Zonas y Métodos de Entrenamiento Cardiorrespiratorio

9
www.tforcesystem.c Z Z O O N N A A S S Y Y M M É É T T O O R R E E S S I I S S T T E E N N C C Jesús García Pallarés 12 , Ricardo Mo 1 Laboratorio de Fisiología del 2 Facultad de Ciencias del Dep 3 Centro de Medicina del Depo com www.Cie O O D D O O S S D D E E E E N N T T R R E E N N A A M M I I E E N N T T C C I I A A C C A A R R D D I I O O R R E E S S P P I I R R A A T T O O R orán Navarro 2 y Carlos Pérez Caballero 3 Ejercicio, Universidad de Castilla la Mancha, Espa porte, Universidad de Murcia, España. orte, Universidad de Murcia, España. enciayDeporte.es T T O O D D E E L L A A O R R I I A A aña.

description

Zonas y Métodos de Entrenamiento Cardiorrespiratorio

Transcript of Zonas y Métodos de Entrenamiento Cardiorrespiratorio

Page 1: Zonas y Métodos de Entrenamiento Cardiorrespiratorio

www.tforcesystem.com www.CienciayDeporte.es

ZZOONNAASS YY MMÉÉTTOODDOOSS DDEE EENNTTRREENNAAMMIIEENNTTOO DDEE LLAA

RREESSIISSTTEENNCCIIAA CCAARRDDIIOORREESSPPIIRRAATTOORRIIAA

Jesús García Pallarés12, Ricardo Morán Navarro2 y Carlos Pérez Caballero3

1Laboratorio de Fisiología del Ejercicio, Universidad de Castilla la Mancha, España.2Facultad de Ciencias del Deporte, Universidad de Murcia, España.3Centro de Medicina del Deporte, Universidad de Murcia, España.

www.tforcesystem.com www.CienciayDeporte.es

ZZOONNAASS YY MMÉÉTTOODDOOSS DDEE EENNTTRREENNAAMMIIEENNTTOO DDEE LLAA

RREESSIISSTTEENNCCIIAA CCAARRDDIIOORREESSPPIIRRAATTOORRIIAA

Jesús García Pallarés12, Ricardo Morán Navarro2 y Carlos Pérez Caballero3

1Laboratorio de Fisiología del Ejercicio, Universidad de Castilla la Mancha, España.2Facultad de Ciencias del Deporte, Universidad de Murcia, España.3Centro de Medicina del Deporte, Universidad de Murcia, España.

www.tforcesystem.com www.CienciayDeporte.es

ZZOONNAASS YY MMÉÉTTOODDOOSS DDEE EENNTTRREENNAAMMIIEENNTTOO DDEE LLAA

RREESSIISSTTEENNCCIIAA CCAARRDDIIOORREESSPPIIRRAATTOORRIIAA

Jesús García Pallarés12, Ricardo Morán Navarro2 y Carlos Pérez Caballero3

1Laboratorio de Fisiología del Ejercicio, Universidad de Castilla la Mancha, España.2Facultad de Ciencias del Deporte, Universidad de Murcia, España.3Centro de Medicina del Deporte, Universidad de Murcia, España.

Page 2: Zonas y Métodos de Entrenamiento Cardiorrespiratorio

http://digitum.um.es

ZONAS Y MÉTODOS DE ENTRENAMIENTO DE LA RESISTENCIA CARDIORESPIRATORIA

R0

R1

R2

OBJETIVO

65-75% 1-2

75-85% 2-4

65-75%

75-85%

%Fcmax %VAM [Lact-](mmol·L-1)

INTENSIDAD

• Aumentar la capacidad de soportar esfuerzos aeróbicos prolongados encondiciones de umbral anaeróbico. • Mejora de la oxidación del glucógeno y sus depósitos. • Adaptaciones centrales: ↑Afinidad por la hemoglobina, ↑Difusión pulmonar,↑Volumen sitólico, ↑Gasto cardiaco, ↑Volemia.

%VO2max

%Fcreserva

• Preparar al deportista para la actividad principal de la sesión • Recuperar al organismo entre estímulos (i.e., eliminar sustancias de desechometabólico, descenso de la temperatura central, rellenado de los depósitosenergéticos, etc.).

• Aumentar la eficiencia aeróbica. • Mejorar la capacidad de soportar esfuerzos aeróbicos prolongados mediante lamejora de la oxidación de grasas y el aumento de sus depósitos.

80-90%

MÉTODOS DE ENTRENAMIENTOPARA SU DESARROLLO*ZONA O RITMO ABREV.

Potencia aeróbica

Recuperación activa oRegenerativo

Aeróbico lipolítico

Umbral anaeróbico • Continuo Variable 1 • Continuo Variable 2 • Interválico Extensivo Largo

• Continuo Uniforme Extensivo • Continuo Uniforme Intensivo • Continuo Variable 1

70-80%

• Continuo Uniforme Extensivo

• Interválico Extensivo Largo • Interválico Extensivo Medio95-98%90-95% 90-95% 4-6

<65 <65 <65 -

• Aumentar la capacidad de soportar esfuerzos en condiciones próximas eiguales al VO2max. • Adaptaciones periféricas: ↑densidad capilar, ↑densidad mitocondrial, ↑enzimasoxidativas, ↑reservas de glucógeno.

55

60

65

70

75

80

85

90

95

100

105

110

115

120

125

130

135

140

145

150

155

160

0 5 10 15 20 25 30 35 40 45 50 55 60 65 70 75 80 85 90 95

%VO2max%FCreserva%VAM

Minutos

CE - 1x90min R1 - 65%VO2MAX CI - 1x75min R1 - 75%VO2MAX CV1 - 6x5min R2/3min R1 CV2 - 4x4min R3/3min R1

Pallarés JG, Morán-Navarro R, Pérez C (2011)

55

60

65

70

75

80

85

90

95

100

105

110

115

120

125

130

135

140

145

150

155

160

0 5 10 15 20 25 30 35 40 45 50 55 60 65 70 75 80 85 90 95 100

%VO2max%FCreserva%VAM

Minutos

IEL - 6x6min R3/3min RA IEM 12x3min R3/ 2min RA

Pallarés JG, Morán-Navarro R, Pérez C (2011)

55

60

65

70

75

80

85

90

95

100

105

110

115

120

125

130

135

140

145

150

155

160

0 5 10 15 20 25 30 35 40 45 50 55 60 65 70 75 80 85 90 95 100

%VO2max%FCreserva%VAM

Minutos

IIC 3x(3x1min R3+/1min RA)10min RA IIMC 4X(8seg R6/2min RA)/8min RA

Pallarés JG, Morán-Navarro R, Pérez C (2011)

55

60

65

70

75

80

85

90

95

100

105

110

115

120

125

130

135

140

145

150

155

160

0 5 10 15 20 25 30 35 40 45 50 55 60 65 70 75 80 85 90 95 100

%VO2max%FCreserva%VAM

Minutos

RL 6x3min R4/10min R0 RA y RP RM 6x2min R5/10min R0 RA y RP RC 6x30seg R6/8min R0 RA y RP

Pallarés JG, Morán-Navarro R, Pérez C (2011)

55

60

65

70

75

80

85

90

95

100

105

110

115

120

125

130

135

140

145

150

155

160

%VO2max%FCreserva%VAM

Minutos

CYC 800m lisos 1x800/40min RA y RP + 1x700/40min RA y RP SR 800m lisos 3x(4x200/15seg RA)/40min RA y RP SS 800m lisos 2x(200/15seg RA + 400/15seg RA + 200)/40min RA y RP

Pallarés JG, Morán-Navarro R, Pérez C (2011)

800 m 700 m200m +400m+200m

4x2004x200m4x200m200m +400m+200m

= 8 segundos

R2

R3

R3+

R4

R5

R6Potencia anaeróbica aláctica • Maximizar la producción de energía mediante la vía anaeróbica aláctica(fosfágenos de alta energía). • Velocidad máxima. Velocidad Resistida y Asistida.

- -

75-85% 2-475-85%

• Aumentar la capacidad de soportar esfuerzos aeróbicos prolongados encondiciones de umbral anaeróbico. • Mejora de la oxidación del glucógeno y sus depósitos. • Adaptaciones centrales: ↑Afinidad por la hemoglobina, ↑Difusión pulmonar,↑Volumen sitólico, ↑Gasto cardiaco, ↑Volemia.

80-90%

• Mejorar la capacidad de tolerar elevadas concentraciones de acidosismetabólica. Sistema Buffer. • Aumentar la capacidad glucolítica. Enzimas glucolíticas.

• Maximizar la tasa de producción de energía mediante la vía glucolíticaanaeróbica. • Incrementar los depósitos de fosfágenos de alta energía.

120-140% Máx.

> 160%Vel. Máx. -

Potencia aeróbica

Umbral anaeróbico

Capacidad anaeróbica

Potencia anaeróbica

• Continuo Variable 1 • Continuo Variable 2 • Interválico Extensivo Largo

- 105-120% 8-14

100%

-

-

• Repeticiones Corto • Repeticiones Muy Corto

• Interválico Extensivo Medio • Interválico Intensivo Corto • Repeticiones Largo

• Repeticiones Medio • Repeticiones Corto

• Interválico Extensivo Largo • Interválico Extensivo Medio95-98%

-

90-95% 90-95% 4-6

• Interválico Extensivo Medio • Interválico Intensivo Corto

• Aumentar la capacidad de soportar esfuerzos en condiciones próximas eiguales al VO2max. • Adaptaciones periféricas: ↑densidad capilar, ↑densidad mitocondrial, ↑enzimasoxidativas, ↑reservas de glucógeno. 100% 100% 6-8

Pallarés JG, Morán-Navarro R, Pérez C (2011)

55

60

65

70

75

80

85

90

95

100

105

110

115

120

125

130

135

140

145

150

155

160

0 5 10 15 20 25 30 35 40 45 50 55 60 65 70 75 80 85 90 95

%VO2max%FCreserva%VAM

Minutos

CE - 1x90min R1 - 65%VO2MAX CI - 1x75min R1 - 75%VO2MAX CV1 - 6x5min R2/3min R1 CV2 - 4x4min R3/3min R1

Pallarés JG, Morán-Navarro R, Pérez C (2011)

55

60

65

70

75

80

85

90

95

100

105

110

115

120

125

130

135

140

145

150

155

160

0 5 10 15 20 25 30 35 40 45 50 55 60 65 70 75 80 85 90 95 100

%VO2max%FCreserva%VAM

Minutos

IEL - 6x6min R3/3min RA IEM 12x3min R3/ 2min RA

Pallarés JG, Morán-Navarro R, Pérez C (2011)

55

60

65

70

75

80

85

90

95

100

105

110

115

120

125

130

135

140

145

150

155

160

0 5 10 15 20 25 30 35 40 45 50 55 60 65 70 75 80 85 90 95 100

%VO2max%FCreserva%VAM

Minutos

IIC 3x(3x1min R3+/1min RA)10min RA IIMC 4X(8seg R6/2min RA)/8min RA

Pallarés JG, Morán-Navarro R, Pérez C (2011)

55

60

65

70

75

80

85

90

95

100

105

110

115

120

125

130

135

140

145

150

155

160

0 5 10 15 20 25 30 35 40 45 50 55 60 65 70 75 80 85 90 95 100

%VO2max%FCreserva%VAM

Minutos

RL 6x3min R4/10min R0 RA y RP RM 6x2min R5/10min R0 RA y RP RC 6x30seg R6/8min R0 RA y RP

Pallarés JG, Morán-Navarro R, Pérez C (2011)

55

60

65

70

75

80

85

90

95

100

105

110

115

120

125

130

135

140

145

150

155

160

%VO2max%FCreserva%VAM

Minutos

CYC 800m lisos 1x800/40min RA y RP + 1x700/40min RA y RP SR 800m lisos 3x(4x200/15seg RA)/40min RA y RP SS 800m lisos 2x(200/15seg RA + 400/15seg RA + 200)/40min RA y RP

Pallarés JG, Morán-Navarro R, Pérez C (2011)

800 m 700 m200m +400m+200m

4x2004x200m4x200m200m +400m+200m

= 8 segundos

Page 3: Zonas y Métodos de Entrenamiento Cardiorrespiratorio

http://digitum.um.es

ZONAS Y MÉTODOS DE ENTRENAMIENTO DE LA RESISTENCIA CARDIORESPIRATORIA

Método* Abrev. ZonaEtto.

[Lact-]mmol·L-1

ContinuoExtensivo CE R0 R1 70 - 65 1-2 varias

horas - 30 min variashoras - 30 min

ContinuoIntensivo CI R1 R2 65 - 80 65 - 80 65 - 80 70 - 80 70 - 80 1-2 90 min - 30 min 90 min - 30 min

R1 R2 75 - 90 75 - 90 75 - 90 80 - 95 85 - 100

R0 R1 60 - 75 60 - 75 60 - 75 65 - 80 60 - 85

R2 R3 85 - 95 85 - 95 85 - 95 90 - 95 100 - 110

R0 R1 60 - 75 60 - 75 60 - 75 65 - 80 60 - 85

Interv. ExtensivoLargo IEL R2 R3 85 - 95 85 - 95 85 - 95 90 - 95 90 - 105 3-5 70 min - 45 min 15 min - 2 min 6 - 10 2 min - 5 min

DENSIDAD

T' TotalSesión Nº SeriesNº Rep. T' RecupSeriesT' RecupRepetT' Rep

VOLUMEN

60 min

> 3 min

-

-

CV1

%VAM %VO2max %FCreserva %FCmax

ContinuoVariable 1

ContinuoVariable 2

%UmAnae

INTENSIDAD

Conti

nuos

- -

-

- -

-

-

Frac

ciona

dos

2-4

4-6CV2

-

< 65 < 65 < 70

- - -20 min

-

-

-

-

30 min

< 65

- -

-

-

40 minentre 5 y 3 min

-> 5 min

< 3 min

-

55

60

65

70

75

80

85

90

95

100

105

110

115

120

125

130

135

140

145

150

155

160

0 5 10 15 20 25 30 35 40 45 50 55 60 65 70 75 80 85 90 95

%VO2max%FCreserva%VAM

Minutos

CE - 1x90min R1 - 65%VO2MAX CI - 1x75min R1 - 75%VO2MAX CV1 - 6x5min R2/3min R1 CV2 - 4x4min R3/3min R1

Pallarés JG, Morán-Navarro R, Pérez C (2011)

55

60

65

70

75

80

85

90

95

100

105

110

115

120

125

130

135

140

145

150

155

160

0 5 10 15 20 25 30 35 40 45 50 55 60 65 70 75 80 85 90 95 100

%VO2max%FCreserva%VAM

Minutos

IEL - 6x6min R3/3min RA IEM 12x3min R3/ 2min RA

Pallarés JG, Morán-Navarro R, Pérez C (2011)

55

60

65

70

75

80

85

90

95

100

105

110

115

120

125

130

135

140

145

150

155

160

0 5 10 15 20 25 30 35 40 45 50 55 60 65 70 75 80 85 90 95 100

%VO2max%FCreserva%VAM

Minutos

IIC 3x(3x1min R3+/1min RA)10min RA IIMC 4X(8seg R6/2min RA)/8min RA

Pallarés JG, Morán-Navarro R, Pérez C (2011)

55

60

65

70

75

80

85

90

95

100

105

110

115

120

125

130

135

140

145

150

155

160

0 5 10 15 20 25 30 35 40 45 50 55 60 65 70 75 80 85 90 95 100

%VO2max%FCreserva%VAM

Minutos

RL 6x3min R4/10min R0 RA y RP RM 6x2min R5/10min R0 RA y RP RC 6x30seg R6/8min R0 RA y RP

Pallarés JG, Morán-Navarro R, Pérez C (2011)

55

60

65

70

75

80

85

90

95

100

105

110

115

120

125

130

135

140

145

150

155

160

%VO2max%FCreserva%VAM

Minutos

CYC 800m lisos 1x800/40min RA y RP + 1x700/40min RA y RP SR 800m lisos 3x(4x200/15seg RA)/40min RA y RP SS 800m lisos 2x(200/15seg RA + 400/15seg RA + 200)/40min RA y RP

Pallarés JG, Morán-Navarro R, Pérez C (2011)

800 m 700 m200m +400m+200m

4x2004x200m4x200m200m +400m+200m

= 8 segundos

Interv. ExtensivoLargo IEL R2 R3 85 - 95 85 - 95 85 - 95 90 - 95 90 - 105 3-5 70 min - 45 min 15 min - 2 min 6 - 10 2 min - 5 min

Interv. ExtensivoMedio IEM R3 R3+

R4 90 - 105 90 - 105 90 - 105 95 - 100 6-8 45 min - 35 min 3 min - 1 min 12 - 15 1 min - 3 min

Iinterv. IntensivoCorto IIC R3+ R4 100 - 115 100 - 115 8-14 30 min - 25 min 1 min - 20 s 3 - 4 3 - 4 30 s - 2 min 10 min - 12 min

Interv. IntensivoMuy Corto IIMC R6 60 min - 50 min 15 s - 8 s 3 - 4 6 - 8 2 min - 3 min 5 min - 10 min

Repet. Largas RL R4 105 - 120 8-14. 70 min - 40 min 3 min - 2 min 3 - 6 10 min - 12 min

Repet. Medias RM R5 120 - 140 15-20. 70 min - 40 min 90 s - 45 s 3 - 6 10 min - 12 min

Repet Cortas RC R5 R6 140 - 160 10-15. 70 min - 40 min 30 s - 20 s 6 - 10 8 min - 10 min

Competición yControl CyC Especif.

Prueba 70 min - 40 min 1 - 3 10 min - 20 min

Series Rotas SR Especif.Prueba 1 - 3 10 min - 2 min

1 - 3 10 min - 20 min

-

--

Pallarés JG, Morán-Navarro R, Pérez C (2011)

-

-

Proporcional alnúmero de tramos

-Variable segúndistribución esfuerzo

Variable según T'de la Prueba

Espe

cif. P

rueb

a olig

eram

ente

meno

r

Igual que en CompeticiónEspecif.PruebaSS

Misma que en Competición o ligeramente superior o inferior

-

-

Valor

ación

oPu

esta

a Pun

to

T'Comp o±20%T'Comp

Frac

ciona

dos

- - - -

- -

-

-

SeriesSimuladoras

-

-

- - - -

- -

- -

-

-

-

Velocidad Máxima> 160

-

-

-

55

60

65

70

75

80

85

90

95

100

105

110

115

120

125

130

135

140

145

150

155

160

0 5 10 15 20 25 30 35 40 45 50 55 60 65 70 75 80 85 90 95

%VO2max%FCreserva%VAM

Minutos

CE - 1x90min R1 - 65%VO2MAX CI - 1x75min R1 - 75%VO2MAX CV1 - 6x5min R2/3min R1 CV2 - 4x4min R3/3min R1

Pallarés JG, Morán-Navarro R, Pérez C (2011)

55

60

65

70

75

80

85

90

95

100

105

110

115

120

125

130

135

140

145

150

155

160

0 5 10 15 20 25 30 35 40 45 50 55 60 65 70 75 80 85 90 95 100

%VO2max%FCreserva%VAM

Minutos

IEL - 6x6min R3/3min RA IEM 12x3min R3/ 2min RA

Pallarés JG, Morán-Navarro R, Pérez C (2011)

55

60

65

70

75

80

85

90

95

100

105

110

115

120

125

130

135

140

145

150

155

160

0 5 10 15 20 25 30 35 40 45 50 55 60 65 70 75 80 85 90 95 100

%VO2max%FCreserva%VAM

Minutos

IIC 3x(3x1min R3+/1min RA)10min RA IIMC 4X(8seg R6/2min RA)/8min RA

Pallarés JG, Morán-Navarro R, Pérez C (2011)

55

60

65

70

75

80

85

90

95

100

105

110

115

120

125

130

135

140

145

150

155

160

0 5 10 15 20 25 30 35 40 45 50 55 60 65 70 75 80 85 90 95 100

%VO2max%FCreserva%VAM

Minutos

RL 6x3min R4/10min R0 RA y RP RM 6x2min R5/10min R0 RA y RP RC 6x30seg R6/8min R0 RA y RP

Pallarés JG, Morán-Navarro R, Pérez C (2011)

55

60

65

70

75

80

85

90

95

100

105

110

115

120

125

130

135

140

145

150

155

160

%VO2max%FCreserva%VAM

Minutos

CYC 800m lisos 1x800/40min RA y RP + 1x700/40min RA y RP SR 800m lisos 3x(4x200/15seg RA)/40min RA y RP SS 800m lisos 2x(200/15seg RA + 400/15seg RA + 200)/40min RA y RP

Pallarés JG, Morán-Navarro R, Pérez C (2011)

800 m 700 m200m +400m+200m

4x2004x200m4x200m200m +400m+200m

= 8 segundos

Page 4: Zonas y Métodos de Entrenamiento Cardiorrespiratorio

http://digitum.um.es

ZONAS Y MÉTODOS DE ENTRENAMIENTO DE LA RESISTENCIA CARDIORESPIRATORIA

Métodos Contínuos

120

125

130

135

140

145

150

155

160

%VO2max%FCreserva%VAM CE - 1x90min R1 - 65%VO2MAX CI - 1x75min R1 - 75%VO2MAX CV1 - 6x5min R2/3min R1 CV2 - 4x4min R3/3min R1

55

60

65

70

75

80

85

90

95

100

105

110

115

120

125

130

135

140

145

150

155

160

0 5 10 15 20 25 30 35 40 45 50 55 60 65 70 75 80 85 90 95 100

%VO2max%FCreserva%VAM

Minutos

IEL - 6x6min R3/3min RA IEM 12x3min R3/ 2min RA

Pallarés JG, Morán-Navarro R, Pérez C (2011)

55

60

65

70

75

80

85

90

95

100

105

110

115

120

125

130

135

140

145

150

155

160

0 5 10 15 20 25 30 35 40 45 50 55 60 65 70 75 80 85 90 95 100

%VO2max%FCreserva%VAM

Minutos

IIC 3x(3x1min R3+/1min RA)10min RA IIMC 4X(8seg R6/2min RA)/8min RA

Pallarés JG, Morán-Navarro R, Pérez C (2011)

55

60

65

70

75

80

85

90

95

100

105

110

115

120

125

130

135

140

145

150

155

160

0 5 10 15 20 25 30 35 40 45 50 55 60 65 70 75 80 85 90 95 100

%VO2max%FCreserva%VAM

Minutos

RL 6x3min R4/10min R0 RA y RP RM 6x2min R5/10min R0 RA y RP RC 6x30seg R6/8min R0 RA y RP

Pallarés JG, Morán-Navarro R, Pérez C (2011)

55

60

65

70

75

80

85

90

95

100

105

110

115

120

125

130

135

140

145

150

155

160

%VO2max%FCreserva%VAM

Minutos

CYC 800m lisos 1x800/40min RA y RP + 1x700/40min RA y RP SR 800m lisos 3x(4x200/15seg RA)/40min RA y RP SS 800m lisos 2x(200/15seg RA + 400/15seg RA + 200)/40min RA y RP

Pallarés JG, Morán-Navarro R, Pérez C (2011)

800 m 700 m200m +400m+200m

4x2004x200m4x200m200m +400m+200m

= 8 segundos

55

60

65

70

75

80

85

90

95

100

105

110

115

0 5 10 15 20 25 30 35 40 45 50 55 60 65 70 75 80 85 90 95

Minutos Pallarés JG, Morán-Navarro R, Pérez C (2011)

55

60

65

70

75

80

85

90

95

100

105

110

115

120

125

130

135

140

145

150

155

160

0 5 10 15 20 25 30 35 40 45 50 55 60 65 70 75 80 85 90 95 100

%VO2max%FCreserva%VAM

Minutos

IEL - 6x6min R3/3min RA IEM 12x3min R3/ 2min RA

Pallarés JG, Morán-Navarro R, Pérez C (2011)

55

60

65

70

75

80

85

90

95

100

105

110

115

120

125

130

135

140

145

150

155

160

0 5 10 15 20 25 30 35 40 45 50 55 60 65 70 75 80 85 90 95 100

%VO2max%FCreserva%VAM

Minutos

IIC 3x(3x1min R3+/1min RA)10min RA IIMC 4X(8seg R6/2min RA)/8min RA

Pallarés JG, Morán-Navarro R, Pérez C (2011)

55

60

65

70

75

80

85

90

95

100

105

110

115

120

125

130

135

140

145

150

155

160

0 5 10 15 20 25 30 35 40 45 50 55 60 65 70 75 80 85 90 95 100

%VO2max%FCreserva%VAM

Minutos

RL 6x3min R4/10min R0 RA y RP RM 6x2min R5/10min R0 RA y RP RC 6x30seg R6/8min R0 RA y RP

Pallarés JG, Morán-Navarro R, Pérez C (2011)

55

60

65

70

75

80

85

90

95

100

105

110

115

120

125

130

135

140

145

150

155

160

%VO2max%FCreserva%VAM

Minutos

CYC 800m lisos 1x800/40min RA y RP + 1x700/40min RA y RP SR 800m lisos 3x(4x200/15seg RA)/40min RA y RP SS 800m lisos 2x(200/15seg RA + 400/15seg RA + 200)/40min RA y RP

Pallarés JG, Morán-Navarro R, Pérez C (2011)

800 m 700 m200m +400m+200m

4x2004x200m4x200m200m +400m+200m

= 8 segundos

Page 5: Zonas y Métodos de Entrenamiento Cardiorrespiratorio

http://digitum.um.es

ZONAS Y MÉTODOS DE ENTRENAMIENTO DE LA RESISTENCIA CARDIORESPIRATORIA

Métodos Fraccionados Interválicos

55

60

65

70

75

80

85

90

95

100

105

110

115

120

125

130

135

140

145

150

155

160

0 5 10 15 20 25 30 35 40 45 50 55 60 65 70 75 80 85 90 95

%VO2max%FCreserva%VAM

Minutos

CE - 1x90min R1 - 65%VO2MAX CI - 1x75min R1 - 75%VO2MAX CV1 - 6x5min R2/3min R1 CV2 - 4x4min R3/3min R1

Pallarés JG, Morán-Navarro R, Pérez C (2011)

120

125

130

135

140

145

150

155

160

%VO2max%FCreserva%VAM IEL - 6x6min R3/3min RA IEM 12x3min R3/ 2min RA

55

60

65

70

75

80

85

90

95

100

105

110

115

120

125

130

135

140

145

150

155

160

0 5 10 15 20 25 30 35 40 45 50 55 60 65 70 75 80 85 90 95 100

%VO2max%FCreserva%VAM

Minutos

IIC 3x(3x1min R3+/1min RA)10min RA IIMC 4X(8seg R6/2min RA)/8min RA

Pallarés JG, Morán-Navarro R, Pérez C (2011)

55

60

65

70

75

80

85

90

95

100

105

110

115

120

125

130

135

140

145

150

155

160

0 5 10 15 20 25 30 35 40 45 50 55 60 65 70 75 80 85 90 95 100

%VO2max%FCreserva%VAM

Minutos

RL 6x3min R4/10min R0 RA y RP RM 6x2min R5/10min R0 RA y RP RC 6x30seg R6/8min R0 RA y RP

Pallarés JG, Morán-Navarro R, Pérez C (2011)

55

60

65

70

75

80

85

90

95

100

105

110

115

120

125

130

135

140

145

150

155

160

%VO2max%FCreserva%VAM

Minutos

CYC 800m lisos 1x800/40min RA y RP + 1x700/40min RA y RP SR 800m lisos 3x(4x200/15seg RA)/40min RA y RP SS 800m lisos 2x(200/15seg RA + 400/15seg RA + 200)/40min RA y RP

Pallarés JG, Morán-Navarro R, Pérez C (2011)

800 m 700 m200m +400m+200m

4x2004x200m4x200m200m +400m+200m

= 8 segundos

55

60

65

70

75

80

85

90

95

100

105

110

115

120

125

130

135

140

145

150

155

160

0 5 10 15 20 25 30 35 40 45 50 55 60 65 70 75 80 85 90 95

%VO2max%FCreserva%VAM

Minutos

CE - 1x90min R1 - 65%VO2MAX CI - 1x75min R1 - 75%VO2MAX CV1 - 6x5min R2/3min R1 CV2 - 4x4min R3/3min R1

Pallarés JG, Morán-Navarro R, Pérez C (2011)

55

60

65

70

75

80

85

90

95

100

105

110

115

0 5 10 15 20 25 30 35 40 45 50 55 60 65 70 75 80 85 90 95 100

Minutos Pallarés JG, Morán-Navarro R, Pérez C (2011)

55

60

65

70

75

80

85

90

95

100

105

110

115

120

125

130

135

140

145

150

155

160

0 5 10 15 20 25 30 35 40 45 50 55 60 65 70 75 80 85 90 95 100

%VO2max%FCreserva%VAM

Minutos

IIC 3x(3x1min R3+/1min RA)10min RA IIMC 4X(8seg R6/2min RA)/8min RA

Pallarés JG, Morán-Navarro R, Pérez C (2011)

55

60

65

70

75

80

85

90

95

100

105

110

115

120

125

130

135

140

145

150

155

160

0 5 10 15 20 25 30 35 40 45 50 55 60 65 70 75 80 85 90 95 100

%VO2max%FCreserva%VAM

Minutos

RL 6x3min R4/10min R0 RA y RP RM 6x2min R5/10min R0 RA y RP RC 6x30seg R6/8min R0 RA y RP

Pallarés JG, Morán-Navarro R, Pérez C (2011)

55

60

65

70

75

80

85

90

95

100

105

110

115

120

125

130

135

140

145

150

155

160

%VO2max%FCreserva%VAM

Minutos

CYC 800m lisos 1x800/40min RA y RP + 1x700/40min RA y RP SR 800m lisos 3x(4x200/15seg RA)/40min RA y RP SS 800m lisos 2x(200/15seg RA + 400/15seg RA + 200)/40min RA y RP

Pallarés JG, Morán-Navarro R, Pérez C (2011)

800 m 700 m200m +400m+200m

4x2004x200m4x200m200m +400m+200m

= 8 segundos

Page 6: Zonas y Métodos de Entrenamiento Cardiorrespiratorio

http://digitum.um.es

ZONAS Y MÉTODOS DE ENTRENAMIENTO DE LA RESISTENCIA CARDIORESPIRATORIA

Métodos Fraccionados Interválicos

55

60

65

70

75

80

85

90

95

100

105

110

115

120

125

130

135

140

145

150

155

160

0 5 10 15 20 25 30 35 40 45 50 55 60 65 70 75 80 85 90 95

%VO2max%FCreserva%VAM

Minutos

CE - 1x90min R1 - 65%VO2MAX CI - 1x75min R1 - 75%VO2MAX CV1 - 6x5min R2/3min R1 CV2 - 4x4min R3/3min R1

Pallarés JG, Morán-Navarro R, Pérez C (2011)

55

60

65

70

75

80

85

90

95

100

105

110

115

120

125

130

135

140

145

150

155

160

0 5 10 15 20 25 30 35 40 45 50 55 60 65 70 75 80 85 90 95 100

%VO2max%FCreserva%VAM

Minutos

IEL - 6x6min R3/3min RA IEM 12x3min R3/ 2min RA

Pallarés JG, Morán-Navarro R, Pérez C (2011)

120

125

130

135

140

145

150

155

160

%VO2max%FCreserva%VAM IIC 3x(3x1min R3+/1min RA)10min RA IIMC 4X(8seg R6/2min RA)/8min RA

55

60

65

70

75

80

85

90

95

100

105

110

115

120

125

130

135

140

145

150

155

160

0 5 10 15 20 25 30 35 40 45 50 55 60 65 70 75 80 85 90 95 100

%VO2max%FCreserva%VAM

Minutos

RL 6x3min R4/10min R0 RA y RP RM 6x2min R5/10min R0 RA y RP RC 6x30seg R6/8min R0 RA y RP

Pallarés JG, Morán-Navarro R, Pérez C (2011)

55

60

65

70

75

80

85

90

95

100

105

110

115

120

125

130

135

140

145

150

155

160

%VO2max%FCreserva%VAM

Minutos

CYC 800m lisos 1x800/40min RA y RP + 1x700/40min RA y RP SR 800m lisos 3x(4x200/15seg RA)/40min RA y RP SS 800m lisos 2x(200/15seg RA + 400/15seg RA + 200)/40min RA y RP

Pallarés JG, Morán-Navarro R, Pérez C (2011)

800 m 700 m200m +400m+200m

4x2004x200m4x200m200m +400m+200m

= 8 segundos

55

60

65

70

75

80

85

90

95

100

105

110

115

120

125

130

135

140

145

150

155

160

0 5 10 15 20 25 30 35 40 45 50 55 60 65 70 75 80 85 90 95

%VO2max%FCreserva%VAM

Minutos

CE - 1x90min R1 - 65%VO2MAX CI - 1x75min R1 - 75%VO2MAX CV1 - 6x5min R2/3min R1 CV2 - 4x4min R3/3min R1

Pallarés JG, Morán-Navarro R, Pérez C (2011)

55

60

65

70

75

80

85

90

95

100

105

110

115

120

125

130

135

140

145

150

155

160

0 5 10 15 20 25 30 35 40 45 50 55 60 65 70 75 80 85 90 95 100

%VO2max%FCreserva%VAM

Minutos

IEL - 6x6min R3/3min RA IEM 12x3min R3/ 2min RA

Pallarés JG, Morán-Navarro R, Pérez C (2011)

55

60

65

70

75

80

85

90

95

100

105

110

115

0 5 10 15 20 25 30 35 40 45 50 55 60 65 70 75 80 85 90 95 100

Minutos Pallarés JG, Morán-Navarro R, Pérez C (2011)

55

60

65

70

75

80

85

90

95

100

105

110

115

120

125

130

135

140

145

150

155

160

0 5 10 15 20 25 30 35 40 45 50 55 60 65 70 75 80 85 90 95 100

%VO2max%FCreserva%VAM

Minutos

RL 6x3min R4/10min R0 RA y RP RM 6x2min R5/10min R0 RA y RP RC 6x30seg R6/8min R0 RA y RP

Pallarés JG, Morán-Navarro R, Pérez C (2011)

55

60

65

70

75

80

85

90

95

100

105

110

115

120

125

130

135

140

145

150

155

160

%VO2max%FCreserva%VAM

Minutos

CYC 800m lisos 1x800/40min RA y RP + 1x700/40min RA y RP SR 800m lisos 3x(4x200/15seg RA)/40min RA y RP SS 800m lisos 2x(200/15seg RA + 400/15seg RA + 200)/40min RA y RP

Pallarés JG, Morán-Navarro R, Pérez C (2011)

800 m 700 m200m +400m+200m

4x2004x200m4x200m200m +400m+200m

Page 7: Zonas y Métodos de Entrenamiento Cardiorrespiratorio

http://digitum.um.es

ZONAS Y MÉTODOS DE ENTRENAMIENTO DE LA RESISTENCIA CARDIORESPIRATORIA

Métodos Fraccionados de Repeticiones

55

60

65

70

75

80

85

90

95

100

105

110

115

120

125

130

135

140

145

150

155

160

0 5 10 15 20 25 30 35 40 45 50 55 60 65 70 75 80 85 90 95

%VO2max%FCreserva%VAM

Minutos

CE - 1x90min R1 - 65%VO2MAX CI - 1x75min R1 - 75%VO2MAX CV1 - 6x5min R2/3min R1 CV2 - 4x4min R3/3min R1

Pallarés JG, Morán-Navarro R, Pérez C (2011)

55

60

65

70

75

80

85

90

95

100

105

110

115

120

125

130

135

140

145

150

155

160

0 5 10 15 20 25 30 35 40 45 50 55 60 65 70 75 80 85 90 95 100

%VO2max%FCreserva%VAM

Minutos

IEL - 6x6min R3/3min RA IEM 12x3min R3/ 2min RA

Pallarés JG, Morán-Navarro R, Pérez C (2011)

55

60

65

70

75

80

85

90

95

100

105

110

115

120

125

130

135

140

145

150

155

160

0 5 10 15 20 25 30 35 40 45 50 55 60 65 70 75 80 85 90 95 100

%VO2max%FCreserva%VAM

Minutos

IIC 3x(3x1min R3+/1min RA)10min RA IIMC 4X(8seg R6/2min RA)/8min RA

Pallarés JG, Morán-Navarro R, Pérez C (2011)

120

125

130

135

140

145

150

155

160

%VO2max%FCreserva%VAM RL 6x3min R4/10min R0 RA y RP RM 6x2min R5/10min R0 RA y RP RC 6x30seg R6/8min R0 RA y RP

55

60

65

70

75

80

85

90

95

100

105

110

115

120

125

130

135

140

145

150

155

160

%VO2max%FCreserva%VAM

Minutos

CYC 800m lisos 1x800/40min RA y RP + 1x700/40min RA y RP SR 800m lisos 3x(4x200/15seg RA)/40min RA y RP SS 800m lisos 2x(200/15seg RA + 400/15seg RA + 200)/40min RA y RP

Pallarés JG, Morán-Navarro R, Pérez C (2011)

800 m 700 m200m +400m+200m

4x2004x200m4x200m200m +400m+200m

= 8 segundos

55

60

65

70

75

80

85

90

95

100

105

110

115

120

125

130

135

140

145

150

155

160

0 5 10 15 20 25 30 35 40 45 50 55 60 65 70 75 80 85 90 95

%VO2max%FCreserva%VAM

Minutos

CE - 1x90min R1 - 65%VO2MAX CI - 1x75min R1 - 75%VO2MAX CV1 - 6x5min R2/3min R1 CV2 - 4x4min R3/3min R1

Pallarés JG, Morán-Navarro R, Pérez C (2011)

55

60

65

70

75

80

85

90

95

100

105

110

115

120

125

130

135

140

145

150

155

160

0 5 10 15 20 25 30 35 40 45 50 55 60 65 70 75 80 85 90 95 100

%VO2max%FCreserva%VAM

Minutos

IEL - 6x6min R3/3min RA IEM 12x3min R3/ 2min RA

Pallarés JG, Morán-Navarro R, Pérez C (2011)

55

60

65

70

75

80

85

90

95

100

105

110

115

120

125

130

135

140

145

150

155

160

0 5 10 15 20 25 30 35 40 45 50 55 60 65 70 75 80 85 90 95 100

%VO2max%FCreserva%VAM

Minutos

IIC 3x(3x1min R3+/1min RA)10min RA IIMC 4X(8seg R6/2min RA)/8min RA

Pallarés JG, Morán-Navarro R, Pérez C (2011)

55

60

65

70

75

80

85

90

95

100

105

110

115

0 5 10 15 20 25 30 35 40 45 50 55 60 65 70 75 80 85 90 95 100

Minutos Pallarés JG, Morán-Navarro R, Pérez C (2011)

55

60

65

70

75

80

85

90

95

100

105

110

115

120

125

130

135

140

145

150

155

160

%VO2max%FCreserva%VAM

Minutos

CYC 800m lisos 1x800/40min RA y RP + 1x700/40min RA y RP SR 800m lisos 3x(4x200/15seg RA)/40min RA y RP SS 800m lisos 2x(200/15seg RA + 400/15seg RA + 200)/40min RA y RP

Pallarés JG, Morán-Navarro R, Pérez C (2011)

800 m 700 m200m +400m+200m

4x2004x200m4x200m200m +400m+200m

= 8 segundos

Page 8: Zonas y Métodos de Entrenamiento Cardiorrespiratorio

http://digitum.um.es

ZONAS Y MÉTODOS DE ENTRENAMIENTO DE LA RESISTENCIA CARDIORESPIRATORIA

Métodos de Valoración o Puesta a Punto

55

60

65

70

75

80

85

90

95

100

105

110

115

120

125

130

135

140

145

150

155

160

0 5 10 15 20 25 30 35 40 45 50 55 60 65 70 75 80 85 90 95

%VO2max%FCreserva%VAM

Minutos

CE - 1x90min R1 - 65%VO2MAX CI - 1x75min R1 - 75%VO2MAX CV1 - 6x5min R2/3min R1 CV2 - 4x4min R3/3min R1

Pallarés JG, Morán-Navarro R, Pérez C (2011)

55

60

65

70

75

80

85

90

95

100

105

110

115

120

125

130

135

140

145

150

155

160

0 5 10 15 20 25 30 35 40 45 50 55 60 65 70 75 80 85 90 95 100

%VO2max%FCreserva%VAM

Minutos

IEL - 6x6min R3/3min RA IEM 12x3min R3/ 2min RA

Pallarés JG, Morán-Navarro R, Pérez C (2011)

55

60

65

70

75

80

85

90

95

100

105

110

115

120

125

130

135

140

145

150

155

160

0 5 10 15 20 25 30 35 40 45 50 55 60 65 70 75 80 85 90 95 100

%VO2max%FCreserva%VAM

Minutos

IIC 3x(3x1min R3+/1min RA)10min RA IIMC 4X(8seg R6/2min RA)/8min RA

Pallarés JG, Morán-Navarro R, Pérez C (2011)

55

60

65

70

75

80

85

90

95

100

105

110

115

120

125

130

135

140

145

150

155

160

0 5 10 15 20 25 30 35 40 45 50 55 60 65 70 75 80 85 90 95 100

%VO2max%FCreserva%VAM

Minutos

RL 6x3min R4/10min R0 RA y RP RM 6x2min R5/10min R0 RA y RP RC 6x30seg R6/8min R0 RA y RP

Pallarés JG, Morán-Navarro R, Pérez C (2011)

120

125

130

135

140

145

150

155

160

%VO2max%FCreserva%VAM CYC 800m lisos 1x800/40min RA y RP + 1x700/40min RA y RP SR 800m lisos 3x(4x200/15seg RA)/40min RA y RP SS 800m lisos 2x(200/15seg RA + 400/15seg RA + 200)/40min RA y RP

800 m 700 m200m +400m+200m

4x2004x200m4x200m200m +400m+200m

= 8 segundos

55

60

65

70

75

80

85

90

95

100

105

110

115

120

125

130

135

140

145

150

155

160

0 5 10 15 20 25 30 35 40 45 50 55 60 65 70 75 80 85 90 95

%VO2max%FCreserva%VAM

Minutos

CE - 1x90min R1 - 65%VO2MAX CI - 1x75min R1 - 75%VO2MAX CV1 - 6x5min R2/3min R1 CV2 - 4x4min R3/3min R1

Pallarés JG, Morán-Navarro R, Pérez C (2011)

55

60

65

70

75

80

85

90

95

100

105

110

115

120

125

130

135

140

145

150

155

160

0 5 10 15 20 25 30 35 40 45 50 55 60 65 70 75 80 85 90 95 100

%VO2max%FCreserva%VAM

Minutos

IEL - 6x6min R3/3min RA IEM 12x3min R3/ 2min RA

Pallarés JG, Morán-Navarro R, Pérez C (2011)

55

60

65

70

75

80

85

90

95

100

105

110

115

120

125

130

135

140

145

150

155

160

0 5 10 15 20 25 30 35 40 45 50 55 60 65 70 75 80 85 90 95 100

%VO2max%FCreserva%VAM

Minutos

IIC 3x(3x1min R3+/1min RA)10min RA IIMC 4X(8seg R6/2min RA)/8min RA

Pallarés JG, Morán-Navarro R, Pérez C (2011)

55

60

65

70

75

80

85

90

95

100

105

110

115

120

125

130

135

140

145

150

155

160

0 5 10 15 20 25 30 35 40 45 50 55 60 65 70 75 80 85 90 95 100

%VO2max%FCreserva%VAM

Minutos

RL 6x3min R4/10min R0 RA y RP RM 6x2min R5/10min R0 RA y RP RC 6x30seg R6/8min R0 RA y RP

Pallarés JG, Morán-Navarro R, Pérez C (2011)

55

60

65

70

75

80

85

90

95

100

105

110

115

MinutosPallarés JG, Morán-Navarro R, Pérez C (2011)

= 8 segundos

Page 9: Zonas y Métodos de Entrenamiento Cardiorrespiratorio

www.tforcesystem.com www.CienciayDeporte.es

*Calcificación y terminología de los Métodos de Entrenamiento de la Resistenciamodificada de:Navarro F. La resistencia. Madrid: Gymnos, 1998.

BIBLIOGRAFÍA DE REFERENCIA

• Billat V, Hamard L, Koralsztein JP, Morton RH. Differential modeling of anaerobic and aerobicmetabolism in the 800-m and 1,500-m run. J Appl Physiol. 2009 Aug;107(2):478-87.

• Billat LV, Koralsztein JP. Significance of the velocity at VO2max and time to exhaustion at thisvelocity. Sports Med. 1996 Aug;22(2):90-108.

• Fernandes RJ, Billat VL, Cruz AC, Colaço PJ, Cardoso CS, Vilas-Boas JP. Does net energycost of swimming affect time to exhaustion at the individual's maximal oxygen consumptionvelocity? J Sports Med Phys Fitness. 2006 Sep;46(3):373-80.

• Fernandes RJ, Cardoso CS, Soares SM, Ascensão A, Colaço PJ, Vilas-Boas JP.Time limit andVO2 slow component at intensities corresponding to VO2max in swimmers. Int J Sports Med.2003 Nov;24(8):576-81.

• Fernandes RJ, Keskinen KL, Colaço P, Querido AJ, Machado LJ, Morais PA, Novais DQ,Marinho DA, Vilas Boas JP.Time limit at VO2max velocity in elite crawl swimmers. Int J SportsMed. 2008 Feb;29(2):145-50

• García-Pallarés J, García-Fernández M, Sánchez-Medina L, Izquierdo M. Performancechanges in world-class kayakers following two different training periodization models. Eur J ApplPhysiol. 2010 Sep;110(1):99-107.

• García-Pallarés J, Sánchez-Medina L, Carrasco L, Díaz A, Izquierdo M.Endurance andneuromuscular changes in world-class level kayakers during a periodized training cycle. Eur JAppl Physiol. 2009 Jul;106(4):629-38.

www.tforcesystem.com www.CienciayDeporte.es

*Calcificación y terminología de los Métodos de Entrenamiento de la Resistenciamodificada de:Navarro F. La resistencia. Madrid: Gymnos, 1998.

BIBLIOGRAFÍA DE REFERENCIA

• Billat V, Hamard L, Koralsztein JP, Morton RH. Differential modeling of anaerobic and aerobicmetabolism in the 800-m and 1,500-m run. J Appl Physiol. 2009 Aug;107(2):478-87.

• Billat LV, Koralsztein JP. Significance of the velocity at VO2max and time to exhaustion at thisvelocity. Sports Med. 1996 Aug;22(2):90-108.

• Fernandes RJ, Billat VL, Cruz AC, Colaço PJ, Cardoso CS, Vilas-Boas JP. Does net energycost of swimming affect time to exhaustion at the individual's maximal oxygen consumptionvelocity? J Sports Med Phys Fitness. 2006 Sep;46(3):373-80.

• Fernandes RJ, Cardoso CS, Soares SM, Ascensão A, Colaço PJ, Vilas-Boas JP.Time limit andVO2 slow component at intensities corresponding to VO2max in swimmers. Int J Sports Med.2003 Nov;24(8):576-81.

• Fernandes RJ, Keskinen KL, Colaço P, Querido AJ, Machado LJ, Morais PA, Novais DQ,Marinho DA, Vilas Boas JP.Time limit at VO2max velocity in elite crawl swimmers. Int J SportsMed. 2008 Feb;29(2):145-50

• García-Pallarés J, García-Fernández M, Sánchez-Medina L, Izquierdo M. Performancechanges in world-class kayakers following two different training periodization models. Eur J ApplPhysiol. 2010 Sep;110(1):99-107.

• García-Pallarés J, Sánchez-Medina L, Carrasco L, Díaz A, Izquierdo M.Endurance andneuromuscular changes in world-class level kayakers during a periodized training cycle. Eur JAppl Physiol. 2009 Jul;106(4):629-38.

www.tforcesystem.com www.CienciayDeporte.es

*Calcificación y terminología de los Métodos de Entrenamiento de la Resistenciamodificada de:Navarro F. La resistencia. Madrid: Gymnos, 1998.

BIBLIOGRAFÍA DE REFERENCIA

• Billat V, Hamard L, Koralsztein JP, Morton RH. Differential modeling of anaerobic and aerobicmetabolism in the 800-m and 1,500-m run. J Appl Physiol. 2009 Aug;107(2):478-87.

• Billat LV, Koralsztein JP. Significance of the velocity at VO2max and time to exhaustion at thisvelocity. Sports Med. 1996 Aug;22(2):90-108.

• Fernandes RJ, Billat VL, Cruz AC, Colaço PJ, Cardoso CS, Vilas-Boas JP. Does net energycost of swimming affect time to exhaustion at the individual's maximal oxygen consumptionvelocity? J Sports Med Phys Fitness. 2006 Sep;46(3):373-80.

• Fernandes RJ, Cardoso CS, Soares SM, Ascensão A, Colaço PJ, Vilas-Boas JP.Time limit andVO2 slow component at intensities corresponding to VO2max in swimmers. Int J Sports Med.2003 Nov;24(8):576-81.

• Fernandes RJ, Keskinen KL, Colaço P, Querido AJ, Machado LJ, Morais PA, Novais DQ,Marinho DA, Vilas Boas JP.Time limit at VO2max velocity in elite crawl swimmers. Int J SportsMed. 2008 Feb;29(2):145-50

• García-Pallarés J, García-Fernández M, Sánchez-Medina L, Izquierdo M. Performancechanges in world-class kayakers following two different training periodization models. Eur J ApplPhysiol. 2010 Sep;110(1):99-107.

• García-Pallarés J, Sánchez-Medina L, Carrasco L, Díaz A, Izquierdo M.Endurance andneuromuscular changes in world-class level kayakers during a periodized training cycle. Eur JAppl Physiol. 2009 Jul;106(4):629-38.