden voldoen. De eerste
vereiste is een havo-, vwo- of mbo-
diploma. Ook moet je profiel aansluiten bij
de hbo-opleiding die je graag wilt volgen.
Het wordt daarnaast steeds gebruikelijker
dat hogescholen individuele studiekeuze-
gesprekken houden met aankomende
studenten voordat zij zich inschrijven voor
een studie. Doel hiervan is dat je beter kunt
afwegen of je studiekeuze ook de juiste is.
Bij een aantal bijzondere opleidingen,
zoals de kunstopleidingen of de hogere
hotelschool, moet je ook een toelatings-
examen doen. Op grond van een auditie of
presentatie wordt je talent beoordeeld. Pas
na het halen van dit examen kun je worden
ingeschreven. Mocht je niet worden
toegelaten, krijg je veelal advies hoe je je
talenten verder kunt ontwikkelen, om het
een jaar later opnieuw te proberen.
OPlEIDINgSvORMENDe meeste aankomend studenten kiezen
ervoor om voltijd te gaan studeren. Je volgt
dan vier jaar lang hoor- en werkcolleges
aan de hogeschool van jouw keuze. Bij de
meeste opleidingen volg je in je tweede,
derde en soms vierde jaar stages, zodat je
aan de praktijk kunt ruiken. Ook krijg je de
kans een minor (een bijvak) te volgen. In
het vierde jaar studeer je af.
Een hbo-opleiding wordt uitgedrukt in
Steeds meer jongeren kiezen voor een opleiding aan een hogeschool. Op hoge-scholen staat voorop dat je alles wat je leert direct in de praktijk kunt toepassen. Naast hard studeren is werkervaring opdoen dan ook een belangrijk onderdeel van een hbo-opleiding. Je theoretische kennis kun je tijdens stages en projecten direct toepassen op de werkvloer. Vanwege de praktische insteek vinden de meeste studenten na hun opleiding snel een passende baan.
Studenten die al eerder een studie
hebben gevolgd, kunnen vrijstelling
aanvragen. Beschik je over een mbo
4-diploma en wil je een aansluitende
hbo-opleiding volgen, dan kom je hier
meestal voor in aanmerking. Dat
betekent dat je je hbo-opleiding in drie
jaar kunt afronden. Sommige hbo-
opleidingen kennen ook een speciaal
vwo-traject. Het is raadzaam nadere
informatie aan te vragen bij de hoge-
school waar je graag wilt studeren.
Het unieke aan het hbo is dat je naast een
stevige portie kennis veel kansen krijgt om
ervaring op te doen in de praktijk
SA
XIO
N H
OG
ES
CH
OO
L
Jouw Keuze 2011-1012 | 5
Kennis en praktijk ineenEen hbo-diploma geeft recht op de bachelortitel. Dit is een
internationale titel, die aangeeft dat je een opleiding in het hoger
onderwijs (beroepsonderwijs of wetenschappelijk onderwijs) hebt
afgerond. Aan de titel wordt in het hbo de afkorting toegevoegd van
de opleiding die je hebt gevolgd. Hierdoor is voor je toekomstige werkgever meteen
duidelijk wat je hebt gestudeerd. De titel ‘Bachelor of Economics’ (BEc) bijvoorbeeld,
mag je achter je naam zetten. Wanneer je een agrarische of technische hbo-opleiding
hebt afgerond, mag je naast de internationale bachelortitel ook de Nederlandse titel
‘ingenieur’ gebruiken. Deze titel komt voor je naam te staan.
De meeste studenten met een bachelortitel gaan direct aan het
werk. Maar je kunt ook verder studeren op masterniveau. Dit kan
direct na je hbo-opleiding, maar ook na een aantal jaren werk-
ervaring. De masteropleidingen zijn internationaal georiënteerd.
Dit betekent dat je diploma in heel Europa wordt erkend. Veel
masteropleidingen worden in de Engelse taal gegeven. Zij worden
door hogescholen en universiteiten aangeboden. Als je een master-
opleiding hebt afgerond, mag je de titel ‘master’ voeren. Deze titel komt, net als de
bachelortitel, achter je naam te staan.
In het studiejaar 2006-2007 is een nieuw onderwijstype in het hoger
onderwijs geïntroduceerd: de Associate degree-programma’s. Dit
zijn tweejarige programma’s die leiden tot een nieuwe wettelijke
graad: de Associate degree. Ad-programma’s zijn een tussenstap op
weg naar een bacheloropleiding en vooral aantrekkelijk voor
mbo’ers die aarzelen of zij nog verder zullen studeren. Ook zijn ze
geschikt voor werkenden. In de arbeidsmarkt is een groeiende behoefte
aan afgestudeerden met een opleidingsachtergrond tussen mbo 4- en
hbo-bachelorniveau in. De programma’s maken onderdeel uit van een bachelor-
opleiding. Na het behalen van je Ad kun je nog verder studeren. Een Associate
degree-programma wordt aangeboden door een hogeschool en de vooropleidings-
eisen voor deelname zijn gelijk aan die voor de betreffende hbo-bacheloropleiding.
Studenten die een Ad-programma volgen, hebben recht op studiefinanciering.
Een aantal voorbeelden van Associate degree-opleidingen is Personeel & Arbeid,
Accountancy, Chemische Technologie en Dier & Veehouderij. Bij de hogescholen
kun je meer informatie krijgen over de aangeboden Ad-programma’s.
> Check het overzicht vanaf pagina 8 om te zien welke opleiding
een Ad-programma aanbiedt
ECTS-studiepunten. ECTS staat voor
European Credit Transfer System. Na
afronding van je studie moet je 240
ECTS-studiepunten hebben behaald.
Elk punt staat voor 28 studie-uren; per
jaar moet je 60 van deze punten behalen.
Na vier jaar heb je alle studiepunten
binnen en ben je geslaagd.
DUAAl, DEElTIJD, HONOURSWil je dat de praktijk nog meer en sneller
aan bod komt, dan kan de duale oplei-
dingsvorm een goede optie zijn. Hierin
wordt studeren afgewisseld of gecombi-
neerd met betaald werken. Het werk dat je
verricht sluit naadloos aan op je studie.
Anders dan bij de voltijd- en deeltijd-
opleidingen loop je als duaal student geen
stage; je bent immers al aan het werk. Je
wordt tijdens je werkperiode beoordeeld als
werknemer en verdient een normaal
salaris. Daardoor ontvang je geen studie-
financiering.
Je kunt er ook voor kiezen om te gaan
werken en in deeltijd te gaan studeren.
Naast je baan ga je dan een, twee of drie
avonden per week of op zaterdag naar de
hogeschool. Deze mogelijkheid is met
name geschikt als je al aan het werk bent
en daarnaast verder wilt studeren. De
kosten worden dan in de meeste gevallen
vergoed door de werkgever.
Voor (vwo-)studenten die meer aankunnen
bieden de meeste hogescholen ook
zogeheten honours-opleidingen aan.
Honours is een verzwaard programma,
dat bovendien vaak versneld wordt
aangeboden. Het richt zich op een
verdieping van de bestaande programma’s
en kent extra onderdelen.
HET EcHTE WERKHet unieke aan het hbo is dat je naast een
stevige portie kennis veel kansen krijgt om
ervaring op te doen in de praktijk. De
hogescholen vinden het belangrijk dat je
tijdens je studie kennismaakt met ‘het
echte werk’. Elke opleiding kent daarom
een lange stageperiode. De meeste
opleidingen bieden daarnaast meerdere
korte stages, vaak op projectbasis, zodat
studenten goed inzicht krijgen in hoe ze
hun kennis in de praktijk kunnen toepassen.
Voor de stages ontvang je studiepunten.
Veel studenten maken van de mogelijkheid
gebruik om in het buitenland stage te
lopen of daar een aantal vakken te volgen.
Dit wordt gestimuleerd door de opleidin-
gen. Om dit mogelijk te maken worden er
afspraken gemaakt en contacten gezocht
met buitenlandse hogescholen. <<
De opleidingen zijn onderverdeeld in
verschillende sectoren
Agrarisch
Economie
Onderwijs
Gezondheidszorg
Kunst
Techniek
Gedrag en maatschappij
TitelsbAcHElOR
MASTER
ASSOcIATEDEgREE
6 | 2011-1012 Jouw Keuze
Wanneer je meerdere open dagen bezoekt, krijg je niet
alleen een beter beeld van de studie, je kunt ook de sfeer
van de hogeschool en de opleiding proeven. Daardoor
kun je studies en hogescholen beter met elkaar vergelijken en
uitvinden wat het beste bij je past. Vaak zijn er meer mogelijk-
heden en verschillen dan je denkt.
De afzonderlijke faculteiten van de hogescholen organiseren
eveneens open dagen. Hier wordt dieper ingegaan op een
specifieke opleiding. Daarnaast zijn er meeloopdagen, waarbij je
een dagje meekijkt met studenten van de studie die jou interessant
lijkt. Ook zijn er mogelijkheden voor proefstuderen.
AcTUEEl OvERzIcHTEen actueel en volledig overzicht van alle lokale open dagen,
meeloopdagen en mogelijkheden voor proefstuderen vind je op
studiekeuze123.nl. Je kunt je hier ook aanmelden om per e-mail
informatie te ontvangen over actuele open dagen van jouw
interessegebied. Zo blijf je op de hoogte en weet je zeker dat je
niets mist.
Alle hogescholen organiseren open dagen waarop je studenten en docenten kunt spreken en een goed beeld kunt krijgen van wat een studie inhoudt. Het is aan te raden om naar verschillende open dagen te gaan.
‘Na mijn vmbo-diploma ben ik sociaal
agogisch werk gaan doen. Hoewel ik dat
aanvankelijk leuk vond, had ik het gevoel dat
ik over tien jaar niet gelukkig zou zijn als ik
dat bleef doen. Naast mijn werk ben ik dus
ook mijn havo-diploma gaan halen. Ik wilde
sowieso een hbo-studie doen en een andere
richting op. Ik bezocht meerdere websites
van hogescholen, maar de Hogeschool
Zeeland sprong er al snel bovenuit. Hoewel ik
geen wiskunde heb, kan ik met geschiedenis
en maatschappijleer instromen in de
opleiding Delta Management. Dit is een heel
brede studie, waarmee je veel kanten op
kunt. Je moet wel kennis hebben van
techniek, maar gaat uiteindelijk aan de slag
als projectleider, zodat je vooral bezig bent
met managen. Het spreekt me aan dat je heel
zelfstandig werkt en veel deelneemt aan
projecten. Ik kijk nu al uit naar de stages. De
Hogeschool Zeeland heeft contacten met
diverse universiteiten in Amerika, waardoor je
bijvoorbeeld op studiereis kunt naar de
deltawerken van de Mississippi. Geweldig om
mee te maken. De studie wordt in het Engels
gegeven. Dat zal best pittig zijn, mede
doordat er veel vaktermen worden gebruikt.
Ook ontkom ik niet aan wiskunde; dat ben ik
al aan het bijspijkeren. De Hogeschool
Zeeland is een kleinschalige hogeschool; er
hangt een persoonlijke sfeer. Ik voelde me er
meteen thuis.’
MIJN TIP: ‘Kijk vooral naar waar je
eigen interesses liggen. Ga niet te veel af op
de keuzes van je vrienden. Hoewel ik een
kleine vertraging opliep, weet ik nu beter
wat ik wil. Ik denk dat je voor een hbo-
studie ook meer verantwoordelijkheid moet
tonen en gedisciplineerd moet zijn. Dat kun
je beter aan als je iets ouder bent.’
Open dagen?
Check studiekeuze123.nl
Paula Maas (20) uit Zaanslag
Studiekeuze: Delta Management aan de Hogeschool Zeeland
Vooropleiding: vmbo en havo
‘Je kunt op studiereis naar de deltawerken van de Mississippi. Geweldig!’
AV
AN
S H
OG
ES
CH
OO
L
AR
NO
VA
N K
EM
PE
N
oriënteren
Jouw Keuze 2011-1012 | 7
ER
NS
T D
IRK
SE
NM
AA
RT
EN
SP
RA
NG
H
‘Leraar worden op een basisschool is sinds
mijn vijftiende niet meer uit m’n hoofd te
krijgen. De keuze voor het volgen van de
Pabo stond voor mij dus al vast, evenals dat ik
die studie aan de Gereformeerde Hogeschool
wilde volgen. Het liefst geef ik dan les op een
christelijke basisschool en in een dorp. Het
dorpsleven is wat gemoedelijker, dat zie ik
meer zitten dan de grote stad. Ik wil basis-
schoolleraar worden omdat ik denk dat
kinderen die nog op de basisschool zitten
echt iets willen leren en daardoor meer
gemotiveerd zijn. Het lijkt me leuk om leraar
te worden van kinderen die in groep 6 t/m 8
zitten, daar kun je net iets meer mee dan met
de heel jonge kinderen. De Gereformeerde
Hogeschool is in Zwolle en daardoor kan ik
voorlopig nog thuis blijven wonen. In het
eerste jaar ga ik meteen twee dagen per
week stage lopen. Verder ga ik een dag naar
school en de overige twee dagen is zelfstudie.
Daar ben ik wel benieuwd naar. Of ik genoeg
discipline heb om dat vol te houden. Ik ga
daar wel van uit, want ik wil dit heel graag.’
MIJN TIP: ‘Kies een studie die je echt
heel graag wilt doen en ook leuk vindt. Een
aantal vrienden van mij zijn nu al voor de
tweede of derde keer aan een nieuwe studie
begonnen omdat ze afgingen op advies van
anderen. Dat is zonde van je tijd en geld.’
Ronald de Winter (18) uit Wezep
Studiekeuze: Pabo, Gereformeerde Hogeschool
Vooropleiding: havo
‘Ik wist altijd al dat ik met dieren wilde
werken. Bij ons thuis is het ook echt een
beestenboel. We hebben twee honden, een
paard, konijnen en muizen en ik werk al een
aantal jaren in een hondenpension. Het leuke
van deze opleiding is dat je heel veel leert
over het gedrag van dieren, hun verzorging
en voeding, en dat moet je ook overdragen
op mensen. Je bent dus met dier en mens
bezig. Toen ik een studie moest kiezen, wist
ik nog niet precies wat voor soort baan ik
leuk zou vinden. Daarom heb ik voor deze
Annemieke Hesse (17) uit Apeldoorn
Studiekeuze: Recreatie- & Gezelschapsdieren, Stoas Hogeschool
Vooropleiding: havo
studie gekozen. De eerste twee jaar zijn
algemeen en breed, daarna ga je je pas
specialiseren. Ik heb dus nog even de tijd
om erachter te komen wat ik écht leuk vind.
Zoals ik er nu over denk, wil ik na deze
opleiding verder studeren. De studie
Recreatie- & Gezelschapsdieren is daar een
goede basis voor. Ook is er veel aandacht
voor de praktijk. Zo zijn er elk jaar meerdere
stages, bijvoorbeeld in een dierentuin. Verder
kijk ik ernaar uit om naar de hogeschool te
gaan omdat het een heel nieuwe ervaring is:
een nieuwe stad, een nieuwe school, en ik
leer nieuwe mensen kennen.’
MIJN TIP: ‘Het bezoeken van open
dagen heeft mij erg goed geholpen. Je krijgt
dan een goede indruk van de studie en van
de school. Bij de Stoas Hogeschool kreeg ik
veel informatie van de docenten en er was
veel ruimte om studenten vragen te stellen.
Daarnaast volgde je een workshop. In kleine
groepen moest je onderzoek doen – in mijn
geval over vissen en flamingo’s – en die
presenteren aan de anderen. Hierdoor
ontdekte ik dat het een praktijkgerichte
opleiding is. Dat past bij mij.’
‘Ik wist altijd al dat ik met dieren wilde werken’
‘In het eerste jaar ga ik meteen twee dagen per week stage lopen’
8 | 2011-1012 Jouw Keuze
Avan
s Hog
esch
ool
Chris
telij
ke H
oges
choo
l Ede
Chris
telij
ke H
oges
choo
l Win
desh
eim
De H
aags
e Hog
esch
ool
Font
ys H
oges
chol
en
Gere
form
eerd
e Hog
esch
ool
Hanz
ehog
esch
ool G
roni
ngen
Hoge
scho
ol In
holla
nd
Hoge
scho
ol Le
iden
Hoge
scho
ol R
otte
rdam
Hoge
scho
ol U
trech
t
Hoge
scho
ol va
n Am
ster
dam
Hoge
scho
ol va
n Arn
hem
en N
ijmeg
en
Hoge
scho
ol Ze
elan
d
Hoge
scho
ol Zu
yd
NHL H
oges
choo
l
Saxio
n Hog
esch
ool
Farmakunde ■
Huidtherapie ■ ■
Kunstzinnige Therapie ■
Management in de Zorg ■ ■ ■ ■ ■ ■ ■ ■ ■ ■
Medisch Beeldvormende en Radiotherapeutische Technieken ■ ■ ■
Medische Hulpverlening ■ ■
Mondzorgkunde ■ ■ ■ ■
Oefentherapie Cesar ■
Operationeel Sportmanagement ■
Opleiding Podotherapie ■ ■
Opleiding tot Fysiotherapeut ■ ■ ■ ■ ■ ■ ■ ■ ■ ■
Opleiding tot Oefentherapeut-Mensendieck ■
Opleiding tot Verpleegkundige ■ ■ ■ ■ ■ ■ ■ ■ ■ ■ ■ ■ ■ ■ ■ ■ ■
Opleiding voor Ergotherapie ■ ■ ■ ■
Opleiding voor Logopedie ■ ■ ■ ■ ■ ■ ■
Optometrie ■
Orthoptie ■
Praktijkondersteuner in de Zorg ■
Psychomotorische Therapie en Bewegingsagogie ■
Sport, Gezondheid en Management ■ ■
Toegepaste Gerontologie ■ ■
Verloskunde ■ ■ ■
Voeding en Diëtetiek ■ ■ ■ ■
Op
leid
ing
en
pe
r se
cto
r
overzicht
GEDRAG ENMAATSCHAPPIJ
Avan
s Hog
esch
ool
Chris
telij
ke H
oges
choo
l Ede
Chris
telij
ke H
oges
choo
l Win
desh
eim
De H
aags
e Hog
esch
ool
Drie
star
Hog
esch
ool
Font
ys H
oges
chol
en
Gere
form
eerd
e Hog
esch
ool
Hanz
ehog
esch
ool G
roni
ngen
Hoge
scho
ol In
holla
nd
Hoge
scho
ol Le
iden
Hoge
scho
ol R
otte
rdam
Hoge
scho
ol U
trech
t
Hoge
scho
ol va
n Am
ster
dam
Hoge
scho
ol va
n Arn
hem
en N
ijmeg
en
Hoge
scho
ol Ze
elan
d
Hoge
scho
ol Zu
yd
NHL H
oges
choo
l
NHTV
inte
rnat
iona
al ho
ger o
nder
wijs
Bred
a
Saxio
n Hog
esch
ool
Sten
den H
oges
choo
l
Creatieve Therapie ■ ■ ■ ■
Culturele en Maatschappelijke Vorming ■ ■ ■ ■ ■ ■ ■ ■ ■ ■
Ervaringsdeskundige in de Zorg ■
Godsdienst-pastoraal Werk ■ ■ ■ ■ ■ ■
Human Resource Management ■ ■ ■ ■ ■ ■ ■ ■ ■ ■ ■ ■ ■ ■ ■
Imam/Islamitisch Geestelijk Werker ■
Integrale Veiligheidskunde ■
International Leisure Sciences ■
Kinderopvang ■
Maatschappelijk Werk en Dienstverlening ■ ■ ■ ■ ■ ■ ■ ■ ■ ■ ■ ■ ■ ■ ■ ■
Pedagogiek ■ ■ ■ ■ ■ ■ ■ ■ ■
Pedagogisch Educatief Medewerker ■
Pedagogisch Management Kinderopvang ■ ■
Personeel en Arbeid ■ ■
Sociaal Financiële Dienstverlening ■
Sociaal Pedagogische Hulpverlening ■ ■ ■ ■ ■ ■ ■ ■ ■ ■ ■ ■ ■ ■ ■ ■
Sociaal-Juridische Dienstverlening ■ ■ ■ ■ ■ ■
Social Work ■
Sport en Bewegen ■ ■ ■
Sport en Bewegingseducatie ■ ■ ■
Toegepaste Psychologie ■ ■ ■ ■ ■ ■
Vrijetijdwetenschappen
GEZONDHEIDSZORG
■ deeltijd
■ voltijd
■ duaal
■ deeltijd + voltijd
■ deeltijd + duaal
■ voltijd + duaal
■ deeltijd + voltijd + duaal
ook als Associate degree
GEDRAG ENMAATSCHAPPIJ
Jouw Keuze 2011-1012 | 9
Amst
erda
mse
Hog
esch
ool v
oor d
e Kun
sten
ArtE
Z Hog
esch
ool v
oor d
e Kun
sten
Avan
s Hog
esch
ool
Chris
telij
ke H
oges
choo
l Ede
Chris
telij
ke H
oges
choo
l Win
desh
eim
Coda
rts R
otte
rdam
De H
aags
e Hog
esch
ool
Drie
star
Hog
esch
ool
Font
ys H
oges
chol
en
Gere
form
eerd
e Hog
esch
ool
Hanz
ehog
esch
ool G
roni
ngen
Hoge
scho
ol de
r Kun
sten
Den
Haa
g
Hoge
scho
ol Ed
ith S
tein
/ Ond
erwi
jscen
trum
Twen
te
Hoge
scho
ol H
elico
n
Hoge
scho
ol In
holla
nd
Hoge
scho
ol IP
ABO
Amst
erda
m A
lkm
aar
Hoge
scho
ol Le
iden
Hoge
scho
ol R
otte
rdam
Hoge
scho
ol U
trech
t
Hoge
scho
ol va
n Am
ster
dam
Hoge
scho
ol va
n Arn
hem
en N
ijmeg
en
Hoge
scho
ol vo
or de
Kun
sten
Utre
cht
Hoge
scho
ol Ze
elan
d
Hoge
scho
ol Zu
yd
Iselin
ge H
oges
choo
l
Kath
olie
ke PA
BO Zw
olle
Mar
nix A
cade
mie
NHL H
oges
choo
l
Peda
gogi
sche
Hog
esch
ool D
e Kem
pel
Saxio
n Hog
esch
ool
Sten
den H
oges
choo
l
Docent Beeldende Kunst en Vormgeving ■ ■ ■ ■ ■ ■ ■ ■ ■
Docent Dans ■ ■ ■ ■ ■ ■
Docent Drama ■ ■ ■ ■ ■ ■
Docent Informatie en Communicatie Technologie ■ ■
Docent Muziek ■ ■ ■ ■ ■ ■ ■ ■ ■
Onderwijsondersteuner Bouwkunde I en II ■
Onderwijsondersteuner Bouwtechniek I en II ■ ■ ■
Onderwijsondersteuner Consumptieve Techniek I en II ■ ■
Onderwijsondersteuner Economische Vakken ■
Onderwijsondersteuner Elektrotechniek I en II ■ ■
Onderwijsondersteuner Gezondheidszorg en Welzijn ■ ■ ■ ■
Onderwijsondersteuner Handel en Administratie ■
Onderwijsondersteuner Informatie- en Communicatietechnologie I en II ■
Onderwijsondersteuner Installatietechniek I en II ■ ■
Onderwijsondersteuner Mechanische Techniek I en II ■ ■
Onderwijsondersteuner Metaal-Elektro-Installatietechniek (MEI), Elektrotechniek ■
Onderwijsondersteuner Metaal-Elektro-Installatietechniek (MEI), Mechanische Techniek ■
Onderwijsondersteuner Motorvoertuigentechniek I en II ■ ■ ■
Onderwijsondersteuner Omgangskunde ■
Onderwijsondersteuner Techniek ■ ■ ■ ■
Onderwijsondersteuner Uiterlijke Verzorging ■
Onderwijsondersteuner Werktuigbouwkunde I en II ■
Onderwijsondersteuner Zorg & Welzijn ■
Opleiding Leraar Nederlandse Gebarentaal (NGT) / Bacheloropleiding tot Tolk NGT ■
Opleiding tot leraar Basisonderwijs ■ ■ ■ ■ ■ ■ ■ ■ ■ ■ ■ ■ ■ ■ ■ ■ ■ ■ ■ ■ ■ ■ ■ ■ ■ ■
Opleiding tot leraar vo v/d 1e graad in Lichamelijke Oefening ■ ■ ■ ■ ■ ■
Opleiding tot leraar vo v/d 2e graad in Aardrijkskunde ■ ■ ■ ■ ■ ■ ■ ■
Opleiding tot leraar vo v/d 2e graad in Algemene Economie ■ ■ ■ ■ ■ ■ ■
Opleiding tot leraar vo v/d 2e graad in Bedrijfseconomie ■ ■ ■ ■ ■ ■
Opleiding tot leraar vo v/d 2e graad in Biologie ■ ■ ■ ■ ■ ■ ■ ■
Opleiding tot leraar vo v/d 2e graad in Bouwkunde I en II ■ ■ ■ ■
Opleiding tot leraar vo v/d 2e graad in Bouwtechniek I en II ■ ■ ■ ■
Opleiding tot leraar vo v/d 2e graad in Consumptieve Techniek I en II ■ ■
Opleiding tot leraar vo v/d 2e graad in Duits ■ ■ ■ ■ ■ ■ ■ ■
Opleiding tot leraar vo v/d 2e graad in Economie ■
Opleiding tot leraar vo v/d 2e graad in Elektrotechniek I en II ■ ■ ■ ■
Opleiding tot leraar vo v/d 2e graad in Engels ■ ■ ■ ■ ■ ■ ■ ■ ■
Opleiding tot leraar vo v/d 2e graad in Frans ■ ■ ■ ■ ■ ■ ■ ■
Opleiding tot leraar vo v/d 2e graad in Fries ■
Opleiding tot leraar vo v/d 2e graad in Geschiedenis ■ ■ ■ ■ ■ ■ ■ ■ ■
Opleiding tot leraar vo v/d 2e graad in Gezondheidszorg en Welzijn ■ ■ ■ ■ ■ ■ ■ ■ ■
Opleiding tot leraar vo v/d 2e graad in Godsdienst ■ ■ ■ ■ ■ ■
Opleiding tot leraar vo v/d 2e graad in Installatietechniek I en II ■ ■
Opleiding tot leraar vo v/d 2e graad in Islamgodsdienst ■
Opleiding tot leraar vo v/d 2e graad in Maatschappijleer ■ ■ ■ ■ ■
Opleiding tot leraar vo v/d 2e graad in Mechanische Techniek I en II ■ ■ ■ ■
Opleiding tot leraar vo v/d 2e graad in Mens en Technologie ■
Opleiding tot leraar vo v/d 2e graad in Motorvoertuigentechniek I en II ■ ■ ■ ■
Opleiding tot leraar vo v/d 2e graad in Natuurkunde ■ ■ ■ ■ ■ ■ ■ ■
Opleiding tot leraar vo v/d 2e graad in Nederlands ■ ■ ■ ■ ■ ■ ■ ■ ■
Opleiding tot leraar vo v/d 2e graad in Omgangskunde ■ ■ ■ ■
Opleiding tot leraar vo v/d 2e graad in Pedagogiek ■ ■ ■ ■
Opleiding tot leraar vo v/d 2e graad in Scheikunde ■ ■ ■ ■ ■ ■ ■
Opleiding tot leraar vo v/d 2e graad in Spaans ■ ■
Opleiding tot leraar vo v/d 2e graad in Techniek ■ ■ ■ ■ ■ ■
Opleiding tot leraar vo v/d 2e graad in Werktuigbouwkunde I en II ■ ■ ■ ■
Opleiding tot leraar vo v/d 2e graad in Wiskunde ■ ■ ■ ■ ■ ■ ■ ■ ■
Opleidingskunde ■
Schrijftolk ■
Taalondersteuner ■
ONDERWIJS
Op
leid
ing
en
pe
r se
cto
r
overzicht
■ deeltijd
■ voltijd
■ duaal
■ deeltijd + voltijd
■ deeltijd + duaal
■ voltijd + duaal
■ deeltijd + voltijd + duaal
ook als Associate degree
Avan
s Hog
esch
ool
Chris
telij
ke H
oges
choo
l Ede
Chris
telij
ke H
oges
choo
l Win
desh
eim
De H
aags
e Hog
esch
ool
Font
ys H
oges
chol
en
Hanz
ehog
esch
ool G
roni
ngen
Hoge
scho
ol In
holla
nd
Hoge
scho
ol Le
iden
Hoge
scho
ol R
otte
rdam
Hoge
scho
ol U
trech
t
Hoge
scho
ol va
n Am
ster
dam
Hoge
scho
ol va
n Arn
hem
en N
ijmeg
en
Hoge
scho
ol vo
or de
Kun
sten
Utre
cht
Hoge
scho
ol Ze
elan
d
Hoge
scho
ol Zu
yd
Hote
lscho
ol D
en H
aag,
Inte
rn. H
S vo
or H
otel
man
agem
ent
NHL H
oges
choo
l
NHTV
inte
rnat
iona
al ho
ger o
nder
wijs
Bred
a
Saxio
n Hog
esch
ool
Sten
den H
oges
choo
l
Accountancy ■ ■ ■ ■ ■ ■ ■ ■ ■ ■ ■ ■ ■
Advanced Business Creation ■
Assistent Marketeer ■
Bedrijfseconomie ■ ■ ■ ■ ■ ■ ■ ■ ■ ■ ■ ■ ■ ■ ■
Bedrijfskunde ■
Bedrijfskunde MER ■ ■ ■ ■ ■ ■ ■ ■ ■ ■ ■ ■ ■ ■
Bedrijfskundige Informatica ■ ■ ■ ■ ■ ■ ■ ■ ■
Bestuurskunde/Overheidsmanagement ■ ■ ■ ■ ■ ■
Business Administration in Hotel Management ■
Business Management ■
Business IT & Management ■ ■
Commercieel Management ■
Commerciële Economie ■ ■ ■ ■ ■ ■ ■ ■ ■ ■ ■ ■ ■ ■ ■
Communicatie ■ ■ ■ ■ ■ ■ ■ ■ ■ ■ ■ ■ ■ ■
Communicatiesystemen ■ ■ ■
Crossmediale Communicatie ■
European Studies ■ ■ ■
Eventmanager ■
Facilitair Eventmanagement ■
Facility Management ■ ■ ■ ■ ■ ■ ■ ■
Finance and Control ■
Financial Services Management ■ ■ ■ ■ ■ ■ ■ ■ ■ ■
Financiële Dienstverlening ■
Fiscaal Recht en Economie ■ ■ ■ ■ ■ ■
Food and Business ■
Functiegerichte Bachelor in Toerisme en Recreatie ■
HBO - Rechten ■ ■ ■ ■ ■ ■ ■ ■ ■ ■ ■
Hoger Hotelonderwijs ■ ■ ■
Hoger Toeristisch en Recreatief Onderwijs ■ ■ ■ ■
Hogere Juridische Opleiding ■ ■
ICT en Communicatie ■
Informatiedienstverlening en -management ■ ■ ■
Information Management ■
Integrale Veiligheid ■ ■ ■
Integrale Veiligheidskunde ■ ■
Intercedent ■
International Business ■
International Business and Languages ■ ■ ■ ■ ■ ■ ■ ■ ■ ■ ■ ■ ■
International Business and Management Studies ■ ■ ■ ■ ■ ■ ■ ■ ■ ■ ■ ■ ■
International Hotel Management ■
International Real Estate and Facility Management ■
IT Service Management ■
Journalistiek ■ ■ ■ ■
Kunst en Economie ■
Lifestyle ■
Logistiek en Economie ■ ■ ■ ■ ■ ■ ■ ■ ■
Marketing Management ■
Media en Entertainment Management ■ ■ ■
Media, Informatie en Communicatie ■ ■
Officemanagement ■
Ondernemen ■
Oriëntaalse Talen en Communicatie ■
People and Business Management ■
Retail Management ■
Security Management ■
Small Business en Retail Management ■ ■ ■ ■ ■ ■ ■ ■ ■ ■ ■
Sport, Management en Ondernemen ■
Toegepaste Bedrijfskunde ■
Trade Management gericht op Azië ■ ■
Vastgoed en Makelaardij ■ ■ ■ ■
Vertaalacademie ■
Vitaliteitsmanagement & Toerisme ■
Vrijetijdsmanagement ■ ■ ■ ■
Windesheim Honours College ■
ECONOMIE
10 | 2011-1012 Jouw Keuze
Jouw Keuze 2011-1012 | 11
Avan
s Hog
esch
ool
Chris
telij
ke H
oges
choo
l Win
desh
eim
De H
aags
e Hog
esch
ool
Font
ys H
oges
chol
en
Hanz
ehog
esch
ool G
roni
ngen
Hoge
scho
ol In
holla
nd
Hoge
scho
ol Le
iden
Hoge
scho
ol R
otte
rdam
Hoge
scho
ol U
trech
t
Hoge
scho
ol va
n Ams
terd
am
Hoge
scho
ol va
n Arn
hem
en N
ijmeg
en
Hoge
scho
ol vo
or de
Kuns
ten U
trech
t
Hoge
scho
ol Ze
eland
Hoge
scho
ol Zu
yd
NHL H
oges
choo
l
NHTV
inter
natio
naal
hoge
r ond
erwijs
Bred
a
Saxio
n Hog
esch
ool
Sten
den H
oges
choo
l
Advanced Sensor Applications ■Applied Science ■
Aquatische Ecotechnologie ■Archeologie ■Automotive ■
Autotechniek ■ ■Aviation ■
Bedrijfsmanagement MKB ■Bedrijfswiskunde ■ ■ ■ ■
Bewegingstechnologie ■Bio-informatica ■ ■ ■
Biologie en Medisch Laboratoriumonderzoek ■ ■ ■ ■ ■ ■ ■ ■ ■ ■ ■Biometrie ■
Biotechnologie ■ ■Bouwkunde ■ ■ ■ ■ ■ ■ ■ ■ ■ ■ ■ ■
Bouwmanagement en Vastgoed ■ ■Bouwtechnische Bedrijfskunde ■ ■ ■ ■
Built Environment ■Business Engineering ■
Business IT & Management ■Chemie ■ ■ ■ ■ ■ ■ ■ ■ ■ ■ ■ ■
Chemische Technologie ■ ■ ■ ■ ■ ■ ■ ■Civiele Techniek ■ ■ ■ ■ ■ ■ ■ ■ ■ ■ ■ ■
Civiele Techniek Directievoering ■Civiele Techniek Projectuitvoering en -realisatie ■
Climate & Management ■Communication and Multimedia Design ■ ■ ■ ■ ■ ■ ■ ■
Constructeur Werktuigbouwkunde ■Delta Management ■
Elektrotechniek ■ ■ ■ ■ ■ ■ ■ ■ ■ ■ ■ ■ ■ ■Embedded Systems Engineering ■
Energie- en Procestechnologie ■Engineering ■
Engineering, Design and Innovation ■ ■Environmental Science for Sustainable Energy and Technology ■
Forensisch Onderzoek ■ ■Geodesie ■
Gezondheidszorg Technologie ■ ■HBO-ICT ■
Human Technology ■ ■ICT-Beheer ■ ■
ICT Service Management ■Industrieel Product Ontwerpen ■ ■ ■ ■ ■ ■
Industriële Automatisering ■Informatica ■ ■ ■ ■ ■ ■ ■ ■ ■ ■ ■ ■ ■ ■ ■ ■
Information Security Management ■Installatietechniek ■
International Game Architecture and Design ■International Maintenance Management ■
Klinische Chemie ■Kunst en Techniek ■ ■
Logistics Management ■Logistiek en Technische Vervoerskunde ■ ■ ■ ■ ■
Luchtvaarttechnologie ■Maintenance & Mechanics ■
Maritiem Officier ■ ■ ■ ■Maritieme Techniek ■
Mechatronica ■ ■ ■ ■Mediatechnologie ■
Milieugerichte Materiaaltechnologie ■Milieukunde ■ ■
Netwerk Infrastructuur Design ■Ocean Technology ■
Orthopedische Technologie ■Ruimtelijke Ordening en Planologie ■ ■ ■ ■
Scheepsbouwkunde ■Stedenbouwkundig Ontwerpen ■Systeemspecialist Automotive ■
Technische Bedrijfskunde ■ ■ ■ ■ ■ ■ ■ ■ ■ ■ ■ ■ ■Technische Commerciële Confectiekunde ■
Technische Commerciële Textielkunde ■Technische Informatica ■ ■ ■ ■ ■ ■ ■ ■ ■ ■ ■ ■
Technische Natuurkunde ■ ■ ■Verkeerskunde ■ ■ ■
Watermanagement ■Werktuigbouwkunde ■ ■ ■ ■ ■ ■ ■ ■ ■ ■ ■ ■ ■ ■
TECHNIEK
Chris
telij
ke A
grar
ische
Hog
esch
ool
HAS
Den B
osch
Hoge
scho
ol In
holla
nd
Hoge
scho
ol va
n Hal
l Lar
enst
ein
Stoa
s Hog
esch
ool
Bedrijfskunde en Agribusiness ■ ■ ■
Biotechnologie ■ ■
Bos- en Natuurbeheer ■
Dier- en Veehouderij ■ ■ ■ ■
Diermanagement ■
Duurzaam Bodembeheer ■
Duurzame Watertechnologie ■
Educatie en Kennismanagement Groene Sector ■
Educatie en Kennismanagement Groene Sector Bloemsierkunst ■
Food Commerce & Technology ■
Food Design and Innovation ■
Greenport Business & Retail ■
Integrale Handhaving Omgevingsrecht ■
International Business and Management Studies ■
Kust en Zee Management ■
Land- en Watermanagement ■
Landscape and Environment Management ■
Melkveehouderij ■
Milieukunde ■ ■
Ondernemerschap ■
Onderwijsondersteuner Educatie en Kennismanagement Groene Sector ■
Plattelandsvernieuwing ■ ■ ■
Toegepaste Biologie ■ ■
Tropische Landbouw ■
Tuin- en Landschapsinrichting ■
Tuinbouw en Akkerbouw ■ ■ ■
Voedingsmiddelentechnologie ■ ■
AGRARISCH
Amst
erda
mse
Hog
esch
ool v
oor d
e Kun
sten
ArtE
Z Hog
esch
ool v
oor d
e Kun
sten
Avan
s Hog
esch
ool
Coda
rts R
otte
rdam
Desig
n Aca
dem
y Ein
dhov
en
Font
ys H
oges
chol
en
Gerri
t Rie
tvel
d Aca
dem
ie
Hanz
ehog
esch
ool G
roni
ngen
Hoge
scho
ol de
r Kun
sten
Den
Haa
g
Hoge
scho
ol In
holla
nd
Hoge
scho
ol R
otte
rdam
Hoge
scho
ol vo
or de
Kun
sten
Utre
cht
Hoge
scho
ol Zu
yd
Arts & Crafts ■
Autonome Beeldende Kunst ■ ■ ■ ■ ■ ■ ■ ■
Circus and Performance Art ■
Circus Arts ■
Cultureel Erfgoed ■
Dans ■ ■ ■ ■ ■ ■
Film en Televisie ■
Interieurvormgever ■
Music in Education ■
Muziek ■ ■ ■ ■ ■ ■ ■ ■ ■
Muziek (dirigent Hafabra) ■
Muziektherapie ■
Theater ■ ■ ■ ■
Vormgeving ■ ■ ■ ■ ■ ■ ■ ■ ■ ■
KUNST
12 | 2011-1012 Jouw Keuze
Van vooropleiding naar hbo
Met je havo- of vwo-diploma op
zak kun je bij elke hbo-opleiding
terecht. Wel moet je voor de
meeste opleidingen een specifiek profiel
hebben of gerichte vakken hebben
gevolgd. Op de middelbare school heb je
kunnen kiezen uit vier profielen: Cultuur
en Maatschappij, Economie en Maatschap-
pij, Natuur en Gezondheid en Natuur en
Techniek. Als jouw profiel aansluit bij de
hbo-opleiding van je keuze word je
meestal toegelaten. Blijken profiel en studie
niet goed op elkaar aan te sluiten, dan word
je soms toch in de gelegenheid gesteld om
aan te tonen dat je wel geschikt bent voor
de opleiding.
vAN MbO NAAR HbOSteeds meer mbo’ers kiezen ervoor om
door te stromen naar het hbo. Een goed
besluit, want hierdoor vergroot je uiteinde-
lijk je kansen op een leuke en goede baan.
De mogelijkheden om door te stromen zijn
veelzijdiger dan je denkt!
Met een mbo-diploma niveau 3 of 4 heb je
een redelijke startpositie op de arbeids-
markt. Maar werkgevers stellen steeds
hogere eisen aan hun werknemers. Zo
wordt van je verwacht dat je voldoende
vakinhoudelijke kennis hebt, maar ook dat
je zelfstandig, klantgericht en probleem-
oplossend kunt werken. Ook neemt de
behoefte aan personeel met een hbo-
diploma toe. Dan is het dus geen gek idee
om na je mbo-diploma door te studeren.
Als je je mbo-opleiding (niveau 4) hebt
afgerond, kun je beginnen aan elke
willekeurige hbo-opleiding. De richting die
je kiest hoeft dus niets te maken te hebben
met de opleiding die je hebt afgerond. Het
kan wel betekenen dat je in sommige
kennisgebieden moet worden bijgespij-
kerd. In de praktijk zie je dat de meeste
mbo-studenten die naar het hbo door-
stromen, voor een studie kiezen die een
logisch vervolg is op hun vooropleiding. <<
De behoefte aan personeel met een
hbo-diploma neemt toe; het is dus geen gek idee om door te
studeren
De lesstof, het studietempo en de
manier waarop je opdrachten maakt,
zijn in het hbo anders dan in het mbo.
Het is daarom verstandig om de
overstap naar het hbo goed voor te
bereiden. Je kunt bijvoorbeeld een dag
meelopen op een hogeschool en praten
met studenten. Of speciale schakelcur-
sussen volgen. Hierdoor kun je wennen
aan het niveau van de lesstof voordat
het studiejaar begint. Informatie over
meeloopdagen of proefstuderen is te
vinden op studiekeuze123.nl
Ga jij komend jaar je eindexamen havo of vwo halen?
Of je mbo-diploma? Dan moet je daar uiteraard veel
aandacht aan besteden. Maar kijk ook even verder dan
komend jaar. Mocht je na je examen je hersens weer willen
laten kraken, maar ook praktijkgericht bezig zijn, dan is het
aan te bevelen een hbo-opleiding te doen.
Jouw Keuze 2011-1012 | 13
‘Ik twijfelde tussen een studie Bedrijfsecono-
mie en Accountancy. Het hebben van een
klantrelatie gaf bij mij de doorslag om voor
Accountancy te kiezen. Het is heel leuk om in
cijfers te duiken, maar contact met mensen is
net zo belangrijk. Ik zag mezelf niet nog eens
vier jaar alleen in de schoolbanken zitten.
Daarom koos ik ervoor deze studie duaal te
volgen. Daarvoor moest ik mijn propedeuse
wel in één keer halen. Het vooruitzicht op
een duale studie was dan ook een goede stok
achter de deur. Het bijzondere van een duale
opleiding is dat je een half jaar naar school
gaat, waarna je de theoretische kennis in het
tweede halfjaar in de praktijk toetst. Ook
ontvang je meteen salaris en dat is rianter dan
alleen studiefinanciering. Avans Hogeschool
helpt je bij het vinden van een werkplek, Dat
is niet moeilijk. Bedrijven werken graag mee
doordat we niet duur zijn en ze ons nog
kunnen vormen. Na mijn studie wil ik aan de
slag als accountant, maar daarnaast ga ik
doorleren. Het is mijn ambitie ooit partner te
worden en daarvoor heb je een universitaire
titel nodig.’
MIJN TIP: ‘Ook al weet je zeker welke
opleiding je wilt doen, het is toch verstandig
verschillende hogescholen te bezoeken
tijdens open dagen. Je krijgt dan meer infor-
matie over de cultuur op school, de manier
van lesgeven en het lesprogramma. Bij
Avans Hogeschool krijg je veel vrijheid. Dat
moet wel bij je passen. Verder heb ik
gekeken naar de kansen op werkgelegen-
heid. Naar accountants is veel vraag, dus
dan ben je zeker van een goede baan.’
MOHAMMED HOUBA (19) uit Breda
Studie: Accountancy (duaal), Avans Hogeschool, start met derde jaar
Vooropleiding: havo
AR
EN
DA
OO
ME
N
GE
RT
JA
N K
OS
TE
R
‘Ik zag mezelf niet nog eens vier jaar alleen in de schoolbanken zitten’
‘Met mijn vwo-diploma had ik ook voor een
universitaire studie kunnen kiezen. Journa -
li s tiek trok me alleen meer. Wel ben ik nog
naar open dagen gegaan van Psychologie en
Economie. Maar na een open dag en een
meeloopdag bij de opleiding Journa li stiek
van de Hogeschool Utrecht wist ik het. Ik
kreeg er voldoende mogelijkheid om
studenten vragen te stellen en je kon
meekijken bij praktijkvakken. Journalistiek is
een populaire opleiding, maar gelukkig ben ik
meteen ingeloot. Het eerste jaar voldeed
helemaal aan mijn verwachtingen. Vooral de
praktische benadering bevalt me. Ik vind het
prima om te leren, maar ben ook echt een
doener. Omdat ik nog niet precies weet
welke richting ik uit wil, is het fijn dat ik pas in
mijn derde jaar een journalistiek vakgebied
hoef te kiezen. Ook in mijn tweede jaar kan ik
dus nog volop ruiken aan de diverse
richtingen; krant, tijdschrift, radio, televisie en
internet. Wel weet ik nu al dat ik in het derde
jaar mijn minor ga volgen in het buitenland.
Dat zal verder weg zijn dan België. Bijvoor-
beeld in een land waar ik mijn Frans of
Spaans naar een hoger niveau kan brengen.’
MIJN TIP: ‘Door je te verdiepen in de
opleiding en de hogeschool kom je erachter
wat bij je past. Bezoek dus zeker de open
dagen of meeloopdagen. En schroom dan
vooral niet om vragen te stellen aan de
studenten.’
MARIJE BETTE (19) uit Ede
Studie: Journalistiek, Hogeschool Utrecht,
start met tweede jaar
Vooropleiding: vwo
‘Ik vind het prima om te leren, maar ben ook echt een doener’
14 | 2011-1012 Jouw Keuze
Je hebt een keuze gemaakt voor een studie en een hogeschool. Maar sluiten die ook aan op je verwachtingen? Studenten Rens Weustink (start met tweede jaar), Deborah ten Holte (start met derde jaar) en Maarten Kerkhofs (start met vierde jaar) delen hun ervaringen.
Studeren & de praktijk
Deborah ten Holte (19) uit Bennekom
Studiekeuze: Muziek en theater, ArtEZ,
start met derde jaar
Vooropleiding: vwo (tweetalig)
Bevalt je studie? ‘Naast mijn tweetalig vwo
volgde ik sinds mijn twaalfde de vooroplei-
ding Piano Klassiek, aan het conservatorium.
Toch deed ik vanaf 4-vwo allerlei studie-
testen, waaronder Psychologie en Pedagogie,
met als doel een universitaire studie te gaan
doen. Toen ik in de vijfde zat, ben ik in mijn
vooropleiding geswitcht naar Muziek en
Theater. Dat was een eyeopener. Ik werd
gegrepen door de kunst en het op een
podium staan. De afgelopen twee jaar is dat
niet anders geweest. Het is wel een heel
intensieve opleiding. Voor Muziek en Theater
is het belangrijk om te leren, maar het
opdoen van ervaring is net zo belangrijk.
Eigen initiatief is dus heel belangrijk. Zelf geef
ik sinds een jaar les aan een koorschool en
werk ik vaak mee aan allerlei projecten met
medestudenten. Ik ben er wel achtergeko-
men dat het goed is om soms ook even
afstand te nemen. Je bent namelijk continu
met muziek en theater bezig. Door af en toe
juist iets heel anders te doen, krijg je weer
energie en nieuwe inspiratie voor je studie.’
Voldoet de manier van lesgeven aan je
verwachtingen? ‘Ik volgde mijn vooropleiding
ook bij ArtEZ, maar heb me ook georiënteerd
bij andere hogescholen. Na gesprekken met
studenten had ik het idee dat je daar toch in
een soort mal wordt gegoten, terwijl je in
Arnhem juist op zoek moet gaan naar je
eigen unieke kunstvorm. Dat is af en toe best
moeilijk en frustrerend omdat je het gevoel
hebt dat je zwemt maar niet vooruitkomt. En
toch daagt dat mij uit. Ook krijg je bij ArtEZ
voldoende ruimte om te experimenteren. Zo
heb ik een jaar het bijvak muziek en gebaren-
taal gevolgd. Het is verrassend dat je dat ook
kunt volgen.’
Wat voor werk zou je willen doen? ‘Tot mijn
16e was ik bang om voor een leven in de
muziek- en theaterwereld te kiezen, omdat
het zo uitzichtloos leek. Nu denk ik er heel
anders over. Als je iets doet met je hart, komt
die goede baan vanzelf wel. Mijn ideaal-
plaatje? Een combinatie van eigen producties
in de sfeer van Wende Snijders of Herman
van Veen, en daarnaast lesgeven aan
kinderen tussen de 11 en 13 jaar.’
‘Als je iets doet met je hart, komt die goede baan vanzelf wel’
GE
RT
JA
N K
OS
TE
R
ervaringen
Jouw Keuze 2011-1012 | 15
‘Eigen initiatief wordt gestimuleerd en beloond’
Bevalt je studie? ‘Deze studie is met basis-
vakken als politicologie, sociologie, recht en
economie vrij breed. Een van de onderdelen
die eruit sprong in mijn eerste jaar is het
project waarbij we konden meelopen met de
die werkwijze juist aan. Zo ga ik binnen het
project met de wethouder, dat in het tweede
jaar doorloopt, meewerken aan het ontwik-
kelen van een nieuwe aanpak voor een wijk in
Enschede. Doordat ik die kennis dan in de
praktijk oppak, kan ik sommige vakken en
opdrachten laten vervallen.’
Heb je al een idee wat voor werk je zou
willen doen? ‘In mijn lichting willen de
meeste studenten absoluut niet bij de
overheid aan de slag. Maar mij lijkt het
uitdagend om binnen een gemeente of het
rijk beleid te ontwikkelen voor een grote
groep mensen. Het is daarbij de kunst om
met een gemene deler te komen, die aanslaat
bij het merendeel, maar waarin ook deels je
eigen ideeën zijn opgenomen. Dat zie ik ook
terug in de functie van wethouder. Maar ik
weet nu nog niet of ik zo’n functie over vier
jaar ook ambieer. Gelukkig heb ik nog even
de tijd om daar achter te komen.’
Rens Weustink (19) uit Hengelo
Studiekeuze: Bestuurskunde, Saxion
Hogeschool, start met tweede jaar
Vooropleiding: havo
Maarten Kerkhofs (25) uit Breda
Studiekeuze: Vrijetijdsmanagement,
NHTV internationaal hoger onderwijs Breda,
start met vierde jaar
Vooropleiding: mbo, onderofficier
Koninklijke Landmacht
‘Je hebt een grote verantwoordelijk- heid, daardoor zet je net dat tandje bij’
wethouder Talent- en Stadsontwikkeling van
de gemeente Enschede, Jeroen Hatenboer.
Dit was een unieke ervaring, die ik voor geen
goud had willen missen. We mochten overal
bij zijn: van een gesprek met een ambtenaar
van het ministerie van Buitenlandse Zaken, de
ontvangst van een vrijwilligster van een
wijkgebouw tot een overleg met de directeur
van een woningbouwvereniging. Hierdoor
heb ik een goede indruk gekregen van wat
Bestuurskunde inhoudt en wat je ermee kunt
bereiken in de praktijk.’
Voldoet de manier van lesgeven aan je
verwachtingen? ‘De Saxion Hogeschool is
kleinschalig. Eigen initiatief wordt gestimu-
leerd en beloond. Zo kun je de opdrachten
die je moet doen laten aansluiten op een
project waar je al mee bezig bent. Sommige
medestudenten van mijn lichting vonden dat
‘vaag’. Zij gaven aan het lastig te vinden om
nu al zelf die accenten te leggen. Mij spreekt
Bevalt je studie? ‘In het tweede jaar trad ik toe
tot de toen nog relatief nieuwe studieroute
‘Imaginheroes’. Hierin word je opgeleid tot
sociaal creatief ondernemer. Deze route is
niet geschikt voor iedere student. Na een
selectieweekend kun je zelf besluiten of het je
wat lijkt en wordt er gekeken of je beschikt
over de vereiste eigenschappen. Daarna wordt
een team gevormd. Elk team wordt meerdere
keren ingehuurd door verschillende opdracht-
gevers, bestaande uit sociaal culturele
instellingen en commerciële bedrijven.
Hierdoor is ieder kwartaal weer anders en kun
je je studie zelf vorm geven. Aanvankelijk is dit
nogal chaotisch, maar al snel ontstaat er een
werkbare structuur die je als team zelf moet
bedenken. Het afgelopen schooljaar heb ik
een vaste structuur opgesteld voor het
Imaginheroes-traject, dat voortaan wordt
gebruikt binnen de studie Vrijetijdsmanage-
ment op de NHTV. We kwamen er namelijk
achter dat een beetje chaos goed is voor het
creatieve (denk)vermogen, maar dat een
zekere structuur ook wenselijk is.’
Voldoet de manier van lesgeven aan je verwach-
tingen? ‘Het overtrof al mijn verwachtingen.
Ieder schooljaar is weer anders en je kunt er zelf
vorm aan geven. De grote zelfstandigheid, maar
ook de professionaliteit spreken me erg aan. Je
moet als team alles zelf doen en hebt een grote
verantwoordelijkheid. Dat besef je en daardoor
zet je net dat tandje bij. Daarnaast kom je in
contact met bedrijven. Na een meeloopdag ben
ik aan de slag gegaan bij voetbalclub NAC Breda.
Dat werk is niet alleen leuk en afwisselend, het
sluit ook goed aan op m’n studie. Ik verzorg
rondleidingen aan scholen of mensen uit het
bedrijfsleven, en werk mee aan de organisatie
van jeugdactiviteiten.’
Heb je al een idee wat voor werk je zou willen
doen? ‘Komend jaar studeer ik af. Ik ben nu in
gesprek met NAC Breda. Wie weet wat daar
nog uit voortvloeit. Ook ben ik gestart met
een deeltijdopleiding counselling & coaching.
Ik kwam er tijdens mijn studie en in mijn tijd in
het leger achter dat ik het leuk vind om
mensen middels coaching verder te helpen.
Dat wil ik verder ontwikkelen.’
AR
EN
DA
OO
ME
N
AN
NA
BE
L J
EU
RIN
G
16 | 2011-1012 Jouw Keuze
Of het nu om een stage, een
uitwisseling, een master of een
Associate degree-programma
gaat, een studie in het buitenland opent
je ogen en geest. Studenten met interna-
tionale ervaring geven hun toekomst
meerwaarde. Het is goed voor je taal-
ontwikkeling, en voor je persoonlijke
ontwikkeling en groei. Ook is het leuk om
met studenten van verschillende nationa-
liteiten samen te werken en van elkaar te
leren. Door tijdelijk in een ander land te
wonen, word je je ook bewust van andere
culturen en dat kan later in je carrière
goed van pas komen.
bREED NETWERKDe meeste hogescholen beschikken over
een breed internationaal netwerk, zodat je
de kans krijgt je talenten verder te
ontwikkelen in een land naar keuze.
Studies en/of stages in het buitenland
worden gestimuleerd door de hogescho-
len. Zij kunnen dan ook veel voor je
regelen. Er zijn ook hogescholen met een
eigen vestiging in het buitenland. Zij
behoren tot de wereldtop en bieden
ultieme mogelijkheden voor studenten
die hard willen werken, internationale
ambities hebben en de uitdaging aandur-
ven om tijdelijk verder weg te zijn van
huis. <<
Internationale
ambities
Lijkt het jou leuk om een tijdje in het buitenland te studeren of droom je van een baan bij een internationaal bedrijf? Dan ligt de wereld aan je voeten. Steeds meer hogescholen hebben een internationaal karakter. Stage lopen in het buitenland kan altijd. Maar je kunt ook voor een langere periode studeren in het buitenland of er een minor volgen.
NH
TV
BR
ED
A
Jouw Keuze 2011-1012 | 17
ervaringen
bijzondere studies Archeologie of Energie- en Procestechnologie zijn
niet echt voor de hand liggende studies. Jasper Tuinstra en Huub van Iwaarden vertellen waarom zij voor deze bijzondere studies hebben gekozen.
‘Sinds mijn 13e werk ik bij Climanova, een
technisch bedrijf in Eede dat is gespeciali-
seerd in het verbeteren van klimaatcondities
bij industriële productieprocessen. Ik vind
Jasper Tuinstra (21) uit Deventer
Studie: Archeologie, Saxion Hogeschool,
start met vierde jaar
Vooropleiding: havo
‘Tijdens mijn stage in het Zwitserse Basel werkte ik in een internationaal team’‘Geschiedenis heeft me altijd getrokken. En
hoewel ik niet zo’n hobbyist was die altijd
met een metaaldetector in een weiland te
vinden was, boeide archeologie mij. Saxion
Hogeschool is de enige hogeschool die deze
opleiding ook op hbo-niveau aanbiedt. Op de
open dag was ik meteen verkocht. De studie
is heel praktisch. Je krijgt bijvoorbeeld twee
kwartalen les en daarna ga je die opgedane
kennis toepassen in het veld. Persoonlijk heb
ik het meest met de middeleeuwen, omdat er
veel te vinden is en het ook duidelijker is wat
een opgraving zou kunnen zijn. Het leukste
van mijn studie is toch wel mijn stage
geweest in de Zwitserse stad Basel. Hier
werkte ik in een internationaal team aan de
opgravingen rondom de Münster-kerk,
gebouwd van 1019 tot 1500. Het was zo
bijzonder, dat ik er afgelopen zomer weer
Huub van Iwaarden (22) uit Sluis
Studiekeuze: Energie- en Proces-
technologie, Hogeschool Zeeland,
afgestudeerd (juli 2011)
Vooropleiding: havo
‘Deze eeuw wordt de eeuw van de energie’
energiebesparende- en energieproducerende
producten voor bedrijven. Ook onderzoeken
we hoe bedrijven hun energieverbruik
zuiniger, duurzamer en goedkoper kunnen
maken. Ik hoop dat ik dit bedrijf verder kan
ontwikkelen en op projectbasis kan worden
ingehuurd. Mijn voorbeeld is de eigenaar van
Climanova, waar ik ook nog werk als
technisch ingenieur. Dit bedrijf werkt
internationaal. Het lijkt me fantastisch dat ook
met Enerlogic te bereiken. Zorgen over een
baan heb ik door mijn technische studie nooit
gehad. Deze eeuw wordt de eeuw van de
energie, dat idee had ik altijd al. Het verbaast
me dan ook dat zo weinig scholieren kiezen
voor een technische opleiding. Het werk ligt
voor het oprapen.’
techniek gewoon ontzettend leuk. Hierdoor
was de keuze voor mijn studie Energie- en
Procestechnologie snel gemaakt. Het eerste
jaar was vrij algemeen en dat bracht me even
aan het twijfelen of ik de juiste keuze had
gemaakt. Maar vanaf het tweede jaar wordt
het steeds gerichter en komt de praktijk aan
bod via stages. Voor mijn afstuderen heb ik
voor de Zeeuwse energieleverancier Delta
onderzocht wat de opslag van elektrische
energie voor hen kan betekenen. Dat is nu
nog niet rendabel, maar wanneer dat
grootschaliger wordt opgepakt kan dat voor
hen veel winst opleveren. Mijn afstudeer-
onderzoek deed ik voor Enerlogic, mijn eigen
bedrijf dat ik in 2009 heb opgericht met twee
medestudenten. Enerlogic ontwikkelt
naartoe ben gegaan om mee te werken. Ik
leerde daar niet alleen heel veel over de
diverse historische periodes, maar ook over
andere opgraaftechnieken. Je ontmoet
namelijk heel veel archeologen uit allerlei
landen en elk land heeft weer zijn eigen
manieren. Daardoor wissel je steeds
ervaringen uit. Reuze fascinerend. Tijdens een
communicatieonderzoek in de gemeente
Wijchen en Nijmegen dat ik uitvoerde voor
Hazenberg Archeologie ontdekte ik de
communicatieve kant van het vak. Van
tevoren dacht ik dat mensen archeologie suf
vinden, maar uit dat onderzoek bleek dat de
inwoners het juist leuk en interessant vinden.
Wel moet je de informatie over een opgra-
ving op een aansprekende manier overbren-
gen. Het zou mooi zijn als ik werk vind waarin
ik de praktijk – werken in het veld – kan
combineren met communicatiewerkzaam-
heden voor het publiek. Wel ga ik eerst nog
een master volgen in het buitenland. Ik ben
met mijn 21 jaar nog jong en ben nog niet
klaar met studeren.’
AR
NO
VA
N K
EM
PE
N
18 | 2011-1012 Jouw Keuze
Wanneer je eenmaal een keuze
hebt gemaakt voor een
studie, kun je je aanmelden via www.studielink.nl. Dit is de online
inschrijfapplicatie voor het hoger onder-
wijs in Nederland. Om te kunnen beginnen
aan een opleiding in het hoger onderwijs,
is het in de meeste gevallen wettelijk
verplicht je aan te melden bij DUO (Dienst
Uitvoering Onderwijs, voorheen IB-Groep).
Dit wordt automatisch geregeld door
Studielink.
Naast je aanmelding via Studielink gelden
voor sommige opleidingen ook aan-
vullende eisen om toegelaten te worden.
Deze worden door de hogescholen zelf
vast gesteld. Denk hierbij aan een auditie of
een aanvullende test. Of dit nodig is, kun je
het beste navragen bij de opleiding zelf.
Houd wel in de gaten dat je aanmelding
voor hogescholen met specifieke
toelatings eisen meestal vóór 15 januari
2012 binnen moet zijn. Na je aanmelding
nodigt de hogeschool je uit voor een test,
selectie of auditie.
Sommige opleidingen zijn erg populair en
dan zijn er meer aanmeldingen dan dat er
plaatsen zijn. Er moet dan geloot worden.
Deze studies worden opleidingen met een
‘numerus fixus’ genoemd. Voor een
dergelijke opleiding kun je je tot 15 mei 2012
aanmelden. Daarna krijgt iedereen bericht
of er inderdaad geloot moet worden voor
een plaats. Als je moet loten voor een
studieplek, krijg je na je aanmelding via
Studielink van DUO meer informatie over
de procedure. Voorbeelden van opleidingen
met een numerus fixus zijn Communication
& Multimedia Design, Fysiotherapie,
Journalistiek en Mondzorgkunde. Als je
voor de door jou gekozen opleiding bent
uitgeloot, kun je helaas niet met die
opleiding beginnen. Met het door jouw
aangemaakte Studielink-account kun je je
echter aanmelden en inschrijven voor
meerdere opleidingen. Je kunt je dus ook
inschrijven voor andere opleidingen en bij
verschillende instellingen.
SElEcTIESinds 2005 experimenteert een aantal
opleidingen met ‘selectie aan de poort’. Dit
betekent dat de hogeschool voor bepaalde
opleidingen zelf studenten selecteert. Ook
voor deze opleidingen moet je je eerst
aanmelden bij Studielink. De betreffende
instelling zal dan contact met je opnemen.
Opleidingen waarvoor selectiecriteria
gelden zijn onder meer Fysiotherapie,
Logopedie, Media & Entertainment
Management, International Business
Administration en Bestuurskunde. <<
aanmelden
Inschrijven maar!
Na een goede oriëntatie, het bezoeken van open dagen, meeloopdagen en gesprekken met studenten heb je hoogst-waarschijnlijk een goed beeld van de studies die je kunt volgen. Tijd om de knoop door te hakken en je aan te gaan melden. In dit laatste traject wordt ook duidelijk of er eventuele toelatings- of selectie-eisen zijn en of er sprake is van inloting.
De aanmelding voor een opleiding betekent nog niet dat je automatisch bent
ingeschreven. Daarvoor moet je eerst aan alle inschrijvingsvoorwaarden voldoen, zoals
het overleggen van het diploma van je vooropleiding en het betalen van je collegegeld.
Je krijgt hierover vanzelf bericht van de hogeschool, waarna je definitieve inschrijving
wordt afgerond. Pas nadat je je hebt aangemeld en bent ingeschreven, kun je ook
studiefinanciering aanvragen. Dit kun je via DUO doen.
Sommige opleidingen zijn
erg populair; er moet dan
worden geloot
Handige links • studielink.nl
• ib-groep.nl
Jouw Keuze 2011-1012 | 19
na je studie
Na het behalen van je hbo-diploma begint je zoektocht naar een baan. Maaike van der Veer-Selhorst ging na het behalen van haar diploma HBO Verpleegkunde direct aan de slag als jeugdverpleegkundige bij de Gemeenschappelijke Gezondheidsdienst (GGD) Midden-Nederland. Brigitte van der Pols besloot na haar studie HBO Rechten door te studeren aan de universiteit.
Afgestudeerd. En dan?
Had je snel een baan? ‘Eigenlijk meteen. Ik
had tijdens mijn afstuderen op de gok een
open sollicitatie gestuurd. Op de dag dat ik
mijn diploma ontving, nu vijf jaar geleden,
hoorde ik dat ik was aangenomen als
jeugdverpleegkundige.’
Wat vind je leuk aan je werk? ‘Je krijgt
kinderen te zien wanneer zij in groep zeven
van de basisschool zitten en in de tweede
klas van de middelbare school. Je hebt
gesprekken met hen en met hun ouders. Het
werk is heel afwisselend: ieder kind en elk
gezin is weer anders. Het komt erop aan dat
je goed luistert, inschat en signaleert.
Wanneer je een vermoeden hebt dat er iets
niet goed gaat met een kind, moet je dat
aankaarten bij de ouders. Hoewel je leert dat
zo tactisch mogelijk te doen, blijft dat soms
best lastig. Maar er kan dan wel naar een
oplossing worden gezocht, en dat is goed
voor het kind én de ouders.’
Sluit je studie goed aan op de praktijk?
‘HBO-V is een heel brede opleiding. Doordat
ik na mijn havo eerst een mbo-opleiding tot
directiesecretaresse heb gevolgd en daarna
twee jaar als managementassistente heb
gewerkt, koos ik voor de duale vorm. Hierin
ga je naast je opleiding ook werken als
leerling-verpleegkundige. In mijn geval was
dat bij het Utrecht Medisch Centrum. Toen ik
startte met mijn studie wist ik al dat ik graag
de sociale kant op wilde gaan van de
verpleegkunde. Toch werd ik ingedeeld op
de afdeling Chirurgie. Ook draai je onregel-
Maaike van der Veer-Selhorst (31) uit Utrecht
Studie: HBO Verpleegkunde duaal,
Hogeschool Utrecht
Baan: jeugdverpleegkundige GGD
Midden-Nederland
‘Het werk is heel afwisselend: ieder kind en elk gezin is weer anders’
matige diensten. Dat was best zwaar. Toch
bleef ik gemotiveerd, omdat ik mijn einddoel
voor ogen hield. Gelukkig werd dat meteen
beloond met een leuke, uitdagende baan.’
Hoe kijk je terug op je studie? ‘Na een jaar
Small Business en Retail Management ben ik
in 2004 HBO Rechten gaan doen. De eerste
twee jaar stonden vooral in het teken van
colleges en zoveel mogelijk leren over recht
in het algemeen. In het derde jaar volgde ik
een stage van acht maanden bij een
advocatenkantoor in Den Haag. Dat beviel
goed. Na mijn stage heb ik daar nog een jaar
gewerkt. Het opdoen van praktijkervaring, en
dan ook voor een langere periode, is echt
een meerwaarde van een studie Rechten op
hbo-niveau. Je wordt breed opgeleid en
komt er stapsgewijs achter welk rechtsgebied
je het interessantst vindt. In mijn geval is dat
letselschade, omdat ik tijdens mijn stage veel
te maken kreeg met letselschadedossiers.’
Waarom ben je verder gaan studeren? ‘In
2008 was de financiële crisis op haar hoogte-
punt en was er niet meteen zicht op een
baan. Daarnaast wilde ik graag mijn kennis
van het recht verder verdiepen en mijn
mogelijkheden vergroten. Met een universi-
taire studie heb je toegang tot de toga-
beroepen; je kunt dan ook aan de slag als
advocaat. De Hogeschool Utrecht heeft een
regeling met de Universiteit Utrecht,
waardoor je kunt instromen in het tweede
jaar. Afgelopen juli ben ik afgestudeerd en ik
volg nu nog een jaar de master Aansprakelijk-
heids- en Verzekeringsrecht aan de Erasmus
Universiteit Rotterdam. In dat opzicht is de
cirkel rond. Tijdens mijn hbo-studie deed ik
ervaring op met letselschade en de interesse
hiervoor is gebleven. Ik wil het liefste werken
als advocaat bij een kantoor dat is gespeciali-
seerd in letselschade. Doordat ik nu beschik
over een wetenschappelijk denkniveau, maar
door mijn hbo-studie ook over de nodige
praktijkervaring, denk ik dat ik een goede kans
heb op het vinden van een baan.’
‘Ik wil me graag specialiseren in letselschade’
Brigitte van der Pols (26) uit Maarssen
Studie: HBO Rechten, Hogeschool Utrecht
Gekozen voor: verder studeren aan de
Universiteit Utrecht (via instroomregeling),
start met master aan Erasmus Universiteit
Rotterdam
FR
-F
OT
OG
RA
FIE
/WA
LD
O A
IKE
MA
FR
-F
OT
OG
RA
FIE
/WA
LD
O A
IKE
MA
20 | 2011-1012 Jouw keuze
Amsterdamse Hogeschool voor de Kunsten www.ahk.nl
ArtEZ Hogeschool voor de Kunsten www.artez.nl
Avans Hogeschool www.avans.nl
Christelijke Agrarische Hogeschool Dronten www.cah.nl
Christelijke Hogeschool Ede www.che.nl
Christelijke Hogeschool Windesheim www.windesheim.nl
Codarts, Hogeschool voor de Kunsten www.codarts.nl
De Haagse Hogeschool www.dehaagsehogeschool.nl
Design Academy Eindhoven www.designacademy.nl
Driestar Hogeschool www.driestar-hogeschool.nl
Fontys Hogescholen www.fontys.nl
Gereformeerde Hogeschool www.gh.nl
Gerrit Rietveld Academie www.gerritrietveldacademie.nl
Hanzehogeschool Groningen www.hanze.nl
HAS Den Bosch www.hasdenbosch.nl
Hogeschool de Kempel www.kempel.nl
Hogeschool der Kunsten Den Haag www.kabk.nl
Hogeschool Edith Stein/Onderwijscentrum Twente www.edith.nl
Hogeschool Helicon www.hhelicon.nl
Hogeschool Inholland www.inholland.nl
Hogeschool IPABO www.hs-ipabo.edu
Hogeschool Leiden www.hsleiden.nl
Hogeschool Rotterdam www.hogeschoolrotterdam.nl
Hogeschool Utrecht www.hu.nl
Hogeschool van Amsterdam www.hva.nl
Hogeschool van Arnhem en Nijmegen www.han.nl
Hogeschool Van Hall Larenstein www.vanhall-larenstein.nl
Hogeschool voor de Kunsten Utrecht www.hku.nl
Hogeschool Zeeland www.hz.nl
Hogeschool Zuyd www.hszuyd.nl
Hotelschool Den Haag www.hotelschool.nl
Iselinge Hogeschool www.iselingehogeschool.nl
Katholieke Pabo Zwolle www.kpz.nl
Marnix Academie www.marnixacademie.nl
NHL Hogeschool www.nhl.nl
NHTV internationaal hoger onderwijs Breda www.nhtv.nl
Saxion www.saxion.nl
Stenden Hogeschool www.stenden.com
Stoas Hogeschool www.stoas.nl
2011-2012Jouw Keuze
Top Related