Informazioni su questo libro
Si tratta della copia digitale di un libro che per generazioni è stato conservata negli scaffali di una biblioteca prima di essere digitalizzato da Googlenell’ambito del progetto volto a rendere disponibili online i libri di tutto il mondo.
Ha sopravvissuto abbastanza per non essere più protetto dai diritti di copyright e diventare di pubblico dominio. Un libro di pubblico dominio èun libro che non è mai stato protetto dal copyright o i cui termini legali di copyright sono scaduti. La classificazione di un libro come di pubblicodominio può variare da paese a paese. I libri di pubblico dominio sono l’anello di congiunzione con il passato, rappresentano un patrimonio storico,culturale e di conoscenza spesso difficile da scoprire.
Commenti, note e altre annotazioni a margine presenti nel volume originale compariranno in questo file, come testimonianza del lungo viaggiopercorso dal libro, dall’editore originale alla biblioteca, per giungere fino a te.
Linee guide per l’utilizzo
Google è orgoglioso di essere il partner delle biblioteche per digitalizzare i materiali di pubblico dominio e renderli universalmente disponibili.I libri di pubblico dominio appartengono al pubblico e noi ne siamo solamente i custodi. Tuttavia questo lavoro è oneroso, pertanto, per potercontinuare ad offrire questo servizio abbiamo preso alcune iniziative per impedire l’utilizzo illecito da parte di soggetti commerciali, compresal’imposizione di restrizioni sull’invio di query automatizzate.
Inoltre ti chiediamo di:
+ Non fare un uso commerciale di questi fileAbbiamo concepito Google Ricerca Libri per l’uso da parte dei singoli utenti privati e ti chiediamodi utilizzare questi file per uso personale e non a fini commerciali.
+ Non inviare query automatizzateNon inviare a Google query automatizzate di alcun tipo. Se stai effettuando delle ricerche nel campo dellatraduzione automatica, del riconoscimento ottico dei caratteri (OCR) o in altri campi dove necessiti di utilizzare grandi quantità di testo, tiinvitiamo a contattarci. Incoraggiamo l’uso dei materiali di pubblico dominio per questi scopi e potremmo esserti di aiuto.
+ Conserva la filigranaLa "filigrana" (watermark) di Google che compare in ciascun file è essenziale per informare gli utenti su questo progettoe aiutarli a trovare materiali aggiuntivi tramite Google Ricerca Libri. Non rimuoverla.
+ Fanne un uso legaleIndipendentemente dall’utilizzo che ne farai, ricordati che è tua responsabilità accertati di farne un uso legale. Nondare per scontato che, poiché un libro è di pubblico dominio per gli utenti degli Stati Uniti, sia di pubblico dominio anche per gli utenti dialtri paesi. I criteri che stabiliscono se un libro è protetto da copyright variano da Paese a Paese e non possiamo offrire indicazioni se undeterminato uso del libro è consentito. Non dare per scontato che poiché un libro compare in Google Ricerca Libri ciò significhi che puòessere utilizzato in qualsiasi modo e in qualsiasi Paese del mondo. Le sanzioni per le violazioni del copyright possono essere molto severe.
Informazioni su Google Ricerca Libri
La missione di Google è organizzare le informazioni a livello mondiale e renderle universalmente accessibili e fruibili. Google Ricerca Libri aiutai lettori a scoprire i libri di tutto il mondo e consente ad autori ed editori di raggiungere un pubblico più ampio. Puoi effettuare una ricerca sul Webnell’intero testo di questo libro dahttp://books.google.com
1
—— f ,
367330 /M
POS-I-~TIONES-
- MATHEMATICÍE-DE TRIPLICI SPHIERA
ARMlLLARL
TERRESTRn*T~~~
-CELESTD-…
.PROPV,GNABVNTVR Ñ.
IN COLLEGIQCLAROMONTANO
:So-CIETATIS 153V-.
A IOSEPHO LE MEILLEVR Venctcnſi,T
-Dic trigéſima ménſis Iunij M. DC. LXIILÏ.
- horê post mcridicm altera?.
LV-TÍ-:TIÍB PARÍSIÓRVMÑ-, viá Iacobæà ,ſub Sole; aureo.
z .. -.... .. p Ñ,, ha
Ez .SPHERKÍ Aidvgf-LLLARI,- .ol
-y
j- .
\
.d..
P031*: Ioªª-I. "
Í H ,P ¡SUE R A vniuerſim fumpta est figura ſolida,vná ſuper
i ficie comprehenſa , cuius in medio est punctum , à quo
omnes linea: ductzr ad circumferentiam ſunt æquales.
. Armillagjs áuxem quæ diªcitiu ſphaera, est instrumen
tuu; non è variis circulis , Vt vulguê- Mathematicorum loqui
tur , ſed è variis circulorum circumferentiis conflatum,5. quoa 8Cc.
P A n. A D o x v M. Nidia est am ulefii: , autarmillarix ſjyhara.
.ª , l I l
. — II. Ñ . ,
V IN ox E ſunt in ſphæra armillari distinguenda. Polus ,
Qcentrum ,axis, diameter circuli. Polus est punctum in
ſuperficie ſphxræ, non vt centfum,in profundítate. Onmis axis
in fphæra est diameter non viciffim, in circulo nec diameter
est axis , nec axis diameter. Circulus est- figura plana vnicá iic
neá terminara, cuius in mediozest punctuln, àquo, 8Cç.
P A R A D. Duo cirruli flectat fe plin-fium ix duabus punctis.
I I I.
V P LE x in circulo ſpectalri diuiſio poten; altera, qui cum
ſuis partibus componitur; altera, qui cum alio quouis cir
culo: iuxtaprimam rectè diuiditur in 360. partes: iuxta ſecundam,
ratione quantitatis diuiduntur circuli in minores 8C maiores; ra
tione motus in mobiles8C immobiles; ratione mutationis in mu-
tabiles 8C immurabiles ; ratione fitfis in internos 8C externos.
\
P A RAD. Nulli funt rrzutabiliore¡ circuli quit»; qm- im-mobil".
I V.
O R I z o N est Circulus maior exterior , conſpicuam cæli
partem ab inconſpicua ſeparans. Si cum ./Equatore com
poniturJ diuiditur in rectum, obliquum 8C parallelum. Hinc
triplex est ſphæra,recta, obliqua 8C parallela. Horizon autem
ſi cum terræ ipfius incolis conferatur, diuiditur in eum quem
rationalem vocant , 8C eum qui ſenſibilis est. ~
PA R A-D. Dan- -potcst aliqua habdomada , Ó- quidem Parljizlx, in qu¡
m: Ioui: diu wn' nmcmlrxr. -
DE SPHMERAVARMſLLUIRE- g,
A T I o N A I. I Hotizonti congruit ¿llana ſuperiòs Horizontis
Rdeſinitio, ſed non ſenfibili, Senſibilis enim Horizon est Cir
culus minor in plano deſcriptus à radio viſuali in eá parte inquàterra vel aqua cælo contigua videntur eflſie. Nonvltra 3000. paſ
ſus Geometricos extenditur illius ſemidiametez, modò nec ocu.
lus,nec res viſa ſex pedibus altior eminent
P A R A D., Datm- in terra circuluscuiu: cxrmnfereutian , etfiprorimam,
nnnqum tan-cn, qnaummcunque 14.2.1-.- babcni: Carr-U, ctm-gn.
V I.
N T E R Horizontis circulos magni ſunt vſus in Aſtronomia
circuli, tumverticales , tum Parallelí. Verticales appellan
tur i) qm. ducuntur in Carlo per Punctum vnum nostro vertici
reſpondens 8C per quodlibet punctum Horizontis ,Paralleli di»
cuntur minores circuli Horizonti Paralleli, qui ducunmrper ſin..
gulos gradus, imò 8C per ſingula puncta-verticalium circulonnn.
P A R A D. Nnnqrnm Sal maior"; aire-dm cánficit, quàm ¿o ¡¡¡fi die
quo conficit mineral».
V I I.,
xlsl-korizontis est linea rectaflà puncto noflro verticali , VC
que ad terræ centrum deductafic tranſiens per ?una'um ter
ra', cui inſistimus : appellatur linea directionis , quia dirigir cen
trum grauitatis omniumgrauium, quoties nihil impedir , quo-
minus ferantur deorſum. Centrum grauitatis per quod lmeailla;
traiicimrmihil est aliud quàm medium grauis vt: graue est…
P A R A D. Sol eo mom quo intra viginti quamakbamperiadum ¡tb/Unir,
celerià: aliqnandò mouemr, ¡liquidado tardnſir.
VÏlII,
pote-st , quid cauſæ ſit , r..cur qui- vrrumque -talum muro
adiunctum haben!: nihilà terra Poffint arcollere. 2... cur qm-. mon
tem aſcendunt in anteriorem partem ſemper procumbantrzcur
funambuli ligno vtantur oblongo. 4.cur ſedens erigere ſe com
modè non poflit, quin 8C podes -rerro 8C capux anteriüs mflectatç
P A R A n. 2m‘ Lutetia victor¡ SJJ-coln- obcinmnbreuiore: babm menſªal,
quàm qm- mm* fitbnrlzia S. German¡ Ó* S. Antony. Paſiti ſiçnt. -\
- .A ij
QVI D ſit axis Horizontis,ſi quís intellígit, explícare ſacilè ,
M-l
;C DE SPHUERAIÉRMILLARI.
ERIDIANVS est circnlusïſmaior, qui tranſit pe: Polos mundi
- 8C Horizontis, mimdúmque diuidiein duas Partes, Grim_
talem alteram,-laltcràm occidcntalemíAppellaxur aurcm meti
- dianusª guia diem in.partes xquas dimdic , adeo v1; S01 , vb¡ ¡Hum
ªczjgigzªmàm haben: decu-rrendum -ſpatíj in [Iorizonte quanrüm
contain Duplex eſi; mzndmnus,.cómunis alteigalcer- parcicularis.
PA R A D. Nunqnmjneridiunus i» fichar-c pra/Frei"; obligan -dim .di
. pidit i): pam; @qu-Klein .
,VOD inter innumccabiles meridiano; ,z primus aliquis appel
- . , .letuzrgqilòclill. eò distingnçncur grjªduaquòd affigamr vm po—
tiüs loco quàm altcri, voluntatis hominumon naturx ſujt;quòd al)
eodem, hinc inde perdemos, vel denos quines quoſq; gradus me
\idiani deſcribantur alij , ctſi fi menri plus haber -quàm veritatis ,
maximi \amen-id vſus est apu- Geographpªs d; Astronomos.
., .PA R A D. Neuquen maiorepfflnqçijifflgx “jj-nm z Sole , qu” “zm Sa¡
Maxim¡ distat (más), -
-X l;
- - º-B-!Lªs .ªppºllanrur -inarmillaci ſphzera eireuli, qui ſP-hzrg
motámouenrur ; cali: efl: ¿Equator, Zodiacugduo Coluri,
SEC. Immobiles autemdicunrur ij , qui còm non tam in ſphxra,
quàmrextra ſphmram ſin: , quantumcunque voluatur ſphæra,,
ſemper immoti. conſistunt; -ralis est I--IÓriZoIIª ¿SC qu¡ ſimPhu-ter
meridianus appcllatur. I. ¡¡Ñ - ,
P ^ R A D. Fien- pote/Z' vt ſin: daa gentil¡ fran: , quer-um alter P110?:
ab crm fito diu ,alter pxtdcjore: »Im-trat .- ita w matar fall-mn'.
XI I.
~ (¿Y AT o R-:est .circulus maior mediujs .inter vtrumquc
Z l ,mundi polum, mundúmque diuidens-iil hemiſphxria duo,
altetum boreale, austrarle alterum. HUI,ÏC vb¡ circulum S01 arti
git, ram neceſiàrium videtur vt dies vbi-que terraijum ſint æqua
les noctibus , quàm neceffariuln est , vt circulus maior- quemli
ber -alium maiorem ſecet -in partes zquales. l -- ff -
P A RA n. Ntmqum Sol mom dim-pra dcflrüit min-nn circulan, m:
un guido-m .tún- :fl in 057m0". -
DE SPHQSRA ARMÍLLARI.XIII..
TAN T v M in !Equarore digniraris est,vr qui Parallel¡ ſunt iL
lius circulgparalleli ſimplicirer dicanrunquanrum verò vri
liratis ab eo ſir in re Astronomicá ,hinc parce quòd ;equinoctia
deſigner; quòd dies 8C horas, quas in Zodiaco Sol incedens ſa
-cir, metiarur; quòd omnium ſyderum dcclinationes verſus meri
diem aur ſeprenrrionem ostendar,8C alia id genus.
P A R An. Sol ferê ſi-mper al: Ecliptica digreditur eªebjpotheſ¡ quàd ſi:
ſcmper in Edy-tica.
XIV.
O D r A C vs est circulus maior , latus , hinc inde Tropicos
artingens,& Aªlquarorem obliquè ſecans: Abd ſi non obli
què ſecarer [Equatorem, eandem ſemper à nostro vertiee di
stantiam retinerer; adcóque explicar¡ non poster quaruor anni
rempestatum varieras. I-Iinc ſequirur , axem Eclipricæ nunquam
cffe cum \Equaroris axe parallelum.
P A R A D. Nullm efl- Prapriê Cir-Cuban):- cala, 7m- Zodiac-u appe/Iemr.
X V.
VP L E x vulgò Zodiacus admirrirur: alrer verus , qui duo
decim constellationes continer quazdicunrur ſigma; alrcr fi
ctus, qui concipiruradhxrere primo n1obili. Neceſſarius elſe vi
derur ſictus vr explicerur, cur ſectio verna ſemper affigariu Luci
da: Arieris, ramerſiiam ferè rorus Aries in locum Tauri tranſic
rir, abſirque longiús à puncto ſectionis. -
P A RA D. Tam wrm est Zadiªcm quifictm, quin¡ qm. mm¡ effe dl-
UNIT..7
XVl.
OLI Zqdiaci ſunt puncta duo in Coluro ſolstitiorum ſita,
9o. gradibus ab Omni parte Eclipticx distancia , Circa qua:
moucri dicunrur astra moru proprio : hoc est ab occidente in
orienrem. ſunt in duobus illis punctis a natura constiruri,
rotam Eclipricam loco Horizontis habenr ; eſſérque dies illis per
petua, ſi Circa polos Ecliptica: , diurna conuerſio Peragererur.
P A RA D. Angular cil-tuſa n-eaest’, má :ff: ¡ímfl angulo auna maior.
.- -º A iij
\OIL
- DE sPHc/ERA ARMILLARI..
XVII.
6
CIRC VL r magni qui ducuntur a polis Zodiaci ad finguia
puncta Eclipticze , vulgò circuli laritudinum appellanrur, ex
quibus- inrelligimus quzenam ſir- astrorum laritudo; nihil enim
est aliud stellaz cuiufliber latitudo, quam arcus alicuius circula-
latitudirium inrer Eclipricam 8C .deſignaram stellam inrereeª
prus , cum longirudo -ſirarcus Eclipticae. -
PA n A D. Main' eſi declinado 10m3* ab Ecliptic¡ quin Lun.
XV I I I.
SI N G v l. A R I S est prærogariua Zodiaci , quòd coniunctam,
cum longirudine laritudinem habear: latus est aurem vr in
rra ſe concludereplaneramm vias poſiir, eria-m rum, cum lon—
giüsab Ecliprica deflectunr: quamquam enim declinenr ab E
cliptica. planerx , nunquam ramen exrra Zodiacum aberranr,
ne i-pſa quidem Venus, cuius est aberrario maxima.
P A R A D. Nan est' maior obliguita in Zodiaca,, quin; in Vfquatore.
XI X.
COL v R I ſunt meridiani duo rranſeunres per quaruor vr v0-.
canr puncta cardinalia,8C mundi. polos: qui ſecauEquarorem
in primo gradu Arieris 8C Libra: , dicitur Colurus æquinoctio
rum; qui ſecar Zodiacum in primo gradu Cancri 8C Capric,
dicitur Colurus ſolstiriorum. Facil: vrerque magis ad ſphærz
constructionem quam ad inrelligenriam.
P A R A n. Aèffr ex natura ſin Mm exp": efl' qualitati: Omni: tactil#
gli-im vljïlªilis. -
X X".
V A T v o R fiinr maioris vſus ac nominis minores Circuli ,.
duo Tro ici 8C Polares duopmnesjfiquarori parallelLTropicus Cancri cizicitur is qui ſecar Eclipricam in Lgradu Cancri;qui
in LgraduCapricorni Tropicus Capricomi:vrerque ſolaris perio
di limes est ad ſeprenrrionem ac meridiem. Polares circuli non
tam à polis mundi quam. à polis Eclipricæ quos continenr , Pola
res appellannir.. ’ . . , i.
P An A D. Lo,y-gin :fl dinfiib polar¡ Arcticº , quin» fiib Antarctica,
QFB-º
DE. SP H ¡ERA TERR ESTRI.
I. -
_ERRAM eſſe in centro firmamenti Phyſicavulgo docet,
ſed hæc illius doctrina, quæ magis a ſenſu, quam à ratio
ne petitur, hoc ipſo ieiuna est, quòd à Matllematical. coniirmari non poſſit. Probabile quidem est , ira ſe
rem habere, quemadmodum Phyſics. docet, ſed ita probabile,
vt certo confici nullis argumentis quear.
P A R A D. Si terra in centro mundifit, jìti: hoc argumenti est, v: nege
tur corpora granja tendere ad :emmm mundi.
I I. .
E R R A M effe rotundam tum è breuiori ſemidiametro Ho
rizontis ſenſibilis , tum ex variante pro varietate locorum
eleuarione Poli, tum è Sole citius aliis, aliis tardius oriente,-
tum è grauitate partium ex quibus terra constar , adeò mani
festè colligitur,vt hoc necefle ſit effe extra controuerfiam apud
peritos rerum æstimatores.
P A R A D. Nulla: est glªlm: artefactm eque rotunda: ac terra.
* I II.
E A M B v L A N T l s caputmaius ſpatium conficit quam pe.
des. In omni domo ſi muriadlibellam exact¡ fint, magis in
ſummo distabunt quam in imo; quod non prohiben, quin azquè
multa collocari poffint ædificiain planitie monti ſubiccta quam
in monte. Nullum corpus oraue potest eſſe ita planum, -vt nec
attollatur in montes, nec (Îeprimatur in valles.
P A n A D. Aut nullum babet ignis aflìgnntum 10mm, aut ¡»firma om_
nium rlementorum
l r’ .
I V.
VLLr vs operae pretium est definire an è terra. 8C aqua
Nglobus vnus existan; an vero terra idem habeat centrum
grauitatis ac figurar, dubitandi cauſa est, quòd pars terræ me
dia , cui plus est aquae , reliqua portione terræ debeat efle le
uior , ſed hæc aquæ leuitas , ſeu potius grauitas minor aliunde
compenfari vtcunque potest.
P A R A n. Vasidem pla: atque fen vini continet in ‘valle, quem ¡n
monte.
*f*
M!)
l *.-\
.
8. DE SPHARA TERRESTRL
V. .
- VM eſſe terra dicitur in xqkuilibrio, nobis quidem afren
tientibus dicitur; id verò .cum illi quafi peculiare -iactatur
effe ., nobis planè diffentientibus iactatur Í, atque ita credibile
Ccnſemus ſydus in cælo nullum eſſe , quod 8C eodem Parker-
zquilibrij iure non fruatur, quo ſublato ſacilè partes illius .om—-
nes dilraberentur ¿liz ab aliis ſolutx. J
P A R A D. Ad -zmim muſªcc *velan-m term mouenmr neceffe ají'.
. . V l; -
V 1 N aliqua terra: grauitas inſit, nemo ſapiens neget. Sed
qui maiorem illam eſſe quàm quee carteris naruræ corpo
fibns inest, pronunciar, minüs conſulto pronunciar 5 nec aſſen-º
timur iis , qui terra: immobilitatem arguunt ex grauit-ate terra-r,
ac ne illis, quidem qui ex eadem grauitate conſequens purant,,
ve in centro firmamenti conſistat.
PA n. A D. Nnllmn 4:07pm grant taudit diaz/PIM.
. VI I. .A. ¡ª
.A T E M v R id,quod extra Controuerſiam est,aêrcm toti ter
. r2: circumfuſum eſſe-. Addimus 8C hoc præçerezx ex terra;
aqua , &r aére globum vnum existere ,. quatenus ad idem cen
crum hæc tri-a ſimul elements. nicuntur. Sed illa-quæ vulgò ſin-_
gitur ſphxraignis aèrc ſuperior,vel vt pernicioſa ,vel vt inutilis
:eiicitur ,7 tum à Mathematicis , tum 31 Phyſicis..
P A R A D. Noni est lefliorignú, quin; ſit term *vel aqua.
- ’ V I I I.
VE contra terra; guietem argumenta proponuntur, ingc..
nioſa quídem ſunt maX-imam ad partem , ſed infitma ta
men omnia, ſiue petantur ab acceffu &I receſiªu maris, qui faci
lem in hypocheſi Copemicxa habere dicitur explicationem,
ſme à rapiditate cxlorum nimia , fiue àfimplicitate ,ſmc à. faci
litate maior¡ motuum. ’
P A. n A D. Nui/q: est :guns Mm -vtlax, que mm ſi: velociar cqjcehx.. ,.
IX.
-DE. SPHO/-ERAX TERRESTRI.’
I . . .
V5 vel ab explolis tamin ortum -quàm in occaſum, tam
in meridiem quam in feptentrionem globis bombardicis,
vcI à stellis verticalibus constanter iiſdem, vel ab aliis id ge;
nus capitibus petuntur argumenta contra terræ mobilis hypo
cheſim, aut debilia ſunt 8C facilè contemnenda, aut faltem
eiufmodi vt omnem dirimere controuerſiam non poffinr.
P A R A D. Si plana eflìt tem , [fare quidem in :4 nam digas.: Poſſi
fit, fèd nemo nam inculare.
X.
V o pacto ſit terra magnetica , an ita vt magnes tota fit;
an ita vt ab incluſo intra penitiora vifcera magpete vim
trahat magncticam, nihil hic necefie est definire -. hoc vnum
contendimus quod certo patet experimento, 8C vim terræ ind;
ſc magneticam, 8C à ſola vi magnetica immobilitatemillius CX
plicari pofle commodè.
P A R A D. Tam certum cſi' vim tern imffe Magnetic»); , quain cerm
fit eandem inaffe magneti. ‘ -
. p ~
- X L.
L o B vs terreflrispfi cum firmamento componitur, non eam
habet magnitudinem , quæ poffit in ſenſus incurrere, vt O
ptica dcmonftrar. quin 8C adeò exilis est , vt illa ſi cum Solari cae
lo conſeratur , vaneſcat in pu-nctum. Vna est inter Planetarum
vias orbita Lunx, ad quam exacta terra dimenſionem habeat ſen
fibilem. - ~L
P A R A D. NemoLmmm in Horizonte/im haélema ‘viditmec ‘vìderepotejl’.
X I I.
ER R A cum relatione ad cælum ſpectata tot habet circu
lo.s , quot in Carlo concipiuntur : ſed qui defcribuntur in
ea ſeu Tropici ſeu Polarescirculi, non eodem modo fubjiciun
tur Polaribus aut Tropicis .cælestibus , quo maioresterræ circu
li. Equarór nieridianus 8Cc. \Equatorimeridiano , &Horizon
ti cazlesti lfeſpondent. , ’
V
l
P A R A D. Si cmn cdap-ibre circula? terrestre: camparentnnimmnzfi* diu- ſi
untur !Nan . .
. B
9 .
/01/
c9 DEÏSPHUSRJ TER-RES TRI.
XI II.
RET ER decem circulos, in quos terra cum cado compa;
ſita, tribuitur, .triplex est alía diuiſio teme. Prima in longi
cudinem 6C latitudinem. Secunda in Zonas, Tel-cia in Clima..
ta. Longitudo ſecundòm ortum 8C occaſum extenditur: latitu
dincm iuxta ſeptentrional¡ ac meridiem metimur. Zona-r ſe
feruntur ad Solem , Climate¡ ad ſphxram obliquam, i
:PAK A b. Tam certò confia-i ¡gam- {ſe formditer in Sole, quèm effe
forma/Iker in camino. .
X I V.
DV P I. 1 C E M proponimus longitudinis inucniendz metho
dum, popularem altcram &z facilitate ſua Precioſamfflure
petitur à rotatis horologiis iiſdémque exactioribus, quàm quze
hactenus inuenta ſunt ; alceram planè Geometricam 8C erudi
tam, ſed in praxi fortaffis operoſam , qua: ~petitur ab obſerua
tiene loci , in quo Sol apt Luna verſenmr.
‘ PA R A D. Tam ,filcile inumi.re flcrefmn longitudinal-Jn, qªèmflire
in que loca Eclipticz Sol nt Luna vnfitnr. -
XV.[cv-r longitudo loci eſt arcus \Equatoris inter punctur.l
‘ in quo primos meridianus ſecar ¿Equatorem , 8C meridia
ñumioci interceptus; ita latitudo est arcus meridiam- inter
¿eptus \Equatorem inter &T verticale punctum loci propoſiti:
ñinc ſequitur nullam eſſe in \Equatore latitudinem, vt nulla est
in primo meridiano longitudo.
ª P A R A D. Ex hypathcſi term mobili: Iongê celeriè: agitar ¿lab-u "mſ
ſm in Oman , quàm ſi exploderctur in occ-afin».
- X V I. , . . . \
. R E S tantòm ſungſi loqui volumusaccuratiògzonagquam
- quam vſus obtinueiit vt in quinque Zonas terra tribue
retur. Zona ton-ida dicitur ea ten-x partio quze perpendicula
ses à Sole radios excipit. Temperata, qua: obliquºs. Minus efl:
frigoris in Zona frigida qua: polo ſubest Antarctico, quim in ea
qua: Arctico ſubiacet. i
P A D. A n. ;$01 RIU/liſt. :enfermar-em ¡ul-ct him», qnàm -hi Zona tenida.
Iu.
DE Split/SRA* TERRESTRI. ¡zz
v - :.--.r-.›x.ViI-'-- …N n; :
T exercere ſe in hac palxstra poflint 6C Logic¡ , lumc illis
ſyllogiſmum proponimus; Qiiicquid non est in Zona tor
Iidzrnoh potefl: exèipere perpendiculares à Sole radios.
Lotetia non. est in Zona corrida , ergo &e Przmiffie ſunt negati
ure , 8C ſcruará ſuníli formánumquam ex vero concludituiàfal; l
ſum. Quid ita.? .
- P AR A n. Ex prcmtflí: wega-tm?.- potoſi ¡¡liquid legitima' canela-Ji. , f*
. . .. z … XVIII. \LLMA est -teme ſpatium inter duos- parallelos compre
henſum, in quo longiſſima dies artificialis creſcit vel de
creſcit vnius horx, media: inreruallo.. Vnde ſequitur prirnò to;
poffe numerari- climata , quo: intra ſex menſes medi:: Conti*
nentur horx. 2.. Concludi eo angustioríbus ſpatiis, climara, que!
ſphnzra magis est obliqua.. "
.Y
-A
ſi P A R A n. Pier¡ potefl' *D: maltratar :der-ini: , qm- intra dim mmm 'ui-L
ginti [alma, quin; qm- quingtnta cªnficit. ’
X I X. . , ‘ \
Ro diuerſis cæli partibus, quibus globi terrestris incolx
- ſubiacent, dicuntur alij Pericrci, alij Antoeci, alij-Antipodas.
In quo conueniantzin quo &C diſcrepent; qui fiat vt Antipodes,
qui tota terrestris globi diametro nobis opponuntur, teme fincj
vllo caſus periculo tenacitcr inſistant , nullius est negotij deſi
nire. ‘
- .
P A R A n. -Adeò remotiſnmt I- Idpn’i: ptrimſa, 7m- oppofitn nostrío* -vrgrnrª
instiga, "ut co: cadera ſi: impoffibilc.
X X..
HEc præcipuê ad vſum globi terrestris problcmam per
tincnt. l. Dati in terra loci longitudinem 8C latitudinem
ipuenire. a… Data loci longitudine 8C latitudine locum ipſum
inuenire… 3. Duorum locorum distantiam metiri. 4. Band) ci..
tiüs. vnilocoqtràm alter¡ So-1 oriauur definire. 5. Globmutetrr--ª
strem debito in ſitu constituere. -i
P An Ab. -Pſm in libra pluma, 7x31» ¡n libra fer-ri, ponderè, 1
NERO B LJ-
/ffif
,
DE SPHERA C/ELESTÍ.
- . t L- ita - v MN I s quæ de cælo est doctrina, vel intuetut astravt in
y É ſe ſunr,ve1 vt ad hominem refemntur : ſi primo mòdo
. fumitur , Astrologia dicatur este ;ſin altero , Astronº
mia. Astrologiam hic intelligo non iudiciariam illam
quæ plena fallitatis est , ſed eam , quæ de fyderibus 6C varia.com
plicatione fyderum expedirè loquitun
P A R An. Estncfleflu prima magnimdmz'r maior , quin¡ u que fixus
- I I. -
CEI. I hoc ipfo quod ſunt quanti necefle est, vr ex partibus
. quæ femper diuidi poffunt vlreriüs, coaleſcant: hoc ipfo
quod creati ſunt, neccfle est, vt neque ſint infiniti nec ab æter
no. Partim ſolidj ſunt partim liquidi -, ſed ex roto- incorrupri
biles : neque ſunt animati, neque compoſiti ex quatuor elemenuſis, nec ab intelligentiis mouenrur.
P A RAD. Dmtpla -Uelaciè: :estr-dins moveatur Acbilla, fiar¡ pata# vt
nunquam ¡Ham affequatur.
. I II.
- D Planetarum ordinem varióſque motus explicandós variæ
proponuntur hypotheſes , ſed fuos vnaquæque næuos haber.
Ridicula Concentricorum est hypotheſis; intolerabilis Ptolema,i
ea; non est copernicæa verilimilis ; ferè chimenea est in praxi
Tychonica; ac quæ Semicopernicanorum est, tam copernicææ
quim Tyehonicæ incommodis laborar. - - -
P A R AD. Angular¡ contingencia non est minor giwar-ungula amm.
I V.
I N rota’n A B i i.; S est Ptolemaïea I.. propter Epicyeloruni
multitudinem 8C magnitudinem 2.. QqjaMercurium at ve
nerem- non bene illigat 8011);. quia tamecſi .eau-ſam afferat,
eur Planeta: ſuperiores dum Soli opponuntur ſint terræ ~propio-r
res,.no.n ſatis explicat cur Mars rumfir- Sole propior. 4. quit
non congruit cum phaſibus Veneris. -
*P A ¡LA D- satumia videtur !me letitiam quid celefior [me est.
.DE spHusxír-I Co/SIJESTI. , . 15
-NCENÍÓSISSXMA quidem est hypotheſiscopemicxa: díſplicet
tamen triplex ille motus quem teme tribuit: diſplicet ingcns
illud quod admittere neceſiè habegSamrnum inter ac fixas diuor-s
cium. Denique hæc hypçthefis, nec. benecum ſacris paginis, nec
bene cum natura: legibus, nec bene cum ſapientíá , nec ſacis cum.
ſenſu communi cohæret.
P A R A D. Tamet/I', qnodfalſïam efhterra mamremr , peiar tdhucefic
hjpotheſís que mobilem, quin: que immabilem ill-Im statait.
. , . V I. ,
Y C HO non cam Copemicani ſystematis cuerſor quàm in
uerſor ſuit , 8C quamquam laudabilem in multis hypothe
. ſim inuexerit , nec male cum phxnomenis cohærenterh : nimiá ta
men, Vt cartera taceamfflugnantiuxu inter ſe motuum multiplici
tate laboral: , 8C cauſa~ videcur este, cur in [Iypotheſi Copernicmá,
etſi Inultüln ilnpeditá per ſe ſe, \Implicitas laudetur.
, P A R A D. Si Ixpiter 'una menſe citiè: momrctur , quad» ;e ipſk mama
mr,, cenſereturºimmahhs.
V I I. ‘
- EMICOPERNICANORVM hypotheſis,cuius non tam auctores
quàm instauratores extitere Longomontanus, Origanus, 8C re
centioresaliquot alij , etſi prima fronte cæteris przponenda v‘i--
deatur; peccat nihilominòs in eoígrauiter, quòd ex collectis alioü
Ijum ſystematumvitiis tota coale cat , hoc iPſ0 quòd 8C motum in
\eſtá diumum , 8C triplicem in ſuperioribus Planetis agnoſcit.
P A R A D. Ex hjpatheſi :erre mobili: , proiecta non ruident in mm Ia
cxm è quo proiecta ſunt.
VI I I.
NOVAM.M‘-?l-thCmat-lCa Claromontana proponit hypotheſim,
vt ea vitet incommoda , quæ inuentis huevſque ſystematis
adhaeſere. Statuilnus cum Tychone cerram immobilem , Solém--
-que Planetarutn centrum ac ducem: ſed ſuperioresPlanetas nega
mus moueri in Conſequêtia motu propriomegamus moueri Satur..
uü intra 3o. ferè annosJouê intra 12.. 8C Martem intra z. ferè annos .
P A R A D. Tam facile est inuenirç longitudinèm 10a-, quàmfiin quam -
fit bora Salir- d* Lau. Í
B iij
M0'
x4» - DE -sP-HoEX’A"CoEz-B-s7‘z.
I X.
N i CVM -in Sole motumxúmque ſpiràlemhgnoſciïnügqhiï
. mouecur in occaſum -ferè intra 2.4. horas¡ mouemr-intcrim in(
. orrum Circa proprium axem , mouétque Mercurium aòvenereníl
concluſos intrá ſphxtatn ſuiturbínis. -Superiores iríterim Plane'téT
. . . . , Ñ . ., ,Ñ 1
mouentur In antecedentla. Iuplterlntra menſes 13. Satumus Intra
vnum annum8CI3.ci1-citerdies. Mars intrazſiamenſes. - " - ’ 1
ª -PA n¡ D. Vſx *vaga-m Mind: ¡Rumi-Mim- i Sale- Lmgª, qnàffirfim ple
¡u est. Ï - -
X.
ANC hypptheſim 8C cæteris vniuerſim 8C vnicuique ſim.
- gillatim praeponimus. Ptolemaïcæ , quia congruentior est
cum phænomenis. Coperniczeæ 8C Semicopernícxæ, quia verlo:
8C veriſimilior. Tychoniczt: ,, quia ſnnplicior. Omnibus , qúia
praxim haber facillimam, cúm eandem reliquæ, aut impoſiï;
bilem habeant, aut certè difficillimam… º
PA R A D. Tormenta.” bellimm ex hjpoth. terra mobili: minus habet r0
bºri: ad defienda mania, qu Meridien¡ fluctúa!, quin¡ quo *Url ortnm
*vel occ-fin». ' *
X I.
- ON tántòmà refigionqveròm eri-am à rationexáq; multiplici
iudicialis Astrologiarefellitur. (Dip e qua-r non niſi Fabuloſis
adúmbratíſque ſunilitudinibusnitamr , ltqnc praeterea eiufinodí
vt- ad praxim reuocarinullo modo queat. Adde qnòd qui diuersú
habent horoſcopum, eodem ſzpè faro moriuntur. Denique vt ab
expericntiarefurari facilè ars illa non potest, ita nec ab ea stabiliri.
' Á R A b. -nfſeramr ¡tu definim- wm¡ , què» que baña-m 411m¡
eſt, *vam-nm :flv impaffibile. -
- . - - X I I. ’ . .*- -ª
ASTRON o M v s antequamastra reuocet- ad Calculoshomíp
nummeceffe haber cam inuestigare menſuram , quaſyde
;ummotus dimetiatur. Eiuſmodi inenſura:empus est , in quo ::es
maximè periodos dizstinguimus, ſunpljces alias, qu:: ſupra ſimpli-ç
cem lincam peragunmr -, alias è multís ſxmplicibus compoſicas,
-denique multipliczeas.
. .Ñ
. o.
,
,4
:’ P A ¡i A D. Non-amit mada: anti-für¡ qxèmf-&v; ;ji
t.. 7
DE. SFHWRA- CLÆLESTI. -15
X II I.
- O c v M habenr inter iimplices periodos dies, mcnfis, annus.,
ôcc. 8C motus Cuiuſque Planetas. Duplex est hora;zqualis al
tera, quæ partem diei naturalis vigeſimam quartam complecti.. , Ñ
tur;altera inzequaligquze duodecimam partem diei vel noctis arri.
ficialis z an auremà media nocte vel à meridie, an ab ortu Solis
vel Occaſu, repetendum ſir horarum inirium , esto problema,
P A R A n. Nul‘ terre par: est, cm- die: mn ſit, pluſqaum 24.. bom-Inn.
X l V.
VPLEX est dies , naturalis alter, alter artiſicialis. NSI
turalem metimur à reuolutione Solis integra. Attilicialem
verò à mori Solis ſupra noftram Horizontem. Hebdomada est
eollectio omnium dierum antiquiffima, qua: fibi præcipuo quo
dam iure vlndicat auctorem Deum. Nomen à Planetis habuere
finguli dies hebdomadam ſuum à dominio Planetarum ordinem 4
ª P A RA D. Circuit“, qui partem cæli cºnffiicuamnb incon/picxáfeparatmec
¿fi fenfibili: , mc rationalis Harman. - Ñ .;
X V.
. R r p L E x vulgò menſis distinguitur,Solaris,Lunaris, 8c- uilis. Diuidirur Lunaris in periodicumlfynodicum ôcillu
minationis. Vt triplex menfisjita-triplex annus estfiolaris, Luna
fis, 8c Ciuilis. Præter inltitutam à IuLCzfare Calendar¡j reforma- -
tionem, ante quam vix aliquid habet historia cerrum, neceffarja.
fuit rekormatio Calendarij Gregonana.
*’ P A R A D. Tam efl: cuiden: meridiano: magma’; eff: ¡Mahler, qui!»
eiuſdcm polar.
X V l.
NTER compoſiras periodos numeranrurCyclusLunaris, Solaris,
&aquí porro merhodoventum ſir ad notitiam Cycli Lunarjsz
quo deinde confilió fuerit Calippica periodos institura ; cul‘ in ei
peccatum ſit; quâ ratione conciliar¡ Lunaris annus cum Solari
queac; quo denique fundamento nitatur cyclus Solaris ,-&- alias
id genus quæltiones facilè (Clair erudita Mathematica; - M‘
z.- PAR .A ó. Demon-firm pote/i, fm) e]? patif in extremo ¡pin vnius
criada, Yt flama» quodlibet in longitudine ſupera. -
L . .., a
M)
k6 DE SPHQÁRA CAI-EST!.
XV I I.
N T E R periodos multiplicacas iam præcipuum haber nomeu
ac locum qu:: Iuliana dicitur ,;. excogitata non ita pridem
à Ioſepho Scaligero , que quatenus reſolui potest in tres ¡Ups,
è quorum multiplicarione componitur cyclos ,. nſon- {nedlo
crem historiæ claritatem affcrt : atque vt minimè neccflaria ſit,
negar¡ tamen quin ſi: commodiffima, non potest. - Ñ
P A RA D. -Impofflbile cfl* infinitnm, guia Poflibilezst infini-tum.
. . *t* .
. X V I l I.
YD E RA nec oriuntur nec occidunt , niſi quatenus ad ho-. 7
minem-referuntur. Dicuncur tamen reſpecta ad Solem- .ha
bito oriri 8C ,occidere intcrdum coſmicè , interdum acronycè;
dicuntur -_pr:eterea 6C oriri Ñ occidere heliacè. Luna veram
eclipſim patitur, Sol apparçntenl. Vix nobis eripere totum SO
lem Luna potest , potest tamen.
P A R A D. Nan est minor que term tribnitur à Capernico celerita, quin:
que i nobis ſic/lao cala.
XI X.
P RlMvM problema, Lucente Sole eius altitudineminuenire.
2.. Lucente Sole meridiañam lineam inuenire. 3. Ad diém -
datam inuenirein quo gradu Ecliptficæ verſetur Sol. 4. Inuenire
quis anni ;dies reſpondeat gradui in Eclipzica propoſito. 5. Dato
loco Solis &linea meridiana Poli eleuationem inueníre. 6. G10-
bum cælèstem artificialcm natural¡ analogum constituere.
P A R A D. Nmzquam terra Magix talefit è Sole , qtdvïſnb ixitio meüſi:
luxury.
. X X.
R o B L E MA 7. Lucente Sole inuenire qua: fit hora. 8. Stetlas
in cælo ope globi; dflignoſcere. 9. Data eleuatione Poli 6C loco
Solis arçum díumum ipſumque clima inuenire. Io. Dato loco So
li; declinationem eius inuenire , 8C amplitudinem orxiuam vcl oc
çlduam. n. Lunar ætatem inuenire. 12.. Festa omnia eidemheb
domadæ diei immobiliter affigere.
PA- RA n. Cel¡ ſim: in infinita-m zfiuffibiles, ſin¡ mm ſunt dintſièíles t):
, , , \s . l-
Top Related