BEZPŁATNY DOSTĘP UCZNIÓW DO PODRĘCZNIKÓW, MATERIAŁÓW EDUKACYJNYCH I ĆWICZENIOWYCH
- rola i zadania biblioteki szkolnej
ZAGADNIENIA
• akty prawne dotyczące dostępu do bezpłatnego podręcznika
• prawo do bezpłatnego dostępu do podręczników
• dotacja celowa: wysokość, ogólne zasady udzielania
• podręczniki, materiały edukacyjne i materiały ćwiczeniowe: definicje, zasady wyboru
• rola i zadania biblioteki szkolnej w kontekście zapewnienia uczniom dostępu do bezpłatnego podręcznika
AKTY PRAWNE REGULUJĄCE WPROWADZENIE I KORZYSTANIE Z DARMOWEGO PODRĘCZNIKA
• Ustawa z dnia 21 lutego 2014 r. o zmianie ustawy o systemie oświaty (Dz. U.2014.290)
• Ustawa z dnia 30 maja 2014 r. o zmianie ustawy o systemie oświaty oraz niektórych innych ustaw (Dz.U.2014.811) zwana „ustawą podręcznikową”
• Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 7 lipca 2014 r. w sprawie udzielania dotacji celowej na wyposażenie szkół w podręczniki, materiały edukacyjne i materiały ćwiczeniowe (Dz. U.2014.902)
• Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 8 lipca 2014 r. w sprawie dopuszczania do użytku szkolnego podręczników (Dz.U.2014.909)
• Ustawa z dnia 20 lutego 2015 r. o zmianie ustawy o systemie oświaty oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. 2015.357)
PRAWO DO BEZPŁATNEGO DOSTĘPU DO PODRĘCZNIKÓW
Uczniowie szkół podstawowych i gimnazjów mają prawo do bezpłatnego dostępu do podręczników, materiałów edukacyjnych lub materiałów ćwiczeniowych, przeznaczonych do obowiązkowych zajęć edukacyjnych z zakresu kształcenia ogólnego, określonych w ramowych planach nauczania ustalonych dla tych szkół.
(Art. 22 ac.1.)
Prawo do bezpłatnego dostępu do podręczników nie obejmuje podręczników do nieobowiązkowych zajęć edukacyjnych takich jak religia, etyka czy wychowanie do życia w rodzinie.
Wyposażenie szkół podstawowych w podręczniki do zajęć z zakresu
edukacji: polonistycznej, matematycznej, przyrodniczej i społecznej
w klasach I-III zapewnia minister właściwy do spraw oświaty
i wychowania. Podręczniki te stają się własnością organu prowadzącego
szkołę podstawową z dniem ich przekazania przez ministra właściwego
do spraw oświaty i wychowania.
(Art. 22ad. 1.)
Wyposażenie:
• szkół podstawowych w podręczniki do zajęć z zakresu danego języka obcego nowożytnego,
materiały edukacyjne do zajęć z zakresu danego języka obcego nowożytnego lub materiały
ćwiczeniowe, dla klas I-III,
• szkół podstawowych w podręczniki, materiały edukacyjne lub materiały ćwiczeniowe,
dla klas IV-VI,
• gimnazjów w podręczniki, materiały edukacyjne lub materiały ćwiczeniowe jest zadaniem
zleconym z zakresu administracji rządowej, wykonywanym przez jednostki samorządu
terytorialnego prowadzące te szkoły. Na realizację powyższego zadania jednostka samorządu
terytorialnego otrzymuje dotację celową z budżetu państwa, udzielaną przez wojewodę.
(Art. 22ae. 1,3)
DOTACJA CELOWA
WYSOKOŚĆ DOTACJI CELOWEJ
Szkoła podstawowa
• do wysokości 25 zł na ucznia na zakup podręczników do zajęć z zakresu danego języka obcego nowożytnego lub materiały edukacyjne do zajęć z zakresu danego języka obcego nowożytnego dla klas I-III
• do wysokości 140 zł na ucznia na zakup podręczników lub materiałów edukacyjnych dla klas IV-VI
• do wysokości 25 zł na ucznia na zakup materiałów ćwiczeniowych dla klas IV-VI
Gimnazjum
• do wysokości 250 zł na ucznia na zakup podręczników lub materiałów edukacyjnych
• do wysokości 25 zł na ucznia na zakup materiałów ćwiczeniowych
*1% wykorzystanej przez jednostki samorządu terytorialnego dotacji stanowić będą koszty obsługi zadania zleconego.
(Art. 22ae.5)
PODSTAWOWE ZASADY DOTYCZĄCE UDZIELANIA DOTACJI CELOWEJ
• dotacja celowa na podręczniki i materiały edukacyjne jest udzielana co trzy lata szkolne, z zastrzeżeniem, że jeżeli liczba uczniów w stosunku do roku poprzedniego zwiększy się, to na tych uczniów także przysługuje dotacja
• dotacja celowa na materiały ćwiczeniowe jest udzielana corocznie
• maksymalna wysokość dotacji celowej jest iloczynem liczby uczniów oraz kwot dotacji na ucznia
• określone w ustawie maksymalne kwoty dotacji na ucznia co trzy lata podlegać będą weryfikacji
PODSTAWOWE ZASADY DOTYCZĄCE UDZIELANIA DOTACJI CELOWEJ
• raz na trzy lata dla każdego oddziału klasowego, ze środków dotacji celowej, będzie
zakupiony dodatkowy komplet podręczników, który będzie w bibliotece szkolnej i będzie używany w przypadku zagubienia lub zniszczenia podręcznika przez ucznia, zanim, wykorzystując przewidziane procedury, zakupiony zostanie docelowy podręcznik dla ucznia, komplet ten będzie mógł być również wykorzystywany do czasu zakupu przez szkołę podręczników dla ucznia, który przybył do szkoły w trakcie roku szkolnego.
• dotacja celowa na wyposażenie szkół w podręczniki, materiały edukacyjne lub materiały ćwiczeniowe, przekazana organom prowadzącym szkoły, będzie mogła być wykorzystana także na pokrycie kosztu drukowania i powielania podręczników, materiałów edukacyjnych oraz materiałów ćwiczeniowych – zgodnie z przepisami ustawy z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych (Dz. U. z 2006 r. Nr 90, poz. 631, z późn. zm.) oraz na zakup urządzeń umożliwiających druk i powielanie tych podręczników i materiałów.
(Art. 22ae. 6-18)
Dyrektorzy szkół przekazują organom prowadzącym informacje
niezbędne do ustalenia wysokości dotacji celowej poprzez złożenie
wniosku o udzielenie dotacji celowej na wyposażenie szkoły
w bezpłatne podręczniki, materiały edukacyjne i ćwiczeniowe
w terminie od 15 marca do 15 września.
TRYB I TERMINY UDZIELANIA SZKOŁOM DOTACJI CELOWEJ
PODRĘCZNIKI, MATERIAŁY EDUKACYJNE, MATERIAŁY ĆWICZENIOWE
DEFINICJE
Podręcznik – podręcznik dopuszczony do użytku szkolnego
Materiał edukacyjny – materiał zastępujący lub uzupełniający podręcznik,
umożliwiający realizację programu nauczania, mający postać papierową
lub elektroniczną
Materiał ćwiczeniowy – materiał przeznaczony dla uczniów służący
utrwalaniu przez nich wiadomości, umiejętności
ZASADY WYBORUZespołowy wybór „jednego podręcznika”
Zespół nauczycieli prowadzących nauczanie danych zajęć edukacyjnych
w klasach IV-VI szkoły podstawowej, w gimnazjum przedstawia dyrektorowi
szkoły propozycję:
• jednego podręcznika do danych zajęć edukacyjnych dla uczniów danej klasy,
który będzie obowiązywał we wszystkich klasach pierwszych
i przez 3 kolejne lata
• materiałów ćwiczeniowych, które będą obowiązywały przez jeden rok szkolny
USTALENIE ZESTAWU PODRĘCZNIKÓW, MATERIAŁÓW EDUKACYJNYCH I ĆWICZENIOWYCH
Dyrektor szkoły, na podstawie propozycji zespołów nauczycieli oraz
w przypadku braku porozumienia w zespole nauczycieli w sprawie
przedstawienia propozycji podręczników lub materiałów edukacyjnych,
ustala, po zasięgnięciu opinii rady pedagogicznej i rady rodziców:
1) zestaw podręczników lub materiałów edukacyjnych obowiązujący
we wszystkich oddziałach danej klasy przez co najmniej trzy lata szkolne
2) materiały ćwiczeniowe obowiązujące w poszczególnych oddziałach
w danym roku szkolnym
(Art. 22ab.)
Dyrektorzy szkół nie mają już obowiązku ogłoszenia listy podręczników do 15 czerwca.
PROCES DOSTOSOWYWANIA PODRĘCZNIKÓW
DO WYMOGU WIELOLETNIEGO UŻYTKOWANIA
Wydawcy podręczników dopuszczonych do użytku szkolnego mają obowiązek dostosowania
tych podręczników do wymogu wieloletniego użytkowania, dotyczących oddzielenia
od podręcznika ćwiczeń i usunięcia z podręcznika odwołań do dodatkowych materiałów
dydaktycznych przeznaczonych dla ucznia.
Proces będzie przebiegał sukcesywnie do dnia:
• 31 marca 2015 r. - w przypadku podręczników do zajęć edukacyjnych w klasie IV szkoły
podstawowej, klasie I gimnazjum i klasie I szkoły ponadgimnazjalnej
• 31 marca 2016 r. - w przypadku podręczników do zajęć edukacyjnych w klasie V szkoły
podstawowej, klasie II gimnazjum i klasie II szkoły ponadgimnazjalnej
• 31 marca 2017 r. - w przypadku podręczników do zajęć edukacyjnych w klasie VI szkoły
podstawowej, klasie III gimnazjum, klasach III i IV szkoły ponadgimnazjalnej
NOWY WYKAZ PODRĘCZNIKÓW
Minister właściwy do spraw oświaty i wychowania podaje
do publicznej wiadomości wykaz podręczników dopuszczonych
do użytku szkolnego, spełniających powyższe warunki.
strona internetowa www.men.gov.pl/podręczniki
Podręczniki wpisane do tego wykazu mogą być stosowane także
w pozostałych klasach szkół podstawowych, gimnazjów i szkół
ponadgimnazjalnych.
2014/2015 – uczniowie klasy I szkoły podstawowej
2015/2016 – uczniowie klas II i IV szkoły podstawowej
oraz I klasy gimnazjum
2016/2017 – uczniowie klas III i V szkoły podstawowej
oraz II klasy gimnazjum
2017/2018 – uczniowie klas VI szkoły podstawowej
oraz III gimnazjum
HARMONOGRAM WPROWADZANIA BEZPŁATNEGO DOSTĘPU DO PODRĘCZNIKÓW W SZKOŁACH PODSTAWOWYCH I GIMNAZJACH
BEZPŁATNY DOSTĘP UCZNIÓW DO PODRĘCZNIKÓW,
MATERIAŁÓW EDUKACYJNYCH I ĆWICZENIOWYCH –
ROLA I ZADANIA BIBLIOTEKI SZKOLNEJ
AKTY PRAWNE
Art.22aj.
1. W bibliotece szkolnej są gromadzone podręczniki, materiały
edukacyjne, materiały ćwiczeniowe i inne materiały biblioteczne.
2. Czynności związane z zakupem do biblioteki szkolnej
podręczników, materiałów edukacyjnych, materiałów
ćwiczeniowych i innych materiałów bibliotecznych oraz czynności
związane z gospodarowaniem tymi podręcznikami i materiałami
wykonuje dyrektor szkoły.
AKTY PRAWNE Art. 22ak.
1. Szkoła podstawowa i gimnazjum nieodpłatnie:
1) wypożycza uczniom podręczniki lub materiały edukacyjne, mające postać papierową, lub
2) zapewnia uczniom dostęp do podręczników lub materiałów edukacyjnych, mających postać elektroniczną, lub
3) przekazuje uczniom materiały ćwiczeniowe bez obowiązku zwrotu lub je udostępnia.
2. Szczegółowe warunki korzystania przez uczniów z podręczników lub materiałów edukacyjnych określa dyrektor szkoły, uwzględniając konieczność zapewnienia co najmniej trzyletniego okresu używania tych podręczników lub materiałów.
3. W przypadku uszkodzenia, zniszczenia lub niezwrócenia podręcznika lub materiału edukacyjnego szkoła podstawowa i gimnazjum może żądać od rodziców ucznia zwrotu:
1) kosztu zakupu podręcznika lub materiału edukacyjnego lub
2) kosztu podręcznika do zajęć z zakresu edukacji: polonistycznej, matematycznej, przyrodniczej i społecznej w klasach I-III szkoły podstawowej.
4. Kwota zwrotu, o której mowa w ust. 3 pkt 2, stanowi dochód budżetu państwa.
ZADANIA BIBLIOTEKI SZKOLNEJ W ŚWIETLE USTAWY
1. Gromadzenie, ewidencja, opracowywanie, wypożyczanie i przechowywanie bezpłatnych
podręczników i materiałów edukacyjnych.
2. Zapewnienie dostępu do podręczników lub materiałów edukacyjnych mających postać
elektroniczną .
3. Przekazywanie, bez obowiązku zwrotu, bezpłatnych materiałów ćwiczeniowych.
4. Opracowanie, wspólnie z dyrektorem, szczegółowych warunków korzystania przez
uczniów z podręczników lub materiałów edukacyjnych - czyli opracowanie regulaminu
korzystania z darmowego podręcznika. W regulaminie należy zaznaczyć konieczność
zapewnienia co najmniej trzyletniego okresu używania podręczników lub materiałów,
możliwość żądania od rodzica zwrotu kosztu zakupu podręcznika w przypadku jego
szkodzenia, zniszczenia lub niezwrócenia.
PROCEDURY EWIDENCJI BEZPŁATNYCH PODRĘCZNIKÓW I MATERIAŁÓW EDUKACYJNYCH
Zasady ewidencji materiałów bibliotecznych reguluje
Rozporządzenie Ministra Kultury i Dziedzictwa
Narodowego z dnia 29 października 2008 r. w sprawie
sposobu ewidencji materiałów bibliotecznych
(Dz.U.2008.205.1283)
Biblioteka szkolna prowadzi następujące księgi
inwentarzowe:
• księgę inwentarza głównego książek i oprawionych
roczników czasopism,
• księgę podręczników i broszur,
• księgę zbiorów specjalnych.
EWIDENCJA DARMOWEGO PODRĘCZNIKA
Darmowe podręczniki oraz materiały edukacyjne ewidencjonowane są w księdze
podręczników i broszur podobnie jak inne podręczniki (§6 ust. 4). Prowadzi się
ją w sposób uproszczony. Polega on na zapisywaniu w jednej pozycji księgi
(np. pod numerem 120) wszystkich egzemplarzy jednostki wyszczególnionej
w dowodzie wpływu (czyli jest to grupa jednakowych dokumentów ujętych na
jednym dowodzie wpływu), z podaniem w jednej z rubryk liczby zakupionych
egzemplarzy (np. 10 egz. jednego podręcznika). Dla identyfikacji poszczególnych
egzemplarzy nadaje się im numer inwentarzowy łamany przez kolejny numer
w danym zbiorze, np. 120/1, 120/2 itd.
Wartości materiałów ewidencjonowanych w sposób uproszczony
nie dolicza się do wartości ogólnej zbiorów bibliotecznych
(§6 ust. 6). Oznacza to, że materiały te nie zwiększają majątku
biblioteki i nie podlegają rozliczeniom finansowym, tzn. nie ujmuje
się ich w rocznym zestawieniu wpływów i ubytków,
przedstawianych w celu uzgodnienia z księgowością szkoły.
Darmowy podręcznik należy ubytkować. Dla ubytków z inwentarza
głównego i inwentarza zbiorów specjalnych prowadzi się oddzielne rejestry.
Ubytków z inwentarza broszur i podręczników nie wpisuje się do rejestru,
braki ujmuje się w oddzielnych protokołach, a w księdze inwentarzowej
w rubryce „15” podaje się numer ubytku. Protokoły te przechowuje się
w teczce w kolejności chronologicznej.
Nie ewidencjonujemy materiałów ćwiczeniowych. Materiały ćwiczeniowe
są przekazywane uczniom bez obowiązku zwrotu.
DOWODY WPŁYWU
W przypadku darmowego podręcznika dla klas I-III dowodem wpływu
jest protokół przyjęcia podręczników lub wykaz materiałów
przekazanych bibliotece (tzw. dowód wewnętrzny). W księdze
inwentarzowej ewidencjonujemy jako dar.
W przypadku podręczników i materiałów edukacyjnych zakupionych
z dotacji celowej dowodem wpływu są rachunki za zakupione materiały
(tzw. dowód zewnętrzny). W księdze inwentarzowej ewidencjonujemy
jako zakup.
WEWNĘTRZNY DOWÓD WPŁYWU
TECHNICZNE PRZYSPOSOBIENIE ZBIORÓW
Opieczętowanie książek
- na odwrocie strony tytułowej
- na stronie umownej wybranej przez bibliotekę dla całego księgozbioru na dolnym marginesie
przy grzbiecie książki
- na końcu tekstu książki
- na wszystkich materiałach dodanych (ilustracje, mapy, rysunki oraz inne załączniki) - u doły
przy grzbiecie
Oznakowanie książek
- nr inwentarzowy książki na odwrocie strony tytułowej pod pieczątką
Przygotowanie karty książki w przypadku biblioteki nieskomputeryzowanej
EWIDENCJA DARMOWEGO PODRĘCZNIKA W WYBRANYCH BIBLIOTEKACH SZKOLNYCH
SZKÓŁ PODSTWOWYCH - PRZYKŁADY
PRZYKŁAD 1 – BIBLIOTEKA NIESKOMPUTERYZOWANA
1. Utworzona została oddzielna księga inwentarzowa z uproszczoną ewidencją szczegółową
gdzie pod jednym numerem rejestruje się wszystkie egzemplarze jednostki. Liczbę
egzemplarzy podaje się w odpowiedniej rubryce.
2. Księga otrzymała symbol E – podręcznik został wpisany pod sygnaturą E1, każda książka
otrzymała numer E1/1, E1/2, E1/3 itp.
3. Sporządzono dowód wpływu dla księgowości.
Podręczniki przekazane nieodpłatnie przez MEN bibliotece Szkoły Podstawowej w Olsztynie.
Wyszczególniony autor, tytuł, liczba egzemplarzy, cena jednostkowa, wartość ogólna.
4. Każdy uczeń ma założoną kartę czytelnika, każda książka ma kartę książki, podręcznik jest
normalnie wypożyczany.
PRZYKŁAD 2 – BIBLIOTEKA SKOMPUTERYZOWANA
1. Wprowadzenie do ewidencji programu MOL (nowa księga podręczników).
2. Nadanie numeru i kodu kreskowego, opieczętowanie.
3. Przygotowanie „Wykazu przekazanych podręczników szkolnych, materiałów edukacyjnych
i materiałów ćwiczeniowych” do podpisu dla rodziców.
4. Obłożenie książek w folię i podpisanie imienne każdej książki w formie naklejki na folię.
5. Odbiór podręczników, materiałów ćwiczeniowych i list przez wychowawców klas.
6. Rozdanie podręczników, materiałów ćwiczeniowych uczniom, podpisy rodziców na wykazach.
Listy przechowywane są w specjalnej teczce w bibliotece.
7. Opracowanie punktu do Regulaminu Biblioteki - „Zasady korzystania z podręczników,
materiałów edukacyjnych i materiałów ćwiczeniowych zakupionych z dotacji celowej”.
PROTOKÓŁ WYPOŻYCZENIA DARMOWEGO PODRĘCZNIKA (przykład)
Regulamin korzystania z darmowych podręczników, materiałów edukacyjnych
i materiałów ćwiczeniowych
– wzór „Biblioteka w szkole” nr 9/2014 rok, s.13
Art. 22ak.
2. Szczegółowe warunki korzystania przez uczniów z podręczników lub materiałów
edukacyjnych określa dyrektor szkoły, uwzględniając konieczność zapewnienia co
najmniej trzyletniego okresu używania tych podręczników lub materiałów.
3. W przypadku uszkodzenia, zniszczenia lub niezwrócenia podręcznika lub
materiału edukacyjnego szkoła podstawowa i gimnazjum może żądać od rodziców
ucznia zwrotu:
1) kosztu zakupu podręcznika lub materiału edukacyjnego lub
2) kosztu podręcznika do zajęć z zakresu edukacji: polonistycznej, matematycznej,
przyrodniczej i społecznej w klasach I-III szkoły podstawowej.
Regulamin powinien zawierać:
1. Zasady wypożyczania darmowego podręcznika
2. Obowiązki ucznia związane z wypożyczeniem
3. Postępowanie w przypadku uszkodzenia, zniszczenia lub niezwrócenia
podręcznika
(podstawa prawna: Ustawa z dn. 30 maja 2014 r. o zmianie ustawy o systemie
oświaty oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. 2014.811).
Zmiana w statucie szkoły
w zakresie zadań biblioteki szkolnej
oraz zadań nauczyciela bibliotekarza.
DZIĘKUJĘ ZA UWAGĘ
Top Related