1
DR. OKTAY ARDA
HistolojiÇalışma Metotları
PROF. DR. OKTAY ARDAİ.Ü. CERRAHPAŞA TIP FAKÜLTESİ
HİSTOLOJİ VE EMBRİYOLOJİ ANABİLİM DALI
2
DR. OKTAY ARDA
Histoloji
● Yunanca●Histo
• Ağ veya Doku
● Logos●Çalışma
● Dokuların Çalışılması●Hücreler●Hücreler dışı Ortam
● MATRİKS
3
DR. OKTAY ARDA
Neleri İçerir?
● Eğer Gözün Görme Sınırı İçinde İse
● Anatomi●Sınır = 0.1 mm
(100 μm)
4
DR. OKTAY ARDA
● Eğer Bir BüyüteçAracılığı ile İse● Mikroskopik Anatomi
Neleri İçerir?
5
DR. OKTAY ARDA
Yapı ve Fonksiyon
● Yapının İncelenmesi● Fonksiyonun
Anlaşılmasında● Fonksiyonun
Bilinmesi● Yapının Tahmin
Edilebilmesinde
6
DR. OKTAY ARDA
Anormali Anlamak
● Normalin Bilinmesi Gerekir● Yapı● Fonksiyon
● Böylece Patoloji Anlaşılabilir● Anormal:
●Yapı●Fonksiyon
7
DR. OKTAY ARDA
İki Mühim Metodik Düşünce
● Limitler● Uygun Seçim
●Hangi Mikroskop?●Hangi Mikro-teknik?
8
DR. OKTAY ARDA
Histolojinin Gelişebilmesi
● Şu Gelişimlere Bağlıdır:● Mikroskoplar● Kimya● Fizyoloji● İmmünoloji● Patoloji
9
DR. OKTAY ARDA
Bilim Sahalarının Etkileşimi
● Histo-kimya● Histo-fizlyoloji● İmmüno-sito-kimya● Histo-patoloji
10
DR. OKTAY ARDA
Araçlar ve Metodlar
● Ölçü Üniteleri● Doku Hazırlıkları● Mikroskopi● Histokimya● Doku Kesitlerinin Yorumu
11
DR. OKTAY ARDA
Araçlar ve Metodlar
● Radioautografi● Canlı Doku ve Hücrelerin İncelenmesi● In Vitro● Saf Hücre Kültürleri● Hücre Fonksiyonu
12
DR. OKTAY ARDA
Ölçü Üniteleri
● Micrometre●μm● 0.001 mm● 0.000 001 m ( 10-6 m )
● Nanometre● nm● 0.001 μm● 0.000 000 001 m ( 10-9 m )
13
DR. OKTAY ARDA
Dokunun Hazırlanması
● İnce Doku Örnekleri● Işık Geçirgenliği
● İnce ● Saydam● Kesit
14
DR. OKTAY ARDA
Dokunun Hazırlanması
● Çok İnce Örnek● Kesit Alma Yok
●Doku Tabakaları●Saydam Membranlar
● Işığı Geçiren● Mezanterler● Kurbağa Larva Kuyruğu● Hamster in Yanak Poşu Duvarı
15
DR. OKTAY ARDA
Dokunun Hazırlanması
● Çok İnce Örnek● İncelenebilinir
●Uzun Sürede●Değişen Ortamlarda●Fizyolojik●Deneysel
16
DR. OKTAY ARDA
Dokunun Hazırlanması
● Kalıcı Örnekler● Doku Örnekleri
17
DR. OKTAY ARDA
Dokunun Tespiti
● Otolizi Önlemek● Doku Sindirimi
●Enzimler●Bakteri
18
DR. OKTAY ARDA
Tespit
● Dokuyu Koruyabilmek İçin Kullanılan Kimyasal Maddeler
● Kimyasal Yöntem● ? (Henüz Çok İyi Anlaşılamamıştır)● Komplike
19
DR. OKTAY ARDA
Rutin IM İçin En İyi Tespit Eriyiği
● İzotonik Solüsyon da Tamponlanmış 4% Formol aldehit
20
DR. OKTAY ARDA
De-kalsifiye EdilmemişKemik ve Diş
İçin En İyi Tespit Eriyiği
● 70% ALKOL
21
DR. OKTAY ARDA
Popüler Fiksatifler
● Formol aldehit● Glutar aldehit
● Proteinlerle Reaksiyona Girer (Amine Grupları ile (Nh2))
● Proteinler Arasıda Çapraz Bağlar Kurabilir
22
DR. OKTAY ARDA
Fiksatifler ve Yüksek Rözülüsyon
● Çift Fiksasyon Yöntemi (EM) UltrasütrüktürüKoruyabilmek İçin● Tamponlanmış Glutaraldehit● Tamponlanmış Osmium Tetroxit
● Lipid ve Proteinleri Korur● Lipid ve Proteinleri Boyar
23
DR. OKTAY ARDA
Dehidratasyon (Suyun Giderilmesi)
● Gömmek İçin Gerekli● Suyun Giderilmesi
● Yükselen Serilerde Etanol ve Su● 70% 100%
24
DR. OKTAY ARDA
Impregnasyon (Şeffaflaştırma)
● Etanol ün Yerini Alma● Gömme Ortamı İle Karışabilme
● Xylene, Parafine Gömme●Doku, Işığı Geçirir Hale Gelir
(Şeffaflaşır)
25
DR. OKTAY ARDA
Gömme
● Kesit Alma İçin Gerekli● İnce Kesitlerin Alınabilmesi● Yumuşak Dokunun Sert Hale
Getirilmesi● Gömme Ortamları
● Parafin (IM Rutin)● Plastik Rezinler (IM & EM)
● Büzüşmeyi Engeller
● Boşlukları Doldurur
26
DR. OKTAY ARDA
Parafine Gömme
● Etüvde● Erimiş Parafin
● 58-60oC● Isı
● Şeffaflaştıran Maddeyi Buharlaştırır
● İnfiltrasyon● Kalıplara gömme
27
DR. OKTAY ARDA
Mikrotomlar
● Kesit Alma● Bıçaklar
●Çelik●Elmas●Cam
● Kesit Kalınlığı(1-10 μm)
28
DR. OKTAY ARDA
Dondurma Mikrotomları
● Lipidlerin Kaybolması● Xylene
● Lipid KaybınıEngelleme● Doku Düşük Isılarda
Sertlaştirilir● Gerekli Sertlik Elde
Edilir● Kesit Alınır
29
DR. OKTAY ARDA
Dondurma Mikrotomları
● Kısa Sürede Kesit Alınabilir● Gömme İşlemi Yoktur● Parçaların Süratle İncelenebilmesi Sağlanır● Cerrrahi Müdahaleler
Sırasında Teşhise Gitme
30
DR. OKTAY ARDA
Dondurma Mikrotomları
● Histokimyasal Çalışmalarda● Çok Hassas Enzimler● Küçük Moleküller● Pek Çok Enzim Dondurma İle
Etkisiz Hale Gelmez
31
DR. OKTAY ARDA
Dokunun Hazırlanması
Kalıcı Hazırlık● Mikroskop Altında İnceleme
32
DR. OKTAY ARDA
Boyalar
● Seçici Olarak Doku KısımlarınıBoyarlar● Asid Bileşenler● Bazik Bileşenler
● Doku Bileşenleri Boyanır● Bazik Boyalar İle (Bazofilik)● Asid Boyolar İle (Asidofilik)
33
DR. OKTAY ARDA
Basik Boyalara Örnekler:
● Toluidine Blue● Methylene Blue● Hematoxylin
● Dokunun Basokilik KısımlarınıBoyar
● Nucleoproteinleri● Glycosaminoglykanları● Asid Glikoproteinleri
34
DR. OKTAY ARDA
Asid Boyalara Örnekler:
● Orange G● Eosin● Asid Fuksin
● Dokunun Asidofilik KısımlarınıBoyar●Mitokondrileri●Sekretuar Granülleri●Kollajen
35
DR. OKTAY ARDA
Hematoxylin ve Eosin (H&E)● En sık Kullanılan
Boyalar● Hematoxylin Maviye
Boyar● Nüveyi ● Sitoplazmanın RNA -
zengin Kısımlarını● Eosin Pembe - Kırmızı
● Sitoplazma Kırmızı● Kollajen Pembe
36
DR. OKTAY ARDA
Metaller ile Impregnasyon
● Gümüş● Altın
37
DR. OKTAY ARDA
İdeal Doku Hazırlığı
● Uygun Kimyasal Maddeler● Lam Üzerindeki ince Kesitler
● Orjinal Hallerini Korumalı:● Morfolojisini● Moleküler İçeriğini
38
DR. OKTAY ARDA
Artefakt lar
● Orijinali Koruma:● Morfoloji● Moleküler Muhteviyat
39
DR. OKTAY ARDA
Dokunun Çok Şüratli Tespiti
● Morfolojinin Korunması● Perfüzyon
40
DR. OKTAY ARDA
Surfaktant’ın Morfolojik Demonstrasyonu
● Fiksasyon● Vaskülar Perfüzyon
● Skop● Elektron Mikroskop
41
DR. OKTAY ARDA
IM● Doku Yapıtaşları İle
Fotonların Etkileşeme● Im● Faz Kontrast Mikroskobi● Polorize Mikroskobi● Konfokal Mikroskobi● Floresans Mikroskobi
42
DR. OKTAY ARDA
Işik Mikroskobu Kısımları
● Mekanik● Optik
43
DR. OKTAY ARDA
IM Optik Kısımları
● Kondansatör● Işığı Toplar Ve Odaklar●Koni Şeklinde Bir Işık
Kaynağını Meydana Getirir● İncelenecek Parçayı Aydınlatır
44
DR. OKTAY ARDA
IM Optik Kısımları
● Objektif●Büyütür● Işığın İzini
Odaklar
45
DR. OKTAY ARDA
IM Optik Kısımları
● Oküler● İmajı Dahada Büyütür● İmajı Odaklar
● İzleyicinin Retinasına● Fotoğraf Plakasına
46
DR. OKTAY ARDA
Rezülüsyon
● Birbirinden ayrı olarak algılanabilen İki Partikül Arasıdaki En Küçük Mesafe
47
DR. OKTAY ARDA
Mikroskobun Çözüm Gücü
● Elde Edilebilen Kritik Faktörler● Temiz● Detaylı
●Mikroskop Tan Elde Edilebilen
48
DR. OKTAY ARDA
IM Maksimum Çözüm Gücü
● ~0.1 μm● Büyütmelerde İyi Görünüm Verir
● X 1000-1500● Rözülüsyon
● =< 0.1 μm
49
DR. OKTAY ARDA
Büyütme ve Rözülüsyon
● Cözüm Gücü Sınırlıdır● Işığın Dalgaboyu ile
50
DR. OKTAY ARDA
Lütfen Hangi !
● Biliniz● Mikroskobu Kullanacağınızı● Hangi Mikrotekniği
51
DR. OKTAY ARDA
Observasyon ve Enterperatasyon
● Gross Anatomi● 3 Boyutlu Yapılar
● Histoloji● Parçadan Alınan Kesitler
● 2 Boyutlu● Seri Kesitlerden Nihayi
Sonuca Gidilebilme
Top Related