ZONGULDAK YATIRIM DESTEK VE TANITIM...
Transcript of ZONGULDAK YATIRIM DESTEK VE TANITIM...
1/ 30
BATI KARADENİZ KALKINMA AJANSI
ZONGULDAK YATIRIM DESTEK OFİSİ
ZONGULDAK YATIRIM DESTEK VE TANITIM STRATEJİSİ
2018
İçindekiler
1. ANA METİN ........................................................................................................................... 3
1.1. MEVCUT DURUM .......................................................................................................... 3
1.1.1. Ekonomik Durum ............................................................................................................ 3
1.1.2.1. Sanayi .................................................................................................................................. 4
1.1.2.2. Ticaret .................................................................................................................................. 5
1.1.2.3. Dış Ticaret .......................................................................................................................... 5
1.1.2.4. Organize Sanayi Bölgeleri .................................................................................................. 5
1.1.2.5. Küçük Sanayi Siteleri ........................................................................................................ 6
1.1.2.6. İstihdam ve İşgücü Göstergeleri ....................................................................................... 7
1.1.2.7. Sektör ve Sanayilere İlişkin Genel Bilgiler ...................................................................... 7
1.1.3. Tarım ve Hayvancılık ............................................................................................................ 8
1.1.4. Turizm .................................................................................................................................... 8
1.2. SORUN ALANLARI...................................................................................................... 10
1.2.1. Hâlihazırda Yaşanılan Sorunlar ........................................................................................ 10
1.2.1.1. Açıklamalar ...................................................................................................................... 10
1.2.1.2. Tablo .................................................................................................................................. 11
1.2.2. Strateji Döneminde Yaşanması Muhtemel Sorunlar (Riskler) ........................................ 12
1.2.2.1. Açıklamalar ...................................................................................................................... 12
1.2.2.2. Tablo .................................................................................................................................. 13
1.3. HEDEFLER ................................................................................................................ 13
1.3.1. Açıklamalar .................................................................................................................... 13
1.3.2. Tablo ............................................................................................................................... 13
2. 2018 YILI EYLEM PLANI .............................................................................................. 15
2.1. Açıklamalar.................................................................................................................... 15
2.2. Tablo ............................................................................................................................... 16
2.2.1 Geçmiş Yıl (2017) Eylem Planı Gerçekleşmeleri Tablosu ................................................. 16
2.2.2 Plan Yılı (2018) Eylemleri Tablosu ..................................................................................... 28
1. ANA METİN
1.1. MEVCUT DURUM
1829 yılında bulunan taşkömürü sayesinde sanayi ve ticaretin geliştiği Zonguldak Türkiye’de tek
taşkömürü rezervine sahip ildir. İlde taşkömürünün varlığına bağlı olarak o dönemlerde Zonguldak
sınırları içerisinde yer alan Karabük Demir-Çelik Fabrikası 1937 yılında, Cumhuriyet tarihinin ilk enerji
santrali Çatalağzı Termik Santrali (ÇATES) 1946 yılında ve Türkiye’nin tek ve en büyük yassı çelik
üreticisi Erdemir 1960 yılında kurulmuş ve Türkiye ağır sanayisinin ilk adımları atılmıştır.
Zonguldak’ın ilçesi iken 1991 yılında il statüsüne kavuşan Bartın ve aynı şekilde Zonguldak’ın ilçesi
iken 1995 yılında il statüsüne kavuşan Karabük ayrılmasıyla Zonguldak ili küçülerek eski gücünü
kaybetmeye başlamıştır. Zonguldak Ereğli, Çaycuma, Devrek, Kozlu, Kilimli, Gökçebey, Alaplı ve
Merkez olmak üzere 8 ilçeye sahiptir.
İldeki bağımlı ekonomik yapı, madencilik ve demir-çelik sektörlerindeki daralmaya bağlı olarak göç
hareketlerinin de bölgeyi olumsuz etkilediği görülmektedir. Nitekim 1965 yılından 2016 yılına kadar
bölgenin Türkiye nüfusundaki payı çoğunlukla azalmış, Zonguldak ise bu azalmadan oldukça fazla
etkilenmiştir.
Zonguldak ilinin göç hareketleri daha detaylı şekilde incelendiğinde ilden göç edenlerde çoğunlukla
eğitim seviyesinin yüksek olduğu ve büyük illere göç ettikleri görülmektedir. Bu durum göçün temel
sebepleri arasında ildeki sektörel çeşitliliğin az olması tezini doğrulamaktadır.
1.1.1. Ekonomik Durum
Zonguldak’ta bulunan doğal kaynakların yönlendirdiği bir ekonomik yapı ilde hakimiyet
göstermektedir. Zonguldak ekonomisi sektörel çeşitlenmenin zayıf olduğu, üretim ve istihdam
faaliyetlerinin bir kaç büyük kuruluşa bağlandığı (madencilik, demir-çelik ve bunların yan sanayileri)
bir yapı arz etmektedir.
Zonguldak ili madencilik sektörü ile var olmuş bir ildir. Taşkömürü madenciliğine bağlı olarak zaman
içerisinde demir-çelik ve enerji sektörlerinde de ilde önemli yatırımlar yapılmıştır. 2016 yılı içerisinde
altyapı çalışmalarına başlanan ve Türkiye’nin en büyük 3 limanından biri olacak Filyos Liman Projesi
hayata geçtiğinde il, yerli ve yabancı yatırımcılar açısından bir cazibe merkezi olacak, sanayi ve ticaret
faaliyetleri önemli bir şekilde artış gösterecektir.
Aşağıda yer alan sektörler il ekonomisi içinde kendine yer bulan ve gelişme potansiyeline sahip
sektörlerdir. Zonguldak ilinde ağırlıklı olarak faaliyet gösteren bu sektörler;
Tekstil Saç Levha
Demir-Çelik Mobilya Metal İşleme
Plastik/Kauçuk İmalatı Boru/Profil İmalatı
Makine İmalat Çelik Konstrüksiyon
Kömür Parke Taşı Toprak ve Seramik
Ürünleri Gemi İnşa Kiremit
Fındık Vitrifiye Ürünleri
2016 yılı sektörel GSKD verilerine bakıldığında TR81 bölgesinde tarım ve hizmetler sektörlerinin
payının Türkiye ortalamasının altında, sanayi sektörünün payının ise Türkiye ortalamasının üstünde
olduğu görülmektedir. 2004-2016 döneminde, bölgedeki ekonomik büyümenin ana tetikleyicisi
hizmetler sektörü olmuştur.
1.1.2.1. Sanayi
Zonguldak sanayisinin madencilik sektörü ile ön plana çıkmış olduğu görülmektedir. Madencilik
sektöründe yaklaşık 15.000 kişi istihdam edilmektedir. Bunların yaklaşık üçte ikisi Türkiye Taşkömürü
İşletmesinde (TTK), üçte biri de rödevans ile çalışan özel sektör maden işletmelerindedir.
İlde ikinci önemli sektör ise yaklaşık 8.000 kişinin istihdam edildiği demir-çelik sektörüdür. Ereğli
Demir-Çelik Fabrikasının varlığı bölgede önemli bir sanayi potansiyeli yaratmıştır. Erdemir’in,
Türkiye’nin önde gelen yassı demir-çelik mamulü imalatı yapan işletmelerden biri olması, bölgenin
ekonomik ve sosyal yapısının şekillenmesinde önemli rol oynamıştır. İnşaat ve yapı sektörü ise diğer
önemli sektörler arasında yer almaktadır.
Rekabetçi Sektörler
TR81 bölgesi illerinde sektör tanımlama,
önceliklendirme ve rekabetçilik analizi
yapılarak illerde öne çıkan rekabetçi ikişer
sektör belirlenmiştir. Bu kapsamda
Zonguldak’ta makine imalat ve mobilya
sektörleri elde ettikleri rekabetçilik skoruyla
öne çıkmıştır.
Ereğli’de bulunan ERDEMİR’in varlığı,
makine ve parçaları imalat sanayi ile
bölgede hızla gelişmekte olan ve çeşitli
sektörlere istenilen ebat ve boylarda ürünler
için hizmet veren çelik servis merkezlerinin
yapılanmasında büyük önem taşımaktadır.
Mobilya sektöründe ise ilde mikro ve küçük ölçekte işletmeler ile orta büyüklükteki işletmeleri görmek
mümkündür. Bu sektörde işletmeler, birbirleri arasında işbirliği, AR-GE, inovasyon, tasarım,
kurumsallaşma ve ihracat gibi konularda desteklenirse sektör bugünkü konumundan çok daha iyi
seviyelere gelebilecek durumdadır. İldeki sektörlere büyüklük, baskınlık ve uzmanlaşma yönüyle
bakıldığında yanda görülen grafikteki gibi bir tablo ortaya çıkmaktadır.
Turizm Kereste
Ağaç ve Orman Ürünleri Lojistik Kağıt
Arıcılık/Bal
1.1.2.2. Ticaret
Zonguldak yaklaşık 90 km’lik kıyı şeridi ve 4 limanıyla önemli bir ticaret potansiyeli taşımaktadır. İlde
Ereğli Çimento İskelesi, Erdemir Limanı, TTK Zonguldak Limanı, Karadeniz Ereğli Tersane Bölgesi
Teçhiz Limanı, Ereğli Belediyesi Bozhane İskelesi ve Zonguldak Eren Limanı olmak üzere 4 liman ve 2
iskele bulunmaktadır.
Zonguldak Limanı’ndaki 125 metre uzunluğundaki Ro-Ro rıhtımında araç ve yolcu taşımacılığı yapan
gemiler bulunmaktadır. Ro-Ro seferleri bir kaç farklı firma tarafından Türkiye – Ukrayna arasında
karşılıklı olarak yapılmaktadır.
Zonguldak ilinin iç pazar ticaretinin coğrafi dağılımına bakıldığında göç hareketlerine benzer bir şekilde
çevredeki ve Batı bölgesindeki illerin ön plana çıktığı görülmektedir. Zonguldak ilinin önemli sanayi
merkezlerine, Ankara ve İstanbul gibi metropollere yakınlığı il ticareti için önemli bir avantaj teşkil
etmektedir. İlden yaklaşık 300 km mesafe içinde 30 milyona yakın insan yaşamaktadır. Bu rakam ilin
ticaret potansiyelini net bir şekilde ortaya koymaktadır.
1.1.2.3. Dış Ticaret
TR81 Batı Karadeniz Bölgesi içerisinde Zonguldak ili en fazla ihracat yapan il konumunda olmasına
rağmen ilin toplam ihracatı Türkiye ortalamasının altında sayılabilecek düzeydedir. Sektörel bazda
bakıldığında en fazla ihracatın baskın bir şekilde çelik sektöründe olduğu, bu sektörü sırasıyla çimento,
cam seramik ve toprak ürünleri, kimyevi maddeler ve mamulleri, makine ve aksamları, iklimlendirme
sanayi, demir ve demir dışı metaller, mobilya, kâğıt ve orman ürünleri sektörlerinin izlediği
görülmektedir.
Zonguldak ilinin ithalatına bakıldığında ise ihracatın 3-4 katı mertebesinde olduğu görülmektedir.
Demir-çelik üretimindeki girdilere bağlı olarak ithalatın yüksek seyrettiği düşünülmektedir. Bu
rakamlara bağlı olarak da Zonguldak ilinde dış ticaret açığı yüksek seyretmektedir.
Bir liman kenti olmasına rağmen Zonguldak’taki imalat sanayi firmalarının yalnızca yüzde 23’ü ihracat
yapmaktadır. Bununla birlikte yerli (yurtiçi) satışların yıllar içerisindeki payının da bir artış trendinde
olduğu görülmektedir.
1.1.2.4. Organize Sanayi Bölgeleri
Zonguldak’ta halihazırda Ereğli, Alaplı ve Çaycuma olmak üzere toplam üç adet Organize Sanayi
Bölgesi bulunmaktadır. Ereğli ve Çaycuma ilçelerinde bulunan Organize Sanayi Bölgelerinde yatırım
ve üretim çalışmaları devam etmektedir. Alaplı Organize Sanayi Bölgesinde ise yer seçimi yapılmış
olup, OSB’nin faaliyete geçirilmesine yönelik çalışmalar sürdürülmektedir.
Çaycuma Organize Sanayi Bölgesi 1991 yılında kurulmuş karma bir OSB’dir. 1250 dönüm alan
üzerinde yer alan OSB’de sigortalı çalışan sayısı 2800 kişidir.
Çaycuma OSB Parsel Bilgileri
Tahsis Edilen Sanayi Alanı (dönüm) 845 Tahsis edilen Parsel 58 parsel (55 firma)
Boş Sanayi Alanı (dönüm) 34,5 Faaliyette olan parsel 41 parsel (40 firma)
Toplam Parsel Sayısı 60 İnşaat halindeki olan parsel 10 parsel (10 firma)
Tahsis Edilen Parsel Sayısı 58 Proje aşamasındaki parsel 6 parsel (4 firma)
Boş Parsel Sayısı 2
Kaynak: Çaycuma Organize Sanayi Bölge Müdürlüğü
Ereğli Organize Sanayi Bölgesi 1995 yılında kurulmuş karma bir OSB’dir. 2000 dönüm alan üzerinde
yer alan OSB’de sigortalı çalışan sayısı 1700 kişidir.
Ereğli OSB Parsel Bilgileri
Tahsis Edilen Sanayi Alanı (dönüm) 950 Tahsis edilen Parsel 58 parsel (55 firma)
Boş Sanayi Alanı (dönüm) 34 Faaliyette olan parsel 30 parsel (28 firma)
Toplam Parsel Sayısı 58 Faaliyete hazırlık
aşamasında
6 parsel (6 firma)
Tahsis Edilen Parsel Sayısı 58 İnşaat halindeki olan
parsel
9 parsel (9 firma)
Boş Parsel Sayısı 0 Proje aşamasındaki parsel 13 parsel (13 firma)
Kaynak: Ereğli OSB 2015 Yılı Faaliyet Raporu
Alaplı Organize Sanayi Bölgesinin kuruluş çalışmaları 1996 yılında başlamış, 1997 yılında ise yer
seçim çalışmaları tamamlanmıştır. 2005 yılında OSB kuruluş protokolü yeniden düzenlenmiş ve
yürürlüğe girmiştir. OSB için seçilen alan, Ereğli Organize Sanayi Bölgesinin batısında yer almakta ve
karayoluna 2 km uzaklıkta bulunmaktadır. Toplam alanı 817 dönüm olan OSB’nin kamulaştırma
çalışmaları tamamlanmış olup faaliyete geçirilmesine yönelik çalışmalar sürdürülmektedir.
1.1.2.5. Küçük Sanayi Siteleri
Zonguldak ilinde 9 adet Sanayi ve Ticaret Bakanlığı kredisiyle ve 7 tane de ortakların katkıları ile
yapılan Küçük Sanayi Sitesi (KSS) bulunmaktadır.
Küçük Sanayi Siteleri (*)
No. KSS Adı İşyeri
Sayısı Ort. İstihdam
1. Devrek KSS 115 168
2. Kdz. Ereğli 1. KSS 328 1050
3. Alaplı KSS 117 156
4. Çaycuma KSS 212 194
5. Acılık KSS 100 288
6. Kdz. Ereğli Belen KSS 228 430
7. Gökçebey KSS 95 113
8. Kozlu KSS 96 250
9. Karaelmas KSS 187 235
TOPLAM 1478 3.026 (*) Sanayi ve Ticaret Bakanlığı Kredisi ile Yapılmıştır.
Küçük Sanayi Siteleri (*)
Sıra No KSS Adı İşyeri Sayısı Ort. İstihdam
1. Hacıkadı KSS 63 21
2. Yeşil Çaycuma KSS 99 215
3. Zonguldak KSS 44 51
4. Ormanlı KSS 50 Tamamlanmadı
5. Çaydeğirmeni KSS 26 Tamamlanmadı
6. Kdz. Ereğli 2. KSS 117 227
7. Değirmenağzı KSS - -
TOPLAM 399 514
(*) Ortakların katkıları ile yapılmaktadır.
Kaynak: Zonguldak Bilim Sanayi ve Teknoloji İl Müdürlüğü
1.1.2.6. İstihdam ve İşgücü Göstergeleri
Temmuz 2017 itibariyle Zonguldak’ta ölçeklerine göre firma ve istihdam sayıları aşağıdaki tabloda
verilmektedir.
Zonguldak İli İşgücü Verileri
Firma Türü İşyeri Sayıları
(Temmuz 2017)
İstihdam Verileri
Temmuz 2017)
Mikro işletme (1-9kişi) 9.518 24.994
Küçük işletme (10-49 kişi) 1.139 21.871
Orta büyüklükteki işletme (50-249kişi) 151 15.823
Büyük işletme (250 + Kişi) 28 22.473
Toplam 10.836 85.161
Kaynak: Zonguldak SGK İl Müdürlüğü
1.1.2.7. Sektör ve Sanayilere İlişkin Genel Bilgiler
Madencilikle beraber Zonguldak ekonomisinin en önemli unsuru demir çelik endüstrisidir. 15 Mayıs
1965’te üretime başlayan Erdemir, bugün ulaştığı 4 milyon ton/yıl düzeyinde ham çelik üretim
kapasitesi ile halen Türkiye'nin en büyük demir çelik kuruluşu ve tek entegre yassı çelik üreticisidir.
İlde ayrıca enerji sektöründe de önemli yatırımlar bulunmaktadır. 1946 yılında inşaatına başlanan ve
kurulu gücü 300 MW olan ÇATES santrallerine ek olarak günümüzde toplam kurulu gücü 2790 MW’a
ulaşan Eren Enerji termik santralleriyle bölge Türkiye’nin enerji üretiminde de önemli bir paya sahiptir.
Zonguldak il ve ilçelerinin geneline yayılmış bir turizm sektörü mevcut değildir. Zonguldak’ta ağırlık
kazanan diğer sektörler orman ürünleri, tuğla, seramik, çimento, gemi inşaatı ve iplik olarak
sıralanabilir.
Zonguldak, güçlü sanayi kuruluşlarını da bünyesinde barındırmaktadır. Erdemir, Eren Enerji, Çınar
Boru, Özdemir Boru, Tat Metal gibi kuruluşlar Türkiye sıralamasında da önemli yere sahip olan ve
bölgenin istihdamına çok büyük katkı sağlayan kuruluşlardır. İstihdam yönüyle ilin lokomotifi olan iki
önemli kuruluştan biri olan Erdemir’de yaklaşık 7000 kişi, TTK’da ise yaklaşık 9.000 kişi
çalışmaktadır.
Filyos Projesi
Filyos Vadisi Projesi Zonguldak’ın Çaycuma İlçesi sınırları içerisinde yapılacak olan, bünyesinde
Filyos Serbest Bölgesi, Filyos Endüstri Bölgesi, Filyos Limanı Projesi ile birlikte diğer sanayi alanları,
depolama alanları, konut dışı kentsel çalışma alanları ve çeşitli taşkın koruma yapılarını içeren entegre
bir projedir. Yapılan seddeleme çalışmalarından elde edilen alanların farklı sektör yatırımlarına(OSB,
KSS, vd.) yönelik kullanılması planlanmaktadır. Bölgesel nitelikli olan ve kamu yatırımlarının yanı sıra
özel sektör yatırımlarını da içermesi beklenen bu proje ile birlikte Zonguldak ilinin yanında Karabük ve
Bartın illeri de doğrudan etkilenecek ve gelişme kaydedecektir.
1.1.3. Tarım ve Hayvancılık
Zonguldak çok engebeli bir arazi yapısına sahiptir. İlin %69’u ormanlardan, %28’i tarım arazilerinden,
%2’si tarım dışı alanlardan ve %1’i meralardan oluşmaktadır. Bölgenin diğer illeriyle
karşılaştırıldığında en fazla meyve alanına sahip olan ildir. İlde fındık üretimi, elma, Osmanlı Çileği,
sebze türleri, domates yaygın olarak yetiştirilen ürünler arasında yer almaktadır. İlin önemli bir seracılık
potansiyeli bulunmaktadır. Bununla birlikte, bu ürünlerin katma değerinin artırılmasına yönelik sorunlar
ve altyapı sıkıntıları (Lisanslı Depoculuk vb. eksikliği) yaşanmaktadır.
Ayrıca ilde başta mandacılık olmak üzere büyük ve küçük baş hayvancılık, kanatlı hayvan yetiştiriciliği,
arıcılık da yoğun olarak sürdürülen veya potansiyel arz eden alanlar arasında yer almaktadır.
Özel niteliklere sahip olan Kestane balı, Çaycuma manda yoğurdu, Osmanlı Çileğinden yapılmış reçel
gibi yerel/yöresel ürünler bölge dışından da yoğun bir talep görmektedir ancak üretimleri kısıtlıdır. İlde
süt ve süt ürünleri ile et ve et ürünleri kapsamında da önemli bir potansiyel bulunmaktadır.
Gıda, tarım ve hayvancılık alanında bulunan bu potansiyelin daha iyi değerlendirilebilmesi açısından
Çaycuma ilçesi civarında bir seracılık OSB ve yine bu bölgeye yakın bir alanda besicilik/süt OSB
kurulma çalışmaları yapılmaktadır.
1.1.4. Turizm
Cumhuriyet’in ilk yıllarından itibaren bir sanayi kenti olarak anılan Zonguldak’ta turizm bugüne kadar
geri planda kalmıştır. Turizmin geri planda kalmasının nedeni herhangi bir potansiyele sahip
olunmaması değil, sahip olunanların değerlendirilememesi, altyapı ve hizmet eksiklikleri ile entegre bir
turizm anlayışı yaratılmaması yatmaktadır.
Zonguldak İl Kültür ve Turizm Müdürlüğü’nün 2015 verilerine göre bölgedeki turizm işletmeli otel
sayısı 16’dır. Bu otellerin toplam oda sayısı 854 ve toplam yatak sayısı 1.715’dir. Yıldızlı oteller
arasında bir beş yıldızlı, iki dört yıldızlı ve beş üç yıldızlı otel yer almaktadır.
Zonguldak’da 18 Belediye Belgeli otel bulunmaktadır. Bu otellerin toplam yatak kapasitesi 507, toplam
yatak kapasitesi 1.012’dir. Zonguldak ili aşağıdaki alanlarda önemli bir potansiyel barındırmaktadır;
Doğal güzellikleri, seyir alanları, kumsalları, plajları, mağaraları, orman varlığı, anıt ağaçları,
tabiat alanları, yayla ve şelaleri ile doğa turizminde,
Kelebek ve kuş gözlemciliği, av turizmi, rafting, kampçılık seçenekleriyle alternatif turizmde,
Maden müzesi, endüstriyel mirasları, müzeleri, Filyos (Teion) Antik şehri, Kadıoğlu Mozaikleri
ve tarihi yapılarıyla kültür ve tarih turizminde,
Kilise, Cehennemağzı Mağarası ve camileriyle inanç turizminde
Elpek bezi, Devrek Bastonu, Çaycuma Manda Yoğurdu, Osmanlı Çileği vd. yerel ve yöresel
ürünleriyle alışveriş turizminde
İlde yapılacak tematik rotalama çalışmaları, kalifiye personel eksikliklerinin giderilmesi, konaklamada
kalite ve kapasite eksikliklerinin çözülmesi ve çeşitlilik sağlanması ile tanıtım ve markalaşma
çalışmaları yapılarak il turizm sektöründe de önemli bir katma değer yaratabilecektir.
10/ 30
1.2. SORUN ALANLARI
1.2.1. Hâlihazırda Yaşanılan Sorunlar
1.2.1.1. Açıklamalar
Zonguldak kentleşme sürecinin iyi yönetilememesinden ötürü pek çok sorunun yaşandığı bir il haline
gelmiştir. Sanayileşme ile birlikte hızlı bir kentleşme sürecine giren il merkezinde kentleşme hızının
sanayileşme hızını yakalayamaması, üretim ve yaşam faaliyetlerinin aynı alanda sürdürülmesine neden
olmuştur. Kentleşmedeki sorunlar yaşam kalitesini düşürdüğünden yatırımcılar için de olumsuz bir
durum ortaya koymaktadır. Özellikle kent merkezlerindeki sanayi alanlarının, galerilerin ve üretim
yerlerinin kent çeperindeki düzenli sanayi alanlarına taşınması bu sorunu bir nebze hafifletebilecektir.
Zonguldak Havaalanının iç hat seferlerine açık değildir ve yurtdışında dönemsel olarak sadece
Almanya’ya uçuşlar yapılabilmektedir. Denizyolu, karayolu ve havayolu ulaşımın yeterli seviyede
olmaması ve var olan ulaşım imkânlarının etkin bir şekilde kullanılamaması yatırımlar açısından da
önemli sorun alanlarından birini oluşturmaktadır.
Demir çeliğe bağlı yan sanayinin yeterince gelişmemiş olması da önemli sorunlardan biridir. Erdemir ile
birlikte bir nebze gelişen yan sanayide gerekli altyapı yatırımlarının yapılmaması, yatırımların tek
sektöre yönelik yapılması ve yalnızca Erdemir’e yönelik olarak çalışılması gibi nedenlerden ötürü arzu
edilen gelişmişliğin gerisindedir. İlde sanayi kültürü ve işgücü yeterli olmasına rağmen firmalar ürün ve
pazar çeşitliliğini sağlayamamış ve belli ölçeklerde kalmışlardır.
Özellikle 2008 yılında başlayan ekonomik kriz neticesinde, Ereğli ve Alaplı ilçelerinde kapanan
tersanelerde çalışan kalifiye elamanların İstanbul’a ve çevre illere göçü söz konusudur. Bölgede gemi
inşa sektöründe, 2008 yılında 7.000 istihdam sağlanırken, kriz sonrasında sektör küçülerek 2017 yılında
568 istihdama kadar düşmüştür. Hâlihazırda bölgede yer alan 8 tersaneden 3’ü herhangi bir faaliyet
göstermemektedir. Sektörel ve küresel krize bağlı olarak sektörün bir değişime ve dönüşüme ihtiyacı
vardır
Tek sektörlü gelişim modeli ve kamu iktisadi teşekkülleriyle gelişen bölge ekonomisi zaman içerisinde
küresel pazarlardaki sektörel çeşitlenmeye ve ürün çeşitlendirmesine ayak uyduramadığı için Zonguldak
farklı istihdam olanakları yaratamamıştır. Buna bağlı olarak özellikle kalifiye ve genç kesimin farklı
sektörlerde istihdam arayışı göçü de beraberinde getirmiş, il emekli ve yaşlı yoğun bir nüfusla karşı
karşıya kalmıştır. Zonguldak emeklilerin toplam nüfus içinde en fazla paya sahip olduğu il
konumundadır. İlde girişimcilik kültürü gelişmediği için bu alanda farklı proje ve faaliyetler ortaya
koyulması, yeni istihdam alanları yaratılması, genç ve kalifiye personelin bu alanlara yönlendirilerek
göçün de önlenmesi sağlanmalıdır.
KOBİ’lerin en önemli sorunlarından biri de sektörel ve teknolojik gelişmeleri yakından takip
edememeleri, küreselleşen dünyadaki gelişmelere hızlı bir şekilde adapte olamamaları ve çoğunlukla
geleneksel üretim kalıplarını koruma yönündeki tavırlarıdır. Bu alanda işletmelere koçluk ve
danışmanlık hizmetleri sağlanmalı, sektörel fuar ve etkinlikler düzenlenmeli ve bu alanda gerekli
destekler sağlanmalıdır. Ayrıca KOBİ’lerin kurumsal kapasitelerini arttıracak proje ve faaliyetler de
hayata geçirilmelidir.
Zonguldak yatırım arazileri oluşturmak açısından da sorun yaşayan illerden biridir. Bölgeye gelen ulusal
ve uluslararası yatırımcılara tahsis edilebilecek mahiyette, altyapısı hazır olan yatırım alanları oldukça
kısıtlıdır. Sağlanabilecek alanlardaki iş ve işlemler ile bürokrasi de fazla olduğundan yatırımcılar farklı
illerdeki hazır yatırım alanlarını tercih etmektedir. Bu kapsamda yeni OSB ve KSS alanları yaratmanın
yanında Filyos Endüstri Bölgesinin de yatırımlar için tahsise açılması büyük önem arz etmektedir.
Bölgede AR-GE ve inovasyon faaliyetleri istenilen seviyenin oldukça gerisindedir. Bunda söz konusu
alanlarda aracılık hizmeti sağlayacak merkezlerin ve yapıların olmaması, üniversite sanayi işbirliğinin
yeterli seviyede gelişmemesi ve işbirliği kültürünün oturmamış olmasının payı büyüktür.
Kırsal nüfusu yoğun olan ilde bu alandaki ekonomik faaliyetler de oldukça kısıtlıdır. Gıda, tarım ve
hayvancılık sektöründe de potansiyel barındıran bölgede alternatif yatırımların yapılabilmesi ve katma
değer elde edilebilmesi için belirli altyapıların yapılması gerekmektedir. Seracılık ve besicilik/süt OSB
yapılması, mezbaha, hayvan satış yerleri, soğuk hava depoları yapılarak bu alandaki potansiyel
değerlendirilebilecektir. Ayrıca sektörel fuar ve etkinlikler, çiftçileri ve üreticileri bilinçlendirme
çalışmaları, markalaşma, coğrafi işaret vb. çalışmalar da kırsal kalkınmanın desteklenmesini
sağlayacaktır.
Zonguldak ulusal ve uluslararası fonlardan da yeterince destek alamamaktadır. Bu kapsamda özellikle
kurum ve kuruluşlar ile STK’ların proje hazırlama kapasitelerinin arttırılması büyük önem arz
etmektedir. Ayrıca kurum ve kuruluşlar arası işbirliği kültürünün geliştirilmesi, ortak hareket kültürünün
geliştirilmesi adına birtakım eylem ve faaliyetler ortaya koyulmalıdır.
Kümelenme yaklaşımı aynı veya benzer sektörde faaliyet gösteren işletmelerin birarada ve birbirini
destekleyen tarzda iş yapmasını sağlamaktadır. Bu sebeple ilde mobilyacılar, baston üreticileri,
galericiler, makine imalatçıları, manda üreticileri, seracılar vd. gruplar için küme yaklaşımı
geliştirilmesi, ortak iş ve ticaret alanları yapılması önem arz etmektedir.
Zonguldak turizm sektöründen de hakettiği payı alamamaktadır. İlde yapılacak tematik rotalama
çalışmaları, ilave destinasyonlar yaratılması, kalifiye personel eksikliklerinin giderilmesi, konaklamada
kalite ve kapasite eksikliklerinin çözülmesi ve çeşitlilik sağlanması ile tanıtım ve markalaşma
çalışmaları yapılarak il turizm sektöründe de önemli bir katma değer yaratabilecektir.
1.2.1.2. Tablo
Sorun Alanı Yaşandığı Sektörler
Girişimcilik ve işbirliği kültürünün zayıf olması Tüm Sektörler
Nüfusun farklı illere göç etmesi (özellikle nitelikli ve genç işgücünün) Tüm Sektörler
Lojistik ve ulaşım imkânlarının yetersizliği Tüm Sektörler
Devlet teşviklerinden ve yatırımlarından yeterli düzeyde
faydalanamama Tüm Sektörler
Gıda, tarım ve hayvancılık alanındaki altyapı eksiklikleri Gıda, Tarım ve Hayvancılık Sektörü
Alternatif ürünlerden yeterince faydalanamaması Gıda, Tarım ve Hayvancılık Sektörü
Ara eleman ve nitelikli işgücü eksikliği Tüm Sektörler
Kümelenme faaliyetlerinin yetersizliği Mobilya Sektörü
Yatırım yeri temini ve tespitinde yaşanan güçlükler Sanayi Sektörü
Yerel kurum ve kuruluşların, sektörel gelişmelerin ve yeniliklerin Tüm Sektörler
gerisinde kalması sebebiyle kurumsal kapasite eksikliği
KOBİ’lerin geleneksel üretim yöntemlerini tercih etmesi İmalat Sektörü
Turizm altyapısının güçlü olmaması Turizm Sektörü
Madencilik sektöründeki olumsuz gelişmeler Madencilik Sektörü
Turizm kapasitesini artırıcı çalışmaların yetersiz olması Turizm Sektörü
Çok hisseli tarım arazileri Tarım Sektörü
Yerinde üretim yetersizliği Mobilya Sektörü
Lojistik imkânların yetersiz olması Tüm Sektörler
Altyapı sorunları Tüm Sektörler
Demir-çelik yan sanayinin gelişmemesi İmalat Sektörü
Tersanecilik imalatlarına yönelik talep azalması Gemi İnşa Sektörü
Limanların etkin kullanılamaması Ulaşım Sektörü
Havaalanının yurtiçi seferlere açık olmaması Tüm Sektörler
Sosyal donatı eksikliği ve yaşam kalitesinin düşük olması Tüm Sektörler
Tersanecilik sektöründeki sorunlar (atıl tesisler) Ulaşım Sektörü
Bölgesel işbirliği çalışmalarının yeterince etkin olmaması Tüm Sektörler
Teşvik sisteminden demir çelik sektörünün yeterince destek alamaması Demir Çelik Sektörü
Alternatif enerji kaynaklarından elektrik üretim faaliyetlerindeki
yetersizlikler Enerji Sektörü
Tanıtım faaliyetlerin yeterli düzeyde olmaması Tüm Sektörler
Sektörel kalkınma ve verimliliğin düşük olması Tüm Sektörler
Sektörlerin teknolojik ve yeni gelişmelerden yeterince haberdar
olamaması, işbirliği ve pazarlama ağlarında sorun yaşaması Tüm Sektörler
Arge ve inovasyon faaliyetlerinin yetersiz olması Tüm Sektörler
1.2.2. Strateji Döneminde Yaşanması Muhtemel Sorunlar (Riskler)
1.2.2.1. Açıklamalar
Zonguldak Çaycuma ilçesinde bulunan Zonguldak Havaalanının faaliyetlerini sonlandırma ihtimali
ulaşım ve lojistik alanında önemli risk faktörlerinden birini oluşturmaktadır.
Düzenlenmesi planlanan toplantılar, eğitimler, çalıştaylar vb. etkinliklere sorumlu kuruluş olarak
nitelendirilen yerel idarelerin iştirak etmemesi, sorumluluk almaktan kaçınması veya Dünya’da ve
Türkiye’de yaşanan ekonomik sıkıntılar muhtemel risk faktörleri arasındadır.
08.09.2012 tarih ve 28405 sayılı Resmi Gazete ile Endüstri Bölgesi ilan edilen Filyos’ta yapılması
planlanan Filyos Vadisi Projesinin, ilin geleceğini belirleyeceği düşünülmektedir. Fakat il için bu kadar
önemli olan bir projenin hukuki engelleri aşamaması, bürokraside takılıyor olması ilin kalkınma
projelerinin önünde bir engel teşkil etmektedir.
İlin fiziki yapısı gereği engebeli bir araziye sahip olması yatırım arazisi bulma sorunu ortaya
çıkarmakta, bulunan düz arazilerde ise sel ve heyelan gibi doğal afetlerin ortaya çıkma olasılığı
bulunmaktadır.
13/ 30
1.2.2.2. Tablo
Sorun Alanı Yaşanması Muhtemel
Sektörler
Zonguldak Havaalanının faaliyetlerini sonlandırması Tüm Sektörler
Diğer kurum ve kuruluşlarla tam uzlaşının sağlanamaması Tüm Sektörler
Ulusal ve uluslararası ekonomik sıkıntılar Tüm Sektörler
Filyos Projesinin hukuki engelleri aşamaması Tüm Sektörler
Sel, heyelan gibi doğal afetlerin ortaya çıkması Tarım Sektörü
Tarım ve hayvancılık desteklerinden faydalanamama Tarım Sektörü
AR-GE ve inovasyon merkezinin kurulamaması İmalat Sektörü
Kömür rezervlerine ulaşımda yaşanan sıkıntılar Demir Çelik Sektörü
Temiz su temininde yaşanabilecek güçlükler Tüm Sektörler
İl markalaşma çalışmalarında paydaşların sahiplenmemesi Turizm
Atık su arıtma ve katı atık bertarafında yaşanan sorunlar Tüm Sektörler
Kümelenme çalışmalarında paydaşların sahiplenmemesi Tüm Sektörler
Seracılık OSB, Besicilik OSB alanlarında yaşanabilecek hukuki engeller Gıda, Tarım ve Hayvancılık
Coğrafi işaretli ürün sayısının arttırılamaması Turizm
Soğuk hava deposu, hayvan satış yerleri ve mezbaha gibi ortak alanların
oluşturulamaması Gıda, Tarım ve Hayvancılık
Kurumlar arası işbirliği ve ortak hareket kültürünün geliştirilememesi Tüm Sektörler
Arazi toplulaştırma yapılamaması Gıda, Tarım ve Hayvancılık
Alaplı OSB’nin faaliyete geçememesi İmalat Sektörü
KOBİ’lere yönelik farklı destek mekanizmalarının uygulanamaması Tüm Sektörler
1.3. HEDEFLER
1.3.1. Açıklamalar
İl Yatırım Destek ve Tanıtım Strateji Planı Zonguldak ilinde imalat, sanayi ve hizmetler sektörlerinde
faaliyet göstermekte olan özel sektör firmalarının büyümelerinin önündeki engelleri, kendi tecrübeleri
üzerinden ortaya koyarak bunların aşılabilmesine ilişkin çeşitli hedef ve göstergelerle çözüm
bulmaktadır. İlgili yerel paydaşlarla görüşmelerde bulunularak yatırıma uygun arazi envanterinin
geliştirilmesi, alan miktarının arttırılması, atıl durumda olan tesislerin kullanıma uygun hale getirilmesi
sağlanacaktır. KOBİ’lerin kurumsal kapasitelerinin geliştirilmesine yönelik ilin devlet destekleri,
teşvikler ve ek finansmandan yararlanma sayıları arttırılacaktır. Kurulan OSB sayısında ve tahsis edilen
endüstri bölgesi alanında artış sağlanarak sektörel çeşitlenmenin önü açılacaktır. Çalışma sonucunda
ortaya çıkmış olan hedef ve göstergeler aşağıda sıralanmaktadır. Yeni kurulan işbirlikleri ile
bölgelerarası işbirliği sayısında artış sağlanacaktır. İlde mevcut olmayan alternatif yatırım konuları
saptanarak yatırımcıya sunulacaktır.
1.3.2. Tablo
No Hedef Gösterge
1 KOBİ’lerde vizyon ve kurumsal kapasite gelişimi için
bilgilendirici ve yönlendirici toplantıların yapılması
50 KOBİ ziyareti gerçekleştirilmesi
2 Zonguldak ilinde girişimcilik kültürünün geliştirilmesi 4 Uygulamalı Girişimcilik Eğitimi/120
ve yeni girişimci sayısının artırılması için uygulamalı
girişimcilik eğitimlerinin düzenlenmesi
başarılı kursiyer sayısı
3 İlde sektörel çeşitlenmenin sağlanması için
uygulanabilir araştırma raporu hazırlanması
2 araştırma raporu
4 Zonguldak şehir markalaşmasının sağlanması 1 adet kent silüeti ve hediyelik eşya
tasarımı
5 İlin devlet destekleri, teşvikler ve ek finansmandan
daha fazla yararlanması
3 adet proje akademisi eğitimi
gerçekleştirilmesi
6 Ajansın bilinirliğinin ve tanınırlığının artırılması 50 paydaş ziyareti gerçekleştirilmesi
7 İletişime geçilerek teşvik sistemi ile ilgili
bilgilendirilen yatırımcı sayısının arttırılması
100 yatırımcıya bilgilendirmede
bulunulması
8 Kamu Üniversite Sanayi işbirliğinin geliştirilmesi KÜSİ ekibi ile birlikte 20 farklı işletme
ziyaretinde bulunulması
9 İldeki yatırımlarda sektörel çeşitliliğin sağlanması Sonuç odaklı programa altlık
oluşturabilecek 2 farklı alternatif yatırım
konusu tespit edilmesi
10 Bölgelerarası işbirliği çalışmalarının artırılması 1 tane işbirliği faaliyetinde bulunulması
11 İlin tanıtım dokümanlarının artırılması 2 adet tanıtım kataloğu, broşür ortaya
çıkarılması
12 Teknoloji ve inovasyon transferinin arttırılması Arge ve tasarım merkezi kurulması
çalışmalarına yönelik 4 adet
bilgilendirme faaliyetinde bulunulması
13 Kurum ve kuruluşların kurumsal kapasitelerinin
geliştirilmesi
Teknik destek rehberi ile ilgili 2 adet
bilgilendirme toplantısı gerçekleştirilmesi
14 İldeki yatırım ve işbirliği kültürünün geliştirilmesi 1 adet yatırım günleri etkinliği
düzenlenmesi
15/ 30
2. 2018 YILI EYLEM PLANI
2.1. Açıklamalar
Bölgede düşük katma değer ve bölge dışı pazarlara açılmada yetersizlik öne çıkmaktadır. Sektörlerin
hızla değişen müşteri beklenti ve tercihleri yönlendirmesi, AR-GE, inovasyon ve ürün geliştirmede
kapasitelerinin arttırılması gerekmektedir. AR-GE faaliyeti gösteren, ekibi bulunan işletme sayısı
düşüktür, devlet destekleri kullanımı yaygın değildir. Bu sebeple özellikle bu alanda katalizör görevi
görebilecek üniversitelere önemli görev düşmekte, AR-GE ve inovasyon odaklı Teknoloji Geliştirme
Bölgesinin veya buna benzer merkezlerin bölgeye kazandırılması gerekmektedir. TR81 Bölgesi
yenilikçi ve yaratıcı iş fikirleri üzerine kurulmuş iş ve istihdam yaratmakta büyük sorun yaşamaktadır.
Teknopark projesinin hayata geçirilmesi ile ilde yenilikçi ve yaratıcı iş fikirlerinin ortaya çıkması ve
değerlendirilmesi sağlanacak böylelikle ilave istihdam olanakları yaratılacaktır.
Bölgede kümelenme alanında önemli eksiklikler mevcuttur. Kümelenme yapılarının birbirlerini olumlu
yönde etkiledikleri bilinmektedir. Bu kapsamda ilde Devrek Bastoncuları, Oto Galericileri, Mobilya
Üreticileri ve Makine İmalatçılarına yönelik birtakım kümelenme faaliyetleri yürütülecektir.
İlde kırsal nüfus yoğun olmasına rağmen bu alanda yeterli üretim ve değer zinciri oluşturulması mevcut
değildir. Özellikle kırsal üretimin yoğun olduğu Çaycuma civarında Seracılık OSB ve yine hayvancılık
alanındaki potansiyelin etkin değerlendirilmesi için Besicilik OSB kurulacaktır. Ayrıca soğuk hava
deposu, mezbaha, hayvan satış yerleri gibi altyapı tesisleriyle bu sektörler desteklenecektir.
KOBİ’lere vizyon geliştirme, süreç iyileştirme ve yenilikleri takip edebilme becerisini kazandırabilmek
ilde büyük önem taşımaktadır. Ayrıca tasarım, ürün geliştirme, dış ticaret, ar-ge süreçlerinde fikri/sınai
hakların etkin kullanımı gibi konularda becerilerini arttırabilmek adına işbirlikleri geliştirilecek ve bu
alanda danışmanlık ve mentörlük hizmetleri sunulacaktır. Bu yolla nitelikli danışmanlık hizmetleri
bölgeye getirilebilecek, işletme içi çalışma ve koçluk gibi KOBİ’lerde inovasyon yönetimi kapasitesini
geliştiren somut faydalar elde edilebilecektir.
İlde farklı alternatif turizm olanaklarını canlandırma, tematik rotalar oluşturma, markalaşma, hediyelik
eşya prototipi geliştirme, internet portalı ve tanıtım materyalleri oluşturma gibi faaliyetlerle ilin bu
sektörden aldığı payın da arttırılması planlanmaktadır.
2017 Eylem Planı tablosunda öngörülmüş olup yapılamayan ve Ajansın da sorumlu olduğu eylemler
genel olarak değerlendirildiğinde, personel yetersizliği, diğer programların yoğunluğu ve uzayan işler
nedeniyle zaman kısıtı, Ajansla birlikte sorumluluğu bulunan diğer kurum ve kuruluşlarla yeterli ve
etkin düzeyde işbirliği ve koordinasyonun sağlanamamış olması vb. faktörlerin etkili olduğu
görülmektedir. Bununla birlikte tamamlanamayan eylemlerin ileriki strateji dönemlerinde hayata
geçirilmesi için aksiyon planlaması yapılmıştır.
16/ 30
2.2. Tablo
2.2.1 Geçmiş Yıl (2017) Eylem Planı Gerçekleşmeleri Tablosu
No Eylemler Yöneldiği
Sorun Alanı
Sorumlu
Kuruluş
Tahmini
Maliyet (TL.)
Planlanan Gerçekleşme
Zamanı
(Ay Olarak)
Tamamlanma Durumu
(Tamamlandı /
Tamamlanmadı)
Tamamlanmadı ise Gerekçe
(En Fazla 1 cümle)
1 Kurumsal kapasite
eksikliğini
gidermek amacıyla
kar amacı
gütmeyen kurum
ve kuruluşlara
teknik destek
verilecektir.
Yerel kurum ve
kuruluşların,
sektörel
gelişmelerin ve
yeniliklerin
gerisinde
kalması
sebebiyle
kurumsal
kapasite
eksikliği
Zonguldak
Yatırım Destek
Ofisi-BAKKA
150.000 Şubat-
Temmuz
Tamamlandı
2 Ulusal ve
uluslararası
fonlardan daha
fazla
yararlanılabilmesi
için paydaşlar daha
etkin bir şekilde
bilgilendirilecektir.
Devlet
teşviklerinden
ve
yatırımlarından
yeterli düzeyde
faydalanamama
Valilik AB
Ofisi-BAKKA
10.000 Nisan-Mayıs Tamamlandı
3 Proje döngüsü
yönetimi ve
mantıksal çerçeve
eğitimleri
düzenlenerek
bölgenin proje
hazırlama
Devlet
teşviklerinden
ve
yatırımlarından
yeterli düzeyde
faydalanamama
Zonguldak
Yatırım Destek
Ofisi-BAKKA
10.000 Nisan-Haziran Tamamlandı
17/ 30
kapasitesi
arttırılacaktır.
4 İnovasyon
kapasitesinin
arttırılması için
danışmanlık ve
mentorluk
hizmetleri
sağlanacaktır.
Arge ve
inovasyon
faaliyetlerinin
yetersiz olması;
KOBİ’lerin
geleneksel
üretim
yöntemlerini
tercih etmesi
Zonguldak
Yatırım Destek
Ofisi-TSO-İl
Özel İdaresi
100.000 Mayıs-Ağustos Tamamlandı
5 Yatırımcılara ve
işletmelere yatırım
yönlendirme
hizmeti
verilecektir.
Yerel kurum ve
kuruluşların,
sektörel
gelişmelerin ve
yeniliklerin
gerisinde
kalması
sebebiyle
kurumsal
kapasite
eksikliği
Zonguldak
Yatırım Destek
Ofisi-KOSGEB
15.000 Ocak-Aralık Tamamlandı
6 Tasarım, Ergonomi
ve İnovasyon
hususunda bölge
işletmelerine
vizyon
kazandıracak
başarı
hikayelerinin de
paylaşıldığı
sektörel kalite
Arge ve
inovasyon
faaliyetlerinin
yetersiz olması;
Yerel kurum ve
kuruluşların,
sektörel
gelişmelerin ve
yeniliklerin
gerisinde
Zonguldak
Yatırım Destek
Ofisi-
Endüstriyel
Tasarımcılar
Meslek
Kuruluşları
10.000 Mart ve Eylül Tamamlanmadı Kamu Üniversite Sanayi
işbirliği çalışmaları
esnasında işletmelere vizyon
kazandıracak başarı
hikayeleri ziyaret edilen
işletmelerle paylaşılmıştır
fakat bu etkinlik kalite günü
adı altında yapılmamıştır.
18/ 30
günleri
düzenlenecektir.
kalması
sebebiyle
kurumsal
kapasite
eksikliği
7 Üniversitelerde
araştırma
laboratuvarları ve
bilimsel araştırma
projeleri ile
üniversite sanayi
işbirliği hizmetleri
arttırılacaktır.
Arge ve
inovasyon
faaliyetlerinin
yetersiz olması;
Yerel kurum ve
kuruluşların,
sektörel
gelişmelerin ve
yeniliklerin
gerisinde
kalması
sebebiyle
kurumsal
kapasite
eksikliği
Bülent Ecevit
Üniversitesi
82.170.000 Haziran-Aralık Tamamlanmadı Ayrılan bütçenin 30.000.000
TL civarında bir kısmı
gerçekleşmiştir.
8 Teknopark
kurulması için
hazırlık çalışmaları
yapılacaktır.
Arge ve
inovasyon
faaliyetlerinin
yetersiz olması
Sanayi ve
Teknoloji İl
Müdürlüğü-
Bülent Ecevit
Üniversitesi,
100.000 Ocak-Aralık Tamamlandı
9 Filyos projesindeki
gelişmeler
kapsamında
kamuoyu ve
yatırımcılar etkin
bir şekilde
bilgilendirilecektir.
Yatırım yeri
temini ve
tespitinde
yaşanan
güçlükler
Valilik,
BAKKA,
Kaymakamlık
10.000 Mart-Aralık Tamamlandı
19/ 30
10 Yatırıma uygun
arazi envanteri
oluşturulacaktır.
Yatırım yeri
temini ve
tespitinde
yaşanılan
güçlükler
BAKKA-
Zonguldak
Milli Emlak
Müdürlüğü -
Sanayi ve
Teknoloji İl
Müdürlüğü,
TSO, OSB
Müdürlükleri
10.000 Mart-Aralık Tamamlandı
11 İyi uygulama
örnekleri araştırılıp
ilgili paydaşlarla
tecrübe paylaşım
toplantısı
gerçekleştirilecekti
r.
Yatırım yeri,
temini ve
tespitinde
yaşanılan
güçlükler
Zonguldak
Yatırım Destek
Ofisi -
Zonguldak
Milli Emlak
Müdürlüğü,
Sanayi ve
Teknoloji İl
Müdürlüğü,
OSB
Müdürlükleri
10.000 Şubat-Aralık Tamamlandı
12 Serbest bölge
altyapı
çalışmalarına
devam edilecektir.
Yatırım yeri,
temini ve
tespitinde
yaşanılan
güçlükler
Bilim Sanayi
ve Teknoloji İl
Müdürlüğü,
Gümrük İl
Müdürlüğü,
OSB
Müdürlükleri
- Ocak- Aralık Tamamlanmadı Devam ediyor
13 Alaplı OSB altyapı
çalışmaları
tamamlanacaktır.
Yatırım yeri,
temini ve
tespitinde
yaşanılan
güçlükler
OSB
Müdürlükleri,
Sanayi ve
Teknoloji İl
Müdürlüğü
6.000.000 Ocak-Aralık Tamamlanmadı Altyapı çalışmalarının
ihalesi yapılmış olup,
çalışmalara devam
edilmektedir.
20/ 30
14 Bakacakkadı
mevki Filyos nehri
kenarına
seddeleme
yapılarak alan
oluşturulup KSS
kurulacaktır.
Yatırım yeri
temini ve
tespitinde
yaşanan
güçlükler
TSO’lar,
Sanayi ve
Teknoloji İl
Müdürlüğü
- Ocak-Aralık Tamamlanmadı Arazi uygun bulunmamış
olup, farklı bir arazi
üzerinde çalışmaların
yapılması planlanmaktadır.
15 Uygulamalı
girişimcilik
eğitimleri ve
girişimcilik
seminerleri
düzenlenecektir.
Girişimcilik ve
işbirliği
kültürünün
eksikliği
Zonguldak
Yatırım Destek
Ofisi-İŞKUR-
KOSGEB-
TSO’lar
50.000 Mart
Haziran
Eylül
Aralık
Tamamlandı
16 Üniversite
öğrencilerine ve
bölge halkına
yönelik girişimcilik
ve kariyer
planlama semineri
düzenlenecektir.
Girişimcilik ve
işbirliği
kültürünün
eksikliği
İŞKUR-
TSO’lar
15.000 Mayıs-Haziran Tamamlandı
17 KÜSİ Kurulu
çalışmaları
kapsamında
girişimcilik ve iş
birliğini
geliştirmeye
yönelik belirlenen
sektörlerdeki
firmalara saha
ziyareti yapılarak
bilgilendirme ve
bilinç oluşturma
Girişimcilik ve
işbirliği
kültürünün
eksikliği
Zonguldak
Yatırım Destek
Ofisi - Sanayi
ve Teknoloji İl
Müdürlüğü
5.000 Ocak-
Aralık
Tamamlandı
21/ 30
faaliyetleri
gerçekleştirilecekti
r.
18 Dezavantajlı
gruplara yönelik
mesleki kurslar
verilecektir.
Girişimcilik ve
işbirliği
kültürünün
eksikliği
İŞKUR-Sosyal
Yardımlaşma
Vakfı-Halk
Eğitim
Merkezi-İl
Milli Eğitim
Müdürlüğü
2.000 Ocak-Aralık Tamamlandı
19 Diğer kalkınma
ajansları ile tecrübe
paylaşım
toplantıları
gerçekleştirilecek,
iyi uygulama
örnekleri bölgeye
aktarılacaktır.
Girişimcilik ve
İşbirliği
Kültürünün
Zayıf Olması
Zonguldak
Yatırım Destek
Ofisi-Diğer
Ajanslar
2.000 Mart-Nisan
Tamamlandı
20 Makina İmalat
sanayi
kümelenmesine
yönelik istişare
toplantıları
yapılacaktır.
Girişimcilik ve
İşbirliği
kültürünün
zayıf olması
Zonguldak
Yatırım Destek
Ofisi -KÜSİ
Kurulu
5.000 Ocak- Aralık Tamamlanmadı Personel yetersizliği
21 Mobilya Sektörü
kümelenmesine
yönelik araştırma
ve yer temini
çalışmaları
yapılacaktır.
Girişimcilik ve
İşbirliği
kültürünün
zayıf olması
Zonguldak
Yatırım Destek
Ofisi, KÜSİ
Kurulu
30.000.000 Ocak-Aralık Tamamlanmadı Bu kapsamda Zonguldak
Ticaret ve Sanayi Odası
tarafından araştırma
çalışmaları yapılmış olup yer
temini henüz
sağlanamamıştır.
22 Fikri, Mülki Haklar
ve Endüstriyel
Girişimcilik ve
İşbirliği
Zonguldak
Yatırım Destek
15.000 Ocak- Ekim Tamamlanmadı Personel Yetersizliği
22/ 30
Tasarım
bilgilendirme
seminerleri
düzenlenecektir.
Kültürünün
Zayıf Olması ;
Arge ve
inovasyon
faaliyetlerinin
yetersiz olması
Ofisi, Bülent
Ecevit
Üniversitesi,
TPE
23 Bölgesel turizm
işbirliği
çalışmalarının
koordinasyonu
sağlanacaktır.
Tanıtım
faaliyetlerin
yeterli düzeyde
olmaması
Zonguldak
Yatırım Destek
Ofisi-İl Kültür
Ve Turizm
Müdürlüğü-
BAKKA
15.000 Şubat-Aralık Tamamlandı
24 ITB Berlin Turizm
Fuarı’na standlı
katılım
sağlanacaktır.
Turizm
kapasitesini
artırıcı
çalışmaların
yetersiz olması
BAKKA,
Yatırım Destek
Ofisleri, Kültür
ve Turizm İl
Müdürlüğü
120.000 Mart Tamamlanmadı
Yurtdışı çıkış sorunu
nedeniyle katılım
sağlanmadı.
25 Shanghai World
Tourism Fair
(SWTF) fuarına
katılım
sağlanacaktır.
Turizm
kapasitesini
artırıcı
çalışmaların
yetersiz olması
Yatırım Destek
Ofisleri, Kültür
ve Turizm İl
Müdürlüğü
130.000 Nisan Tamamlanmadı
Yurtdışı çıkış sorunu
nedeniyle katılım
sağlanmadı.
26 Birleşik Arap
Emirlikleri-
Dubai’de
gerçekleştirilen
Arabian Travel
Market Fuarına
katılım
sağlanacaktır.
Turizm
kapasitesini
artırıcı
çalışmaların
yetersiz olması
Zonguldak
Yatırım Destek
Ofisi
5.000 Mart Tamamlanmadı
Yurtdışı çıkış sorunu
nedeniyle katılım
sağlanmadı.
23/ 30
27 Turizm geliştirme
çalıştayı
yapılacaktır.
Turizm
kapasitesini
artırıcı
çalışmaların
yetersiz olması
Zonguldak
Yatırım Destek
Ofisi-BAKKA
5.000 Mayıs-Haziran Tamamlandı
28 Bölgedeki tüm
alternatif turizm
faaliyetlerini
kapsayan bir
katalog
hazırlanacaktır.
Turizm
kapasitesini
artırıcı
çalışmaların
yetersiz olması
Zonguldak
Yatırım Destek
Ofisi- Kültür
ve Turizm İl
Müdürlüğü
25.000 Haziran-Eylül Tamamlanmadı Çalışmalara başlandı,
tamamlanma süreci 2018
yılına sarkacaktır.
29 İlimize yurt
dışından gelecek
heyetlere bölge,
yatırım alanları ve
bölge
potansiyellerini
aktaracak
dokümanlar
oluşturulacaktır.
Turizm
kapasitesini
artırıcı
çalışmaların
yetersiz olması
Zonguldak
Yatırım Destek
Ofisi
150.000 Ocak-Aralık Tamamlandı
30 Turizmin
çeşitlendirilmesi
kapsamında tren
turizmine
başlanması için
gerekli ön
araştırma
yapılacaktır.
Turizm
kapasitesini
artırıcı
çalışmaların
yetersiz olması
TSO ’lar, İl
Kültür ve
Turizm
Müdürlüğü
80.000 Ocak-Aralık Tamamlandı
31 Tıbbi ve aromatik
bitkiler ile ilgili bir
panel
Alternatif
ürünlerden
yeterince
Gıda, Tarım ve
Hayvancılık İl
Müdürlüğü -
20.000 Temmuz-Ekim Tamamlandı
24/ 30
düzenlenecektir. faydalanamama
sı
BAKKA
32 Gıda Tarım ve
Hayvancılık Fuarı
organizasyon
işlemlerinin
yürütülecektir.
Sektörlerin
teknolojik ve
yeni
gelişmelerden
yeterince
haberdar
olamaması,
işbirliği ve
pazarlama
ağlarında sorun
yaşaması
Gıda, Tarım ve
Hayvancılık İl
Müdürlüğü -
BAKKA
150.000 Eylül-
Ekim
Tamamlandı
33 Seracılık OSB
alanı
oluşturulacaktır.
Gıda, tarım ve
hayvancılık
alanındaki
altyapı
eksiklikleri
Gıda, Tarım ve
Hayvancılık İl
Müdürlüğü,
Milli Emlak
Müdürlüğü,
Defterdarlık
0 Ocak-Aralık Tamamlandı
34 Irmak-
Zonguldak Hatttı
demiryolu alt veya
üstgeçit çalışmaları
tamamlanacaktır.
Lojistik ve
ulaşım
imkânlarının
yetersizliği
TCDD 2. Bölge
Müdürlüğü
50.000.000 Ocak- Aralık Tamamlanmadı Çalışmalar devam ediyor.
35 Zonguldak
Havaalanının iç hat
seferlerine açılması
ve yurtdışı charter
seferlerinin
başlaması için lobi
faaliyetlerinde
bulunulacaktır.
Lojistik ve
ulaşım
imkanlarının
yetersizliği
Zonguldak
Yatırım Destek
Ofisi-BAKKA-
Valilik
15.000 Ocak-Mayıs Tamamlanmadı Çalışma, üst yönetim
talimatıyla askıya alınmıştır.
25/ 30
36 Danaağzı Tabiat
Parkı alan
düzenlemesi
yapılacaktır.
Turizm
altyapısının
güçlü olmaması
Orman ve Su
İşleri Şube
Müdürlüğü
800.000 Ocak- Aralık Tamamlandı
37 Mesleki yeterlilik
belgesi hakkında
ilgili paydaşlara
bilgilendirme
semineri
düzenlenecektir.
Ara eleman ve
nitelikli işgücü
eksikliği
İŞKUR-
BAKKA-
TSO’lar-Bülent
Ecevit
Üniversitesi
10.000 Ocak Tamamlandı
38 Meslek liseleri,
mesleki eğitim
merkezleri ve halk
eğitim merkezleri
kurulacak ve
mevcut olanların
kapasiteleri
geliştirilecektir.
Ara eleman ve
nitelikli işgücü
eksikliği
İl Milli Eğitim
Müdürlüğü
27.516.000 Ocak - Aralık Tamamlandı
39 Katı atıkların
bertarafı ile
elektrik enerjisi
üretiminin
sağlanması için
ilgili paydaşların
koordinasyonu
sağlanacak ve
fizibilite raporu
hazırlatılacaktır.
Alternatif
enerji
kaynaklarından
elektrik üretim
faaliyetlerindek
i yetersizlikler,
Altyapı
Sorunları
Belediyeler,
Belediye
Birlikleri, İl
Özel İdaresi,
BAKKA
150.000 Ocak-Aralık Tamamlandı
40 Dalga enerjisinden
elektrik üretimi
için pilot bir
uygulama hayata
Alternatif
enerji
kaynaklarından
elektrik üretim
Bülent Ecevit
Üniversitesi,
Özel Sektör,
BAKKA,
10.000 Ocak-Aralık Tamamlanmadı Taraflarca imzalanan
işbirliği protokolü
kapsamında Ajans üzerine
düşen görevler yerine
26/ 30
geçirilecektir. faaliyetlerindek
i yetersizlikler
Çevre ve
Şehircilik il
Müdürlüğü,
Sahil Güvenlik
Komutanlığı
getirilmiştir.
41 Kırsal kalkınmaya
yönelik destek
projeleri
uygulanacaktır
Devlet
teşviklerinden
ve
yatırımlarından
yeterli düzeyde
faydalanamama
Gıda, Tarım ve
Hayvancılık İl
Müdürlüğü
609.808- Ocak – Aralık Tamamlandı
42 Devrek bastonu ve
yerel ürünler satış
yerleri yapılarak
ilden geçen turların
ilde daha fazla
kalması ve
alışveriş yapması
sağlanacaktır.
Kümelenme
faaliyetlerinin
yetersizliği,
Tanıtım
faaliyetlerin
yeterli düzeyde
olmaması
BAKKA, İl
Özel İdaresi,
Esnaf ve
Sanatkarlar
Birliği
5.400.000 Ocak-Aralık Tamamlanmadı Güdümlü proje teklifi kabul
edilerek sözleşme
imzalanmıştır. Yüklenici
firmaya yer teslimi yapılmış
olup çalışmalara devam
edilmektedir.
43 Elpek bezi, kestane
balı ve Çaycuma
manda yoğurdu
gibi ürünlerin
coğrafi işaret
alabilmesi için
çalışmalar
yapılacaktır.
Tanıtım
faaliyetlerin
yeterli düzeyde
olmaması
Üretici
Birlikleri, Gıda,
Tarım ve
Hayvancılık İl
Müdürlüğü,
BAKKA
50.000 Ocak-Aralık Tamamlanmadı Personel Yetersizliği
44 Çok dilli yatırım ve
tanıtım
dokümanları
hazırlanacaktır.
Tanıtım
faaliyetlerin
yeterli düzeyde
olmaması,
Sektörel
BAKKA,
TSO’lar,
Kültür ve
Turizm İl
Müdürlüğü
75.000 Ocak-Aralık Tamamlanmadı Çalışmalara başlanmış olup
2018 yılında
tamamlanacaktır.
27/ 30
kalkınma ve
verimliliğin
düşük olması
45 Farklı sektörlere
yönelik fuarlar
yapılacaktır.
Sektörel
kalkınma ve
verimliliğin
düşük olması
Valilik,
BAKKA,
TSO’lar
150.000 Eylül-Aralık Tamamlandı
46 Zonguldak ilinin
markalaşma
çalışmaları
yapılacaktır.
Tanıtım
faaliyetlerin
yeterli düzeyde
olmaması
Valilik,
Özel İdare,
TSO’lar,
BAKKA,
Kültür ve
Turizm İl
Müdürlüğü
150.000 Ocak-Mayıs Tamamlandı
47 Zonguldak’ın öne
çıkan tarihi,
kültürel ve doğal
alanları içeren belli
temalara dayalı
turizm rotaları
oluşturulacaktır.
Turizm
kapasitesini
artırıcı
çalışmaların
yeterli
olmaması
Valilik,
Özel İdare,
TSO’lar,
BAKKA,
Kültür ve
Turizm İl
Müdürlüğü
50.000 Haziran-Aralık Tamamlanmadı Personel Yetersizliği
48 Festival ve
etkinlikler
düzenlenerek ilin
turistik tanıtım
aracı olarak
kullanılması
sağlanacaktır.
Turizm
kapasitesini
artırıcı
çalışmaların
yeterli
olmaması
Valilik,
Özel İdare,
TSO’lar,
BAKKA,
Kültür ve
Turizm İl
Müdürlüğü
200.000 Temmuz-Ekim Tamamlandı
49 Endüstri
miraslarının tespit
edilerek alternatif
turizm noktaları
oluşturulması için
gerekli araştırma
ve planlamalar
Turizm
kapasitesini
artırıcı
çalışmaların
yeterli
olmaması
Valilik,
Özel İdare,
TSO’lar,
BAKKA,
Kültür ve
Turizm İl
Müdürlüğü
250.000 Ocak-Haziran Tamamlandı
28/ 30
yapılacaktır.
50 Besicilik OSB
oluşturulması için
gerekli girişimler
yapılacaktır.
Tarımsal ve
hayvansal
üretimin
verimliliğinin
düşük olması
Gıda, Tarım ve
Hayvancılık İl
Müdürlüğü,
Milli Emlak
Müdürlüğü,
Defterdarlık
0 Ocak-Aralık Tamamlanmadı Manda OSB ile ilgili yer
tahsisi ve fizibilite
çalışmaları için toplantılar
yapılmış olup, çalışmalara
devam edilmektedir.
51 Oto galericilere
yönelik ortak bir
alan oluşturularak
bu alanda diğer
illere giden paranın
ilde kalması
sağlanacaktır.
Kümelenme
faaliyetlerinin
yetersizliği
Valilik,
Özel İdare,
TSO’lar
0 Ocak-Aralık Tamamlanmadı Zonguldak Ticaret ve Sanayi
Odasının bu yönde
girişimleri bulunmakta olup
çalışmalara devam
edilmektedir.
52 Mobilyacılara
yönelik ortak bir
üretim ve satış
alanı
oluşturulacaktır.
Kümelenme
faaliyetlerinin
yetersizliği
Valilik,
Özel İdare,
TSO’lar
- Ocak-Aralık Tamamlanmadı Zonguldak Ticaret ve Sanayi
Odasının bu yönde
girişimleri bulunmakta olup
çalışmalara devam
edilmektedir.
2.2.2 Plan Yılı (2018) Eylemleri Tablosu
No Eylemler Yöneldiği Sorun Alanı Sorumlu Kuruluş Tahmini
Maliyet (TL)
Planlanan
Gerçekleşme
Zamanı
1 Kurumsal kapasite eksikliğini gidermek amacıyla kar
amacı gütmeyen kurum ve kuruluşlara teknik destek
verilecektir.
Yerel kurum ve kuruluşların, sektörel
gelişmelerin ve yeniliklerin gerisinde
kalması sebebiyle kurumsal kapasite
eksikliği
BAKKA 300.000 Ocak-
Ekim
2 Proje döngüsü yönetimi ve mantıksal çerçeve eğitimleri
düzenlenerek bölgenin proje hazırlama kapasitesi
arttırılacaktır.
Devlet teşviklerinden ve yatırımlarından
yeterli düzeyde faydalanamama
BAKKA 100.000 Şubat-Ekim
29/ 30
3 Yatırımcılara ve işletmelere yatırım yeri, sektörü, ölçeği,
olası destek mekanizmaları vb. hususlarda bilgilendirme
ve yönlendirme sağlanacaktır.
Yerel kurum ve kuruluşların, sektörel
gelişmelerin ve yeniliklerin gerisinde
kalması sebebiyle kurumsal kapasite
eksikliği
Zonguldak Yatırım
Destek Ofisi, KOSGEB
5.000 Ocak-Aralık
4 İlin sosyal ve kültürel yapısını etkileyecek toplantı,
organizasyon vb. etkinlikler gerçekleştirilecektir.
Girişimcilik ve işbirliği kültürünün eksikliği BAKKA, STK’lar 90.000 Mart ve Eylül
5 Üniversitelerde araştırma laboratuvarları ve bilimsel
araştırma projeleri ile üniversite sanayi işbirliği hizmetleri
arttırılacaktır.
Arge ve inovasyon faaliyetlerinin yetersiz
olması; Yerel kurum ve kuruluşların,
sektörel gelişmelerin ve yeniliklerin
gerisinde kalması sebebiyle kurumsal
kapasite eksikliği
Bülent Ecevit
Üniversitesi
152.121.000 Ocak-Aralık
6 Zonguldak Teknoloji Geliştirme Bölgesi firma
tahsislerine hazır duruma getirilecektir.
Arge ve inovasyon faaliyetlerinin yetersiz
olması
Bülent Ecevit
Üniversitesi, TSO
150.000 Mart-Aralık
7 Bahar Bayramı’ndan Hıdırellez’e 12 Mevsim 12
Zonguldak Fotoğraf Yarışması tamamlanacaktır.
Tanıtım faaliyetlerinin yeterli düzeyde
olmaması
Valilik, Turizm Altyapı
Hizmet Birliği,
BAKKA, Zonguldak
Fotoğraf Derneği
80.000 Ocak-Mayıs
8 Odun dışı orman ürünleri ile ilgili fizibilite raporu yapılıp,
bölgede envanter miktarı fazla olanlardan yüksek katma
değer sağlayabileceği düşünülenler ile ilgili yatırıma
yönelik işletme modelleri hakkında araştırmalar
yapılacaktır.
Alternatif ürünlerden yeterince
faydalanamaması
BAKKA, Zonguldak
Orman Bölge
Müdürlüğü, TSO, Bülent
Ecevit Üniversitesi
25.000 Şubat-Aralık
9 Uygulamalı girişimcilik eğitimleri düzenlenecektir. Girişimcilik ve işbirliği kültürünün eksikliği BAKKA, İŞKUR,
KOSGEB, TSO’lar
50.000 Ocak-
Aralık
10 Girişimcilik ve kariyer planlama semineri
düzenlenecektir.
Girişimcilik ve işbirliği kültürünün eksikliği İŞKUR, TSO’lar 45.000 Mayıs-Haziran
11 Arge ve tasarım merkezi sayısının arttırılması ile
üniversite sanayi işbirliğinin arttırılması kapsamında
toplantılar ve saha ziyaretleri yapılacaktır.
Arge ve inovasyon faaliyetlerinin yetersiz
olması , Girişimcilik ve İşbirliği Kültürünün
Zayıf Olması
Sanayi ve Teknoloji İl
Müdürlüğü (KÜSİ
Kurulu)
5.000 Ocak-
Aralık
12 Kırsal kalkınmaya katkı sağlanmasına yönelik araştırma
çalışmaları yapılacaktır.
Gıda Tarım ve Hayvancılık alanındaki
altyapı eksiklikleri
BAKKA- Gıda, Tarım
ve Hayvancılık İl
Müdürlüğü, Valilik
150.000 Ocak - Aralık
30/ 30
13 Turizmin geliştirilmesi ve bölge tanıtımı kapsamında
turizm web sitesi, portalı, haritası, tanıtım broşürleri vb.
çalışmalar yapılacaktır.
Turizm kapasitesini artırıcı çalışmaların
yetersiz olması
BAKKA, Kültür ve
Turizm İl Müdürlüğü
180.000 Ocak - Aralık
14 Yatırım alanları ve bölge potansiyellerini aktaracak çok
dilli dokümanlar oluşturulacaktır.
Turizm kapasitesini artırıcı çalışmaların
yetersiz olması, Tanıtım faaliyetlerinin
yeterli düzeyde olmaması, Sektörel kalkınma
ve verimliliğin düşük olması
BAKKA, İlgili kurum
ve kuruluşlar
200.000 Ocak-Aralık
15 Bölgede sektörel fuarlar düzenlenecektir. Sektörlerin teknolojik ve yeni gelişmelerden
yeterince haberdar olamaması, işbirliği ve
pazarlama ağlarında sorun yaşanması
Valilik, Gıda, Tarım ve
Hayvancılık İl
Müdürlüğü, BAKKA
120.000 Eylül-
Ekim
16 Tarıma Dayalı İhtisas (Sera) Organize Sanayi
Bölgesi kurulum çalışmalarına devam edilecektir.
Gıda, tarım ve hayvancılık alanındaki altyapı
eksiklikleri
Özel İdare, TSO, Gıda,
Tarım ve Hayvancılık İl
Müdürlüğü,
- Ocak-Aralık
17 Katı atıkların bertarafı ile elektrik enerjisi üretiminin
sağlanması için ilgili paydaşların koordinasyonu
sağlanacak ve ön fizibilite raporu tamamlanacaktır.
Alternatif enerji kaynaklarından elektrik
üretim faaliyetlerindeki yetersizlikler,
Altyapı Sorunları
Belediyeler, Belediye
Birlikleri, İl Özel
İdaresi, BAKKA,
Üniversiteler
270.000 Ocak-Nisan
18 Filyos vb. büyük projelerin bölgeye sağlayacağı katkının
artırılması için master plan hazırlanacaktır
Yatırım yeri temini ve tespitinde yaşanan
güçlükler
Valilik, BAKKA, İlgili
kurum ve kuruluşlar
1.000.000 Ocak - Aralık
19 Tersane sektöründe yaşanan sorunlar ve çözüm alanlarına
yönelik araştırmalar yapılacak ve bu kapsamda bir rapor
hazırlanacaktır.
Tersanecilik imalatlarına yönelik talep
azalması
Valilik, BAKKA, TSO,
Deniz Ticaret Odası
10.000 Ocak - Haziran
20 Lisanslı Depoculuk yatırım ön fizibilite raporu
hazırlanacaktır
Gıda, tarım ve hayvancılık alanındaki altyapı
eksiklikleri, Alternatif ürünlerden yeterince
faydalanamaması
Valilik, BAKKA, İlgili
kurum ve kuruluşlar
20.000 Ocak - Mart
21 Kültür mantarı yetiştiriciliği ön fizibilite raporu
hazırlanacaktır
Gıda, tarım ve hayvancılık alanındaki altyapı
eksiklikleri, Alternatif ürünlerden yeterince
faydalanamaması
Valilik, BAKKA, İlgili
kurum ve kuruluşlar
40.000 Ocak - Mart