คมอการใชงาน
(User Manual)
ระบบตดตามการเปลยนแปลงของพชปกคลมดน
จดท าโดย
คณะท ำงำนจดท ำคมอระบบตดตำมกำรเปลยนแปลงของพชปกคลมดน
สารบญ หนา
สารบญ ก สารบญรปภาพ ข 1 บทน า 1
1.1 หลกการและเหตผล 1 1.2 วตถประสงค 1 1.3 ขอบเขตโครงการ 1 1.4 พนทศกษา 2
2 คมอการใชงานของผใช ระบบ GIS 3 2.1 การดวงโคจรและการ Download ภาพโมดส 3 2.2 การ Registration ภาพโมดส 9 2.3 การหาคา NDVI 14 2.4 การตอภาพหรอการ Mosiac 16 2.5 การ Clip ภาพโดยการใชเวกเตอร 19 2.6 การ Export ไฟลภาพเปนไฟล JPG/.dat 29 2.7 การClassification หรอการจ าแนกการใชประโยชนทดน 34 2.8 การแปลงพกด UTM->latlong/latlong->UTM 45 3 คมอการใชงานของผใช สวนการใชงานบนเวบไซต 54 3.1 รปแบบการแสดงผลทาง Web Browser 54 3.2 รปแบบการแสดงผลทาง Google Earth 69
ก
สารบญรปภาพ รปท หนา 1.1 ขนตอนการใชงานโปรแกรมตดตามการเปลยนแปลงพชปกคลมดน 2 2.1 หนาเวบไซตขอมลภาพถายดาวเทยม MODIS 4 2.2 หนาจอแสดงขอมลภาพดาวเทยม MODIS ในแตละชวงเวลา 5 2.3 วงโคจร Terra Orbit Tracks 5 2.4 ขอมลภาพดาวเทยมชวงทวงโคจร Terra Orbit Tracks ผานประเทศไทย 6 2.5 รายชอขอมลทตองการดาวโหลด 7 2.6 การดาวโหลดภาพแบบธรรมดา 7 2.7 หนาจอโปรแกรม FlashGet 8 2.8 การใชโปรแกรม FlashGet ในการดาวนโหลด 8 2.9 ภาพถายดาวเทยม MODIS ทไดจากการดาวโหลด 9 2.10 การเปดไฟลขอมลภาพดาวเทยม MODIS จากโปรแกรม ENVI 10 2.11 ขนตอนการ open ไฟลขอมล 10 2.12 หนาจอแสดงขอมลภาพทผานการดาวโหลด 11 2.13 กระบวนการ Georeference Data 11 2.14 ขนตอนการเลอกไฟลทท าการ Georeference Data 12 2.15 ขนตอนการเลอกระบบพกด แสดงผลขอมล 12 2.16 การ Export ไฟลทผานกระบวนการ Registration 13 2.17 แสดงขอมลกอนและหลงการท า Registration 13 2.18 ขนตอนการ Transform NDVI 14 2.19 การเลอกไฟลขอมลทท าการ NDVI Calculation 14 2.20 การ Export ไฟลทผานกระบวนการ NDVI Calculation 15 2.21 ขอมลทผานกระบวนการ NDVI Calculation 15 2.22 ภาพทไมครอบคลมพนทศกษา 16 2.23 ขนตอนการตอภาพ 16 2.24 การ Import ไฟลในกระบวนการตอภาพ 17 2.25 ไฟลทง 2 ทบซอนกน 17 2.26 การ Export ไฟลในกระบวนการตอภาพ 18 2.27 รปทผานกระบวนการตอภาพ 18 2.28 การ clip ไฟล 19 2.29 การ Open Vector File 19 2.30 การ Import Vector Files Parameters 20 2.31 การ Open Vector Files 20 2.32 แสดงการตรวจสอบพกดของภาพและ Vector Files 21 2.33 ขนตอนการ Build Mask 22 2.34 ขนตอนการ Apply Mask 23 2.35 ขอมลทผานกระบวนการ clip ไฟล 24
ข
สารบญรปภาพ (ตอ) รปท หนา 2.36 การน าเขาขอมล Vector File 24 2.37 การเปดเวกเตอรไฟลขอบเขตประเทศไทย 25 2.38 การ Load Selected Vector File 25 2.39 การตรวจสอบพกดของภาพและ Vector Files 26 2.40 ขนตอนการ Build Mask ขอบเขตประเทศไทย 27 2.41 ขนตอนการ Apply Mask ขอบเขตประเทศไทย 28 2.42 ขอมลทผานกระบวนการ clip ไฟลขอบเขตประเทศไทย 29 2.43 การ Export ไฟลรปภาพ 29 2.44 ขนตอนการ Export ไฟล JPEG 30 2.45 ไฟลขอมล.JPG 30 2.46 หนาจอโปรแกรม ERDAS IMAGINE 8.7 31 2.47 การ Import ไฟลขอมล 32 2.48 การใชค าสง Fit Image To window 32 2.49 ตารางขอมลคา NDVI 33 2.50 การ Export ไฟลขอมล .dat 33 2.51 การบนทกจดเกบขอมล 34 2.52 การรวมแบนด 3 4 5 โดยใชโปรแกรม ENVI 35 2.53 การเลอกเปดไฟลขอมล Landsat ทง 7 แบนด 35 2.54 ภาพ Landsat ทเกดจากการผสมสเทจในโปรแกรม ENVI 36 2.55 การจดเกบขอมลในโปรแกรม ENVI 37 2.56 การ Import/Export ไฟลขอมลในโปรแกรม Erdas 37 2.57 ภาพการผสมสเทจในโปรแกรม Erdas 38 2.58 หนาตาง Signature Editor 39 2.59 การเรยกใชเครองมอ AOI ในโปรแกรม Erdas 39 2.60 การก าหนดกรอบพนทตวอยาง 40 2.59 ขนตอนการ Add ขอมลในตาราง Signature Editor 40 2.60 ขนตอนการจ าแนกการใชประโยชนทดน 41 2.61 ขนตอนการ save ไฟลในตาราง Signature Editor 42 2.62 การ Save ไฟล AOI 42 2.63 ขนตอนการ Supervised Classification 43 2.64 รปทผานกระบวนการ Supervised Classification 44 2.65 ขนตอนการ Unsupervised Classification 44 2.66 รปทผานกระบวนการ Unsupervised Classification 45 2.67 ระบบพกด UTM 46 2.67 หนาจอโปรแกรม Arcview3.3 47 2.68 การเปดขอมลทตองการแปลงพกด 47
ค
สารบญรปภาพ (ตอ) รปท หนา 2.69 หนาจอการแปลพกดในโปรแกรม Arcview3.3 48 2.70 การแปลงพกด Geo - > UTM 48 2.71 หนาตางเปลยนพกดยออเดตกเปนพกด UTM 49 2.72 ภาพทไดจากการแปลงพกด UTM 49 2.73 การเลอกตรวจสอบ Cursor Location/Value 50 2.74 ตรวจสอบระบบพกด 50 2.75 การ Convert Map Projection 51 2.76 การ Convert Map Projection Input Image 51 2.77 การ Registration Parameters 52 2.78 ผลทไดจากการแปลงระบบพกดเปน Geographic Lat/Lon 52 2.79 การตรวจสอบระบบพกดจาก Cursor Location/Value 53 3.1 หนาจอแสดงผลหลกของระบบ 54 3.2 หนาจอแสดงรายชอจงหวดทง 76 จงหวด 55 3.3 หนาจอแสดงการคนหาขอมลตามลมน า 55 3.4 หนาจอแสดงการคนหาขอมลตามโครงการสงน าและบ ารงรกษา 56 3.5 หนาจอแสดงการคนหาขอมลตามโครงการชลประทานจงหวด 56 3.6 หนาจอแสดงขอมล 57 3.7 การคนหาขอมลรายสปดาห 57 3.8 หนาจอแสดงผลการคนหาขอมลรายสปดาห 58 3.9 หนาจอแสดงผลขอมลแตละ layer 59 3.10 กราฟแสดงพนทเพาะปลกรวม จงหวดกรงเทพมหานคร 59 3.11 สญลกษณแทนชนดพชในกราฟแสดงพนทเพาะปลก 60 3.12 กราฟแสดงพนทเพาะปลกของขาว จงหวดกรงเทพมหานคร 60 3.13 กราฟแสดงพนทเพาะปลกของออย จงหวดกรงเทพมหานคร 61 3.14 กราฟแสดงพนทเพาะปลกของพชไร จงหวดกรงเทพมหานคร 61 3.15 กราฟแสดงพนทเพาะปลกของพชผก จงหวดกรงเทพมหานคร 62 3.16 กราฟแสดงพนทเพาะปลกของไมผล จงหวดกรงเทพมหานคร 62 3.17 กราฟแสดงพนทเพาะปลกของไมยนตน จงหวดกรงเทพมหานคร 63 3.18 สวนตารางรายงานพนทเพาะปลกพช 63 3.19 หนาจอแสดงขอมลพนทเพาะปลกเพมเตม 64 3.20 หนาจอ dialog box ใหเปดหรอบนทกไฟล 64 3.21 หนาจอการออกรายงานทาง excel 65 3.22 แสดงกราฟ NDVI เฉลยของพชแตละชนด 65 3.23 แสดงสญลกษณของกราฟ NDVI เฉลย 65 3.24 กราฟ NDVI LAI และ CGR 66 3.25 หนาจอรป NDVI 67
ง
สารบญรปภาพ (ตอ) รปท หนา 3.26 แสดงเฉดสตามชวงของ NDVI 67 3.27 แสดงหนาจอรป NDVI ทกสปดาหในปทเลอก 67 3.28 แสดงหนาจอกราฟแสดง % เมฆปกคลมในแตละสปดาห 68 3.29 แสดงหนาจอกราฟแสดง % น าผวดนในแตละสปดาห 68 3.30 สวนแสดงผลทาง GIS ผานโปรแกรม Google Earth 69 3.31 หนาจอ layer การใชประโยชนทดน พ.ศ.2549 จงหวดกรงเทพมหานคร 70 3.32 แสดงหนาจอขอบเขตจงหวดกรงเทพมหานคร 70 3.33 แสดงหนาจอพนทแหลงน า จากภาพ landsat 71 3.34 แสดงหนาจอพนทน าผวดนรายสปดาหจากคา NDVI 71
จ
1
บทท 1 บทน ำ
1.1 ควำมเปนมำ จากการทกรมชลประทานตองการทราบการเปลยนแปลงการใชประโยชนทดนรายสปดาห ทว
ประเทศ เพอใชเปนขอมลประกอบในการตดสนใจวางแผนและบรหารจดการน าอยางมประสทธภาพ ดงน นจงมแนวคดทจะพฒนาระบบตดตามการเปลยนแปลงของพชปกคลมดน โดยใชขอมลภาคพ นดน ขอมลภาพดาวเทยม สารสนเทศภมศาสตร เทคโนโลยสารสนเทศ เนนใหการดาเนนงานครอบคลมการพฒนาแบบจาลองทอางองกบ Mathematics Morphology, Remote Sensing, Spatial Technology และ Information Technology เพอใหเกดเปนระบบทสามารถนาไปใชงานได อยางมประสทธภาพ จงไดวาจาง บรษท เดอะแมปเปอร จากด ใหดาเนนการศกษาและพฒนาระบบตดตามการเปลยนแปลงของพชปกคลมดน ซ งไดดาเนนการต งแตป 2551 แลวเสรจในป 2552 โดยมขอบเขตในการดาเนนงาน ดงน
1.1 ศกษา รวบรวมขอมลการใชประโยชนทดน พ นททวประเทศ และพฒนาลงสระบบสารสนเทศภมศาสตร ของกรมชลประทาน
1.2 พฒนาแผนทการใชประโยชนทดนจากขอมลภาพดาวเทยม Landsat และในสวนพ นทการเกษตรใหแยกตามชนดของพช โดยในรายละเอยดของพชหรอชนดของพช น น ใหเปนไปตามความสามารถในการระบคาการสะทอนคลนแมเหลกไฟฟาของขอมลภาพ Landsat เปนหลก
1.3 รวบรวมขอมลภาพดาวเทยม MODIS เพอใชเปนแหลงขอมลนาเขารายสปดาหสาหรบนามาตดตามการเจรญเตบโตของพช หรอเพอแสดงสถานะความมสเขยวของพช ผานขบวนการดชนพชแบบปรบความแตกตาง (Normalized Differences Vegetation Index – NDVI) เพอยนยนสถานะ ท งน จากขอมลดงกลาวจะนามาพจารณารวมกบขอมลทไดจากขอมลภาพดาวเทยม Landsat ในขอ 1.2 เพอตดตามการเปลยนแปลงของพช รายสปดาห โดยใหเปนไปตามความสามารถในการระบคาการสะทอนคลนแมเหลกไฟฟาของขอมลภาพ MODIS เปนหลก
1.4 พฒนาระบบตดตามการเปลยนแปลงพชปกคลมดนรายสปดาห และฐานขอมลทมรายละเอยดโครงสรางขอมลทเปนมาตรฐาน รองรบขอมลในขอ 1.2 และ 1.3
1.5 พฒนาระบบรายงานผลขอมล การนาเสนอขอมลเชงพ นท ผานทาง Google Earth ทเชอมตอเขากบระบบบรหารจดการขอมล ท งน จะตองรองรบขอมลตวอกษร ภาพ และ ภาพเคลอนไหว ได
1.6 พฒนาระบบสบคนและเรยกใชขอมล ผานเครอขายสาธารณะ 1.7 พฒนาขอมลในรปแบบของสารสนเทศภมศาสตร ทครอบคลมช นขอมลพ นทเกษตรกรรม โดย
จดสงในรปแบบของ .shp file ทสามารถนาไปใชในโปรแกรม ArcView หรอ ArcGIS 1.2 วตถประสงค วตถประสงคของเอกสารฉบบน เพอใชเปนคมอในการใชงานระบบตดตามการเปลยนแปลงของพชปกคลมดนท งในสวนของผประมวลผลบนระบบ GIS และในสวนของผใชผลการประมวลบนเวบไซต 1.3 เปาหมายของการจดทาคมอ 1.3.1 เพอทบทวน ปรบปรง “คมอการใชงานของผ ใช โครงการพฒนาระบบตดตามการเปลยนแปลงของพชปกคลมดน, พฤษภาคม 2552” ใหทนสมย โดยเฉพาะอยางยงหนาเวบไซตของขอมลทเกยวของ
2
1.3.2 เพอใชเผยแพร สรางความเขาใจ และแลกเปลยนเรยนรการใชงานระบบตดตามการเปลยนแปลงของพชปกคลมดนใหกบบคลากรทเกยวของหรอผสนใจ 1.4 ข นตอนการใชงานโปรแกรมตดตามการเปลยนแปลงพชปกคลมดน ข นตอนการใชงานโปรแกรมตดตามการเปลยนแปลงพชปกคลมดน โดยสรปดงแสดงในภาพท 1
ภาพท 1.1 ข นตอนการใชงานโปรแกรมตดตามการเปลยนแปลงพชปกคลมดน
3
บทท 2 คมอกำรใชงำนของผใช ระบบ GIS
2.1 กำรดวงโคจรและกำร Download ภำพโมดส MODIS (Moderate Resolution Imaging Spectroradiometer) เปนเครองวดคลนเชงสเปกตรม ทตดต งบนดาวเทยม Terra ออกแบบข น เพอใชในการตดตามและตรวจสอบขอมลทรพยากรธรรมชาต MODIS มความกวางของ Swath ประมาณ 2,330 กโลเมตร และสามารถบนทกขอมล ครอบคลมพ นททวโลกไดภายใน 2 วน ขอมลทไดรบจาก MODIS ประกอบไปดวย 36 ชวงคลน ระหวาง 0.4 ถง 14 mm. โดยมความละเอยดเชงพ นททแตกตางกน ในแตละชวงคลน ต งแต 250 เมตร ถง 1000 เมตร สาหรบการบนทกขอมลน น MODIS สามารถกวาดภาพจากดานหนงของภาพไปสอกดานหนง โดยมมมกวาดไดสงสดถง 55 องศาในแตละดาน
ตารางท 2.1 คณลกษณะของดาวเทยม Terra
เสนผำศนยกลำง 3.5 เมตร ควำมยำว 6.8 เมตร น ำหนก 5,190 กโลกรม ควำมสงของกำรโคจร 705 กโลเมตร ลกษณะกำรโคจร สมพนธกบดวงอาทตยโดยผานข วโลก เอยงท ำมมกบแกนโลก 98.2 องศา เวลำทองถนในกำรบนทกขอมล 10:30 น. เวลำในกำรโคจรรอบโลก 1 รอบ 98.88 นาท บนทกขอมลซ ำทเดม ทก16 วน ระบบบนทกขอมล ASTER (Advanced Spaceborne Thermal Emission and
Reflection Radiometer) CERES (Clouds and the Earth's Radiant Energy System) MISR (Multi-angle Imaging Spectroradiometer) MODIS (Moderate-Resolution Imaging Spectroradiometer) MOPITT (Measurements of Pollution in the Troposphere)
อำยกำรท ำงำน 5 ป
4
2.1.1 การศกษาวงโคจร โดยเขาไปทเวบไซต http://rapidfire.sci.gsfc.nasa.gov คลก MODIS Near Real Time (Orbit Swath) Images
รปท 2.1 หนาเวบไซตขอมลภาพถายดาวเทยม MODIS
5
2.1.2 การคลกดวงโคจรท Terra Orbit Tracks
รปท 2.2 หนาจอแสดงขอมลภาพดาวเทยม MODIS ในแตละชวงเวลา
2.1.3 เลอกเวลาของวงโคจรทผานประเทศไทย เลอกเวลาตามหนาทปรากฏในขอ 2.1.2
รปท 2.3 วงโคจร Terra Orbit Tracks
2.1.4 หลงจากเลอกเวลาของวงโคจรหนาเวบไซตเรยบรอยแลวจะปรากฏหนาจอดงรปท 1.4
ประกอบดวยรายละเอยดตางๆ เชน เวลา วนเดอนป ความละเอยดของขอมล
6
รปท 2.4 ขอมลภาพดาวเทยมชวงทวงโคจร Terra Orbit Tracks ผานประเทศไทย
7
2.1.5 วธการดาวโหลด ใหคลกตามรายชอ
รปท 2.5 รายชอขอมลทตองการดาวโหลด
การดาวโหลดสามารถทาได 2 วธคอ
- ดาวโหลดแบบธรรมดา คลกทรายชอแลวจะปรากฏหนาตางทใชดาวโหลดปรากฏ ข นดงรป
รปท 2.6 การดาวโหลดภาพแบบธรรมดา
- ใชโปรแกรมชวย download เชน FlashGet, smartftp
1) Install โปรแกรม FlashGet ในเครอง ข นตอนการ Install กด next ไปเรอยๆ จนจบการตดต ง 2) เปดโปรแกรม FlashGet ข นมาดงรป
8
รปท 2.7 หนาจอโปรแกรม FlashGet
3) ตรง URL พมพ ชอ ไฟลทตองการดาวนโหลด
รปท 2.8 การใชโปรแกรม FlashGet ในการดาวนโหลด
9
2.2 กำร Registration ภำพโมดส
หลงจากทดาวโหลดภาพโมดส เรยบรอยแลวนาไฟลทมนามสกลเปน .hdf ซงยงไมมการ Registration เรยกเปดภาพในโปรแกรม ENVI มลกษณะดงรป โดยข นตอนการ Registration ดงน
รปท 2.9 ภาพถายดาวเทยม MODIS ทไดจากการดาวนโหลด
2.2.1 เปดโปรแกรม ENVI 2.2.2 กดทแถบเมน File ► Open External File ► EOS ► MODIS 1B ดงรปท 2.10
10
รปท 2.10 การเปดไฟลขอมลภาพดาวเทยม MODIS จากโปรแกรม ENVI
2.2.3 กดเลอกไฟลททาการดาวโหลด ในข นตอนทผานมา กด open
รปท 2.11 ข นตอนการ Open ไฟลขอมล
11
2.2.4 กด Load Band รายละเอยดดงแสดงในรปท 2.12
รปท 2.12 หนาจอแสดงขอมลภาพทผานการดาวโหลด
2.2.5 กดแถบเมน Basic Tools ►Preprocessing ►Data-specific Utilities ►MODIS 1B ►
Georeference Data
รปท 2.13 กระบวนการ Georeference Data
12
2.2.6 คลกเลอกทชอไฟล กด OK
รปท 2.14 ข นตอนการเลอกไฟลททาการ Georeference Data
2.2.7 เลอกเปน UTM Zone 47 N หรอถาตองการเปนระบบ latlong ใหเลอก Geographic
Lat/lon กด OK
รปท 2.15 ข นตอนการเลอกระบบพกด แสดงผลขอมล
13
2.2.8 กดปม Choose เพอเลอกพ นทจดเกบขอมลแลวต งชอไฟล หลงจากน นกด OK
รปท 2.16 การ Export ไฟลทผานกระบวนการ Registration
- เมอผำนกระบวนกำร Registration จะไดผลดงรป
รปท 2.17 แสดงขอมลกอนและหลงกำรท ำ Registration
14
2.3 กำรหำคำ NDVI NDVI (Normalized Difference Vegetation Index) คอ คาทแสดงความสมพนธของชวง
คลนทเกยวของกบพชพรรณ สามารถบงบอกไดวาพ นทหรอบรเวณน นๆมพชพรรณหนาแนน เพยงใด กอใหเกดประโยชนในดานการตดตามการเพมข นหรอลดลงของพชพรรณ
2.3.1 หลงจากทาการ Georeference เสรจส นแลว ใหคลกเลอกแถบเมน Transform ►NDVI (Vegetation Index) ดงรป
รปท 2.18 ข นตอนการ Transform NDVI
2.3.2 ปรากฏหนาตาง NDVI Calculation Input File ข น ในชอง Select input file เลอกไฟลท
ตองการ Georeference จากข นตอนทผานมา แลวกด OK
รปท 2.19 การเลอกไฟลขอมลททาการ NDVI Calculation
15
2.3.3 เลอก Input file type เปน AVHRR แลวกดปม Choose เพอจดเกบไฟลและต งชอ จากน นกด OK
รปท 2.20 การ Export ไฟลทผานกระบวนการ NDVI Calculation
รปท 2.21 ขอมลทผำนกระบวนกำร NDVI Calculation
16
2.4 กำรตอภำพหรอกำร Mosiac
ถาหากวนใดทมการดาวโหลดภาพโมดสแลวภาพทไดไมครอบคลมพ นททตองการ ดงรป ท 1.22 ดงน นจงตองมการทา Mosaic ภาพเพอทจะสามารถนาไปใชงานได
*การจะ mosaic ไดตองผานกระบวนการ Georeference กอน มเชนน นจะไมสามารถตอภาพได
รปท 2.22 ภาพทไมครอบคลมพ นทศกษา
2.4.1 เปดไฟลทตองการ Mosaic ข นมาท ง 2 ไฟล 2.4.2 คลกแถบเมน basic tools ►Mosaicking ►Georeferenced
รปท 2.23 ข นตอนการตอภาพ
17
2.4.3 ปรากฏหนาตาง Map Based Mosaic ข นมา คลกแถบเมน Import ►Import Files… จากน นปรากฏหนาตาง Mosaic input file ข นมาใหเลอก ใหเลอกท ง 2 ไฟลโดยกดปมShift คางไวแลวเลอกท ง 2 ไฟล แลวกด OK
รปท 2.24 การ Import ไฟลในกระบวนการตอภาพ
2.4.4 ไฟลท ง 2 ถกนามาซอนทบกนดงรปท 2.25
รปท 2.25 ไฟลท ง 2 ซอนทบกน
18
2.4.5 Save ไฟลเปนไฟลใหม โดยคลกทแถบเมน File ► apply จะปรากฏหนาตาง Mosaic parameters กดปม Choose เลอกทจดเกบขอมลไฟล จากน นกดปม OK
รปท 2.26 การ Export ไฟลในกระบวนการตอภาพ
เมอเสรจส นกระบวนการตอภาพจะไดผลดงแสดงในรปท 2.27
รปท 2.27 รปทผานกระบวนการตอภาพ
19
2.5 กำร Clip ภำพโดยใชเวกเตอรไฟล
การ clip คอการตดพ นทใดพ นทหนงออกมาโดยใชพ นททสนใจ หรอ study area คอการเลอกขอมลเฉพาะบรเวณพ นททสนใจนนเอง ดงรปท 2.28 เชน ขอมลภาพดาวเทยมของประเทศไทย ซงสนใจเฉพาะบรเวณจงหวดเชยงใหม ตองใชกระบวนการ clip โดยใชขอมลขอบเขตการปกครองของจงหวดเชยงใหมเปนกรอบ ซงกคอ เวกเตอรไฟล เมอตดไฟลออกมายอมไดขอมลภาพถายดาวเทยมบรเวณพ นทจงหวดเชยงใหม เพอนาไปใชงานเฉพาะตอไป ข นตอนการดาเนนงานมรายละเอยดดงตอไปน
รปท 2.28 การ clip ไฟล
2.5.1 เปดภาพ MODIS ทผานการ mosaic จากกระบวนการทผานมา 2.5.2 เปดเวกเตอรไฟล โดยการคลกทแถบเมน File ► Open Vector File จะปรากฏหนาตาง
Select Vector Filenames กดเลอก File of type เปน Shapefile{*.shp} แลวเลอกไฟล กด open
รปท 2.29 การ Open Vector File
20
2.5.3 ปรากฏหนาตาง Import Vector Files Parameters กด OK
รปท 2.30 การ Import Vector Files Parameters
2.5.4 จากน นปรากฏหนาตาง Available Vector List จากข นตอนขางตน คลกเลอกตรงเลเยอร
เวกเตอรไฟล แลวกด Load Selected จะมหนาตางเลกๆปรากฏใหเลอก Display #1 กด OK
รปท 2.31 การ Load Selected Vector File
1
2
3
21
2.5.5 หลงจากน นจะปรากฏกรอบสเหลยมข นซอนภาพโมดส ซงแสดงวาพกดท งสองเปนพกดชนดเดยว สามารถเขาสกระบวนการ ตดภาพได
รปท 2.32 แสดงการตรวจสอบพกดของภาพและ Vector Files
2.5.6 การสราง Build Mask คลกทแทบเมน Basic Tools ► Masking ►Build Mask จะปรากฏ
หนาตางเลกๆข น ใหกด Display #1 กด OK ►จะปรากฏหนาตาง Mask Definition กดคลกท Options ► Import EVFs… จากน นจะปรากฏหนาตาง Mask Definition Input EVFs คลกเลอก Layer กด OK ►ตรงชอง Enter Output Filename กด ปม Choose เพอต งชอไฟลแลวเลอกพ นทจดเกบขอมล เสรจแลวกด OK แลวกด Apply รอใหโปรแกรมประมวลผล
22
4
1
2
3
5
6 7
รปท 2.33 ข นตอนการ Build Mask
23
2.5.7 คลกแทบเมน Basic Tools ►Masking ►Apply Mask จะปรากฏหนาตาง Apply Mask Input File คลกเลอกไฟลโมดสทไดทาการตอภาพ แลวคลกปม Spatial Subset จะปรากฏหนาตาง Select Spatail Subset ข นมาใหกดปม ROI/EVF จะปรากฏหนาตาง Subset Image by ROI/EVF Extent ใหคลกเลอกไฟลทปรากฏ แลวกด OK หลงจากน น คลกปม Select Mask Band จะปรากฏหนาตาง Select Mask Input Band ใหเลอกไฟลทเราทา Mask Band ไวกอนหนาน แลวกด OK จะปรากฏหนาตาง Apply Mask Parameters กดปม Choose ต งชอไฟลเพอจดเกบขอมล
รปท 2.34 ข นตอนการ Apply Mask
1
3
2
6
5
7
4
9
8
11
10
24
Before After
รปท 2.35 ขอมลทผานกระบวนการ clip ไฟล
2.5.8 การเปดเวกเตอรไฟลขอบเขตประเทศไทยโดยเปดเวกเตอรไฟลขอบเขตประเทศไทยข น เพอทจะตดเอาขอมลเฉพาะพ นทประเทศไทย คลกทแถบเมน File ►Open Vector File จะปรากฏหนาตางSelect Vector Filenames กดเลอก File of type เปน Shapefile{*.shp} แลวเลอกไฟล กด open จะปรากฏหนาตาง Import Vector Files Parameters กด OK
รปท 2.36 การนาเขาขอมล Vector File
25
รปท 2.37 การเปดเวกเตอรไฟลขอบเขตประเทศไทย
2.5.9 จากน นจะปรากฏหนาตาง Available Vector List ข น คลกเลอกตรงเลเยอรเวกเตอรไฟล แลว
กด Load Selected จะมหนาตางเลกๆปรากฏใหเลอก Display #1 กด OK
รปท 2.38 การ Load Selected Vector File
1
2
3
26
2.5.10 หลงจากน นปรากฏกรอบสเหลยมข นมาซอนภาพโมดส ซงแสดงวาพกดท งสองเปนพกดชนดเดยว สามารถเขาสกระบวนการ ตดภาพได
รปท 2.39 การตรวจสอบพกดของภาพและ Vector Files
2.5.11 การสราง Build Mask คลกทแทบเมน Basic Tools ► Masking ►Build Mask จะปรากฏ
หนาตางเลกๆข น ใหกด Display #1 กด OK ►จะปรากฏหนาตาง Mask Definition กดคลกท Options ► Import EVFs… จากน นจะปรากฏหนาตาง Mask Definition Input EVFs คลกเลอก Layer กด OK ►ตรงชอง Enter Output Filename กดปม Choose เพอต งชอไฟลแลวเลอกพ นทจดเกบขอมล เสรจแลวกด OK แลวกด Apply รอใหโปรแกรมประมวลผล
27
รปท 2.40 ข นตอนการ Build Mask ขอบเขตประเทศไทย
2.5.12 ไปทแทบเมน Basic Tools ►Masking ►Apply Mask จะปรากฏหนาตาง Apply Mask
Input File คลกเลอกไฟลโมดสทไดทาการตดภาพ Spatial Subset ปลอยใหเปน Full Scence หลงจากน น คลกปม Select Mask Band จะปรากฏหนาตาง Select Mask Input Band ใหเลอกไฟลทเราทา
28
6
5
7
4
9
8 10
11
12
Mask Band ไวกอนหนาแลวกด OK จะปรากฏหนาตาง Apply Mask Parameters ตรงชอง Mask Value ใหใสคา 999 กดปม Choose แลวต งชอไฟลเพอจดเกบ
รปท 2.41 ข นตอนการ Apply Mask ขอบเขตประเทศไทย
29
Before After
รปท 2.42 ขอมลทผานกระบวนการ clip ไฟลขอบเขตประเทศไทย 2.6 กำร Export ไฟลภำพเปนไฟล JPG/.dat
2.6.1 การ Export ไฟลภาพเปนไฟล JPG - เปดภาพ modis ทตองการ Export เปนไฟลรปภาพนามสกล .jpg - ตรงหนา View ของโปรแกรมจะมแถบเมนใหคลกบนแถบเมน File ►Save Image As
► Image File…
รปท 2.43 การ Export ไฟลรปภาพ
30
- จะปรากฏหนาตาง Output Display to Image File ตรง Output File Type ใหเลอกเปน JPEG (สามารถ Export ไฟลออกมาไดหลายชนดดงน )
- ตรง Enter Output Filename กดปม Choose เพอเลอกทจดเกบไฟล ต งชอเพอบนทกแลวกด OK
รปท 2.44 ข นตอนการ Export ไฟล JPEG
รปท 2.45 ไฟลขอมล.JPG
31
2.6.2 การ Export ไฟลภาพออกมาเปนไฟล .dat ไฟล .dat เปนไฟลทบนทกคาตางๆ ทเปนคาตวเลขในแตละพกเซลล หรอจดภาพ เชนคาส หรอ คา
NDVI เมอแปลงเปนไฟล.dat ทางโปรแกรมเมอรจะสามารถนาขอมลมาอานและบนทกคาลงในฐานขอมล โดยขอมลภาพดาวเทยม 1 วนจะผานกระบวนการ Registration เพอใหพกดตรงตามทตองการ จากน นผานกระบวนการหาคา NDVI กระบวนการตดพ นทโดยใชกรอบประเทศไทย จงนาผลทไดแปลงเปนไฟล .dat โดยภาพใน 1 วนจะมขอมลอยท 3600*6800 พกเซลล หรอ 24480000 จดภาพ เพอนาเขาสฐานขอมล
- เปดโปรแกรม Erdas 8.7 โดยดบเบ ลคลกทไอคอน หรอ Start ►All Program ► Leica Geosystems GIS & Mapping ►ERDAS IMAGINE 8.7 ►ERDAS IMAGINE 8.7
รปท 2.46 หนาจอโปรแกรม ERDAS IMAGINE 8.7
- คลกทรป ตรง Viewer#1 เพอเรยกเปดไฟล จะปรากฏหนาตาง Select Layer To Add: ใน File of type เลอกเปน All Raster Extensions แลวคลกทรปสามเหลยมเลกๆเพอเขาไปหาไฟลทสรางข นจากข นตอนทตด NDVI ในเขตประเทศไทย แลวกด OK
32
รปท 2.47 การ Import ไฟลขอมล
- คลกขวาตรงพ นทในกรอบ Viewer แลวเลอกคาสง Fit Image To window จะปรากฏ
เปนรปประเทศไทยท งหมดทไดจากกระบวนการตดภาพในโปรแกรม ENVI
รปท 2.48 การใชคาสง Fit Image To window
33
- คลกทไอคอน บรเวณแถบเมน จะปรากฏหนาตาง ImageInfo ข น ประกอบดวยขอมลรายละเอยดของไฟล คลกตรงแถบ Pixel data จะปรากฏตารางขอมล
รปท 2.49 ตารางขอมลคา NDVI
- คลกขวาทบรเวณดานบนของตาราง แลวเลอกคาสง Export…
รปท 2.50 การ Export ไฟลขอมล .dat
34
- ปรากฏหนาตาง Export Column Data คลกทรป เพอต งชอจดเกบขอมลแลวกด OK จะไดไฟล .dat เพอสงใหโปรแกรมเมอรจดการนาเขาฐานขอมลตอไป
รปท 2.51 การบนทกจดเกบขอมล 2.7 กำร Classification หรอกำรจ ำแนกกำรใชประโยชนทดน
การ Classification คอการแยกแยะวา ณ พ นทหนงๆมการใชประโยชนทดนแบบใด มสงปกคลมดนประเภทใดในพ นท โดยหลกการทางดาน GIS สามารถแบงออกเปน 2 วธ คอ Supervised กบ Unsupervised โดยท Supervised คอการสอนใหโปรแกรมทราบวาพ นทน นๆคอสงปกคลมชนดใด ตามคาสทแสดงออกมา ซงชวยในการจาแนกพ นทตางๆ ไดอยางมประสทธภาพ ถามการกาหนดจดทดขอมลทไดจะมความแมนยา และวธการ Unsupervised เปนการจาแนกโดยใหโปรแกรมเปนฝายจาแนก วาเราตองการจาแนกออกมากประเภท ซงวธน คอนขางจะไมนยม เพราะความถกตองไมคอยแมนยา
ดาวเทยมทใชในการจาแนกตามโครงการคอดาวเทยม Landsat ซงมความละเอยด 30 เมตร มชวงคลนท งหมด 7 แบนด โดยแตละแบนดจะสะทอนคาตางๆออกมาไดดแตกตางกนการ Classification โดยทวไปนยมใชแบนด 3 5 4 เปนคา R G B ซง R ยอมาจาก Red หรอสแดง G คอ Green สเขยว และ B คอ Blue สน าเงน การนาเอาแบนด 3 5 4 เนองจากแบนด 3 ซงแสดงความแตกตางของพชพรรณไดดจะทาใหเหนพชพรรณเปนสแดง แบนด 5 ซงแสดงคาสะทอนของดน แรธาตตางไดดจะเปนสเขยว และแบนด 4 แสดงความแตกตางระหวางดนและน าไดดจะไดน าทเปนสน าเงน
35
2.7.1 รวมแบนด 3 5 4 โดยใชโปรแกรม ENVI คลกแถบเมน File ►Open External File ►Landsat ►GeoTIFF
รปท 2.52 การรวมแบนด 3 4 5 โดยใชโปรแกรม ENVI
2.7.2 จากน นปรากฏหนาตาง Enter TIFF/GeoTIFF Filenames เปดไฟลของ Landsat ท ง 7
แบนด กด open
รปท 2.53 การเลอกเปดไฟลขอมล Landsat ท ง 7 แบนด
36
2.7.3 ในหนาตาง Available Bands List ใหคลกเลอก RGB Color แลวในชองของ R ใหคลกเลอกแบนด 3 ชอง G เลอกแบนด 5 ชอง B เลอกแบนด 4 แลวกด Load RGB ภาพทเกดจากการผสมสของท ง 3 แบนด
รปท 2.54 ภาพ Landsat ทเกดจากการผสมสเทจในโปรแกรม ENVI
2.7.4 ข นตอนตอไปคลกทแถบเมน File ►Save Image As ►Image File… จะปรากฏหนาตาง
Output Display to Image File ตรง Output File Type ใหเลอกเปน ERDAS แลวคลกปม Choose เพอต งชอไฟลและจดเกบขอมล
37
รปท 2.55 การจดเกบขอมลในโปรแกรม ENVI
2.7.5 จากน น Save เปนไฟล.lan ข นตอนตอไปใชโปรแกรม Erdas 8.7 ในการทากระบวนการ
Classification ใหเรยกเปดโปรแกรม Erdas8.7 ข นมา 2.7.6 จะปรากฏหนาตาง Import/Export ข นมาใหเลอก Import ในชอง Type เลอกเปน
LAN{Erdas 7.x} ในชอง Media จากน นเลอกเปน File ในชอง Input File ใหเลอกไฟลท Save จากโปรแกรม ENVI ในข นตอนทผานมา ในชอง Output File ใหเลอกไฟลททาการจดเกบขอมลแลวกด OK
รปท 2.56 การ Import/Export ไฟลขอมลในโปรแกรม Erdas
1.7.7 คลกปม เพอเปดไฟล.img ทได Import มาจากข นตอนทแลว ทหนาตาง Viewer #1 ใหคลก เพอเปดไฟล จะปรากฏหนาตาง Select Layer To Add: ตรงชอง Files of type: ใหเลอกเปน IMAGINE Image(*.img) แลวเขาไปหาไฟลท Import แลวกด OK
38
รปท 2.57 ภาพการผสมสเทจในโปรแกรม Erdas
2.7.8 จากน นคลกทปม ทแถบเมน จะปรากฏหนาตาง Classification กดปม Signature Editor จะปรากฏหนาตาง Signature Editor สาหรบ Add ขอมลทเรากาหนดประเภทบนภาพถาย
39
รปท 2.58 หนาตาง Signature Editor
2.7.9 คลกแถบเมน AOI ►Tools… เพอเรยกใชเครองมอของ AOI
รปท 2.59 การเรยกใชเครองมอ AOI ในโปรแกรม Erdas
40
2.7.10 การใชเครองมอใน AOI ใชเครองมอ เพอใชขยายเขาไปดรายละเอยดของภาพ
ใชเครองมอ เพอใชขยายออกจากภาพใหเหนภาพในมมกวาง
ใชเครองมอ คลกลากแลวขยบภาพไปมาซาย ขวา ได หรอจะคลกขวาแลวเลอก Fit Image To window เพอใหเหนภาพท งหมดของภาพ
ตวอยางจะแยกขอมลปาไม ใช คลกขยายเขาไปในบรเวณทเปนพ นทปา แลวใชเครองมอ ทหนาตางเครองมอ AOI เพอกาหนดกรอบพ นทตวอยางใหโปแกรม โดยคลก แลวคลกในภาพดงรป
รปท 2.60 การกาหนดกรอบพ นทตวอยาง
หลงจากวงรอบพ นทแลว คลกท ในหนาตาง Signature Editor จะทาใหไดคาทเลอก เลอกเขาไป
อยในตาราง ใหเลอกพ นทปาหลายๆพ นทแลวคลก เขาไปทละขอมล
รปท 2.61 ข นตอนการ Add ขอมลในตาราง Signature Editor
41
เมอไดตามทตองการ คลกเลอกท งหมดแลวกดเครองมอทรป ซงเปนเครองมอทใชในการรวมใหเหลอขอมลเดยว แลวคลกเพอเปลยนชอ เปนปาไม หรอพ นทอนๆทมการจาแนก แลวคลกขวาตรงชอง Class# ตรงแถวทไดเลอก แลวเลอก Delete Selection เปลยนชอเปนปาไม
รปท 2.62 ข นตอนการจาแนกการใชประโยชนทดน
42
หลงจากทาการจาแนกปาไมเสรจเรยบรอยแลว จาแนกการใชประโยชนทดนอนๆอกใหครบตามทตองการ โดยทาเหมอนกนกบกระบวนการทผานมา
เมอจาแนกประเภทออกมาไดแลวให save ไฟลในตาราง Signature Editor กอนโดยคลกท File ►Save As… แลวจะปรากฏหนาตาง Save Signature File As แลวคลกปม จะมหนาตาง Signature File ต งชอแลวจดเกบขอมล กด OK
รปท 2.63 ข นตอนการ save ไฟลในตาราง Signature Editor
จากการ Save ไฟล AOI ทเรากาหนดข นดวยเอาไวสาหรบแกไขพ นทถาหากเรา Classification ไม
ถกตอง โดยคลกทแถบเมน File ► Save► AOI Layer As… จะปรากฏหนาตาง Save AOI As… ใหต งชอไฟลแลวจดเกบขอมล
รปท 2.64 การ Save ไฟล AOI
43
2.7.11 การ Classification โดยใชกระบวนการ Supervised คลกทแถบเมนทรป จะปรากฏหนาตาง Classification เลอกคาสง Supervised Classification ในหนาตาง Supervised Classification ชอง Input Raster File : ใหใสไฟลภาพดาวเทยม Landsat ทมแบนด 3 5 4 ทแปลงจากไฟล .lan มาเปน .img ในชอง Input Signature File: ใหเลอกไฟล .sig ทจาแนก ในชอง Classified File ใหต งชอไฟลแลวจดเกบขอมลเสรจ กด OK
รปท 2.65 ข นตอนการ Supervised Classification
44
ภาพ Landsat 354 ภาพท Classification รปท 2.66 รปทผานกระบวนการ Supervised Classification
2.7.12 ทาการ Classification โดยใชกระบวนการ Unsupervised คลกทแถบเมน จะปรากฏ
หนาตาง Classification เลอกคาสง Unsupervised Classification จะปรากฏหนาตาง Unsupervised Classification (Isodata) ในชอง Input Raster File : นาไฟลภาพดาวเทยม Landsat ทมแบนด 3 5 4 ทแปลงจากไฟล .lan มาเปน .img ในชอง Output Cluster Layer ใหเลอกทจดเกบไฟลและต งชอไฟล ในชอง Output Signature Set ใหต งชอไฟลแลวจดเกบ ในชอง Number of Classes คอจานวนทตองการใหโปรแกรมแยกขอมล หลงจากน นกด OK
รปท 2.67 ข นตอนการ Unsupervised Classification
45
ภาพ Landsat 354 ภาพท Unclassification รปท 2.68 รปทผานกระบวนการ Unsupervised Classification
2.8 กำรแปลงพกด UTM->latlong/latlong->UTM
2.8.1 ระบบพกด (Coordinate System) เปนระบบทสรางข นสาหรบใชอางองในการกาหนดตาแหนง หรอบอกตาแหนงพ นโลกจากแผนทมลกษณะเปนตารางโครงขายทเกดจากตดกนของเสน ตรงสองชดทถกกาหนดใหวางตวในแนวเหนอ-ใตและแนวตะวนออก- ตะวนตก ตามแนวของจดศนยกาเนด (Origin) ทกาหนดข น คาพกดทใชอางองในการบอกตาแหนงตางๆ จะใชคาของหนวยทนบออกจากจดศนยกาเนดเปนระยะเชงมม (Degree) หรอเปนระยะทาง (Distance) ไปทางเหนอหรอใตและตะวนออกหรอตะวนตก ตามตาแหนงของตาบลทตองการหาคาพกดทกาหนดตาแหนงตางๆ จะถกอางองเปนตวเลขในแนวต งและแนวนอนตามหนวยวดระยะใชวดสาหรบระบบพกดทใชอางองกาหนดตาแหนงบนแผนท ทนยมใชกบแผนทในปจจบน มอยดวยกน 2 ระบบ คอ
- ระบบพกดภมศาสตร (Geographic Coordinate System) - ระบบพกดกรดแบบ UTM (Universal Transverse Mercator co-ordinate System)
2.8.2 ระบบพกด ภมศาสตร (Geographic Coordinate System) เปนระบบพกดทกาหนดตาแหนง
ตางๆบนพ นโลก ดวยวธการอางองบอกตาแหนงเปนคาระยะเชงมมของละตจด (Latitude) และ ลองตจด (Longitude) ตามระยะเชงมมทหางจากศนยกาเนด (Origin) ของละตจดและลองตจดทกาหนดข นสาหรบศนยกาเนดของละตจด (Origin of Latitude) น นกาหนดข นจากแนวระดบ ทตดผานศนยกลางของโลกและต งฉากกบแกนหมน เรยกแนวระนาบศนยกาเนดน นวา เสนศนยสตร (Equator) ซงแบงโลกออกเปนซกโลกเหนอและซกโลกใต ฉะน นคาระยะเชงมมของละตจด จะเปนคาเชงมมทเกดจากมมทศนยกลางของโลก กบแนวระดบฐานกาเนดมมทเสนศนยสตรทวดคาของมมออกไปท งซกโลกเหนอและซกโลกใต คาของมมจะส นสดทข วโลกเหนอและข วโลกใต มคาเชงมม 90 องศาพอด ดงน นการใชคาระยะเชงมมของละตจดอางองบอกตาแหนงตางๆ นอกจากจะกาหนดเรยกคาวดเปนองศาลปดาและฟลปดา แลวจะบอกซกโลกเหนอหรอใตกากบดวยเสมอ
46
2.8.3 ระบบพกดกรด แบบ UTM (Universal Transverse Mercator co-ordinate System) พกดกรด UTM (Universal Transverse Marcator) เปนระบบตารางกรดทใชชวยในการกาหนดตาแหนงและใชอางองในการบอกตาแหนง ทนยมใชกบแผนทในกจการทหารของประเทศตาง ๆ เกอบทวโลกในปจจบน เพราะเปนระบบตารางกรดทมขนาดรปรางเทากนทกตารางและมวธการกาหนดบอกคาพกดทงาย และถกตองเปนระบบกรดทนาเอาเสนโครงแผนทแบบ Universal Transverse Mercator Projection ของ Gauss -Krueger มาใชดดแปลงการถายทอดรายละเอยดของพ นผวโลกใหรปทรงกระบอก Mercator Projection อยในตาแหนง Mercator Projection (แกนของรปทรงกระบอกจะทบกบแนวเสนอเควเตอร และต งฉากกบแนวแกนของข วโลก) ประเทศไทยไดนาเอาเสนโครงแผนทแบบ UTM น มาใชกบการทาแผนท เปนชด L7017ทใชในปจจบนแผนทระบบพกดกรด ทใชเสนโครงแผนทแบบ UTM เปนระบบเสนโครงชนดหนงทใชผวรปทรงกระบอกเปนผวแสดงเสนเมรเดยน (หรอเสนลองตจด) และเสนละตจดของโลก โดยใชทรงกระบอกตดโลกระหวางละตจด 84องศาเหนอ และ 80 องศาใตในลกษณะแกนรปทรงกระบอกแลวทามมกบแกนโลก 90 องศารอบโลก แบงออกเปน 60 โซนๆ ละ 6 องศา โซนท 1 อยระหวาง 180 องศา กบ 174 องศาตะวนตก และมลองตจด 177 องศาตะวนตกเปนเมรเดยนยานกลาง (Central Meridian) มเลขกากบแตละโซนจาก 1 ถง 60 โดย นบจากซายไปทางขวาระหวางละตจด 84 องศาเหนอ 80 องศาใต แบงออกเปน 2 ชอง ชองละ 8 องศา ยกเวนชองสดทาย เปน 12 องศา โดยเรมนบต งแตละตจด 80 องศาใต ข นไป ทางเหนอใหชองแรกเปน อกษร C และชองสดทายเปนอกษร X (ยกเวน I และ O)
จากการแบงตามทกลาวแลวจะเหนพ นทในเขตลองตจด 180 องศาตะวนตก ถง 180 องศาตะวนออกและละตจด 80 องศาใต ถง 84 องศาเหนอ จะถกแบงออกเปนรปสเหลยมผนผา 1,200 รปแตละรปมขนาดกวางยาว 6 องศา x 8 องศา จานวน 1,140 รป และกวางยาว 6 องศา x 12 องศา จานวน 60 รป รปสเหลยมน เรยกวา Grid Zone Designation (GZD) การเรยกชอ Grid Zone Designationประเทศไทยมพ นทอย ระหวางละตจด 5 องศา 30 ลปดาเหนอ ถง 20 องศา 30 ลปดาเหนอและลองตจดประมาณ 97 องศา 30 ลปดาตะวนออก ถง 105 องศา 30 ลปดาตะวนออก ดงน น ประเทศไทยจงตกอยใน GZD 47N 47P 47Q 48N 48P และ 48 Q
รปท 2.69 ระบบพกด UTM
47
2.8.3 การแปลงเวกเตอรไฟล - เปดโปรแกรม Arcview3.3 โดยคลกท Start► All Program► ESRI►
Arcview3.3► Arcview3.3
รปท 2.70 หนาจอโปรแกรม Arcview3.3
- เปดขอมลทตองการแปลงพกด โดยคลกทปม แลวเรยกเปดไฟลข นมา
รปท 2.71 การเปดขอมลทตองการแปลงพกด
48
- สงเกตพกดตรงมมขวาบน ถาขยบเมาสพกดจะเปลยนแปลงไปตามทศทางทขยบจดสงเกตพกด Lat Long จะมคาอยประมาณหลกสบ หรอหลกรอย แตถาเปนพกด UTM จะมคาอยประมาณหลกแสน คลกทแถบเมน File ►Extension จะมหนาตาง Extension แสดงข นมา ใหไปเชคถกหนาคาสง แปลงพกด
รปท 2.72 หนาจอการแปลพกดในโปรแกรม Arcview3.3
- คลกทเมนแปลงพกด Geo ► UTM
รปท 2.73 การแปลงพกด Geo ► UTM
49
จะปรากฏหนาตางเปลยนพกดยออเดตกเปนพกด UTM ในชองพ นหลกฐานอางอง จะมใหเลอก 1 กบ
2 โดยท 1 คอ พกด Indain 1975 2 คอพกด WGS84 แลวกด OK
รปท 2.74 หนาตางเปลยนพกดยออเดตกเปนพกด UTM
- เมอโปรแกรมรนเสรจ ใหปดเปดเลเยอร ทางดานซายมอ แลวกดปม Zoom to
Active theme แลวสงเกตมมพกดขวาบนจะเปลยนไปเปนพกด UTM ถาจะแปลงกบมาเปน Latlong สามารถทาไดเหมอนๆกน
รปท 2.75 ภาพทไดจากการแปลงพกด UTM
50
2.8.4 การแปลงราสเตอรไฟล - การแปลงราสเตอรไฟลสามารถแปลงโดยใชโปรแกรม ENVI ใหเปดไฟลทตองการจะ
แปลงพกดข นมา คลกทแถบเมน File ►Open Image แลวเลอกไฟลทตองการกด OK - เมอเปดไฟล ถาตองการรวาภาพเปนระบบพกดแบบไหนใหคลกตรงแถบเมนTools►
Cursor Location/Value จะปรากฏหนาตาง เลกๆข นมา บอกรายละเอยดตางๆเชน พกดหนาจอ ส โปรเจคชน และขอมล
รปท 2.76 การเลอกตรวจสอบ Cursor Location/Value
ท Projection ปรากฏวาเปนระบบพกดอะไร ในทน เปน UTM
รปท 2.77 ตรวจสอบระบบพกด
51
- แปลงพกดใหเปน Lat Long โดยคลกทแถบเมน Map ► Convert Map Projection
รปท 2.78 การ Convert Map Projection
- หนาตาง Convert Map Projection Input Image ใหเลอกไฟลทตองการจะแปลงแลว
กด OK จะปรากฏหนาตาง Convert Map Projection Paramet... ใหเลอกGeographic Lat/Lon แลวกด OK
รปท 2.79 การ Convert Map Projection Input Image
52
- จะปรากฏหนาตาง Registration Parameters ข นมา กดปม Choose เพอต งชอไฟลและจดเกบขอมล
รปท 2.80 การ Registration Parameters
- เมอรนโปรแกรมเสรจให เปดไฟลทแปลงพกดเสรจข นมาโดยกดทปม Load Band
รปท 2.81 ผลทไดจากการแปลงระบบพกดเปน Geographic Lat/Lon
53
- คลกตรงแถบเมน Tools► Cursor Location/Value
รปท 2.82 การตรวจสอบระบบพกดจาก Cursor Location/Value
สงเกตตรง Projection จะเปลยนเปนพกด Geographic Lat/lon เสรจส นกระบวนการแปลงพกด
ถาจะแปลงเปน UTM ข นตอนการการดาเนนการลกษณะเดยวกน
54
บทท 3 คมอกำรใชงำนของผใช สวนกำรใชงำนบนเวบไซต
3.1 รปแบบทำง Web Browser
3.1.1 การแสดงผลทางเวบไซตของโครงการพฒนาระบบตดตามการเปลยนแปลงของพชปกคลมดน URL: http://tccm.rid.go.th
3.1.2 หนาหลกของระบบ แสดงดงรปท 2.1 ประกอบดวยเมน หนาหลก เกยวกบโครงการ ตดตอเรา และสาหรบเจาหนาท
รปท 3.1 หนาจอแสดงผลหลกของระบบ
จากรปท 3.1 แบงการคนหาขอมลออกเปน 4 สวน ไดแก
- สวนการคนหาขอมลตามจงหวด - สวนการคนหาขอมลตามลมน า - สวนการคนหาขอมลตามโครงการสงน าและบารงรกษา - สวนการคนหาขอมลตามโครงการรายจงหวด
55
(1) สวนการคนหาขอมลตามจงหวด จะแสดงรายชอจงหวดท ง 76 จงหวด ดงรปท 2.2
รปท 3.2 หนาจอแสดงรายชอจงหวดท ง 76 จงหวด
(2) สวนการคนหาขอมลตามลมน าแสดงรายชอลมน าท ง 25 ลมน า ดงรปท 3.3
รปท 3.3 หนาจอแสดงการคนหาขอมลตามลมน า
56
(3) สวนการคนหาขอมลตามโครงการสงน าและบารงรกษา จะแสดงรายชอโครงการสงน าและบารงรกษาท ง 79 โครงการ ดงรปท 3.4
รปท 3.4 หนาจอแสดงการคนหาขอมลตามโครงการสงน าและบารงรกษา
(4) สวนการคนหาขอมลตามโครงการชลประทานจงหวด แสดงรายชอโครงการชลประทานจงหวดท ง
56 โครงการ ดงรปท 3.5
รปท 3.5 หนาจอแสดงการคนหาขอมลตามโครงการชลประทานจงหวด
57
3.1.3 แสดงผลขอมล แบงออกเปน 2 สวน ไดแก สวนคนหาขอมลรายสปดาห และสวนแสดงผลขอมล ดงรปท 3.6
รปท 3.6 หนาจอแสดงขอมล
- สวนท 1 คอสวนคนหาขอมลรายสปดาห โดยการคลกเลอก ป และสปดาหทตองการด
ขอมล แลวคลกปม ตกลง
รปท 3.7 การคนหาขอมลรายสปดาห
58
- สวนท 2 คอสวนแสดงผลการคนหาขอมลรายสปดาหตาม ปและสปดาหทเลอก
รปท 3.8 หนาจอแสดงผลการคนหาขอมลรายสปดาห
จากรปท 3.8 ผลการคนหาขอมลแบงการแสดงผลออกเปน 4 สวนไดแก
- สวนแสดงผลทาง GIS ผานทางโปรแกรม Google Earth - สวนกราฟแสดงพ นทเพาะปลกพช - สวนตารางรายงานพ นทเพาะปลกพช - สวนกราฟแสดงคา NDVI
59
(1) สวนแสดงผลทาง GIS ผานโปรแกรม Google Earth ดขอมลแตละ layerโดยการคลก
รปท 3.9 หนาจอแสดงผลขอมลแตละ layer
จากรป 3.9 ประกอบดวย 2 สวน - สวนท 1 คอสวนแสดง layer ขอมลตาง ๆ ซงม 4 layer คอ ขอมลการใชประโยชนทดน
พ.ศ. 2549, ขอบเขตจงหวด, พ นทแหลงน าจากภาพ landsat และพ นทน าผวดนรายสปดาห ซงแตละ layer ผใชสามารถเปด-ปด layerเพอแสดงผลขอมลตามทตองการ
- สวนแสดงผลขอมลของ Google Earth
(2) หนาจอแสดงผลสวนกราฟแสดงพ นทเพาะปลกพชในเขตพ นทรวมท ง 12 ประเภทสงปกคลมดน
รปท 3.10 กราฟแสดงพ นทเพาะปลกรวม จงหวดกรงเทพมหานคร
60
จากกราฟเสนแสดงพ นทเพาะปลกรายสปดาห พ นทเพาะปลกจะแสดงในหนวย ตร.กม. โดยกราฟแตละเสนจะแสดงพ นทเพาะปลกของพชแตละชนด ซงแสดงตามสญลกษณ ดงรป
รปท 3.11 สญลกษณแทนชนดพชในกราฟแสดงพ นทเพาะปลก
หลงจากคลกเมาสทกราฟแสดงพ นทเพาะปลก จะปรากฏหนาจอแสดงกราฟพ นทเพาะปลกโดยแยก
ตามพชแตละชนด
รปท 3.12 กราฟแสดงพ นทเพาะปลกขาว จงหวดกรงเทพมหานคร
61
รปท 3.13 กราฟแสดงพ นทเพาะปลกออย จงหวดกรงเทพมหานคร
รปท 3.14 กราฟแสดงพ นทเพาะปลกพชไร จงหวดกรงเทพมหานคร
62
รปท 3.15 กราฟแสดงพ นทเพาะปลกพชผก จงหวดกรงเทพมหานคร
รปท 3.16 กราฟแสดงพ นทปลกไมผล จงหวดกรงเทพมหานคร
63
รปท 3.17 กราฟแสดงพ นทเพาะปลกไมยนตน จงหวดกรงเทพมหานคร
(3) สวนแสดงตารางรายงานพ นทเพาะปลกพช
รปท 3.18 สวนตารางรายงานพ นทเพะปลกพช
จากรปท 3.18 ประกอบดวย
- ขอมลพ นทของพ นททเลอกในหนวย ตร.กม. และขอมล % เมฆและน าผวดนในรายสปดาหทเรยกดขอมล
- ตารางแสดงขอมลพ นทเพาะปลกพชแยกตามจงหวด ตามสปดาหทเลอกเรยกดขอมลสามารถดขอมลเพมเตม โดยคลก
64
รปท 3.19 หนาจอแสดงขอมลพ นทเพาะปลกเพมเตม
จากรปท 3.19 ประกอบดวย
- สวนท 1 คอสวน option แปลงหนวยพ นทเพาะปลก เปน ไร / ตร.กม. - สวนตารางรายงาน จะแสดงพ นทเพาะปลกรายสปดาหท งหมดในปทเลอก โดยจาแนก
ตามพชแตละชนด และการแสดงผลขอมลน น จงหวดและลมน า จะแสดงผลพ นทเพาะปลกในเขตชลประทาน และนอกเขตชลประทาน สวนโครงการชลประทานจงหวดและโครงการสงน าและบารงรกษา จะแสงพ นทในเขตโครงการ และมการแสดง % ของเมฆทปกคลมพ นทในแตละสปดาห(0=<NDVI<0.15) และ % ของน าผวดนในแตละสปดาห (-1<NDVI<0)
นอกจากน สามารถออกรายงานตารางขอมลเปน Excel ไดโดยคลกปม จากน นจะม dialog box ข นมาใหเลอก เปด หรอ บนทกไฟล ดงรป
รปท 3.20 หนาจอ dialog box ใหเปดหรอบนทกไฟล
65
รปท 3.21 หนาจอการออกรายงานทาง excel
(4) กราฟแสดงคา NDVI
รปท 3.22 แสดงกราฟ NDVI เฉลยของพชแตละชนด
คา NDVI (Normalized Differences Vegetation Index) เปนการทาสดสวนระหวางคลนสองคลน
ทปรบใหมลกษณะเปนการกระจายปกต เพอยนยนสถานะความมสเขยวของพชเหลาน นเพอใชตดตามการเปลยนแปลงของพช และสภาพน า รายสปดาห โดยกราฟแตละเสนจะแสดงNDVI ของพชแตละชนด ซงแสดงตามสญลกษณ ดงรป
รปท 3.23 แสดงสญลกษณของกราฟ NDVI เฉลย
66
เมอคลกทกราฟแสดงคา NDVI จะปรากฏหนาแสดงกราฟ NDVI LAI และ CGR ดงรปท 3.24
รปท 3.24 กราฟ NDVI LAI และ CGR
67
รปท 3.25 หนาจอรป NDVI
- รป NDVI ไดจากการ color mapping โดยเฉดสตามชวงของ NDVI
รปท 3.26 แสดงเฉดสตามชวงของ NDVI
- รป NDVI ทกสปดาหในปทเลอก โดยการคลก ดรปท งหมด
รปท 3.27 แสดงหนาจอรป NDVI ทกสปดาหในปทเลอก
68
3.1.4 กราฟแสดง % เมฆปกคลม โดยการคลก จากหนา จอแสดงผลขอมล เปอรเซนตเมฆปกคลม หมายถง เปอรเซนตทไดจากการคานวณคา NDVI ทสะทอนในชวงของเมฆ (0=<NDVI<0.15) ในแตละสปดาห หากในสปดาหใดมเมฆปกคลมมากเกน 10 เปอรเซนตของพ นทขอมลในสปดาหน นตองมคาคลาดเคลอนเกดข นจงตองมการปรบแกขอมลทเกดจากการการปกคลมของเมฆดวย
รปท 3.28 แสดงหนาจอกราฟแสดง % เมฆปกคลมในแตละสปดาห
3.1.5 กราฟแสดง % น าผวดน โดยการคลก จากหนา จอแสดงผลขอมล เปอรเซนต
น าผวดน หมายถง เปอรเซนตทไดจากการคานวณคา NDVI ทสะทอนในชวงของน า (-1<NDVI<0) ในแตละสปดาห
รปท 3.29 แสดงหนาจอกราฟแสดง % น าผวดนในแตละสปดาห
69
3.2 รปแบบกำรแสดงผลทำง Google Earth สวนแสดงผลทาง GIS ผานโปรแกรม Google Earth ดขอมลแตละ layer โดยการคลก
รปท 3.30 สวนแสดงผลทาง GIS ผานโปรแกรม Google Earth
3.2.1 ขอมลการใชประโยชนทดน จากกรมพฒนาทดน พ.ศ. 2549 จดจาแนกพชปกคลมดน ออกเปน
ขาว ออย กลมพชไร กลมพชผก กลมไมผล กลมไมยนตน และกลมพชอนๆ บอปลา บอกง ดงรปท 3.31 ตวอยางในเขตพ นทจงหวดกรงเทพมหานคร
70
รปท 3.31 หนาจอ layer การใชประโยชนทดน พ.ศ. 2549 จงหวดกรงเทพมหานคร
3.2.2 ขอบเขตการปกครอง รวมถงขอบเขตการปกครองในเขตพ นท
รปท 3.32 แสดงหนาจอขอบเขตจงหวดกรงเทพมหานคร
71
3.2.3 พ นทแหลงน า จากภาพ landsat
รปท 3.33 แสดงหนาจอพ นทแหลงน า จากภาพ landsat
3.2.4 พ นทน าผวดนรายสปดาห จากการคานวณคา NDVI ในแตละสปดาห
รปท 3.34 แสดงหนาจอพ นทน าผวดนรายสปดาหจากคา NDVI
Top Related