MEMBER OF:
JAARGANG 31 - JUL/AUG/SEP 2015
169magazineFEDELEC
Afgiftekantoor Oostende X - BC9646 - Driemaandelijks tijdschrift Verantwoordelijke uitgever: Filip Cossement - Bld. des Canadiens 118 - B-7711 Dottignies
be
ELEKTRO TAVERNIER
LED-verlichting op maat van
winkelketen in optiek
SRM GLOBAL TECHNOLOGY
Luikse KMO realiseert mega
PV-installatie in Marokko
MEGAVOLT
De juiste expertise en ervaring in
industriële projecten
Simplement plus.
PRJ005757_A1-02-NL.indd 1 30/04/15 16:13
LID VAN DE UNIE VAN DE UITGEVERS
VAN DE PERIODIEKE PERS
Colofon
Fedelec Magazine. Vakblad voor de elek-triciteitssector. Gratis verstuurd naar elek-trotechnische ondernemers, architecten, studieburelen, groothandels elektriciteit en industriële bedrijven.
PERIODICITEITDriemaandelijks
REDACTIEPhilip DeclercqT 056 77 13 10 | F 056 77 13 11E [email protected]
RECLAME - ADVIESFCO Media,Boulevard des Canadiens 118, 7711 DottigniesT 056 77 13 10 | F 056 77 13 [email protected]
VORMGEVINGMarieke VeysE [email protected]
Version française: sur simple demande
VERANTWOORDELIJKE UITGEVERFilip CossementBoulevard des Canadiens 118, 7711 Dottignies
OFFICIEEL TIJDSCHRIFT VAN DE NATIONALE FEDERATIE VAN ELEKTROTECHNISCHE ONDERNEMERS
DIRECTEUR FEDELECWilly PauwelsJ. Chantraineplantsoen 1, 3070 KortenbergT 02 757 65 12 | F 02 757 65 41
Niets uit deze uitgave mag worden verveel-voudigd en/of openbaar gemaakt worden door middel van druk, fotokopie, microfilm of op welke wijze ook, zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de uitgever. Voor ondertekende artikels zijn alleen de auteurs aansprakelijk. Voor de inhoud van de advertenties zijn enkel de adverteer-ders aansprakelijk. De uitgever erkent geen enkele verplichting tot opname van aange-boden advertenties.
Concurrentievermogen moet dringend hersteld worden
Op het eerste zicht was 2014 nog een vrij goed jaar voor de bouwsector met een
lichte groei, maar dat was vooral dankzij de uitzonderlijk goede weersomstandighe-
den en de lage rente waardoor er een opflakkering was van het aantal bouwvergun-
ningen. Intussen is die groei volledig stilgevallen en de niet-woningbouw gaat zelfs
sterk achteruit.
Het structurele herstel blijft dus uit en heel zorgwekkend is vooral de evolutie van de
loonarbeid. In de bouw gingen sinds begin 2012 niet minder dan 17.000 jobs verlo-
ren. In de sector van de elektriciens zijn dat er intussen ook al 1.500. Iedereen weet
dat de buitenlandse concurrentie voor een enorme druk zorgt en het voortbestaan
van duizenden kmo’s bedreigt, maar de overheid doet daar tot op heden te weinig
aan. Als er niet dringend maatregelen komen, dan zullen nog meer kmo’s over kop
gaan wat duizenden bijkomende banen zal kosten.
Welke maatregelen moet de overheid dan nemen?
Het meest acute probleem, zijn de veel te hoge loonlasten die een onoverkomelijke
handicap vormen voor onze ondernemingen. Het is gewoonweg onbegonnen werk
om te concurreren met buitenlandse bedrijven die op legale wijze actief zijn in ons
land. Legaal dus, maar wel met kosten die 20 tot 35 % lager liggen! Er moet dus een
substantiële lastenvermindering komen voor alle sectoren die geconfronteerd wor-
den met deze buitenlandse concurrentie.
Verder moet België samen met andere Europese landen die in dezelfde situatie
verkeren druk uitoefenen bij Europa om de detacheringsrichtlijn te herzien tot een
aanvaardbaar model dat de bestaande discriminatie wegwerkt. Zo zou men de
detachering kunnen beperken in de tijd en voorzien dat de RSZ geïnd wordt in het
werkland om het nadien door te storten naar het land van oorsprong. Dit kan via bila-
terale verdragen, een piste die trouwens vervat zit in het Wetboek van de Belgische
bouwsector waaraan de Confederatie Bouw meegewerkt heeft.
Maar ook op nationaal niveau kan men nog maatregelen treffen, zoals het aantal
aannemers in de keten beperken tot bijvoorbeeld twee en de hoofdelijke aanspra-
kelijkheid RSZ ook toepassen op buitenlanders.Tevens
moet men meer gerichte controles uitvoeren, maar dan
op echte fraudeurs en niet door inspectiediensten af te
sturen op reguliere bedrijven om daar “het uiterste uit de
kan” te halen. Daar gaat men niets mee oplossen.
Karl Neyrinck,
Voorzitter
voorwoorD
Simplement plus.
PRJ005757_A1-02-NL.indd 1 30/04/15 16:13
productspot
product news 48
FEDELEC IN ACTIE 05 - 17
FEDELEC dossier
Projecten
events
Uw Arbeidsongevallenverzekering bij Federale Verzekering? 18
Nieuwe uitgave van het technisch voorschrift C2/112 van Synergrid 20
voor installaties aangesloten op het HS-distributienet.
LED-verlichting op maat van winkelketen in optiek 24
Conexbox groeit 27
Nieuwigheden op de Dobiss & Abyz ‘on tour’ 28
Luikse KMO realiseert mega PV-installatie in Marokko 30
Normen voor het bouwen en testen van verdeelinrichtingen voor laagspanning 35
De juiste expertise en ervaring in industriële projecten 38
Schrack Design plant verdeelkast eenvoudig en correct 42
Safety first op Elektro Event 2015 44
Elektro Corbeels viert 70 jaar 45
Slimme technologiebeurs biedt opportuniteiten 46
FLEXIDOME IP panoramic camera family from Bosch 47
inhoud
47
27
44
24
FEDELEC IN ACTIE
Op dinsdag 16 juni 2015 werd in het trai-
ningscenter van TVH te Waregem het
eerste officiële E-Consortium gehou-
den voor West-Vlaanderen.
Het Flanders E-Consortium is een
groep van regionale overlegmomenten
tussen experten om onderwijs, oplei-
dingsverstrekkers en industrie korter bij
elkaar te brengen.
Doelstellingen:
• In 2015 wil Volta op een actieve manier
een brug bouwen tussen bedrijven,
industrie, scholen en aanbieders van
werkzoekendenopleidingen.
Nieuw model van een onderhoudscontract
In de sector van de elektriciens zijn er heel wat activiteiten die ook een onder-
houd van de installaties vereisen. Deze activiteiten zijn echter zo uiteenlo-
pend dat men geen onderhoudscontract kan uitwerken dat voor iedere aan-
neming kan gelden.
Fedelec heeft echter een modelovereenkomst uitgewerkt dat de installateur
kan aanpassen in functie van zijn werkzaamheden en type klanten. Dit model
bestaat echter al enige jaren en intussen zijn een aantal zaken geëvolueerd,
dus was er een nood aan een ge-update versie.
Met de medewerking van Tijl Vandommele, jurist bij de Confederatie Bouw
West-Vlaanderen en het advocatenkantoor Declerck Leterme Partners werd
een nieuw model uitgewerkt.
De nodige aanpassingen slaan onder meer op de nieuwe regelgeving van
het boek VI van het economisch wetboek inzake de consumentenbescher-
ming.
Tevens werden een aantal bijlagen voorzien. De bijlagen zijn beknopt opge-
steld onder de vorm van een leidraad die de installatiebedrijven moeten ver-
volledigen opdat het volledig aangepast zou zijn aan hun eisen.
Het nieuwe model van onderhoudscontract en de daarbij horende bijlagen
kunnen de Fedelec-leden downloaden op de Fedelec website.
Naast E-Consortium Oost-Vlaanderen nu ook E-Consortium West-Vlaanderen
• Daarnaast willen we op regionaal vlak
samenwerkingen op poten zetten en
een regionaal gedragen visie ontwik-
kelen.
• Het Flanders E-Consortium is in evo-
lutie. Samen met de verschillende
experten wordt toekomstgericht een
aantal samenwerkingen opgestart.
• Door dit regionaal overleg zorgt Volta
voor eenheid tussen de verschillen-
de partijen. Volta wil op een open en
transparante manier haar eigen acties
voorstellen aan dit Consortium.
• Er wordt tijdens de vergaderingen
altijd voor gezorgd dat er geen eenzij-
dig verhaal wordt gegeven.
• Deze vorm van samenwerken is uniek
voor ons land. Door gemeenschap-
pelijk overleg wordt innovatie tussen
de verschillende partijen bevorderd.
Voor de andere provincies is de opstart
later dit jaar voorzien.
Indien geïnteresseerd in deelname aan het
Consortium, neem contact met Peter Van
Den Brulle: [email protected]
Fedelec magazine | 5
FEDELEC IN ACTIE
Nieuwe voorzitter FEDELEC OOST-VLAANDEREN
FEDELEC WEST-VLAANDEREN & ICS WEST-VLAANDEREN: "Meet & greet" avond Domotica en hernieuwbare energie
Op de voorbije jaarlijkse algemene verga-
dering van de regionale Fedelec afdeling
Oost-Vlaanderen, gehouden op 20 mei
2015, werd de heer Jan Pieters, reeds
een aantal jaren ondervoorzitter van de
vereniging, verkozen tot nieuwe voorzit-
ter. Hij volgt Bernard Van Rysseghem op
die de voorbij legislatuur van voorzitter
voor zijn rekening nam.
De beroepsverenigingen voor elek-
triciens (Fedelec West-Vlaanderen)
en Sanitair-verwarming (ICS West-
Vlaanderen) organiseerden op dins-
dag 26 mei 2015 een infoavond “Waar
Domotica en hernieuwbare energie
samenkomen”. Welke soorten technie-
ken, alternatieve energie, hybride oplos-
singen en solarsystemen bestaan er?
Hoe kan je het verbruik van verwarming-
en koelsystemen opvolgen? Welke inno-
vatieve oplossingen bestaan er?
Inleidend was er een voorstelling van
de werking en visie van de overkoepe-
lende federatie STS door dhr. Kris Van
Dingenen (Directeur Speciale Technieken
en adjunct-directeur Fedelec nationaal)
Nadien kregen de deelnemers, inge-
deeld in kleine groepjes, van elke onder-
staande fabrikant een beknopte uitleg
over hun product(en)/systemen en wer-
king en kreeg iedereen ook de kans om
gerichte vragen te stellen. Zo werd er
doorgeschoven tot elke groep geïnfor-
meerd werd door alle fabrikanten.
Waren vertegenwoordigd;
ACB: meester in combinatietechnieken
tussen warmtepomp en ventilatie.
Matching van besturingssystemen aan-
Jan Pieters is general manager bij
de firma Francis & Tytgat uit Melle,
behorende tot de Dalkia en Evolia
groep. Als nieuwe ondervoorzitter
werd Peter Van Hecke, zaakvoerder
van nv Elektrotechniek Van Hecke uit
Evergem, verkozen. André Overdulve,
zaakvoerder van Electroservice André
uit Wortegem Petegem, neemt sinds
gepast aan uw project en optimalisatie
van de HVAC toepassing.
DT-plan: Energie monitoring, wat
doen we ermee? De focus wordt
gelegd op automatisatie van bestaan-
de en nieuwe installaties/gebou-
wen. Beheer van sites vanop afstand.
Rendementcontroles van regelin-
gen door middel van archiveringen.
Correcte fouten analyse en opvolgin-
gen. Impact op andere technieken
zoals verlichting en ventilatie. Effect op
vochtigheid en CO2 bij afregeling van
HVAC installatie
Smappee: ontwikkelt innovatieve
oplossingen voor duurzamer energie-
verbruik. Ze reiken mensen gebruiks-
vriendelijke, betaalbare en efficiënte
middelen aan om minder energie te ver-
bruiken zonder aan comfort in te boe-
ten. Onder het motto “Let’s Win” zorgt
Smappee ervoor dat zowel de consu-
ment als het milieu erbij winnen. Tijdens
de Speeddating heeft de firma het con-
cept van de Smappee energie monitor
toegelicht en gedemonstreerd.
Buderus: Uw partner voor de toekomst
op vlak van alternatieve energie, …
Schneider Electric: Dé wereldmarkt-
leider in energiemonitoring en beveili-
ging geeft voor u een demonstratie hoe
enkele jaren het andere, tweede, man-
daat van ondervoorzitter voor zijn reke-
ning.
We wensen Bernard Van Rysseghem
te bedanken voor zijn inzet als gewezen
voorzitter en wensen Jan Pieters veel
succes in zijn nieuwe functie de komen-
de jaren.
vandaag energie wordt gemeten, gesu-
perviseerd en actief wordt gestuurd en
gemonitord. Schneider Electric toont u
hoe een actieve energiekoppeling op
KNX, vermogenschakelaars, frequen-
tieregelaars en PLC's wordt gestuurd
via HMI, webserver en apps.
Vaillant: Hernieuwbare energie: Hybride
oplossingen en Solarsystemen.
Afsluitend netwerkdrink en een friet-
je van de frituur aangeboden door de
fabrikanten.
6 | Fedelec magazine
FEDELEC IN ACTIE
De cluster Speciale Technieken Oost-
Vlaanderen nodigde op 22 april 2015 zijn
leden uit voor een informele rondleiding,
een babbel en een receptie in de brouwe-
rij Huyghe te Melle, gekend van het bier
met de roze olifant.
Na de rondleiding in de brouwerij was
er een ‘open café’ met een hapje en
drankje en kon er kennis gemaakt wor-
den met zowel de lokale als de nationale
bestuursleden en medewerkers van de
Confederatie Bouw Oost-Vlaanderen.
Een evenement dat bijzonder ‘gesmaakt’
werd door de vele aanwezige installa-
teurs en voor herhaling vatbaar is.
Brouwerij Huyghe
Dag van de Speciale Technieken Oost-Vlaanderen: minibeurs met maxi-effect!
Energiezuinig bouwen zit in de lift. Meer zelfs, het wordt een must. De overheids-
normen worden almaar strenger. (Ver)bouwers gaan op zoek naar energiezuinige
technieken.
Op de Dag van de Speciale Technieken van Oost-Vlaanderen op 12 mei 2015
kwam je er alles over te weten. Dit was het eerste grote evenement in het Huis
van de Bouw, waarmee de Cluster Speciale Technieken Oost-Vlaanderen uit-
pakte in samenwerking met de Confederaties Bouw Oost-Vlaanderen en
Waasland. De opzet was meteen raak: alles over energiezuinige technieken
gekoppeld aan gebouwbeheerssystemen, zowel voor scholen als voor professi-
onals. Met een minibeurs, voordrachten, demonstraties én een netwerkreceptie.
Met maxi-effect!
Rony Beyens van Remko-warmtepompen: “De aanwezige scholieren, dat zijn
niet alleen toekomstige klanten, maar ook onze toekomstige opvolgers. En de
toekomst, dat zijn de speciale technieken. Meer zelfs, de steeds strengere EPB-
normen zijn voor de Speciale Technieken een opportuniteit.” André Overdulve,
voorzitter Cluster Speciale Technieken Oost-Vlaanderen: “In de Speciale
Technieken gaat het razendsnel. Binnen vijf jaar is alles voorbijgestreefd. “ Andere
evenementen die eraan komen: een bezoek aan de technische installaties van
de KBC-toren (september 2015) en een bezoek aan het Eurostation Gent Sint-
Pieters (voorjaar 2016).
Ook in haar activiteiten loopt de Cluster duidelijk voorop… en de Dag van de
Speciale Technieken Oost-Vlaanderen als eerste grote evenement van de
Cluster? Een voltreffer!
Fedelec magazine | 7
FEDELEC IN ACTIE
Oost-Vlaamse Fedelec bestuurders op bezoek bij PHILIPS EindhovenOp maandag 18 mei 2015 trok een Oost-Vlaamse delegatie richting Eindhoven voor een bezoek aan het Philips belevingscentrum (LAC)
ALIA Infomeetings op 21 en 22 april 2015: Alle telecommunicatie i.v.m. alarm over IP of GPRS - Kort verslag
Innovatie, inspiratie en informatie
gaan hand in hand
In het LAC (Lighting Application Center)
in Eindhoven draait alles om beleving.
In het LAC worden de meest uiteen-
lopende soorten klanten uit de hele
wereld ontvangen, variërend van kleine
ondernemers tot bijvoorbeeld vertegen-
woordigers van winkelparadijs Galleries
Lafayette uit die àndere lichtstad, Parijs.
Licht is bij uitstek iets dat je moet erva-
ren. En er is geen betere manier om uit te
leggen wat het verschil is in lichtoplossin-
gen dan de effecten hiervan te zien. Zien,
voelen & beleven, daar draait het dus om
in de innovatieve Philips indoor- en out-
door licht belevingscentrum.
Ruimte voor creatieve ideeën
Uniek aan het LAC centrum is de impo-
sante lichtshow en de speciaal ingerich-
te themaruimten. Zo is er een complete
Het onderwerp belangt ons allen aan. De
shift van analoog naar IP gaat snel en is
onomkeerbaar. Morgen zal alles via inter-
net verlopen.
Vandaag zijn er soms nog verbindings-
problemen met de meldkamer. Hoe
hier als alarminstallateur mee omgaan?
Wat moet u weten om een goede
IP-connectie met de meldkamer op te
bouwen? Hoe moet u de polling instel-
len? Op welke alarmen moet de meldka-
mer reageren?
Tijdens deze infomeetings werd een en
ander op een boeiende en praktijkge-
winkel nagebouwd, er is een kantoor, een
horecagelegenheid en zelfs een heuse
productiehal. Speciaal voor architecten
en binnenhuisarchitecten heeft het LAC
nu ook een unieke architectendemo ont-
wikkeld.
Volwaardige partner
Als het gaat om lichtoplossingen, heeft
Philips veel in huis om voor beslissers
een volwaardige partner te zijn.
Met de vele demonstraties in het Lighting
Application Center (LAC) in Eindhoven
wordt daarvan dagelijks het bewijs gele-
verd. De lighting designers van Philips
maken lichtstudies op maat. Zodra het
lichtconcept vaststaat kan er gestart
worden met het volledige projectma-
nagement.
Philips LAC, zeker een bezoek waard !
richte wijze toegelicht door 2 experten
ter zake, Ludovic De Crem, General
Manager van Connexcenter en Thierry
Genis, accountmanager Lobeco, als ver-
tegenwoordiger van AFIDIS.
De leden van ALIA kunnen de PowerPoint
presentatie terugvinden op de website
van ALIA. De presentatie bevindt zich in
het gedeelte van de website dat exclusief
is voorbehouden voor de ALIA leden.
Als bestuur van ALIA willen we het belang
van deze technologische evoluties
beklemtonen en iedere professioneel
betrokkene aanraden zich in deze mate-
rie verder te verdiepen.
Het feit dat Proximus bijvoorbeeld van-
af januari 2016 geen nieuwe analoge
en digitale huurlijnen meer aanbiedt is
wederom een bewijs dat de weg naar
IP-technologie onomkeerbaar is.
ALIA houdt eraan ook langs deze weg
de sprekers te bedanken voor de fijne
samenwerking bij het organiseren van
deze avonden.
8 | Fedelec magazine
Het AREI en keuringen van elektrische installaties: Overlegplatform met de werkgroep Elektriciteit van het GTO (Gemeenschappelijk Technisch Orgaan van de Erkende Controleorganismen)
Elektro-installateurs worden in hun
dagelijkse praktijk in specifieke situa-
ties soms geconfronteerd met bepaal-
de aspecten van elektrische installaties
waarvoor er (nog) geen duidelijke toe te
passen regels zijn in het AREI, normen
of technische nota’s. Het is dan zaak om
in individueel overleg met het erkende
controleorganisme dat de conformi-
teitscontrole van de elektrische installa-
tie zal doen, te bepalen welke opties er
zijn opdat de elektrische installatie goed-
gekeurd zal worden. Indien er meerde-
re opties bestaan die voldoen, dient de
opdrachtgever ook betrokken te worden
in de uiteindelijke keuze.
Het ontbreken van duidelijk toe te passen
regels geeft onzekerheden (mogelijke
discussiepunten) in het werk van elek-
tro-installateurs wat zich vertaalt in een
financieel risico. Daarnaast betekent de
noodzaak tot het individueel overleggen
ook tijdsverlies voor de elektro-installa-
teurs.
Teneinde de bovenstaande problema-
tiek te verkleinen en zo mogelijk hele-
maal te verhelpen, heeft Fedelec een
Overlegplatform opgericht met de
Werkgroep Elektriciteit van het GTO
(Gemeenschappelijk Technisch Orgaan
van de Erkende Controleorganismen)
Het is de bedoeling om met het
Overlegplatform tot een consensus te
komen over:
• hoe bepaalde onduidelijkheden in de
reglementering van elektrische instal-
laties in de praktijk benaderd mogen/
moeten worden (korte termijn oplos-
sing)
• noodzakelijke aanpassingen en toe-
voegingen die aan het AREI zouden
moeten gedaan worden (lange termijn
oplossing).
Enkele voorbeelden van discussiepun-
ten:
• Laadpalen voor elektrische voertuigen:
- Er is een type B-differentieel nodig
bij een 3-fase lader nodig, maar dit is
niet toegelaten huishoudelijke loka-
len
-Kan het probleem bestaan van het
uitbranden van gewone huishoude-
lijke stopcontacten (laadmodus 1 is
niet verboden volgens het AREI)
• Differentieel type B nodig bij 3-fasige
frequentiesturingen in wooneenheden
(liften, warmtepompen), maar dit type is
niet toegelaten in deze lokalen
• Art. 104: Voorzorgsmaatregelen tegen
brand
-Wat met de letter en de geest van dit
artikel? Moeten in de lokalen geken-
merkt door de uitwendige invloeds-
factoren BD2, BD3 en BD4 enkel
de kabels SA en SD zijn, of geldt dit
ook voor andere materialen van de
elektrische installatie (goten, buizen,
aftakdozen,…)?
- Eenduidige invul l ing van de
BD-codering?
-Moet een elektrisch bord dat vitale
kringen voedt, in een aparte ruimte
opgesteld zijn?
- …
De consensus zal telkens opgenomen
worden in een Technische Nota die
Fedelec zal verspreiden naar de leden.
Kris Van Dingenen
OPROEP aan de leden:
âGeef punten inzake het AREI
waarover volgens u discussie
bestaat, door aan Fedelec zodat
we deze mee kunnen bespreken
op het Overlegplatform.
Indien we in het overlegplatform
tot een consensus komen, helpt u
naast uzelf ook uw collega’s door
duidelijkheid te hebben over hoe de
houding is van de meerderheid van
de Erkende Controleorganismen
met betrekking tot het discussie-
punt.
Fedelec magazine | 9
FEDELEC IN ACTIE
SPEEDDATING Midden- & Hoogspanning
Op 1, 20 en 29 april 2015 heeft Fedelec
een evenement georganiseerd met een
uitzonderlijk concept, “Speeddating”. De
sessies gingen respectievelijk door in De
Jachthoorn in Kontich, Kasteelklooster
Sint-Jansberg in Zelem en het Huis van
de Bouw in Zwijnaarde. De 3 sessies
hadden een groot succes met telkens
meer dan 65 deelnemers.
Het modus operandi van deze
avonden was als volgt:
De installateurs kregen in kleine groepen
informatie van elk van de 5 standhouders
en hadden de mogelijkheid om meteen
gerichte vragen te stellen. Na 20 minuten
ging de gong en moesten de groepen
doorschuiven naar de volgende « date ».
Voor wie waren deze avonden?
• Elektro-installateurs die al ervaring heb-
ben met midden- en hoogspanning
• Elektro-installateurs die nog geen prak-
tische ervaring hebben met midden- en
hoogspanning, maar die deze markt
graag zouden betreden:
- Om zelf MS- & HS-installaties te
kunnen installeren
- Om beter inzicht te verwerven om dit
stukje uit een lastenboek met ken-
nis van zaken in onderaanneming te
kunnen geven.
- Of om voldoende kennis van metho-
des en materialen te verwerven
om bestaande transfo’s te kunnen
schakelen bij klanten voor werk-
zaamheden of na uitval door een
spanningsonderbreking of -dip.
• Bedrijven met een hoogspanningsaan-
sluiting die productinformatie zoeken of
een opleidingsverstrekker in het kader
van de bevoegdheidsverklaring van
hun personeel om bijvoorbeeld hun
eigen transfo te schakelen na de auto-
matische uitval door een spannings-
onderbreking of spanningsdip van het
MS- of HS-net.
• Andere actoren die in dit vakgebied
actief zijn: studieburelen, grote aanne-
mingsbedrijven, distributienetbeheer-
ders, …
Wie waren de standhouders?
DEBA, EME, SCHNEIDER ELECTRIC,
SIEMENS en VINCOTTE. Elk van deze
bedrijven had een eigen stand waar ze
hun bedrijf, hun producten en hun speci-
aliteiten konden voorstellen.
Tijdens deze sessies werd ook een pre-
sentatie gegeven over de nieuwe tech-
nische voorschriften (Synergrid C2/112)
voor aansluiting op het HS-distributienet
(zie ons artikel over dit onderwerp) door
Wim De Maesschalck (Eandis) of Walter
Finotto (Infrax).
10 | Fedelec magazine
FEDELEC IN ACTIE
Nieuwe Belgische regels inzake Branddetectie- en brandmeldsystemen: nieuwe NBN S21-100 -1 en NBN S21-100 -2 in het vooruitzicht
De laatste maanden is er vanuit verschil-
lende hoeken al informatie gegeven over
de komende nieuwe Belgische regels
inzake Branddetectiesystemen. Er wordt
soms te lichtzinnig gebruik gemaakt van
verschillende termen als het gaat over
de naam en status van de inhoudelijke
teksten. Er wordt door sommigen van-
daag nog altijd gesproken van NBN/
DTD-documenten of gewoon van DTD-
documenten terwijl deze aanduiding
sinds 15/10/2014 ook al achterhaald
is. Sinds 15/10/2014 wordt er namelijk
gesproken van prNBN S21-100 teksten.
Om de mogelijke verwarring voor niet-
specialisten nog groter te maken, werd
er op een gegeven moment in het kader
van de vrijwillige certificatie van installa-
teurs van branddetectie systemen, ook
gesproken over een technische nota
NTN 162.
De verschillende namen van de teksten
hebben betrekking op de status van de
tussentijdse documenten in het woe-
lige proces om te komen tot NBN S21-
100 teksten die de status van Belgische
Norm hebben. Met dit artikel wil Fedelec
volledige duidelijkheid verschaf fen
m.b.t. de status van de komende nieuwe
Belgische regels voor Branddetectie- en
brandmeldsystemen en over de bena-
ming van de verschillende tussentijdse
documenten.
Historiek van de NBN S21-100 van
1986 tot 2014
• De initiële installatienorm NBN S21-100
in 1986 handelde over het “Ontwerp
van veralgemeende automatische
branddetectiesystemen via puntdetec-
tor”. Zoals de titel het zegt werd de norm
beperkt tot puntdetectie en werd enkel
de veralgemeende detectie duidelijk
gedefinieerd. De beschreven netwer-
ken bleven beperkt tot één enkele func-
tie (per kring enkel handdrukknoppen,
ofwel enkel detectoren, geen menging
van beide). Er waren veel beperkingen
opgenomen in het document en er
werd met geen woord gesproken over
onderwerpen zoals: Hoe valse alarmen
beperken, onderhoudsdetails (preven-
tief, curatief …), bewaking van trap-
penhuizen en tussentijdse detecties,
definities van “geïntegreerd systemen”
en hiërarchische systemen, bepaalde
detectietechnieken die onmisbaar zijn
in het industrieel milieu,… Met de evolu-
tie van de technologie zijn er in de loop
der jaren verschillende bijlagen geko-
men aan de NBN S21-100 om een aan-
tal ‘mankementen’ op te lossen, maar
de nood werd groter en groter om de
basistekst van de NBN S21-100 te actu-
aliseren.
• Sinds 2004 werd in de bevoegde
Technische Commissie 72 (TC72)
gewerkt aan een update van de NBN
S21-100. Het werkdocument bevatte
zowel technische als administratie-
ve eisen (voorwaarden waaraan een
installateur moet voldoen). Fedelec en
de andere vertegenwoordigers van
de installateurs waren van mening dat
deze administratieve eisen te markt-
afschermend waren en er werd geen
consensus gevonden.
• In 2010 werd op Europees niveau
begonnen aan de actualisering van de
TS 54-14 (Brandmeld- en brandalarm-
stelsels - Deel 14: Richtlijnen voor het
plannen, ontwerpen, installeren, in
bedrijf stellen, gebruik en onderhoud)
waardoor dit document de status kreeg
van prEN 54-14. Dit houdt automatisch
in dat er op niveau van de Europese lid-
staten een periode van “stand-still” van
kracht wordt waardoor de lidstaten niet
mogen werken aan de actualisatie van
nationale normen waarvan de scope
overlappend is aan het Europese initi-
atief.
• In september 2012 was de periode van
stand-still afgelopen omdat de prEN
54-14 terug de status van “TS” kreeg,
en mocht er opnieuw gewerkt worden
aan de actualisering van de teksten van
de NBN S21-100.
• In oktober 2012 toonde een studie van
ANPI aan dat geen enkele branddetec-
tie-installatie nog echt conform was
aan de ondertussen verouderde tekst
van de NBN S21-100. Er was geen for-
meel kader meer voor de nieuwe tech-
nologieën.
• Begin 2013 werd duidelijk dat een mix
van technische en administratieve
eisen binnen hetzelfde document niet
meer aanvaard zou worden. De TC72
besliste om de draft NBN S21-100 op
te splitsen in 2 aparte documenten: een
technisch deel en een apart administra-
tief deel.
• Door het uitblijven van een consensus
binnen de TC72 over het geheel, kon
ANPI als certificerende instelling voor
het kwaliteitsmerk BOSEC, niet anders
dan een eigen nota (de zogenaamde
NTN 162) met zowel de technische als
de administratieve clausules invoe-
ren als controleprocedure in de cer-
tificatieregels van het kwaliteitsmerk
BOSEC. Deze NTN 162 is gebaseerd
op de toenmalige versie van de draft
NBN S21-100. Dit had ANPI nodig om
moderne branddetectie-installaties te
kunnen controleren in het kader van
BOSEC.
• In september 2014 mondden de werk-
zaamheden in de TC 72 uit in 2 techni-
sche documenten:
- DTD S 21-100-1: Branddetectie- en
brandmeldsystemen – Deel 1:
“Regels voor de risicoanalyse en de
Fedelec magazine | 11
FEDELEC IN ACTIE
evaluatie van de behoeftes, de stu-
die en het ontwerp, de plaatsing,
de indienststelling, de controle, het
gebruik, het nazicht en het onder-
houd”
- DTD S 21-100-2: Branddetectie-
en brandmeldsystemen – Deel 2:
“Kwalificaties en competenties”
• Op 15/10/2014 werd door het NBN
de openbare enquête (met bepaalde
tijdsduur) opgestart waardoor de bei-
de DTD S21-100 documenten de sta-
tus kregen van prNBN S21-100, meer
bepaald:
- prNBN S 21-100-1: Branddetectie-
en brandmeldsystemen – Deel 1:
“Regels voor de risicoanalyse en de
evaluatie van de behoeftes, de stu-
die en het ontwerp, de plaatsing,
de indienststelling, de controle, het
gebruik, het nazicht en het onder-
houd”
- prNBN S 21-100-2: Branddetectie-
en brandmeldsystemen – Deel 2:
“Kwalificaties en competenties”
Het doel van een openbare enquête
is om teksten die voorbereid zijn in
Technische Commissies officieel
kenbaar te maken aan het brede
publiek zodat zij hierop eventuele
opmerkingen kunnen geven.
Wat is de verdere evolutie in 2015 en
huidige status?
• Op 28/02/2015 is de openbare enquê-
te afgelopen. Er zijn heel veel opmer-
kingen binnengekomen die allemaal
behandeld werden in de TC72.
• Eind juni 2015 heeft de TC72 alle
opmerkingen verwerkt en is er ook
een consensus inzake de administra-
tieve clausules. Dankzij Fedelec en de
andere vertegenwoordigers van de
elektro-installatiebedrijven is het nog
steeds mogelijk dat in een lastenboek
de branddetectie deel uitmaakt van
een globaal lot Elektriciteit. In de nieu-
we norm zijn volgende mogelijkheden
voorzien:
- Branddetectie als deel van een
globaal lot elektriciteit waarbij de
gespecialiseerde onderneming in
onderaanneming de gedetailleerde
studie en de in bedrijfstelling doet
en de elektricien de plaatsing van de
branddetectie doet
- Branddetectie als deel van een
globaal lot elektriciteit waarbij de
gespecialiseerde onderneming
in onderaanneming de gedetail-
leerde studie, de plaatsing en de in
bedrijfstelling doet. De plaatsing kan
door de gespecialiseerde onderne-
ming uitbesteed worden.
- Branddetectie als een apart lot
waarbij de gespecialiseerde onder-
neming de gedetailleerde studie,
de plaatsing en de in bedrijfstel-
ling doet. De plaatsing kan door de
gespecialiseerde onderneming uit-
besteed worden.
De definitieve documenten zijn dus
inhoudelijk nog aangepast t.o.v. de “pr-
versies” die op 15/10/2014 publiek
gemaakt zijn.
• Gelet op de verwachte doorlooptijd
zullen de definitieve normen NBN S21-
100-1 en de NBN S21-100-2 pas in het
najaar van 2015 gepubliceerd worden.
Grootste wijzigingen t.o.v. de oude
norm?
Op technisch vlak is de norm geëvolu-
eerd van “automatische branddetec-
tie-installaties door middel van punt-
detectoren” naar “Branddetectie- en
brandmeldsystemen” opgebouwd uit
minstens 1 detector of 1 drukknop.
Technische evolutie norm
(oude) NBN S21-100 (nieuwe) NBN S21-100 -1
Rookdetectie Enkel puntdetectie, optisch en ionisch PuntdetectieAanzuigsystemen of meerpuntsdetectie, Klasse A, B, CLineaire optische rookdetectie (beam)
Thermische detectie Enkel puntdetectie Enkel puntdetectie
Vlamdetectie Ja (Klasse niet gespecifieerd) Klasse 1, 2, 3
Multi-criteria detectie Niet vermeld Ja, deel 1, punt 6.5.6
Draadloze detectie Niet vermeld pas in een volgende editie
Lineaire thermische detectie Niet vermeld Niet vermeld
Handbrandmelders Beperkt behandeld Installatievoorschriften
12 | Fedelec magazine
Belangrijk:
• Sinds de start van de openbare enquête
door het NBN op 15/10/2014 zijn de 2 delen
van de prNBN S21-100 dus publiek ter
beschikking. Studieburelen en opdracht-
gevers deden er sindsdien goed aan om al
te verwijzen naar de prNBN S21-100-1 (deel
techniek) voor hun nieuwe projecten. Sinds
de publicatie ervan geldt de prNBN S21-
100-1 immers als de recentst beschikbare
versie van de regels van goed vakmanschap
inzake de installatie van branddetectiesyste-
men.
• Sommige opleidingscentra boden in maart
2015 al opleidingen aan op basis van de
prNBN S21-100. Besef als installateur dat
het hier gaat over de voorlopige versie waar-
aan nog tot eind juni 2015 wijzigingen wer-
den gedaan om te komen tot een definitieve
versie.
• Onze eigen sectororganisatie Volta (die
Tecnolec overkoepelt) werkt hard aan de
ontwikkeling van een kwalitatieve en prak-
tijkgerichte opleiding (duur 1 dag) die zo snel
mogelijk (najaar 2015) na de publicatie van
de norm zal aangeboden worden. Volta is,
zoals vaak, goed geplaatst om een heel cor-
recte en volledige opleiding samen te stellen
omdat Volta actief heeft deelgenomen aan
alle werkzaamheden die deze nieuwe norm
tot stand gebracht hebben.
Naast de nodige technische evolutie gaat het toepas-
singsgebied nu over de levenscyclus van “Branddetectie-
en brandmeldsystemen”: van “risicoanalyse en behoef-
tes” over “uitvoering” tot “beheer”.
Kris Van Dingenen
Fedelec magazine | 13
FEDELEC IN ACTIE
Conformiteit van technische installaties aan passieve brandeisen
Met het oog op de veiligheid van
personen (en goederen), worden de
passieve brandeisen die opgelegd
worden aan technische installaties
en gebouwen steeds strenger.
Passieve brandeisen:
• Voorzorgsmaatregelen tegen
brand volgens het AREI (Art. 104)
Het Koninklijk Besluit (KB) van 25 april
2013 (gepubliceerd in het Belgisch
Staatsblad op 4 juni 2013) voert een
aantal belangrijke wijzigingen door in
het AREI (Algemeen Reglement op de
Elektrische Installaties) met betrekking
tot voorzorgsmaatregelen tegen brand.
Het doel van de overheid is om de ver-
spreiding van brand door leidingen te
beperken, en in ‘niet normaal ontruim-
bare’ locaties het ontstaan van ondoor-
zichtige en corrosieve rook bij het bran-
den van leidingen te beperken. Tevens
worden bijkomende eisen gesteld aan
de vitale kringen die bij een uitwendige
brand gedurende tenminste 1 uur ope-
rationeel moeten blijven.
• Brandveilige doorvoeringen en
andere verzwakkingen zoals stop-
contacten en schakelaars
Volgens het Koninklijk Besluit tot vast-
stelling van de basisnormen voor de
preventie van brand en ontploffing,
waaraan nieuwe gebouwen moeten
voldoen, mogen de doorvoeringen
van leidingen voor fluïda of voor elek-
triciteit alsook andere verzwakkingen
zoals stopcontacten en schakelaars
de vereiste brandweerstand van de
bouwelementen niet nadelig beïnvloe-
den. Om de brandweerstand van een
bouwelement (muur, vloer) te waar-
borgen, is het van essentieel belang
dat alle onvermijdelijke doorboringen
(elektrische kabels, leidingen voor flu-
ida, luchtkanalen, schakelaars, stop-
contacten, lineaire voegen…) die erin
aanwezig zijn, correct afgedicht wor-
den. Indien dit niet gebeurt, heeft het
weinig zin om een bouwelement met
brandwerende prestaties te voorzien.
Wanneer een verticale of horizontale
wand brandwerend uitgevoerd moet
worden, geldt dit met andere woorden
ook voor de doorvoeringen en andere
verzwakkingen.
Gebrek aan duidelijkheid en
eenduidige praktijkrichtlijnen:
Enerzijds is het nieuwe artikel 104 op vele
vlakken niet duidelijk genoeg waardoor
er interpretatieverschillen voorkomen.
Alleen al over een éénduidige invulling
van de BD-codering (ontruimingsvoor-
waarden van personen in geval van nood)
bestaan er grote interpretatieverschillen.
Hierdoor ontstaan er vaak discussies
tussen opdrachtgevers, studiebureau’s,
elektro-installateurs en erkende keu-
ringsorganismen. Anderzijds heeft het
gebrek aan eenduidige praktijkrichtlijnen
voor de correcte uitvoering van brandvei-
lige doorvoeringen een aantal belangrijke
implicaties voor de installateur die ver-
antwoordelijk is voor de afdichting van
deze doorvoeringen. Hij wordt immers
geconfronteerd met talloze onduidelijk-
heden en interpretatieverschillen bij de
opstelling van de prijsofferte en de eigen-
14 | Fedelec magazine
FEDELEC IN ACTIE
lijke uitvoering, wat kan leiden tot ern-
stige betwistingen op de bouwplaats en
hoge herstellingskosten achteraf.
Info-sessies voor installateurs
met concrete praktijkgerichte
antwoorden
Fedelec organiseert samen met de
beroepsfederatie ICS (Chauf fage,
Sanitair, Ventilatie,…) een reeks van
kwalitatieve info-avonden die concrete
praktijkgerichte antwoorden zal geven
op de voornoemde problematieken.
Bijkomend zullen de deelnemers vóór
en na de inhoudelijke niet-commerci-
ele presentaties verschillende stand-
houders kunnen bezoeken die speci-
fieke oplossingen aanbieden inzake
brandveiligheid van technische instal-
laties.
Programma: Infoavond reeks
"Conformiteit van technische
installaties inzake passieve
brandeisen"
- 18u30 -19u00:
Ontvangst + bezoek aan standhouders
- 19u00-19u45:
Verduidelijking en praktische toepas-
sing van de voorzorgsmaatregelen
tegen brand volgens het AREI Art 104:
• Wat met de letter en de geest van dit
artikel? Moeten in de lokalen geken-
merkt door de uitwendige invloeds-
factoren BD2, BD3 en BD4 enkel
de kabels SA en SD zijn, of geldt dit
ook voor andere materialen van de
elektrische installatie (goten, buizen,
aftakdozen,… )?
• Is een vrijstaande HS-cabine met
een oliegevulde transformator een
ruimte met bijzonder brandgevaar?
• Moet een elektrisch bord dat vitale
kringen voedt, in een aparte ruimte
opgesteld zijn?
• Mogen in kabelbanen voor vitale
kringen, andere niet-FR2 kabels bij-
gelegd worden?
• …
Spreker: GTO, de vereniging van
erkende keuringsorganismen.
MEER INFORMATIE over locaties en INSCHRIJVINGEN:
â via banner bovenaan de homepage van www.fedelec.be
De Fedelec-leden hebben ondertussen per email een individuele uitnodiging ontvangen
- 19u45-20u30: Brandveilig afdichten
van doorvoeringen (elektrische kabels,
leidingen voor fluïda, luchtkanalen,
schakelaars, stopcontacten, lineaire
voegen…) in brandwerende wanden:
Voorschriften en plaatsing
• Doorvoeringen in de praktijk
• Eisen
• Oplossingen
o Type-oplossingen (gevalideerd door
FOD Binnenlandse Zaken)
o Brandwerende voorzieningen
• Technische Voorlichting “Brandveilig
afdichten van doorvoeringen en
andere verzwakkingen in brandwe-
rende wanden”
Spreker: WTCB, het Wetenschappelijk
en Technisch Centrum voor het
Bouwbedrijf
• 20u30-22u00: Receptie + bezoek aan
standhouders
Data:
- Donderdag 03/09:
De Montil, Affligem
- Donderdag 10/09:
De Jachthoorn, Kontich
- Dinsdag 22/09:
Confederatie Bouw Kortrijk
- Woensdag 30/09:
Sint-Truiden
Kris Van Dingenen
Fedelec magazine | 15
16 | Fedelec magazine
FEDELEC IN ACTIE
16 | Fedelec magazine
CAO REGELING VOOR DE ELEKTRICIENSVoorontwerp van nationaal akkoord voor de jaren 2015-2016
Fedelec vertegenwoordigt zijn leden-
installateurs tijdens de sectorale onder-
handelingen die om de twee jaar
plaatsvinden. Ook dit jaar waren er onder-
handelingen en op 22 juni werd een voor-
ontwerp van nationaal akkoord bereikt
voor de periode 2015-2016.
Hoe verlopen zulke
onderhandelingen?
Eerst en vooral is er een kader waarbinnen
onderhandeld dient te worden, want men
dient rekening te houden met de beslissin-
gen die de interprofessionele sociale part-
ners en de regering genomen hebben. Zo
werd beslist om in 2015 een indexsprong
te realiseren en in 2016 ruimte te laten voor
een beperkte koopkrachtverhoging op
basis van een “dubbele enveloppe” van
0,5% en 0,3%.
Hiermee rekening houdend hebben zowel
de vakbonden als de werkgeversorgani-
saties hun eisenbundels geformuleerd.
De onderhandelingen verliepen, zoals
meestal, moeizaam, maar uiteinde-
lijk werd een voorontwerp van akkoord
bereikt die elke instantie aan haar achter-
ban zal voorleggen.
Als alle instanties het voorontwerp goed-
keuren, zal een nationaal akkoord gete-
kend worden op de vergadering van het
paritair subcomité voor de elektriciens van
23 september 2015.
Wat zijn de krijtlijnen van het
akkoord?
Inzake koopkracht blijft men volledig bin-
nen de loonmarge die bepaald is in de
Wet. Dit komt neer op een loonsverhoging
met 0,5% op 1 januari 2016. Er komt ook
een bijkomende verlofdag (loopbaanver-
lof) vanaf de leeftijd van 60 jaar. Verder zal
de bijdrage voor het sectoraal pensioen-
stelsel verhoogd worden met 0,3%.
Ook bepaalde vergoedingen betaald
door het Fonds voor bestaanszekerheid
worden verhoogd, maar in het kader van
het huidige budget (budgetoefening) en
dus zonder een bijdrageverhoging van de
werkgevers. De maximale ononderbro-
ken periode voor tijdelijke werkloosheid
van 8 weken wordt in dit kader verlengd.
De sociale partners hebben ook een
akkoord bereikt over het principe om
incentives uit te werken voor zowel werk-
gevers als werknemers voor instroom en
opleiding van jongeren gekoppeld aan
“werkbaar werk” voor oudere werk-
nemers. Dit kadert volledig in het plan
van de regering inzake koppeling van
ingroeibanen aan peterschapsformules.
We sluiten dus een akkoord af met de
regering inzake ingroeibanen en erken-
nen daardoor het belang van vorming en
opleiding van jongeren op de arbeids-
markt. Belangrijk hierbij is het gegeven
dat dit niets zal kosten aan de bedrijven,
want de financiering gebeurt op basis
van een herschikking van de aanwen-
ding van bestaande middelen, name-
lijk door overheveling van een deel dat
vroeger bestemd was voor wat we de
“risicogroepen” noemen.
Verder zal onze sector als “piloot” fun-
geren voor het stelsel duaal leren.
Inzake de opleiding van de werknemers
binnen de bedrijven hebben de arbeiders
een individueel recht op 1 dag opleiding
per jaar, dit zover de betrokkene het jaar
voordien geen opleiding heeft genoten
van zijn werkgever (niet opgenomen recht
= verloren recht). De werkgevers kun-
nen hiervoor een premie ontvangen van
Vormelek.
Tevens werd afgesproken om de criteria
omtrent het opleidingsaanbod te herzien
en te verbeteren.
Inzake loopbaanplanning, en meer
bepaald SWT (brugpensioen), wordt
het alsmaar moeilijker om van dit stelsel
gebruik te maken, wat zowel voor werk-
gevers als voor werknemers voor proble-
men kan zorgen. Mits strikte voorwaarden
zal SWT vanaf 58 jaar nog kunnen tot eind
2016. Belangrijk om weten is dat de kost
hiervoor volledig gedragen wordt door het
Fonds voor Bestaanszekerheid.
Arbeiders zullen in de periode 2015-2016
ook in aanmerking kunnen komen voor
een “landingsbaan” t.t.z. een loopbaan-
vermindering met 1/5, mits de leeftijd van
minstens 55 jaar en zware beroep.
Bestaande cao’s inzake flexibiliteit en
arbeidsorganisatie worden ongewijzigd
verlengd tot 30 juni 2017. Op onderne-
mingsvlak kunnen afspraken gemaakt
worden omtrent nieuwe arbeidsstelsels,
rekening houdend met de principes en
regels van cao 42.
Verder engageren de sociale partners van
de sector van de elektriciens zich om de
problematiek van de sociale dumping aan
te pakken, door besprekingen met andere
betrokken sectoren en de overheid aan te
gaan.
Dit zijn de belangrijkste punten uit het
voorontwerp van akkoord.
Uiteraard zal Fedelec zijn leden infor-
meren over de volledige inhoud van het
akkoord vanaf het ogenblik dat het geof-
ficialiseerd is. De installatiebedrijven kun-
nen steeds met ons contact opnemen
indien ze vragen hebben over de sociale
regelgeving eigen aan de sector. Wij zullen
hen graag van antwoord zijn.
Openbare werkenTravaux public Klasse 4 - Classe 4€ 900.000,-
info: [email protected] / 02 720 99 90
Surf naar fedelec.gdwsecurity.be
Aan het puzzelenmet uw aanbod? Uw klant vraagt naar inbraak- en branddetectie, camera entoegangscontrole, maar ubent niet gecertifieerd?
Met GDW Security Certifiedzijn er geen gaten meer in uwaanbod.
Fedelec magazine | 17
be
1910 KAMPENHOUT
2220 HEIST-OP-DEN-BERG
2370 ARENDONK
2440 GEEL
2500 LIER
2960 BRECHT
3001 LEUVEN
3560 LUMMEN
8400 OOSTENDE
8490 JABBEKE
8570 ANZEGEM
8700 TIELT
8720 DENTERGEM
8740 PITTEM
8800 ROESELARE
8800 ROESELARE
8820 TORHOUT
8870 IZEGEM
8890 MOORSLEDE
8900 IEPER
8940 WERVIK
9111 BELSELE
9150 KRUIBEKE
9404 NINOVE
9820 MERELBEKE
N.V. Eco Heating Center
B.V.B.A. Reluz
B.V.B.A. Teamservice
WZRL Gebr. Taels
De Hr Willemssens Frederick
B.V.B.A. Eproject
B.V.B.A. Ecowin Technics
B.V.B.A. J & O Contractors
B.V.B.A. Artnation
B.V.B.A. Advenso
B.V.B.A. Lecatecs
E.B.V.B.A. Plafonneerwerken Everaert
De Hr Lippens Jurgen
B.V.B.A. Elektriciteitsonderneming E.L.L.
B.V.B.A. Ruben Hillewaere
N.V. Mylle Security & Partners
De Hr Dekeyser Niels
B.V.B.A. Decancq - Groep
B.V.B.A. Cbe
B.V.B.A. All Round Works
De Hr Verhaeghe Wouter
B.V.B.A. De Wilde Marc
B.V.B.A. Rdr Infra
B.V.B.A. Solora
B.V.B.A. Tumar
NEDERLANDSTALIGE
FRANSTALIGENieuwe leden
2e trimester 2015S.P.R.L. Electronic Labo
S.P.R.L. A.M.S. Belgium
S.C.R.L. Trio Invest
S.P.R.L. Emega
S.P.R.L. Aireco-Tech
S.A. Gestion Et Maintenance Thermique
Et Frigorifique
S.A. Don'T Forget
M. Diprima Salvatore
M. Laguesse Michaël
S.A. Noctua
S.P.R.L. Art'Elec Wireless Systems
S.P.R.L. Bonfond-Construction
M. Hans Johan
M. Bernard Xavier
S.P.R.L. Kv Systeme
M. Janssens Ludovic
S.P.R.L. F & G Bati Concept
S.P.R.L. Solutech Services
S.P.R.L.U. Fiumefreddo
M. Boland Daniel
S.A. Energytec
S.P.R.L. Engineering Services & Designers
S.P.R.L. Wiart Electricité
S.P.R.L. Nrj - Concept
S.P.R.L. Ecosystec
S.P.R.L. Delta - Trim
M. Deblander Jean-Luc
S.P.R.L. Volteco
S.P.R.L. Maitrise Electricite Generale
1000 BRUXELLES VILLE
1030 BRUXELLES 3
1030 SCHAERBEEK
1400 NIVELLES
1400 NIVELLES
1410 WATERLOO
1490 COURT-SAINT-ETIENNE
4000 LIÈGE
4020 LIÈGE
4051 CHAUDFONTAINE
4051 CHAUDFONTAINE
4280 ABOLENS
4340 AWANS
4431 ANS
4470 SAINT-GEORGES-SUR-MEUSE
4570 MARCHIN
4852 PLOMBIÈRES
4890 THIMISTER-CLERMONT
4920 AYWAILLE
5300 ANDENNE
5380 FERNELMONT
5500 DINANT
5530 YVOIR
5590 CINEY
5640 METTET
6043 CHARLEROI
6210 LES BONS VILLERS
7060 SOIGNIES
7100 LA LOUVIÈRE
fedelec dossier
Uw Arbeidsongevallenverzekering bij Federale Verzekering?Al voor de 3de maal op rij wint ze de DECAVI Verzekeringstrofee!
U heeft tijd tot eind september om te kiezen voor de verzekering Arbeidsongevallen van Federale Verzekering.
Die werd in april bekroond met de Verzekeringstrofee 2015 door een jury van vakmensen als de beste verzeke-
ring in haar categorie, net zoals in 2013 en 2014.
Ontdek de redenen waarom onze
polis het verschil maakt, wij regelen
de rest!
Deskundig advies van onze
Preventiedienst
De Preventiedienst is ISO 9001-gecer-
tificeerd en bestaat uit ingenieurs wier
dienstverlening bijzonder op prijs wordt
gesteld door onze klanten. Ze houden
zich dagelijks bezig met de organisatie
van veiligheidscampagnes en vormin-
gen binnen bedrijven en met het uitvoe-
ren van risicostudies met het oog op het
afsluiten van specifieke waarborgen.
Het ISO 9001-certificaat, een
kwaliteitsgarantie
Sinds 1999 beschikt onze afdeling
Schadebeheer Arbeidsongevallen over
een ISO 9001-certificaat. Dit label is het
bewijs dat het activiteitenbeheer gebeurt
volgens een goed omkaderd model,
waarbij een constante verbetering van
de organisatie een belangrijke doelstel-
ling is. Dit systeem van kwaliteitsbeheer
vormt een onmiskenbare meerwaarde.
Zo kunnen we onze klanten de beste ser-
vice aanbieden.
Uw contract raadplegen en online
aangifte van schadegevallen:
efficiëntie en snelheid
Federale Verzekering biedt haar klanten
met Mijn Federale Verzekering op www.
federale.be een beveiligde site. U kunt
een schadegeval aangeven en de afhan-
deling van het dossier opvolgen, maar
ook uw verzekeringscontracten raadple-
gen. Bij een elektronische aangifte van
een schadegeval kunnen we het dossier
nog sneller afhandelen.
Om ons contact met u nog te verbeteren,
hebben we het beheer van de meeste
schadegevallen gedecentraliseerd naar
onze regionale zetels.
Gespecialiseerde begeleiding van
zwaargewonde slachtoffers
Een arbeidsongeval kan dramatische
gevolgen hebben, ook voor de fami-
lie. Daarom heeft Federale Verzekering
een begeleidingsdienst opgericht
voor zwaargewonde slachtof fers.
Gespecialiseerde medewerksters infor-
meren het slachtoffer zeer grondig over
zijn rechten en de afhandeling van het
schadegeval, volgen het medische dos-
sier nauwgezet op, adviseren het slacht-
offer tijdens zijn hospitalisering en revali-
datie. Indien nodig begeleidt onze dienst
het slachtoffer wanneer hij zijn werk her-
neemt. De werkgever ontvangt ook de
nodige info.
Billijke tarieven en winstverdeling
Als onderl inge verzekeraar moet
Federale Verzekering geen externe aan-
deelhouders vergoeden. Onze klanten
kunnen dus rekenen op billijke tarie-
ven. Bovendien deelt de maatschap-
pij haar winst met hen. Klanten met een
Arbeidsongevallenverzekering ontvan-
gen elk jaar hun restorno’s, die uitge-
keerd worden op hun rekening.
Wacht niet langer en maak kennis met
ons!
* De restorno’s zijn niet gegarandeerd en
zijn afhankelijk van de beslissing van de
Raad van Bestuur, van de economische
conjunctuur en van de resultaten van de
onderneming.
Redactie: Federale Verzekering
0800 14 200 - www.federale.be
18 | Fedelec magazine
Onze verzekering Arbeidsongevallen maakt het u gemakkelijk. Wij verzekeren u: • preventieadvies;• schadebeheermetISO 9001-certificaat;• demogelijkheidomviaMijn FEDERALE Verzekering online uw ongevalaangiftes te doen
en uw dossier verder op te volgen;• eengespecialiseerde begeleiding van zwaargewonden.
Bovendien deelt Federale Verzekering al meer dan 100 jaar haar winst met haar klanten.
2013
2014
2015
www.federale.be of
Stap over naar Federale Verzekering!Wij regelen alles voor u. Contacteeruwpersoonlijkeadviseurvia:
De verzekeraar die zijn winst met u deelt
Onze verzekering Arbeidsongevallen wint de Verzekeringstrofee voor het derde jaar op rij!
non construction A4.indd 1 25/06/15 13:04
Synergrid, de federatie van de netbe-
heerders voor gas en elektriciteit in
België, heeft als missie de gemeen-
schappelijke belangen van de DNB’s1
en de TNB’s2 te behartigen. In dit kader
werd in 2004 het technisch voorschrift
met de code C2/112 gepubliceerd waar-
aan alle installaties aangesloten op het
hoogspanningsnet moeten voldoen.
Het is dus gemeenschappelijk voor alle
DNB’s en geldig in heel België.
Als gevolg van de technologische voor-
uitgang en fundamentele wijzigingen
zoals de noden voor een smart grid of
de massale opkomst van de gedecen-
traliseerde productie-installaties, heeft
een werkgroep zich erop toegelegd
om het document te herschrijven. Deze
werkgroep werd opgericht binnen de
Synergrid commissie CE2 « Elektrisch
materiaal », bevoegd voor deze materie,
en werd samengesteld uit technische
experten gedelegeerd door de voor-
naamste Belgische DNB’s. Voor de her-
ziening werden specifieke doelstellingen
vastgelegd, namelijk:
Nieuwe uitgave van het technisch voorschrift C2/112 van Synergrid voor installaties aangesloten op het HS-distributienet
fedelec dossier
- het verbeteren van de leesbaarheid
door een meer didactische opbouw;
- het harmoniseren van de reglemente-
ring met betrekking tot de cabines van
de DNG’s3 en de DNB’s;
- het uitbreiden van het toepassingsge-
bied van het voorschrift naar het geheel
van de secundaire cabines (decentrale
productie, dispersie cabine, enz.);
- de integratie van de FAQ’s van de inter-
pretatienota C2/116, in het bijzonder
in het hoofdstuk met betrekking tot de
renovatie van de cabines;
- de integratie van het KB4 van december
2012 met betrekking tot het beheer van
de risico’s.
Een eerste draftversie werd voor opmer-
kingen voorgelegd aan de voornaam-
ste actoren zoals fabrikanten, installa-
teurs en studiebureaus. Meer dan 1500
opmerkingen en vragen werden ontvan-
gen en hebben geleid tot het schrijven
van een bèta-versie van het document.
Deze versie werd eerst aan een openbare
raadpleging onderworpen via de website
van Synergrid en daarna ter goedkeuring
voorgelegd aan de regionale regulatoren
VREG, Brugel en CWaPE.
Op 25/03/2015 werd de nieuwe uit-
gave van het Synergrid voorschrift
C2/112 gepubliceerd op de website van
Synergrid (www.synergrid.be), op het
gedeelte “technische voorschriften elek-
triciteit” – code C2/112.
Dit voorschrift bepaalt dus de gemeen-
schappelijke regels die van toepassing
zijn op alle installaties die aangesloten
zijn op het hoogspanningsnet, uitgebaat
door de Belgische distributienetbeheer-
ders. Deze nieuwe versie bestaat uit 2
delen:
- Het eerste deel "Algemeenheden en
technische voorschriften” beschrijft het
ontwerp van een cabine, de uitrustin-
gen die erin moeten voorzien worden
en de basisvoorschriften die gerespec-
teerd moeten worden om de aanslui-
20 | Fedelec magazine
ting op het net van de DNB mogelijk te
maken.
- Het tweede deel "Bijlagen" bevat een
praktische checklist voor de conformi-
teitscontrole van een nieuwe installatie,
een lexicon, de wettelijke en norma-
tieve referenties, de technische details
van de basisvoorschriften beschreven
in het eerste deel, en een reeks nuttige
elektrische schema’s.
De bedoeling van deze opsplitsing in 2
delen is om de technische gegevens die
regelmatig gebruikt worden, te concen-
treren in een apart document, namelijk
de bijlagen.
Deze nieuwe versie vervangt de vorige
versies en is van toepassing sinds de
datum van publicatie. Er werd evenwel
een overgangsperiode voorzien, waarbij
een onderscheid gemaakt werd tussen
de aanvraag (studie) en de indienststel-
ling.
Deze nieuwe uitgave is aangevuld met
talrijke schema’s, logigrammen en over-
zichtstabellen.
Rechts vindt u bijvoorbeeld het schema
dat de doorgang van de gassen illus-
treert in een lokaal van het type BB10 in
geval van een interne boog.
Bepaalde onderwerpen die reeds
behandeld werden in de vorige uitgave
werden uitgebreid en nieuwe domeinen,
zoals directe aansluiting aan een post,
smart grid lokalen en hulpvoedingen, …
werden toegevoegd.
Om het leven van de lezer gemakkelijker
te maken, werd gebruik gemaakt van
iconen die de doelgroep van het hoofd-
stuk aangeven (DNG, installateur, studie-
bureau, erkend controle organisme … ).
Hoewel het grootste gedeelte van de
revisie bestond uit het toegankelijker en
explicieter maken van het voorschrift,
werden eveneens inhoudelijke wijzigin-
gen aangebracht.
Fedelec magazine | 21
fedelec dossier
Enkele voorbeelden hiervan zijn:
- het gebruik van gestandaardiseerde
ééndraadsschema’s voor het samen-
stellen van het technisch dossier. Deze
schema’s zijn gepubliceerd in een
apart Synergrid document C2/119 en
respecteren een codificatie per type
van functionele eenheid die eveneens
opgenomen is in de lijst van erkende
materialen C2/114. De documenten
C2/119 en C2/114 zijn beschikbaar op
de website van Synergrid, evenals de
procedure C2/113 voor de erkenning
van het HS-schakelmateriaal;
- de motorisatie van de functionele een-
heden van een lus - het aantal te voor-
ziene motorisaties is vastgelegd in
de aanvullende voorschriften van de
DNB’s;
- het plaatsen van foutstroomindicato-
ren, met een aantal gelijk aan het aantal
kabelvelden verminderd met één;
- het verbod op het gebruik van niet-
betreedbare cabines voor installaties
met een meting op hoogspanning, en
de beperking van het gebruik ervan
voor installaties met een meting op
laagspanning in functie van de afme-
tingsvereisten rondom de meetgroep;
- het invoeren van nieuwe materiaalklas-
sen, namelijk AA15 en AA35;
- de overgang van het gebruik van span-
ningsindicatoren (VDS5) van het type
HR (high resistance) naar het type LRM
(low resistance modified);
- de beschrijving van alle toegelaten
combinaties van klassen van gebou-
wen en de materiaalcategoriën die
daarin geplaatst kunnen worden, en dit
via fiches die een overzicht geven van
de drukwaarden en de buffervolumes.
U vindt hierboven bij wijze van voor-
beeld de fiche C1020 die een overzicht
geeft van de vereisten voor de installatie
van een functionele eenheid categorie
AA10 in een lokaal van de klasse BB20;
- de aanpassing van de toegelaten ver-
liezen voor transformatoren volgens
de nieuwe Europese reglementering
Ecodesign6;
- de regels met betrekking tot de recu-
peratie van gebruikte transformatoren;
- het gebruik van een LS-vermogens-
schakelaar in geval de transformator
beveiligd is door een gecombineerde
lastscheidingsschakelaar met smelt-
veiligheden;
- de verplichting tot het plaatsen van
kabelafdichtingen bij kabeldoorgan-
gen;
- de versoepeling van de regels met
betrekking tot de verplichting van een
minimumspanningsbeveiliging;
- het gebruik van het hulpcontact van de
LRM VDS zodat de informatie betref-
fende de aanwezigheid van spanning
kan gebruikt worden voor de automa-
tische wederinschakeling;
- het vastleggen van duidelijke regels
betreffende de uitvoering van de laag-
en hoogspanningsaardingen voor de
verschillende configuraties die mogelijk
zijn voor cabines. Deze regels zijn geïl-
lustreerd aan de hand van typesche-
22 | Fedelec magazine
ma’s, zoals het voorbeeld links (G-M-klant: een klantencabine in
globale aarding, geïnstalleerd in een gebouw aangrenzend aan het
hoofdgebouw);
- de verplichting van een aparte scheiding voor de hulpvoedingen …
Dit artikel is helaas slechts een korte inleiding op het voor-
schrift C2/112 en kan een aandachtige lectuur van het docu-
ment niet vervangen. Indien u echter vragen hebt, of verduide-
lijking wenst over bepaalde onderwerpen ervan, zullen deze
met plezier door de commissie CE2 beantwoord worden via
1 DNB = Distributienetbeheerder (Eandis, Infrax , Sibelga, ORES, Resa, AIEG, AIESH en Régie de Wavre)2TNB = Transportnebeheerder (Elia en Fluxys)3 DNG = Distributienetgebruiker 4 KB = Koninklijk Besluit van 04.12.2012 betreffende de minimale voorschriften inzake veiligheid van elektrische installaties op arbeidsplaatsen.
5 VDS = Voltage Detection System6 Reglement N° 548/2014 van de Europese Unie
Hoe uw energie-investeringen beter laten renderen? Z-energy helpt u op weg op het vlak van intelligent energiegebruik, duurzame energieproductie, hernieuwbare energiebronnen en groene mobiliteit.
Z-energy, iedere dinsdag op Kanaal Z vanaf 19.50 uur.Ook te bekijken op www.kanaalz.be
In samenwerking met
OB
6204
4
OB62044_ZENERGY.indd 1 03/03/15 16:37
PROOF PDF
Fedelec magazine | 23
PROJECTen
E en verouderd handelspand in de Oostendse Adolf Buylstraat werd
volledig genoveerd. Dit drie bouwlagen tellend pand werd casco
gezet en gerestyled tot een moderne optiekzaak naar een ontwerp
van de Antwerpse interieurarchitect Renaat De Maeyer. Alle elektrotechni-
sche werkzaamheden, inclusief het installeren van de LED-verlichting, wer-
den uitgevoerd door de firma Tavernier nv uit Gistel.
De firma Tavernier is een familiebedrijf
opgericht in de jaren 70, eind jaren 80
door Joost Tavernier - de tweede gene-
ratie - tot Tavernier nv elektriciteitson-
derneming omgedoopt. Oorspronkelijk
focuste het Gistelse bedrijf op algemene
elektriciteitswerken en op loodgiete-
rij. Deze laatste activiteit werd evenwel
afgebouwd tot het occasioneel installe-
ren van bv. een elektrische waterverwar-
mer. De focus ligt nu wel degelijk op alle
elektrische installaties en domotica (KNX
en LUXOM). Met Steve is ook de derde
generatie reeds in het bedrijf actief. Joost
en Steve doen alle werfvoorbereidingen
en offertes, en volgen o.m. de diverse
werfvergaderingen op. “De onderne-
ming is hoofdzakelijk op de renovatie-
markt actief. Gezien onze ligging dicht
bij de kust hebben we nogal wat reno-
vatieprojecten lopen met o.m. een ver-
plichte elektrische keuring binnen de 18
maanden na aankoop. Soms betreft het
tweede verblijven die verhuurd worden in
het kader van de nieuwe logieswetgeving
maar ook voor particulier gebruik. Verder
zijn we elektricien-aan-huis bij diverse
gebouwen beheerders en syndics, en
bij een sociale huisvestingsmaatschap-
pij, Tot ons cliënteel behoren ook enkele
hotels en retailzaken, zoals deze optiek-
zaak. Vele industriële klanten zijn helaas
uit de regio middenkust verdwenen, in dit
segment hebben we nog enkele klanten.
Uit de residentiële projectbouw aan de
kust hebben we ons rond de eeuwwis-
seling bewust teruggetrokken omdat we
merkten dat, wat onze niche betrof, prijs
voorrang had op kwaliteit”, aldus Joost
Tavernier.
Primeur voor Oostende
IO.-Independent Opticians-in Oostende
is de eerste van 40 optiekzaken in ons
land die allemaal volgens hetzelfde win-
kelconcept zullen worden aangekleed:
geen etalageruimte, openstaande deu-
ren, om het even winter of zomer, pla-
fondgedeelte tussen 1e en 2e verdieping
uitgebroken aan de inkom, wanden in
hun originele ruwe look behouden, iden-
tieke LED-verlichting… Het vrij smalle
en asymmetrische gebouw in de Adolfe
Buylstraat werd eerst volledig gestript en
casco gezet. Bestaande kleine ruimtes
werden uitgebroken, her en der werden
door de ruwbouwaannemer verster-
kingen aan het gebouw aangebracht.
Zowel het gelijkvloers als de eerste ver-
dieping worden door de nieuwe optiek-
zaak gebruikt. Op het kleine tussenver-
diep werd het oogtestlabo ingericht. De
tweede verdieping wordt gebruikt als
stockageruimte. De gaten in de muren,
waar voorheen de inbouwdozen voor
stopcontacten waren aangebracht, wer-
den intact gelaten, en mee overschilderd.
‘Op zoek naar tracés’
“Het voornaamste probleem met dit
gebouw was dat er weinig of geen rech-
te hoeken zijn, en dat het schuin staat
tegenover de straat Niets staat lood-
recht. De muren staan niet parallel. Het
was dan ook belangrijk dat we van bij de
opstart - en quasi continu - op de werf
aanwezig waren. In eerste instantie om
de oude elektriciteitsinstallatie af te bre-
ken en nieuwe bekabeling aan te bren-
gen. Dit project werd letterlijk in bouw-
team gerealiseerd. Er waren niet enkel de
wekelijkse werfvergaderingen. Samen
met o.m. de ruwbouwaannemer & de
architect hebben we ‘tracés’ in de oude
muren moeten zoeken om bepaalde
kabels te kunnen installeren, zelfs nog
tijdens de schilderwerken… Voedings-
en databekabeling konden wel onder-
gronds worden doorgetrokken tot aan
het verdeelbord, vermits het gebouw vol-
LED-verlichting op maat vanwinkelketen in optiek
24 | Fedelec magazine
ledig onderkelderd is. Het verdeelbord,
met een driefasige aansluiting van 40
ampère, werd ter plaatse bekabeld. Door
de vrij beperkte winkeloppervlakte en het
gebruik van LED-verlichting volstond een
beperkt vermogen. Langs de binnen- en
buitenmuren werden sobere, metalen
kabelgoten (150 cm hoog - met deksel)
aangebracht, waarin om de 4 meter dub-
bele stopcontacten zijn voorzien. Ook
dit element maakt deel uit van de huis-
stijl van de winkelketen. Door deze ruime
kabelgoten dienen er - voor het aanbren-
gen van eventuele extra kabels - geen
gaten te worden geboord.
Schemerschakelaar met dimmer
Het plafond blijf t overal zichtbaar.
Vooraleer het plafond gespoten was
konden nog geen verlichtingsarma-
turen worden opgehangen, maar wel
reeds aanhechtingspuntjes voorzien.
Een domotica-oplossing was hier niet
noodzakelijk vermits alle LED-verlichting
quasi tegelijkertijd wordt aan- of uitge-
schakeld, en door middel van een klok
wordt bediend. De enige, intelligente
sturing is de schemerschakelaar met
dimmer aan de voorgevel. In geval er
teveel zonlicht zou schijnen op de LED-
verlichting van de publiciteitsborden,
wordt deze automatisch gedimd. De
LED-verlichtingsproducten werden ver-
vaardigd door ZUMI innovator in Lighting.
Laag verbruik, huiselijk aspect
Bij het uitwerken van de LED-verlichting
voor dit nieuwe winkelconcept, in nau-
we samenwerking met Lichtpunt Gistel,
kwamen een aantal belangrijke topics,
zoals de kleurtemperatuur, antiverblin-
ding op de glazen, de flexibiliteit, en, last
but not least, het verbruik naar boven.
“Een eerste item betrof het laag verbruik
per winkel, reden waarom er werd geko-
zen voor een LED oplossing. TRIDONIC
is een oplossing waarbij het rendement
op 160 lm/ Watt ligt, dat is 2 maal meer
dan een T5 oplossing of ontlading.
Daarbij komt nog eens de levensduur
van 60 000h. Dit betekent dat de klant
gedurende 15 jaar geen lampen meer
moet vervangen. Aangezien het vermo-
gen aanzienlijk daalt, betekent dit ook
minder warmte in de winkel zelf. Hierdoor
moet de airco minder presteren. Globaal
gesproken resulteert minder vermogen
en minder airco in minder verbruik en een
aanzienlijk langere levensduur van de
verlichtingsarmaturen. Een tweede item
was het huiselijke aspect. Er werd geop-
teerd voor een 2700K in plaats van een
3000K, veel aangenamer en warmer van
kleur, waardoor mensen zich meer op
hun gemak voelen. Het voordeel van de
GOLD versie van TRIDONIC is dat de CRI
hier geen invloed heeft op de producten”,
aldus Joost Tavernier.
Antiverblindingsfactor UGR < 19
In het concept van de interieurarchitect
werd aanbevolen om met driefasige
rails te werken. “Zo kan op elk moment
het juiste aantal spots per rail worden
geplaatst in functie van de producten
die moeten uitgelicht worden. Pluspunt
is ook dat er spots kunnen bijgeplaatst
Zeker in een winkel waar (bril)glas wordt gepresenteerd, is verblinding een te vermijden factor
Langs de binnen- en buitenmuren werden sobere, metalen kabelgoten aangebracht, waarin om de 4 meter dubbele stopcontacten zijn voorzien
Fedelec magazine | 25
worden, vanuit stock, of van de ene
winkel naar de andere verplaatst wor-
den, vermits overal hetzelfde concept
wordt toegepast. In het toestel zelf kan
de reflector vervangen worden door een
16°, een 26° of een 42°. De LED in het
toestel voldoet aan de Zhaga standaar-
disatie. Zeker in een winkel waar (bril)glas
wordt gepresenteerd, is verblinding een
te vermijden factor. Alle gebruikte reflec-
toren hebben een zeer groot rendement
en een antiverblindingsfactor UGR < 19.
Dit bezorgt de klant een groot comfort bij
het shoppen en het kijken naar de pro-
ducten”, zegt Joost Tavernier.
KMO’s moeten clusteren
Wat te denken van de evolutie van de
branche richting totaalinstallatiebedrij-
Tavernier nv & Fedelec
De firma Tavernier nv is lid van
Fedelec sinds 1993. Zaakvoerder
Joost Tavernier is sinds meer dan 20
jaar bestuurslid van Fedelec West-
Vlaanderen. “Niet alleen omwille
van het netwerken onder collega’s
is lid zijn van de beroepsfederatie
belangrijk. Als elektro-installateur
is het essentieel dat je op de hoogte
blijft van de zich snel opeenvolgen-
de wijzigingen op diverse vlakken,
dat je de juiste adviezen krijgt... Een
bedrijf dat stilstaat, gaat er op ach-
teruit. De vele, kleinere KMO’s in
onze branche hebben het voordeel
van hun flexibiliteit. Fedelec moet
een stuwende rol spelen in het voor-
bereiden en leren samenwerken van
die leden-bedrijven, elk op basis van
hun specifieke specialisatie. Temeer
daar de specialisaties inzake tech-
nieken tegenwoordig soms zeer ver
uiteen leggen. Het ene bedrijf focust
bv. op databekabeling, het andere
op koeling. Dit zijn twee materies die
mijlenver uit elkaar liggen. Op ter-
mijn kan deze clustervorming enkel
resulteren in een win-win-situatie
voor alle bedrijven, én voor ons cli-
enteel.” (PDC)
ven technieken? Joost Tavernier: “Er zijn
enkele grote marktspelers die er in slagen
de meeste technieken te combineren,
en ook elke tak - domotica, verlichting,
beveiliging, automatisatie, netwerkbe-
kabeling, ventilatie, airco, verwarming en
koeling, sanitair, groene energie … - tot in
de puntjes beheersen. Maar gemengde
installatiebedrijven zijn geen evidentie.
Ik zie ook andere ‘gemengde’ bedrijven
waar de ambitie wel zeer groot is, maar
de geleverde kwaliteit heel wat min-
der. Vaak betreft het bedrijven die zich
beperken tot residentiële nieuwbouw
projecten, waar de moeilijkheidsgraad
een stuk lager ligt. Bij ons blijft het nieuw-
bouw segment beperkt tot enkele betere
residentiële projecten, waar intelligentie
wordt geïntegreerd. Voor kleinere onder-
nemingen, zoals de onze, zal het eer-
der zaak zijn om in de toekomst samen
te werken en te clusteren met andere
KMO’s die zich elk in een bepaalde rich-
ting specialiseren, en dan ook heel sterk
zijn in hun specialisatie. Momenteel telt
mijn bedrijf een 8-tal volwaardige elektri-
ciens. Groeien als dusdanig is geen optie
meer, wel wil ik het overzicht behouden
en de bestaande klanten zo goed moge-
lijk van dienst zijn.”
( Door Philip Declercq)
www.elektro-tavernier.be
PROJECTen
Joost Tavernier
“Samen met deruwbouwaannemer en de architect hebben we ‘tracés’ in de oude muren moeten zoeken om bepaalde kabels te kunnen installeren” - Joost Tavernier
De gaten in de muren, waar voorheen de inbouwdozen voor stopcontacten waren aangebracht, werden intact gelaten, en mee overschilderd (foto’s PDC)
26 | Fedelec magazine
Conexbox groeit
Als een voorname marktspeler op vlak van elektrische laagspannings-
aansluitingen, en als producent, verdeler en importeur van meer dan
7000 producten, heeft Teconex vorig jaar haar zelf ontwikkelde modu-
laire verdeelkast gelanceerd. “Na de Conexbox vervolledigen wij ons gamma
nu met de ConexboxF (F staat voor Flush Mounted): een gelijkaardige, stevige
inbouwkast”, aldus Patrick Slechten, CEO van Teconex.
Vorig jaar lanceerde de Luikse onderne-
ming haar eigen modulaire verdeelkast,
genaamd Conexbox. Voorheen kon
Teconex reeds alles aanbieden wat zich
in een modulaire verdeelkast bevindt.
Enkel de kast zelf nog niet. De Conexbox
is beschikbaar in 20, 40 en 60 modules,
en is uitgerust met het gepatenteerde
systeem voor een overzichtelijke, profes-
sionele bedrading. Het sterke punt van de
Conexbox blijft het bedradingsgemak.
Marktonderzoek
De Conexbox is een Belgisch product,
ontwikkeld voor een Belgisch publiek.
“De mening van onze installateurs was
van het prille begin al doorslaggevend,
maar blijft ook daarna van uiterst belang.
Tijdens de volledige levensloop zal de
Conexbox getoetst worden aan de ver-
wachtingen van de vakman. Daarom
organiseerde Teconex één jaar na de lan-
cering een onderzoek om de positie van
de Conexbox in de markt te evalueren.
Meer dan 100 installateurs vulden een
vragenlijst in waarin o.a. gepeild werd
naar de naambekendheid en hun erva-
ring met de Conexbox. Voor 50% van
de ondervraagden was de Conexbox
al geen onbekende meer. Op de vraag:
‘Beantwoordt de Conexbox aan uw ver-
eisten als installateur?’, antwoordde 80%
positief”, aldus nog Patrick Slechten.
Via de groothandel naar de
installateur
“Tijdens tal van info-avonden hebben
diverse groothandelaars ons in de gele-
genheid gesteld om de Conexbox voor
te stellen aan de installateur,” vertelt Axel
Bervoets, Product & Marketing Director
bij Teconex. “Middels de productpresen-
tatie en ‘Touch & Feel’ konden de installa-
teurs zelf ervaren hoe sterk en doordacht
de Conexbox beantwoordt aan de wen-
sen die zijzelf ooit geformuleerd hebben.
Dit in aanwezigheid van het team dat de
Conexbox tot stand heeft gebracht.”
Nieuwe mijlpaal
De Conexbox was een onmiskenbare
stap in de geschiedenis van Teconex.
“Vandaag vervolledigen wij het gamma
met een gelijkaardige, stevige inbouw-
kast: de ‘ConexboxF’. Deze inbouw-
kast voelt zich thuis in omgevingen waar
hoge eisen worden gesteld aan design.
Bovendien is ze plaatsbesparend en is ze
zowel geschikt voor renovatie als nieuw-
bouw. Ze is zeer elegant, uiterst degelijk
gebouwd (met 5 jaar garantie), en garan-
deert ook op moeilijke ondergronden
een perfecte afwerking. De ‘ConexboxF’
is geschikt voor holle of volle wand, en is
verkrijgbaar in 1, 2, 3 of 4 rijen”, aldus nog
Axel Bervoets.
‘Fier op onze Belgische
achtergrond’
Met haar labels ‘The Belgian Brand’ en
‘Made in Belgium’ wil de Luikse onderne-
ming bovendien de Belgische waarden
duidelijk in de verf zetten. Miet Suelze,
Marketing Manager: “Het label ‘Made
in Belgium’ is voor ons een evidentie. Zo
werd de Conexbox met de medewerking
van verscheidene installateurs in België
ontworpen en ontwikkeld, en wordt het
product ook hier geproduceerd.”
Onder een tweede label, ‘The Belgian
Brand’, geldig voor de merken Teco en
Teco Professional, selecteert Teconex
producten die toegespitst zijn op de
Belgische markt, en voldoen aan stren-
ge eisen inzake veiligheid, innovatie en
bedrijfszekerheid. “Het label ‘The Belgian
Brand’ geeft aldus een herkenbare
meerwaarde aan het modulaire gamma
van Teco en de LED-verlichting van Teco
Professional”, besluit Miet Suelze.
(Door Philip Declercq)
www.teconex.eu
Groeien in een dalende markt
“Ondanks de verzadigde markt
en de dalende conjunctuur, voelt
Teconex zich, gesteund door de
installateurs, sterk genoeg om
haar plaats te verdienen tussen de
vele grote internationale spelers”,
aldus Geert Telemans, Product
Management Specialist Teconex.
“Innovatie en gedrevenheid zijn sleu-
telfactoren om zelfs in een dalende
markt te kunnen groeien.“
Fedelec magazine | 27
projecten
Onlangs gingen Abyz, de audio en video specialist uit Galmaarden,
en domotica fabrikant Dobiss, on tour met events in onder meer
Nazareth en Herentals. Op het programma de nieuwe ontwikke-
lingen bij Dobiss - Dobiss Ambiance PRO en Dobiss Evolution PRO, en bij
Fermax - Duox, en kit Way. Ook koppeling op IT/netwerk en toegangscontrole
via webserver of bluetooth kwamen aan bod.
Nieuwigheden op de Dobiss & Abyz ‘on tour’
Ambiance PRO geldt als het domotica
instapmodel van Dobiss. Deze oplos-
sing is budgetvriendelijk en voorziet in
de meest bekende functies: woning ver-
laten toets, slapen gaan toets, automa-
tisch doven functie, … Hiermee biedt
deze fabrikant een oplossing om iedere
woning van een hedendaagse elektro
installatie te voorzien. Voor de installateur
is dit systeem eenvoudig te installeren.
De gebruiksvriendelijke software wordt
regelmatig geupdated aan de hand van
feedback van klanten, trainingen en
installaties. De oplossing is eveneens
geschikt voor appartementsbouw en
systeembouw, waarbij het om een veel-
voud van ‘vergelijkbare’ wooneenheden
gaat. Pluspunt: de configuratie moet
slechts eenmaal gebeuren en kan dan
in grote lijnen telkens opnieuw herbruikt
worden. Dit levert heel wat tijdsvoordeel
op.
Software genereert volledig
as-built dossier
De modules van Ambiance PRO worden
zichtbaar gemaakt voor de eindklanten.
Deze kunnen in hun basissysteem ook
gebruik maken van een app om de lich-
ten te bedienen. Alles kan zo bediend
worden van op de smartphone of tablet,
maar ook een gebruiksvriendelijke vaste
bediening in de woning behoort tot de
mogelijkheden. David Vaeremans van
Dobiss bvba: “Er kan gevarieerd worden
met het aantal drukknoppen. Zo kun-
nen er op elke drukknop twee functies
worden ingesteld. Nieuw is ook het toe-
gangsbeheer via een i-button. Een klein
zwart sleuteltje (chipkey) kan gekoppeld
worden aan het Ambiance PRO sys-
teem om de garagepoort te openen. Een
onbeperkt aantal sleutels kan worden
ingevoerd, zodat ieder gezinslid over zijn
eigen chipkey beschikt. Zo kunnen 1 of
meerdere i-buttons aan diverse toegan-
gen worden opgesteld. Bij oplevering
kan de configuratie van de hele installatie
met één klik op de knop als een volledig
as-built dossier gegenereerd worden uit
de software. Dit kan in pdf afgedrukt wor-
den en aan de klant bezorgd. De instal-
lateur geeft zo bij oplevering een over-
zicht aan de klant van de opbouw van de
installatie. Hiermee kan de klant online
zijn fabrieksgarantie van 2 jaar uitbreiden
tot 5 jaar garantie.”
Evolution PRO
Dobiss heeft naast de instapversie ook
een uitgebreidere domotica oplossing,
met name Evolution PRO. Het betreft een
vervolgverhaal, en dus is de configuratie
van Dobiss Ambiance PRO voor 100%
overzetbaar naar Dobiss Evolution PRO.
Bij wijze van voorbeeld enkele functi-
onaliteiten. Als extra’s kan nu gebruik
gemaakt worden van tijd of lichtafhan-
kelijke functies. Beheer van verwarming
en permanente meting van analoge
sensoren zoals wind, regen, vochtig-
heid van de grond,… maken dat er weer
heel wat nieuwe functies beschikbaar
worden. Zo kan nu de eerder geplaatste De Dobiss PRO app (foto Dobiss)
Dobiss Ambiance PRO voorziet in de meest bekende functies: woning verlaten toets, slapen gaan toets, automatisch doven (foto Dobiss)
28 | Fedelec magazine
i-button als een volwaardig toegangsbe-
heer systeem gebruikt worden met res-
tricties afhankelijk voor de gebruiker. Zo
heeft de poetsvrouw bv. enkel toegang
op donderdagen tussen 8u en 16u met
haar chipkey. In de Evolution Pro is ook
de interface om de gratis app (Android
en Apple) te gebruiken altijd standaard
beschikbaar.
Geavanceerde, logische condities
De grote nieuwigheid in Evolution zijn
evenwel de geavanceerde, logische con-
dities. Deze laten toe de volledige status
van de woning te gebruiken om acties
aan te sturen. Deze condities worden
gecentraliseerd in de Master-module en
opnieuw gebruikt in de drukknoppen/
sferen. Zo moet een conditie slechts op
één plaats gedefinieerd worden om dan
hergebruikt te worden bij bv een func-
tie voor een drukknop, programmatie,
i-button of sfeer. Om condities te creëren
is men dus niet meer beperkt tot ‘en/of’,
ook volledig willekeurige combinaties zijn
mogelijk. Zo kunnen, bv. op basis van de
klok of van data, temperatuur sensoren
of andere analoge sensoren naar keuze,
bepaalde condities worden ingesteld. De
creatieve installateur kan zo met de 64
vrij aan te maken condities echt wel een
oplossing bedenken om elke gewenste
actie te bekomen.
Condities in sferen creëren
Interessant wordt het vooral als we deze
condities in sferen creëren. Een voor-
beeld hiervan is: de lichtsfeer voor de
nachthal kan gekoppeld worden aan
bewegingsdetectoren, tot 21u ingesteld
voor 100% licht aan, en ’s nachts gedimd
licht, bv 25%. Door de condities in sfe-
ren wordt het mogelijk om voor eenzelf-
de lichtpunt toch verschillende acties te
laten uitvoeren. Handig om met eenzelf-
de toets toch steeds het gewenste resul-
taat te bekomen. De ingangsmodule van
Dobiss Evolution is de opvolger van de
SX alarmmodule. De eerste 8 ingangen
zijn vrij te configureren als 0-10V analoog
input of on/off contact, de laatste vier zijn
steeds contactingangen. De statussen of
de analoge waarden van de inputs kun-
nen weergegeven worden zowel op de
touchscreens als de smartphone/tablet
via de webserver.
Fermax new
Jurgen Vitrier van Abyz lichtte de nieu-
we ontwikkelingen bij Fermax toe: “De
Way-kit is een eenvoudige tweedraadse,
niet gepolariseerde, kit met monobloc
opbouw, slechts 25 mm dik en vervaar-
digd uit zamak. Naast 1 kleurcamera met
een hoek van 90° is er automatische ver-
lichting. De monitor is een 7 inch scherm
met touch screen en intercomfunctie.
Uitbreiding tot 2 monitoren per woonunit
is mogelijk. Naast een standaard inge-
bouwde geheugenfunctie, waardoor wie
aanbelt, wordt gefilmd, is er ook een niet-
storen functie. Wie gebruik maakt van
een twisted pair, heeft tussen voeding en
binnen- of buitenpost 60 meter beschik-
baar.”
Duox
Met de Duox-oplossing van Fermax blij-
ven we in de tweedraadssfeer. Dit vol-
ledig digitaal systeem is een primeur
in de videofonie. Volledige audio- en
videokwaliteit is verzekerd. Buitenposten
kunnen geïnstalleerd worden in apparte-
mentsblokken, in de gangen, en aan de
appartementen zelf. Ook 1 of meerdere
guard-units zijn mogelijk. Er zijn tot 10
algemene buitenposten mogelijk, denk
aan een site met verschillende gebou-
wen die elk over een individuele buiten-
post beschikken. Elk gebouw kan zelf
nog eens over 10 buitenposten beschik-
ken. Bij dit Duox-systeem zijn verdelers
of switches - bij meerdere buitenposten
- niet meer nodig, dit dankzij de speci-
ale lijnafsluiter. In deze configuratie omvat
het systeem ook parlofonie.
Koppeling op IP/netwerk
Op deze ‘Dobiss en Abyz on tour 2015’
gaven specialisten de elektro-installa-
teurs ook nog praktische tips mee, o.m.
inzake koppeling op IP/netwerk. Naast
het type netwerkkabels kwamen ook de
geldende normen voor gestructureerde
bekabeling aan bod. Andere items, zoals
DHCP/vast IP adres, bandbreedte, PoE,
DYNDNS, APP’s en SIP passeerden
eveneens de revue. Ook aan de voorbe-
reidingen te treffen ten opzichte van de
klant, werd de nodige aandacht besteed.
Vooral bij particulieren moet op voorhand
goed worden nagegaan hoe het netwerk
precies in elkaar zit. Ook toegangscon-
trole via webserver of bluetooth, kwam
aan bod.
(Door Philip Declercq)
www.abyz.be
www.dobiss.com
www.fermax.com
De Skyline videofonie productlijn (foto Fermax)
De WAY-kit, een tweedraadse kit met monobloc opbouw, is slechts 25mm dik (foto Fermax)
Fedelec magazine | 29
PROJECTen
SRM Global Technology werd opge-
richt door Joseph Alunni en Roberto
Manfredi. Naast de 2 zaakvoerders telt
het bedrijf 2 administratieve medewer-
kers en een 14-tal arbeiders. De acti-
viteiten zijn tweeledig: het plaatsen van
PV-installaties, zowel in de residentiële
sfeer als voor industriële bedrijven, ener-
zijds, en algemene elektriciteitswerken,
zij het enkel in het industriële marktseg-
ment, anderzijds. Actieradius is in hoofd-
zaak de provincie Luik, en, in mindere
mate, de Brusselse regio.
Investeren in stock een must
Het bedrijf uit Alleur heeft partnerships
met diverse leveranciers van zonnepa-
nelen, omvormers en accessoires. Het
beschikt over een stockageruimte van
om en bij de 1.000m² en heeft om en bij
de 1.000 zonnepanelen in voorraad. “De
PV-niche is één van de weinige indus-
triële sectoren waar investeren in vol-
doende stock een must is om projecten
binnen te halen”, aldus Joseph Alunni.
De PV-sector heeft woelige jaren achter
de rug. Na de goede opstartjaren van-
af 2008 volgde de bekende terugslag
in de jaren 2012, 2013, en vooral 2014.
“Maar dit jaar merken we toch een lichte
remonte van de sector, waarbij het indus-
triële marktsegment iets beter uit de verf
komt dan het residentiële. SRM Global
Technology behaalde in 2014 het kwali-
teitslabel ‘Charte PV QUAL’ na een gron-
dige audit van het bedrijf en enkele gere-
aliseerde projecten.
Project in Casablanca
Begin dit jaar realiseerde SRM Global
Technology een eerste project in het
buitenland. In Bouskoura, op 15 km
van de Marokkaanse stad Casablanca,
werd - via een Belgische investeerder -
een mega PV-installatie geplaatst voor
een lokale producent van smeerkazen.
Deze beschikt over een zeer hygiëni-
sche, met technologisch geavanceerde
machines uitgeruste, fabriek met een
200-tal medewerkers. De expertise en
de ervaring van Joseph Alunni inzake
voorstudie van grootschalige, Belgische
PV-projecten, was ook de Belgische
investeerder niet ontgaan. Bedrijven
doen vaak een beroep op de knowhow
van Joseph Alunni voor de voorstudie
en het berekenen van grootschalige
PV-installaties, in het bijzonder voor de
landbouwsector. “Via dit netwerk kwam
ik het geplande project in Marokko op
het spoor. Ik werd gecontacteerd om de
locatie ter plaatse te gaan bekijken en
gevraagd om de voorstudie van het pro-
ject te doen. De voorstudie alleen nam
bijna één jaar in beslag. Ook in ons land
vraagt een dergelijke projectvoorberei-
ding de nodige tijd, maar meestal blijft
deze toch beperkt tot 2 à 3 maanden”,
aldus Joseph Alunni.
Made in Belgium
Specifiek aan dit project was ook het
feit dat de eindklant-kaasproducent,
Copralim genaamd, er op aandrong dat
alle componenten voor het opbouwen
van de PV-installatie uit ons land afkom-
stig waren. “In Marokko is men namelijk
zeer gesteld op de Belgische arbeids-
I n Alleur is sinds 2007 de firma SRM Global Technology, gespecialiseerd in
algemene elektriciteitswerken en het plaatsen van PV-installaties, actief.
Begin dit jaar realiseerde dit Luikse bedrijf zijn eerste project op buiten-
landse bodem. In de buurt van de Marokkaanse stad Casablanca realiseerde
de KMO een PV-installatie met een vermogen van 576 kWh/m², en een jaarlijks
verwacht rendement van 835 MWh.
Het vermogen aan elektriciteit dat op het dak van het kaasverwerkend bedrijf wordt
opgewekt, wordt volledig door de fabriek zelf verbruikt (foto SRM Global Technology)
Luikse KMO realiseert mega PV-installatie in Marokko
30 | Fedelec magazine
Luikse KMO realiseert mega PV-installatie in Marokko
ethos en industriële knowhow. Alle com-
ponenten, accessoires, werktuigen,
etc werden, op uitdrukkelijke vraag van
de eindklant, bij het inschepen opgelijst
en gecheckt. Pas daarna werd alles in
één enkele vracht naar Casablanca ver-
scheept. Op 3 januari werden de werk-
zaamheden in Bouskoura aangevat.
Voor de eigenlijke installatiewerkzaam-
heden werd een samenwerkingsverband
opgezet tussen SRM Global Technology
- dat met 2 arbeiders ter plaatse was - en
de onderhoudsafdeling van de eindklant.
De medewerkers van deze onderhouds-
divisie, Prolenat genaamd, werden door
onze mensen vaktechnisch opgeleid”,
aldus Joseph Alunni.
PV-installatie van 576 kWh/m²
De totale dakoppervlakte van de vier
bedrijfshallen van de kaasverwerkende
fabriek in Bouskoura, om en bij de 4.000
m², werd uitgerust met zonnepanelen. De
PV-installatie omvat 2.300 zonnepanelen
en 24 omvormers van SMA-makelij met
elk een vermogen van 20 kW. De installa-
tie heeft een vermogen van 576 kWh/m²
voor een verwachte jaarlijkse opbrengst
van 835 MWh. Dit is uiteraard een gevolg
van de zeer hoge en lange blootstelling
aan zonnestraling. Ter vergelijking: in
Marokko bedraagt de straling van de zon
1450 kWh, terwijl dit in België slechts 850
kWh is. De installatiewerkzaamheden
werden beëindigd op 20 februari 2015.
De PV-installatie werd inbedrijfgesteld
door Joseph Alunni en de twee technie-
kers van SRM Global Technology die het
project ter plaatse opvolgden. Reeds tij-
dens de inbedrijfstelling werd heel wat
elektriciteit geproduceerd, waarvan zo’n
300 kW opnieuw op het elektriciteitsnet
kon worden geïnjecteerd. Het vermo-
gen aan elektriciteit dat op het dak van
het kaasverwerkend bedrijf wordt opge-
wekt, wordt volledig door de fabriek zelf
verbruikt.
Praktische modaliteiten niet
evident
Het kostenplaatje van dit Marokkaanse
PV-project loopt op tot om en bij de
700.000 euro. De Belgische inves-
teringsgroep, waarvoor SRM Global
Technology het project realiseerde,
neemt de garanties inzake het rende-
ment en de diverse componenten van de
PV-installatie op zich. “Vanuit technisch
oogpunt was dit eerste buitenlands pro-
ject alvast een mooie uitdaging voor ons
bedrijf. Maar de lokale gebruiken en de
manier van werken hebben veel geduld
gevergd van onze kant. Naast de bijzon-
der lange voorbereidingsperiode van
het project, waren er ook de praktische
modaliteiten (hotel etc) tijdens de uit-
voering ter plaatse, en vooral het zeer
chaotische verkeer in en rond de stad
Casablanca, die ons parten speelden”,
aldus Joseph Alunni.
Projecten industriële elektriciteit
Naast het plaatsen van PV-installaties
is SRM Global Technology ook actief in
algemene elektriciteitswerkzaamheden,
zij het enkel in het industriële marktseg-
ment. Roberto Manfredi: “Door ons te
specialiseren in het installeren en onder-
houden van slagboomsystemen zijn we
erin geslaagd een onderhoudskontrakt
af te sluiten voor alle lokale bedrijfssites
van een belangrijke, wereldwijd actieve,
staalproducent. Deze service verzeke-
ren we inmiddels 24 uur op 24, 7 dagen
op 7. In een later stadium hebben we
ook onze andere diensten voorgesteld:
bekabeling, bordenbouw, studie en
installatie van industriële (LED-)verlich-
ting in de bedrijfshallen… Inmiddels is
onze startactiviteit bij deze klant - instal-
latie en onderhoud van slagboomsys-
De totale dakoppervlakte van de vier bedrijfs-hallen bedraagt om en bij de 4.000 m² (foto
SRM Global Technology)
Op het dak van de kaasfabriek werden 2.300 zonnepanelen en 24 omvormers van elk 20 kW
geïnstalleerd (foto SRM Global Technology)
“De PV-niche is één van de weinige indus-triële sectoren waar investeren in voldoende stock een must is om projecten binnen te halen” - Joseph Alunni van SRM Global Technology
Fedelec magazine | 31
PROJECTen
temen -, verder uitgebreid met onder
meer elektronische toegangscontrole.
Ook in de tertiaire sector zijn we actief,
zo hebben we LED-verlichting met spe-
ciale dimmers geplaatst in een groot vak-
bondsgebouw in Luik, en hebben we ook
elektro-technische projecten uitgevoerd
bij enkele afvalverwerkende bedrijven.
Inzake camerabewakingssystemen heb-
ben we inmiddels eveneens een grote
stap vooruit gezet.”
SRM GLOBAL TECHNOLOGY &
FEDELEC
SRM Global Technology werd lid
van Fedelec in 2008. „Een bevrien-
de elektro-installateur heeft ons
toen overtuigd om lid van Fedelec
te worden. Zeker bij de opstart van
een bedrijf is het aangewezen om
op een degelijke beroepsorgani-
satie te kunnen terugvallen, voor
diverse juridische, sociale of eco-
nomische materies. Persoonlijk
vind ik dat het verenigen van zoveel
mogelijk bedrijven die op het zelfde
domein actief zijn, enkel voordelen
met zich brengt. Zelf ben ik sinds
een drietal jaar bestuurder van de
afdeling Fedelec Luik die om en
bij de 250 leden telt. Hoe sterker
de lokale afdelingen, hoe meer er
op het nationale niveau met hun
mening moet rekening gehouden
worden. Momenteel waait er een
nieuwe wind door Fedelec. Die
dynamiek moeten we proberen te
behouden. Er zijn bovendien heel
wat kleinere elektro-installateurs
die de werking van onze beroeps-
federatie nog niet kennen. Ook
hen willen we overtuigen om met
ons in zee te gaan”, aldus Roberto
Manfredi.
Het team van Prolenat dat samen met 2 medewerkers van SRM Global Technology de PV-installatie in Casablanca opbouwde. Midden op de foto Gabriel Torzi, een van de 2 medewerkers van het
bedrijf uit Alleur. Sylvain Labadia ontbreekt op de foto (foto SRM Global Technology)
Roberto Manfredi en Joseph Alunni van SRM Global Technology: “Dt jaar merken we een lichte remonte van de PV-sector, waarbij het industriële marktsegment iets beter uit de verf komt dan het
residentiële” (foto PDC)
Polyvalent & flexibel
Niettegenstaande de beperkte perso-
neelsbezetting - een 14-tal medewer-
kers, die regelmatig worden aangevuld
met ervaren interimkrachten - slaagt
SRM Global Technology er als kleine
KMO in complexe projecten tot een goed
einde te brengen. “Als onderneming heb-
ben wij altijd veel geïnvesteerd in polyva-
lente medewerkers. Met het oog op die
polyvalentie laten we hen ook regelmatig
gerichte vervolmakings- en opfrissings-
cursussen volgen. Zo is het merendeel
van onze arbeiders in staat een elektrisch
verdeelbord te bekabelen. We zijn zeer
flexibel georganiseerd, en kunnen, indien
noodzakelijk, bij wijze van spreken, bin-
nen het uur van de ene activiteit op de
andere overschakelen”, besluit Roberto
Manfredi.
(Door Philip Declercq)
www.srmgt.be
32 | Fedelec magazine
1210
0394
› Europa’s grootste verhuurder van
test- en meetapparatuur
› Meer dan 5.000 instrumenten uit
voorraad leverbaar
› Leverbaar binnen 24 uur
› Attractieve prijzen voor elke huurperiode
› Ready to use, voorzien van de juiste acces-
soires, handleiding en kalibratie-certificaat
Livingston.com
Livingston Belgium Grote Steenweg 48, B-2550 Kontich, Tel.: +32 (0) 15 286 281, Fax: +32 (0) 15 286 287
[email protected], www.livingston.be
Verhuur van meetapparatuur
InstallatIon testers
Dataloggers FIber InstallatIon tools
Cable testersPower QualIty analysers
InFrareD Camera’s
12100394 LIV ADV A5 Fedelec BE.indd 1 15-11-12 09:30
De NBN EN 61439 haalt een aantal
onduidelijkheden en grijze zones uit de
voorgaande norm en heeft een duide-
lijke structuur. Zo zijn er nu duidelijke
eisen met betrekking tot tempera-
tuurstijging en zijn de constructie- en
functievereisten overzichtelijk weerge-
geven in afzonderlijke hoofdstukken.
De delen 0 en 1 gelden algemeen en
bevatten, respectievelijk, de handlei-
ding voor het specifiëren van verdee-
linrichtingen en de algemene regels.
De overige 6 delen specifiëren de ver-
eisten voor verdeelinrichtingen in ver-
schil lende omgevingen: industr ie,
huishoudens, werfkasten, voetpad-
kasten, railkokersystemen, en installa-
ties op publiek toegankelijke plaatsen
zoals laadpalen, marktpleinen en cam-
pings. De verschillende delen leggen
daarbij eenduidige verificatiemetho-
den op wat betreft de verdeelinrichtin-
gen, dit via ontwerpregels, berekenin-
gen en testen/meten.
Maatregelen tegen
warmteontwikkeling
Een belangrijk verschil ten opzichte van
de oude norm is dat de NBN EN 61439
maatregelen oplegt om de warmteont-
wikkeling in elektrische verdeelborden
te beperken. De norm bevat testen en
simulaties om deze te bepalen. Voor het
voorkomen van warmteontwikkeling,
en dus vermogensverlies, is een goede
continuïteit van de bekabeling van groot
belang. Wat niet wegneemt dat ook vele
andere componenten en factoren onno-
dige verliezen kunnen veroorzaken. De
normen leggen daarom kwaliteitseisen
op aan de fabrikanten van installatiema-
terialen. Deze moeten ervoor zorgen dat
de geproduceerde materialen een zo
laag mogelijke weerstandsfactor heb-
ben. Voor kabels geldt eveneens dat ze
mechanisch resistent moeten zijn, en
corrosie-, UV- en hittebestendig (goed
geïsoleerd). Naast de materiaaleisen zijn
er ook uitvoeringseisen waarmee de bor-
denbouwer/installateur rekening moet
houden. Deze moeten ervoor zorgen
dat de weerstand in verdeelborden zo
beperkt mogelijk blijft.
Enkele voorbeelden van verplichte maat-
regelen:
- de maximale buigradius van kabels res-
pecteren;
- twee componenten rechtstreeks ver-
binden, dus zonder huls- of klemver-
binding in de loop van de kabel;
- overbelasting vermijden door meer-
dere kabels aan te sluiten op één aan-
sluitklem, tenzij de aansluitklem hierop
voorzien is. In het laatste geval moet het
wel om 2 kabels met dezelfde diameter
gaan;
- kabels zo goed mogelijk scheiden;
- fases gescheiden houden. Geleiders
die een verschillend potentiaal hebben
(bv. nulgeleider t.o.v. andere fasedra-
den) mogen elkaar niet raken, tenzij de
kabel van het type 90 °C is.
Optimaal kabelgebruik
Aan de hand van een voorbeeld verdui-
delijken we het optimaliseren van de toe-
gelaten stroom door een kabel en het
beperken van zijn vermogensverlies.
Sinds 1 november 2014 zijn de normen NBN EN 61439-1 en NBN EN 61439-2 van kracht. Deze hebben betrekking op
de samenstelling van laagspanningsschakel- en verdeelinrichtingen, en vervangen de EN 60439. In dit artikel gaan
we dieper in op de voordelen, maatregelen en verplichtingen die deze nieuwe normen met zich meebrengen.
Een belangrijk verschil is dat de nieuwe norm een aantal maatregelen oplegt om warmteontwikkeling in elektrische verdeelborden te beperken.
Normen voor het bouwen en testen van verdeelinrichtingen voor laagspanning
De Elektro Lijn Fulltest3 biedt zowel verplichte als niet verplichte testen (foto Euro-Index)
Fedelec magazine | 35
De berekeningen zijn gebaseerd op de
berekeningswaarden, terug te vinden in
de tabel in Annex H van de nieuwe norm.
Er wordt bv. een 2,5 mm² koperen kabel
met PVC isolatie in een dichte kabelgoot
gelegd, samen met nog andere belaste
geleiders. In deze situatie geeft de tabel
een maximaal toelaatbare stroom weer
van 10 A bij een omgevingstemperatuur
van 55 °C (temperatuur in het bord). Om
door diezelfde kabel veilig een hogere
stroom te laten voeren, kan men gebruik
maken van deze mogelijkheden:
- ervoor zorgen dat de omgevingstem-
peratuur lager is. Bij 30 °C mag de
koperen kabel, rekening houdend met
de temperatuurcorrectiefactor, een
stroom voeren van 16,4 A.
- gebruik maken van geleiders met VPE-
EPR isolatie die een hogere belasting
toelaten conform de tabellen in IEC
60364-5-52.
- ervoor zorgen dat de kabel beter zijn
warmte kan afvoeren door het aantal
kabels in de goot te verminderen, of
door een geperforeerde goot te gebrui-
ken.
Een kabel met een grotere diameter
gebruiken is eventueel een optie. Maar
omwille van te kleine inbouwmaten,
niet-compatibele aansluitklemmen en
andere componenten, of om prijsge-
relateerde redenen is dat niet steeds
mogelijk. Bovendien is er, ook in de bor-
denbouw, een aanhoudende trend naar
miniaturisatie waarbij alles zo weinig
mogelijk plaats mag innemen. Om tege-
moet te komen aan deze vraag, ontwik-
kelden kabelfabrikanten al kabels die een
hogere geleidertemperatuur aankunnen.
Hierdoor kunnen ze met een beperkte
diameter toch meer stroom transporte-
ren.
Installatie-verificatie
Tijdens of bij het afwerken van de assem-
blage van een bord moeten er bepaalde
controles uitgevoerd worden. Een eer-
ste groep controles heeft betrekking op
de constructie van het verdeelbord: de
beschermingsgraad tegen stof, water
en mechanische impact (IP) moet geres-
pecteerd worden, de lucht- en kruipwe-
gen moeten conform zijn. Verder moet
o.m. de basisbescherming tegen elek-
trocutie in orde zijn, de aansluitingen soli-
de, de inbouw correct gebeurd, geschik-
te componenten gebruikt worden, enz.
De tweede groep controles slaat op de
prestaties van het bord. Zo moet bij bor-
den boven de 250 A de isolatieweerstand
geverifieerd worden door op elk circuit
gedurende 1 seconde een vermogen-
frequentie weerstandstest uit te voeren
met 1.890 V AC. Onder bepaalde voor-
waarden zijn uitzonderingen mogelijk.
De isolatieweerstand van borden onder
de 250 A moet met minimum 500 V DC
getest worden. De aardingen moeten
dan weer gecontroleerd worden met een
minimale teststroom van 200 mA AC/DC.
Het kan ook nodig zijn om de bedrading
van het bord te controleren en een elek-
trische werkingstest uit te voeren. De
procedure en het aantal tests is afhanke-
lijk van het feit of het bord, bijvoorbeeld,
complexe onderlinge vergrendelingen,
of opeenvolgende controlemogelijkhe-
den bevat. Soms is het zelfs noodzakelijk
om deze tests op de plaats van installatie
uit te voeren of te herhalen, vooraleer het
bord definitief wordt aangesloten.
Normconform testinstrument
In de EN 61439 worden dus duidelijke
materiaal- en installatietests opgelegd
aan fabrikanten en bordenbouwers/
installateurs. Hiermee moeten ze aan-
tonen dat hun product of installatie vol-
doet aan de norm. Hiervoor biedt Euro-
Index onder andere de Fulltest3 aan, een
compleet instrument voor het uitvoeren
van tests conform de EN 61439-1 en EN
60204-1. Deze laatste norm is voor ver-
schillende tests vergelijkbaar met de EN
61439-1, maar is van toepassing op elek-
trische installaties van machines.
De Elektro Lijn Fulltest3 biedt zowel ver-
plichte als niet verplichte testen. Hij is
uitgerust met innovatieve gebruiksinter-
faces zoals een aanraakgevoelig kleu-
renscherm, intern geheugen, 3 USB-
poorten voor aansluiting van een pc, een
USB-stick, een toetsenbord, een printer
en/of een barcodelezer. Het toestel test
onder meer de continuïteit van de aardin-
gen, isolatieweerstand tot 1.000 V DC,
doorslag met een instelbare testspan-
ning van 250 tot 5.100 V AC, en aardlek-
schakelaars met oplopende foutstroom/
uitschakeltijd. Ook impedantie/kortsluit-
stroom van de foutstroomketen, rest-
spanning, aanraakspanning, ontlaad-
stroom, draaiveldrichting, opgenomen
stroom en werkelijk/schijnbaar vermo-
gen, kunnen door middel van dit toestel
worden getest.
(Door Philip Declercq)
www.euro-index.be
De Elektro Lijn Fulltest3 installatietester
PROJECTen
36 | Fedelec magazine
met de plaatstalen verdeler xEnergy Basic BP-O
Nog meer pluspunten
De BP-O opbouw wandverdelers zijn onderdeel van een uitgebreid kastenprogramma van xEnergy Basic. xEnergy Basic verdelers zijn beschikbaar als opbouw- en inbouw wandverde-lers en als staande verdeler. Doordat er veel thermische ruimte beschikbaar is voor elektrische componenten kan er goed voldaan worden aan de EN-IEC 61439. De BP kasten zijn uitermate geschikt voor het toepassen van het Profi + inbouwsysteem.
Bekijk uw mogelijkheden op www.eaton.be
Uitgebreid kastenprogramma met veel plussen
www.eaton.be
BP-O pluspunten: Geaarde kasten met afneembare wanden Installatiegemak door grote inwendige ruimte Grote warmtedissipatie door grote diepte van de kast Beschermingsgraden IP30 en IP54
Profi+ inbouwsysteem: Profi+ voor het plaatsen van DIN modulaire componenten Profi+ heeft inbouwmodulen voor vermogensautomaten tot 630 A.
Oplossingen in techniek voor het geheel van de energiedistributie.
EATON editie sept BPO kasten BE_NL.indd 1 23/06/15 10:22
PROJECTen
I n de voorbije 15 jaar is de firma Megavolt uit Itterbeek (Dilbeek) uitge-
groeid van een familiebedrijf tot een KMO die een brede waaier aan
gespecialiseerde diensten in de sector aanbiedt. Het bedrijf van Eric
Callebaut realiseert voor de firma Bel Fibres alle elektrotechnische werk-
zaamheden op de nieuwe locatie in Saint-Ghislain waar dit papierverwer-
kend bedrijf straks een geavanceerde mega-installatie opstart.
De juiste expertise en ervaring in industriële projecten
Tot de brede waaier aan diensten die
Megavolt aanbiedt, behoren o.m. alge-
mene elektriciteit, lichtadvies, ventila-
tiesystemen, domotica (KNX), video- en
parlofonie, alarmsystemen, branddetec-
tie, camerabewaking en databekabeling.
Het bedrijf telt een 35-tal gespecialiseer-
de medewerkers, die worden bijgestaan
door een team van projectleiders, com-
merciële coördinatoren, calculators en
ploegleiders. Het elektro-installatiebe-
drijf uit het Vlaams-Brabant legt zich in
hoofdzaak toe op grote industriële pro-
jecten. Tot de voornaamste sectoren
waarin Megavolt actief is, behoren de
retailbranche met grote warenhuiske-
tens zoals o.m. Colruyt en Lidl. Zowel
in Vlaanderen als in Wallonië lopen er
projecten. Maar ook speciale renovatie-
projecten zoals het Don Bosco-college
in Groot-Bijgaarden, en het Kasteel van
Gaasbeek, behoren tot de recente reali-
saties. Megavolt laat ook de residentiële
markt niet volledig los, zij het hier in dit
geval meestal grotere projecten, inclusief
domoticatoepassingen, betreft.
Een jaar voorstudie
Het papierverwerkend bedrijf Bel Fibres
is een bestaande klant van Megavolt.
Een tiental jaar geleden reeds voerde
Megavolt renovatiewerkzaamheden uit
aan een kleiner gebouw van het bedrijf.
Ook in Houthalen beschikt Bel Fibres
over een filiaal, waar Megavolt instond
voor renovatie- en verbeteringswerken
aan twee gebouwen waarin zich een
HS-cabine en een grote dieselgroep
bevonden. Beide gebouwen kregen
een volledige elektrotechnische update.
Een nieuw project betreft de opstart van
een splinternieuwe papierverwerkings-
fabriek, met een totale oppervlakte van
60.000 m², op een bedrijfsterrein in de
Rue des Roseaux in Saint-Ghislain - bij
Bergen. Industriebouwer van dienst is
Willy Naessens nv. Op deze oppervlakte,
die een 30 centimeter dikke beton vloer-
plaat krijgt, zullen alle activiteiten op de
diverse bedrijfslocaties rond Bergen
worden gecentraliseerd. De afmetingen
van de fabriek op zich bedragen 200 op
200 meter. Aan dit industriebouwpro-
ject ging bij Megavolt een voorstudie van
meer dan een jaar vooraf.
Voedingskabels met 240 mm
diameter
Deze voorstudie gebeurde in nauw over-
leg met een lokaal ingenieursbureau.
“Zo was onder meer de berekening van
de voedingsbekabeling een belangrijk
aspect. De berekening van de voedings-
kabels - met het oog op piekstromen - is
van cruciaal belang. Er zijn 19 hoofdvoe-
dingskabels, vervaardigd uit aluminium,
die vertrekken vanuit de HS-cabine en
elk 200 meter lang zijn, samen goed voor
ongeveer 4 kilometer bekabeling. Deze
kabels hebben een diameter van 240
mm. Een twaalftal zeer zware machi-
nes zullen elk rechtstreeks afzonderlijk
worden gevoed. Deze bekabeling werd
door Megavolt, in nauwe samenwer-
king met de ruwbouw aannemer voor de
graafwerken, op nauwelijks drie dagen
geklaard. Als we de ‘gewone’ bekabe-
ling nog even buiten beschouwing laten,
volgt in een latere fase - na uitvoering van
alle ruwbouw werkzaamheden - nog
voor om en bij de 10 kilometer databe-
kabeling”, aldus Eric Callebaut, zaak-
voerder van Megavolt. “Er zijn uiteraard
de wekelijkse werfvergaderingen, maar
kleinere technische problemen die een
snelle oplossing vragen om de continu-
iteit van de werf niet in het gevaar te bren-
gen, worden onmiddellijk met de betrok-
ken partijen uitgepraat en opgelost.”
38 | Fedelec magazine
De juiste expertise en ervaring in industriële projecten
‘Open fabriek’
Enkel aan de straatzijde zal de produc-
tie-eenheid, door middel van een zware
betonnen wand, waaraan een aanzienlijk
hellend dak zal worden bevestigd, afge-
scheiden zijn. De voor dit bouwproject
gebruikte materialen zijn in hoofdzaak
metaal en beton. In deze open fabriek
zullen heel wat zware machines, zoals bv.
balenpersen, operationeel zijn. De keu-
ze voor robuuste materialen is uiteraard
ingegeven door de aard van de bedrijfs-
activiteiten, en door het zware materieel
dat hierbij wordt ingezet. Het risico op
schade aan de installaties, berokkend
hetzij door eigen medewerkers, hetzij
door klanten-bezoekers, is dan ook niet
gering.
HS-cabine 2500 kVA
Naast de voedingskabels installeerde
Megavolt op de site in Saint-Ghislain
inmiddels ook een hoogspanningsca-
bine van 2500 kVA. Deze is onderge-
bracht in een technische cabine waarin
ook het laagspanningsgedeelte en de
ruimte voor de tellers zich bevinden. In de
eerste, inmiddels afgewerkte, fase was
Megavolt met een zestal medewerkers
gedurende een week op de werf actief.
In de tweede fase die na het bouwverlof
werd aangevat, zal wellicht met een gro-
tere bezetting gewerkt, vermits de ople-
verdatum - eind oktober 2015 - dichterbij
komt.
Kantoorgebouw en loods
Links van de ‘open fabriek’ bevinden
zich nog 2 kleinere gebouwen. Aan de
straatzijde betreft het een loods-atelier-
ruimte waar onder meer hijswerktuigen
en ander rollend materieel zal worden
ondergebracht. Achter dit gebouw werd
nog een tweede kantoorgebouw van 400
m² opgetrokken. In dit twee bouwlagen
tellend pand zullen kantoren, vergader-
ruimtes, een refter en sanitaire ruimtes
worden ingericht. Ook hier worden de
elektrotechnische werkzaamheden - van
(data-)bekabeling, over LED-verlichting,
tot toegangscontrole… - door Megavolt
uitgevoerd. Het ventilatiesysteem in dit
gebouw, een systeem van Soler & Palau,
werd eveneens door Megavolt geïnstal-
leerd. Eens de volledige bedrijfssite met
draad en een elektronische toegangs-
poort zal omheind zijn, zal worden voor-
zien in camerabewaking.
Zes elektrische verdeelborden
Op de Bel Fibres-site zullen zes grote
elektrische verdeelborden worden geïn-
stalleerd. Zowel in het kantoorgebouw
als in de loods aan de voorzijde van de
straat wordt een elektrisch bord voor-
zien. Op de verwerkingssite zelf zijn er
nog vier elektrische borden gepland,
waaronder een zeer krachtig bord voor
de sprinklerinstallatie. Aan de onderzij-
de van de metalen dakconstructie zul-
Enkel aan de straatzijde zal de ‘open fabriek’, door middel van een zware betonnen wand, waaraan een aanzienlijk hellend dak wordt bevestigd, afgescheiden zijn.
Fedelec magazine | 39
len enkele honderden sprinklers worden
bevestigd. In gewone omstandigheden
zijn deze leidingen gevuld met lucht,
onder hoge druk. Zodra er zich een bran-
dalarm voordoet, verdwijnt de druk en
wordt er water in de leidingen gepompt.
In het kader van de voorschriften voor
brandbeveiliging diende op het bedrijf-
sterrein een waterbuffersysteem van
150.000 liter te worden voorzien.
Scoren op meerdere vlakken
“Met dit megaproject scoort bouwheer
Bel Fibres op diverse vlakken”, aldus
Eric Callebaut van Megavolt. “Het bedrijf
genereert niet enkel meer productieca-
paciteit, het productieproces op zich
zal ook in aanzienlijke mate geautoma-
tiseerd verlopen. Tevens zal er op het
bedrijfsterrein meer manoeuvreerruimte
zijn voor vrachtwagens, bulldozers etc.
Ook naar doorlooptijden zal het bedrijf
een goede zaak doen, vermits er heel wat
meer transportbanden zullen zijn om de
persen te voeden.”
De ene branche is de andere niet
“Dit project rond een papierverwerkings-
installatie vraagt van onze kant een totaal
andere voorbereiding en voorstudie dan
pakweg een project voor een speler uit
de retailbranche”, aldus Eric Callebaut.
“Colruyt bijvoorbeeld beschikt over
een eigen uitgebreide bouwafdeling
en dito ingenieursbureau, die de vol-
ledige voorstudie van elk bouwproject
van de warenhuisketen voor hun reke-
ning nemen. In die gevallen voeren wij de
werkzaamheden uit in overeenstemming
met hun plannen en berekeningen. Bij dit
project van Bel Fibres doet elke betrok-
ken bouwpartner de voorstudie wat zijn
specialisatie betreft. Hier staan wij dus
zelf - in bepaalde gevallen eventueel via
een externe partner - in voor het bereke-
nen van alle elektrotechnisch gerelateer-
de materies.”
MEGAVOLT & FEDELEC
De firma Megavolt, in 2000 opgericht door Eric Callebaut, is lid van Fedelec sinds
juni 2000. “Zeker als je als elektro-installatiebedrijf op een bepaalde schaalgroot-
te actief bent, zijn er enkel voordelen verbonden aan het Fedelec-lidmaatschap.
Maar in feite is dat evengoed voor kleinere installatiebedrijven het geval. Of het nu
gaat om personeelsaangelegenheden, de zich snel opvolgende wijzigingen in de
wetgeving in onze branche, of de eventuele solvabiliteit van bepaalde onderaan-
nemingsbedrijven, er is altijd een toegevoegde waarde voor het bedrijf dat zich
aansluit.” Eric Callebaut is sinds begin dit jaar actief als bestuurslid van de afdeling
Fedelec. “Door het bijwonen van bestuursvergaderingen blijft er soms te weinig tijd
over om zelf technisch georiënteerde seminaries en info-avonden bij te wonen”,
aldus de zaakvoerder van Megavolt. (PDC)
Vlakke structuur
Eric Callebaut geeft meer uitleg bij de
vlakke structuur van Megavolt. “Ikzelf heb
rechtstreekse lijnen met de twee werflei-
ders, de twee administratieve medewer-
kers en ons commerciële aanspreek-
persoon. “De twee werfleiders starten
elk hun eigen werven op en volgen deze
verder op tijdens de uitvoering. Verder
bestaat ons team uit een twaalftal ploe-
gen - telkens bestaande uit een ervaren
elektricien en een hulpelektricien - die
op meerdere werven aan de slag zijn. Bij
grote werven, zoals deze Belfibres-werf
bijvoorbeeld, worden vaak twee of drie
ploegen tegelijkertijd ingezet. De sterkte
van ons team is de goede mix van erva-
ren medewerkers en goed opgeleide,
jongere talenten.” Hoe ziet Eric Callebaut
de toekomst van ondernemingen, actief
in de elektro-installatiesector, over een
periode van 5 of 10 jaar? “Wellicht zul-
len kleinere bedrijven zich eerder speci-
aliseren in de richting van de residentiële
markt, andere zullen zich eerder op het
domotica-segment toeleggen. Er zullen
ook altijd ondernemingen zijn die vooral
toespitsen op industriële projecten, of op
appartementenbouw. Dit alles uiteraard
in functie van de ervaring en de expertise
die het bedrijf in kwestie in huis heeft.”
Voor de volgende maanden is het order-
boekje van Megavolt alvast goed gevuld.
“We zijn quasi continu op een Colruyt-
werf, ergens te lande, aan de slag. Maar
er staan ook nog enkele kleinschaligere
projecten op stapel”, besluit de zaak-
voerder van Megavolt.
(Door Philip Declercq)
www.megavolt.be
PROJECTen
De hoofdvoedingskabels hebben een diameter van 240 mm
40 | Fedelec magazine
SCHUIFLADENSCHUIFLADEN OPBERGVAKKENOPBERGVAKKEN LEGBORDENLEGBORDEN
BELASTBAAR TOT 90 KG BELASTBAAR TOT 120 KG BELASTBAAR TOT 120 KG
BEZOEK ONS OP
EN MAAK KANS OP EEN GRATIS INRICHTING T.W.V. € 4.000 EX. BTW
CLIMATECHNO STAND 075
GRATIS TEL. 0800 857 59Vilvoorde · Sint-Eloois-Vijve · Tessenderlo · [email protected]
Zorgeloos installeren. Daarover gaat het. Van een simpele switch tot een complexe congres-, audio- of videoinstallatie. U staat er als installateur niet alleen voor. Omdat we – net als u - gepassioneerd zijn door audiovisuele technieken. Geef ons een seintje of kom even langs. Onze technici en ingenieurs helpen u graag verder en doen er alles aan zodat u kan scoren bij uw klant.
GentBrusselAntwerpen
09 381 86 4002 767 31 0503 771 10 01
[email protected] www.playbiz.be
Febelec_FEB15.indd 2 3/02/15 20:31
projecten
P lannen maken voor verdeelkasten behoort tot de dagdagelijkse bezigheden van de elektro-installateur. De
nieuwe norm EN61439 - waaraan elke nieuwe en aangepaste elektrische verdeelkast moet voldoen - heeft dit
plannen niet vereenvoudigd. Met Schrack Design heeft Schrack Technik bvba hiervoor een handige software-
tool ontwikkeld. Hiermee kan, voor de controle van de warmteberekening van de verdeelkast volgens IEC60890, aan
de nieuwe norm worden voldaan. De software laat ook toe het project te documenteren aan de hand van de Schrack
Technik artikel database van meer dan 10.000 producten.
Schrack Design plant verdeelkast eenvoudig en correct
SCHRACK Technik bvba is gespeci-
aliseerd in hoog kwalitatief elektrisch
materieel en is in hoofdzaak op de
Belgische markt actief, met ook klan-
ten in Nederland en Luxemburg. In de
vestiging in Sint-Denijs-Westrem (Gent)
werken een 18-tal medewerkers. “Er
was een duidelijke vraag naar gebruiks-
vriendelijke software vanuit installatiebe-
drijven die zich geen dure CAD-software
kunnen aanschaffen. Ons originele opzet
was om gebruiksvriendelijke teken- en
berekeningssoftware te ontwikkelen
voor eenvoudige schakelkasten, zonder
meer. Maar toen ook de nieuwe norm
EN61439 in voege trad, leek het ons
raadzamer om meteen ook het aspect
warmteberekening mee in het ontwik-
kelprogramma mee te nemen. Vandaar
dat de studie- en voorbereidingsperio-
de voor het lanceren van onze Schrack
Design software uiteindelijk een tweetal
jaar in beslag heeft genomen. Hiervoor
werden van elk Schrack Technik-artikel
de warmteverliezen berekend en inge-
voerd. Het bijzondere aan deze software
is dat ze dit ook kan berekenen voor pro-
ducten van andere fabrikanten, mits het
ingeven van de juiste afmetingen. Andere
dergelijke softwareprogramma’s op de
markt beperken zich tot producten van
eigen makelij”, aldus zaakvoerder Marc
Steenssens.
Infosessies met Fedelec
Sinds november 2014 is de nieuwe norm
EN61439 in voege en behoren keurin-
gen van verdeelkasten volgens deze
norm door de erkende instanties tot de
mogelijkheden. “Niet enkel onze nieuwe
software maar alle componenten die we
onze klanten aanbieden, zijn normcon-
form. Met Schrack Design mikken we
vooral op kleine en middelgrote instal-
latiebedrijven die niet over een eigen
studiedienst, uitgerust met een CAD-
programma, beschikken. Deze nieuwe
productontwikkeling wordt gelanceerd
op verschillende manieren: via infoses-
sies in samenwerking met Fedelec, via
roadshows bij klanten of op centrale
locaties, en uiteraard ook via onze web-
site. Wat de infosessies betreft, beper-
ken we het aantal deelnemers telkens
tot een 30-tal personen om een goede
interactie te verzekeren. Elke deelne-
mer moet de Schrack Design software
reeds gedownload hebben op zijn lap-
top, zodat we probleemloos online kun-
nen gaan, alle zoekfuncties operationeel
zijn, enz. De software is bijzonder goed
geschikt voor bv. een complete Schrack
Technik verdeelkast van 250 A, die ook
componenten (sturingen, domotica…)
van andere makelij bevat. Ook voor
kleine verdeelkasten waar zeer com-
pact moet gewerkt worden, biedt het
een geschikte oplossing”, aldus Marc
Steenssens.
Nieuw marktsegment aanboren
De Schrack Design software is vrij down-
loadbaar van de website van het bedrijf.
Elke installateur die zich bij Schrack
Technik registreert, kan deze kosteloos
installeren. Hij of zij ontvangt een log-in
en kan meteen aan de slag. “In de meer
dan 20 jaar dat Schrack Technik op de
Belgische markt actief is, richtte het
bedrijf zich vooral op de (middel)grote
installatiebedrijven. Nu is het de bedoe-
ling om een breder doelpubliek aan te
spreken. Niet enkel ondernemingen in
de projectbusiness dus, maar ook klein-
schalige bedrijven. Ook het marktseg-
ment van de zelfstandige elektricien - die
bijvoorbeeld met 2 of 3 arbeiders werkt
- willen we vlotter kunnen bereiken en
bedienen. Meestal zijn deze zaakvoer-
ders tijdens de week zelf ook op de werf
aan de slag. Enkel ’s avonds of in het
weekend kunnen ze zich toeleggen op
studiewerk, software voor warmte bere-
kening, etc.”, besluit Marc Steenssens.
Functies
De Schrack Design software telt 8 func-
tionaliteiten die we hier even kort overlo-
pen.
- Producten selecteren:
42 | Fedelec magazine
Schrack Design plant verdeelkast eenvoudig en correct de artikel database bevat meer dan 10.000 producten voor verdeelkasten. Begin met
een kast, voeg alle andere onderdelen vanuit de artikel database, ‘favorieten’ of eigen
artikelen toe. In de onderdelenlijst kan men de hoeveelheden aanpassen.
- Onderdeellijst aanmaken:
plan één of meerdere verdeelkasten. Met enkele klikken kan men artikelen toevoe-
gen, vervangen, hoeveelheden wijzigen, en ook vooraf geconfigureerde verdeelkasten
gebruiken.
- Vooraanzicht verdeelkast opmaken:
sleep de symbolen van de artikelen in het tekenvenster met de kast. Plaats de individu-
ele producten en plan het vooraanzicht van de elektrische verdeelkast.
- Eendraadsschema opmaken:
maak een ééndraads- of meerdraadsschema van de verdeelkast en sleep de picto-
grammen van de artikelen in het tekenvenster. Diverse extra functies maken profes-
sionele schema’s mogelijk. Uitgangen kunnen eenvoudig worden voltooid of tekst toe-
gevoegd.
- Warmteberekening uitvoeren:
klik op "warmte berekening" en controleer of het plan conform de norm is, of er compo-
nenten moeten worden aangepast. Ook de omgevingstemperatuur en het type plaat-
sing kunnen worden aangepast. Zo checkt men of het verdeelbord veilig is.
- EN61439 Rapport afdrukken:
met 2 klikken kan men het rapport IEC TR 60890 afdrukken. In de documenten van de
klant vindt men vooraanzicht, schakelschema, onderdelenlijst en de IEC 890 + A1 con-
trole terug. Een plaquette voor de verdeelkast is beschikbaar.
- Exporteren en opslaan:
de documentatie van de verdeelkast moet bijgehouden worden voor een periode van
10 jaar om aan de wetgeving te voldoen. Met een paar muisklikken kan men een stuk-
kenlijst maken en de documentatie opslaan of exporteren.
- Verdeelkast bestellen:
zodra de verdeelkast conform en klaar is, kan men alle Schrack producten bestellen in
de online shop. Door te klikken op de winkelwagen wordt een stukkenlijst aangemaakt
die men kan terugvinden in zijn Schrack account.
Verantwoordelijkheid verschuift
Het klassieke, terugkerende probleem is dat een verdeelkast - enkele jaren na de instal-
latie - vaak reeds enkele wijzigingen heeft ondergaan. “De nieuwe norm EN61439
schrijft voor dat de laatste persoon die aan de verdeelkast een wijziging heeft aan-
gebracht, verantwoordelijk is voor de gehele installatie. Bij elke wijziging moet via de
software een nieuwe berekening worden gemaakt, aan de hand van de unieke code
die op elk document verschijnt. Met de nieuwe norm verschuift de verantwoordelijk-
heid voor de elektrische installatie van de fabrikant-bordenbouwer in de richting van het
installatiebedrijf”, besluit Gert-Jan Lauwerys, verantwoordelijke Product Management
& Schrack Design België.
( Door Philip Declercq)
www.schrack.be
Identificatie en bijbehorende documentatie van elk bord
Eenvoudig uittekenen van een één- of meerdraadsschema
Berekening van temperatuursstijging en warmteverliezen
© F
EE
Fedelec magazine | 43
Brussel, 3 juni 2015. Volta, kruispunt van elektrotechniek,
heeft vorige week donderdag 28 mei haar 2e succesvolle
Elektro Event georganiseerd. Ongeveer 150 leerkrach-
ten uit het elektrotechnisch onderwijs kwamen hiervoor samen in
Brussel.
Safety first op Elektro Event 2015
events
Het Elektro Event stond dit jaar helemaal in het teken van de veiligheid.
Wie dat wou kon zijn kennis over de veiligheidsvoorschriften opfrissen.
’s Namiddags was er de mogelijkheid om het Veiligheid voor operationeel
Leidinggevenden-examen af te leggen. Het slaagpercentage bedroeg 86%,
een groot succes.
Peter Claeys, directeur Volta: ”De aanwezigheid van zoveel leerkrachten
bewijst dat er nood is aan dit soort bijscholingen. Het bewijst ook dat zowel
de sector als het onderwijs samen werk willen maken van een kwalitatief
en up-to-date opleidingsprogramma voor de leerlingen elektriciteit.” De
leerkrachten kregen ook de mogelijkheid om deel te nemen aan een beurs
waarop 3M, ARCOP, FOD Werkgelegenheid, Arbeid en Sociaal Overleg,
Honeywell en Prebes aanwezig waren. Dit traject leidde hen doorheen de
verschillende aspecten van veiligheid.
Safety first in de klas
Tijdens het Elektro Event werd ook de nieuwe publicatie Safety first voorge-
steld: een handige en leerrijke bundel met de belangrijkste veiligheidsbepa-
lingen voor wie werkt in en studeert over elektrotechniek. Onmisbaar dus
voor wie jongeren veilig wil leren werken. Vanaf volgend schooljaar is Safety
first (met bijbehorende inspiratiebundels voor leerkrachten) gratis beschik-
baar in de online shop www.stroomopwaarts.be.
Voor meer informatie over Volta en haar activiteiten surft u naar www.volta-
org.be.
Voor bijkomende informatie:
Christ’l Sprengers Dossierbeheerder communicatie & events
Volta [email protected] 02/431.05.89
Over Volta
VOLTA is dé koepelorganisatie waar 3 dienstverle-
nende organisaties uit de elektrotechnische sec-
tor hun krachten bundelen in één organisatiestruc-
tuur om zo een optimale dienstverlening te kunnen
aanbieden. Vormelek, Tecnolec en FBZ worden
bestuurd door de sociale partners van de elek-
trotechnische sector. Daarin zijn zowel de werk-
geversfederaties van de elektrotechnische sector
(Eloya, Fedelec, FEE & Nelectra) als de werkne-
mersorganisaties (ABVV-metaal, ACV-CSC Metea
& MWB-FGTB) vertegenwoordigd.
www.volta-org.be
44 | Fedelec magazine
Elektro Corbeels viert 70 jaar
Als hij in 1968 de zaak overneemt, is die
gegroeid tot een personeelsbestand van
ca. 12 medewerkers. Er wordt een pand
gekocht aan de Vaartkom en enkele
jaren later komt ook kleindochter Fanny
Corbeels het team versterken. Zij neemt
aanvankelijk vooral de administratie voor
haar rekening en later ook de technische
opvolging. De eenmanszaak wordt in
1990 omgevormd tot een nv en Fanny
Corbeels wordt in 1996 benoemd tot
bijkomend gedelegeerd bestuurder. In
1999 wordt omwille van de technische
knowhow een bordenbouwer overge-
nomen en krijgt het bedrijf een nieuwe
boost. lnmiddels is Fanny de enige aan-
deelhouder van de firma. De groei gaat
onvermoeid verder en in 2005 wordt een
groot pand in Holsbeek aangekocht.
Stilaan komt nu ook de vierde generatie
aanzetten met Dave en Ellen Coenen in
de onderneming. Continuïteit lijkt verze-
kerd.
Constante innovatie
Het is dan ook een fiere en zelfverze-
kerde Fanny Corbeels die ons rondleidt
in het grote pand aan de Leuvensebaan
in Holsbeek. We komen in ruime kanto-
ren met grote ramen en veel lichtinval,
een atelier, opslagruimtes, een vergader-
zaal… De installatieploegen zijn op de
werven, daar is momenteel de bedrijvig-
heid. Electro Corbeels is gespecialiseerd
in alle takken van de elektrotechnische
installaties en stelt een dertigtal arbei-
ders en zeven bedienden tewerk. Zeker
85% van de opdrachten worden gere-
aliseerd voor bedrijven en openbare
besturen. Recente projecten waren bij-
voorbeeld het ondergrondse parkeerge-
bouw op Gasthuisberg UZ Leuven en de
concertzaal Het Depot. Maar naast deze
grote projecten werkt Electro Corbeels
ook voor particulieren in nieuwbouw en
renovatie. De nieuwste toepassingen
voor parlofonie, videofonie, domotica,
camerabewaking en dergelijke meer
kennen voor hen geen geheimen. "Dit is
de continue innovatie waarin we ons
bewegen," verklaart Fanny" en waar-
bij we voortdurend de vinger aan de
pols moeten houden. Zo raakt domo-
tica nu stilaan ingeburgerd, maar staan
de ontwikkelingen met allerlei vormen
van smart grids voor de deur." De (voor-
bije?) crisis hebben ze enkel gevoeld
door de druk op de prijzen bij grote pro-
jecten. Maar ze hebben er zich door-
heen gewerkt zonder grote gevolgen.
Als bedreiging voor de toekomst ziet
Fanny vooral de sociale dumping op
Europees niveau, waarbij via omzeiling
van onze sociale wetgeving oneerlijke
concurrentie wordt gevoerd. En ze ziet
ook met enige ongerustheid hoe bij grote
aanbestedingsprojecten meer en meer
één centrale aannemer wordt aange-
steld voor alle aspecten van het project,
waardoor ze in de rol van subcontrac-
tor geduwd worden. Zo verliezen ze het
rechtstreekse contact met de opdracht-
gever, wat soms problemen kan mee-
brengen op het vlak van communicatie.
Een familiale kmo, thuis in Vlaams-
Brabant Fanny Corbeels is fier op wat
er de voorbije decennia met het bedrijf
is gerealiseerd. Vaak in niet eenvoudige
economische omstandigheden. "lk heb
soms het gevoel dat we voorbije dertig
jaar continu in een crisissfeer gewerkt
hebben. Maar dat zal wel typisch zijn
voor elke ·ondernemer die een kleine
familiale kmo succesvol wil laten groei-
en". Electro Corbeels is vooral actief in
Vlaams-Brabant, waar ze toonaange-
vend zijn op hun niveau. Ze werden ook
al twee keer bekroond met de “Trends
Gazellen Award” als sterk groeiende kmo
in Vlaamg-Brabant. In 2015 wordt het
zeventigjarig bestaan gevierd met op 6
juni een uitbundig feest voor personeel,
klanten en vaste relaties in de Jos Theys
Boerderij. Ongetwijfeld de eerste stap
naar een verdere succesvolle groei.
www.corbeels.be
T oen grootvader Rene Corbeels in mei 1945 in Kessel- Lo een eenmanszaak voor “auto-moto-elektriek”
oprichtte had hij wellicht nooit kunnen denken dat die in het begin van de 21ste eeuw zou uitgroeien tot een uit
de kluiten gewassen kmo met ruim 30 werknemers. De passie van grootvader Rene voor motocross lag aan de
basis van zijn initiatief, vandaar de wat eigenaardige combinatie, maar het is vooral zoon Julien die in de zestiger jaren
meer en meer de focus legt op elektriciteit en ook de activiteiten uitbreidt van de particuliere naar de openbare sector.
Fedelec magazine | 45
V an 19 tot en met 21 mei ging in Paleis 3 van Brussels Expo de twee-
jaarlijkse professionele beurs van Cebeo door. Elektrotechnische
installateurs konden er kennis maken met de nieuwste ontwik-
kelingen op het vlak van installatiemateriaal, verlichting, Home & Building
Automation, datacom, Industriële automatisering, kabel, HVAC, regenera-
tieve energiesystemen, consumer electro en tools.
Slimme technologiebeurs biedt opportuniteiten
Deze editie van Cebeo Technologie
stond voor innovatieve producten en
oplossingen van meer dan 150 fabrikan-
ten, verspreid over een beursvloer van
11.000 m². Zowel innovaties voor toepas-
singen in de residentiële sector, de tertiai-
re sector als de industriële sector werden
er voorgesteld. Alle producten en oplos-
singen die de bezoeker op de beursvloer
te zien kreeg, waren Approved by Cebeo,
wat impliceert dat kwaliteit in al zijn
aspecten de rode draad is. Daarnaast
kwamen ook de diensten en de techni-
sche ondersteuning van de Waregemse
distributeur in elektrotechnisch materiaal
om tot een optimaal resultaat te komen,
uitgebreid aan bod. De beurs was uitslui-
tend toegankelijk voor professionelen uit
de sector. Er kon elke dag genetwerkt
worden tot 22 uur.
Evenement met strategische (meer)
waarde
“We organiseren Cebeo Technologie
tweejaarlijks omdat dit evenement inmid-
dels een belangrijke strategische (meer)
waarde heeft”, aldus CEO Alexander
Dewulf. “Onze rol is meer dan deze van
een distributeur. We creëren opportuni-
teiten voor zowel onze klanten als onze
leveranciers. Met dit forum kunnen we
ook tonen dat we een volwaardige ser-
viceorganisatie ter beschikking van onze
klanten zijn.” Deze keer is het thema
‘Smart Solutions, Approved by Cebeo’.
Smart Solutions slaat op de verschillende
innovaties die de fabrikanten in het kader
van slimme installaties voorstellen. In elke
technische oplossing zit er vandaag een
vorm van intelligentie. Van verlichting met
daglichtsturing in een residentiële instal-
latie tot Industrial Automation. De evolu-
tie naar smart heeft belangrijke gevolgen
voor de elektro-professional. Daar waar
hij vroeger enkel de producten instal-
leerde, wordt nu steeds meer een geïnte-
greerde, intelligente oplossing verwacht.
Voor heel wat professionals is dit een
nieuw gegeven.”
‘Approved by’
De distributeur in elektrotechnisch
materiaal trekt volop de kaart van slim-
me samenwerking met de installateur.
“Naast kwaliteit op het vlak van pro-
ducten en oplossingen ondersteunen
we hem ook met logistiek maatwerk,
en bieden we sterke e-business oplos-
singen aan. Op onze centrale stand
stellen we deze nieuwe ontwikkelingen
en ons opleidingsprogramma ‘Cebeo
Campus’ voor. Door de installateur deze
diensten uit handen te nemen kan hij ten
volle op zijn core business focussen”,
aldus nog Dewulf. Sinds de overname
van de activiteiten van Vanas Beyond
Tools uit Kruibeke, werd het Cebeo-
productassortiment nog uitgebreid met
professionele handgereedschappen,
machines en hef- en hijswerktuigen.
Bron voor inspiratie en informatie
Carl Malfait, Marketing & Communication
Manager van Cebeo: “Dit jaar zijn er 152
fabrikanten die hun innovaties voorstel-
len op onze technologiebeurs. Voor de
installateurs is deze professionele beurs
bedoeld als bron voor inspiratie en infor-
matie. Op de eerste twee dagen samen
mochten we om en bij de 3.000 bezoe-
kers verwelkomen. Normaliter ronden we
vandaag de kaap van 5.000 bezoekers.”
(Door Philip Declercq)
www.cebeo.be
46 | Fedelec magazine
“Daar waar de installateur vroeger enkel pro-ducten installeerde, wordt van hem steeds meer een geïntegreerde, intelligente oplossing verwacht”
events
46 | Fedelec magazine
FLEXIDOME IP panoramische camera’s van Bosch - Mis niets met een overzicht van 360 graden in een enkel beeld
• Hoogste beeldkwaliteit binnen het
gebied van panoramische videobewa-
king
• Volledig overzicht van 180 of 360 gra-
den zonder blinde hoeken
• Aanmerkelijk verminderde belasting
van netwerk en opslagcapaciteit
• Uitgebreide ingebouwde video-ana-
lyse om automatisch alarmfuncties te
activeren en op een intelligente manier
gewenste objecten te traceren
• Onopvallende panoramische camera’s
die ontworpen zijn voor een eenvoudi-
ge installatie
Bosch introduceert met hun panorami-
sche camera’s FLEXIDOME IP de hoog-
ste beeldkwaliteit binnen het gebied van
panoramische videobewakingsappara-
tuur. De binnencamera FLEXIDOME IP
panoramic 7000 MP biedt een overzicht
van 180 of 360 graden van een bepaald
gebied met een sensorresolutie van
twaalf megapixels, 30 frames per secon-
de en een visooglens. De FLEXIDOME IP
panoramic 5000 MP voor binnen- en bui-
tengebruik heeft de kleinste 360-graden-
koepel op de markt en heeft een sensor-
resolutie van vijf megapixels, 15 frames
per seconde en een visooglens. Beide
cameramodellen verzekeren een volledig
overzicht in een enkel beeld zonder blin-
de hoeken en een eenvoudige vastleg-
ging van bewegende objecten. Het is een
aanmerkelijke verbetering voor de wereld
van videobewaking. Met de software
Video Security Client kan de gebruiker
tot zes verschillende waarnemingsmodi
selecteren. De FLEXIDOME IP panora-
mic 7000 MP heeft een uitgebreide inge-
bouwde videoanalysefunctie om te ver-
zekeren dat de gebruikers ervan worden
gewaarschuwd wanneer het nodig is en
dat de relevante informatie op de meest
doeltreffende manier wordt doorge-
speeld, zowel live als in retrospect.
Verminderde belasting van netwerk
en opslagcapaciteit
De innovatieve technologieën in deze
FLEXIDOME IP panoramic camera’s
helpen om de beeldkwaliteit te verbe-
teren en de kosten voor videobewaking
te drukken. Het ingebouwde Intelligent
Dynamic Noise Reduction (Intelligente
dynamische ruisonderdrukking) ver-
mindert de bitsnelheid met tot wel 50
procent, en daardoor dalen de opslag-
kosten en netwerkbelasting. Gezien het
overtollige geluid wordt gereduceerd aan
de bron bij het vastleggen van de beel-
den, heeft de lagere bitsnelheid geen
negatieve invloed op de videokwaliteit.
Mogelijke verstoringen door tegenlicht
worden geëlimineerd door het unieke
ingebouwde Intelligent Auto Exposure
van Bosch. De FLEXIDOME IP panora-
mic 7000 MP biedt een volledig over-
zicht van een gebied, maar de gebrui-
kers kunnen tegelijkertijd inzoomen en
bepaalde belangrijke zones selecteren.
De detailopnames worden overgedragen
via aparte streams, waardoor zowel het
volledige beeld als de detailopname op
hetzelfde moment kunnen worden beke-
ken - en dat allemaal in hoge resolutie.
Hierdoor kunnen de beelden gemakke-
lijker worden beheerd zonder dat het vol-
ledige beeld uit het oog wordt verloren.
Ingebouwde Intelligente
Videoanalyse om zintuiglijk
vermogen en structuur toe te
voegen
De FLEXIDOME IP panoramic 7000 MP
heeft Intelligente Videoanalyse (IVA) van
Bosch. Het activeert het alarm wanneer
het nodig is en helpt bij het opzoeken van
belangrijke gebeurtenissen uit uren video
in een aantal seconden. IVA-technologie
verrijkt videobewakingsapparatuur door
zintuiglijk vermogen en structuur toe te
voegen aan videomateriaal met behulp
van metadata, waardoor forensische
zoekfuncties moeiteloos kunnen worden
uitgevoerd.
Onopvallende panoramische
camera’s die gemaakt zijn voor een
eenvoudige installatie
Alle panoramische camera’s van Bosch
zijn ontworpen voor een bijzonder
gemakkelijke installatie. De FLEXIDOME
IP panoramic 7000 MP bijvoorbeeld
heeft een uniek draai-click-installatie-
mechanisme, waardoor de installatietijd
aanzienlijk korter wordt. Omwille van zijn
uitmuntend en innovatief ontwerp heeft
de FLEXIDOME IP panoramic 7000 MP
een Red Dot Award ontvangen: Product
Design 2015.
PRODUCtspot
Fedelec magazine | 47
Gamma uitgebreidBTicino, de toonaangevende fabrikant van laagspanningstoe-
passingen voor de residentiële markt, heeft het LivingLight
gamma uitgebreid met een volledig apparaat. Het bestaat uit de
modulehouder, het mechanisme, en de toets of sierplaat. Alles
kan besteld worden met dezelfde referentie, en de installateur
wint tijd bij de montage omdat alles is ineengeklikt. BTicino heeft
13 basisreferenties met spanklauwbevestiging en evenveel met
schroefbevestiging. Deze 26 referenties zijn beschikbaar in wit
en kunnen in standaard Belgische inbouwdozen gemonteerd
worden.
www.bticino.be
Product News
Legrand stelt IK-3 vloerdoos voor
De nieuwe IK-3 vloerdoos H50mm bij Legrand is een oplossing
voor flexibel kabelbeheer. Troeven zijn onder meer de moge-
lijkheid om het schakelmateriaal (Mosaic) verticaal te positione-
ren (2 x 8 modules) en een makkelijk te scheiden kabeluitvoer.
Verder is de IK-3 vloerdoos H50mm in de hoogte verstelbaar (50
& 70 mm). Het deksel is uitneembaar en eenvoudig te openen
met behulp van een handvat. De vloerdoos in grijs (RAL 7031) is
geschikt voor renovatie en bij de installatie van een technische
vloer. Ze is esthetisch te combineren met diverse vloerbedek-
kingen, van tapijt tot vinyl.
www.legrand.be
Door over te schakelen op LED verlichting kon de firma Taskin Logistics de
energiekosten met ongeveer 64% doen dalen. Het ging om het Lichtprofs sys-
teem van Trilux, dat omvat niet alleen de LED verlichting, maar ook het beheer
ervan. Nadat de vier logistieke hallen van Taskin Logistics ermee waren uitge-
rust, ging het werk vlotter, en verbeterde het comfort van de medewerkers.
Volgens bedrijfsleider Selcuk Taskin is een te zwakke verlichting in de gangen
of opslagruimtes een bron van risico, en leidt het tot fouten. Trilux Lichtprofs
verdient zichzelf terug in naar schatting 2,5 jaar. Taskin Logistics had hallen tot
7 m hoog, waarvoor Trilux de E-line serie LEDs heeft ingezet.
www.trilux.com
Energie besparen met LED verlichting
48 | Fedelec magazine
PRODUCT NEWS
Compacte infraroodcamera
De nieuwe THT45 thermische camera van Euro-Index is in de eerste
plaats compact en licht. Dit veelzijdige toestel is ideaal voor de inspectie
van elektrische, mechanische, HVAC of PV-installaties. De THT45 heeft
een thermische resolutie van 80x80 pixels, een meetbereik van -20°C
tot +350°C en een beeldfrequentie van 50 Hz. Op het infraroodbeeld
kan ook het beeld in zichtbaar licht worden geprojecteerd (PIP Fusion).
Foto's kunnen opgeslagen worden in JPEG en video's in MPEG4, door
middel van een MicroSD
kaart. De camera heeft
een 2,8" kleurenscherm
en menubediening. Er
is ook een voorgepro-
grammeerde tabel met
emissiefactoren van
courante materialen, een
herlaadbare Li-Ion accu,
een geïntegreerde laser-
aanduiding en een LED
scherm.
www.euro-index.be
Oplossing voor tijdelijke werfbekabeling
Om stroomonderbrekingen te beperken, heeft
Nexans een handige oplossing: tijdelijke kabelaan-
sluitingen voor een hoogspanningsnet. Deze maat-
werkkabels zijn snel aan te sluiten, bijvoorbeeld bij
herstelwerken aan bovengrondse leidingen of bij
transformatorcabines bij het omzetten van een net-
werk. Qua ontwerp lijken de werfkabels op hoog-
spanningskabels, met samengeslagen kopergelei-
ders met een sectie van 150 mm2 of 300 mm2. Ze zijn
verkrijgbaar voor spanningen van 110, 132, 150 of
230 kV, in lengtes van 50 tot 500 m. De stroom kan tot
750 A gaan. Door parallelmontage kan men de capa-
citeit verdubbelen. Dankzij de soepele uiteinden in
elastomeer zijn ze gemakkelijk te hanteren.
www.nexans.be
Berker by Hager
Het materiaal Berker by Hager onderscheidt zich door een onberispelijke pro-
ductie en steeds evoluerende reeksen. Nieuwe innovatieve afwerkingen ver-
rijken regelmatig het aanbod van de voorgestelde apparatuur: natuurlijke lei-
steen, beton, eik, leer en acryl zijn enkele materialen die onlangs toegevoegd
werden aan het gamma van afwerkingen. De afdeling Berker Manufactuur
maakt het mogelijk om alle producten van de verschillende schakelaarpro-
gramma’s te personaliseren. Deze kunnen voorzien worden van speciale
markeringen (belettering, symbolen), speciale oppervlakbehandelingen krij-
gen of vervaardigd worden in hoogwaardig materiaal…. Het resultaat: een
slimme mix van hightech en handwerk die een exclusief karakter verlenen aan
realisaties. Hager werkt regelmatig samen met architecten en designers voor
projecten waar zeer specifieke behoeften aan te pas komen.
www.hager.be
Fedelec magazine | 49
Potentiaalvrije inputmodule
Domintell brengt een nieuwe versie uit van de DISM0x module. De DISM20 vervolledigt het gamma dat al de DISM04 en DISM08 omvat. Deze potentiaalvrije inputcontactmodule (Domintell Input Switch Module) maakt sterschakeling voor kleine installaties mogelijk.
www.domintell.com
EPB-eisen verlichting: grotere vermogens met tweekanaalssensor
Dankzij de nieuwe tweekanaalssensor van Niko met een capa-
citeit van 10 ampère kan men nu lichtpunten vervangen bij
renovatie, of zelfs verplaatsen naar een andere kamer, en toch
de grenswaarden van de EPB eisen respecteren. Deze laat-
ste leggen immers limieten op aan het geïnstalleerde specifiek
vermogen. Voor verlichting zijn er correctiefactoren van 0,7
tot 0,2 voor de installatie. In combinatie met de Niko tweeka-
naalssensoren van 10 ampère per kanaal en een potentiaalvrij
contact, kan de installateur toch hoge vermogens installeren,
zonder de plafondwaarden te overschrijden. De tweekanaals-
sensor van Niko verbruikt slechts 0,2 W en is daarmee een
van de zuinigste op de markt. Niko kiest ook voor flexibiliteit:
één enkele sensor biedt een oplossing voor zowat alle verlich-
tingstoepassingen in commerciële gebouwen.
www.niko.be
Product News
50 | Fedelec magazine
Staande bevestiging van PV modules
Renusol, de fabrikant van bevestigingsystemen, heeft het
MetaSole montagesysteem uitgebreid met MS+Portrait.
Hiermee kunnen PV modules staand worden bevestigd, zonder
doorlopende rail. Felix Janssen, productmanager bij Renusol:
in functie van het beschikbare dakoppervlak kan men soms
PV-modules staand monteren voor een hogere opbrengst.
Omwille van het uitzicht kan men er ook voor kiezen om de
panelen staand in plaats van liggend te monteren. Daarom
werd het MetaSole gamma uitgebreid met MS+Portrait. Het
systeem is voorzien voor metalen geribde dakplaten. Renusol
heeft 270 modellen van metalen geribde daken van vooraan-
staande Europese fabrikanten geanalyseerd. Het is dan ook
een zeer handig systeem, geschikt voor de overgrote meerder-
heid van PV-modules en van metalen geribde dakconstructies.
Montage neemt slechtes 10 minuten per kW piek in beslag.
www.renusol.com
In nieuwe woningen worden steeds meer domotica-
systemen geïnstalleerd. Klanten willen inderdaad hun
verschillende woningfuncties op afstand kunnen
bedienen – en op die manier heel wat energie
besparen – vanaf touchscreens in huis of vanaf
hun mobiele toestellen. Domintell, dat al vele
jaren lang een referentie is op dat gebied,
besteedt al zijn kennis en een belangrijk deel van
zijn middelen aan onderzoek en ontwikkeling om
producten te kunnen ontwikkelen die nog beter,
persoonlijker en toegankelijker zijn. Resultaat:
de markt van de domotica explodeert en de
behoefte aan gespecialiseerde installateurs groeit.
Waarom wordt u niet een van onze erkende partners-
installateurs? Een gratis opleiding van twee dagen
is voldoende om volop te profiteren van de groei
van deze nieuwe markt. Geïnteresseerd? Aarzel niet
ons te bellen voor een demonstratie. 067 88 82 50
[email protected] - www.domintell.com
1 NIEUWE WONING OP 5WORDT UITGERUST MET DOMOTICALAAT DIE KANS NIET VOORBIJGAAN:WORD DOMINTELL INSTALLATEUR w
ww
.avv
isi.c
omar
ch: F
ranç
ois
Mar
tens
In nieuwe woningen worden steeds meer domotica-
systemen geïnstalleerd. Klanten willen inderdaad hun
verschillende woningfuncties op afstand kunnen
bedienen – en op die manier heel wat energie
besparen – vanaf touchscreens in huis of vanaf
hun mobiele toestellen. Domintell, dat al vele
jaren lang een referentie is op dat gebied,
besteedt al zijn kennis en een belangrijk deel van
zijn middelen aan onderzoek en ontwikkeling om
producten te kunnen ontwikkelen die nog beter,
persoonlijker en toegankelijker zijn. Resultaat:
de markt van de domotica explodeert en de
behoefte aan gespecialiseerde installateurs groeit.
Waarom wordt u niet een van onze erkende partners-
installateurs? Een gratis opleiding van twee dagen
is voldoende om volop te profiteren van de groei
van deze nieuwe markt. Geïnteresseerd? Aarzel niet
ons te bellen voor een demonstratie. 067 88 82 50
[email protected] - www.domintell.com
1 NIEUWE WONING OP 5WORDT UITGERUST MET DOMOTICALAAT DIE KANS NIET VOORBIJGAAN:WORD DOMINTELL INSTALLATEUR w
ww
.avv
isi.c
omar
ch: F
ranç
ois
Mar
tens
cubykozelfs de natuur heeft erop gewacht
Waterdicht schakelmateriaal IP55
Door zijn goed doordacht concept en ergonomie, zullen de schakelaar en stopcontacten van het gamma cubyko u zeker bekoren : een flexibeler beheer van uw voorraad, van-zelfsprekend eenvoudig in gebruik, een alles doorstaande dichtheid en een opmerkelijke zichtbaarheid dankzij de ring met leds.
www.hager.be
Ann_CUBYKO_A4_NL.indd 1 03/07/2015 13:03