ZİYA GÖKALP ORTAOKULU REHBERLİK SERVİSİ
ERGENLİK DÖNEMİ VE AİLE-GENÇ İLETİŞİMİ
REHBERLİK SERVİSİ1
Mehmet YAMANPsk. Dan. ve Rehber Öğretmen
ZİYA GÖKALP ORTAOKULU REHBERLİK SERVİSİ
ERGENLİK
Toplumdan topluma,
Devirden devire,
Kişiden kişiye,
Farklı özellikler gösterir.
Aynı toplumun çeşitli kesimlerinde bile bu farklılıklar söz konusudur.
2
ZİYA GÖKALP ORTAOKULU REHBERLİK SERVİSİ
ERGENLİĞİN TANIMI İnsanın içinde fırtınaların koptuğu
Sosyal
Psikolojik
Fiziksel değişimlerin bir arada yaşandığı
Çocuklukla erişkinlik arasında yer alan
Hızlı bir BÜYÜME, GELİŞME ve OLGUNLAŞMANIN olduğu
Gelecekteki yaşantıyı belirleyen dönem olarak tanımlayabiliriz.
3
ZİYA GÖKALP ORTAOKULU REHBERLİK SERVİSİ
ERGEN
BENCİLLİK
UYUM
ÇOCUKLUK
NEŞE
İSYAN ETME
İTEN
REDEDEN
4
DDDDDDD
YARDIMSEVERLİK
UYUMSUZLUK
CİDDİYET
KEDER
BOYUN EĞME
İSTEYEN
BEKLEYEN
ERGENİN PROBLEMLERİ
Fiziksel görünüş ve sağlık
Evde ve dışarıda toplumsal ilişkiler
Karşı cinsle olan ilişkiler
Okul ödevleri, gelecekle ilgili planlar
Cinsel ve törensel davranışlar
Mali durum5
ZİYA GÖKALP ORTAOKULU REHBERLİK SERVİSİ
ZİYA GÖKALP ORTAOKULU REHBERLİK SERVİSİ
ERGENLİK DÖNEMİNİN GENEL ÖZELLİKLERİ
Büyüme ve değişim evresidir.
Yeni arayışlar içinde olduğu bir çağdır. Kendini aramaktadır. Kendi kişiliğine çeki düzen vermeye çalışır.
6
ZİYA GÖKALP ORTAOKULU REHBERLİK SERVİSİ
ERGENLİK DÖNEMİNİN GENEL ÖZELLİKLERİ
Cinsel uyanışla birlikte yeni ruhsal özellikler ve davranışlar kendini gösterir.
Zor beğenen ve çabuk tepki gösteren bir genç olur.
7
ZİYA GÖKALP ORTAOKULU REHBERLİK SERVİSİ
ERGENLİK DÖNEMİNİN GENEL ÖZELLİKLERİ
Duyguları hızlı bir iniş çıkış gösterir.
Çabuk sevinir çabuk üzülür,Çabuk sinirlenir,Olur olmaz şeyleri sorun yapar. Tepkileri önceden kestirilemez olur. .
8
ZİYA GÖKALP ORTAOKULU REHBERLİK SERVİSİ
ERGENLİK DÖNEMİNİN GENEL ÖZELLİKLERİ
Derslere ilgisi azalmış, çalışma düzeni bozulmuştur.
İstekleri artmıştır.
Kendisine tanınan hakları yetersiz bulur.
Ana babanın uyarılarına birden tepki gösterir, ters yanıtlar verir.
9
ZİYA GÖKALP ORTAOKULU REHBERLİK SERVİSİ
ERGENLİK DÖNEMİNİN GENEL ÖZELLİKLERİ
Bağımsızlık çağıdır
Evde pek durmak istemez
Dönüş saatine aldırmaz
Yemeğe geç kalır
Gece dışarı çıkmak ister
Evde oturmak ona işkence gibi gelir
10
ZİYA GÖKALP ORTAOKULU REHBERLİK SERVİSİ
ERGENLİK DÖNEMİNİN GENEL ÖZELLİKLERİ
Ana-babasını eleştirir
Öğütlerle davranışlar arasındaki tutarsızlığı yüze vurur.
Ana-babasının hoşuna gitmeyecek davranışlarda bulunur.
Ana- babasına karşı çıkmış olmak için karşı çıkar.
Saçma da olsa bazı fikirleri savunmaktan zevk alır.
11
ZİYA GÖKALP ORTAOKULU REHBERLİK SERVİSİ
ERGENLİK DÖNEMİNİN GENEL ÖZELLİKLERİ
Dağınık ve savruk olur.
Sık sık bir şeyler devirip kırar, sakarlardır.
Oburlaşır, durmadan bir şeyler atıştırırlar.
12
ZİYA GÖKALP ORTAOKULU REHBERLİK SERVİSİ
ERGENLİK DÖNEMİNİN GENEL ÖZELLİKLERİ
Kendisini arkadaşlarıyla karşılaştırır, gruplaşmalar olur.
Ana, babasından değişik olma çabası onu boşluğa itmiştir. Bu boşluğu arkadaşlarıyla doldurmak ister.
Argo konuşur, kendine dert ortağı ve sırdaş seçer.
Grup dışına itilmemek için kendisine aykırı davranışlarda bulunur.
13
ZİYA GÖKALP ORTAOKULU REHBERLİK SERVİSİ
ERGENLİK DÖNEMİNİN GENEL ÖZELLİKLERİ
Hayranlık ve tutkuların bol olduğu dönemdir
İlgileri artmış gelgeç hevesleri çoğalmıştır.
İdealler geliştirir ,kendilerine bir rol-model seçerler- öğretmen, sporcu, bir şarkıcı gibi.
Kahramanlarına yada idollerine benzemek isterler, odasına, eşyalarına resimlerini, posterlerini asar.
Duvarlara astığı renkli resimlere ve posterlere karışılmasını istemez. Gürültülü müziğe bayılır.
14
ZİYA GÖKALP ORTAOKULU REHBERLİK SERVİSİ
ERGENLİK DÖNEMİNİN GENEL ÖZELLİKLERİ
Günlük tutmaya başlar. Şiir ve öykü yazmaya özenir. Kendinden habersiz yazdıklarının okunmasına büyük tepkiler gösterir.
15
ZİYA GÖKALP ORTAOKULU REHBERLİK SERVİSİ
ERGENLİK DÖNEMİNİN GENEL ÖZELLİKLERİ
Toplumsal olaylara ve politikaya ilgi artar.
Kulaktan dolma ya da ödünç alınmış düşünceler savunulur.
Büyüklerle tartışmaya girişir.
Özet düşüncelere sahip olurlar.
16
ZİYA GÖKALP ORTAOKULU REHBERLİK SERVİSİ
ERGENLİK DÖNEMİNDE DAVRANIŞ BOZUKLUKLARI
Kaygılar
Depresyon
İntihar davranışı-teşebbüsü
17
ZİYA GÖKALP ORTAOKULU REHBERLİK SERVİSİ
YEME BOZUKLUKLARI
Aşırı kilo kaybı,
Aşırı yeme ve kusma,
Vücut ağırlığı ile ilgili algıda bozukluk
18
ZİYA GÖKALP ORTAOKULU REHBERLİK SERVİSİ
ERGENLİK DÖNEMİNDE DAVRANIŞ BOZUKLUKLARI
Saldırganlık,
Aşırı uygunsuz ve toplumsal normlarla uyuşmayan hareketler,
Toplumsal ilişkilerden geri çekilme
Kişisel bakımda düşme,
19
ZİYA GÖKALP ORTAOKULU REHBERLİK SERVİSİ
SUÇ VE ŞİDDETE EĞİLİM Çocuklukta ihmal edilen,
Aşırı katı veya dengesiz,
Fiziksel cezalandırmaya- dayağa dayalı yetişen,
Ana-baba-çocuk ilişkisinde karşılıklı düşmanlığın yaşandığı,
Aile kaynaşmasının yok olduğu,
Ana-babanın ilgisizliği,
Ana-babanın çocuğu reddi
durumlarında
ortaya çıkabilir.
20
ZİYA GÖKALP ORTAOKULU REHBERLİK SERVİSİ
ERGENLİĞİN SONLANMASI Dengeliliğin artması
Problemleri karşılama yöntemleri
Yetişkinlerin müdahalelerinde azalma
Duygusal sakinliğin artması
Gerçekçiliğin artması
Olgunluk sembollerine karşı ilgi
Topluma karşı sorumlu bir davranış kazanmayı istemek ve buna ulaşmak
21
ZİYA GÖKALP ORTAOKULU REHBERLİK SERVİSİ
ERGENLİĞİN SONLANMASI Evlilik ve aile hayatına hazırlanması
Bilimsel bir dünyaya ayak uyduracak değerleri geliştirmesi
Kişinin kendi fizik yapısını, erkek ya da kadın cinsel rolünü kabul etmesi bu role uygun davranış geliştirmesi
Ana babasından ve diğer yetişkinlerden duygusal olarak kopup bağımsızlığını kazanması
22
ZİYA GÖKALP ORTAOKULU REHBERLİK SERVİSİ
ERGENLİĞİN SONLANMASI Bir meslek seçebilmesi
Toplumsal yetişkin bir birey olabilmek için gerekli bilgi ve yetenekleri kazanması
Duygusal bağımsızlığı kazanma ve kendisi ile ilgili önemli kararları kendi başına verebilmesi,
23
ZİYA GÖKALP ORTAOKULU REHBERLİK SERVİSİ
ERGENLİĞİN SONLANMASI Arkadaş ilişkilerinde kabul görmesi
Arkadaşlık becerileri, işbirliği, liderlik yeteneklerini geliştirebilmesi,
Çatışan değerleri uzlaştırma ve kendi yaşına özgü bir yaşam felsefesi geliştirebilmesi,
24
ZİYA GÖKALP ORTAOKULU REHBERLİK SERVİSİ
ERGENLİK DÖNEMİYLE BAŞ ETME
Ana baba olarak ana görevimiz, çocuklarımızı bağımsız, verimli ve sorumlu bir şekilde yaşayabilecek duruma getirmek olmalıdır.
25
ZİYA GÖKALP ORTAOKULU REHBERLİK SERVİSİ
AİLELERİN ERGENLİK DÖNEMİYLE BAŞETME YOLLARI
Ailelerin baş etme hazırlıklarına ERKEN başlaması, çocukları ve
kendileri için en iyi yoldur.
26
ZİYA GÖKALP ORTAOKULU REHBERLİK SERVİSİ
AİLELERİN ERGENLİK DÖNEMİYLE BAŞETME YOLLARI
Bebeklik döneminden itibaren
-sağlıklı,
-karşılıklı sevgi ve saygıya dayalı
-tutarlı
ilişkiyle yetişen gençlerde
ERGENLİK DAHA RAHAT YAŞANIR...
27
ZİYA GÖKALP ORTAOKULU REHBERLİK SERVİSİ
Bu konularda önceden bilgi sahibi olma tıpkı AŞI gibi, koruyucu ve rahatlatıcı olur.
28
ZİYA GÖKALP ORTAOKULU REHBERLİK SERVİSİ
AİLELERİN ERGENLİK DÖNEMİYLE BAŞETME YOLLARI
Çocuğun doğumundan itibaren ilişkiye zaman ayrılması sağlıklı iletişim için önemlidir.
29
ZİYA GÖKALP ORTAOKULU REHBERLİK SERVİSİ
SORUNLARA YAKLAŞIM Sorunlara ortaklaşa yaklaşınız.
Diyalog kurmada istekli olunuz
Diyalogu siz başlatın.
Objektif olun,
Ergenin gözüyle görmeye çalışın.
30
ZİYA GÖKALP ORTAOKULU REHBERLİK SERVİSİ
UNUTMAYINIZ;
İyi tarafları hatırınızda kalsa da, sizlerde aynı sorunları yaşamışsınızdır. Bunu düşünerek iki kuşağın düşüncelerini
birleştirmek için çaba harcayınız.
31
ZİYA GÖKALP ORTAOKULU REHBERLİK SERVİSİ
BEN SENİN YAŞINDAYKEN.... “Ben senin yaşındayken”diye başlayan ve kendinizi öven konuşma
biçiminden sakınmalısınız.
Gerçekçi olmaya özel çaba sarf ediniz. Genç için yetişkinleri kendi yaşlarında ve sürekli çalışkan, başarılı, düşünceli, saygılı, anlayışlı, çok sevilen,her türlü kusurdan uzak !!!! bir kişi olarak düşünmek oldukça zordur.
32
ZİYA GÖKALP ORTAOKULU REHBERLİK SERVİSİ
AİLELERİN ERGENLİK DÖNEMİYLE BAŞETME YOLLARI
Ergenlik dönemi özellikleri hakkında bilgilenin ve bu bilgilerinizi çocuklarınızla paylaşın.
33
ZİYA GÖKALP ORTAOKULU REHBERLİK SERVİSİ
DİSİPLİN Sınırları ve özgürlükleri hakkında çocuğunuza bilgi verin.
Yaşlarına uygun,yeteri kadar özgürlük sağlamak, gelişmelerini olumlu yönde destekleyecektir.
Onlara nefes alma imkanı tanıyın.
Severken boğmayın.
34
ZİYA GÖKALP ORTAOKULU REHBERLİK SERVİSİ
DENETİM Sürekli denetim altında tutmayın.Bunu isteseniz de
başaramazsınız.
Kendisine güvendiğinizi samimi olarak ve davranışlarınızla gösteriniz.
Yapacağı yanlış bir davranışın, her şeyden önce kendi kişiliğine saygısızlık olacağı temasını işleyiniz.
Otokontrolün gelişmesi için ailede ve toplumda bazı sorumluluklar verin.
35
ZİYA GÖKALP ORTAOKULU REHBERLİK SERVİSİ
GÖRÜŞLERİNİ ALMA Ailede herhangi bir sorun olduğunda gencin de görüşlerini alınız.
Onu
aile içi sevinçlerden ve üzüntülerden ne kadar soyutlarsanız, o kadar
yetişkinlikten uzaklaştırırsınız.
36
ZİYA GÖKALP ORTAOKULU REHBERLİK SERVİSİ
SEVGİ Anlamı bilinen ve yerinde kullanılan “SEVGİ İLACI” gerçekten
birçok sorunun çözümünde çok etkilidir.
Sevginizi gizlemeyin.
“İçinden sevmek” şeklinde bir sevgi türü yoktur.
Sevgi saydam olmalıdır.
37
ZİYA GÖKALP ORTAOKULU REHBERLİK SERVİSİ
SEVGİ
Sevgi ön şartlı ve koşullu olmaz
Sevgi şartsız olduğu zaman anlam taşır.
Sevgi ekmek , su ve hava gibi temel ihtiyaçlardan birisidir.
38
ZİYA GÖKALP ORTAOKULU REHBERLİK SERVİSİ
SEVGİ
Sevginin en anlamlı ifadelerinden birisi hoşgörüdür.
Gencin kendisini tanıyıp,yeteneklerini geliştirmesine yardım eder.
39
ZİYA GÖKALP ORTAOKULU REHBERLİK SERVİSİ
İLETİŞİM Çocuklar ve gençler sizin söylediklerinize değil, yaptıklarınıza dikkat
eder.
Bu açıdan kuru kuruya nasihat eden bir anlayışı benimsemeyin.
Onu duyun,dinleyin ne dediğini anlamaya çalışın.
40
ZİYA GÖKALP ORTAOKULU REHBERLİK SERVİSİ
İLETİŞİM
Mutsuz ve üzgün olduklarında bile, sizlerle konuşmalarını yüreklendirecek ilişki tarzı geliştirin
41
ZİYA GÖKALP ORTAOKULU REHBERLİK SERVİSİ
İLETİŞİM
Ergenin sağlıklı eğitimi ancak okul ile ailenin iletişimi ile gerçekleşir.
Tek başına okul ya da tek başına aile onun eğitiminden istediği sonucu alamaz.
Okul başta olmak üzere her türlü sosyal kuruma sorumluluk düşmekte.
Ancak en büyük pay yine aileye düşmektedir.
42
ZİYA GÖKALP ORTAOKULU REHBERLİK SERVİSİ
ÖZELLİK
Özel hayatına kesinlikle saygı gösteriniz. Örneğin kapısını vurmadan odasına girmeyiniz.
Ona gelen bir mektubu açmayınız. Günlüğünü karıştırmayınız.
Bazen günlük en iyi arkadaş olabilir. Yaşadıklarını yazdıkça rahatlarlar.
İleride bu anılara, tıpkı çocukluk resimlerine
baktığı zaman gibi gülümseyerek bakacak ve hatırlayacaktır.
43
ZİYA GÖKALP ORTAOKULU REHBERLİK SERVİSİ
AİLELERİN ERGENLİK DÖNEMİYLE BAŞETME YOLLARI
Ondan kesinlikle mükemmel olmasını beklemeyiniz .
Ufak tefek hataları görmezden geliniz.
Onu iyi komşu çocukları ile kıyaslamayınız.
Tenkitte cömert olduğunuz kadar övgüde ve takdirde de cömert olunuz.”
44
ZİYA GÖKALP ORTAOKULU REHBERLİK SERVİSİ
AİLELERİN ERGENLİK DÖNEMİYLE BAŞETME YOLLARI
Gence bir davranışı öğretmenin en iyi yolu ondan beklediklerimizi ona vermektir .
45
ZİYA GÖKALP ORTAOKULU REHBERLİK SERVİSİ
AİLELERİN ERGENLİK DÖNEMİYLE BAŞETME YOLLARI
Kesin ama adil olmalı,
Onların haklarına saygılı olmayı onların bize saygısından önde tutmalıyız .
46
ZİYA GÖKALP ORTAOKULU REHBERLİK SERVİSİ
AİLELERİN ERGENLİK DÖNEMİYLE BAŞETME YOLLARI
Ona çok kızdığınızda hemen bağırıp cezalandırmayın
Kızdığınızda derin derin soluk alın ya da koşun, bisiklete binin...
Rahatlayın. Bir şekilde enerji harcayın,çünkü enerji harcamak içimizdeki duyguları atmaya yardım eder.
Olaylar henüz sıcakken doğru düşünemeyebiliriz
47
ZİYA GÖKALP ORTAOKULU REHBERLİK SERVİSİ
AİLELERİN ERGENLİK DÖNEMİYLE BAŞETME YOLLARI
Yetişkinler bile bir problemle karşılaştığında sağduyulu ve sakin davranmakta zorlanırlar,
Bizim yapamadıklarımızı ergenden beklememeliyiz.
48
ZİYA GÖKALP ORTAOKULU REHBERLİK SERVİSİ
BEN ERGENİM
Geliştirebileceğim yeteneklerim var,
Hatalarımı görebileceğim algılarım,
Onları düzeltebileceğim aklım.
Enerji doluyum,
Kendimi en yalnız hissettiğimde bile
Yanımda ben varım.
49
ZİYA GÖKALP ORTAOKULU REHBERLİK SERVİSİ
BEN ERGENİM
Şu an yaşadığım güçlükler ,
Geleceğe yatırım,
Kendimi ve olanaklarımı geliştirme yolundaki
İnancım bana hep destek.
50
ZİYA GÖKALP ORTAOKULU REHBERLİK SERVİSİ
BEN ERGENİMEvet bunlarla beraber ;
Yüzümde sivilcelerim olabilir,
Elimin kolumun sürekli büyümesine alışamadım,
Kararsızlık yaşadığım anlar olabiliyor,
Ani tepkiler veriyorum,
Eleştiriden pek hoşlanmadığımda oluyor,
51
ZİYA GÖKALP ORTAOKULU REHBERLİK SERVİSİ
BEN ERGENİM
Ama gelişiyorum
Kendime yardım etmeliyim
Kendi kendime konuşurum
İyi bir şeyler olduğunda kendimi ödüllendiririm
Hata pek yapmam ama yapınca da uzun uzun düşünmem
52
ZİYA GÖKALP ORTAOKULU REHBERLİK SERVİSİ
BEN ERGENİMBazen kendime mükemmel biri gibi gelirim
Bazen de çok berbat göründüğümü düşünürüm
Başkalarına hoş görünmek
Benim için önemlidir
Kendime güvenirim
İstersem aşamayacağım güçlük yoktur.
Artık çocuk değilim, GENCİM. 53
ZİYA GÖKALP ORTAOKULU REHBERLİK SERVİSİ54
Top Related