Bijbelkringinleidersinstructie
Programma
• Kringen op Panoplia: een inleiding
• Liturgische aspecten
• Inhoudelijke aspecten
• Tijdens de kringavond
• Valkuilen en problemen
Kringen op Panoplia
Kringen op Panoplia
• 1e halfjaar: Psalmen (7 kringen)
• 2e halfjaar: 1-2 Petrus (9 kringen)
• 2 thema-kringen– Godsbeelden– Navolging van Christus
• 2 Plenaire bijbelkringen
Kringen op Panoplia
Wat is het doel van een bijbelkring?• Een bijbelgedeelte verstaan
– Weten wat de schrijver wilde zeggen tot zijn publiek
– Weten wat God door de tekst wil zeggen tot ons
– Interpreteren en toepassen
Kringen op Panoplia
Wanneer is een kring goed?
• Als je persoonlijke kennis en vaardigheden opdoet en/of deze vergroot
• Speelt zich af in een gemeenschap van broeders en zusters
• Toepassing is niet alleen ‘dat je er iets concreets mee kunt’ – het is óók het verkrijgen van een dieper inzicht in wie God is
Liturgische aspecten
Liturgische aspecten
Ideeën voor een liturgie:
• Zingen• Gebeden• (Schrift)lezingen• Muziek luisteren (CD Bijbelkringcommissie!)• Mediteren over een bijbelvers
Liturgische aspecten
Wat is het belang van zingen vooraf?
• Helpt over drempel van gereserveerdheid heen• Moment van toewijding• Dient om de aandacht te richten op God• Lofprijzing en dankzegging
“Het woord van Christus wone rijkelijk in u, in alle wijsheid; leert en vermaant elkander, met psalmen en lofzangen, en geestelijke liederen, zingende den Heere met aangenaamheid in uw hart.”
- Kolossensen 3:16
Liturgische aspecten
Liedkeuze
• Streef naar liederen bij Bijbelgedeelte
• Geef aan waarom je een psalm/lied hebt gekozen
Liturgische aspecten
Gebed om de aanwezigheid van de Geest bij de opening van de Schrift
• Sta er bij stil tot Wie je gaat bidden.• Wees ervan overtuigd dat God je wil horen in Christus• Uitdrukking van dankbaarheid en afhankelijkheid
• Uitdrukking van geloof; lofprijzing
• Voorbede voor elkaar
• Geeft eenheid
• Persoonlijke ontwikkeling
Liturgische aspecten
Gebed op kring
• Formuliergebed
• Stil gebed
• Vrij gebed
• Kringgebed?
Liturgische aspecten
Structuur van de liturgie
• Zorg voor een opbouw• Denk na over wat je wanneer doet• Liturgie van tevoren op papier zetten• Vooraf afspreken de liturgie in stilte en eerbied af te
werken
Liturgische aspecten
Inhoudelijke aspecten
Inhoudelijke aspecten
Bijbelkringreader:• Tekstverwijzingen• Samenvatting commentaar
Handreiking Inleider:• Liedsuggesties• Aandachtspunten
Inhoudelijke aspecten
Stappenplan bijbelkring:1. Tekst doorlezen
2. Structuur aanbrengen/verbanden zoeken (observeren)
3. Onderzoek naar de hoofdvraag en het antwoord erop (interpreteren)
4. Bedenken wat de tekst nu betekent (toepassen)
Inhoudelijke aspecten
Stappenplan: 1. Tekst doorlezen• Verschillende vertalingen
– http://www.biblija.net
– http://www.herzienestatenvertaling.nl
– http://www.naardensebijbel.nl
• Indien mogelijk: grondtaal– http://biblewebapp.com (!)
– http://www.bibelwissenschaft.de
Grondtaal: http://biblewebapp.com
Inhoudelijke aspecten
Stappenplan: 2. Structuur aanbrengen
1. Verdelen in alinea’s of strofen2. Kernwoorden opzoeken3. Herhalingen markeren
Inhoudelijke aspecten
Stappenplan: 3. Interpreteren:
• Moeilijke begrippen nazoeken: Voor de koorleider. Op de wijs van De lelies. Van de Korachieten, een kunstig lied. Een liefdeslied.
(Psalm 45:1)
• Zoeken naar de hoofdvraag/-stelling van de perikoop: Wat wil de schrijver tegen zijn publiek zeggen?
http://www.bibelwissenschaft.de/wibilex
Inhoudelijke aspecten
Stappenplan: 3. Interpreteren:
Commentaar lezen• Studiezaal Theologie in de UB
Inhoudelijke aspectenStappenplan: 4. Toepassen:
• Hoe zou je handelen als je in dezelfde situatie verkeerde als personen in het verhaal?– Hoe handelen zij in werkelijkheid?
– Wat kun je van hun gedrag leren?
• Zoeken naar beloften en geboden– Staat er een belofte voor je in dit gedeelte?
– Blijkt uit dit gedeelte dat God wil dat je iets doet?
• Wat zegt deze tekst over God?
• Wat zegt deze tekst over de mens?
Inhoudelijke aspecten
Stappenplan: 4. Toepassen:
Leef je in in verhaalpersonen
Toen hij in Betanië in het huis van Simon (..) aanwezig was bij een feestmaal, kwam er een vrouw binnen. Ze had een albasten flesje bij zich dat gevuld was met zeer kostbare, zuivere nardusolie. Ze brak het flesje en goot de olie uit over zijn hoofd. Sommige aanwezigen zeiden geërgerd tegen elkaar: ‘Waar is deze verkwisting goed voor? Die olie had immers voor meer dan driehonderd denarie verkocht kunnen worden, en dat geld hadden we aan de armen kunnen geven.” (Marcus 14,3-5)
Het flesje olie zou nu zo’n € 10.000,- kosten. Vind je dit verspilling? Hoe zou je reageren op een dergelijke actie? Wat zegt het over Jezus dat hij heel anders reageert dan je zou verwachten? Wat vind je van de reactie van Jezus?
Inhoudelijke aspectenStappenplan: 4. Toepassen:
Zoek naar beloften en geboden
Er is toch niemand die kwaad van mij kan spreken om wat ik eet, als ik God maar voor mijn eten dank? Dus of u nu eet of drinkt of iets anders doet, doe alles ter ere van God. Geef geen aanstoot aan de Joden, aan andere volken of aan Gods gemeente. (1 Korinte 10:30-32)Geeft Paulus hier een algemene leefregel voor christenen? Zo ja, wat houdt deze regel in?
Hoe kun je dit gebod toepassen in je eigen leven?
- Ja, deze regel komt veel vaker voor, zie Rom 14:5-6 en Kol 3:17. De inhoud is: ‘wat je doet maakt (binnen zekere grenzen) niet uit, als je het maar tot eer van God doet.
Inhoudelijke aspectenStappenplan: 4. Toepassen:
Wat zegt deze tekst over God en wat over de mens?
Daarom – spreekt de HEER –, keer nu terug tot mij met heel je hart en begin te vasten, te treuren en te rouwen. Niet je kleren moet je scheuren, maar je hart. Keer terug tot de HEER, jullie God, want hij is genadig en liefdevol, geduldig en trouw, en tot vergeving bereid. Mis-schien herroept hij zijn vonnis, komt hij erop terug en laat hij toch iets van zijn zegen over, zodat jullie weer graan en wijn kunnen offeren aan de HEER, jullie God. (Joël 2,12-14)
Wat kun je uit deze verzen over God leren?
- God is genadig, liefdevol, geduldig, trouw – hij wil zonden vergeven en de straf kwijtschelden. Tegelijk is dat niet vanzelfsprekend (“Misschien…”)
Inhoudelijke aspectenStappenplan: 4. Toepassen:
Zie ook: http://www.ifes.nl/bijbelstudie
Tijdens de kringavond
Tijdens de kringavond
Hoofdlijn bewaken
• Doel van een kring: bijbelgedeelte verstaan• Focus ligt niet op details, maar op de grote lijn.• Grijp terug op vorige kringen, houd de structuur van het
betoog in de gaten• Let op (terugkerende) thema’s binnen het bijbelboek
Tijdens de kringavond
Goede vragen zijn:
• Hulpmiddelen om doelstelling te realiseren
• Gericht op de boodschap van het gedeelte
• Gericht op situatie van de kringleden en niet in de richting van je eigen gedachten
Tijdens kringavond
Kijk goed naar het type vragen dat je stelt:
• Open of gesloten vragen– Bidden jullie voor het eten?– Vinden jullie het belangrijk voor het eten te
bidden?• Diepte- of breedtevragen
– Waarom vond Jezus bidden zo belangrijk?– Kun je bijbelse voorbeelden noemen van
mensen voor wie het gebed belangrijk was?
Tijdens kringavond
Kijk goed naar het type vragen dat je stelt:
• Kennisvragen• Begripsvragen• Analysevragen• Verwerkingsvragen• Evaluatievragen• Toepassingsvragen
Tijdens de kringavond
Vragen en het communicatieproces
• Retorische vragen– Moeten we niet meer bidden?
• Directe vragen– Pietje, hoe vaak bid jij?
• Wedervragen– Wat vind je er zelf van?
• Doorgeefvragen– Jantje, kun je je iets voorstellen bij het probleem van
Pietje?
Tijdens kringavond
Minder goede vragen:
• Retorische vragen• Vage vragen• Te persoonlijke vragen• Te simpele vragen
Tijdens de kringavond
Minder goede vragen (voorbeelden):
Maar Ik heb voor u gebeden, dat uw geloof niet ophoude; en gij, als gij eens zult bekeerd zijn, zo versterk uw broeders. (Lukas 22,32)
- Zijn jullie bekeerd?
• Te direct• Geeft het punt van de tekst niet weer
Tijdens de kringavond
Minder goede vragen (voorbeelden):
Voor de tweede maal liep hij van hen weg en bad: ‘Vader, als het niet mogelijk is dat deze beker aan mij voorbijgaat zonder dat ik eruit drink, laat het dan gebeuren zoals u het wilt.’ (Matteüs 28.42)
- Hoe zou je dit gebed van Jezus karakteriseren?
• Vage vraag• Het is niet duidelijk wat voor soort antwoord je wilt krijgen
Tijdens de kringavond
Minder goede vragen (voorbeelden):
In mijn hevige toorn neem ik wraakop alle volken die niet hebben geluisterd.
(Micha 5:14)
- Moeten we in onze tijd de toorn van God nog serieus nemen?
• Retorische vraag!
Tijdens de kringavond
Minder goede vragen (voorbeelden):
Álles is van u; of het nu Paulus, Apollos of Kefas is, wereld, leven of dood, heden of toekomst – álles is van u. Maar u bent van Christus en Christus is van God.
(1 Kor 3,21b-23)
- Van wie zijn de gelovigen?
• Te simpele vraag!• Voegt niets toe aan de kring – antwoord staat al letterlijk in de tekst
Tijdens de kringavond
Gesprekstechnieken
• Doorvragen• Omgaan met stiltes (afh. van oorzaak)• Verschillende meningen• Verschillende persoonlijkheden• Persoonlijke verhalen• Samenvatten• Tijdsmanagement
Valkuilen en problemen
• Supermarktprincipe• Groep puzzelaars• Theekrans• EHBO-post• Startbaan
• Het bijbelkringtrauma
Concreet: Hoe pak ik het aan?
1. Begin met gebed!2. Begin op tijd: een week van tevoren3. Lees het tekstgedeelte meerdere malen in
verschillende vertalingen4. Noteer vragen en aandachtspunten die bij je opkomen5. Lees de Bijbelkringreader6. Als er onduidelijkheden blijven, sla er dan een
commentaar op na7. Bedenk een doel en een hoofdvraag voor de kring: wat
wil je met deze kring bereiken?8. Probeer goede vragen te bedenken met een balans
tussen observeren/interpreteren en toepassen. Gebruik hiervoor ook de handreiking
9. Zorg voor een goede liturgie 10. Maak een tijdschema
Afsluiting
• Je mag fouten maken• Al doende leert men!
• Word horig aan het Woord• Bid om de Heilige Geest
Ik verzeker het jullie nogmaals: als twee van jullie hier op aarde eensgezind om iets vragen, wat het ook is, dan zal mijn Vader in de hemel het voor hen laten gebeuren. Want waar twee of drie mensen in mijn naam samen zijn, ben ik in hun midden.’ (Matt 18,19-20)
Einde