11
İSİM TAMLAMALARI
Aralarında anlamca ilgi bulunan iki ya da daha çok ismin belirli kurallar çerçevesinde bir araya gelmesiyle oluşan
söz öbeklerine “isim tamlaması” denir.
Bu Cemil
Bu da kitap
Şu an Cemil ve kitap arasında bir ilgi yok.
Cemil’in kitabıPeki ya şimdi iki sözcük arasında bir ilgi var mı?
22
İsim tamlamaları iki unsurdan oluşur:
1-) Tamlayan
2-) Tamlanan
( ………………………)
( ………………………)Ana Unsur
Yardımcı Unsur
Evin bacası tütüyordu.Tamlayan
Yard. Unsur
Tamlanan
Ana Unsur
Böyle bir cümle duysan dikkatini nereye yöneltirsin?
33
İsim Tamlamaları 4’e Ayrılırİsim Tamlamaları 4’e Ayrılır
Belirtili İsim TamlamasıBelirtili İsim Tamlaması Belirtisiz İsim TamlamasıBelirtisiz İsim Tamlaması Takısız İsim TamlamasıTakısız İsim Tamlaması Zincirleme İsim TamlamasıZincirleme İsim Tamlaması
44
1- Belirtili İsim Tamlaması
* Tamlayan ilgi eki alır (-ın, -in, -un, ün)
* Tamlanan iyelik eki alır (-ı, -i, -u, -ü)
Ayşe’nin mutluluğu yüzünden okunuyor.
Yüzüklerin Efendisi
Türkiye’nin başkenti
Güllerin kokusu
Arabanın tekerleği
55
Aşağıda karışık olarak verilen kelimelerden belirtili isim tamlaması yapınız.
Koltuk
At
Tat
Armut
Renk
Işık
Yele
Mum
66
2- Belirtisiz İsim Tamlaması
* Tamlayan ek almaz.
* Tamlanan iyelik eki alır. (-ı, -i, -u, -ü)
Türkçe köşesi
Çarşamba günü
Su bardağı
Turizm cenneti
Not: Belirtisiz isim tamlamalarında tamlayan sadece ilgi eki alamaz, onun dışında diğer ekleri alabilir.
Kapıcılar kralı
77
Aşağıda karışık olarak verilen kelimelerden belirtisiz isim tamlaması yapınız.
Tekne
Balkon
Telefon
Fabrika
Ekmek
Un
Cep
Kapı
88
3- Zincirleme İsim Tamlaması
En az üç ismin bir araya gelmesi ile oluşan tamlama çeşididir.
3
1
2
Okul
Kapı
Kol
Okulun kapısının kolu
99
Sınıf başkanı nınadı
Ahmet’in kardeşinin ders notları
Arabanın kontak anahtarı
1010
4- Takısız İsim Tamlaması
* Tamlayan ve tamlanan ek almaz
Tahta kaşık
Cam bardak
Yün kazak
Neden yapıldığını bildirir.
1111
İpek saç
Örümcek adam
Altın kalp
Neye benzediğini bildirir.
Top Related