VŨ THỊ THU HIỀNVŨ THỊ THU HIỀN
CHƯƠNG IIICHƯƠNG III
VIRUTVIRUT
VÀ VÀ
BỆNH TRUYỀN NHIỄMBỆNH TRUYỀN NHIỄM
VŨ THỊ THU HIỀNVŨ THỊ THU HIỀN
BÀI 43
CẤU TRÚC CÁC LOẠI VIRUT
BÀI 29 CẤU TRÚC CÁC LOẠI VIRUT
I. KHÁI NIỆMI. KHÁI NIỆM
1. Sự phát hiện ra 1. Sự phát hiện ra virutvirut
Lá cây thuốc lá bệnhLá cây thuốc lá bệnh
TN của I.vanôpky (1892)
Nghiền
Dịch chiết
Soi dưới kính hiển vi quang học
Không thấy mầm bệnh
Lọc qua màng lọc VK
Dịch lọc
Nuôi trên mt thạch
Không thấy khuẩn lạc
Nhiễm vào lá cây lành
Cây vẫn bị bệnh (VR)
BÀI 29 CẤU TRÚC CÁC LOẠI VIRUT
I. KHÁI NIỆMI. KHÁI NIỆM
1. Sự phát hiện ra 1. Sự phát hiện ra virutvirut
2. Đặc điểm của 2. Đặc điểm của virutvirut
Lá cây thuốc lá bệnhLá cây thuốc lá bệnh
Nghiền
Dịch chiết
Soi dưới kính hiển vi quang học
Không thấy mầm bệnh
Lọc qua màng lọc VK
Dịch lọc
Nuôi trên mt thạch
Không thấy khuẩn lạc
Nhiễm vào lá cây lành
Cây vẫn bị bệnh (VR)
- Kích thước - Kích thước siêu siêu
nhỏnhỏ (10 - 100 nm) (10 - 100 nm)
BÀI 29 CẤU TRÚC CÁC LOẠI VIRUT
I. KHÁI NIỆMI. KHÁI NIỆM
1. Sự phát hiện ra 1. Sự phát hiện ra virutvirut
2. Đặc điểm của 2. Đặc điểm của virutvirut
Lá cây thuốc lá bệnhLá cây thuốc lá bệnh
Nghiền
Dịch chiết
Soi dưới kính hiển vi quang học
Không thấy mầm bệnh
Lọc qua màng lọc VK
Dịch lọc
Nuôi trên mt thạch
Không thấy khuẩn lạc
Nhiễm vào lá cây lành
Cây vẫn bị bệnh (VR)
- Là một thực thể - Là một thực thể
chưa có cấu tạo tế chưa có cấu tạo tế
bàobào (một dạng (một dạng
sống)sống) sống kí sống kí
sinh bắt buộcsinh bắt buộc
BÀI 29 CẤU TRÚC CÁC LOẠI VIRUT
I. KHÁI NIỆMI. KHÁI NIỆM
1. Sự phát hiện ra 1. Sự phát hiện ra virutvirut
2. Đặc điểm của 2. Đặc điểm của virutvirut
- Có kích thước - Có kích thước siêu nhỏsiêu nhỏ (10 - 100 (10 - 100
nm) nm)
- Là một thực thể - Là một thực thể chưa có cấu tạo tế chưa có cấu tạo tế
bàobào (một dạng sống) (một dạng sống) sống kí sinh sống kí sinh
bắt buộcbắt buộc
- Cấu tạo - Cấu tạo rất đơn giảnrất đơn giản
Gồm lõi (1 loại axitnuclêic) Gồm lõi (1 loại axitnuclêic)
và vỏ (prôtêin)và vỏ (prôtêin)
BÀI 29 CẤU TRÚC CÁC LOẠI VIRUT
I. KHÁI NIỆMI. KHÁI NIỆM
II. HÌNH THÁI II. HÌNH THÁI
VÀ CẤU TẠOVÀ CẤU TẠO
1. Hình thái1. Hình thái
Dựa vào hình thái ngoài, chia Dựa vào hình thái ngoài, chia
virut làm 3 loạivirut làm 3 loại
- Cấu trúc xoắn (virut khảm Cấu trúc xoắn (virut khảm
thuốc lá)thuốc lá)
- Cấu trúc khối (virut ađênô và Cấu trúc khối (virut ađênô và
HIV)HIV)
- Cấu trúc hỗn hợp (phagơ T2)Cấu trúc hỗn hợp (phagơ T2)
Ñaëc ñieåmÑaëc ñieåm
Loaïi virutLoaïi virut
Hình Hình daïngdaïng
Axit Axit nucleâinucleâi
cc
Voû Voû proâteâinproâteâin
Voû Voû ngoaøingoaøi
Virut hình Virut hình truï xoaén truï xoaén
(TMV)(TMV)
Virut Virut khoákhoái ña i ña dieädieä
nn
Virut Virut AñeâAñeânoânoâ
Virut Virut HIVHIV
Virut daïng Virut daïng phoái hôïp phoái hôïp (Phage T2)(Phage T2)
BÀI 29 CẤU TRÚC CÁC LOẠI VIRUT
I. KHÁI NIỆMI. KHÁI NIỆM
II. HÌNH THÁI II. HÌNH THÁI
VÀ CẤU TẠOVÀ CẤU TẠO
1. Hình thái1. Hình thái
a. Cấu trúc xoắn (virut khảm thuốc a. Cấu trúc xoắn (virut khảm thuốc
lá)lá)
- Hình daïng:Hình daïng: Hình truï Hình truï
- Axit nucleâic:Axit nucleâic: ARN xoaén ARN xoaén
ñônñôn
- Voû proâteâin:Voû proâteâin: Nhieàu Nhieàu
capsome gheùp ñoái xöùng capsome gheùp ñoái xöùng
vôùi nhau thaønh voøng vôùi nhau thaønh voøng
xoaénxoaén
- Voû ngoaøi:Voû ngoaøi: Khoâng coù Khoâng coù vỏ
ngoài
BÀI 29 CẤU TRÚC CÁC LOẠI VIRUT
I. KHÁI NIỆMI. KHÁI NIỆM
II. HÌNH THÁI VÀ II. HÌNH THÁI VÀ
CẤU TẠOCẤU TẠO
1. Hình thái1. Hình thái
b. Cấu trúc khối b. Cấu trúc khối
*(virut ađênô)*(virut ađênô)
- Hình daïng:Hình daïng: 20 maët, moãi 20 maët, moãi
maët laø moät tam giaùc ñeàumaët laø moät tam giaùc ñeàu
- Axit nucleâic:Axit nucleâic: ADN xoaén ADN xoaén
keùpkeùp
- Voû proâteâin:Voû proâteâin: Moãi tam Moãi tam
giaùc ñeàu ñöôïc caáu taïo bôûi giaùc ñeàu ñöôïc caáu taïo bôûi
chuoãi capsomechuoãi capsome
- Voû ngoaøi:Voû ngoaøi: Khoâng coù Khoâng coù vỏ
ngoài
Virut b¹i liÖt (Ađênô)
BÀI 29 CẤU TRÚC CÁC LOẠI VIRUT
I. KHÁI NIỆMI. KHÁI NIỆM
II. HÌNH THÁI II. HÌNH THÁI
VÀ CẤU TẠOVÀ CẤU TẠO
1. Hình thái1. Hình thái
b. Cấu trúc khối b. Cấu trúc khối
*virut HIV*virut HIV
- Hình daïng:Hình daïng: Hình caàu Hình caàu
- Axit nucleâic:Axit nucleâic: 2 sôïi ARN 2 sôïi ARN
ñôn ñôn
- Voû proâteâin:Voû proâteâin: Capsome Capsome
gheùp vôùi nhaugheùp vôùi nhau
- Voû ngoaøi:Voû ngoaøi: Coù voû Coù voû
glicoâproâteâinglicoâproâteâinVirut HIV
BÀI 29 CẤU TRÚC CÁC LOẠI VIRUT
I. KHÁI NIỆMI. KHÁI NIỆM
II. HÌNH THÁI II. HÌNH THÁI
VÀ CẤU TẠOVÀ CẤU TẠO
1. Hình thái1. Hình thái
c.c.Cấu trúc hỗn hợp Cấu trúc hỗn hợp (phagơ (phagơ
T2)T2)- Hình daïng: Hình daïng: Ñaàu hình Ñaàu hình
khoái ña dieän. Ñuoâi hình khoái ña dieän. Ñuoâi hình truïtruï
- Axit nucleâic:Axit nucleâic: ADN xoaén ADN xoaén keùpkeùp
- Voû proâteâin:Voû proâteâin: Ñaàu do Ñaàu do caùc capsome hình tam caùc capsome hình tam giaùc gheùp laïi giaùc gheùp laïi
- Voû ngoaøi:Voû ngoaøi: Khoâng coù Khoâng coù vỏ ngoài
Ñaëc ñieåmÑaëc ñieåm
Loaïi virutLoaïi virut
Hình Hình daïngdaïng
Axit Axit nuclenucle
âicâic
Voû Voû proâteâinproâteâin
Voû Voû ngoaøingoaøi
Virut hình Virut hình truï xoaén truï xoaén
(TMV)(TMV)
-Hình truï Hình truï ARN ARN xoaén xoaén ñônñôn
Nhieàu Nhieàu capsome gheùp capsome gheùp ñoái xöùng vôùi ñoái xöùng vôùi nhau thaønh nhau thaønh voøng xoaénvoøng xoaén
Khoâng Khoâng coùcoù
Virut Virut khoái khoái
ña ña dieädieä
nn
Virut Virut AñeâAñeânoânoâ
-20 maët, -20 maët, moãi maët moãi maët laø moät laø moät tam giaùc tam giaùc ñeàu, ñeàu,
ADN ADN xoaén xoaén keùpkeùp
Moãi tam giaùc Moãi tam giaùc ñeàu ñöôïc ñeàu ñöôïc caáu taïo bôûi caáu taïo bôûi chuoãi chuoãi capsomecapsome
Khoâng Khoâng coùcoù
Virut Virut HIVHIV
-Hình caàu -Hình caàu 2 sôïi 2 sôïi ARN ARN ñônñôn
Capsome Capsome gheùp vôùi gheùp vôùi nhau.nhau.
Coù voû Coù voû glicoâproâglicoâproâteâinteâin
Virut daïng Virut daïng phoái hôïp phoái hôïp (Phage T2)(Phage T2)
-Ñaàu hình Ñaàu hình khoái ña khoái ña dieän. dieän. -Ñuoâi hình Ñuoâi hình truïtruï
ADN ADN xoaénxoaén
keùpkeùp
Ñaàu do caùc Ñaàu do caùc capsome hình capsome hình tam giaùc tam giaùc gheùp laïigheùp laïi
Khoâng Khoâng coùcoù
Cấu tạo của virut gồm mấy phần?
BÀI 29 CẤU TRÚC CÁC LOẠI VIRUT
I. KHÁI NIỆMI. KHÁI NIỆM
II. HÌNH THÁI II. HÌNH THÁI
VÀ CẤU TẠOVÀ CẤU TẠO
1. Hình thái1. Hình thái
2. Cấu tạo2. Cấu tạo
a. Cấu trúc chínha. Cấu trúc chính
- Lõi (hệ gen): chỉ chứa ADN hoặc chỉ chứa ARN
- Vỏ prôtêin: được cấu tạo từ nhiều đơn vị protein (capsome), mang các thành phần kháng nguyên gây bệnh và bảo vệ lõi
b. Cấu trúc phụ b. Cấu trúc phụ
- - Vỏ ngoàiVỏ ngoài (hợp chất Lipit và protein) (hợp chất Lipit và protein)
- - Gai glicoproteinGai glicoprotein (chứa thụ thể) (chứa thụ thể)
BÀI 29 CẤU TRÚC CÁC LOẠI VIRUT
I. KHÁI NIỆMI. KHÁI NIỆM
II. HÌNH THÁI II. HÌNH THÁI
VÀ CẤU TẠOVÀ CẤU TẠO
III. PHÂN LOẠI III. PHÂN LOẠI
VIRUTVIRUT
Cơ sở phân loại tuỳ theo mục đích Cơ sở phân loại tuỳ theo mục đích nghiên cứu:nghiên cứu:
- Loại Axitnucleic- Loại Axitnucleic
- Vỏ protein- Vỏ protein
- Vật chủ- Vật chủ
- Phương tiện lây truyền…- Phương tiện lây truyền…
BÀI 29 CẤU TRÚC CÁC LOẠI VIRUT
I. KHÁI NIỆMI. KHÁI NIỆM
II. HÌNH THÁI II. HÌNH THÁI
VÀ CẤU TẠOVÀ CẤU TẠO
III. PHÂN LOẠI III. PHÂN LOẠI
VIRUTVIRUT
Vật chủVật chủ
Phân Phân loạiloại
Virut ở Virut ở thực vậtthực vật
Virut ở Virut ở vi sinh vi sinh
vậtvật
Virut ở Virut ở người và người và động vậtđộng vật
Axit Axit nucleicnucleic
Ví dụVí dụ
BÀI 29 CẤU TRÚC CÁC LOẠI VIRUT
I. KHÁI NIỆMI. KHÁI NIỆM
II. HÌNH THÁI II. HÌNH THÁI
VÀ CẤU TẠOVÀ CẤU TẠO
III. PHÂN LOẠI III. PHÂN LOẠI
VIRUTVIRUT
Vật chủVật chủ
Phân Phân loạiloại
Virut ở Virut ở thực vậtthực vật
Virut ở Virut ở vi sinh vi sinh
vậtvật
Virut ở Virut ở người và người và động vậtđộng vật
Axit Axit nucleicnucleic
Thường Thường là ARNlà ARN
Thường là ADN, một Thường là ADN, một số là ARNsố là ARN
Ví dụVí dụ
BÀI 29 CẤU TRÚC CÁC LOẠI VIRUT
I. KHÁI NIỆMI. KHÁI NIỆM
II. HÌNH THÁI II. HÌNH THÁI
VÀ CẤU TẠOVÀ CẤU TẠO
III. PHÂN LOẠI III. PHÂN LOẠI
VIRUTVIRUT
IV. MỘT SỐ IV. MỘT SỐ
KHÁI NIỆM KHÁI NIỆM
LIÊN QUANLIÊN QUAN
VirionVirion (hạt virut): là virut ở bên ngoài (hạt virut): là virut ở bên ngoài
tế bào chủtế bào chủ
ViroitViroit: là những phân tử ARN đơn, : là những phân tử ARN đơn,
dạng vòng, không có vỏ capsit, gây dạng vòng, không có vỏ capsit, gây
nhiều bệnh ở thực vật nhiều bệnh ở thực vật
PrionPrion: Là phân tử protein không chứa : Là phân tử protein không chứa
axit nucleic hoặc chứa phân tử axit axit nucleic hoặc chứa phân tử axit
nucleic quá ngắn, gây bệnh ở người nucleic quá ngắn, gây bệnh ở người
và động vật (bò điên)và động vật (bò điên)
Củng cố
Câu 1. Ý nào chưa đúng khi nói về virutCâu 1. Ý nào chưa đúng khi nói về virut
A. Mỗi virut đều chứa cả ADN và ARNA. Mỗi virut đều chứa cả ADN và ARN
B. Sống kí sinh bắt buộcB. Sống kí sinh bắt buộc
C. Chưa có cấu tạo tế bàoC. Chưa có cấu tạo tế bào
D. Cấu tạo rất đơn giản, gồm lõi axit nucleic và vỏ proteinD. Cấu tạo rất đơn giản, gồm lõi axit nucleic và vỏ protein
Củng cố
Câu 2. Virut ở thực vật có vật chất di truyền chủ yếu làCâu 2. Virut ở thực vật có vật chất di truyền chủ yếu là
A. ADN hai mạchA. ADN hai mạch B. ARNB. ARN
C. ProteinC. Protein D. ADN một mạchD. ADN một mạch
MỘT SỐ LOẠI VIRUT
MỘT SỐ LOẠI VIRUT
Virut d¹i Virut viªm n·o
MỘT SỐ LOẠI VIRUT
Top Related