EKO205: Mikroiktisat
Ders 14
Tekel Gücü ve Fiyatlandırma
Bölüm 8 EKO 208: Mikro İktisat Bölüm 8 Tekel Gücü Durumunda Fiyatlandırma Slide 2
Tartışılacak Konular
Tüketici Rantını Ele Geçirme (rant kollama)
Fiyat Farklılaştırması (Price Discrimination)
Dönemler arası fiyat farklılaştırması ve Peak-Load Pricing
Bölüm 8 EKO 208: Mikro İktisat Bölüm 8 Tekel Gücü Durumunda Fiyatlandırma Slide 3
Tartışılacak Konular
İki taraflı tarife (Two-Part Tariff)
Çapraz satış (Bundling)
Reklam (Advertising)
Bölüm 8 EKO 208: Mikro İktisat Bölüm 8 Tekel Gücü Durumunda Fiyatlandırma Slide 4
Giriş
Tekel gücü yokken (tam rekabet koşullarında) fiyatlandırma arz ve talep güçlerince belirlenir.
Bireysel olarak üretici piyasanın durumunu tahmin edebilmesi ve üretimin (maliyetler) yönetimine odaklanarak karlarını maksimize etmesi gerekir.
Bölüm 8 EKO 208: Mikro İktisat Bölüm 8 Tekel Gücü Durumunda Fiyatlandırma Slide 5
Giriş
Tekel gücü olması durumunda (aksak rekabet; imperfect competition) üretici sadece üretimin (maliyet) yönetimiyle ilgilenmekle kalmaz, ürettiği ürüne olan talebin özellikleri hakkında ayrıntılı bilgilere sahip olması gerekir.
Bölüm 8 EKO 208: Mikro İktisat Bölüm 8 Tekel Gücü Durumunda Fiyatlandırma Slide 6
Tüketici Rantını Ele Geçirme
Miktar
$/Q
D
MR
Pmax
MC Fiyat P*,düzeyinin üzerineçıkarsa firmanın satışları
düşer ve kar kaybına uğrar.
PC
PC tam rekabet koşullarındaortaya çıkan dengedir
A
P*
Q*
P1
0 ile Q* arasında tüketicilerP*- düzeyinden daha çok öderler
-tüketici rantı (A).
B
P2
Q*,düzeyini aşan üretimdüzeylerinde, ancak fiyatlar düşerse tüketici rantı(B) elde
edilir.
Bölüm 8 EKO 208: Mikro İktisat Bölüm 8 Tekel Gücü Durumunda Fiyatlandırma Slide 7
Tüketici Rantını Ele Geçirme
•P*Q*: denge P ve Q @ MC=MR•A: fiyat P* iken tüketici rantı•B: P>MC ve tüketici daha düşük fiyattan alabiliyor•P1: daha satış ve kar•P2 : satış artıyor, gelir ve kar düşüyor•PC: tam rekabet dengesi
Miktar
$/Q
D
MR
Pmax
MCPC
A
P*
Q*
P1
B
P2
Bölüm 8 EKO 208: Mikro İktisat Bölüm 8 Tekel Gücü Durumunda Fiyatlandırma Slide 8
Tüketici Rantını Ele Geçirme
Miktar
$/Q
D
MR
Pmax
MCPC
A
P*
Q*
P1
B
P2
SoruFirma A’daki tüketici rantını ele geçirip karlı bir biçimde
B’de satış yapabilir mi?
Yanıt evetFiyat farklılaştırması
İki taraflı tarifelerÇapraz Satış
Bölüm 8 EKO 208: Mikro İktisat Bölüm 8 Tekel Gücü Durumunda Fiyatlandırma Slide 9
Tüketici Rantını Ele Geçirme
Fiyat Farklılaştırması (Price discrimination) benzer veya aynı ürünleri farklı tüketicilere farklı fiyatlardan satmaktır.
Bölüm 8 EKO 208: Mikro İktisat Bölüm 8 Tekel Gücü Durumunda Fiyatlandırma Slide 10
Fiyat Farklılaştırması
Birinci Derece Fiyat FarklılaştırmasıHer bir tüketiciye farklı bir fiyat
uygulanabiliyorsa, başka bir değişle tüketicilerin ödemeye razı oldukları maksimum fiyatla (reservation price) satış yapılıyorsa birinci derece fiyat farklılaştırması söz konusudur.
Bölüm 8 EKO 208: Mikro İktisat Bölüm 8 Tekel Gücü Durumunda Fiyatlandırma Slide 11
P*
Q*
Fiyat farklılaştırması yoksa,çıktı Q* ve fiyat P*.
Kar sarı renkte verilen ve Değişen MC ve MR arasıdır.
Tam Fiyat Farklılaştırmasından (Birinci Derece) Kazanılan Ek Karlar
Miktar
$/Q Pmax
Tam fiyat farklılaştırması ileher tüketici ödemeye razı
olacağı en yüksek fiyatı öder.
Tüketici rantıP* denge fiyatının üstünde ve talep eğrisinin
altında kalan alandır.
D = AR
MR
MC
ÇıktıQ** düzeyine yükselir ve fiyatPC düzeyine; MC = MR = AR = D olduğunoktaya gelir. Karlar eski MR eğrisininüzerinde ve D eğrisinin altında (aynı
zamanda MC eğrisinin üzerinde) kalan mor renkli alan kadar artmıştır.
Q**
PC
Bölüm 8 EKO 208: Mikro İktisat Bölüm 8 Tekel Gücü Durumunda Fiyatlandırma Slide 12
P*
Q*
Tek fiyat (P*) uygulandığındatüketici rantı.
Tek fiyat (P*) uygulandığındadeğişen karlar.
Tam fiyat farklılaştırmasındankaynaklanan ek karlar
Miktar
$/Q Pmax
D = AR
MR
MC
Q**
PC
Mükemmel farklılaştırma ile,• Her tüketici ödemeye razı olduğu en yüksek fiyatı öder•Karlar yükselir
Tam Fiyat Farklılaştırmasından (Birinci Derece) Kazanılan Ek Karlar
Bölüm 8 EKO 208: Mikro İktisat Bölüm 8 Tekel Gücü Durumunda Fiyatlandırma Slide 13
Soru: Üreticiler birinci derece fiyat farklılaştırmasını
neden uygulamada zorluklarla karşılaşırlar?
Yanıt:
1) Çok sayıda tüketici olduğu için pratik değildir
2) Her tüketici için ödemeye razı olduğu en yüksek fiyatı (reservation price) tahmin etmek imkansızdır
Tam Fiyat Farklılaştırmasından (Birinci Derece) Kazanılan Ek Karlar
Bölüm 8 EKO 208: Mikro İktisat Bölüm 8 Tekel Gücü Durumunda Fiyatlandırma Slide 14
Fiyat Farklılaştırması
Birinci Derece Fiyat FarklılaştırmasıModel belli ölçülerde fiyat farklılaştırmasına
gitmenin sağlayabileceği potansiyel kar artışlarını göstermektedir.
Bölüm 8 EKO 208: Mikro İktisat Bölüm 8 Tekel Gücü Durumunda Fiyatlandırma Slide 15
Fiyat Farklılaştırması
Birinci Derece Fiyat FarklılaştırmasıGerçek hayatta mükemmel fiyat
farklılaştırması sağlanamaz. Ancak belli derecelerde farklı fiyatlar uygulanabilir. Örnekler:
Avukatlar, hekimler, muhasebecilerÖzel Okullar ve Üniversiteler
Bölüm 8 EKO 208: Mikro İktisat Bölüm 8 Tekel Gücü Durumunda Fiyatlandırma Slide 16
Birinci Derece Fiyat Faklılaştırması
Miktar
D
MR
MC
$/Q
P2
P3
P*4
P5
P6
P1
Tek fiyat P*4, yerine altı farklı fiyatuygulanmış ve kar artmıştır.
Q
İkinci Derece Fiyat Farklılaştırması
Miktar
$/Q
D
MR
MC
AC
P0
Q0
Tek fiyat uygulandığında: P = P0 ve Q = Q0. 2. Derece fiyat
farklılaştırması durumunda üç fiyat P1, P2, ve P3. ortaya çıkmaktadır(ör. Elektrik, ev, tarım, sanayi)
P1
Q1
1. blok
P2
Q2
P3
Q3
2. blok 3. blok
İkinci-derece fiyat farklılaştırmasıtüketilen miktarın büyüklüğünebağlı olarak yapılır. (grup, blok)
İkinci Derece Fiyat Farklılaştırması
Miktar
$/Q
D
MR
MC
AC
P0
Q0
P1
Q1
1. blok
P2
Q2
P3
Q3
2. blok 3. blok
Ölçek Ekonomileri:•Tüketici refahının artmasına•Daha yüksek karlara olanak verebilir.
Bölüm 8 EKO 208: Mikro İktisat Bölüm 8 Tekel Gücü Durumunda Fiyatlandırma Slide 19
Fiyat Farklılaştırması
Üçüncü Derece Fiyat Farklılaştırması
1) Pazarı iki gruba ayırır.
2) Her grubun kendi talep eğrisi mevcuttur.
Bölüm 8 EKO 208: Mikro İktisat Bölüm 8 Tekel Gücü Durumunda Fiyatlandırma Slide 20
Fiyat Farklılaştırması
Üçüncü Derece Fiyat Farklılaştırması
3) En yaygın kullanılan fiyat farklılaştırması türüdür.
Örnekler: havayolu şirketleri, öğrencilere ve emeklilere sağlanan indirimler vs.
Bölüm 8 EKO 208: Mikro İktisat Bölüm 8 Tekel Gücü Durumunda Fiyatlandırma Slide 21
Fiyat Farklılaştırması
Üçüncü Derece Fiyat Farklılaştırması
4) Üçüncü derece fiyat farklılaştırmasının uygulanabilmesi için piyasanın iki farklı gruba bölünebilmesi ve her bir grubun talep esnekliklerinin farklı olması gerekir. (ör. İş için uçanlar ile tatil amacıyla uçanlar)
Bölüm 8 EKO 208: Mikro İktisat Bölüm 8 Tekel Gücü Durumunda Fiyatlandırma Slide 22
Fiyat Farklılaştırması
Üçüncü Derece Fiyat FarklılaştırmasıAmaçlar
MR1 = MR2
MC1 = MR1 ve MC2 = MR2
MR1 = MR2 = MC
Bölüm 8 EKO 208: Mikro İktisat Bölüm 8 Tekel Gücü Durumunda Fiyatlandırma Slide 23
Fiyat Farklılaştırması
Üçüncü Derece Fiyat Farklılaştırması
P1: birinci gruba uygulanan fiyat
P2: ikinci gruba uygulanan fiyat
C(Qr) = toplam maliyet QT = Q1 + Q2
Kar ( ) = P1Q1 + P2Q2 - C(Qr)
Bölüm 8 EKO 208: Mikro İktisat Bölüm 8 Tekel Gücü Durumunda Fiyatlandırma Slide 24
Fiyat Farklılaştırması
Üçüncü Derece Fiyat Farklılaştırması1. gruba satışlar için yavaşça
arttırılırsa
0(
11
)11
1
Q
C
Q
QP
Q
MCQ
CMR
Q
QP
11
1
11 )(
Bölüm 8 EKO 208: Mikro İktisat Bölüm 8 Tekel Gücü Durumunda Fiyatlandırma Slide 25
Fiyat Farklılaştırması
Üçüncü Derece Fiyat Farklılaştırması
İkinci gruptaki tüketiciler: MR2 = MC
MR1 = MR2 = MC
Bölüm 8 EKO 208: Mikro İktisat Bölüm 8 Tekel Gücü Durumunda Fiyatlandırma Slide 26
Fiyat Farklılaştırması
Üçüncü Derece Fiyat FarklılaştırmasıGöreli fiyatların belirlenmesi (formülü
hatırlayalım)
)11()11(
11
222111 EPMREPMR
EPMR d
Bölüm 8 EKO 208: Mikro İktisat Bölüm 8 Tekel Gücü Durumunda Fiyatlandırma Slide 27
Fiyat Farklılaştırması
Üçüncü Derece Fiyat Farklılaştırması Göreli fiyatların belirlenmesi
Fiyatlandırma: düşük talep esnekliğine sahip gruba daha yüksek bir fiyatla satış yapılır.
)11(
)11( :ve
1
2
2
1
E
E
P
P
Bölüm 8 EKO 208: Mikro İktisat Bölüm 8 Tekel Gücü Durumunda Fiyatlandırma Slide 28
Fiyat Farklılaştırması
Üçüncü Derece Fiyat Farklılaştırması
Örnek: E1 = -2 & E2 = -4
P1 en az P2 ‘nin 1,5 katıdır.
5.12143)211(
)411(
2
1
P
P
Bölüm 8 EKO 208: Mikro İktisat Bölüm 8 Tekel Gücü Durumunda Fiyatlandırma Slide 29
Üçüncü Derece Fiyat Farklılaştırması
Miktar
D2 = AR2
MR2
$/Q
D1 = AR1MR1
Tüketiciler 2 gruba bölünür, veher bir grup farklı talep eğrisine
sahiptir.
MRT
MRT = MR1 + MR2
Bölüm 8 EKO 208: Mikro İktisat Bölüm 8 Tekel Gücü Durumunda Fiyatlandırma Slide 30
Üçüncü Derece Fiyat Farklılaştırması
Miktar
D2 = AR2
MR2
$/Q
D1 = AR1MR1
MRT
MC
Q2
P2
QT
•QT: MC = MRT
•1. Grup: P1Q1 ; daha esnek•2. Grup: P2Q2; daha katı•MR1 = MR2 = MC•QT control MC
Q1
P1
Q1 ve P1 de MC = MR1
Bölüm 8 EKO 208: Mikro İktisat Bölüm 8 Tekel Gücü Durumunda Fiyatlandırma Slide 31
Küçük Pazara Satış Yapmama
Üçüncü derece fiyat farklılaştırması uygulanabilir olsa bile, her iki gruba satış yapmak, marjinal
maliyet artıyorsa karlı olmayabilir.
Bölüm 8 EKO 208: Mikro İktisat Bölüm 8 Tekel Gücü Durumunda Fiyatlandırma Slide 32
Küçük Gruba Satış Yapılmaması
Miktar
D2
MR2
$/Q
MC
D1
MR1 Q*
P*
1. Grup, talep D1, iken fiyat farklılaştırmasına gitmek
karlı olmayabilir.
Bölüm 8 EKO 208: Mikro İktisat Bölüm 8 Tekel Gücü Durumunda Fiyatlandırma Slide 33
Kupon ve İndirim (Coupons and Rebates)
Talep esnekliği daha yüksek olan tüketiciler (talep esnekliği düşük olanlara kıyasla) kupon/iskonto olayını daha çok kullanma eğilimi taşırlar.
Kupon ve indirim programları firmalara fiyat farklılaştırmasına gitme şansı verirler.
Fiyat FarklılaştırmasıFiyat Farklılaştırması
Bölüm 8 EKO 208: Mikro İktisat Bölüm 8 Tekel Gücü Durumunda Fiyatlandırma Slide 34
Kupon Toplayanlar ile Toplamayanların Talep (fiyat) Esneklikleri
Tuvalet Kağıdı -0.60 -0.66
Giyim/Kuşam -0.71 -0.96
Şampuan -0.84 -1.04
Peynir/Zeytin -1.22 -1.32
Fast Food -0.88 -1.09
Kek/Pasta -0.21 -0.43
Fiyat Esnekliği
Ürün Kullanmayanlar Kullananlar
Bölüm 8 EKO 208: Mikro İktisat Bölüm 8 Tekel Gücü Durumunda Fiyatlandırma Slide 35
Jelatin -0.97 -1.25
Soslar -1.65 -1.81
Çorba -1.05 -1.22
Hot dogs -0.59 -0.77
Fiyat Esnekliği
Ürünler Kullanmayan Kullanan
Kupon Toplayanlar ile Toplamayanların Talep (fiyat) Esneklikleri
Bölüm 8 EKO 208: Mikro İktisat Bölüm 8 Tekel Gücü Durumunda Fiyatlandırma Slide 36
Havayolu Şirketlerinde Fiyatlar
Esnekliklerin farklı olması, farklı tüketicilere farklı fiyatlar uygulanabilmesine olanak verir.
İş için seyahat edenler daha az seçeneğe sahip olduklarından; talep esneklikleri daha katıdır.
Diğer yolcular ise daha çok esnekliğe sahip ve talep esneklikleri yüksektir.
Bölüm 8 EKO 208: Mikro İktisat Bölüm 8 Tekel Gücü Durumunda Fiyatlandırma Slide 37
Havayolu Şirketlerinin Fiyatlandırmasına Örnek
Fiyat -0.3 -0.4 -0.9
Gelir 1.2 1.2 1.8
Ücret KategorisiEsneklik First-Class Economy İndirimli
Bölüm 8 EKO 208: Mikro İktisat Bölüm 8 Tekel Gücü Durumunda Fiyatlandırma Slide 38
Havayolu Ücretleri
Havayolu firmaları biletlere değişik kısıtlamalar getirerek piyasayı bölümlemektedirler.Pahalı olmayan: haber verilecek, hafta
sonu kalınacak, geri ödeme yok
En pahalısı: kısıtlama yok
Bölüm 8 EKO 208: Mikro İktisat Bölüm 8 Tekel Gücü Durumunda Fiyatlandırma Slide 39
Dönemler Arası Fiyat Farklılaştırması ve Peak-Load Fiyatlandırma
Piyasayı Zaman Dilimine Göre BölmeÜrün ilk piyasaya çıktığında, talep esnek
değildir:KitapSinemaBilgisayar
Bölüm 8 EKO 208: Mikro İktisat Bölüm 8 Tekel Gücü Durumunda Fiyatlandırma Slide 40
Piyasayı Zaman Dilimine Göre BölmeBu piyasa elde edebileceği maksimum karı
elde edince, firmalar fiyatı düşürüp daha geniş bir kitleye (talep esnekliği daha yüksek) hitap etmeyi tercih ederler.
Kitabın daha ucuz baskısıSinema günleri İndirimli bilgisayar kampanyaları
Dönemler Arası Fiyat Farklılaştırması ve Peak-Load Fiyatlandırma
Bölüm 8 EKO 208: Mikro İktisat Bölüm 8 Tekel Gücü Durumunda Fiyatlandırma Slide 41
Piyasayı Zaman Dilimine Göre Bölme
Miktar
AC = MC
$/Q
Zaman içinde, talep daha esnekhale gelir ve fiyat daha genişkitlelere hitap edecek düzeye
düşer.
Q2
MR2
D2 = AR2
P2
D1 = AR1MR1
P1
Q1
Tüketiciler zaman içinde gruplara ayrılmış olur.
Başlangıçta, talep oldukça katı ve fiyat P1 düzeyinde
oluşur.
Bölüm 8 EKO 208: Mikro İktisat Bölüm 8 Tekel Gücü Durumunda Fiyatlandırma Slide 42
Belli dönemlerde belli ürünlere olan talep tavan yapabilir.Trafiğin yoğun olduğu saatler
Yazın Sıcak Günlerinde Elektrik Talebi
Hafta Sonları Kayak Rezervasyonları
Dönemler Arası Farklılaştırma ve Peak-Load Pricing
Peak-Load PricingPeak-Load Pricing
Bölüm 8 EKO 208: Mikro İktisat Bölüm 8 Tekel Gücü Durumunda Fiyatlandırma Slide 43
Kapasite kısıtları da marjinal maliyetleri (MC) yükseltir.
Artan MR ve MC daha yüksek fiyat anlamına gelir.
Peak-Load PricingPeak-Load Pricing
Dönemler Arası Farklılaştırma ve Peak-Load Pricing
Bölüm 8 EKO 208: Mikro İktisat Bölüm 8 Tekel Gücü Durumunda Fiyatlandırma Slide 44
Her bir piyasa için marjinal hasıla (MR) eşit değildir çünkü bir piyasa diğerini etkilememektedir.
Peak-Load PricingPeak-Load Pricing
Dönemler Arası Farklılaştırma ve Peak-Load Pricing
Bölüm 8 EKO 208: Mikro İktisat Bölüm 8 Tekel Gücü Durumunda Fiyatlandırma Slide 45
MR1
D1 = AR1
MC
P1
Q1
Peak-load price = P1 .
Peak-Load Pricing
Miktar
$/Q
MR2
D2 = AR2
Off- load price = P2 .
Q2
P2
Bölüm 8 EKO 208: Mikro İktisat Bölüm 8 Tekel Gücü Durumunda Fiyatlandırma Slide 46
İki Taraflı Tarife
Bazı ürünleri ve hizmetleri satın almak iki karara bağlı olabilir; dolayısıyla iki fiyat söz konusu olur.
Bölüm 8 EKO 208: Mikro İktisat Bölüm 8 Tekel Gücü Durumunda Fiyatlandırma Slide 47
İki Taraflı Tarif (Two-Part Tariff)
Örnekler:
1) LunaparkParka giriş ücretiÇarpışan oto vs. için ayrı ödeme
2) Tenis KulübüÜyelik ücretiOynamak için ödeme
Bölüm 8 EKO 208: Mikro İktisat Bölüm 8 Tekel Gücü Durumunda Fiyatlandırma Slide 48
İki Taraflı Tarife (Two-Part Tariff)
Örnekler
3) Traş bıçağıTraş Makinası Traş bıçağı
5) Polaroid FilmFotoğraf makinası Film
Bölüm 8 EKO 208: Mikro İktisat Bölüm 8 Tekel Gücü Durumunda Fiyatlandırma Slide 49
İki Taraflı Tarife(Two-Part Tariff)
Fiyat belirleme kararı (1) giriş ücretini (T) ve (2) kullanım fiyatını (P) belirleme
Serbest giriş, yüksek kullanım fiyatı ya da yüksek giriş ücreti düşük kullanım ücreti arasında seçim (trade-off) yapmak zorunludur.
Bölüm 8 EKO 208: Mikro İktisat Bölüm 8 Tekel Gücü Durumunda Fiyatlandırma Slide 50
İki Taraflı Tarife
Çok sayıda tüketicinin durumunda iki taraflı tarifeP* ve T* düzeylerini belirlemenin kesin bir
yolu yoktur.
Karar verici giriş ücreti T* ve kullanım ücreti P* arasındaki değişime bakacaktır.
Karları maksimize edecek T* ve P* değerleri seçilmelidir.
Bölüm 8 EKO 208: Mikro İktisat Bölüm 8 Tekel Gücü Durumunda Fiyatlandırma Slide 51
İki Taraflı Tarife
Kaba bir kural geliştirilecek olursa:Talep benzer ise: P marjinal maliyete (MC)
yakın seçilirken, T yüksek seçilmelidir.
Talep benzer değilse: yüksek P ve düşük T değerleri tercih edilmelidir.
Soru: Neden? (ödev).
Bölüm 8 EKO 208: Mikro İktisat Bölüm 8 Tekel Gücü Durumunda Fiyatlandırma Slide 52
Polaroid Fotoğraf Mak.
1971 Yılında Polaroid firması SX-70 kodlu fotoğraf makinesini piyasaya sürmüştür.
Siz olsaydınız fotoğraf makinesi ve filmi nasıl fiyatlandırırdınız?
Bölüm 8 EKO 208: Mikro İktisat Bölüm 8 Tekel Gücü Durumunda Fiyatlandırma Slide 53
Cep Telefonu Hizmetleri
SoruCep telefonu şirketleri: bir erişim (sabit)
ücreti ve konuşulan süre için ücret alma biçiminde tek bir iki taraflı (two part tariff) tarife planı uygulamak yerine; Neden çok değişik fiyatlandırma planları (kampus, memur, öğretmen aile vs.) uygularlar?
Bölüm 8 EKO 208: Mikro İktisat Bölüm 8 Tekel Gücü Durumunda Fiyatlandırma Slide 54
Çapraz Satış (Bundling)
Çapraz satış: fiyatlandırma avantajı sağlamak için iki veya daha fazla ürünün paket olarak satışa sunulmasıdır.
Çapraz Satış için Gerekli Şartlar Heterojen tüketici kitlesi
Fiyat Farklılaşması Olanaksız Olmalıdır
Talepler Arasında Negatif Korelasyon Olmalıdır
Bölüm 8 EKO 208: Mikro İktisat Bölüm 8 Tekel Gücü Durumunda Fiyatlandırma Slide 55
Çapraz Satış (Bundling)
Örnek: “Rüzgar gibi geçti filmi ile Temel İçgüdü Filmini” birlikte satışa sunmak:Her Sinema Salonu ve Film İçin ödemeye
razı olunan max. Fiyat (reservation prices):
Rüzgar Gibi Geçti Temel İçgüdü
Salon A $12,000 $3,000
Salon B $10,000 $4,000
Bölüm 8 EKO 208: Mikro İktisat Bölüm 8 Tekel Gücü Durumunda Fiyatlandırma Slide 56
Çapraz Satış (Bundling)
Filmleri ayrı ayrı kiralamak:Max. Fiyat Rüzgar = $10,000
Max. Fiyat İçgüdü = $3,000
Toplam Hasıla = $26,000
Bölüm 8 EKO 208: Mikro İktisat Bölüm 8 Tekel Gücü Durumunda Fiyatlandırma Slide 57
Çapraz Satış (Bundling)
Filmler Çapraz Satışa Sunulursa:Salon A = $15,000 (her iki film)
Salon B = $14,000 (her iki film)
Eğer her biri en düşük fiyatı uygularsa, toplam hasıla $28,000 olacaktır.
Bölüm 8 EKO 208: Mikro İktisat Bölüm 8 Tekel Gücü Durumunda Fiyatlandırma Slide 58
Çapraz Satış (Bundling)
Negatif korelasyon varsa: birlikte satış karlıdır
Birey A Rüzgar filmi için ($12,000) Birey B’den daha fazla ödemeye razı($10,000).
B ise Temel İçgüdü ($4,000) için A’dan daha fazla ($3,000) ödemeye razıdır.
Nisbi DeğerlemeNisbi Değerleme
Bölüm 8 EKO 208: Mikro İktisat Bölüm 8 Tekel Gücü Durumunda Fiyatlandırma Slide 59
Çapraz Satışların Etkinliği iki talep arasındaki negatif korelasyonun derecesine bağlıdır.
Ürünler Paket Olarak Satışa Sunulduğunda Tüketim Kararları
Bölüm 8 EKO 208: Mikro İktisat Bölüm 8 Tekel Gücü Durumunda Fiyatlandırma Slide 60
Ödemeye Razı Olunan En Yüksek Fiyat
r2
r1
P2
P1
İki talep tam pozitif bir korelasyona sahipse,
firma çapraz satışla kazancını arttıramaz.
Malları ayrı ayrı sattığı durumla aynı karı
elde eder.
Bölüm 8 EKO 208: Mikro İktisat Bölüm 8 Tekel Gücü Durumunda Fiyatlandırma Slide 61
Ödemeye Razı Olunan En Yüksek Fiyat
r2
r1
Talepler mükemmel bir negatifkorelasyona sahipse,
çapraz satış en ideal stratejidir.--tüm tüketici rantı ele geçirilebilirve daha yüksek kar elde edilebilir
Bölüm 8 EKO 208: Mikro İktisat Bölüm 8 Tekel Gücü Durumunda Fiyatlandırma Slide 62
Çapraz Satış
Karma Çapraz Satış (Mixed Bundling)Ürünlerin hem tek tek hem de birlikte satışı
Saf Çapraz Satış (Pure Bundling)Sadece paket olarak satış
Bölüm 8 EKO 208: Mikro İktisat Bölüm 8 Tekel Gücü Durumunda Fiyatlandırma Slide 63
Çapraz Satış (Bundling)
Bağlama (Tying)Tüketicinin bir malı satın alması için diğer
bir malı satın almasını gerektirecek uygulamalara gitmek.
ÖrneğinYazıcı satmak, ve kartuş satın almak
zorunda bırakmakWindows ve Office
Bölüm 8 EKO 208: Mikro İktisat Bölüm 8 Tekel Gücü Durumunda Fiyatlandırma Slide 64
Reklam (Advertising)
VarsayımlarFirma tek bir fiyat belirler
Firma Q(P,A) fonksiyonunu bilmektedirYani talep edilen miktarın hangi biçimde
fiyat ve reklama bağlı olduğunu bilmektedir.
Bölüm 8 EKO 208: Mikro İktisat Bölüm 8 Tekel Gücü Durumunda Fiyatlandırma Slide 65
Q0
0
P0
Q1
1
P1
AR
MR
Reklam yapılmaması durumunda AR ve MR ortalama ve
marjinal hasılatı göstermektedir
MC
Reklam yapılması durumunda, AR ve MR hasıla eğrileri
sağa doğru kayar -- ortalama maliyetler artar,
fakat marjinal maliyetler aynı kalır
AR’
MR’
AC’
Reklamın Etkileri
Miktar
$/Q
AC
Bölüm 8 EKO 208: Mikro İktisat Bölüm 8 Tekel Gücü Durumunda Fiyatlandırma Slide 66
Reklam
Fiyat ve Reklam Harcama Düzeylerini Belirlemek
MCsi. min1
)(),(
tamreklaA
QMC
A
QPMR
AQCAPPQ
Ads
Bölüm 8 EKO 208: Mikro İktisat Bölüm 8 Tekel Gücü Durumunda Fiyatlandırma Slide 67
Reklam
Reklam İçin Kaba Bir Kural
orani satis-reklem
1)(
için rmafiyatlandi /1/)(
PQ
A
A
Q
Q
A
P
MCP
A
QP-MC
EPMCP P
Bölüm 8 EKO 208: Mikro İktisat Bölüm 8 Tekel Gücü Durumunda Fiyatlandırma Slide 68
Reklam
Sağduyu Kuralı
kuralEEPQA
EPMCP
esnekligireklamtalebinEAQQA
PA
A
)(
1)(
))((
P
Bölüm 8 EKO 208: Mikro İktisat Bölüm 8 Tekel Gücü Durumunda Fiyatlandırma Slide 69
Reklam (Advertising)
Sağduyu KuralıKarları Maksimize etmek için, firmanın
reklam/satış oranı; talebin reklam esnekliğinin talebin fiyat esnekliğine oranının negatifine eşit olmalıdır
Bölüm 8 EKO 208: Mikro İktisat Bölüm 8 Tekel Gücü Durumunda Fiyatlandırma Slide 70
Reklam (Advertising)
Bir ÖrnekR(Q) = $1 milyon/yıl
Reklam bütçesi $10,000 (A, gelirin % 1’i)
EA = .2 (reklam bütçesini $20,000 çıkarınca, satışlar % 20 artıyor)
EP = -4 (markup oranı oldukça büyük)
Bölüm 8 EKO 208: Mikro İktisat Bölüm 8 Tekel Gücü Durumunda Fiyatlandırma Slide 71
Reklam (Advertising)
Soru
Bu durumda firma reklam harcamalarını arttırmalı mıdır?
Bölüm 8 EKO 208: Mikro İktisat Bölüm 8 Tekel Gücü Durumunda Fiyatlandırma Slide 72
Reklam (Advertising)
Yanıt Evet Olacaktır, Çünkü: A/PQ = -(2/-.4) = 5%Bütçeyi $50,000 çıkarır.
Bölüm 8 EKO 208: Mikro İktisat Bölüm 8 Tekel Gücü Durumunda Fiyatlandırma Slide 73
Reklam (Advertising)
SorularEA büyük ise, ne kadar reklam yaparsınız?
Daha çok? Daha az?
EP büyük ise, ne kadar reklam yaparsınız? Daha çok? Daha az?
Top Related