Zonguldak Icdr2013

download Zonguldak Icdr2013

of 132

Transcript of Zonguldak Icdr2013

  • 8/18/2019 Zonguldak Icdr2013

    1/132

     

    ZONGULDAK VALİLİĞİ ÇEVRE VE ŞEHİRCİLİK İL MÜDÜRLÜĞÜ

     

    ZONGULDAK

    İL ÇEVRE DURUM RAPORU 

    -2014-

  • 8/18/2019 Zonguldak Icdr2013

    2/132

  • 8/18/2019 Zonguldak Icdr2013

    3/132

     

    3

    İÇİNDEKİLER  

    GİRİŞ  11 

    A. Hava 14 

    A.1. Hava Kalitesi 14

    A.2. Hava Kalitesi Üzerine Etki Eden Unsurlar 14A.3. Hava Kalitesinin Kontrolü Konusundaki Çalışmalar 17A.4. Ölçüm İstasyonları 19A.5. Egzoz Gazı Emisyon Kontrolü 24A.6. Gürültü 25A.7. İklim Değişikliği Eylem Planı Çerçevesinde Yapılan Çalışmalar 25A.8. Sonuç ve Değerlendirme 27

    Kaynaklar 29

    B. Su ve Su Kaynakları  30B.1. İlin Su Kaynakları ve Potansiyeli  30

    B.1.1. Yüzeysel Sular   30B.1.1.1. Akarsular 30

    B.1.1.2. Doğal Göller, Göletler ve Rezervuarlar 31B.1.2. Yeraltı Suları  31

    B.1.2.1. Yeraltı Su Seviyeleri 31B.1.3. Denizler 31

    B.2. Su Kaynaklarının Kalitesi  31B.3. Su Kaynaklarının Kirlilik Durumu  32

    B.3.1. Noktasal kaynaklar 32B.3.1.1. Endüstriyel Kaynaklar   32B.3.1.2. Evsel Kaynaklar 32

    B.3.2. Yayılı Kaynaklar   32B.3.2.1. Tarımsal Kaynaklar   32B.3.2.2. Diğer   32

    B.4. Sektörel Su Kullanımları ve Yapılan Su Tahsisleri  32B.4.1. İçme ve Kullanma Suyu 32

    B.4.1.1. Yüzeysel su kaynaklarından kullanılan su miktarı veiçmesuyu arıtım tesisi mevcudiyeti 32B.4.1.2. Yeraltı su kaynaklarından kullanılma su miktarı veiçmesuyu arıtım tesisi mevcudiyeti  32B.4.1.3. İçme Suyu temin edilen kaynağın adı, mevcut durumu,

     potansiyeli vb. 35

    B.4.2. Sulama 35

    B.4.2.1. Sulama salma sulama yapılan alan ve kullanılan su miktarı  35B.4.2.2. Damlama veya basınçlı sulama yapılan alan ve kullanılansu miktarı  35

    B.4.3. Endüstriyel Su Temini  35B.4.4. Enerji Üretimi Amacıyla Su Kullanımı  35B.4.5. Rekreasyonel Su Kullanımı  35

    B.5. Çevresel Altyapı  36B.5.1. Kentsel Kanalizasyon Sistemi ve hizmeti alan nufus 36

    Sayfa

  • 8/18/2019 Zonguldak Icdr2013

    4/132

     

    4

    İÇİNDEKİLER  

    B.5.2. Organize Sanayi Bölgeleri ve Münferit Sanayiler Atıksu AltyapıTesisleri 38

    B.5.3. Katı Atık Düzenli Depolama Tesisleri  38

    B.5.4. Atıksuların Geri Kazanılması ve Tekrar Kullanılması  38

    B.6. Toprak Kirliliği ve Kontrolü  39B.6.1. Noktasal Kaynaklı Kirlenmiş Sahalar   39B.6.2. Arıtma Çamurlarının toprakta kullanımı  39B.6.3. Madencilik faaliyetleri ile bozulan arazilerin doğaya yenidenkazandırılmasına ilişkin yapılan çalışmalar   39B.6.4. Tarımsal faaliyetler ile oluşan toprak kirliliği  42

    B.7. Sonuç ve Değerlendirme  42Kaynaklar 42

    C. Atık   43C.1. Belediye Atıkları (Katı Atık Bertaraf Tesisleri)  45C.2. Hafriyat Toprağı, İnşaat Ve Yıkıntı Atıkları  46C.3. Ambalaj Atıkları  46C.4. Tehlikeli Atıklar   47C.5. Atık Madeni Yağlar   52C.6. Atık Pil ve Akümülatörler   53C.7. Bitkisel Atık Yağlar   53C.8. Poliklorlu Bifeniller ve Poliklorlu Terfeniller 53

    C.9. Ömrünü Tamamlamış Lastikler (ÖTL)  54C.10. Atık Elektrikli ve Elektronik Eşyalar   54C.11. Ömrünü Tamamlamış (Hurda) Araçlar   55C.12. Tehlikesiz Atıklar   55

    C.12.1. Demir ve Çelik Sektörü ve Cüruf Atıkları  56C.12.2. Kömürle Çalışan Termik Santraller ve Kül  56C.12.3. Atıksu Arıtma Tesisi Çamurları  59

    C.13. Tıbbi Atıklar   60C.14. Maden Atıkları  60C.15. Sonuç ve Değerlendirme  61

    Kaynaklar 61

    Ç. Kimyasalların Yönetimi  62Ç.1. Büyük Endüstriyel Kazalar   62Ç.2. Sonuç ve Değerlendirme  62

    Kaynaklar 62

    D. Doğa Koruma ve Biyolojik Çeşitlilik   63 D.1. Ormanlar ve Milli Parklar 64

    D.2. Çayır ve Mera  64D.3. Sulak Alanlar 65

    D.4. Flora 65

    D.5. Fauna 65

    D.6. Tabiat Varlılarını Koruma Çalışmaları  67D.7. Sonuç ve Değerlendirme  69

    Sayfa

  • 8/18/2019 Zonguldak Icdr2013

    5/132

     

    5

    Kaynaklar 69

    E. Arazi Kullanımı  70E.1. Arazi Kullanım Verileri  70E.2. Mekânsal Planlama 72

    E.2.1. Çevre Düzeni Planı  72E.3. Sonuç ve Değerlendirme  72

    Kaynaklar 72

    F. ÇED, Çevre İzin ve Lisans İşlemleri  73F.1. ÇED İşlemleri  73F.2. Çevre İzin ve Lisans İşlemleri  74F.3. Sonuç ve Değerlendirme  76

    Kaynaklar 76

    G. Çevre Denetimleri ve İdari Yaptırım Uygulamaları  77G.1. Çevre Denetimleri  77G.2. Şikâyetlerin Değerlendirilmesi  80

    G.3. İdari Yaptırımlar   81G.4. Çevre Kanunu Uyarınca Durdurma Cezası Uygulamaları  81G.5. Sonuç ve Değerlendirme  81

    Kaynaklar 81

    H. Çevre Eğitimleri  82

    I. İl Bazında Çevresel Göstergeler  87Açıklamalar  87 

    1.  Genel  87 

    1.1.  Nüfus  871.1.1.   Nüfus Artış Hızı 871.1.2.  Kentsel Nüfus  88

    1.2. Sanayi 891.2.1.  Sanayi Bölgeleri  911.2.2.  Madencilik 91

    2.  İklim Değişikliği  93 2.1. Sıcaklık   932.2. Yağış  952.3. Deniz Suyu Sıcaklığı  96

    3.  Hava Kalitesi  97 

    3.1. Hava Kirleticiler 974.  Su-Atıksu  98 

    4.1. Su Kullanımı  984.2. Belediye İçme ve Kullanma Suyu Kaynakları  994.3. Atıksu Arıtma Tesisi İle Hizmet Veren Belediyeler   994.4. Kanalizasyon Şebekesi İle Hizmet Verilen Belediye Sayıları ve Nüfusu  1004.5. Sanayiden Kaynaklanan Atıksu ve Bertarafı  100

    5.  Arazi Kullanımı  101 

  • 8/18/2019 Zonguldak Icdr2013

    6/132

     

    6

    İÇİNDEKİLER  

    6.  Tarım  102 6.1. Kişi Başına Tarım Alanı  102

    6.2. Kimyasal Gübre Tüketimi  1026.3. Tarım İlacı Kullanımı  1036.4. Organik Tarım  104

    7.  Orman  104 8.  Balıkçılık   105 9.  Altyapı ve Ulaştırma  105 

    9.1. Karayolu ve Demiryolu Yol Ağı  1059.2. Motorlu Kara Taşıtı Sayısı  106

    10.  Atık   107 10.1.  Belediyeler Tarafından ya da Belediye Adına Toplanan Atık ve Bertarafı  107

    10.2.  Katı Atıkların Düzenli Depolanması  10810.3.  Tıbbi Atıklar   10810.4.  Atık Yağlar   10910.5.  Bitkisel Atık Yağlar   10910.6.  Ambalaj Atıkları  11010.7.  Ömrünü Tamamlamış Lastikler   11010.8.  Ömrünü Tamamlamış Araçlar   11110.9.  Atık Elektrikli -Elektronik Eşyalar   11110.10.  Maden Atıkları  11210.11.  Tehlikeli Atıklar   112

    11. Turizm 113 11.1.  Yabancı Turist Sayıları  11311.2.  Mavi Bayrak Uygulamaları  114

    EK-1: İl Çevre Sorunları ve Öncelikleri Araştırma Formu  115Açıklamalar   115Bölüm I. Hava Kirliliği  115Bölüm II. Su Kirliliği  119Bölüm III. Toprak Kirliliği  124Bölüm IV. Öncelikli Çevre Sorunları  126

    Sayfa

  • 8/18/2019 Zonguldak Icdr2013

    7/132

  • 8/18/2019 Zonguldak Icdr2013

    8/132

  • 8/18/2019 Zonguldak Icdr2013

    9/132

     

    9

    GRAFİKLER DİZİNİ 

    Grafik A.1-

    Grafik A.2-

    Grafik A.3-

    Grafik A.4-

    Grafik A.5-

    Grafik A.6-

    Grafik A.7-

    Grafik A.8 –  

    Zonguldak ilinde Merkez İstasyonu PM10 Parametresi GünlükOrtalama Değer Grafiği Zonguldak ilinde Merkez İstasyonu SO2 Parametresi GünlükOrtalama Değer Grafiği Zonguldak ilinde Kdz. Ereğli İstasyonu PM10 Parametresi Günlük

    Ortalama Değer Grafiği 

    Zonguldak ilinde Kdz. Ereğli İstasyonu SO2 Parametresi GünlükOrtalama Değer Grafiği İlimizde Zonguldak Ereğli İstasyonu NOx Parametresi GünlükOrtalama Değer Grafiği İlimizde Zonguldak Ereğli İstasyonu O3 Parametresi GünlükOrtalama Değer Grafiği İlimizde Zonguldak Ereğli İstasyonu CO Parametresi GünlükOrtalama Değer Grafiği 

    İlimizde (2013) Yılında Gürültü Konusunda Yapılan ŞikayetlerinYüzde Dağılımı 

    20

    20

    21

    21

    21

    23

    23

    25

    Grafik B.1 - Zonguldak ilinde 2013 Yılı Belediyeler Tarafından İçme veKullanma Suyu Şebekesi İle Dağıtılmak Üzere Temin Edilen SuMiktarının Kaynaklara Göre Dağılımı  35

    Grafik B.2 - Zonguldak ilinde 2013 Yılı Kanalizasyon Hizmeti Verilen NüfusunBelediye Nüfusuna Oranı  36

    Grafik B.3 - Zonguldak ilinde 2013 Yılı Atıksu Arıtma Tesisi İle Hizmet Edilen Nüfusun Toplam Belediye Nüfusuna Oranı  36

    Grafik C.1 - Zonguldak ilinde 2013 Yılı Atık Kompozisyonu  43Grafik C.2 -

    Grafik C.3-

    Zonguldak ilinde 2013 Yılı Kayıtlı Ambalaj Üreticisi Ekonomikİşletmeler  İlimizdeki (2013) Yılı Kayıtlı Piyasaya Süren Ekonomik İşletmeleri 

    47

    Grafik C.4 - TABS Göre İlimizdeki Tehlikeli Atık Yönetimi  48Grafik C.4 - Zonguldak ilinde Atık Yağ Toplama Miktarları  52Grafik C.5 - Zonguldak ilinde Geri Kazanım Tesislerine ve Çimento

    Fabrikalarına Gönderilen Toplam ÖTL Miktarları  54Grafik C.6 - Zonguldak ilinde 2013 Yılı Kül Atıklarının Yönetimi  59Grafik E.1 - Zonguldak ilinde 2013 Yılı Arazi Kullanım Durumu  70Grafik F.1 - Zonguldak ilinde 2013 Yılı ÇED Olumlu Kararı Verilen Projelerin

    Sektörel Dağılımı  73Grafik F.2 -

    Grafik F.3 -

    Zonguldak ilinde 2013 Yılı ÇED Gerekli Değildir Kararı Verilen

    Projelerin Sektörel Dağılımı Zonguldak ilinde 2013 Yılında Verilen Geçici Faaliyet Belgelerinin 7475

    Sayfa

  • 8/18/2019 Zonguldak Icdr2013

    10/132

     

    10

    Sektörlere Göre Dağılımı Grafik F.4 - Zonguldak ilinde 2013 Yılında Verilen Çevre İzni veya Çevre İzni

    ve Lisans Belgelerinin Sektörlere Göre Dağılımı  75Grafik F.5 - Zonguldak ilinde 2013 Yılında Verilen Lisansların Konuları  76Grafik G.1 - Zonguldak ilinde ÇŞİM Tarafından 2013 Yılında Gerçekleştirilen

    Planlı Denetimlerin Konularına Göre Dağılımı  78Grafik G.2 - Zonguldak ilinde ÇŞİM Tarafından 2013 Yılında Gerçekleştirilen

    Plansız Denetimlerin Konularına Göre Dağılımı  78Grafik G.3 Zonguldak ilinde ÇŞİM Tarafından 2013 Yılında GerçekleştirilenPlanlı ve Ani Çevre Denetimlerinin Dağılımı  79

    Grafik G.4 - Zonguldak ilinde ÇŞİM Tarafından 2013 Yılında GerçekleştirilenTüm Denetimlerin Konularına Göre Dağılımı  79

    Grafik G.5 - Zonguldak ilinde 2013 Yılında ÇŞİM Gelen Şikâyetlerin KonularaGöre Dağılımı  80

    Grafik G.6 - Zonguldak ilinde 2013 Yılında ÇŞİM Tarafından Uygulanan İdariPara Cezalarının Konulara Göre Dağılımı  80

  • 8/18/2019 Zonguldak Icdr2013

    11/132

  • 8/18/2019 Zonguldak Icdr2013

    12/132

     

    12

    İlimizde kirletici vasfı yüksek olan Ek -1 tesisi olarak nitelendirilen Eren Enerji Elektrik Üretim A.Ş. ‘ne ait 2adet termik santral Elektrik Üretim A.Ş.’ne ait Çatalağzı Termik Santrali, Türkiye Taş Kömürü ÜretimiTesisleri, Ereğli ve Demir   Çelik Fabrikası, Oyka Kağıt Fabrikası, Lafarge Ereğli Çimento Fabrikası, TatMetal Boru Profil Ve Tekstil San. Ve Tic. Ltd.Şti. bulunmaktadır.

    Oyka Kağıt Fabrikası ve Lafarge Ereğli Çimento Fabrikası Çevre İznini; Tat Metal Boru Profil Tekstil San.Tic. Ltd.Şti. ve Eren Enerjiye Elektrik Üretim A.ş.ne ait ZETES I (160 MW’lık) termik santral GeçiciFaaliyet Belgesini almış tesislerdir. Eren Enerji Elektrik Üretim A.Ş ne ait ZETES II (2*615 MW) TermikSantral, Ereğli Demir ve Çelik Fabrikaları, Türkiye Taşkömürü Kurumu Kömür İşletmeleri ve MüesseseMüdürlükleri ile Çatalağzı Termik Santralinin Çevre İzni işlemleri devam etmektedir. 

    İlin tarımsal potansiyelini oluşturan zirai faaliyetleri hububat (buğday, arpa, mısır vb.) yetiştiriciliği, meyve(fındık, çilek, elma vb.) yetiştiriciliği ve sebzecilik (yazlık ve kışlık) yanında patates ve ayçiçeği gibi sanayi

     bitkileri oluşturmaktadır. Ayrıca son yıllarda gelişen örtü altı yetiştiriciliği tarımsal yapıda giderek artan biröneme sahip olmaktadır. 

    Hayvansal ürünlerin üretiminde aile işletmeleri düzeyinde besi sığırcılığı, küçük ve orta, işletmeler

    düzeyinde besi sığırcılığı, orta ve büyük işletmeler düzeyinde yumurta ve besi tavukçuluğu yapılmaktadır. 

    İlimizin iklim koşulları, deniz kum-güneş üçgenine dayalı seçeneğe uzun süreli fırsat tanımamakta; ancak ilcoğrafyasının önemli kısmını oluşturan ormanlık alanlar, yaylalar, mağaralar ve su - yeşil kombinasyonunoluşturduğu doğal güzellikler Zonguldak'ı doğaseverlerin gözünde önemli bir çekim odağı kılmakta ve bunedenle ilin turizm alanındaki geleceğe yönelik tüm planlamaları   bu çerçevede düşünülmektedir. 

    Bu amaçla İl Turizm Müdürlüğü' nce 1994 yılında başlatılan projelerden  Gökgöl Mağarası Turizm AmaçlıKullanım Projesi ile bir kültür turizmi projesi (İnanç Turizmi) olan Cehennemağzı Mağarası ilin hizmetesunulan ilk turizm destinasyonlarıdır. 

    Ayrıca Zonguldak Valiliği İl Özel İdaresince Bakacakkadı Beldesi' nde yaptırılan ve 2001 yılında h izmeteaçılan 100. Yıl Atatürk Hizmet Köyü sağladığı olanaklar (Konaklama, yemek, eğlence, spor) ve sunduğuhizmetler açısından bu konudaki gereksinimleri karşılayan önemli bir turizm yatırımıdır. 

    Zonguldak ili Çevre ve Şehircilik Müdürlüğü Çevre Birimi iki şubeden oluşmaktadır. Çevre Yönetimi ŞubeMüdürlüğünde üç  kişi  3, ÇED İzin  ve Denetim Şube Müdürlüğünde 4 kişi ve Şube müdürü  ile birlikte 8kişiden oluşmaktadır. Şubelerimizde dört Çevre Mühendisi, bir Kimya Mühendisi, bir Makine Mühendisi,

     bir de İnşaat Teknikeri görev yapmaktadır. 

    http://c/Users/ASUS/Desktop/zonguldak/zonguldak/yuzyil.asp.htmhttp://c/Users/ASUS/Desktop/zonguldak/zonguldak/yuzyil.asp.htmhttp://c/Users/ASUS/Desktop/zonguldak/zonguldak/yuzyil.asp.htmhttp://c/Users/ASUS/Desktop/zonguldak/zonguldak/yuzyil.asp.htmhttp://c/Users/ASUS/Desktop/zonguldak/zonguldak/yuzyil.asp.htm

  • 8/18/2019 Zonguldak Icdr2013

    13/132

     

    13

    HAZIRLAYANLAR

    Mustafa ÖZMEN  Çevre ve Şehircilik İl Müdürü 

    Şenol YÜCEL  Çevre ve Şehircilik İl Müdürü Yrd. 

    Hakan FARİZOĞLU  Şube Müdürü 

     Nilay AVCI Kimya Mühendisi 

    Ali KORKMAZ Makine Mühendisi 

    Musa GÜZEL  İnşaat Teknikeri 

    Huzeyfe GÜNEŞ Çevre Mühendisi 

    Esra KUVVETLİ Çevre Mühendisi 

    Murat YILMAZ Çevre Mühendisi 

    Tuğba İLBAN Çevre Mühendisi 

    Emel ÇAKAR İnşaat Yük. Mühendisi 

  • 8/18/2019 Zonguldak Icdr2013

    14/132

     

    14

    A. HAVA

    A.1. Hava Kalitesi

    Türkiye’de özellikle kış sezonunda bazı şehir merkezlerinde meteorolojik şartlara da bağlı olarak havakirliliği görülmektedir. Kış aylarında ısınmadan kaynaklanan hava kirliliğinin temel sebepleri; düşük vasıflıyakıtların iyileştirilme işlemine tabi tutulmadan kullanılması, yanlış yakma tekniklerinin uygulanması vekullanılan yakma sistemleri işletme bakımlarının düzenli olarak yapılmaması şeklinde sıralanabilir. Ancakısınmada doğal gazın ve kaliteli yakıtların kullanılması sonucu özellikle büyük şehirlerde hava kirliliğinde1990’lı yıllara göre azalma olmuştur. 

    Şehirleşme ile sanayi tesislerinin yakın çevresindeki bölgelerdeki konutlaşmaların artması hava kirliliğininolumsuz etkilerini artırmaktadır. Kömüre dayalı termik santrallerde kullanılan yerli linyitlerin yüksek kükürtoranı ve bazı tesislerde arıtma sistemlerinin olmaması nedeniyle kükürt dioksit (SO2) emisyonları problemoluşturmaktadır. Çevre Mevzuatının kirletici vasfı yüksek tesisler olarak nitelendirdiği enerji üretim tesisleriiçin mevzuatta özel emisyon sınır değerleri bulunmaktadır. Söz konusu tesislerin kurulması ve işletilmesi

    için gerekli izinler, tesisten çıkan emisyonlar ve tesisin etki alanı içerisinde hava kirliliğinin tespitine ilişkinusul ve esaslar Çevre Mevzuatında belirlenmiştir. Katı, sıvı ve gaz yakıt kullanan bu tesisler için ilgili bacagazı sınır değerlerinin sağlanması yanında tesis etki alanlarında hava kalitesi sınır değerlerinin de sağlanmasıgereklidir. Bu nedenlerle söz konusu tesislerden kaynaklanan özellikle toz, kükürt dioksit (SO 2) ve azotoksit(NOX) emisyonlarının giderilmesi ve azaltılması konusundaki tekniklerinin uygulanması gereklidir. Sözkonusu azaltım teknikleri son yıllarda tesislerden kaynaklanan emisyon yüklerini önemli ölçüdeazaltılabilmektedir. Söz konusu azaltım tekniklerinin hayata geçirilmesi ve yaygın olarak kullanılabilmesiiçinde Çevre Mevzuatında bazı değişiklikler yapılmıştır. 

    Şehirlerde yaşanan hava kirliliğine, artan motorlu taşıtlardan kaynaklanan egzoz gazları da katkısağlamaktadır. 

    Hava kalitesine ilişkin hava kalite indeksi karşılaştırması da Çizelge A.1’ de verilmektedir. 

    Çizelge A.1- Hava Kalite İndeksi Karşılaştırma Tablosu

    SO2  NO2  CO O3  PM10

    Hava Kalitesi İndeksi  1 saatlikortalama(µgr/m3)

    24 saatlikortalama(µgr/m3)

    24 saatlikortalama(mgr/m3)

    1 saatlikortalama(µgr/m3)

    24 saatlikortalama(µgr/m3)

    1 (çok iyi)  0-50 0-45 0-1,9 0-35 0-252 (iyi) 51-199 46-89 2,0-7,9 36-89 26-693 (yeterli) 200-399 90-179 8,0-10,9 90-179 70-109

    4 (orta) 400-899 180-299 11,0-13,9 180-239 110-1395 (kötü)  900-1499 300-699 14,0-39,9 240-359 140-5996 (çok kötü)  >1500 >700 >40,0 >360 >600

    A.2. Hava Kalitesi Üzerine Etki Eden Unsurlar 

    Hava kirliliği, doğrudan veya dolaylı olarak insan sağlığını etkileyerek yaşam kalitesini düşürmektedir.Günümüzde hava kirliliği nedeniyle yerel, bölgesel ve küresel sorunlar yaygın olarak yaşanmaktadır. 

    Yoğun şehirleşme, şehirlerin yanlış yerleşmesi, motorlu taşıt sayısının artması, düzensiz sanayileşme,

    kalitesiz yakıt kullanımı, topografik ve meteorolojik şartlar gibi nedenlerden dolayı büyük şehirlerimizdeözellikle kış mevsiminde hava kirliliği yaşanabilmektedir. 

  • 8/18/2019 Zonguldak Icdr2013

    15/132

     

    15

    Bir bölgede hava kalitesini ölçmek, o bölgede yaşayan insanların nasıl bir hava teneffüs ettiğinin bilinmesiaçısından çok büyük önem taşımaktadır. Ayrıca, önemli bir nokta da, bir bölgede meydana gelen havakirliliğinin sadece o bölgede görülmeyip meteorolojik olaylara bağlı olarak yayılım göstermesi ve küresel

     problemlere de (küresel ısınma, asit yağmurları, vb) sebep olmasıdır. 

    Renksiz bir gaz olan kükürtdioksit (SO2), atmosfere ulaştıktan sonra sülfat ve sülfürik asit olarak oksitlenir.Diğer kirleticiler ile birlikte büyük mesafeler üzerinden taşınabilecek damlalar veya katı partiküller oluşturur.SO2 ve oksidasyon ürünleri kuru ve nemli depozisyonlar (asitli yağmur) sayesinde atmosferden uzaklaştırılır. 

    Azot Oksitler (NOX), Azot monoksit (NO) ve azot dioksit (NO2), toplamı azot oksitleri (NOX) oluşturur.Azot oksitler genellikle (%90 durumda) NO olarak dışarı verilir. NO ve NO2’din ozon veya radikallerle (OHveya HO2 gibi) reaksiyonu sonucunda oluşur. İnsan sağlığını en çok etkileyen azot oksit türü olması itibariile NO2  kentsel bölgelerdeki en önemli hava kirleticilerinden biridir. Azot oksit (NOX) emisyonlarıinsanların yarattığı kaynaklardan oluşmaktadır. Ana kaynakların başında kara, hava ve deniz trafiğindekiaraçlar ve endüstriyel tesislerdeki yakma kazanları gelmektedir. 

    İnsan sağlığına etkileri açısından, sağlıklı insanların  çok yüksek NO2  derişimlerine kısa süre dahi maruzkalmaları, şiddetli akciğer tahribatlarına yol açabilir. Kronik akciğer rahatsızlığı olan kişilerin ise buderişimlere maruz kalmaları, akciğerde kısa vadede fonksiyon bozukluklarına yol açabilir. NO2 derişimlereuzun süre maruz kalınması durumunda ise buna bağlı olarak solunum yolu rahatsızlıklarının ciddi orandaarttığı gözlenmektedir. 

    Toz Partikül Madde (PM10), partikül madde terimi, havada bulunan katı partikülleri ifade eder. Bu partiküllerin tek tip bir kimyasal bileşimi yoktur. Katı partiküller insan faaliyetleri sonucu ve doğalkaynaklardan, doğrudan atmosfere karışırlar. Atmosferde diğer kirleticiler ile reaksiyona girerek PM’yioluştururlar ve atmosfere verilirler. (PM10- 10 μm’nin altında bir aerodinamik çapa sahiptir) 2,5 μm’yekadar olan partikülleri kapsayacak yasal düzenlemeler konusunda çalışmalar devam etmektedir. PM10 için

    gösterilebilecek en büyük doğal kaynak yollardan kalkan tozlardır. Diğer önemli kaynaklar ise trafik, kömürve maden ocakları, inşaat alanları ve taş ocaklarıdır. Sağlık etkileri açısından, PM10 solunum sisteminde

     birikebilir ve çeşitli sağlık etkilerine sebep olabilir. Astım gibi solunum rahatsızlıklarını kötüleştirebilir,erken ölümü de içeren çeşitli ciddi sağlık etkilerine sebep olur. Astım, kronik tıkayıcı akciğer ve kalphastalığı gibi kalp veya akciğer hastalığı olan kişiler PM10’a maruz kaldığında sağlık durumlarıkötüleşebilir. Yaşlılar ve çocuklar, PM10 maruziyetine karşı hassastır. PM10 yardımıyla toz içerisind ekimevcut diğer kirleticiler akciğerlerin derinlerine kadar inebilir. İnce partiküllerin büyük bir kısmıakciğerlerdeki alveollere kadar ulaşabilir. Buradan da kurşun gibi zehirli maddeler % 100 olarak kanageçebilir. 

    Karbonmonoksit (CO), kokusuz ve renk siz bir gazdır. Yakıtların yapısındaki karbonun tam yanmamasısonucu oluşur. CO derişimleri, tipik olarak soğuk mevsimlerde en yüksek değere ulaşır. Soğuk mevsimlerde

    çok yüksek değerler ulaşılmasının bir sebebi de inversiyon durumudur. CO’in global arka  plankonsantrasyonu 0.06 ve 0.17 mg/m3 arasında bulunur. 2000/69/EC sayılı AB direktifinde CO ile ilgili sınırdeğerler tespit edilmiştir. 

    İnversiyon, sıcak havanın soğuk havanın üzerinde bulunarak, havanın dikey olarak birbiriyle karışmasınınengellenmesi durumudur. Kirlilik böylece yer seviyesine yakın soğuk hava tabakasının içerisinde toplanır. 

    CO’in ana kaynağı trafik ve trafikteki sıkışıklıktır. Sağlık etkileri, akciğer yolu ile kan dolaşımına girerek,kimyasal olarak hemoglobinle bağlanır. Kandaki bu madde, oksijeni hücrelere taşır. Bu yolla, CO organ vedokulara ulaşan oksijen miktarını azaltır. Sağlıklı kişilerde, daha yüksek seviyelerdeki CO’e maruz kalmak,algılama ve gözün görme gücünü etkileyebilir. Hafif ve daha ağır kalp ve solunum sistemi hastalığı olankişiler ve henüz doğmamış ve yeni doğmuş bebekler, CO kirliliğine karşı en riskli grubu oluşturur. 

  • 8/18/2019 Zonguldak Icdr2013

    16/132

     

    16

    Kurşun (Pb), doğada metal olarak bulunmaz. Kurşun gürültü, ışın ve vibrasyonlara karşı iyi bir koruyucudurve hava yoluyla taşınır. Kurşun, maden ocakları ve bakır ve tunç (Cu+Sn) alaşımı işlenmesi, kurşun içerenürünlerin geriye dönüştürülmesi ve kurşunlu petrolün yakılmasıyla çevreye yayılır. Kurşun içeren benzinilavesi ürünlerinin de kullanılması, atmosferdeki kurşun oranını yükseltir. 

    Ozon (O3), kokusuz renksiz ve 3 oksijen atomundan oluşan bir gazdır. Ozon kirliliği, özellikle yazmevsiminde güneşli havalarda ve yüksek sıcaklıkta oluşur (NO2+ güneş ışınları = NO+ O => O+ O2 = O3).Ozon üretimi uçucu organik bileşikler (VOC) ve karbon monoksit sayesinde hızlandırılır veya güçlendirilir.Ozonun oluşması için en önemli öncü bileşimler NOX (Azot oksitler) ve VOC’dır. Yüksek güneş ışınlarınınetkisiyle ozon derişimi Akdeniz ülkelerinde Kuzey-Avrupa ülkelerinden daha yüksektir. Sebebi ise güneşışınlarının ozon’un fotokimyasal oluşumundaki fonksiyonundan kaynaklanmasıdır. 

    Diğer kirleticilere kıyasla ozon doğrudan ortam havasına karışmaz. Yeryüzüne yakın seviyede ozonkarmaşık kimyasal reaksiyonlar yoluyla oluşur. Bu reaksiyonlara NOX, metan, CO ve VOC’ler (etan (C2H6),etilen (C2H4), propan (C3H8), benzen (C6H6), toluen (C6H5), xylen (C6H4) gibi kimyasal maddelerde eklenir.Ozon çok güçlü bir oksidasyon maddesidir. Birçok biyolojik madde ile etkileşimde bulunur. Tüm solunum

    sistemine zarar verebilir. Ozonun zararlı etkisi derişim oranına ve ozona maruziyet süresine bağlıdır.Çocuklar büyük bir risk grubunu oluşturur. Diğer gruplar arasında öğlen saatlerinde dışarıda fizikselaktivitede bulunanlar, astım hastaları, akciğer hastaları ve yaşlılar bulunur.

    İlde evsel ısınmada, sanayide, araçlarda kullanılan yakıt miktarları ve cinsi aşağıdaki Çizelge A.2, ÇizelgeA.3 ve Çizelge A.4’te verilmektedir. 

    Çizelge A.2 – İlimizde (2013) Yılında Evsel Isınmada Kullanılan Katı Yakıtların Cinsi, Yakıtların Özellikleri ve Bu Yakıtların Temin Edildiği Yerler (Çevre ve Şehircilik İl Müdürlüğü, 2013)

    Yakıtın Cinsi

    Temin

    Edildiği Yer 

    TüketimMiktarı

    (Mton) 

    Yakıtın Özellikleri 

    Alt IsılDeğeri 

    (kcal/kg)

    UçucuMadde

    (%)

    Toplam

    Kükürt 

    (%)

    Toplam

    Nem

    (%)

    Kül 

    (%)Yerli Kömür  777.802,14 7523 0,82 2,13 9,80

    İthal Kömür  45.218.550 7630 23 0,28 5 5

    Çizelge A.3– Zonguldak (2013) Yılında Sanayide Kullanılan Katı Yakıtların Cinsi, Yakıtların Özellikleri ve Bu Yakıtların Temin Edildiği Yerler (Çevre ve Şehircilik İl Müdürlüğü, 2013)

    Yakıtın Cinsi

    Temin

    Edildiği Yer Tüketim

    Miktarı (Mton) 

    Yakıtın Özellikleri 

    Alt IsılDeğeri (kcal/k

    g)

    UçucuMadde

    (%)

    Toplam

    Kükürt (%)

    Toplam

    Nem

    (%)

    Kül (%)

    Yerli Kömür 

    İthal Kömür  5.842.235.569 7787 20 0,78 6,97 8

    Çizelge A.4 –Zonguldak ilinde 2013 Yılında Kullanılan Doğalgaz Miktarı (Batıkargaz, 2013) 

    Yakıtın Kullanıldığı Yer  Tüketim Miktarı (m3) Isıl Değeri (kcal/kg) 

    Konut

    Sanayi

    * Ayrı veriler alınamamıştır. 2013 yılı kullanılan doğalgaz miktarı : 24.173.079,19 m3/yıl 

  • 8/18/2019 Zonguldak Icdr2013

    17/132

     

    17

    İlimizde Doğalgaz kullanımı Kdz. Ereğli ilçesinin bazı mahalleleri ile sınırlıdır. İlimiz Merkez ilçededoğalgaz ihalesi yapılmış ve hat döşeme çalışmaları devam etmektedir. Ancak Merkez  ilçede şu an içinDoğalgaz kullanımı mevcut değildir. 2013 yılı kullanılan doğalgaz miktarı : 24.173.079,19 m3/yıl dır. 

    Çizelge A.5 – Zonguldak ilinde 2013 Yılında Kullanılan Fuel-oil Miktarı (ZÇŞİM, 2013)

    Yakıtın Kullanıldığı Yer Tüketim Miktarı

    (m3)

    Isıl Değeri (kcal/kg)  Toplam Kükürt (%) 

    Konut

    Sanayi

    *İlimizde fuel-oil kullanılmamaktadır. 

    Çizelge A.6- İlimizde (2013) Yılı İldeki Araç Sayısı ve Egzoz Ölçümü Yaptıran Araç Sayısı (Emniyet Müdürlüğü, 2013) 

    Araç Sayısı 

        T   o   p    l   a   m 

    Egzoz Ölçümü Yaptıran Araç Sayısı 

        T   o   p    l   a   m 

        B    i   n   e    k    O    t   o   m   o    b    i    l

        H   a    f    i    f    T    i   c   a   r    i

        A    ğ   ı   r    T    i   c   a   r    i

        D    i    ğ   e   r    l   e   r    i

        B    i   n   e    k    O    t   o   m   o    b    i    l

        H   a    f    i    f    T    i   c   a   r    i

        A    ğ   ı   r    T    i   c   a   r    i

        D    i    ğ   e   r    l   e   r    i

    74.648 26.608 9.254 17.139 127.469 - - - -

    * Boş alanlar Emniyet Müdürlüğü kayıtlarında bulunmadığından yazılamamıştır. 

    A.3. Hava Kalitesinin Kontrolü Konusundaki Çalışmalar

    İlimiz; Hava Kalitesinin Değerlendirmesi ve Yönetimi Yönetmeliği kapsamında çıkarılan 2013/37sayılı Hava Kalitesinin Değerlendirmesi ve Yönetimi Genelgesi kapsamında Yüksek Kirlilik Potansiyeli

     bulunan iller arasında yer almakta olup İlimizde Isınmadan Kaynaklanan Hava Kirliliği kapsamındayakıtların denetimi 2006/19 sayılı Yetki Devri denetimi ile il ve ilçelerde (Merkez, Kdz.Ereğli, Çaycuma,

    Alaplı, Devrek, Gökçebey) belediyelerce yapılmaktadır.

    Yüksek Kirlilik Potansiyeli bulunan iller arasında yer almamızdan dolayı İlimizde Hava Kirliliğineneden olan kaynaklarda gerekli önlemlerin alınabilmesi için her yıl İlimiz Kış Sezonu Yakıt Programı veTemiz Hava Planlarını içeren Mahalli Çevre Kurulu Kararları alınarak karar doğrultusunda denetimleryapılmaktadır. Ayrıca İlimizde 2013 yılı Ocak ayında hava kalitesi ile ilgili ilimizde bulunan ilgili kamukurum ve kuruluşları ile toplantılar yapılarak Hava Kalitesi durumunun kirlilik kaynakları ve kirliliğiönlemeye yönelik yapılacak çalışmaları içeren İlimiz Temiz Hava Eylem Planı hazırlanmıştır. 

    İlimizde Merkezde 1 adet, Çatalağzı Beldesinde 3 Adet (2 Adet Çatalağzı Termik Santrali, 1 Adet   ErenEnerji Elektrik Üretim A.Ş. tarafından kurulmuştur.) ve Kdz. Ereğli İlçesinde 2 adet, (Bir tanesi Erdemir

    T.A.Ş. tarafından diğeri de Kdz. Ereğli Belediyesi tarafından kurulmuştur.) olmak üzere toplam 6 adet havakalitesi ölçüm istasyonu bulunmaktadır. İlimizdeki istasyonlardan Merkezde ve Kdz. Ereğli ilçesinde

  • 8/18/2019 Zonguldak Icdr2013

    18/132

     

    18

     bulunan (Kzd. Ereğli Belediyesine  ait) istasyonlar Ulusal Hava Kalitesi İzleme İstasyonuna Entegreedilmiştir.

    Ayrıca İlimiz Çatalağzı Beldesinde Kurulu bulunan Eren Enerji Elektrik Üretim A.Ş.’ince Çevre Mevzuatıuyarınca kurulduğu bölgenin hava kalitesinin durumunu izlemek amacıyla 3 adet izleme istasyonu alınmışolup, bu istasyonların bir adedi fabrika sahası içerisinde kurulmuş 2 adedi de Bakanlığımıza hibe edilmiştir.Bakanlığımıza hibe edilen istasyonlardan biri Kilimli Beldesinde diğeri de Kozlu Beldesinde kurulmuştur.Elektrik Üretim A.Ş. ait Çatalağzı Termik Santralinin de 2 Adet Hava Kalitesi Ölçüm İstasyonu

     bulunmaktadır ve bu istasyonlarında Bakanlığımız tarafından Ulusal Hava Kalitesi İzleme İstasyonunaentegre edilme işlemleri devam etmektedir. 

    Harita A.1 – İlde Bulunan Hava Kirliliği Ölçüm Cihazlarının Yerleri (Çevre Şehircilik İl Müdürlüğü,2013) 

  • 8/18/2019 Zonguldak Icdr2013

    19/132

     

    19

    Harita A.2 – İlde Bulunan Hava Kirliliği Ölçüm Cihazlarının Yerleri (Çevre Şehircilik İl Müdürlüğü,2013)

    Çizelge A.7- İlimizde Hava Kalitesi Ölçüm İstasyon Yerleri ve Ölçülen Parametreler (ÇŞB, 2013)

    İSTASYONYERLERİ 

    KOORDİNATLARI  HAVA KİRLETİCİLERİ (Enlem, Boylam) SO2  NOX  CO O2  O3  HC PM

    Merkez X XKdz. EreğliBel.

    X X X X X

    A.4. Ölçüm İstasyonları 

    İlin rapor yılındaki kirletici parametreler için günlük ortalama değerlerini içeren grafik ve çizelge, KVS aşımsayıları, uyarı eşiği aşım sayıları aşağıda gösterilmektedir. 

  • 8/18/2019 Zonguldak Icdr2013

    20/132

     

    20

    Grafik A.1- İlimizde Zonguldak Merkez İstasyonu PM10 Parametresi Günlük Ortalama Değer Grafiği

    Grafik A.2- İlimizde Zonguldak Merkez İstasyonu SO2 Parametresi Günlük Ortalama Değer Grafiği

    Zonguldak Merkez İstasyonu 2013 yılı PM10 Günlük OrtalamaDeğerleri ve KVS aşım durumu 

    PM10 Günlük Ortalama 2013 KVS limit değeri 140

    Zonguldak Merkez İstasyonu 2013 SO2 Günlük OrtalamaDeğerleri ve KVS aşım durumu 

    SO2 Günlük Ortalama 2013 KVS limit değer 280

  • 8/18/2019 Zonguldak Icdr2013

    21/132

     

    21

    Çizelge A.8- İlimizde (2013)Yılı Hava Kalitesi Parametreleri Aylık Ortalama Değerleri (ÇŞB, 2013)

    2013 SO2  AGS* PM10 AGS*

    Ocak 71,7 0 101,9 5

    Şubat  66,3 0 113,7 7

    Mart 66,2 0 108,6 7

    Nisan 25 0 78,4 0

    Mayıs  - 0 65,6 0

    Haziran 3 0 43,5 0

    Temmuz 2,1 0 39,4 0

    Ağustos  2,1 0 49,8 1

    Eylül  3 0 32,1 0

    Ekim 9,1 0 69,1 0

    Kasım  21,2 0 106,3 2

    Aralık  12,5 0 130,9 12

    ORTALAMA 25,7 0 78,3 34

    * Sınır değerin aşıldığı gün sayısı 

    Grafik A.3- İlimizde Zonguldak Ereğli İstasyonu PM10 Parametresi Günlük Ortalama Değer Grafiği 

    Zonguldak Kdz. Ereğli İstasyonu 2013 yılı PM10 Günlük OrtalamaDeğerleri ve KVS aşım durumu 

    PM 10 Günlük Ortalama 2013 KVS Limit Değeri 140

  • 8/18/2019 Zonguldak Icdr2013

    22/132

     

    22

    Grafik A.4- İlimizde Zonguldak Ereğli İstasyonu SO2 Parametresi Günlük Ortalama Değer Grafiği 

    Grafik A.5- İlimizde Zonguldak Ereğli İstasyonu NOx Parametresi Günlük Ortalama Değer Grafiği 

    Zonguldak Kdz. Ereğli İstasyonu 2013 SO2 Günlük OrtalamaDeğerleri ve KVS aşım durumu 

    SO2 Günlük Ortalama 2013 KVS Limit Değeri 280

    Zonguldak Kdz. Ereğli İstasyonu 2013 NOx Günlük OrtalamaDeğerleri ve KVS Aşım Durumu 

  • 8/18/2019 Zonguldak Icdr2013

    23/132

     

    23

    Grafik A.6- İlimizde Zonguldak Ereğli İstasyonu O3 Parametresi Günlük Ortalama Değer Grafiği 

    Grafik A.7- İlimizde Zonguldak Ereğli İstasyonu CO Parametresi Günlük Ortalama Değer Grafiği 

    Zonguldak Kdz. Ereğli İstasyonu 2013 O3 Günlük OrtalamaDeğerleri ve KVS aşım durumu 

    O3 Günlük Ortalama 2013 KVS Limit Değeri 120

    Zonguldak Kdz. Ereğli İstasyonu 2013 CO Günlük OrtalamaDeğerleri ve KVS Aşım Durumu 

    CO Günlük Ortalama 2013 KVS Limit Değeri 14.000

  • 8/18/2019 Zonguldak Icdr2013

    24/132

     

    24

    Çizelge A.9 İlimizde (2013) Yılında Hava Kirletici Gazların Ortalama Konsantrasyonları ve Sınır Değerin Aşıldığı Gün Sayıları (ÇŞB,2013)

    2013 SO2  AGS* PM10 AGS* CO AGS* NOX  AGS* OZON AGS*

    Ocak 9,931 0 46,808 0 919,967 0 72,633 - 24,097 0

    Şubat  7,565 0 48,150 0 824,320 0 160,143 - 22,000 0

    Mart 9,966 0 54,000 0 892,933 0 238,278 - 20,069 0

    Nisan 10,857 0 47,034 0 696,567 0 70,391 - 43,867 0

    Mayıs  21,645 0 57,097 0 651,032 0 38,115 - 51,350 0

    Haziran 21,833 0 38,182 0 650,600 0 41,633 - 52,500 0

    Temmuz 5,333 0 26,226 0 651,839 0 56,129 - 50,097 0

    Ağustos  1,958 0 33,290 0 618,839 0 78,677 - 48,387 0

    Eylül  2,133 0 26,967 0 565,867 0 85,367 - 34,633 0

    Ekim 2,774 0 43,909 0 867,258 0 115,226 - 27,259 0

    Kasım  3,933 0 50,533 0 1038,167 0 111,467 - 22,033 0

    Aralık  8,710 0 60,161 0 1215,968 0 66,355 - 21,806 0

    ORTALAMA 8,887 0 44,363 0 799,446 0 94,535 - 34,842 0

    *AGS: Sınır değerin aşıldığı gün sayısı Çizelge A.10  – Hava Kalitesi Değerlendirme ve Yönetimi Yönetmeliği (2012) Yılında Hava Kalitesi Sınır Değerleri 

    SO2: Kükürtdioksit Sınır Değeri

    Saptayan Kuruluş 1 saatlik ortalama

    sınır değer (mg/m3)Günlük ortalama

    sınır değer (mg/m3)Aşılmaması istenengün sayısı (kez/ yıl)

    Sınır değerinaşıldığı gün sayısı

    Yıllık ortalama sınırdeğer (mg/m3)

    AB 350 125 3 20

    HKDYY1  - 280 -

    PM10: Partikül Madde 10 Sınır Değeri

    Saptayan Kuruluş Günlük ortalama sınır

    değer (mg/m3)Aşılmaması istenen gün

    sayısı (mg/m3)Sınır değerin aşıldığı gün

    sayısıYıllık ortalama sınır değer

    (mg/m3)

    AB 50 35 40

    HKDYY 140 - 78

    CO: karbon monoksitSınır Değeri

    Saptayan Kuruluş Günlük ortalama sınır

    değer (mg/m3)Aşılmaması istenen gün

    sayısı (mg/m3)Sınır değerin aşıldığı gün

    sayısı Yıllık ortalama sınır değer

    (mg/m3)

    AB - - -

    HKDYY 14 - 10

    A.5. Egzoz Gazı Emisyon Kontrolü 

    Egzoz gazı ölçüm yetkisi almış olan firmalar denetlenerek, ölçüm cihazlarının kalibrasyonunun  düzenliyapılıp yapılmadığı, ölçümlerin istenilen düzende yapılıp yapılmadığı kontrol edilmektedir. Motorluaraçların egzoz emisyon değerlerinin standartlara uygun olduğunu belgelemek için egzoz emisyon

     belgelerini almaları sağlanmakta ve denetlenmekte ve şehir içinde ve ilçelerde, hareket halindeki araçlardaegzoz denetimleri yapılarak, araçların egzoz emisyon ruhsat ve pulunun bulunup bulunmadığı kontroledilmelidir. 2013 yılı içerisinde toplam 101 adet araçta denetim yapılmış ve 2 adet araca daMüdürlüğümüzce idari yaptırım uygulanmıştır.2013 yılında İlimizde egzoz ölçümü yaptıran araç sayısı56.477 dir.

    1 HKDYY: Hava Kalitesi Değerlendirme ve Yönetimi Yönetmeliği 

  • 8/18/2019 Zonguldak Icdr2013

    25/132

     

    25

    A.6. Gürültü 

    Müdürlüğümüze gelen gürültü şikayetlerine cevaben Bakanlığımızca yetkilendirilmiş TÜRKAK tarafındanakredite olmuş kuruluşlara gürültü ölçümleri yaptır tılmaktadır. Gürültü değerlerini aşıyor ise izolasyon gibiçözümler istenmektedir. 

    Grafik A.8 – İlimizde (2013) Yılında Gürültü Konusunda Yapılan Şikayetlerin Yüzde Dağılımı (ZÇŞİM, 2013) 

    A.7. İklim Değişikliği Eylem Planı Çerçevesinde Yapılan Çalışmalar 

    Ana hedefimiz; hava kirliliğine neden olan kaynaklarda gerekli önlemlerin alınarak dış ortam havakalitesinin iyileştirilmesi ve AB standartlarını sağlayan, solunabilir temiz bir havadır.

    Bu çerçevede;  Hava Kalitesi Değerlendirme ve Yönetimi (HKDY) Yönetmeliğinin EK -IA (mevcut yönetmeliğin

    sınır değerlerinin kademeli azaltımı) bölümünde tanımlanan sınır değerleri sağlamak,  HKDY Yönetmeliği çerçevesinde hava kalitesi ön değerlendirme çalışmalarını tamamlamak,  HKDY Yönetmeliğinin uygulanması için kurumsal kapasiteyi güçlendirmek,  Yönetmeliğin etkili olarak uygulanması için, gerekli teknik altyapıyı kurmak, işletilmesi, denetimi

    ve bu alanlarda çalışacak personelin eğitimini sağlamak,

      Hava kalitesini etk ili olarak izlemek için ölçüm cihazlarına ihtiyaç vardır. Mevcut ölçümistasyonlarındaki parametre sayısını arttırmak ve direktiflerin gerektirdiği sayıda ölçüm istasyonukurmak,

      Sürekli ve kaliteli verinin sağlanarak hava kalitesinin durumunu belirlemek,   Hava kirliliğini önlemeye yönelik ilgili mevzuatların geliştirilmesini ve etkin uygulanması sağlamak,  Sanayi tesislerinden kaynaklanan emisyonları kontrol altına almak,  Isınma maksatlı uygun yakma tesislerinin kullanılmasını sağlamak,  Kaliteli yakıt kullanılmasını sağlamak,  Yenilenebilir enerji kaynaklarının kullanımını yaygınlaştırmak, (jeotermal ve güneş enerjisi

    sistemleri ile ısınma yöntemleri)   Binalarda ısı yalıtımının artırmak, enerji verimli kullanılan çevre dostu yeşil binaları

    yaygınlaştırmak, bölgesel ısıtma sistemlerinin kullanılmasını sağlamak.

    0

    5

    10

    15

    20

    25

    30

    35

    40

    45

    EĞLENCE SANAYİ ŞANTİYE İŞYERİ DİĞER

    45

    25

    10

    15

    5

  • 8/18/2019 Zonguldak Icdr2013

    26/132

     

    26

      Karayolu taşımacılığı yerine demiryolu taşımacılığına ağırlık vermek toplu taşıma hizmetleriniyaygınlaştırmak böylece otomobil egzozlarının neden olduğu kirlilik azaltmak ve Motorlu taşıtlarınegzoz gazı emisyon ölçümlerini yaptırmaları sağlamak, 

      Halkın bilinçlendirilmesini sağlamak ve bu amaçla eğitim faaliyetleri düzenlemek.

      Trafikte yeşil dalga uygulamasına geçmek, bisiklet yollarını artırmak ve şehir merkezindeotoparkların yüksek fiyatlandırılması ile kirliliğin biraz olsun azaltılması sağlamak.   Hava kalitesinin korunması amacıyla gerekli denetim faaliyetlerini gerçekleştirmek önem arz

    etmektedir.

    A.7.1 Uygulanan ve Uygulanması Planlanan Eylemler

      İlimizde faaliyet gösteren Elektrik Üretim A.Ş.’ne ait Çatalağzı Termik Santrali ve Eren EnerjiA.Ş.’ne ait ZETES-1 ve ZETES-2 santrallerinin atık ısı potansiyelleri en etkili şekildedeğerlendirerek enerji üretiminde verimliliği sağlamak ve Termik Santrallerden kaynaklanan atıkısıları faydaya dönüştürme yöntemlerinin araştırılması, geliştirilmesi ve binalarda ısıtma sistemi

    olarak uygulanması sağlanmalıdır. Santral Sahalarında Kentsel Dönüşüm sağlanmalıdır.

      İl merkezinde ki trafik yoğunluğunun azaltılması için Çevre Yolu çalışmalarına bir an önce başlanması gerekmektedir. Zonguldak Merkez Çevre Yolu başlamış olup tünel kazı çalışmalarıdevam etmektedir.

      Hava kirliliğinin yoğun olduğu günlerde alınması gereken önlemler konusunda gerekli hassasiyetingösterilmesi için, eğitim programları düzenlenmeli ve halk bilgilendirilmelidir. HalkınBilinçlendirilmesi ve Bilgilendirilmesi çalışması için İl Milli Eğitim Müdürlüğü ve İlgili Belediyelerile ortaklaşa işbirliğinin yapılması sağlanmalıdır.

      Enerji verimliliği kanunu kapsamında çıkarılan; Binalarda Enerji Performansı Yönetmeliği ve GiderPaylaşım Yönetmeliği kapsamında binalarda ısı yalıtımının yapılması sağlanmalıdır.

      Kentsel Dönüşüm Kanunu kapsamında yeni yapılacak konutlarda ve sitelerde Merkezi ısıtmasisteminin kullanılması ve binalarda enerji kimliği belgesinin alınması sağlanmalıdır.

      İl Müdürlüğümüz tarafından hazırlanan “TEMİZ HAVA SOLUMAK VE DAHA FAZLAISINMAK İÇİN… KALORİFER VE SOBA NASIL YAKILIR” adlı afişlerin dağıtımının yapılmasısağlanmalı ve Yetki Devri yapılan Belediyeler tarafından kış sezonu boyunca sürekli kaloriferkazanları denetlenmeli, denetlemeler esnasında kalorifer ateşçisine ve apartman yöneticilerinekalorifer kazanlarında alınması gereken önlemler ile yanma verimini artırıp hava kirliliğini nasıl

    azaltabileceklerini sağlayacak bilgiler ve yakma talimatnamesi verilmelidir.

      İlimizde Hava Sıcaklığı 150C’nin altına düşmedikçe Kalorifer ve Sobaların Yakılmaması içinBelediyelerce gerekli anonsların yapılması sağlanmalıdır. 

      Yeni kurulacak tesislerde; ÇED raporlarının inceleme ve değerlendirilmesinde hava kalitesi sınırdeğerleri göz önünde bulundurulmalıdır. ÇED süreçlerinde emisyon kaynaklı kirlilikler için enuygun üretim teknikleri, yakıt cinsleri ve teknolojik önlemler belirlenecek ve yatırımcılardan buuygulamalar için taahhüt alınmalıdır.

  • 8/18/2019 Zonguldak Icdr2013

    27/132

     

    27

      Çevre İznine tabi olan veya olmayan, ancak emisyon değerleri noktasında risk taşıyan, tesislerindenetimlerin yapılması ve her bir tesisin yılda en az bir kez denetiminin yapılması sağlanmalıdır. 

      Katı yakıt ithalatçısı/üretici ve dağıtıcısı olan firmaların ürünlerinden, her yıl en az ikişer numunealınarak tahlillerinin yaptırılması sağlanmalıdır. 

      Vatandaşlara ısınma amaçlı dağıtılan kömürlerin kaliteli olması ve piyasada satılan kömürlerin yetkidevri yapılan Belediyelerce denetlenmesi sağlanmalıdır. 

      Uygunluk Belgesi alan firmalardan belirli aralıklarla kömür numunelerinin alınması sağlanmalıdır. 

      Egzoz gazı ölçüm yetkisi almış olan firmalar denetlenerek, ölçüm cihazlarının kalibrasyonunundüzenli yapılıp yapılmadığı, ölçümlerin istenilen düzende yapılıp yapılmadığı kontrol edilmelidir. 

      Motorlu araçların egzoz emisyon değerlerinin standartlara uygun olduğunu belgelemek için egzozemisyon belgelerini almaları sağlanmalı ve denetlenmelidir.

      Şehir içinde ve ilçelerde, hareket halindeki araçlarda egzoz denetimleri yapılarak, araçların egzozemisyon ruhsat ve pulunun bulunup bulunmadığı kontrol edilmelidir. 

      Belediye Başkanlığı Zabıta Daire Başkanlığı tarafından baca temizliği hakkında duyuru yapılmasısağlanmalı ve denetimler yapılmalıdır. 

      İlimizin, özellikle ısınmada süratli bir şekilde Doğalgaza geçmesi ve doğalgaz kullanımınınyaygınlaştırılması, bunun yanında diğer yenilenebilir enerji kaynaklarının kullanımının dadeğerlendirmeye alınması büyük önem arz etmektedir. 

    A.8. Sonuç ve Değerlendirme 

    Isınmadan Kaynaklanan Hava Kirliliğinin Kontrolü Yönetmeliği kapsamında çıkarılan 2012/16 sayılı HavaKalitesi Değerlendirme ve Yönetimi Genelgesi ile, İlimiz Merkez ilçe Kdz. Ereğli, Alaplı ilçeleri I.Derecede kirli iller kapsamına alınmıştır. 

    Bu ilçelerin I. Derecede Kirli iller kapsamına alınma nedenleri arasında; 

    a) İlimizde kent merkezlerinin (yerleşim alanı için) düşük yüzölçümüne sahip olması, 

     b) Engebeli topografyanın olması, 

    c) Çarpık kentleşmenin olması, 

    d) Yakma tesislerinin binalarda tekil olarak kurulması,

    e) Merkezi ısıtma sisteminin olmaması, 

    f) Kalitesiz yakıt kullanılması, 

    g) Binalarda tam olarak ısı yalıtımının olmaması, 

    h) Yakma tesislerinin bakımsızlığı,

  • 8/18/2019 Zonguldak Icdr2013

    28/132

     

    28

     j) Baca temizliğinin periyodik olarak yapılmaması,

    k) Yakma saatlerinin standart olmaması,

    l) Hava sıcaklığının düşük olması vs… yer almaktadır.

    Bunun yanında ilimizde Merkez ilçe Çatalağzı, Kilimli Beldelerinden, Kozlu Beldelerine kadar sanayikaynaklı hava kirliliği etkili olmaktadır. Kirliliğe neden olan sanayi tesisleri; TTK’nın üretim sahaları, stoksahaları, lavuar tesisleri, Çatalağzı Bölgesinde bulunan Termik Santraller ve yine küçük ölçekli kömürtesisleridir.

    Çatalağzı Bölgesinde kirlilik vasfı yüksek EK -1 Tesisi olarak 3 adet Termik Santral bulunmaktadır. Busantrallerden 1 tanesi Elektrik Üretim Aş.’ne ait Çatalağzı Termik Santrali diğer ikisi ise Eren Enerji ElektrikÜretim AŞ’ne aittir. Bu nedenle Çatalağzı Bölgesinde hem sanayi hem de ısınmadan kaynaklanan havakirliliği artmaktadır.

    Çatalağzı Beldesinde bulunan Elektrik Üretim A.Ş. ne ait Çatalağzı Termik Santralinin kapasitesi 2*150MWgücündedir. Bu santralde Zonguldak Kömür havzasından çıkan ve başka türlü kullanımı ekonomik olamayanlavuar artıkları mikst ve şlam denilen kömürler kullanılarak elektrik enerjisi üretilmektedir. Santralde 2012yılı içerisinde 1.254.622,486 ton kömür yakılmıştır. Santralde bulunan emisyon salınımının azaltılması için2012 yılı Eylül ayı itibariyle elektrostatik filtre rehabilitasyonuna başlanmış olup, rehabilitasyon işinin 2013yılı Ağustos ayında tamamlanması öngörülmektedir.

    Yine Çatalağzı Bölgesinde Eren Enerji Elektrik Üretim A.Ş.’ne ait 160 MW (ZETES I) ve 2*615 MW(ZETES II ) kapasiteli termik santraller 2010 yılından bu yana ilimizde kurulu bulunmaktadır. Santraldeenerji üretimi sırasından yıllık toplam 3.5 milyon ton civarında kömür kullanılmaktadır. ZETES I (160 MW)

    santralin bacalarından çıkan gazların havaya olan kirliliğinin azaltılması için Elektro Statik Filtre sistemikurulmuştur. ZETES II (2*615 MW ‘lık) santralin bünyesinde de çevreye duyarlı yardımcı tesisler olarakDENOX (Kazanda ki yanma sonucu açığa çıkacak olan baca gazının amonyak ile yıkanması sonucu bacaiçerisindeki, azotoksitlerin giderilmesi.) Elektro Statik Filtre (Baca gazına toz tutucu plakalar arasınaelektromanyetik etki yaratılarak baca gazı içerisinde ki çevreyi kirletici uçucu küllerin tutulması.) ve BacaGazı Desülfürizasyon Üniteleri (Baca Gazı Kireç ve su karışımıyla yıkanmakta ve baca içerisinde ki kükürtdioksitler tutulmaktadır.) kurulmuştur.

    Her iki santralde de bacalarda ki gazların standartlara uygun bir şekilde salınması için Sanayi Kaynaklı HavaKirliliğinin Kontrolü Yönetmeliği, Atıkların Yakılmasına Dair Yönetmelik, Büyük Yakma TesisleriYönetmeliği ile Sürekli Emisyon Ölçüm Sistemleri Tebliği kapsamında kirletici vasfı yüksek olan bu

    tesislere sürekli  emisyon ölçüm cihazları takılarak sonuçlarının online olarak sürekli izlenmesisağlanmaktadır. 

    İl merkezinde Türkiye Taşkömürü Kurumuna (TTK) ait Liman işletmesi bulunmaktadır. TTK’ ya ait buliman işletmesi şehir merkezinin içerisinde kalması nedeniyle. liman antrepolarındaki kömürlerin boşaltımıyada yüklenmesi sırasında iklim faktörüne de bağlı olarak (rüzgar vb.) şehrin hava kirliliği artmaktadır. 

    İlimiz Kdz. Ereğli ilçesinde tesisler genellik Organize Sanayi Bölgesi içerisine toplanmış olup OrganizeSanayi Bölgesi içerisinde kirletici vasfı yüksek tesis olarak; Tat  Metal Boru Profil Ve Tekstil San. Ve Tic.Ltd.Şti.’ne ait Boru Profil Tesisi bulunmaktadır. Tesisin yakma proseslerinde yakıt olarak 1.122.728 m3/yıl;üretim prosesinde de yaklaşık 2.100.662 m3/yıl doğalgaz kullanılmaktadır. Üretim proseslerinin toplam ısıl

    güçleri 8,38 MW ’ dır.

  • 8/18/2019 Zonguldak Icdr2013

    29/132

     

    29

    Yine Kdz. Ereğli ilçesinde kirletici vasfı yüksek tesis olarak Ek -1 tesisi Lafarge Ereğli Çimento Fabrikası bulunmaktadır. Bu tesiste üretim prosesi ve proses dışı baca olmak üzere yedi adet baca bulunmaktadır.Tesiste üretimden kaynaklanan emisyonun azaltılması için tüm proses içinde 7 adet torbalı filtre

     bulunmaktadır. Bu filtreler ile toplanan tozlar üretime geri döndürülerek ekonomik kazanç sağlanmaktadır.Proses içi tüm taşıma ve besleme sistemleri (lastik bantlar, elevatörler vs.) tamamen kapalı ortamda çalışmaküzere tasarlanmış ve hepsi filtrelere bağlanmıştır. Filtrelerin hepsi torbalı filtredir. İşletme içi yollar

     betonlanmıştır. Üretim prosesinin toplam ısıl gücü 2,32 MW’dır.

    Kdz. Ereğli ilçesinde kirletici vasfı en yüksek olan EK -1 tesisi Ereğli Demir ve Çelik Fabrikasıdır. EreğliDemir ve Çelik Fabrikası; yıllık 3,5 milyon ton yassı çelik üretim kapasiteli Türkiye’nin ilk entegre DemirÇelik Fabrikasıdır. Tesis altı ana üretim prosesinden oluşmaktadır. Tesiste toplam 50 adet proses bacası

     bulunmakta olup bu proseslerin 19 tanesinde emisyonların sürekli izlenebilirliğini sağlayan Sürekli ÖlçümCihazları bulunmaktadır. Tesiste ihtiyaçlar kapsamında üretim sırasında ortaya çıkan çeşitli atık gazları gerikazanımı ile elektrik enerjisi üretilmekte olup bu gazlar proseste de yanma gazı olarak kullanılmaktadır. 

    Çaycuma ilçesinde Organize Sanayi Bölgesinde Karışık Endüstri tesisleri bulunmaktadır. İlçede kirletici

    vasfı yüksek Ek -1 Tesisi olarak Oyka Kâğıt Fabrikası bulunmaktadır. Fabrikada toplam 25 adet emisyonkaynağı (baca) bulunmaktadır. Bu emisyon kaynaklarından 2 tanesi yakma kazanı tesisinde geri kalan 23tanesi de üretim prosesinde bulunmaktadır. İşletmede bulunan yakma kazanı tesislerinin toplam ısıl gücü 58MW dır. Bu tesiste yakıt olarak orman ürünleri kaynaklı biodönüşebilir yakıtlardan oluşan siyah likör(16703kg/sa) ve biyokütle (6917 kg/sa) kullanılmaktadır. Bu yakıtlar; odun kabuğundan oluşan “biokütle” veselüloz üretim prosesinde pişirme işlemi esnasında ağacın bünyesinde bulunan organik maddelerden çıkan“Siyah Likör” dür.. Emisyon azaltımı için bacalarda elektro filtre ve torbalı filtre sistemi kuruludur. Üretim

     prosesi bacalarında da yoğunlaşabilen gazların yoğuşturulduğu sistemler bulunmaktadır. Fabrika çevresindetesisten kaynaklanan yoğun bir koku hissedilmektedir. Fabrikada, ağacın yapısında bulunan ekstraktifmaddelerin, pişirme işlemi sırasında merkaptan ve kükürtlü bileşiklere dönüşmesi nedeniyle tüm şehirdehissedilen bir koku oluşmaktadır. Bu nedenle Kağıt Sektöründen kaynaklanan kokuyu azaltma imkanıolmasına karşın tamamen yok etme imkanı bulunmamaktadır. Fabrika tarafından kokunun azaltılmasına

    yönelik çalışmalar devam etmektedir .

    İlimiz Alaplı, Gökçebey ve Devrek İlçelerinde Kirletici vasfı yüksek Ek -1 tesisi bulunmamaktadır. Builçelerdeki hava kirliliğin nedeni ısınma ve egzoz gazlarından kaynaklanmaktadır. 

    Kaynaklar

    Çevre ve Şehircilik Bakanlığı Çevre ve Şehircilik İl Müdürlüğü Zonguldak İl Emniyet Müdürlüğü 

  • 8/18/2019 Zonguldak Icdr2013

    30/132

     

    30

    B. SU VE SU KAYNAKLARI

    B.1. İlin Su Kaynakları ve Potansiyeli 

    B.1.1. Yüzeysel Sular  

     B.1.1.1. Akarsular

    Zonguldak İlinde Filyos Irmak'ına bağlı 9 dere, Gülüç  Irmak'ına bağlı 5 dere, Alaplı Çayı'na bağlı 1 dere,Ulutan Deresi'ne bağlı 1 dere, Acılık Deresi'ne bağlı 1 dere, Büyük Dere'ye bağlı 3 dere ve bunların dışında 4ayrı dere bulunmaktadır. Akarsularımızda balık çiftliği bulunmamaktadır.

    Çizelge B.1 –İlimizin Akarsuları(DSİ, 2013)

    AKARSU İSMİ  Toplam Uzunluğu(km)

    İl Sınırları İçindekiUzunluğu (km) 

    Debisi(m3 /sn)

    Kolu OlduğuAkarsu

    Kullanım Amacı 

    FİLYOS ÇAYI  350 203 102,237 FİLYOS ÇAYI 

    YENİCE ÇAYI  63 63 61,503 FİLYOS ÇAYI 

    DEVREK ÇAYI  95 75 26,325 FİLYOS ÇAYI 

    GÜLÜÇ ÇAYI  84 84 14,532 GÜLÜÇ ÇAYI 

    ALAPLI ÇAYI  42 42 6,380 ALAPLI ÇAYI 

    ÇAYCUMA ÇAYI  25 25 2,961 FİLYOS ÇAYI 

    KOKAKSU ÇAYI  35 35 1,100 FİLYOS ÇAYI 

     B.1.1.2. Doğal Göller, Göletler ve Rezervuarlar  

    İl sınırları içinde doğal göl bulunmamaktadır. Kdz.Ereğli’de Kızılcapınar, Gülünç; Zonguldak MerkezdeKozlu-Ulutan (Ulutan) baraj gölleri ve Çatalağzı Dereköy Göleti İlin bilinen yapay gölleridir .

    Çizelge B.2-İlimizdeki Mevcut Sulama Göletleri (DSİ, 2013)

    Göletin Adı  Tipi Göl hacmi,m3 

    Sulama Alanı (net), ha  Çekilen Su Miktarı, (m3) Kullanım Amacı 

    Kızılcapınar   36 hm3  85,6 hm3/yıl  Endüstri suyu-Sulama- İçmesuyu 

    Gülünç  4,36 hm3  4,0 hm3/yıl  Endüstri SuyuTemini

    Kozlu-Ulutan  24,91 hm3  24,4 hm3/yıl  İçme suyu 

    Dereköy  1,26 hm3  1,5 hm3/yıl  İçme -Sanayi suyu

  • 8/18/2019 Zonguldak Icdr2013

    31/132

     

    31

    B.1.2. Yeraltı Suları 

    Yeraltı su kaynakları İçme, kullanma ve endüstriyel su olarak kullanılmaktadır. 

    Çizelge B.3– İlimizin Yeraltısuyu Potansiyeli(DSİ, 2013)

    Kaynağın İsmi  hm3/yıl 

    * Kurumdan bilgi alınamamıştır. 

     B.1.2.1. Yeraltı Su Seviyeleri

    İldeki yeraltı su seviyesi konusunda herhangi bir çalışma yapılmamıştır .

    B.1.3. Denizler

    İlimizdeki  plajlarda yapılan kirlilik ölçüm sonuçlarına  göre 3 plaj  uygunluk kriterini sağlayamamıştır .Uygunluk kriterini sağlayamayan plajlar; Kocaman Plajı, Askeriye Plajı, Kapuz Plajıdır. Mavi Bayrakalmaya hak kazanan plaj ve marina bulunmamaktadır . Ayrıca balık çiftliği bulunmamaktadır. 

    B.2. Su Kaynaklarının Kalitesi 

    Çizelge B.4 - İlimizde (2013) Yılı Yüzey ve Yeraltı Sularında Tarımsal Faaliyetlerden Kaynaklanan Nitrat Kirliliği İle İlgili Analiz Sonuçları(Gıda Tarım ve Hayvancılık İl Müdürlüğü, 2013)

    SuKaynağının 

    Cinsi(Yüzey/Yer 

    altı) 

    Adı 

    Kullanım amacı ve kullanılan miktar  Analiz Yapılan İstasyonun 

    İçme vekullanma

    suyu

    Enerjiüretimi 

    Sulamasuyu

    Endüs-triyel sutemini

    Akımgözlem

    istasyonukodu

    Analizsonuçları

    SKKY(Tablo-1)

     Yeri(İlçe, Köy,

    Mevkii)

    Koordi-natları (YASiçin) 

    YıllıkOrtalama

    Nitrat Değeri(mg/L)

    Yüzey  67-001Kdz. Ereğli-Topçalı Köyü 

    0,87

    Yüzey  67-002Gökçebey-Sanayi Sitesi

    2,38

    Yer altı  67-003Gökçebey-Bakacakkadı  4,33

    Yeraltı  67-004Gökçebey-Bakacakkadı 

    7,25

    Yüzey  67-005Çaycuma-GedikoğullarıKum ÇakılOcağı 

    1,97

    Yüzey  67-006 Alaplı-Çayköy  1,17

    Yüzey  67-007Devrek-BaşlarkadıKöyü-Özbağı 

    1,99

    * Kurumdan diğer bilgiler alınamamıştır. 

  • 8/18/2019 Zonguldak Icdr2013

    32/132

     

    32

    B.3. Su Kaynaklarının Kirlilik Durumu 

    B.3.1. Noktasal kaynaklar

     B.3.1.1. Endüstriyel Kaynaklar  

    Arıtma tesisi olmayan ve ya işletmeyen tesisler su kalitesini olumsuz etkilemektedir. Bunlar için

    Müdürlüğümüzce denetimler yapılmaktadır. 

     B.3.1.2. Evsel Kaynaklar

    Evsel nitelikli sular arıtma olmadığı yerlerde alıcı ortama direk verilmektedir. Bu su kalitesi üzerinde ciddietki yaratmaktadır. 

    B.3.2. Yayılı Kaynaklar  

     B.3.2.1. Tarımsal Kaynaklar  

    İlimizde sulu tarım yapılmaktadır. Aşırı gübre ve pestisit kullanımından dolayı yer altı ve yerüstü sukaynaklarının su kalitesini olumsuz etkilemektedir. İlimizde Nitrat Kirliliği izleme çalışmaları ilgiliyönetmelikler gereğince Gıda Tarım ve Hayvancılık İl Müdürlüğü yürütmektedir. 

     B.3.2.2. Diğer  

    İlimizde Düzenli Depolama Sahasının işletmeye alınmasından sonra vahşi depolama alanlarıkullanılmamaktadır. Vahşi depolama sahalarının mevcut durumu Müdürlüğümüzce değerlendirilmektedir. 

    B.4. Sektörel Su Kullanımları ve Yapılan Su Tahsisleri 

    B.4.1. İçme ve Kullanma Suyu

     B.4.1.1 Yüzeysel su kaynaklarından kullanılan su miktarı ve içmesuyu arıtım tesisi mevcudiyeti

    İlimizde kentsel içme suyu yüzeysel su olarak,  barajlar ve akarsudan temin edilmektedir. Çekilen suyun%57si yüzeysel sulardan karşılanmaktadır. 

     B.4.1.2. Yeraltı su kaynaklarından temin edilen su miktarı ve içmesuyu arıtım tesisimevcudiyeti

    İlimizde kentsel içme suyu yeraltı suyu olarak, kaynak ve kuyulardan temi edilmektedir. Çekilen suyun%43’ü yeraltı suyundan çekilmektedir. 

    İlimiz şebeke suları ve kuyu sularından düzenli olarak numune alınarak kontrolleri sağlanmakta ve ayrıca her

    gün şebeke sularında serbest bakiye klor araması yapılmakta, 0,3 ppm’in altında çıkan yerler için klorlamayapılması istenmekte olup, ilimizin topoğrafik yapısından dolayı şebekelerdeki klorlamanın yetersiz olduğugörülmüştür. 

  • 8/18/2019 Zonguldak Icdr2013

    33/132

     

    33

    Bunun yanında ilimizde 1 adedi Çaycuma İlçesi Çömlekçi Köyünde (Gülşen Kaynak Suyu), 1 adedi ilimizde(Harmankaya Kaynak Suyu), 1 adedi Ereğli İlçesinde (Soğanlı Mevkii) olmak üzere 3 adet ruhsatlı kaynaksuyu bulunmakta olup, bu işletmelerin Sağlık Bakanlığının 24.10.1997 tarih ve 11967 sayılı genelgesidoğrultusunda otomatik makine (el değmeden otomatik dolum, yıkama, kapaklama) ve laboratuvar kurmalarısağlanarak yeni yönetmeliğe uygun hale getirilmiştir. 

    İçilebilir özellikte kaynak suyu sayısı dokuzdur. Ancak bu sular bulundukları fiziksel koşullarının uygunsuzolmaları nedeniyle koşulları iyileştirilmeden kullanıma sunulamazlar. 

    Belirli iyileştirmeler yapılarak kullanılabilecek kaynak suları aşağıda verilmiştir. 

     Mevlana Çeşmesi (Zonguldak- Devrek Karayolu üzerinde) 

     Kaptajı ve deposu var. Ölçülen debisi 0.08 lt/sn’dir (ancak yeniden kaptaj  yapılarak, debinin artış gösterip göstermeyeceği anlaşılmalıdır).

     Bölge Hıfzısıhha Enstitüsü’nce yapılan analiz sonuçları aşağıya çıkarılmıştır. 

    Görünüş  : Berrak, renksiz, kokusuz ve tortusuz Nitrit ve Amonyak : Yok Klorür   : 9.57 mg/ltSertlik : 2.2

    0 F

    Top. organik madde : 0.40 mg/lt

     PH : 7.13

     Bakteriyolojik sonucu: Total koliform (KMS/100 ml) :   

    Cansızoğlu Çeşmesi (Zonguldak- Devrek Karayolu kenarında) 

     Kaynağın kaptaj ve deposu var. Depodan ölçülebilen debisi 0.25 lt/sn’dir. Yağışlı havalarda ve mevsimseldeğişmelerde özellikle fiziksel koşulları açısından suyun özelliklerinde değişimler olabilmektedir. 

     Kaynağın Bölge Hıfzısıhha Enstitüsü’nce yapılan analiz sonuçları aşağıdaki gibidir. 

    Görünüş  : Berrak, renksiz, kokusuz ve tortusuz Nitrit ve Amonyak : Yok Klorür   : 8.86 mg/ltSertlik : 10.3

    0 F

    Top. organik madde : 0.32 mg/lt

     PH : 7.95

     Bakteriyolojik sonucu: Total koliform (KMS/100 ml) :   

    Aslan Suyu (Terakki Mah. Aslan Suyu Sok.)

     Meskun mahal içinde bulunan suyun depodan ölçülen debisi; 0.05 lt/sn’dir. Kirlenmeye çok açık olan suyunanaliz sonucu aşağıdaki gibidir. 

    Görünüş  : Berrak, renksiz, kokusuz ve tortusuz Nitrit ve Amonyak : Yok

     Klorür   :Sertlik : 4.5 0 FTop. organik madde : 0.40 mg/lt

  • 8/18/2019 Zonguldak Icdr2013

    34/132

     

    34

     PH : 6.54

     Bakteriyolojik sonucu: Total koliform (KMS/100 ml) :   

     İncivez Varangel Çeşmesi (Merkez İncivez Mah. Eski Kozlu Yolu Üzerinde) 

     Meskun mahal içinde bulunan suyun depodan ölçülen debisi 0,25 lt/sn'dir. Yerleşim içinde olması nedeniylekirlenme riski yüksektir. Bölge Hıfzısıhha Enstitüsünce yapılan analiz sonuçları aşağıdaki gibidir. 

    Görünüş  : Berrak, kokusuz, tortusuz. Amonyak, Nitrit : Yok Klorür   : 30,85 mg/ltSertlik : 4,4 ºF  Toplam Organik Madde : 0,8 mg/lt pH : 6,67

     Bakteriyolojik Sonuç  : Total koliform (KMS/100 ml) : (   )

     Köy Hizmetleri Çeşmesi (Çaydamar Mah. Köy Hizmetleri İl Müdürlüğü Karşısı) 

     Meskun mahal içinde olmayan kaynağın kaptajı toprak altında, depodan ölçülen debisi 0,01-0,08 lt/snarasındadır.

    Suyun Bölge Hıfzısıhha Enstitüsünce yapılan analiz sonuçları aşağıdaki gibidir.

    Görünüş  : Berrak, tortusuz, renksiz. Amonyak ve Nitrit : Yok Klorür   : 13,12 mg/ltSertlik : 2,1 ºF  Toplam Organik Madde : 0,72 mg/lt

     pH : 6,03 Bakteriyolojik Sonuç  : Total koliform (KMS/100 ml) : ( )

     Sarıyer Tepesi Suyu (Topbaşı Yuvarta Suyu) 

    Sivriler Kozlu Yolu üzerinde orman içindeki su kaynağına yöre insanlarınca kaptaj ve bir çeşme yapılmıştır. 

    Suyun deposundan ölçülen debisi 0,04 lt/sn'dir. İl Çevre ve Orman Müdürlüğü’nce yaptırılan analiz sonuçları aşağıdaki gibidir. Görünüş  : Renksiz, kokusuz, tortusuz ve berrak Amonyak ve Nitrit : Yok Klorür   : 5 mg/ltSertlik : 0,5 ºF  Toplam Organik Madde : 0,56 mg/lt pH : 6,45 Bakteriyolojik Sonuç  : Total koliform (KMS/100 ml) : 240 * (kirli)

    * Buradaki kirlenme göreceli olabilir. Kaptaj ve depo koşulları iyileştirilirse sonuç değişebilir.

     B.4.1.3. İçme Suyu temin edilen kaynağın adı, mevcut durumu, potansiyeli vb. 

    İçme Suyu temini için çekilen suyun büyük bir kısmını baraj oluşturmaktadır. 

  • 8/18/2019 Zonguldak Icdr2013

    35/132

     

    35

    Grafik B.1 – İlimizde (2012) Yılı Belediyeler Tarafından İçme ve Kullanma Suyu Şebekesi İle Dağıtılmak Üzere Temin Edilen Su MiktarınınKaynaklara Göre Dağılımı ( TUİK, 2012) 

    *TÜİK verileri 2 yılda bir yayınlandığı için 2012 verileri kullanılmıştır.  

    B.4.2. Sulama

    İlimizde tarım işlerinde daha çok salma sulama yapılmaktadır. 

     B.4.2.1. Salma sulama yapılan alan ve kullanılan su miktarı 

    Bu konuyla ilgili çalışma bulunmamaktadır. 

     B.4.2.2. Damlama, yağmurlama veya basınçlı  sulama yapılan alan ve kullanılan su miktarı 

    Bu konuyla ilgili çalışma bulunmamaktadır. 

    B.4.3. Endüstriyel Su Temini 

    İlimizde sanayide kullanılan su gölet ve barajlardan çekilmektedir. İlimizde soğutma suyu kullanan firmalar;termik santraller ve demir çelik fabrikası; suyunu denizden almaktadır. Kullanılan su SKKY’ne göre sıcaklıkdeğerleri sağlanıp denize verilmektedir. 

    B.4.4. Enerji Üretimi Amacıyla Su Kullanımı 

    Devrek Çayında bir adet hidroelektrik santral bulunmaktadır. 11.761 MWm kurulu güce sahip HES, ikiregülatör ve 2 HES ten oluşmaktadır. 

    B.4.5. Rekreasyonel Su Kullanımı 

    İl genelinde rekreasyonel amaçlı kullanılan su miktarı 84.043 m3/yıl’ dır. 

    Kaynak

    22% Göl Gölet

    0%Akarsu

    0%Baraj

    57%

    Kuyu

    21%

  • 8/18/2019 Zonguldak Icdr2013

    36/132

     

    36

    B.5. Çevresel Altyapı 

    B.5.1. Kentsel Kanalizasyon Sistemi ve Hizmeti Alan Nüfus

    Grafik B.2- İlimizde (2012) Yılı Kanalizasyon Hizmeti Verilen Nüfusun Belediye Nüfusuna Oranı(TUİK, 2012) 

    Grafik B.3 –  İlimizde (2012) Yılı Atıksu Arıtma Tesisi İle Hizmet Edilen Nüfusun Toplam Belediye Nüfusuna Oranı(TUİK, 2012)

    81 8386 87

    83 83

    0

    10

    20

    30

    40

    50

    60

    70

    80

    90

    100

    2003 2004 2006 2008 2010 2012

    26 26

    34 35 33

    41

    0

    10

    20

    30

    40

    50

    2003 2004 2006 2008 2010 2012

  • 8/18/2019 Zonguldak Icdr2013

    37/132

  • 8/18/2019 Zonguldak Icdr2013

    38/132

     

    38

    B.5.2. Organize Sanayi Bölgeleri (OSB) ve Münferit Sanayiler  Atıksu Altyapı Tesisleri 

    Çizelge B.4  – İlimizdeki (2012) Yılı OSB’lerde Atıksu Arıtma Tesislerinin Durumu(Ereğli OSB, 2012)OSB Adı  Mevcut

    DurumuKapasitesi(ton/gün) 

    AAT Türü  AAT ÇamuruMiktarı

    (ton/gün) 

    Deşarj Ortamı Deşarj Koordinatları 

    ZonguldakEreğliOrganizeSanayiBölgesi 

    Faal 200 BiyolojikPaket

    0,0147 AkpınarDeresi

    Y:370878.397516X:4562842.326787

    B.5.3. Katı Atık Düzenli Depolama Tesisleri 

    2008 yılına kadar ilimizdeki belediyelerin 1’i hariç hiçbir belediyenin düzenli depolama alanı yoktu. Mevcutdurumda Zonguldak, Kozlu beldesindeki deniz kıyısında bulunan düzensiz katı atık sahası 20 yıldır ‘vahşidepolama alanı’ olarak kullanılmaktaydı. Sahada tıbbi atıklar ve evsel atıklar birlikte toplanarak düzensizdepolanmaktaydı. Mevcut depo alanları ya deniz kenarları ya da akarsu kenarları olmaktaydı. Zaman zamansanayi atıkları da aynı yerlere gelişigüzel atılmaktaydı. Üzeri kapatılmayan çöpler zamanla denize karışarakyüzeysel su kaynaklarını ve yer altı su kaynaklarını kirletmekteydi. 

    Karadeniz vejetasyonu itibarı ile ilimizin yaklaşık %60’ı ormanlık alan olması sebebiyle düzenli depolamaalanı bulunamamasının zorlukları yaşanmış,  ancak 2005 yılında Katı Atıkların  bertaraf ı  için her yerleşim

     bölgesinin ayrı ayrı imha etmesi hem yer bulma açısından, hem çevreye vereceği etki açısından hem deekonomik olması açısından son derece olumsuz bir durum olduğundan Zonguldak Merkez İlçe ve civar

     belediyeler birleşerek bir birlik oluşturmuş ve ortak tek bir “Katı Atık Bertaraf Tesisi”kurmayıkararlaştırmıştır. Tesis, Merkez İlçe Sofular Köyü Tombaklar Mevkiinde 15 hektarlık ormanlık alan üzerindekurulmuştur. Alanın işletilmesi birlik tarafından yapılmakta ve kapandıktan sonraki 15 yıl boyunca da

     birliğin sorumluluğunda olacaktır. Katı Atık Düzenli Depolama Tesisi ile ilin ve tüm ilçe belediyelerininyaklaşık %65 oranındaki katı atık probleminin ortadan kaldırılacağı düşünülmektedir. Projenin ÇED süreci2006 yılı içerisinde tamamlanmış ve bertaraf tesisinin yapım aşaması biterek Kasım 2008 yılı itibarı iledüzenli depolamaya geçilmiştir. 

    Alanda Kasım 2008 tarihi itibari ile katı atıklar depolanmaya başlanmış ve bu amaçla 15 hektarlık arazininyaklaşık 3 hektarlık kısmı(ilk lot) depolama alanı olarak kullanılmıştır. İleri tarihlerde depolanacak katı atık

    miktarı ve arazinin topografik yapısı göz önünde bulundurularak mevcut seddenin güçlendirilerek depolamaalanının ömrünün uzatılması amacı ile 29.509,48 m2’lik alan ilavesi planlanmıştır. Bu kapsamda 08.12.2010tarih ve 423 Karar Nolu Zonguldak Valiliği İl Mahalli Çevre Kurulu’nca da kapasite artışı uygun bulunmuş veayrıca projenin ÇED süreci 2011 yılı içerisinde tamamlanmıştır. ZONÇEB’e ait katı atık düzenli depolamaalanında iyileştirme çalışmaları yapılmaktadır. 

    B.5.4. Atıksuların Geri Kazanılması ve Tekrar Kullanılması 

    İlimizde  belediye bazında atıksuların geri kazanımı yapılmamaktadır. 

  • 8/18/2019 Zonguldak Icdr2013

    39/132

     

    39

    B.6. Toprak Kirliliği ve Kontrolü 

    B.6.1. Noktasal Kaynaklı Kirlenmiş Sahalar  

    “Toprak Kirliliğinin Kontrolü ve  Noktasal Kaynaklı Kirlenmiş  Sahalara Dair Yönetmelik” ve “ToprakKirliliğinin Kontrolü ve Noktasal Kaynaklı Kirlenmiş Sahalara Dair Yönetmelik Yeterlilik Belgesi Tebliği”kapsamında tespit edilmiş alan yoktur .

    Çizelge B.5.- İlimizde (….) Yılı Tespit Edilen Noktasal Kaynaklı Toprak Kirliliğine İlişkin Veriler(Kaynak, yıl) 

    Var Yok Varsa Ne/Neler Olduğunu Belirtiniz 

    Potansiyel kirletici faaliyetler var mı? x

    *Noktasal Kaynaklı Toprak Kirliliği Temizleme Yöntemleri 

    Biyoremediasyon

    FitoremediasyonParsel arıtımı 

    Buharlaştırma 

    Biyo havalandırma

    Elektrokinetik arıtma 

    Yerinde oksidasyon

    Solvent ekstraksiyonu

    Hava ile dağıtma (Air sparging) 

    Buharlaştırma 

    Termal arıtma 

    Reaktif Barrier teknolojisi

    Yerinde yıkama (In-situ Flushing)

    B.6.2.Arıtma Çamurlarının Toprakta Kullanımı 

    İlimizde arıtma çamurları uygun bulunması durumunda Düzenli Depo Sahasında depolanmaktadır. TopraktaArıtma Çamuru uygulaması yapılmamaktadır. 

    B.6.3.Madencilik faaliyetleri ile bozulan arazilerin doğaya yeniden kazandırılmasına ilişkin yapılançalışmalar  

    Madencilikle ilgili arazi ve çevre bozulmalarını kapsayan sınıflandırmalar, uygulanan madencilik metotlarına

     bağlı olarak meydana gelen toprak ve çevre bozulması esas alınarak yapılmaktadır. Buna göre; 

    - Cevher hazırlama (zenginleştirme) sonucu, toprak ve cevherin bozulup kirlenmesi, - Yüzey madenciliği sonu meydana gelen arazi bozulmaları - Sıyırma madenciliği sonucu meydana gelen arazi bozulmaları - Yeraltı (kapalı) maden işletmeciliğine bağlı olarak ocak çökmeleri ve ocak ağızlarında biriken atıklarınsebep olduğu arazi ve çevre bozulması olarak sayılabilir.

    İyileştirmelerdeki başlıca amaç, madenciliğe bağlı olarak bozulan ve etkilenen alanlara ekolojik ve ekonomikdeğerlerini mümkün olduğu ölçüde geri kazandırmak olmalıdır. Yeniden kazanma arazinin güzel bir peyzajgörünüme sahip olması kadar bu alanlardan ekonomik olarak yararlanmayı da hedefler. Bu maksatla sığhafriyat yerleri suyla doldurulup balık yetiştirmeye uygun hale getirilebilir. Derin ocak alanları ise, su tutmayerleri olarak kullanılabileceği gibi eğlence, dinlenme yerleri olarak da düzenlenebilir. Çok derin hafriyat

  • 8/18/2019 Zonguldak Icdr2013

    40/132

  • 8/18/2019 Zonguldak Icdr2013

    41/132

     

    41

    İlimiz sınırları içerisinde faaliyet gösteren ve yönetmelik kapsamında muhtemel tehlikeli atık olarakdeğerlendirilen kömür ocaklarından madeninin çıkarılması ve yıkanarak zenginleştirilmesi sonucu açığaçıkan ocak taşı ve şistlerin yönetmelik kapsamında analizlerinin yaptırılmasını sağlamak ve analiz sonucutehlikeli atık çıkması durumunda tehlikeli atık ihtiva eden atık barajları, atık havuzlarında, tehlikesiz veyainert atık çıkması durumunda ise kapasitesine göre değerlendirmesinin yapılarak düzenli depolamasınısağlamak, bunun için ilgili kurumlarla yazışmalar yapılmaktadır. 

    Bu kapsamda İlimiz TTK Üzülmez Taşkömürü İşletme Müessesesine ait ocaklardan çıkan ocak taşı veşistlerden numune alınarak Bankalığımızca yetkilendirilmiş bir laboratuvar da analizleri yaptırılmış ve analizsonucuna göre atıklar, inert atık kapsamında değerlendirilmiştir. Zonguldak İli, Merkez İlçesi, ElvanpazarcıkBeldesi, Cumhuriyet Mahallesi (Erçek Mah.), Kirazlıtepe Mevkii’nde Türkiye Taşkömürü Kurumu GenelMüdürlüğü Üzülmez Taşkömürü İşletme Müessese Müdürlüğü (Ü.T.İ.M) tarafından gerçekleştirilmekte olanyeraltı maden işletmeciliği sırasında; taş silosundan çıkan ocak taşı ile eleklerde elenerek tüvenan kömürünelde edilmesi sonucunda tüvenan silosu ile lavuardaki zenginleştirme işleminden sonra açığa çıkan lavuarşisti malzemesinin, 26.03.2010 tarih ve 27533 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren“ Atıkların  Düzenli Depolanmasına Dair Yönetmelik ” kapsamında değerlendirilerek 45.667,4 m2’lik (4,56

    ha’lık) orman sayılan alanlar içerisinde kalıcı olarak depolanması ve arazinin depolama sonrasında rehabiliteedilerek iyileştirilmesi projesi bulunmaktadır. Projenin ÇED süreci bitmiştir . Tesis işletilmeye devamedilmektedir.

    B.6.4. Tarımsal Faaliyetler İle Oluşan Toprak Kirliliği 

    İlde kullanılan gübre (bitki besin maddesi bazında), pestisit miktarları ve bunların çeşitleri   aşağıdaverilmektedir.

    Çizelge B.6 – İlimizde (2012) Yılında Kullanılan Ticari Gübre Tüketiminin Bitki Besin Maddesi Bazında ve Yıllık Tüketim Miktarları (GıdaTarım ve Hayvancılık İl Müdürlüğü, 2012)

    Bitki Besin Maddesi(N,P,K olarak)

    Bitki Besin Maddesi Bazında

    Kullanılan Miktar(ton)

    İlde Ticari Gübre Kullanılarak Tarım

    Yapılan Toplam Alan(ha)

    Azot 2.22063.450Fosfor 448

    Potas 18

    TOPLAM 2686

    Çizelge B.7- İlimizde (2012) Yılında Tarımda Kullanılan Girdilerden Gübreler Haricindeki Diğer Kimyasal Maddeleri (Tarımsal İlaçlar vb)(Gıda Tarım ve Hayvancılık İl Müdürlüğü, 2012)

    Kimyasal MaddeninAdı 

    Kullanım Amacı Miktarı (ton)

    İlde Tarımsal İlaçKullanılarak Tarım Yapılan

    Toplam Alan (ha)

    İnsekdisitler  

    Herbisitler

    FungisitlerRodentisitlerNematositler

     AkarisitlerKışlık ve Yazlık Yağlar  Rodentisit......

    Böceklere karşı 

    Yabancı Otlar için 

    Mantarlar için 

    Akarlar için 

    Kemiriciler için 

    2.312 kg.-7357 lt.

    11.205 lt.

    2.189 kg.

    2.330 lt.

    0,75 kg.

    TOPLAM

  • 8/18/2019 Zonguldak Icdr2013

    42/132

     

    42

    B.7. Sonuç ve Değerlendirme 

    Yer altı ve yerüstü su kaynakları potansiyelinin korunması ve en iyi bir biçimde kullanımının sağlanması içinAlıcı ortama atıksu deşarjı olan kurum, kuruluş ve işletmelerin Atıksu Arıtma Tesisi kurmaları sağlatılmıştır.2012 yılı içerisinde 1 adet Evsel Nitelikli Atıksu Arıtma Tesisinin  proje onayı yapılmıştır ve 2013 yılıitibariyle toplam 47 adet Atık Su Arıtma Tesisi bulunmaktadır.

    Deşarj konulu Çevre izni alan firmalar debisine göre belirli zaman aralıklarında atıksu numunesi alınarakdenetlenmektedir.

    Düzenli Depolama Sahalarının İşletmeye alınması da su kirliliğinin azalmasında önemli etkisi olmuştur. 

    Kaynaklar

    DSİ 232. Şube Müdürlüğü Halk Sağlığı İl Müdürlüğü Türkiye İstatistik Kurumu Zonguldak Bölge Müdürlüğü Zonguldak Belediye Başkanlığı Kdz. Ereğli Belediye BaşkanlığıDevrek Belediye Başkanlığı Alaplı Belediye Başkanlığı Gülüç Belediye Başkanlığı Filyos Belediye BaşkanlığıKilimli Belediye BaşkanlığıEreğli Organize Sanayi Bölge Müdürlüğü

  • 8/18/2019 Zonguldak Icdr2013

    43/132

     

    43

    C. ATIK  

    C.1. Belediye Atıkları (Katı Atık Bertaraf Tesisleri) 

    İlimiz sınırları dahilinde bulunan Belediyeler ve İl Özel İdaresi ZONÇEB2’e ait katı atık depolama tesisindenyararlanmaktadır. Evsel katı atıklar kaynağında ayrıştırılmadan toplanılmaktadır. Merkez İlçe Sofular KöyüTombalaklar mevkinde bulunan Katı Atık Düzenli Depolama Tesisi’ne katı atıkların taşınmasının ekonomikolmasını sağlamak, taşıma hattındaki trafiğe fazla yüklenmemek için atıklar, Kilimli (Karadon), Çaycuma,Devrek, Kdz.Ereğli ve Zonguldak Belediyesi transfer istasyonlarından sıkıştırmalı semi treylerlerle düzenlidepolama sahasına nakledilmektedir. 

    Grafik C.1- İlimizdeki (2013) Yılı Atık Kompozisyonu (ZONÇEB, 2013)

    2

     ZONÇEB : Zonguldak Valiliği Özel İdare ve Belediyeler Çevre Altyapı Temel Hizmetler Birliği Başkanlığı 

    Organik

    47,0%

    Kağıt 5,0%

    Cam

    3,8%

    Metal3,2%

    Plastik

    7,5%

    Tekstil

    1,0%

    Diğer 32,5%

  • 8/18/2019 Zonguldak Icdr2013

    44/132

  • 8/18/2019 Zonguldak Icdr2013

    45/132

     

    45

    İl/İlçeBelediye

    veya

    BirliğinAdı 

    Birlik isebirliğe üyeolanbelediyeler

    Nüfus 

    ToplananOrtalama Katı AtıkMiktarı (ton/gün) 

    GeriKazanılan OrtalamaAtıkMiktarı (ton/gün) 

    Kişi BaşınaÜretilenOrtalama KatıAtık Miktarı (kg/gün) 

    Atık Kompozisyonu (yıllık ortalama, %)

     Yaz Kış  Yaz Kış  Organik Kağıt  Cam Metal Plastik Diğer  

    ÇatalağzıBelediyesi

    7.980 3,188 3,657 0,40 0,46 47 5 3,8  3,2  7,5  33,5 

    GelikBelediyesi

    3.363 1,176 1,025 0,35 0,30 47 5 3,8  3,2  7,5  33,5 

    KilimliBelediyesi

    23.387 16,929 11,977 0,72 0,51 47 5 3,8  3,2  7,5  33,5 

    MusluBelediyesi

    2.012 1,560 0,537 0,78 0,27 47 5 3,8  3,2  7,5  33,5 

    KozluBelediyesi

    36.727 31,553 36,215 0,86 0,99 47 5 3,8  3,2  7,5  33,5 

    İl Geneli  606.527 390,436 374,625 0,64 0,62 47 5 3,8 3,2 7,5  33,5 

  • 8/18/2019 Zonguldak Icdr2013

    46/132

     

    46

    Çizelge C.2- İlimizde (2013) Yılında Birliklerce Yürütülen Katı Atıkların Toplanma, Taşınma ve Bertaraf İşlemlerine İlişkin Bilgi (ZONÇEB, 2013)

    Birlik adı 

    Hangi Atıklar Toplanıyor? Transfer

    İstasyonuvarsa sayısı 

    MevcutBertaraf

    Yöntemi ve Tesis Kapasitesi/Birimi

    Evsel*  Tıbbi Diğer  

    (Belirtiniz)Düzenli

    DepolamaKompost Yakma

    Diğer(Belirtiniz)

    Zonguldak ValiliğiÖzel İdare veBelediyeler ÇevreAltyapı TemelHizmetler BirliğiBaşkanlığı(ZONÇEB) 

    √  √  - 5 √  - - -

    * Ofis işyeri dahil. 

    C.2. Hafriyat Toprağı, İnşaat Ve Yıkıntı Atıkları 

    İlimizde “Hafriyat Toprağı İnşaat ve Yıkıntı Atıklarının Kontrolü Yönetmeliği” kapsamında hafriyatdepolama alanı bulunmamaktadır. Belediyelerce ve Müdürlüğümüzce uygun yer aranmaktadır.

    C.3. Ambalaj Atıkları 

    İlimizde ambalaj ve ambalaj atıklarını ayrı toplayan belediye bulunmamaktadır. İlimiz sınırları içerisindeMerkez ve Devrek ilçesi olmak üzere 2 tane lisanslı Ambalaj Atığı Toplama ve Ayırma Tesisi

     bulunmaktadır. 

    Çizelge C.3- İlimizdeki (2013) Yılı Ambalaj Ve Ambalaj Atıkları İstatistik Sonuçları(TABS, 2013 yılı)

    AmbalajCinsi

    ÜretilenAmbalaj

    Miktarı (kg) 

    PiyasayaSürülenAmbalaj

    Miktarı (kg) 

    GeriKazanımOranları

    (%)

    GeriKazanılması

    GerekenMiktar (kg)

    GeriKazanılanMiktar (kg)

    GerçekleşenGeri

    KazanımOranı (%) 

    Plastik 0 1.179.507 42 495.393 18.500 16,4

    Metal 93.269 852 42 358 0

    Kompozit 0 42 0 0

    KağıtKarton

    61.845.597 1.791.959 42 752.623 0

    Cam 107.100 1.752 42 736 0

    Toplam 62.045.966 2.974.070 42 1.249.109 18500 1

    İlde kayıt altına alınan 10 adet ambalaj üreticisi ve 97 adet piyasaya süren işletme bulunmaktadır. 

  • 8/18/2019 Zonguldak Icdr2013

    47/132

     

    47

    Grafik C.2- İlimizdeki (2013) Yılı Kayıtlı Ambalaj Üreticisi Ekonomik İşletmeler (TABS, 2013) 

    Grafik C.3- İlimizdeki (2013) Yılı Kayıtlı Piyasaya Süren Ekonomik İşletmeler i (ÇŞB, 2013)

    C.4. Tehlikeli Atıklar 

    Tehlikeli atık kapsamında bulunan atıklar Ulusal Atık Taşıma Formaları ile lisanslı taşıma araçlarıkullanarak İl dışındaki Geri Kazanım ve Bertaraf  Tesislerine taşınmaktadır. 2013 yılında Ulusal Atık TaşımaFormu ile toplanan atık miktarları aşağıda belirtilmiştir. 

    5 5

    6 6

    8 8

    10 10 10

    2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013

    59 5961

    70 7277

    8591

    97

    2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013

  • 8/18/2019 Zonguldak Icdr2013

    48/132

     

    48

    Çizelge C.4  – İlimizdeki (2013) Yılı UATF ile Toplanan Atık Miktarları 

    II. LİFE TCY/TR/00092 Türkiye’de Sanayiden Kaynaklanan Tehlikeli Atıkların İyileştirilmesi Projesikapsamında atık üreticileri tarafından beyanlarının interaktif ortamda girişlerin yapılması ile ilgili işletmelereTehlikeli Atık beyan Sistemi kullanıcı şifreleri teslim edilmiş ve sisteme giriş yapmaları sağlanmaktadır. 

    Tehlikeli atıkların Kontrolü Yönetmeliği uyarınca; 3 adet atık üreticisi tesise atıklarının insan sağlığı veçevreye yönelik zararlı etkisini en aza düşürecek şekilde atık yönetimi amacıyla üç yıllık tehlikeli atıkyönetim planlarının hazırlatılması sağlanmıştır. 

    İlimizde 2013 yılında Tehlikeli Atıkların Kontrolü Yönetmeliğine göre ayda bin kilogramdan fazla atıküreten 2 adet tesise, depolama sahasına atıklarını çevre lisansı almış tesislere en fazla altı ayda bir sevkinin

    yapılması koşuluyla “Tehlikeli Atıkları Geçici Depolama İzni” verilmiştir ve toplam tesis sayısı 3 olmuştur. 

    Grafik C.4- TABS Göre İlimizdeki Tehlikeli Atık Yönetimi(TABS, 2013)

    Geri

    KazanımBertaraf  Tesis içi Stok İhracat Toplam

    2012 1567 8466 7705 32 0 17770

    2013 2269 641 8511 14 7 11442

    Tehlikeli Atık Miktarı (ton) 

    ATIK TÜRLERİ  ATIK MİKTARLARI 2010(kg/yıl)  2011(kg/yıl)  2012(kg/yıl)  2013 (kg/yıl) 

    Atık Yağlar   539.000 749.616 307.164 540.960Bitkisel Atık Yağlar   6.550 4.075 7.000 14.663Atık Piller ve Aküler   110.180 191.400 150.000 163.580Ömrünü TamamlamışLastik Atıkları 

    2.380 63.080 23.320 50.130

    Kontamine olmuşAmbalaj

    - - 700.000 119.390

    Diğer Atıklar,ArıtmaÇamurları atıkları 

    195.961 842.857 246.781 726.166

    Elektronik Atıklar   - - - 15.120

  • 8/18/2019 Zonguldak Icdr2013

    49/132

     

    49

    Çizelge C.5 – İlimizdeki (2013) Yılında Sanayi Tesislerinde Oluşan Tehlikeli Atıklarla İlgili Veriler (TABS, 2013)

    2013 YILI TEHLİKELİ ATIK VERİLERİ 

    AktiviteKodu

    AtıkKodu

    AtıkMiktarı(ton/yıl) 

    GeriKazanım YöntemiKodu

    GeriKazanımMiktarı(ton/yıl) 

    Bertaraf YöntemiKodu

    BertarafMiktarı(ton/yıl) 

    03 030104 96 D1 96

    03 030104 7,6 R12 7,6

    05 050103 0,3 D10 0,3

    05 050103 0,8 R1 0,8

    06 060106 1,8 -

    07 070704 66 R12 66

    07 070704 60 R13 60

    08 080111 0,3 -

    08 080113 50,2 R12 50,2

    08 080113 0,5 R13 0,5

    08 080317 8,27 D10 8,27

    08 080317 0,1 R1 0,1

    08 080317 0,06 R12 0,06

    08 080317 1,43 R13 1,43

    08 080317 0,24 R7 0,24

    08 080317 0,01 -

    09 090103 1,55 R12 1,55

    09 090103 1 R4 1

    09 090104 0,65 R12 0,6509 090104 0,8 R4 0,8

    09 090106 7,43 R4 7,43

    10 100207 3541,8 D5 3541,8

    10 101109 494 R1 494

    11 110105 1110,3 R6 1110,3

    11 110109 9321,6 D5 9321,6

    11 110109 4000 D9 4000

    11 110109 295 R1 295

    11 110109 259,8 R13 259,8

    11 110109 133,4 R4 133,4

    11 110111 4,7 -11 110198 67600 D5 67600

    12 120109 14,8 R12 14,8

    12 120109 49 R13 49

    12 120109 7,35 -

    12 120109 4,1 -

    12 120114 323,8 R12 323,8

    12 120114 427,2 R13 427,2

    12 120116 105,5 R1 105,5

    12 120116 61,2 R13 61,2

    12 120120 2,2 -

    13 130110 3,6 R9 3,613 130113 780,4 R9 780,4

  • 8/18/2019 Zonguldak Icdr2013

    50/132

     

    50

    2013 YILI TEHLİKELİ ATIK VERİLERİ 

    AktiviteKodu

    AtıkKodu

    Atık

    Miktarı(ton/yıl) 

    GeriKazanım YöntemiKodu

    GeriKazanımMiktarı(ton/yıl) 

    Bertaraf

     YöntemiKodu

    Bertaraf

    Miktarı(ton/yıl) 

    13 130205 2,14 R1 2,14

    13 130206 663,8 R9 663,8

    13 130206 42 R1 42

    13 130208 6,6 R1 6,6

    13 130208 144 R1 144

    13 130208 0,05 R13 0,05

    13 130208 259,4 R9 259,4

    13 130208 0,5 -

    13 130208 13 D10 13

    13 130208 27,5 D10 27,5

    13 130208 60,15 R1 60,15

    13 130208 402,7 R1 402,7

    13 130208 613,2 R9 613,2

    13 130208 2 R9 2

    13 130208 10 -

    13 130208 101,5 -

    13 130208 3169,4 R1 3169,4

    13 130310 96,3 R9 96,3

    13 130310 17 -

    13 130403 185,5 R1 185,5

    13 130506 2300 R9 230013 130701 946,5 R1 946,5

    13 130701 3,2 R1 3,2

    13 130702 3,7 R1 3,7

    13 130703 2,9 D10 2,9

    13 130703 0,1 D9 0,1

    13 130703 561 R1 561

    13 130703 6,2 R1 6,2

    14 140603 2 R13 2

    15 150110 74,23 D10 74,23

    15 150110 1782,15 R12 1782,15

    15 150110 25,6 R13 25,615 150110 10,15 - 10,15

    15 150111 0,8 R13 0,8

    15 150202 11,23 D10 11,23

    15 150202 812,5 R1 812,5

    15 150202 1243,55 R12 1243,55

    15 150202 213,55 R13 213,55

    15 150202 3,1 -

    16 160103 161,5 R1 161,5

    16 160103 222,75 R12 222,75

    16 160103 1,25 R13 1,25

    16 160103 14,75 R7 14,75

  • 8/18/2019 Zonguldak Icdr2013

    51/132

     

    51

    2013 YILI TEHLİKELİ ATIK VERİLERİ 

    AktiviteKodu

    AtıkKodu

    Atık

    Miktarı(ton/yıl) 

    GeriKazanım YöntemiKodu

    GeriKazanımMiktarı(ton/yıl) 

    Bertaraf

     YöntemiKodu

    Bertaraf

    Miktarı(ton/yıl) 

    16 160103 12 -

    16 160107 0,4 R12 0,4

    16 160107 33,38 R13 33,38

    16 160107 0,6 -

    16 160209 240,4 R13 240,4

    16 160210 120,05 R13 120,05

    16 160211 1,4 R13 1,4

    16 160213 629,19 R13 629,19

    16 160213 4,5 R4 4,5

    16 160215 0,15 D5 0,15

    16 160215 149,3 R12 149,3

    16 160215 288,8 R13 288,8

    16 160303 25,3 R12 25,3

    16 160506 0,6 -

    16 160601 6 D15 6

    16 160601 1,8 R1