ZUBELTZU - Debako Udala€¦ · 5 Irakurle: Eskuartean duzun liburuxka honetan, Zubeltzu...
Transcript of ZUBELTZU - Debako Udala€¦ · 5 Irakurle: Eskuartean duzun liburuxka honetan, Zubeltzu...
2
AURKIBIDEA
SARRERA ............................................................................. 5• LEHEN HEZKUNTZA:
Agirretxe (Unai Zarraua) ......................................................... 9Aloyu (Lorena Ladera) ........................................................... 9Alper (Samantha Cardoso) .................................................. 10Amai (Amaia Isasti) .............................................................. 10Andutz (Xabier Larrañaga) ................................................... 11Aranburu (Telmo Altzibar) .................................................... 11Arkatza (Arkaitz Torres) ....................................................... 12Arri (Eneko Arriola) .............................................................. 12Astillero (Julen Aiastui) ........................................................ 13Atzelaixa (Elene Arratibel) ................................................... 13Berritsu (Miren Chivite) ........................................................ 14Bihurri (Bitor Garitaonandia) ................................................ 15Cheesecake (Haritz Alberdi) ................................................ 15Gominola (Elene Gómez) .................................................... 16Gopi (Gorka Prieto) .............................................................. 17Gore (Goretti Unanue) 3. SARIA ......................................... 17Haizea (Intza Sudupe) ......................................................... 18Hiperman (Beñat Sanz) ....................................................... 18Ilargi (Malen Arakistain) ....................................................... 19Ira (Irati Martín) .................................................................... 19Itziarko erregea (Alejandro Delgado) ................................... 20Izurdea (June Sudupe) 1. SARIA ........................................ 20Jacob (Ander Rodriguez) ..................................................... 21Jani (Janire Lopetegi) ........................................................... 21Joxe (Julen Bollain) ............................................................. 22Katxiporreta (Naroa Laka) ................................................... 22Kukuxumuxu (Joseba Sánchez) .......................................... 23Lapari (Maider Corrius) ........................................................ 23Lapitza (Elaia Oiartzabal) .................................................... 24Lauburu (Peru Santxo) ........................................................ 24Laura (Naia Zabala) ............................................................. 25Loretxo (Olatz Matias) ......................................................... 25Mape (María Pérez) ............................................................. 26
3
Marrazkilaria (Brenda Impa) ................................................ 26Misterousa (Jon Osa) ........................................................... 26Munantxo (Ane Zulaika) ....................................................... 27Neili (Teresa Aceña) ............................................................. 27Nesa (Nerea Sanz) .............................................................. 28Otzango (Aloña Salegi) 2. SARIA ........................................ 28Pinpiriña (Arantxa Odriozola) ............................................... 29Potito (Pablo Ron) ................................................................ 29Sagua (Eider Pérez) ............................................................ 30Saltakaria (Martin Hernández) ............................................. 30Sunny (Aitor Ibarluzea) ........................................................ 31Super Tuent (Irene Duran) ................................................... 31Timpu (Andoni Ibarguren) .................................................... 32Torpedo (Urko Azkoitia) ........................................................ 32Turin (Ane Larrañaga) .......................................................... 33Txanogorritxo (Elene Urkiri) ................................................. 33Txano-Urdintxo (Regina Esmoris) ........................................ 34Txorimalo (Aitor Arakistain) .................................................. 34Ueu-Andutz puntara (Uxue Egaña) ...................................... 35Ura (Xabier Uranga) ............................................................. 35Usarra (Ibai Salegi) .............................................................. 36Xafla (Ane Ladera) ............................................................... 36Zape (Jone Gómez) ............................................................. 37Zuriñe (Wendy Terán) .......................................................... 37
• D.B.H.:
Abenduaren 21a (Gaizka Aldalur)......................................... 40Airea (Haizea Egaña) ........................................................... 41Andutz (Janire Salegi) .......................................................... 42Ekipo Kalabera (Nikolas Egaña eta Joseba Beitia) .............. 43Errasti (Itxaso Itziar).............................................................. 44Festa (Leire Movellan) .......................................................... 45Iker Muniain (Idoia Agirregabiria).......................................... 46Irureta (Dorleta Aizpurua) ..................................................... 47Karlos Argiñano (Julen Aldalur) ............................................ 48Lizarran (Mikel Arrizabalaga) ................................................ 49Lolita (Itzale Laka) 3. SARIA ............................................... 50
Maiak (Xabat Alberdi) ........................................................... 51Pele (Ekaitz Zubimendi) 2. SARIA ...................................... 52Txanpi (Julia Ron) 1. SARIA ............................................... 53Txoronpio (Malen Oiartzabal) ............................................... 54Untxia (Unai Matias) ............................................................. 55
• NAGUSIAK:
Ardi beltza (Manex Astigarraga) ........................................... 58Axola (Iñaki Astigarraga)....................................................... 60Killarratxueta (Igor Larrañaga) 1. SARIA ............................. 62 Lastur (Karlos Larrañaga) 2. SARIA .................................... 64Trikitixa (Josune Arakistain) 3. SARIA ................................. 67
5
Irakurle:
Eskuartean duzun liburuxka honetan, Zubeltzu bertso-papersariketan parte hartu dutenen lanak bildu dira. IV. edizioa duguaurtengoa eta, orain arte bezala, hiru maila bereizi ditugu: gaz-tetxoak, gazteak eta nagusiak.
Honako lan eta gaiak jarrita aritu behar izan dute parte har-tzaileek:
• GAZTETXOAK (2001.ean jaiotakoak eta gazteagoak):
- Lana: Bertso bat edo 2 kopla egin, gutxienez.- Gaia: “Asteburuko plana egiten ari zarete lagunartean”
• GAZTEAK (1997-2000n jaiotakoak):
- Lana: 3 bertso edo 6 kopla egin, gutxienez.- Gaia: “Mundua abenduan bukatuko omen da”
• NAGUSIAK (1996koak eta zaharragoak):
- Lana: Gai librean, 4 bertso edo 8 kopla, gutxienez
Zenbat buru, hainbat aburu. Orriotan irakurri ahal izango di-tuzu, gai beraren inguruan, egileen irudimen eta ahalaren ara-bera, bertso erabat diferenteak, aniztasunaren erakusgarri.
Gustuko izan ditzazula.
Debako Udaleko Euskara Batzordea
eta ZUHATZA Euskara Elkartea
9
AGIRRETXELagun artean gelditu gara
lau terditan plazoletantren geltokira joan ta geroUrbila joateko asmotangeroxeago gelditu gara
merienda jatekotanbarre gehiegi egin ditugu
bidaia eder honetan
Doinua: Aita semeak tabernan daude.
Egilea: Unai Zarraua
ALOYUPlaza berrian elkartu gera
lagunok hitz egitera,asteburuan zer eingo dugun
denok erabakitzera.Larunbatean trena hartu ta
Zumaiara piszinara,igandean berriz, beti bezala
Kulturrera zinemara.
Doinua: Pello Joxepe tabernan dela
Egilea: Lorena Ladera
10
ALPERMezu bat bidali dut
Debako Belenihip hop dantza egiteko
erritmoak segi.Tralaralai ………….
Txapela pasa dugujendeen artean
hamabost euro emangodigute agian.
Tralaralai……………
Doinua: Ama begira ezazu
Egilea: Samantha Cardoso
AMAIHementxe gaude hementxe
oraintxe txarlatangero hasiko garabetiko bertsotanbihar bazkari eta
etzi afaritanlagunekin geratugara tabernetan
Doinua: Maritxu nora zoaz
Egilea: Amaia Isasti
11
ANDUTZPablokin gerau naiz gaur
plaza zaharreanpelotan jolastekoasmo earrean.
Pelota joan zaigugoiko gradetara
hartzen saiatu geraeskalatzen gora.
Doinua: Ama begira ezazu
Egilea: Xabier Larrañaga
ARANBURUAsteburuan ez dakit zer in
eta aspertuta gaude ni aritu naiz pentsatzen baina
ez zait oroitu batere surfa itea Zarautza joan ta surfista asko daude
baina hondartza orain dagolaolatu baterik gabe.
Doinua: O baserritxo
Egilea: Telmo Altzibar
12
ARKATZAZenbat egun faltako
dira jaietarakoitxaroten ari naiz egun hortarako.
Jende guztiak diolasai egoteko
baina ni ezin egonurduri nagolako.
Doinua: Maritxu nora zoaz
Egilea: Arkaitz Torres
ARRIAsteburu honetan
goaz pelotaraaldats frontoira noa
partida egitera
Partida honetan betitantoa gurea
Urko, Josu eta nioso onak baigera
Doinua: Maritxu nora zoaz
Egilea: Eneko Arriola
13
ASTILLEROAsteburuko plana
oso ona bera:MC donald´s-era goaz
ta gero zinera.Ondo pasako dugu
guztiok bateragauzak ikusi dugu
zinean batera
Doinua: Astoa ikusi nuen
Egilea: Julen Aiastui
ATZELAIXAAsteburu hontan ingo degu guk,
parre asko ta algara.Lagun artean goaz Larraitza,
Txindoki punta ikutzera.Igo ondoren jeitsiko gera,
Abaltzizketa ikustera.Merienda ederra egin da gero,
bapo geldituko gera
Doinua: O baserritxo
Egilea: Elene Arratibel
14
BERRITSULagunekin geratuz
mendira banoasurfean ibiltzeabanuen asmoa.
Aldapa gora goaznekatuta nago
nere laguna bainagosetuta dago.
Baserriak ikustenbagoaz ibiltzen
paisaia asko daudeta ez dira ikusten.
Gora iritsi geragosetuta nago
jaten hasiko geratxuleta badago.
Euria hasiko delaesan dute orain
zaparrada hasi dani hemen nago zain.
Doinua: Ama begira ezazu
Egilea: Miren Chivite
15
BIHURRIHondartzara ez goaz
negua delakoeta geratu geraArnora joateko.
Xabik proposatu ditigeri egitea
baina pentsatu degudantzara joatea.
Doinua: Ama begira ezazu
Egilea: Bitor Garitaonandia
CHEESECAKEAtzo goizean gelditu ginen,
plantxo bat egiteko.Ta orduan nik esan nuen,
akuariumera joateko.Nahiz ibilbide luzea eduki,
bizikletan joan ginen.Iritsi ginen akuariora,ta pozez jarri ziren.
Doinua: Badira hiru aste
Egilea: Haritz Alberdi
GOMINOLAAsteburu honetan
bizikletan nuaRiojan egongo naiz
jolas ta kantua.
Nire lehengusinakin jolastuko naiz han txakurra atera ta
jolas eta dantzan.
Doinua: Ama begira ezazu
Egilea: Elene Gómez
3.SARIA
17
GOPIAste honetan nik nahiko nuke
parkera joan jolasterabaina lagunek esan didate
ni ez noa nekatzera.Zergaitik ez gara etxera joaten
Nintendoan jolasteraazkenerako konpondu gera
joango gera nere etxera.
Doinua: O baserritxo
Egilea: Gorka Prieto
GOREPlan eder bat egiten
gabiltza klasianhondartzara goaz gu
poliki pasian kantari joan da gero
gu bide luzianuretan ibilikogara jolasian.
Doinua: Nere Sentimentua
Egilea: Goretti Unanue
18
HAIZEALagunekin gabiltza
hona eta haradantzarako asmotan
geldituko gara.Gurekin datorrenak
ahaztu patxadautzidazu aitatxohain ona bazara.
Doinua: Maritxu nora zoaz
Egilea: Intza Sudupe
HIPERMANLarunbatean pentsatu degu,
plazoletan jolastea.Ta aspertu ondoren joango gera,
futbol zelaia ikustera.Igandean bai ez degu pentsau,
nola ondo pasatzea.Eta azkenik aukerau degu,
Aizkorrira igotzea.
Doinua: O baserritxo
Egilea: Beñat Sanz
19
ILARGILagun artean gabiltz,biharko plana eitenbatzuk esaten dute,
Bilbora goazen.Beste batzuk berriro,futbolean jokatzenondo pasako degu,
tope dibertitzen.
Doinua: Astoa ikusi nuen
Egilea: Malen Arakistain
IRAAsteburu hontan ez
dakigu zer eginigual Alamedan hor
bai ederki! Ezin etxean gelditu horbenetan bakarrik
aspertu egingo naizbeti irakurriz
Doinua: Astoa ikusi nuen
Egilea: Irati Martín
1.SARIA
20
ITZIARKO ERREGEAGaur ostirala dela,
konturatu gera.Asteburuko plana,joan gera egitera.
Partidoan pentsatzen,Errota Zaharrera.
Baina astelehenean,berriz joan eskolara.
Doinua: Maritxu nora zoaz
Egilea: Alejandro Delgado
IZURDEAIa guztien ustezgaudenez gu erourtarrila erdianduguna espero
plisti-plasta hondartzanhotza edo bero
sendatuko da norbaitgaixorik balego.
Doinua:
Egilea: June Sudupe
21
JACOBAste honetan nik nahi dut egin
bilarrean jolastea.Horretarako pentsatu dut nik
lagunekin geratzea.{bis}Jolastu ginen ta irabazi
nuen nik partidoa.Gero joan ginen plaza berrira
futbolean jokatzera.{bis}
Doinua: O baserritxo
Egilea: Ander Rodríguez
JANIPlanak egiten ari gara lagunekin
Maite, Nerea, Eleneeta Iratikin
Ondo pasatzen arigara izekokin
berriz ere osababerriro gurekin.
Doinua: Triste bizi naiz eta
Egilea: Janire Lopetegi
22
JOXEAsteburuko plana
egiten ai geaBilbora goaz denok
sala-juegoseraondo pasatu ondoren
berriro etxerata bihar eskolaradenok ikastera.
Oso ondo atera zenlagun guztiokin
ondo pasatu genungure planarekin
oso-ondo atera zen gure-edadekoekin
pozik amaitu genungure lagunekin.
Doinua: Astoa ikusi nuen
Egilea: Julen Bollain
KATXIPORRETAAsteburua laster
etorriko da ta,planak egiten gaude
burua beteta.Al da jun pistinara
edo elurreta,ez dakigu nora jun
ai katxiporreta!
Doinua: Astoa ikusi nuen
Egilea: Naroa Laka
23
KUKUXUMUXULagun artean goazdenok Donostiara Realaren entrena
denok ikusterafirmak ere eskatzea
beien hoteleraAnoetatik aterata buelta etxera.
Doinua: Triste bizi naiz eta
Egilea: Joseba Sánchez
LAPARIGu denok hemen gaude
biharko plana itenbatzuk esaten dute
pelotan jokatzenbeste batzuk ere baihondartzara joatenondo egingo deguguztia ospatzen.
Doinua: Maritxu nora zoaz
Egilea: Maider Corrius
24
LAPITZAParkean gaude denokkuadrillan pentsatzenbiharko plana egitengaudela oraintxen,batzuk esaten duteWarnerra goazen
ondo pasauko deguBatmanen montatzen.
Trena harturik goazorain Madrilera
maleta banarekinbost pertsona gera,Warnerra aurkitzeko
aurrera atzerairitsi geraneanfilan itxoitera.
Doinua: Minberatu zaizkigu
Egilea: Elaia Oiartzabal
LAUBURUAsteburu honetanplana da bertsoalehengo partidoagero etxera noa.
Pixkat itxoin ondorenkalera nijoa
etxera itzulitabazkari goxoa.
Doinua: Ama begira ezazu
Egilea: Peru Santxo
25
LAURAIritsi da ostirala eta pozik gaude
asteburuan zer egin aukera asko daude Deban eta Zumaian
dira mila bidebizikleta hartuta goazen adiskide.
Doinua: Ama begira ezazu
Egilea: Naia Zabala
LORETXONaroak esaten du,
hondartza jutia,baina esan omen du
kaxkarra dela eguraldiaArantxa kezkatzen da,
kalera irtetzia,gehiegizkoa dela,
uste dut plan hori itia.
Doinua: Ikusi nuenian
Egilea: Olatz Matias
26
MAPEHementxe bertan gaude
biharko planetan,ez dakigu zer eginasteburu hontan.
Denak oihuka daudehau da zoramena,etxean geratzeaizango da onena.
Doinua: Maritxu nora zoaz
Egilea: María Pérez
MARRAZKILARIAFrantziara ba noa
nire lagunekinFrantzia ondo dago
Eiffel torreakinmuseo asko daude
oroigarriekinbeno bukatuko dutmuxu askorekin.
Doinua: triste bizi naiz eta
Egilea: Brenda Impa
MISTEROUSAAste honetan gelditu gera,
Ibizara joateko.Hondartza onak leku politak,
gogoa dut ikusteko.Itsasontzian barrurantz joan,
eta snorkling egiteko.Ahal izanez joango ginen,
oporretan betirako.
Doinua: Pello Joxepe
Egilea: Jon Osa
27
MUNANTXOAsteburuko plana
egiten ai geraDonostira joango gea
erropa erosteragoizian geldiu tatrenez Urbilera
McDonalsen bazkaldugero Forumera.
Forumetikan irtenta goaz behera
Bershkara sartu geragaltzak erosteraberriro eskailetan
gora igo gerabostetan zinemaratxartela hartzera.
Teden pelikuliaikusi ta behera
korrika ta presakaguaz parking-eragero autopistatikguaz baserrira
afaldu ta seituanguaz lo itera.
Doinua: Haiziak bidali du handikan honea
Egilea: Ane Zulaika
28
NEILIOrain dela hiru aste
plana idatzitaLondresera joatekoprestatzen maletaEuropako hiri hau
modaz estalitaBilbotik hegazkinagoizean irten da.
Ostiral arratsaldeankriston eguzkia
Londresa joandaegunero euria
Big-bena ikusten taautobus gorriatelebista egokinahiago bidaia.
Doinua: Xarmangarria zira
Egilea: Teresa Aceña
NESAHementxe gabiltza gu
plan bat antolatzennire etxean gaudebokatak prestatzen
Gure erabakia damendira jutea
eta hango zelaianbokata jatea.
Doinua: Ama begira zazu
Egilea: Nerea Sanz
2.SARIA
29
OTZANGOAsteburua ondo jutekoplanak eginda nahiago,
lagun denekin plaza erdianzer egin pentsatzen nago.
Andutzko punta jungo nintzakebatenbat libre badago.
Gurutzeagatik esaten dutedola gero ta gorago.
Doinua: O baserritxo
Egilea: Aloña Salegi
PINPIRIÑAHemen dagola gure kuadrillaplanak ondo komentatzen.
Eta esan digute aidala__Amaikak Bat jokatzen.
Hogei minutu pasa ta gerobi-zero ari da galtzen.
Partidua ya bukau ta gerodanak gaude amorratzen.
Doinua: Zeru altuan zegoen jauna
Egilea: Arantxa Odriozola
30
POTITOAsteburu honetanaspertuta seko,
lagunei deitu dietigual gelditzeko.
Bostetan gelditu naizfrontoira joateko,
ta badut bertso on batlehiaketarako.
Doinua: Ama begira zazu
Egilea: Pablo Ron
SAGUAPlanak egiten gaudeguztiok pentsatzen
batek esan du oraintxemendira goazen.Hasi gara polikibidean ibiltzen
hantxe geratu garaguztiok bazkaltzen.
Doinua: Astoa ikusi nuen
Egilea: Eider Pérez
31
SALTAKARIAJoango al gera koadrilarekin
Gorbeiako tontorreratxokolatia ta txorizuagozo - gozoa jatera
menditik behera jeistean denok kantatzen hasiko gera
gustura asko itzuliko haizDebako herri aldera.
Doinua: Ari naizela ari naizela
Egilea: Martin Hernández
SUNNYGasteizera bidean
atasko bateanezin mugitu etazer egin ezean
bero kiskalgarriaegiten du bertan
eta orain hementxejiratu ezean.
Doinua: Triste bizi naiz eta
Egilea: Aitor Ibarluzea
32
SUPER TUENTOrain dela bost egungeudezen prestatzen
Urbilera bisita egingo genuenzinera joan eta
erropa probatzenkriston ondo pasau deu
erosketak iten.
Doinua: Maritxu nora zoaz
Egilea: Irene Duran
TIMPUDenok etxeko lan bat badugu
plan polit bat pentsatzeaAndutz mendira joan da bertan
piknik eder bat egiteabeste plan eder bat ere bada
etxean Win jolasteaguretzat garrantzitsuena da
denok ondo pasatzea.
Doinua: Badira hiru aste
Egilea: Andoni Ibarguren
33
TORPEDOAstebururako
gaude plana itenfutbola edo pelotaeta surfera irten.
Asteburuko plana ezin degu adostu
mendia edo pelota ezin gera poztu.
Doinua: Ama begira ezazu
Egilea: Urko Azkoitia
TURINAsteburu honetan
txalupan Ibarralagunekin farrezka
ondo pasatzeraaitzulora joan etagauzak aztertzerazikin zikin eginda gero dutxatzera.
Doinua: Triste bizi naiz eta
Egilea: Ane Larrañaga
34
TXANOGORRITXOAsteburu honetandenok hondartzara
hondarrakin jolasten gero uretara.
Pistinara joan etadenok bainatzeralagunekin ibiltzenondo pasatzera.
Doinua: Triste bizi naiz eta
Egilea: Elene Urkiri
TXANO-URDINTXOAsteburuan badugu plana
baina ez da Urbilera.Beti berdina egiten dugu
Alamedan egotera.Neguan hotza egiten du ta
joaten gara izoztera.Aste luzea dugu oraindikgero goaz pentsatzera.
Doinua: Badirela hiru aste
Egilea: Regina Esmoris
35
TXORIMALOLarunbatean atera ginen
gure planak egitera borobilean eseri eta
nora joan pentsatzeraAndutz mendira joatekotan
denok ondo pasatzera baina Andonik erantzun zigun
zerta hankak nekatzera.
Doinua: Badira hiru aste
Egilea: Aitor Arakistain
UEU - ANDUTZ PUNTARAHementxe ari garaplana antolatzen
Andutzeko puntarajutea pentsatzen
nekatuko gara baigoraino igotzen
baina lortuko deguelkarri laguntzen.
Doinua: Astoa ikusi nuen
Egilea: Uxue Egaña
URAAsteburuko planakegiten gaude gu
nora joango ote garanpentsatu behar dugu
bisitatuko nukeAmerikan Peru
bizikletan joatekokaskua behar degu.
Doinua: Maritxu nora zoaz (bigarrena)
Egilea: Xabier Uranga
36
USARRAAsteburuko plana
egiten ai geramendira joango gara
Aizkorri alderaeuria ari dula
goitikan beheraetxian gerauko naiz
amakin batera.
Doinua: Getariko txakolinarena
Egilea: Ibai Salegi
XAFLAGaurko eguna osteguna da
lagunak goaz kalera.Asteburuko plana pentsatzen
Alamedan jardun gera.Derrepentean organizau deu
bidaia torre Eiffelera.Hara igo ondoren azkar jaisteko
220 eskailera.
Metroa hartu ta joango geraNotredama ikustera.
Erakusketaz gozatu ondorengazta apur bat jatera.
Arratsaldean laguntxoekinjoango gera hotelera.
Gauean hegazkina hartu taazkar batean Debara.
Doinua: Pello Joxepe
Egilea: Ane Ladera
37
ZAPEHementxe gaude sozidadean
kuadrila sorta guztiaeta biharko plana pentsatzen
denbora joan da etorria
Eta botazioa egingo deguez gealako ados jarri
batzuk esaten dute mendirata besteak herriz herri
Eta azkenean ez gera joangohortikan inora errez
eta orduan jabetu geraeguzkia ez dagola ez.
Doinua: Aita semea
Egilea: Jone Gómez
ZURIÑEGabona irtsi baino lehenez dut bidaiko nahiago
Londres da nire lehen opzioabaina Paris ere dago
kuadrillakin joan nahi nukebaina ez gaude gu adosazkenean New Yorkerajoateko gaude asmoz.
Doinua: Badira hiru aste
Egilea: Wendy Terán
40
ABENDUREN 21a1
Aurten mundua bukatuko damaiek esaten dutenez
pertsona asko ibiltzen dirahilko garela esanez
batzuek sinesten dute horibaina beste batzuek ez
aurten mundua amaitzen dela gezurra da nire ustez
2Hondamendirik ez da pasako
hogeita bat eguneanegun horretan ez da_ inor hilko
lurrikara gertatzeanmeteoritorik ez da_eroriko
urte honetan Lurreanlasaituko al gara guztiokegon gaitezke bakean
3Lurrean ez da ezer pasako
irten gaitezen kalerabizitza ez zaigu aldatukogoazen oraintxe kalera
aspertu naiz ba kontu honekin joan gaitezen amaitzera
laster gabonak helduko dirata goazen ospatzera
Doinua: Pello Joxepe
Egilea: Gaizka Aldalur
41
AIREAAitak esan dit entzun duela
mundua amaitzear dela erantzun diot kontu horrekin
lasai asko nagoelabaina gauean pentsatzen nago
benetan bada horrela motxila hartuta ni banijoa bihar bertan Venezuela
Denbora gutxi geratzen da taagur ama eta aita
bidaiatzera noa kanpora disfrutatzeko bizitza
nire ametsak beteko ditutVenezuela ikusita
Amerikako familiarreiegingo diet bisita
Mendi ederra, jende jatorra aurkitu ditut hemendikhogeita bata iritsi da ta
ez da ezer pasa oraindik nire bidaia amaitu da taberriz nabil Euskaditik
berriro ere jarraituko dutnire bizitza gogotik.
Doinua: Pello Joxepe
Egilea: Haizea Egaña
42
ANDUTZI
Egunak joan eta etorribizitzak in du aurrera,
ta zori txarrez gure munduakpixkanaka okerrera.
Nahiz eta gauza denak bezelaizan zuen hasiera,
denari heltzen zaion bezelahemen omen da amaiera.
IIAbenduaren hogei ta batanbukatzen omen da dena,
horretan ez pentsatzea duguguztiontzat hoberena.
Nahiz eta hori izan mundukogauzarikan okerrena,
lehenengo bizitzan ez bada izandisfrutatu bigarrena.
IIIHori guztia gezurra dela
iruditzen zait zeharo,baiezkoakin pentsatze hori
nere ustez hobeago.Mundua ez da amaituko inoiz
pentsatzen jarrita nagota hala ere hori bakoitzansinismenan esku dago.
Doinua: Zeru altuan zegoen jauna
Egilea: Janire Salegi
43
EKIPO KALABERA1
Mundua noiz bukatzen guk jakin nahi dugubi hilabete, aste bat
hori ez dakigu
2Maiak esaten duteabendu honetan hilabete hontakohogeita-batean
3NASAk beti esan du
horrelako gauzakta beti izan dira
gezurrak galantak
4Santo Tomas eguna
beldurtuko geraondoren txorizoa asetzeko plazan
5Egu berri egunaelurra egingo dumeteoritok ere
jauzi al zaizkigu
6Bakoitza egin dezala
berak nahi duenabizi garen bitartez
aprobetxatzera
Doinua: Ama begira ezazuEgileak: Nikolas Egaña eta Joseba Beitia
44
ERRASTIJende gehienak esan omen du
“Hau gure amaiera da!”Baina gu guzti hau gainditzeko
oso kementsuak gara.Guzti honek porrot egingo du
den-dena gezurra bada.Zu ere bai konbentzitu zaitez
oso indartsu baitzara.
Abenduaren 21adela esaten baitute.
Oso fuertea zara zu etasalbatuko zaituzte.
Niri gustatuko litzaidakesalbatuko banindute.
Gu bakarrik geratzen bagaralagundu egingo gaituzte.
Nik duda zail txikitxo bat daukatnola izango ote da?
Meteorito handi bat erorikoeta amaituko ez bada?
Hainbat persona bakar-bakarrikmunduan geldituko gara.
Lasai guztiak hiltzen bagarazu ere bai hilko zara.
Doinua: Badira hiru aste
Egilea: Itxaso Itziar
45
FESTAKlasean geunden denok abesten
Gabon lehenengo egunean,ta harrituta geldi(t)u ginen
irratia piztu zeneandenok txilizu egiten zeuden
“MUNDUA BUKA(T)UKO DENEAN…!”Nik hori ez nuen sinesten
Mayek asma(t)u zutenean.
Zoroetxea ematen zuen gure ikastetxe ederrak
denak zoratuta zeuden eta ni joan nintzen kalera
baina alarma jo zuen (e)ta uste genuen zela zera:sukaldean sua zegoela.
Ta gainera ume batzuk gera.
Kanpora atera ginen denoksuak erre beldurtuta
pertsona batzuk suteak beldur,ta beste batzuk eztandakezin sinestu gure bizitzak
zeudela ia txikitutata bat-batean alarma geldi(t)u,
ta baita denen urduriak.
Doinua: Pello Joxepe
Egilea: Leire Movellan
46
IKER MUNIAIN1
Garai batean aitona-amonekez zuten ezer erosten.
Etxean zuten barazki etaabere jaten zituzten.
Hamaika ume edo hamabihasi ta hezi hain zuzen.Gure garaian ezinezkoaholako ohiturak izaten.
2Goizean goiz jaiki ondoren
lanera joaten gera.Beti erosten ibiltzen gera
alde batetik bestera.Zoriontsu izan nahi dugu eta
bota penak bazterrera.Krisia eta langabeziadatoz gu inguratzera.
3Gure barneko bakardadea
nolabait itzali nahiansaiatzen gera dotore jazten
itxura onez kalianAlferrik dira holako gauzak
hola gauden bitartian. Elkartu eta ongi pasatugauza gutxien aurrian.
4Urte gogorra datorrela tahasi gaitezen prestatzenlangabezi ta kaleratzeak
ari zaizkigu ugaltzen.Borondatea ta elkartasunasaiatu behar da sortzen.
Etorkizun ta mundu berri batelkarren artean lortzen.
Doinua: Pello Joxepe
Egilea: Idoia Agirregabiria
47
IRURETAAmerikako tribu batean
egutegia egitenbat-batean konturatu ziren
urtea ez zela hastendenak arduratu zirenjendeari abisatzen
gure mundua bukatuko daabenduko egun baten.
Zientzialari eta astronautakgai hori ondo aztertzen
egia den jakin nahian daudedatuak azkar bilatzen
denbora gutxi faltako al dadena hasteko kiskaltzen
ez dakigu mundu bitxi hontannorbait salbatuko ote den.
Denak gehiegi arritu gineneta batzuk oihukatzen
egun baten NASAk deitu eta dena esplikatu zuten
nik zabaldu nuen notiziajendea neri txalotzen
albiste ona zabaldu nuenNASAk eskerrak ematen.
DOINUA: Aita semeak tabernan daude
Egilea: Dorleta Aizpurua
48
KARLOS ARGIÑANO1
Abenduaren 21amunduaren bukaera
Amerikako maiek nahi duteiristea amaiera
gu oso urduri gaude bainahala ere hilko geraabenduaren 20.eanenaiz joango oera.
2Olentzero ta 3 erregeak
ez ditugu ikusikohorregatik ez dituzte aurten
opariak ekarrikoopari gabe gerauko gera
gu behin eta betikopena handia hartuko dut nik
enaiz Play-an ibiliko.
3Oso gaztea naiz ni eta ez dut merezi hiltzea
baina jendeak nahi du aurtenazkar mundua lehertzea
besteok ordea nahiago dugumundua ez desagertzea
eta gainera nahi dugu denokluzaroan bizitzea.
Doinua: Pello Joxepe
Egilea: Julen Aldalur
49
LIZARRANMaiek esan zutenez
mundua bukatu,eta egin genuenpertsonok ukatu.
Nola bukatuko denjendeak esan du,
teoriak dituguta ezetz asmatu.
Horrelakoak garamundua suntsitueta ez du inportajarraituko dugu.
Munduko gauza denakdira desagertu,
hainbeste kutsatutamundua da lehertu.
Ez dakit egia denesaten dutena
baina nik nahi nukehorrela ez dela.
Neretzat onek denakematen du pena
eta bukatzen badagalduko da dena.
Doinua: Maritxu nora zoaz
Egilea: Mikel Arrizabalaga
3.SARIA
50
LOLITALagun artean elkartu gara
goazen denok plazaraplazan azoka bat dago eta
poz-pozik goaz bertaraatso batekin elkartu gara
eraman gaitu dendaraatso zaharrak esan digunez
laster hil egingo gara
Plazako jende guztia dabilkontu berakin marmarka
atso zaharraren hitzak daudenire buruan bueltaka
beldurrarengatik gu guztiokkopeta dugu tantaka
inorrek ez du sinisten bainagorputza dugu dardarka
Abenduaren 21azer nolako oroipena
itsasoa bortizki hasi zenhura zen gure azkena
herri guztia negar malkotana zelako bizipena
amets batekin esnatu naiz taegina dut hasperena
Doinua: Pello Joxepe
Egilea: Itzale Laka
51
MAIAKMaiek esan zutena
egia ote da,mundu hontan bizitza
bukatuko dela.
Bederatzi eguntxogeratzen zaizkigu,oporrak ditugu taizorrauko gaitu.
Guk jakingo bagenuhori dela_egia,klaseak utzi etaegingo deu pira.
Irakasle maiteagu gara beldurrez,munduaren azkenadugu aurre-aurrez.
Klaseak utzi eta goazen bazkaltzera,mozkorra harrapatu ta_ondoren etxera.
Gezurra baldin badabehar da ospatu,
berriz ere gaitezen bihar gu atxurtu.
Doinua: Maritxu nora zoaz
Egilea: Xabat Alberdi
2.SARIA
52
PELEBerri hori entzun nuenean
azkar egin nion ukoorain edozer esaten dutemundu osoa beldurtzeko.
Baina nik hortan ez dut sinistenez naute engainatuko
gu danok hilda egongo garamundua amaitzen denerako.
Kontu hontan sinisten dutenakizango dira lau babo
gezur horiek gabe egongoginen askoz lasaiago.
Nahiko problema ditugu eta ez ditugu behar gehiagomodu hontako iruzurrekinnazka-nazka eginda nago.
Orain beldurtuta egongo dirahainbat heldu eta gazte
Maien txorakeria honekinzenbat zalantza ta nahaste.
Tontakeriz jositako putzubatean sartu gaituzte,teoria hau egia baldin
bada frogak non dituzte?
Doinua: O baserritxo
Egilea: Ekaitz Zubimendi
1.SARIA
53
TXANPIAzaroa
Sei praka pare, lau bat txamarraprestatzen nago maleta
txerriaren itxulapikoaapurtuko det kolpeka
denok ilargira joango geraespaziontzia beteta
mundua behingoz amaitutzekohilabete falta da eta
Abendua
Faltan botako ditut hondartzaherria eta etxia
baina ilargira eramangodet gure aitaren kotxia
bederatzitan hartuko degudanok espaziontzia
Olentzerok ere pentsatu dugaur gurekin etortzia
Urtarrila
Azkenean alferrik izan dabidaia hau egitea
ilargiko irratian entzun nunhoni buruzko albistea
dudarik gabe erabaki detlurrera berriz joatea
espero det gure mundu honekaskoz gehio irautea
Doinua: Pello Joxepe
Egilea: Julia Ron
54
TXORONPIOGabonetan mundua
amaituko ote danhala entzun dut gaurko
ETB-1eanhortaz hitz egiten dahan, hor eta bertan
guk ez degu sinestentontakerietan
Gizakia ari damundua kutsatzen
eta Amazonakozuhaitzak botatzenplastiko eta potez
bazterrak narrastenamaituko du berakguztia hondatzen
Ez badegu nahi gauzakizatea hola
zaindu beharko degugure mundu-bola
harremanak hobetuzsartu (de)zagun golahasi zaitez aldatzen,
ez izan mozola!
Doinua: Astoa ikusi nuen
Egilea: Malen Oiartzabal
55
UNTXIAMunduan amaieraizan behar dugu.
Maiek esan dutelabehintzat badakigu.
Meteoritoren bateroriko zaigu.
Denak hilko garelaziur ez gaude gu.
Mundua ez amaitzeapertsonek nahi dute.Oraindik laster dela
esaten digute.Denok askoz gehiago
bizi nahi genuke.Gazteago garela
pentsatu nahi nuke.
Mundua amaitzen badazer egingo dugu.
Agian beste Big- Bang batgertatuko zaigu.
Edo zulo beltz batek tragatuko digu.
Zerbait gertatuko da goiz edo berandu.
Doinua: Astoa ikusi nuen
Egilea: Unai Matias
58
ARDI BELTZANEGUAREN EGIA HOTZA
1Bada denbora gau argi baten
ezagutu zintudala,maitasunaren beldar goseak
heldu zidan berehala.Ezaguna da beti zailena
desiratuago dala,konbentziturik bizi izan nintzan
neuretzako zintudala.
2Egunak joan gauak etorri
eta zu nire alboan,oraindik ere gogoan zaitut
etzana nire altzoan,eten gabeko zirri gozoakdisfrutatuz sutondoan,
buru belarri zugan jarriabegirikan ez geroan.
3Udarik beroenen ondoren
beti heltzen da negua,geurea ere ez genun izan
salbuespen gauzatua,beti izan da gozo guztiak
garraztuzale mundua,hotz zaparraden ekaitz artean
galdu nuen nik burua.
4Osotasunez ezin da bizi
biziaz iraganean,udaberriko lore zara zuni zuhaitz udazkenean,
maitea bizi manten nazazumantenduz oroimenean,
hurkatzen nauen amodioasoka bihurtzen denean.
Doinua: Badira hiru aste
Egilea: Manex Astigarraga
60
AXOLA. ITXAROPENEZ MALKOAK
1Ekaindik Endoian gora
Itziartikan barrenaDebako hondartzaraino
heldu da itxaropenaarmak isildu ondorenelkarrizketan orena
orain herriak behar dugu guztion ekarpena
egoerari emanazirtenbiderik onena
biktimak onartzea dabideratu nahi aurrenaguztiak kontuan hartuzdolu zintzo ta gardena
gorrotoz puska ez dadinsufrimenduz lortu dena.
2Norbaiti entzunagatik
“Dena bukatu da, kitto”ixilpen sufritzen dena
malkoetan ezin itoalde batetik joan zirenKaittano eta Benito,Donibane eta Patxi
borrokan galdu betikoinpartzial izan naiteke
inolaz ere zinikoguztiak maila berean
nik ez ditut ipinikosufritzen dagoen ororilaguntza bai eskainikoduen samina ulertuzaurrera jarraitu tinko.
61
3Hitz gutxitan azaltzekoegun dugun panoramaatentatuz norbait galdu
duen familien zamatorturapean aitortza
sinatu dutenen dramamehatxuen ondoriozHerri hontatik joana
hogeita sei urtez urrun preso dagoenaren ama
senda ezin diren gaixoakbertan mantentzeko trama
geroa bideratu nahiahaztu gabe iraganasufrimendua ez baitainoiz izan erdibana.
4Postaltxo bat bidali dit
Puertotik lagun presoakBelarritik tiratu dit
Beniton familiakoakdenbora irabazi nahibesarkatuz PPkoak
esanaz “ze min egin duenpolitikoen jokoak,
elkarbizitza ta hizkuntza gaur ez dira oztopoak
euskaldunak nahi nituzkenire ondorengoak
euskarak egiten gaitugu guztiok bertakoak”.
Masailen behera datozkitITXAROPENEZ malkoak.
Doinua: HabaneraEgilea: Iñaki Astigarraga
1.SARIA
62
KILLARRATXUETAHARRITXINTXARRAK TA POTO HUTS BAT
1Burutik ezin atera nabil
latza bait da egoeralantoki asko bizi ezinik
eta jendea kalerasustrai sendoak ongi errotu
ditu krisiak gaineraminbizi anker baten gisara
zabalduaz gizarteraeta inortxok ez omen daki
non dagoen amaiera
2Hamaika dira hilabeteak
pairatzen ari naizenaerregulazio espedienteak
itotzen baitit barrenabaina badago jende ugari
"eguzkitan astelehena"desjabetzeak eguneroko
erritorik zitalenaseme alabei laguntzearren
etxea galdu duena
3Agintariek saldu ziguten
gezurra ta falaziaeta ederki haunditu zuten
batzuek irabaziaAgintariek orain ordeadenontzat kafe gazia
egoera salatzen duenakhor dauka zai polizia
batzun txontxongilo izatea al da ba demokrazia
Doinua 1,2,3: Gure aurreko guraso zaharrak
63
4Bertso hauek idazten nintzela
altxatu nuen buruaedalontzia erdi betetaikusteko momentua
umeen begiz begiratzekogaur eguneko mundua
harritxintxarrak ta poto huts batgure alabaren hautua
pozik bizitzeko ez baitugugarrantzitsua dirua
5Ohartu naiz denbora gutxian
izandako aldaketez;inguruan nozitutakoez,eta barne hausnarketezdiruz pobreak izanda ere
txit aberatsak balorezduintasuna, zintzotasuna
itsasargi izan biteznahiz "handimandi" bat baino gehiok
jakingo duen hau nekez
6Askotan pentsatu izan ohi dut
izan naizela ergelaorain arte agindu dutenak
gure ahotsa zirelasinistu nahi dut hau aldatzeko
beranduegi ez delabizitza beste modu batera
ulertu genezakeela"Esperantzara kondenatuak"
Garik zioen bezela
Doinua 4,5,6: Esperantzarik gabeko zenbaitEgilea: Igor Larrañaga
2.SARIA
64
LASTURARIMAREN ISLA
1Aurpegiaren erdialdean
bi izartxoren distira,begi deitura dute euskaraz,
barneko leihoak dira.Lengoaia dute benetakoa
egina euren neurrira;aldartea ere islatzen dute:
pena, zorion, desira…Ta inguruaz jabetzen gara
izar horien argira.
2Arreta jarriz haur txiki baten
begirada gardeneanzer sentimendu ote dituen
jabetzen gara unean;gose, egarri, poz edo pena…
Zer duen bere barnean,dir-dir berezi bat eskaniaz
maite duenan aurrean;komunikatzen garbiagorik
nik ez dakit daitekean.
3Haurrak eta amak begirada bat
trukatutzean elkarri,hitzak soberan, berehalaxe
dakite elkarren berri,bakoitzaren poz, edota penak,
besteak ditu igarri.Taupadak ere mugi ditzake
begirada batek sarri,gezurrik ez du lengoaia honek,
hain dugu zirraragarri.
65
4Nerabe baten begirada, ai!
zein begirada eztia,hormonak bor-bor odola bero
eta bihotz amestia,izan liteke erromantiko,
lizunkeriaz bustia;jasotzailea bihotza hegan
hunkiturikan uztia,eta amodio platonikoan
bukatutzea guztia.
5Bizi-aroa pasatutzeangoizetikan arratsera
begirada ere apalduko daeguzkiaren antzera.
Bizitza duin bat eramatekobaldin baduzu aukera,
begiek ere patxada isla,egoeran arabera,
bestela dir-dir gabeko etsipenbat dakarte azalera.
6Zahartzaroaren mugara heltzean
nagitu gorputz-adarrak,itxura galduz, garai bateko,gorputz lerden ta giharrak;lilura gutxi, etsipen asko,
non dira lehengo indarrak?Begi ertzetan, distiran ordez,
ageri dira makarrak,itzalduz doaz hain distiratsu
izan ziraden izarrak.
7
Ez du adinak soilik izatenbegiradan eragina,
bizitzan zehar baditugu poz,zorion, pena, samina,
samurtasuna, garraztasuna,poztasuna eta ezina.
Eta begiek guztian islagardena izateko grina,horregatikan izaten dira
arimaren isla fina.
Doinua: Mundu honetan holako gauzak
Egilea: Karlos Larrañaga
3.SARIA
67
TRIKITIXAAuzoko amonari 95. urtebetetzean egindako bisita
SEGI AURRERA!
1Panderoa lagun nuelarik
hasi nuen bide hurasorpresa txiki bat ematea
besterik ez nuen gurasoinua bizkar gainean hartuz
helburua finkatutaargi geneukan zein izango zen
arrats hartako helmugaazkar askoan iritsi ginen
bera zegoen lekura.
2Haritz sendo baten babesean
baserri eder zaharraatea zabaldu bezain pronto
genuen le(he)n irrifarrazatozte hona zuen zai dago
alabaren hitz bakarraZergatik hara sartu orduko
bihotz barneko zirrara?Nik neukala konturatu nintzen
bera pizteko sugarra.
3Kaixo amona zer moduz zaude
a zer itxura apartahori entzunaz sukalde hartan
ez zen algararik falta.Hauspoa zabaldu nuen bada
hastear zen lehen kantatrikiti hotsek sortu zioten
bai ilusio galanta!Argi bizi bat piztu zitzaion
isuriz bi malko tanta.
68
4Anaiari begiratu nionnolako esku kolpea
hanka, buru, ondoren ipurdipanderistaren artea
amona harriturik zegoenhori sasoia gaztea!
Ahal banuen gurpil-aulkitikjaikiaz dantzan hastea,
zure alboan jarriko nintzenastinduz hanka parea.
5Doinu zaharren xarma zabalduz
segi genuen kantuanmirestekoa nola hots batek
sortu ziona barruan.Materiala, materiala
besterik ez da munduanedertasuna eta diruasoilik ditugu buruan
ikas dezagun balioz hartzendaukaguna inguruan
6Amonagandik ikasia da
ahaztezina askotanbertso paperak egin nituenhau kontatzeko asmotan:Korrika egin ezin baduzu
ibil zaitezke pausotanpausoak ematea zail bada
egin makulu besotanbaina ez zaitez inolaz ere
gera bide luze hontan!
Doinua: Itsasoari begira (Lertxundi)Egilea: Josune Arakistain