8/18/2019 gemi inşa ve stabilite
1/49
1
GEMİ İNŞAATI VE STABİLİTE
Derleyen: Zafer SATICI Sörveyör Gemi İnş.ve Mak.Müh.
-Length Overall………Tam Boy………………………………….L oa
- Length Watherline………Su Hattı Boyu…………………………L wl
- Length Between Perpendiculars, ……Kaimeler arası Boy……..Lbp
- Register Length,Tescil Boyu……………………………………….. L
- Freeboard Length….Fribord Boyu………………………………...L
- Breadth Moulded…..Kalıp Genişliği………………………………B
- Depth Moulded…..Kalıp Derinliği………………………………...D
- Draught Moulded…….Kalıp Draftı……………………………….d
8/18/2019 gemi inşa ve stabilite
2/49
2
GEMİLERİN YAPI MALZEMELERİ:
Çelik
Alüminyum alaşımları
Kompozit Malzemeler (Al+Çelik),(Ahşap+Çelik),(Çelik+GRP),(Ahşap+GRP)
GRP(Glass reinforced plastic construction- Cam Takviyeli Plastik CTP )
Ahşap
Beton
GEMİDEKİ ANA BÖLMELER:
FORE PEAK TANK……………………BAŞ PİK TANKI
COLLISION BULKHEAD…………….BAŞ ÇATIŞMA PERDESİ
HOLD BULKHEAD……………………AMBAR SUGEÇMEZ PERDESİ
DOUBLE BOTTOM……………………ÇİFT DİP
ENGINE ROOM………………………..MAKİNA DAİRESİ
AFTER COLLISION BULKHEAD…...KIÇ ÇATIŞMA PERDESİ
NO:1……NO:5…………………….AMBAR NUMARALARI
8/18/2019 gemi inşa ve stabilite
3/49
3
FORECASTLE DECK………………………….BAŞ KASARA GÜVERTESİ
POOP DECK…………………………………….KIÇ KASARA GÜVERTESİ
MAIN DECK…………………………………….ANA GÜVERTEANA GÜVERTE: SU GEÇMEZ PERDELERİN DEVAM ETTİĞİ,SU GEÇMEZKAPORTA VE KAPILAR İLE KAPATILABİLEN GÜVERTEDİR.
UPPER DECK…………………ANA GÜVERTE ÜZERİNDE BULUNAN GÜVERTE
SUPERSTRUCTURE………….YAŞAM MAHALLİ ÜST YAPILARI
8/18/2019 gemi inşa ve stabilite
4/49
4
BOW………………………….PRUVA ,BODOSLAMA
FORWARD………………….BAŞ TARAF
STARBOARD BOW………..SANCAK BAŞ OMUZLUK
PORT BOW…………………İSKELE BAŞ OMUZLUKSTARBOARD BEAM………SANCAK BORDA
PORT BEAM………………..İSKELE BORDA
STARBOARD SIDE………..SANCAK TARAF
PORT SIDE…………………İSKELE TARAF
AMIDSHIP………………….VASAT-GEMİ ORTASI
STARBOARD QUARTER…SANCAK KIÇ OMUZLUK
PORT QUARTER………….İSKELE KÇ OMUZLUK
AFT…………………………..KIÇ TARAF
STERN……………………..KIÇ BODOSLAMA
8/18/2019 gemi inşa ve stabilite
5/49
5
TİCARET GEMİLERİ:
Yolcu Gemisi
Feribot (Yolcu ve araba)
Kuruyük Gemisi
Dökme Yük (Bulk Carrier) Gemisi
Konteyner Gemisi
Ro-Ro Gemisi (Roll on Roll off)
Lash,Seabee Gemileri
Sıvı Yük Taşıyan Gemiler (Tankerler)
Ham Petrol Tankeri
Petrol ürünü Tankeri
Kimyasal Madde Tankeri
LNG ve LPG Tankeri
OBO Tipi Gemiler( Oil-Bulk-Ore)
Balıkçı Gemileri
8/18/2019 gemi inşa ve stabilite
6/49
6
YOLCU GEMİSİ BOYUNA VE ENİNE KESİT.
RO-RO GEMİSİ BOYUNA ENİNE KESİT
8/18/2019 gemi inşa ve stabilite
7/49
7
GALADORA(TWEEN DECK-SHELTER DECK) GÜVERTELİ GENERAL KARGO GEMİSİ
DÖKME YÜK GEMİSİ
8/18/2019 gemi inşa ve stabilite
8/49
8
KONTEYNER GEMİSİ
LNG / LPG GEMİSİ
8/18/2019 gemi inşa ve stabilite
9/49
9
LPG GEMİSİ
8/18/2019 gemi inşa ve stabilite
10/49
10
GENERAL KARGO GEMİSİNİN ENİNE KESİT YAPI ELEMANLARI;
8/18/2019 gemi inşa ve stabilite
11/49
11
ÇİFT DİP YAPI ELEMANLARI:
SOLID FLOOR:………………………………DOLU DÖŞEK (ENİNE GİDEN YAPILAR)
BRAKET FLOOR……………………………AÇIK DÖŞEK
WATER TIGHT FLOOR………SU GEÇİRMEZ DÖŞEK (YAKIT VE BALAST TANKLARI)
TANK TOP…………………………………ÇİFT DİP ÜST SACI-AMBAR TABAN SACI
CENTER GIRDER…………………………MERKEZ TÜLANİ (BOUYNA GİDEN YAPILAR)
SIDE GIRDER ……………………………YAN TÜLANİ
MARGINE PLATE……………………….MARJİN SACI
LIGHTENING HOLE…………………….HAFİFLETME DELİKLERİ
DRAIN HOLE…………………………….DREYN DELİKLERİ
MANHOLE…………………………………MENHOL( ADAM GEÇİŞ AÇIKLIKLARI)
8/18/2019 gemi inşa ve stabilite
12/49
12
DÖKME YÜK GEMİSİNİN ÇİFT DİP YAPISI
8/18/2019 gemi inşa ve stabilite
13/49
13
BORDA KAPLAMASI VE AMBAR POSTALARI
HOLD FRAME……………………………………..AMBAR POSTASI (POSTA)
WEB FRAME……………………………………….DERİN POSTA
DECK BEAM……………………………………….GÜVERTE KEMERESİ
BEAM KNEE………………………………………KEMERE BRAKETİ
TWEEN FRAME……………………………………GALDORA POSTASI
8/18/2019 gemi inşa ve stabilite
14/49
14
BILGE KEEL……………………YALPA OMURGASI
BILGE PLATE………………….SINTİNE DÖNÜMÜ SACI
8/18/2019 gemi inşa ve stabilite
15/49
15
GENERAL KARGO GEMİSİ ENİNE KESİT
STRINGER PLATE……………………………….STRİNGER SACI
ŞİYER SACI: BORDA KAPLAMA SACININ ANA GÜVERTE HİZASINDAKİ SIRASI
8/18/2019 gemi inşa ve stabilite
16/49
16
KONTEYNER GEMİSİ ENİNE KESİT:
SHEER STRAKE……………………..ŞİYER SACI
LONGITUDINAL BULKHEAD……………….BOYUNA SUGEÇİRMEZ PERDE
8/18/2019 gemi inşa ve stabilite
17/49
17
RO-RO GEMİSİ ENİNE KESİT
HELING TANK………………….MEYİL TANKI
8/18/2019 gemi inşa ve stabilite
18/49
18
DÖKME YÜK GEMİSİ ENİNE KESİT
TOP SIDE TANK…………………………ÜST SANCAK/İSKELE TANKLARIHOPPER TANK…………………………DİP SANCAK/İSKELE TANKLARI
PIPE TUNNEL…………………………BORU VE KABLOLARIN GEÇTİĞİ TÜNEL
8/18/2019 gemi inşa ve stabilite
19/49
19
KATAMARAN GEMİNİN ENİNE KESİTİ
ÇİFT CİDAR BİR TANKERİN ENİNE KESİTİ
8/18/2019 gemi inşa ve stabilite
20/49
20
DEPTH = DRAFT + FREEBOARD
D = d + f
Genişlik “B” : Geminin en geniş kesitinden sancak iskele bordaları arasındaki mesafe
Derinlik “D”: Geminin orta kesitinde, kaide hattından, bordada güverteye kadar olan mesafe
Su çekimi “draft” “d”veya “T” : Geminin orta noktasında, en fazla yükleyeceği yükle,batabileceği mesafe,
Freebord “f” : Geminin ortasında derinlik ile draft değeri arasındaki farkı olan mesafe,
Deplasman Hacmi: Geminin yüzdüğü su hattının altında kalan karinasının hacmi,
Deplasman: Deplasman hacmindeki yüzülen suyun ağırlığı,
En kesit alanları Eğrisi: Her bir kesitteki en kesit alanlarının grafik şeklinde gösterilmesi,
Şiyer Hattı: Geminin güverte hattının başa ve kıça doğru gidiş yönlerinde yükselmesini gösterenhat,
Güverte Sehimi: Güvertenin bordadan başlayarak orta hatta kadar olan kısmın yükselmesidir.
8/18/2019 gemi inşa ve stabilite
21/49
21
Blok Katsayısı : Cb
V : Deplasman Hacmi = L x B x T…………………………… (m3)
Deplasman Ağırlığı = Lx B x T x deniz suyu yoğunluğu…… ( ton)
Orta Kesit Narinlik Katsayısı: Cm:
8/18/2019 gemi inşa ve stabilite
22/49
22
Su Hattı Alanı Katsayısı: C wp
Klasik Sabit Kanatlı Pervaneler:
8/18/2019 gemi inşa ve stabilite
23/49
23
Pitch Konrollü Pervaneler: (CPP)
Nozullu Pervaneler:
8/18/2019 gemi inşa ve stabilite
24/49
24
Z –DRIVE PERVANELER:
8/18/2019 gemi inşa ve stabilite
25/49
25
Azipod Pervaneler:
Voith Pervaneler:
8/18/2019 gemi inşa ve stabilite
26/49
26
Su jeti sevk sistemleri:
Dümenler:
8/18/2019 gemi inşa ve stabilite
27/49
27
PERVANENİN ÇÜRÜK SUDA ÇALIŞMASI:
PERVANE ÜST KANAT UCU İLE SU SEVİYESİ MESAFESİ EN AZ “% 10 D” OLMALI
Pervanenin tekne ve dümen palası arasındaki optimum yerleştirilmesi
8/18/2019 gemi inşa ve stabilite
28/49
28
ENDAZE:
SECTION LINES:………………..EN KESİT EĞRİLERİ
WATERLINES:…………………. SU HATTI EĞRİLERİ
BUTTOCK LINES:……………. BOYUNA KESİT EĞRİLERİ
EN KESİT EĞRİLERİ
DIŞ KAPLAMA AÇINIM
RESMİ:
8/18/2019 gemi inşa ve stabilite
29/49
29
DEPLASMAN KUVVETİ VE SEPHİYE KUVVETLERİ
YAYILI YÜKLERİN TEK BİR NOKTADAN ETKİ ETTİĞİ KABUL EDİLMEKTEDİR.
8/18/2019 gemi inşa ve stabilite
30/49
30
G Noktası geminin ağırlık merkezi.B Noktası su altında kalan hacmin merkezi, sephiye kuvvetinin uygulandığı yer.
GEMİ ARTIK DENGEDE YÜZMEKTE “GEMİ AĞIRLIĞI= SEPHİYE KUVVETİ”
8/18/2019 gemi inşa ve stabilite
31/49
31
BORDADAKİ FRİBORD MESAFESİ VE BU BÖLGEDEKİ HACİM YEDEKYÜZDÜRME (SEPHİYE)KUVVETİDİR.
8/18/2019 gemi inşa ve stabilite
32/49
32
GEMİNİN AĞIRLIK MERKEZİNİN YER DEĞİŞTİRMESİ:
Go Konumunda olan ağırlık merkezi, güverteye eklenen w yükü nedeniyle
Yer değiştirir ve Gı noktasına haraket eder.
Gemi içersindeki w ağırlığındaki bir yükün yer değiştirmesi:(Shifting):
Ağırlık Merkezinin yer değiştirmesi, yükün hareket yönüne paralel olarakgerçekleşir.
GoGı = w x d / Deplasman
8/18/2019 gemi inşa ve stabilite
33/49
33
GGo: Ağırlık merkezinin yer değiştirdiği mesafe
W: Eklenen veya yer değiştiren ağırlık
Wf= Geminin deplasman ton ağırlığı
w x d = Gemiyi meyil yaptıran MEYİL MOMENTİ değeridir.
8/18/2019 gemi inşa ve stabilite
34/49
34
STABİLİTE REFERANS NOKTALARI:
GM : Metesantır Yüksekliğinin hesaplanması:
K :Gemi orta eksenin (Center Line) Kaide Hattını (Base Line) kestiği nokta
B: Su altı hacim merkezi, sephiye merkezi
G:Geminin ağırlık merkezi
M: Metesantır Noktası
GM = KM – KG
KM :Geminin draftına-deplasmanına göre “Stabilite Bukletinde” verilir.
KG: Gminin yükleme durumuna göre kaptan tarafından hesaplanır.
GM : KM – KG formülünden GM DEĞERİ Bulunur.
Minimum GM Değerleri:
Kuruyük ve tankerlerde : 0,15 m
Dökme yük gemilerinde: 0,30 m
GM = KM – KG ve
KM Değeri Sabit Olduğundan,
8/18/2019 gemi inşa ve stabilite
35/49
35
KG Küçük bir değer ise; GM büyük olur.
KG büyür ise GM daha küçük bir değerde olur.
İstenilen GM değerleri;
General Kargolarda…….. % 5 gemi genişliği
Tanker ve Dökme Yüklerde…% 8 gemi genişliği
Yolcu Gemilerinde ……% 2 gemi genişliği
TAVSİYE EDİLİR.
STIFF GEMİ
KG küçük, GM büyük
Yalpa periyodları hızlı
Kendini çabuk doğrultabilen
TENDER GEMİ:
KG Büyük, GM küçük
Yalpa Periyodları yavaş
Kendini yavaş doğrultabilen
8/18/2019 gemi inşa ve stabilite
36/49
36
MEYİL AÇISI - DOĞRULTMA MOMENTİ:
GZ:Doğrultma momenti kolu Pozitif G noktası M noktasının altında
Gemi dengesi kararlı.
8/18/2019 gemi inşa ve stabilite
37/49
37
GZ: Doğrultma momenti kolu sıfır, G noktası M noktası ile çakışmış.
Gemi dengesi karasız.RİSKLİ DURUM
GZ: Doğrultma momenti kolu negatif, G noktası M noktasının üzerinde.
Gemi dengesi negatif. ALABORA OLUR, DEVRİLİR.
8/18/2019 gemi inşa ve stabilite
38/49
38
Doğrultma Momentini oluşturan GZ değerinin incelenmesi:
8/18/2019 gemi inşa ve stabilite
39/49
39
Meyil Momenti = DoğrultmaMomenti
∆ , W f : Geminin Deplasman Tonu
Ө : Meyil Açısı
w : Meyili oluşturan ağırlık (yük)
d : Yükün hareket miktarı
8/18/2019 gemi inşa ve stabilite
40/49
40
Boş Gemi Ağırlığı (Light Ship) + DWT = ∆ (Deplasman ton)
TP1 (Ton per cm), 1 cm Batma Tonu:
Aw su hattında yüzen bir geminin 1 cm paralel batması için gerekli olanağırlık miktarı
8/18/2019 gemi inşa ve stabilite
41/49
41
Fribord Markaları:
Kana Rakamları:
8/18/2019 gemi inşa ve stabilite
42/49
42
FWA (TATLI SU AZALTMASI) ETKİSİ
“Fresh Water Allowance” Tatlı su draft farkı:
Deniz suyu yoğunluğu: 1,025 ton/m3
Tatlı su yoğunluğu : 1,000 ton/m3
Deplasman değeri DEĞİŞMEZ
Ancak Su altında kalan hacim DEĞİŞİR
SW’deki deplasman = V x 1.025 ton
FW’daki deplasman = (V + v ) x 1,000 ton
V x 1.025 = (V + v )
v = 0,025 V = V/40
HACİM 1/40 ORANINDA DEĞİŞİR.
8/18/2019 gemi inşa ve stabilite
43/49
43
TRİM HESAPLARI:
F : Geminin yüzdüğü su hattı alanın alan merkezidir.Gemi bu noktaüzerinden meyil yapmaktadır.
LCF : F noktasının, dümen şaftından olan mesafesi, her draft değeri için“Stabilite Booklette”bu değer verilmektedir.
LCG : Geminin ağırlık merkezinin, dümen şaftından olan mesafesi, herdraft değeri için “Stabilite Booklette”bu değer verilmektedir.
LCB : Geminin yüzme (sephiye) merkezinin, dümen şaftından olanmesafesi, her draft değeri için “Stabilite Booklette”bu değer verilmektedir
8/18/2019 gemi inşa ve stabilite
44/49
44
1 cm Trim Momenti ”MT1”
Trim Momenti = w x d
w : Trimi oluşturan ve “d”mesafesi kadar hareket ettirilen ağırlık
Toplam Trim = Trim Momenti / MT1
Toplam Trim = x + y
x : kıç draftdaki artış miktarı
y : Baş draftdaki azalış miktarı
Şayet F noktası tam olarak Mastoride ise (Lbp/2) baş ve kıç draftlardakideğişim eşit olacaktır.
F Noktası, mastorinin üzerinde olmayıp, genellikle kıça yakındır, bazen debaş tarafta da olabilen gemiler vardır.
Bu durumda draft değişimleri:
Baş draftdaki değişiklik: y = (Toplam Trim) x (Lbp – LCF) / Lbp
Kıç draftaki değişiklik: x = (Toplam Trim) x ( LCF) / Lbp
8/18/2019 gemi inşa ve stabilite
45/49
45
Stabilite Kriterleri
θ=30o’ye kadar doğrultucu moment kolu eğrisi altında kalan alandeğeri 0,055 m•radyan’dan az olmamalı,
θ=40o veya su alma açısına kadar hangisi daha küçükse, doğrultucu
moment kolu eğrisi altında kalan alan değeri 0,09 m•radyan’dan azolmamalı,
θ=30o’den θ=40o veya su alma açısına kadar, hangisi daha küçükse,doğrultucu moment kolu eğrisi altında kalan alan değeri 0,03m•radyan’dan az olmamalı,
Doğrultucu moment kolu değeri, θ=30o veya daha büyük bir açıdaminimum 0,2 m olmalı,
Maksimum doğrultucu moment kolu değeri, θ=25o’den az tercihenθ=30o den daha büyük bir açıda olmalıdır.
Başlangıç metasantr yüksekliği 0,15 m’den az olmamalıdır.
8/18/2019 gemi inşa ve stabilite
46/49
46
KESME KUVVETLERİ VE EĞİLME MOMENTLERİ:
Dalga boyunun gemi boyuna yakın olduğu en kritik durumdur.
Dalga tepesi geminin ortasında, geminin baş ve kıçı dalganın çukurunda
8/18/2019 gemi inşa ve stabilite
47/49
47
Dalga çukuru geminin ortasında, geminin baş ve kıçı dalganın tepesinde
8/18/2019 gemi inşa ve stabilite
48/49
48
SAGGING : Güverte basılmaya, karina ise çekilmeye çalışıyor.
HOGGING: Güverte çekilmeye, karina basılmaya çalışıyor.
8/18/2019 gemi inşa ve stabilite
49/49
Top Related