ZBUWW - diagnozarudy.com.pl/6n.pdf · Arkusz diagnozy przedszkolnej 9. Zestawienie wyników...
Transcript of ZBUWW - diagnozarudy.com.pl/6n.pdf · Arkusz diagnozy przedszkolnej 9. Zestawienie wyników...
Diagnoza wstępna dzieckarozpoczynającegonaukę w klasie 1.Materiały dla ucznia
dostępna w sklepie internetowym
1
Barbara Ochmańska
„Wiem wi ęcej. Diagnoza przedszkolna dziecka w ostatnim roku wychowania przedszkolnego.
Materiały dla nauczyciela”
Materiały dla nauczyciela
1. O diagnozie „Wiem więcej…” 2. Zadania nauczyciela związane z diagnozą przedszkolną 3. Czas przeprowadzania diagnozy 4. Sposób przeprowadzenia diagnozy przedszkolnej 5. Charakterystyka dziecka pięcioletniego i sześcioletniego 6. Charakterystyka dziecka kończącego przedszkole i rozpoczynającego naukę w szkole podstawowej 7. Punktacja zadań i interpretacja wyników diagnozy 8. Arkusz diagnozy przedszkolnej 9. Zestawienie wyników diagnozy grupy 10. Przekazywanie wyników obserwacji rodzicom/opiekunom 11. Kwestionariusz dla rodziców 12. Wykorzystanie wyników diagnozy przedszkolnej do planowania dalszego wspomagania i korygowania rozwoju dziecka
� Karta indywidualnych potrzeb dziecka � Plan działań wspierających � Indywidualny program edukacyjno-terapeutyczny � Kwestionariusz do rozpoznawania zdolności dziecka
13. Bibliografia 14. Notatki Materiały dla dziecka
1. Pomoce do przeprowadzenia diagnozy wraz załącznikami: � Próba 1 (jesień) � Próba 2 (wiosna)
2. Arkusz diagnozy przedszkolnej 3. Kwestionariusz dla rodziców
2
I. O diagnozie „Wiem więcej…”
Wiem więcej. Diagnoza przedszkolna dziecka w ostatnim roku wychowania
przedszkolnego to osobna broszura z materiałami dla dziecka. Przeznaczona jest przede wszystkim dla
dzieci, które –głównie w wyniku decyzji rodziców – ponownie uczęszczają do grupy sześciolatków
lub oddziału przedszkolnego. Diagnoza pozwoli nauczycielowi na pozyskanie szczegółowych
informacji na temat poziomu wiedzy i umiejętności dziecka w stosunku do wymagań aktualnej
podstawy programowej.
Publikacja zawiera dwa arkusze diagnostyczne (dwie próby, pomoce do przeprowadzenia
diagnozy) z zadaniami dla dzieci, wzbogaconymi przyjazną, czytelną grafiką wraz z potrzebnymi
załącznikami. Opracowane są one wokół tematyki jesiennej i wiosennej, aby dziecko mogło w sposób
całościowy, spiralnie, pracować na przygotowanymi zadaniami diagnostycznymi. Oba arkusze są
podobnie skonstruowane, dotyczą tych samych obszarów podstawy programowej oraz związanych z
nimi wiadomości i umiejętności dziecka, ujętymi w szczegółowy sposób w przygotowanych zadaniach
diagnozy. II próba zawiera zadania o większym stopniu trudności.
W broszurze zamieszczony jest Arkusz diagnozy przedszkolnej, słuŜący do
usystematyzowania wyników uzyskanych przez dziecko. Uwzględnia on diagnozowanie poziomu
umiejętności i wiedzy w następujących obszarach:
• umiejętności emocjonalne i społeczne
• wychowanie rodzinne, obywatelskie i patriotyczne
• czynności samoobsługowe, nawyki higieniczne i kulturalne
• wspomaganie rozwoju mowy
• wychowanie zdrowotne i kształtowanie sprawności fizycznej
• bezpieczeństwo własne oraz innych
• rozwój umysłowy poprzez zabawy konstrukcyjne
• wychowanie przez sztukę
• czynności intelektualne – poznawanie i rozumienie siebie oraz swojego otoczenia
• rozwój intelektualny wraz z edukacją matematyczną
• rozumienie istoty zjawisk atmosferycznych
• poszanowanie roślin i zwierząt
• gotowość do nauki czytania i pisania: percepcja wzrokowa, słuchowa i manualna
• myślenie twórcze.
Ostatnią częścią broszury jest Kwestionariusz dla rodziców. Uzyskane dzięki ankiecie
informacje pozwolą na określenie upodobań dziecka, jego roli w rodzinie, opinii rodziców/opiekunów
oraz oczekiwań w stosunku do nauczyciela. Ułatwi to budowanie dobrych relacji między
3
rodzicami/opiekunami a nauczycielem oraz stworzy odpowiednie warunki do wspólnego planowania
dalszego rozwoju dziecka.
II. Zadania nauczyciela związane z diagnozą przedszkolną
Dzieci rozwijają się w róŜnym tempie, dlatego ich rozwój nie zawsze przebiega w sposób
harmonijny. Przeprowadzenie zatem diagnozy swoich podopiecznych, rozpoznanie aktualnego,
indywidualnego poziomu wiedzy i umiejętności kaŜdego dziecka, to dla kaŜdego nauczyciela punkt
wyjścia do pracy w przedszkolu czy szkole.
Obowiązujące akty prawne – Ustawa o systemie oświaty i rozporządzenia Ministra
Edukacji Narodowej – nakładają na nauczyciela następujące obowiązki związane z diagnozą
przedszkolną:
• wybór programu wychowania przedszkolnego, modyfikowanie programu innych autorów lub
opracowanie własnego (ma on m.in. zawierać propozycję metody diagnozowania oraz uwzględniać
indywidualizację pracy z dziećmi, w zaleŜności od ich moŜliwości i potrzeb);
• prowadzenie obserwacji pedagogicznych mających na celu poznanie moŜliwości i potrzeb
rozwojowych dzieci, dokumentowanie tych obserwacji, przeprowadzenie analizy gotowości dziecka
do podjęcia nauki w szkole oraz opracowanie indywidualnego programu wspomagania i korygowania
rozwoju dziecka;
• zgromadzenie informacji, które mogą pomóc pracownikom poradni psychologiczno-pedagogicznej,
do której zostanie skierowane dziecko w razie potrzeby pogłębionej diagnozy związanej ze
specjalnymi potrzebami edukacyjnymi;
• przekazanie rodzicom informacji o gotowości dziecka do podęcia nauki w szkole podstawowej
według określonego wzoru;
• udzielanie dziecku pomocy psychologiczno-pedagogicznej, polegającej na rozpoznawaniu i
zaspokajaniu indywidualnych potrzeb rozwojowych i edukacyjnych ucznia (dziecka), a takŜe
rozpoznawaniu jego moŜliwości psychofizycznych.
Nauczyciel przedszkola podczas przeprowadzania diagnozy powinien być obiektywny, nie
kierować się własnymi przekonaniami i emocjami, unikać interpretowania i oceniania w trakcie
obserwacji. Jego powierzchowne i stronnicze spostrzeŜenia mogą zafałszować obraz wiedzy i
umiejętności dziecka, co spowoduje niedokładność i niekompletność diagnozy. Ma być uwaŜnym i
spostrzegawczym obserwatorem, rejestrować wszystkie istotne szczegóły dotyczące zachowania
dziecka, np. jego postawę ciała, mimikę, umiejętność radzenia sobie z zadaniami.
4
W codziennej pracy nauczyciel korzysta z techniki obserwacji. KaŜdą obserwację, czyli
zbieranie danych na bazie spostrzeŜeń, naleŜy prowadzić rzetelnie, w fotograficzny, bardziej lub mniej
usystematyzowany sposób.
III. Czas przeprowadzania diagnozy
Diagnoza składa się z dwóch prób:
• I – „Jesień”.
Jest to diagnoza wstępna i powinna być przeprowadzona w październiku, by dać dzieciom
szansę na zaadoptowanie się w warunkach przedszkolnych. Da ona rzeczywisty obraz
poziomu wiedzy i umiejętności dziecka. Traktując kaŜde dziecko w indywidualny sposób,
pozwoli zaplanować jego dalszy rozwój i zwróci uwagę na jego specjalne potrzeby
edukacyjne.
• II – „Wiosna”.
Diagnoza ta powinna być przeprowadzona w kwietniu. Da ona obraz poziomu gotowości
dziecka do rozpoczęcia nauki w szkole oraz pozwoli na ewaluację działań podjętych w celu
wyrównania specjalnych potrzeb edukacyjnych dziecka. Wtedy rodzice będą mogli spokojnie
podjąć decyzję o jego dalszej edukacji.
W styczniu, między pierwszą i drugą diagnozą, nauczyciel powinien dokonać weryfikacji działań
podjętych wobec poszczególnych dzieci, by dostosować je do aktualnych potrzeb.
IV. Sposób przeprowadzenia diagnozy przedszkolnej
Podczas przeprowadzania diagnozy przedszkolnej, nauczyciel powinien pamiętać, Ŝe:
• Badanie diagnostyczne powinno być rozłoŜone w czasie poprzez wyodrębnienie poszczególnych
zadań z całej diagnozy, tak aby dziecko nie odczuwało zmęczenia lub znuŜenia wykonywanymi
czynnościami.
• Zadania nie muszę być wykonywane według kolejności zaproponowanej w diagnozie. Nauczyciel
moŜe je sam dostosować, na przykład do tematyki danego dnia lub tygodnia zajęć w przedszkolu.
• Próby diagnostyczne zostały skonstruowane tak, aby moŜna je było przeprowadzać zarówno
indywidualnie z kaŜdym dzieckiem, jak i z całą grupą.
5
• NaleŜy zadbać o otoczenie dziecka w czasie wykonywania zadań, gwarantując mu odpowiednie
warunki przy wykonywaniu poszczególnych poleceń – spokój, cisza, Ŝyczliwa atmosfera, dobra
komunikacja dwustronna między nauczycielem i dzieckiem, poczucie bezpieczeństwa i
akceptacja.
• Praca nad przygotowanymi poleceniami ma być dla przedszkolaka przyjemnością, powinna
kojarzyć się z dobrą zabawą, a nie przykrą koniecznością lub pracą pod presją czasu.
• Osoba przeprowadzająca diagnozę stara się kierować do dziecka polecenia w sposób zrozumiały i
zwracać się do niego głosem o ciepłym zabarwieniu. Polecenia mają być jasne, wyraźne i krótkie.
Jeśli zajdzie taka konieczność, naleŜy je powtórzyć.
• NaleŜy wcześniej przygotować miejsce pracy dziecka i zadbać o materiały potrzebne do
wykonania poszczególnych zadań, tj. nagrania głosów zwierząt (kota, psa, koguta), nagrania
odgłosów padającego deszczu, pociągu, drzwi, lejącej się z kranu wody, samochodu, nagranie
Czterech pór roku – Jesień i Wiosna A. Vivaldiego, dwa utwory muzyczne (w tym hymn Polski)
oraz klocki, kredki, ołówek, klej, noŜyczki, czyste kartki papieru.
• Rozmowa z dzieckiem i obserwacja jego zachowania podczas wykonywania zadań są waŜnymi
elementami badania. PosłuŜą one nauczycielowi do określenia poziomu rozwoju mowy dziecka,
budowy wypowiedzi, zasobu słownictwa i wiedzy, umiejętności radzenia sobie z emocjami w
sytuacjach trudnych, pozwolą ocenić zdolność koncentracji, skupienie uwagi, tempo pracy,
rozumienie poleceń itp.
• Nauczyciel podczas przeprowadzania diagnozy przedszkolnej (próby I lub II) zapisuje, w sposób
systematyczny i rzetelny, wyniki badania diagnostycznego w Arkuszu diagnozy przedszkolnej.
Wszystkie prace wykonane przez dziecko poza „kartą” próby diagnostycznej, nauczyciel dołącza
do dokumentacji dziecka.
V. Charakterystyka dziecka pięcioletniego i sześcioletniego
W celu trafnego przeprowadzenia diagnozy, warto się zapoznać z charakterystyką rozwoju dziecka
pięcio- i sześcioletniego o prawidłowej normie rozwojowej dla tego wieku, przedstawioną w pracach
M. śebrowskiej1 i B. Janiszewskiej2. PoniŜsze zestawienie moŜe być pomocą i punktem odniesienia
dla osoby interpretującej wyniki uzyskane w badaniach diagnostycznych poszczególnych dzieci.
1 M. Żebrowska (red.) Psychologia rozwojowa dzieci i młodzieży, Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa 1972.
2 B. Janiszewska, Co z tą dojrzałością szkolną, „Meritum”, nr 1, 2009.
6
Pięciolatek Sześciolatek Rozwój emocjonalny
� Zachowuje się spontanicznie i wyraziście, nie panuje nad swoją ekspresją.
� Coraz rzadziej obraŜa się, złości i płacze, poniewaŜ zaczyna liczyć się z rówieśnikami i coraz częściej chce się z nimi bawić.
� Potrafi przewidzieć reakcje dorosłych. � Jego emocje są silne, gwałtowne, krótkotrwałe,
zmienne (od śmiechu po płacz i odwrotnie), trudne do opanowania przez dziecko.
� Zaczyna przejmować się uczuciami innych: pociesza, pomaga, współczuje.
� Ma mniej dojrzały układ nerwowy niŜ siedmiolatek.
� Dostosowuje natęŜenie emocji do siły i znaczenia jej przyczyny.
� Umie kierować swoimi uczuciami i uzewnętrzniać je.
Rozwój społeczny � Potrafi bawić się wspólnie w grupie. � Mimo róŜnych trudności w funkcjonowaniu w
grupie, zwykle ma juŜ swojego najlepszego przyjaciela.
� Bawi się z dziećmi tej samej płci.
� Jest w stanie rozstać się z najbliŜszymi mu osobami na co najmniej kilka godzin.
� Umie współpracować i bawić się z innymi dziećmi, podporządkować się zasadom panującym w grupie, podejmować róŜne inicjatywy.
� Jego zabawy są bardziej dojrzałe; organizowane są często w kilkuosobowych grupach, z podziałem na role i funkcje.
� Powoli wzrasta poziom antagonizmu pomiędzy chłopcami a dziewczynkami.
� Potrafi nawiązywać kontakty zarówno z rówieśnikami, jak i osobami dorosłymi.
� Matka przestaje być dla niego autorytetem; często obwinia ją za swoje niepowodzenia.
� Staje się niegrzeczny i zbuntowany. Dla zasady nie chce wykonywać poleceń. Odruchowo odpowiada „nie”, dyskutuje i kłóci się z rodzicami.
� Chce udowadniać swoje racje. � Zdarza mu się kłamać i nie chce przyznać się do
winy. Rozwój fizyczny
� Lubi ruch, jest aktywny: biega, skacze, wspina się. � Nie usiedzi długo na jednym miejscu. Często
zmienia pozycję, podpiera się, kładzie na stoliku. � Woli pracować, leŜąc na podłodze niŜ w pozycji
siedzącej. � Ma niezbyt trwały kościec i jeszcze słaby
nadgarstek oraz słabe mięśnie. � Ma rozwiniętą koordynację ruchową i wzrokowo-
ruchową. � Nie potrafi odkładać zaspokajania potrzeb
biologicznych. � Czasami staje się marudny z powodu zmęczenia i
głodu. � Nie uświadamia sobie, Ŝe źle widzi i słyszy.
� Jest ruchliwy, Ŝywiołowy, sprawny fizycznie, gotowy na nowe wyzwania.
� Powoli staje się bardziej odporny na zmęczenie związane z dłuŜszym przebywaniem w jednej pozycji.
� Jest bardziej odporny na choroby. � Przechodzi pierwszy etap kostnienia nadgarstka,
ruchy dłoni są bardziej odporne na męczenie. � Ma wciąŜ silne napięcie mięśniowe rąk, palców,
nadgarstka, przedramienia, barków. � Ma lepszą koordynację ruchów.
Rozwój intelektualny � Cechuje go uwaga mimowolna, krótkotrwała,
niepodzielna. � Ma pamięć mimowolną, krótkotrwałą,
mechaniczną. � Spostrzega na obrazku do kilkunastu elementów. � RóŜnicuje kształty, litery drukowane i cyfry oraz
podstawowe figury geometryczne.
� Nadal ma uwagę mimowolną, a jej czas jest ciągle krótki ( ok.15 minut).
� Nie skupia się na wykonywaniu kilku czynności jednocześnie.
� Przy silnej koncentracji uwagi odczuwa zmęczenie.
� Ma pamięć mechaniczną, powinien często
7
� Dostrzega od 5 do 8 róŜnic pomiędzy podobnymi obrazkami.
� Konstruuje proste budowle według wzoru. � Ma duŜe trudności z przyswajaniem wiadomości
dotyczących czasu i przestrzeni. � Klasyfikuje przedmioty według dwóch lub ????
cech charakterystycznych oraz porównuje je pod kątem róŜnic i podobieństw.
� Myśli w sposób skojarzeniowy i Ŝyczeniowy (według niego jest to myślenie prawdziwe).
� Lubi słuchać, kiedy mu się czyta. � Rozumie czytany tekst. � Tworzy i odtwarza proste rymy i rytmy. � Dzieli zdanie na trzy-, czterowyrazowe części. � Dzieli wyraz na dwie, trzy sylaby. � Prawidłowo trzyma ołówek. � Odwzorowuje linie poziome, pionowe, ukośne
oraz proste szlaczki. � Rysuje, maluje farbami, lepi z plasteliny zgodnie z
podanym tematem. � Przelicza zbiór składający się z około 10
elementów. � Rozumie pojęcia: więcej, mniej, tyle samo. � Prawidłowo wymawia głoski, nazywa przedmioty
i sytuacje. � Wypowiada się zdaniami, rozumie treść poleceń. � Pyta o nieznane słowa.
utrwalać i powtarzać nowe treści, wykorzystują róŜne zmysły.
� Dzięki dojrzewaniu receptorów zmysłów, ma lepszą ostrość wzroku i lepszą zdolność odbioru bodźców słuchowych.
� Ma lepsze wzrokowo-słuchowe spostrzeganie analityczno-syntetyczne.
� Nie ma ukształtowanej odwracalności myślenia oraz uformowanych pojęć czasowych.
� Myśli przede wszystkim w sposób przedoperacyjny, konkretno- -wyobraŜeniowy.
� Potrafi dzielić zdania na wyrazy. � Dokonuje analizy i syntezy wyrazu. � Ma płynne i szybkie ruchy rąk. � Ma jeszcze kłopoty z oceną stosunków
przestrzennych: prawo, lewo, obok, za. � Jego mowa powinna być w pełni wykształcona.
Wszystkie głoski powinny brzmieć prawidłowo. � Wypowiada się sensownie, poprawnie pod
względem gramatycznym i artykulacyjnym. Potrafi tworzyć zdania współrzędnie i podrzędnie złoŜone. Wykorzystuje mowę potoczną, zaleŜną i niezaleŜną.
� Wykazuje się duŜą aktywnością poznawczą, chęcią do nauki,
� Jest bardzo ciekawy świata.
VI. Charakterystyka dziecka kończącego przedszkole i rozpoczynającego naukę w szkole
podstawowej
Sylwetkę absolwenta przedszkola dokładnie przedstawia Podstawa programowa wychowania
przedszkolnego dla przedszkoli, oddziałów przedszkolnych w szkołach podstawowych oraz innych
form wychowania przedszkolnego. Jasno określa ona cele, które mają być realizowane we
wszystkich obszarach działalności edukacyjnej przedszkola. W kaŜdym z obszarów podane są
umiejętności i wiadomości, którymi powinny wykazywać się dzieci pod koniec wychowania
przedszkolnego. NajwaŜniejsze z nich zostały uwzględnione w obu przygotowanych próbach
diagnostycznych. Zgodnie z wymaganiami Podstawy, absolwent przedszkola rozpoczynający
naukę w szkole podstawowej:
� obdarza uwagą dzieci i dorosłych, aby rozumieć to, co mówią i czego oczekują; grzecznie zwraca się do innych w domu, w przedszkolu, na ulicy;
� przestrzega reguł obowiązujących w społeczności dziecięcej (stara się współdziałać w zabawach i w sytuacjach zadaniowych) oraz w świecie dorosłych;
� w miarę samodzielnie radzi sobie w sytuacjach Ŝyciowych i próbuje przewidywać skutki swoich zachowań;
8
� umie się przedstawić: podaje swoje imię, nazwisko i adres zamieszkania; wie, komu moŜna podawać takie informacje;
� samodzielnie korzysta z toalety; � samodzielnie ubiera się i rozbiera, dba o osobiste rzeczy; � utrzymuje porządek w swoim otoczeniu; � właściwie zachowuje się przy stole podczas posiłków, nakrywa do stołu i sprząta po sobie; � zwraca się bezpośrednio do rozmówcy, stara się mówić poprawnie pod względem artykulacyjnym,
gramatycznym, fleksyjnym i składniowym; � mówi płynnie, niezbyt głośno, dostosowując ton głosu do sytuacji; � uwaŜnie słucha, pyta o niezrozumiałe fakty i formułuje dłuŜsze wypowiedzi o waŜnych sprawach; � przewiduje, w miarę swoich moŜliwości, jakie będą skutki czynności manipulacyjnych na
przedmiotach (wnioskowanie o wprowadzanych i obserwowanych zmianach); � grupuje obiekty w sensowny sposób (klasyfikuje) i formułuje uogólnienia typu: to do tego pasuje, te
obiekty są podobne, a te są inne; � stara się łączyć przyczynę ze skutkiem i próbuje przewidywać, co się moŜe zdarzyć; � dba o swoje zdrowie; zaczyna orientować się w zasadach zdrowego Ŝywienia; � jest sprawne fizycznie lub jest sprawne w miarę swoich moŜliwości, jeŜeli jest dzieckiem mniej
sprawnym ruchowo; � uczestniczy w zajęciach ruchowych, w zabawach i grach w ogrodzie przedszkolnym, w parku, na
boisku, w sali gimnastycznej; � wie, jak trzeba zachować się w sytuacji zagroŜenia i gdzie moŜna otrzymać pomoc, umie o nią
poprosić; � orientuje się w bezpiecznym poruszaniu się po drogach i korzystaniu ze środków transportu; � próbuje samodzielnie i bezpiecznie organizować sobie czas wolny w przedszkolu i w domu; ma
rozeznanie, gdzie moŜna się bezpiecznie bawić, a gdzie nie; � wie, jak naleŜy się zachować na uroczystościach, np. na koncercie, festynie, przedstawieniu, w teatrze,
w kinie; � śpiewa piosenki z dziecięcego repertuaru oraz łatwe piosenki ludowe; chętnie uczestniczy w
zbiorowym śpiewie, w tańcach i muzykowaniu; � dostrzega zmiany dynamiki, tempa i wysokości dźwięku utworu muzycznego, wyraŜa je, pląsając lub
tańcząc; � w skupieniu słucha muzyki, w tym takŜe muzyki powaŜnej; � umie wypowiadać się w postaci prostych kompozycji i form konstrukcyjnych, stosując róŜne techniki
plastyczne i posługując się elementarnymi środkami wyrazu (takimi jak kształt i barwa); � wznosi konstrukcje z klocków i tworzy kompozycje z róŜnorodnych materiałów (np. przyrodniczych),
ma poczucie sprawstwa („potrafię to zrobić”) i odczuwa radość z wykonanej pracy; � uŜywa właściwie prostych narzędzi podczas majsterkowania; � interesuje się urządzeniami technicznymi (np. uŜywanymi w gospodarstwie domowym), próbuje
zrozumieć, jak one działają i zachowuje ostroŜność przy korzystaniu z nich; � rozpoznaje i nazywa zjawiska atmosferyczne charakterystyczne dla poszczególnych pór roku;
podejmuje rozsądne decyzje i nie naraŜa się na niebezpieczeństwo wynikające z pogody, np. nie stoi pod drzewem w czasie burzy, nie zdejmuje czapki w mroźną pogodę;
� wymienia rośliny i zwierzęta Ŝyjące w róŜnych środowiskach przyrodniczych, np. na polu, na łące, w lesie;
� liczy obiekty i rozróŜnia błędne liczenie od poprawnego; � podaje wynik dodawania i odejmowania, pomagając sobie liczeniem na palcach lub na innych
zbiorach zastępczych; � ustala równoliczność dwóch zbiorów, a takŜe posługuje się liczebnikami porządkowymi; � rozróŜnia stronę lewą i prawą, określa kierunki i ustala połoŜenie obiektów w stosunku do własnej
osoby, a takŜe w odniesieniu do innych obiektów; � wie, na czym polega pomiar długości i zna proste sposoby mierzenia: krokami, stopa za stopą; � zna stałe następstwo dni i nocy, pór roku, dni tygodnia, miesięcy w roku; � potrafi określić kierunki oraz miejsca na kartce papieru, rozumie polecenia typu: narysuj kółko w
lewym górnym rogu kartki, narysuj szlaczek, zaczynając od lewej strony kartki;
9
� potrafi uwaŜnie patrzeć (organizuje pole spostrzeŜeniowe), aby rozpoznać i zapamiętać to, co jest przedstawione na obrazkach;
� dysponuje sprawnością rąk oraz koordynacją wzrokowo-ruchową potrzebną do rysowania, wycinania i nauki pisania;
� interesuje się czytaniem i pisaniem; jest gotowe do nauki czytania i pisania; � słucha np. opowiadań, baśni i rozmawia o nich; interesuje się ksiąŜkami; � układa krótkie zdania, dzieli zdania na wyrazy, dzieli wyrazy na sylaby; wyodrębnia głoski w słowach
o prostej budowie fonetycznej; � wymienia imiona i nazwiska osób bliskich, wie, gdzie pracują, czym się zajmują; � zna nazwę miejscowości, w której mieszka, zna waŜniejsze instytucje i orientuje się w rolach
społecznych pełnionych przez waŜne osoby, np. policjanta, straŜaka; � wie, jakiej jest narodowości, Ŝe mieszka w Polsce, a stolicą Polski jest Warszawa; � nazywa godło i flagę państwową, zna polski hymn i wie, Ŝe Polska naleŜy do Unii
Europejskiej3.
VII. Punktacja zadań i interpretacja wyniku diagnozy
Za poszczególne zadania przewidziane w Pomocy do przeprowadzenia diagnozy w zakresie róŜnych
umiejętności zgodnych z obszarami zawartymi w Podstawie programowej wychowania
przedszkolnego dla przedszkoli, oddziałów przedszkolnych w szkołach podstawowych oraz innych
form wychowania przedszkolnego nauczyciel moŜe przyznać następującą liczbę punktów:
� Kształtowanie umiejętności emocjonalnych i społecznych dziecka – 8 pkt
� Wychowanie rodzinne, obywatelskie i patriotyczne – 3 pkt
� Kształtowanie czynności samoobsługowych, nawyków higienicznych i kulturalnych; wdraŜanie
dzieci do utrzymania ładu i porządku – 8 pkt
� Wspomaganie rozwoju mowy dzieci – 7 pkt
� Wychowanie zdrowotne i kształtowanie sprawności fizycznej dzieci – 6 pkt
� WdraŜanie dzieci do dbałości o bezpieczeństwo własne oraz innych – 5 pkt
� Wspomaganie rozwoju umysłowego poprzez zabawy konstrukcyjne, budzenie zainteresowań
technicznych – 4 pkt
� Wychowanie przez sztukę – 12 pkt
� Wspieranie dzieci w rozwijaniu czynności intelektualnych, które stosują w poznawaniu i
rozumieniu siebie i swojego otoczenia – 7 pkt
� Wspomaganie rozwoju intelektualnego dzieci wraz z edukacją matematyczną – 14 pkt
� Pomaganie dzieciom w rozumieniu istoty zjawisk atmosferycznych i w unikaniu zagroŜeń – 4 pkt
� Wychowanie dla poszanowania roślin i zwierząt – 3 pkt
� Kształtowanie gotowości do nauki czytania i pisania: 3 Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 23.12.2008 w sprawie podstawy programowej wychowania przedszkolnego oraz
kształcenia ogólnego w poszczególnych typach szkół (Dz.U. z 2009 r. nr 4, poz.17).
10
percepcja wzrokowa – 14 pkt
percepcja słuchowa – 14 pkt
sprawność manualna – 5 pkt
� Myślenie twórcze – 5 pkt
Aby dokonać interpretacji wyników i określić stopień poziomu wiedzy i umiejętności (diagnoza
wstępna – próba I) oraz poziomu gotowości do nauki w szkole (próba II), trzeba zsumować liczbę
punktów uzyskanych przez dziecko w poszczególnych zadaniach Pomocy do przeprowadzenia
diagnozy, z punktami przyznanymi mu w efekcie obserwacji, eksperymentów diagnostycznych oraz
analizy wytworów jego działania. Wyniki naleŜy zapisać w Arkuszu diagnozy przedszkolnej. Dzięki
tym działaniom informacje o dziecku będą miały charakter holistyczny, obejmujący róŜne sfery jego
funkcjonowania i w rezultacie pozwolą stworzyć najbardziej wiarygodny, spójny, całościowy obraz
koncepcji diagnostycznej danego ucznia.
Pomocą w określeniu poziomu wiedzy i umiejętności dziecka słuŜy poniŜsza tabela. NaleŜy odszukać
w niej odpowiedni wynik.
Liczba punktów
Przedział procentowy
Poziom wiedzy i umiejętności oraz gotowości
dziecka
Interpretacja wyniku przeprowadzonej diagnozy
od 87 do 114 100–76 bardzo dobry Dziecko jest gotowe do podjęcia nauki w szkole.
od 58 do 86 75–51 dobry Dziecko moŜna uznać za gotowe do podjęcia nauki w szkole. NaleŜy jednak podjąć działania wspierające rozwój dziecka i korygujące obszary deficytów zauwaŜonych podczas diagnozy, w których wykryto poszczególne trudności.
poniŜej 57 poniŜej 51 słaby Dziecko nie jest jeszcze gotowe do podjęcia nauki w szkole. Wymaga specjalistycznych badań w poradni psychologiczno-pedagogicznej lub u innych specjalistów. NaleŜy podjąć adekwatne działania terapeutyczne do zaleceń zawartych w opiniach i orzeczeniach wydanych przez specjalistów.
W rzeczywistości wyniki dzieci będą bardzo zróŜnicowane. Podczas ich interpretacji naleŜy brać pod
uwagę równieŜ to, czy zadania zaplanowane w diagnozie dziecko wykonywało samodzielnie, czy teŜ
przy częściowej lub całkowitej pomocy nauczyciela.
11
VIII. Arkusz diagnozy przedszkolnej
Karta słuŜy do zapisywania wyników uzyskanych przez dzieci. PomoŜe to nauczycielowi po ich
dokładnej analizie oraz obserwacji w codziennych sytuacjach zadaniowych na określenie aktualnego
poziomu wiedzy i umiejętności w zakresie poszczególnych sfer rozwoju:
• emocjonalnej
• społecznej
• fizycznej i poznawczej.
W tabeli Arkusza diagnozy przedszkolnej dziecka wskazane zostały obszary badanych umiejętności,
szczegółowe umiejętności i wiadomości wraz z numerem zadania znajdującym się w poszczególnych
próbach diagnostycznych. Została określona punktacja za poprawne i samodzielne wykonanie zadań.
PoniŜszy arkusz znajduje się teŜ w Broszurze dla dziecka.
Arkusz diagnozy przedszkolnej
Lp. Nr zadania z pomocy do
przeprowadzenia diagnozy
Umiejętności
Próba
jesień wiosna
Liczba pkt Liczba pkt
Kształtowanie umiejętności emocjonalnych i społecznych dziecka
1./1 pkt Potrafi zgodnie bawić się i uczyć.
2./1 pkt Radzi sobie w nowych i trudnych sytuacjach.
3./1 pkt Ma pozytywne relacje z dziećmi i dorosłymi.
4./1 pkt 1. Grzecznie zwraca się do innych, np. w domu, w przedszkolu, na ulicy.
5./1 pkt 2. Podaje swoje imię i nazwisko.
6./1 pkt 2. Zna swój adres zamieszkania.
7./1 pkt 2. Wie, jaki zawód wykonują jego rodzice.
8./1 pkt 2. Wie, komu moŜna podawać swoje dane, np. adres
zamieszkania.
Razem pkt
Wychowanie rodzinne, obywatelskie i patriotyczne
1./1 pkt 33. Nazywa godło i flagę państwową.
2./1 pkt 33. Zna polski hymn.
3./1 pkt 33. Wie, Ŝe Polska naleŜy do Unii Europejskiej.
Razem pkt
Kształtowanie czynności samoobsługowych, nawyków higienicznych i kulturalnych. WdraŜanie dzieci do
utrzymania ładu i porządku
12
1./1 pkt Umie poprawnie umyć się i wytrzeć.
2./1 pkt Samodzielnie korzysta z toalety.
3./1 pkt Samodzielnie ubiera się i rozbiera.
4./1pkt Dba o rzeczy osobiste.
5./1 pkt Utrzymuje porządek w swoim otoczeniu.
6./1 pkt 3. Właściwie zachowuje się przy stole podczas posiłków.
7./2 pkt 3. Umie nakryć do stołu.
Razem pkt
Wspomaganie rozwoju mowy dzieci
1./1 pkt 4. Mówi poprawnie pod względem artykulacyjnym.
2./1 pkt 4. Stosuje poprawne formy gramatyczne.
3./1 pkt 4. Mówi płynnie, niezbyt głośno, dostosowując ton głosu do sytuacji.
4./1 pkt UwaŜnie słucha.
5./1 pkt W zrozumiały sposób mówi o swoich potrzebach i decyzjach.
6./1 pkt Rozumie polecenia nauczyciela.
7./1 pkt Potrafi zadawać pytania w celu uzyskania informacji.
Razem pkt
Wychowanie zdrowotne i kształtowanie sprawności fizycznej dzieci
1./3 pkt 10. Dba o swoje zdrowie, orientuje się w zasadach zdrowego Ŝywienia.
2./2 pkt Jest sprawne fizycznie lub jest sprawne w miarę swoich moŜliwości (np. gdy dziecko jest mniej sprawne fizycznie).
3./1 pkt Uczestniczy w zajęciach ruchowych, w zabawach i grach w ogrodzie przedszkolnym, w parku, na boisku, w sali gimnastycznej.
Razem pkt
WdraŜanie dzieci do dbałości o bezpieczeństwo własne oraz innych
1./1 pkt 11. Wie, jak trzeba zachować się w sytuacji zagroŜenia.
2./1 pkt 11. Umie poprosić o pomoc w sytuacjach zagroŜenia.
3./1 pkt 11. Orientuje się w bezpiecznym poruszaniu się po drogach i korzystaniu ze środków transportu.
4./1 pkt 11. Ma rozeznanie, gdzie moŜna się bezpiecznie bawić.
5./1 pkt Samodzielnie i bezpiecznie organizuje sobie czas wolny w przedszkolu.
Razem pkt
Wspomaganie rozwoju umysłowego poprzez zabawy konstrukcyjne, budzenie zainteresowań technicznych
1./1 pkt Wznosi konstrukcje z klocków.
13
2./1 pkt Tworzy kompozycje z róŜnorodnych materiałów (np. przyrodniczych).
3./2 pkt 12. Zachowuje ostroŜność przy korzystaniu z urządzeń technicznych.
Razem pkt
Wychowanie przez sztukę
1./1 pkt Wie, jak naleŜy się zachować na uroczystościach, np. na koncercie, festynie, przedstawieniu, w teatrze, w kinie.
2./2 pkt Odgrywa role w zabawach parateatralnych, posługując się mową, mimiką, gestem i ruchem.
3./2 pkt Śpiewa piosenki z dziecięcego repertuaru oraz łatwe piosenki ludowe.
4./1 pkt Uczestniczy w zbiorowym śpiewie.
5./1 pkt Dostrzega zmiany dynamiki.
6./1 pkt Dostrzega zmiany wysokości.
7./1 pkt 13. W skupieniu słucha muzyki, w tym takŜe muzyki powaŜnej.
8./3 pkt 14. Umie się wypowiadać w róŜnych technikach plastycznych i przy uŜyciu elementarnych środków wyrazu (takich jak kształt i barwa) w postaci prostych kompozycji i form konstrukcyjnych.
Razem pkt
Wspieranie dzieci w rozwijaniu czynności intelektualnych, które stosują w poznawaniu i rozumieniu
siebie i swojego otoczenia
1./3 pkt 5. 6. 7.
Grupuje obiekty w sensowny sposób (klasyfikuje) i formułuje uogólnienia typu: to do tego pasuje, te obiekty są podobne, a te są inne.
2./2 pkt 8. Stara się łączyć przyczynę ze skutkiem i próbuje przewidywać, co się moŜe zdarzyć.
3./2 pkt 9. Wnioskuje o wprowadzanych i obserwowanych zmianach.
Razem pkt
Wspomaganie rozwoju intelektualnego dzieci wraz z edukacją matematyczną
1./1 pkt 16. Liczy obiekty.
2./1 pkt 16. RozróŜnia błędne liczenie od poprawnego.
3./3 pkt 17. Posługuje się liczebnikami porządkowymi.
4./2 pkt 17. Ustala równoliczność dwóch zbiorów.
5./3 pkt 18. RozróŜnia stronę lewą i prawą, określa kierunki i ustala połoŜenie obiektów w stosunku do własnej osoby, a takŜe w odniesieniu do innych obiektów.
6./2 pkt 19. Wie, na czym polega pomiar długości i zna proste sposoby mierzenia.
7./2 pkt 20. Zna stałe następstwo pór roku.
14
Razem pkt
Pomaganie dzieciom w rozumieniu istoty zjawisk atmosferycznych i w unikaniu zagroŜeń
1./2 pkt 21. Podejmuje rozsądne decyzje i nie naraŜa się na niebezpieczeństwo wynikające z pogody, np. ubiera się stosownie do pogody.
2./2 pkt Rozpoznaje i nazywa zjawiska atmosferyczne charakterystyczne dla poszczególnych pór roku.
Razem pkt
Wychowanie dla poszanowania roślin i zwierząt
1./3 pkt 15. Wymienia rośliny i zwierzęta Ŝyjące w róŜnych środowiskach przyrodniczych, np. na polu, na łące, w lesie.
Razem pkt
Kształtowanie gotowości do nauki czytania i pisania
I. Percepcja wzrokowa
1./2 pkt 30. Układa obrazek z części.
2./2 pkt Potrafi uwaŜnie patrzeć (organizuje pole spostrzeŜeniowe), aby rozpoznać i zapamiętać to, co jest przedstawione na obrazkach.
3./1 pkt 32. Rozpoznaje kolory.
4./1 pkt 32. Rozpoznaje kształty.
5./3 pkt 31. Wskazuje 6 i więcej elementów, którymi róŜnią się obrazki.
6./1 pkt 23. Potrafi określić kierunki oraz miejsca na kartce papieru.
7./2 pkt 23. Rozumie polecenia typu: narysuj kółko w lewym górnym rogu kartki, narysuj szlaczek, zaczynając od lewej strony kartki.
8./2 pkt 22. Dysponuje sprawnością rąk oraz koordynacją wzrokowo-ruchową potrzebną do rysowania i nauki pisania.
Razem pkt
II. Percepcja słuchowa
1./2 pkt 29. Rozpoznaje odgłosy z najbliŜszego otoczenia.
2./1 pkt 27. Potrafi powtórzyć usłyszany rytm, wyraz.
3./1pkt Powtarza krótkie wierszyki i rymowanki.
4./1 pkt 25. Układa krótkie zdania.
5./1pkt 25. Wyodrębnia wyrazy w zdaniu.
6./3 pkt 26.
Dokonuje analizy i syntezy sylabowej wyrazu.
7./3 pkt 28. Wyodrębnia głoski w słowach o prostej budowie fonetycznej.
8./2 pkt Słucha np. opowiadań, baśni i rozmawia o nich.
15
Razem pkt
III. Sprawność manualna
1./1 pkt Dysponuje sprawnością rąk, prawidłowo trzyma przybory.
2./1 pkt Stosuje odpowiedni nacisk dłoni podczas rysowania.
3./1 pkt Posługuje się zawsze tą samą ręką przy rysowaniu i innych czynnościach.
4./1 pkt 23. Rysuje proste wzory, np. szlaczki.
5./1 pkt 24. Sprawnie posługuje się noŜyczkami.
Razem pkt
My ślenie twórcze
1./5 pkt 34. Proponuje oryginalne rozwiązania.
Razem pkt
Zalecane obszary umiejętności do wspomagania rozwoju dziecka:
…………………………………………………………………………………………………..…………………………………………………………………………………………………..……………………………………………...………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..…………………………………………………………………………………………………..……………………………………………………………………………………………
……..…………………………………………………………………………………………………..…………………………………………………………………………………………………..………………………………
…………………………………….. Podpis nauczyciela
IX. Zestawienie wyników diagnozy grupy
Proponowane obserwacje pedagogiczne obejmują zakres istotnych wiadomości i umiejętności z
róŜnych obszarów edukacyjnych, określonych w podstawie programowej wychowania
przedszkolnego.
Po przeprowadzeniu indywidualnych obserwacji dzieci, nauczyciel zapisuje wyniki w przygotowanej
tabeli. Na podstawie wypełnionej tabeli zbiorczej, zamieszczonej w niniejszej broszurze, otrzyma
zestawienie wyników indywidualnych dla wszystkich dzieci oraz wynik grupy w zakresie kaŜdego z
badanych obszarów. Pozna mocne i słabe strony grupy oraz uzyska czytelną informację, na co naleŜy
zwrócić uwagę podczas codziennej pracy z dziećmi i jakie działania wspomagające podjąć, by dobrze
przygotować je do uzyskania gotowości do podjęcia nauki w szkole.
Arkusz zbiorczy całej grupy
16
Umiejętności
Obszar nr 1 Kształtowanie umiejętności emocjonalnych i społecznych dziecka
Obszar nr 2 Wychowanie rodzinne, obywatelskie i patriotyczne
Obszar nr 3 Kształtowanie czynności samoobsługowych, nawyków higienicznych i kulturalnych
Obszar nr 4 Wspomaganie rozwoju mowy dzieci
Obszar nr 5 Wychowanie zdrowotne i kształtowanie sprawności fizycznej dzieci
Obszar nr 6 WdraŜanie dzieci do dbałości o bezpieczeństwo własne oraz innych
Obszar nr 7 Wspomaganie rozwoju umysłowemu poprzez zabawy konstrukcyjne, budzenie zainteresowań techniczny te
Obszar nr 8 Wychowanie przez sztukę
Obszar nr 9 Wspieranie dzieci w rozwijano czynności intelektualnych
Obszar nr 10 Wspomaganie rozwoju intelektualnego dzieci wraz z edukacją matematyczną
Obszar nr 11 Pomaganie dzieciom w rozumieniu istoty zajwisk atmosferycznych i unikaniu zagroŜeń
Obszar nr 12 Wychowanie dla poszanowania roślin i zwierząt
Obszar nr 13 Kształtowanie gotowości do nauki czytania i pisania – percepcja wzrokowa
Obszar nr 13 Kształtowanie gotowości do nauki czytania i pisania – percepcja słuchowa
Obszar nr 13 Kształtowanie gotowości do nauki czytania i pisania – sprawność manualna
Obszar nr 14 Myśli twórczo
Maksymalna liczba punktów 117
8 3 8 7 6 5 4 10 7 14 4 3 14 14 5 5 Liczba punktów uzyskanych przez dziecko
Wynik procentowy dziecka
Lp.
Imię i nazwisko
dziecka
17
Liczba punktów uzyskanych przez grupę
Procentowy wynik uzyskany przez grupę
X. Przekazywanie wyników obserwacji rodzicom/opiekunom
W procesie diagnozy niezwykle waŜna jest współpraca nauczyciela z rodzicami/opiekunami dziecka.
Są oni cennym źródłem wiedzy o dziecku, jego rozwoju i środowisku, w którym funkcjonuje.
Komunikacja pomiędzy nauczycielem a rodzicami/opiekunami powinna być dwustronna, regularna,
oparta na partnerstwie i wzajemnej wymianie informacji. Rodziców/opiekunów naleŜy włączać w
działania przedszkola/szkoły nie tylko okazjonalnie, ale takŜe w podejmowanie decyzji i planowanie
wspomagania wszechstronnego rozwoju dziecka.
Wyniki diagnozy wstępnej i końcowej powinny być omówione z rodzicami/opiekunami dziecka.
Dlatego warto:
• Dobrze przygotować spotkanie z rodzicem/opiekunem i zadbać o czas oraz właściwe miejsce
rozmowy.
• Stworzyć miłą atmosferę spotkania, która będzie sprzyjać poczuciu zaufania i bezpieczeństwa.
• Organizować kontakty z rodzicami/opiekunami, bez udziału dzieci, w sposób dobrowolny.
• Poinformować rodzica/opiekuna o tym, co będzie celem spotkania i jak długo będzie ono
trwało.
• Na wstępie spotkania przypomnieć pozytywne doświadczenia i osiągnięcia dziecka.
• Stosować ogólne zasady przekazywania informacji zwrotnej. NaleŜy opisywać sytuacje,
zachowanie, unikając oceniania dziecka.
• Dokonać rzetelnego, aktualnego i precyzyjnego opisu wyników diagnozy.
• Skupić się na spostrzeŜeniach, bez oceniania i wyciągania daleko idących wniosków.
• Wysłuchać rodziców.
• Nie dawać dobrych rad, ale dzielić się pomysłami. Dobrze, jeśli rodzic sam prosi o uwagi i
proponuje rozwiązania pomocne we wspomaganiu dziecka w rozwoju.
18
• Rozmówca – rodzic/opiekun – ma wynieść maksymalną korzyść z rozmowy i uzyskać
informacje, które spoŜytkuje w wychowaniu i nauczaniu swojego dziecka.
XI. Kwestionariusz dla rodziców
Jednym z narzędzi diagnostycznych, wzbogacających wiedzę o środowisku rodzinnym dziecka, jego
dotychczasowym rozwoju, przebytych chorobach, relacjach z domownikami i rówieśnikami,
ulubionych zajęciach i zainteresowaniach oraz oczekiwaniach rodziców wobec przedszkola/szkoły jest
poniŜszy kwestionariusz opracowany w formie ankiety dla rodziców. Zamieszczony został równieŜ w
Broszurze dla dziecka, jako jej ostatnia część.
Kwestionariusz dla rodziców
INSTRUKCJA:
Kwestionariusz wypełnia nauczyciel podczas rozmowy z rodzicem/opiekunem dziecka lub po jej
przeprowadzeniu. Odpowiedź zaznacza krzyŜykiem w pustym kwadraciku lub dopisuje informację w
odpowiednim miejscu. NaleŜy pamiętać o zapewnieniu przyjaznych warunków wywiadu, stworzeniu Ŝyczliwej
atmosfery, sprzyjającej uzyskaniu rzetelnych i szczerych odpowiedzi.
Imię i nazwisko dziecka…………………………………………………………..
Data przeprowadzenia wywiadu………………………………………………….
Wywiad przeprowadzony z:
matką
ojcem
obojgiem rodziców
opiekunem dziecka
1. Rodzina:
pełna
niepełna (samotna matka, samotny ojciec – rozwód, separacja, śmierć
19
jednego z małŜonków)
zrekonstruowana (kolejne małŜeństwo, rodzeństwo przyrodnie)
zastępcza lub adopcyjna
2. Rodzeństwo:
siostra – wiek …………………………………………………………….
brat – wiek………………………………………………………………..
3. Warunki mieszkaniowe:
dziecko ma swój pokój
dziecko dzieli pokój z rodzeństwem
dziecko ma wspólny pokój z innymi członkami rodziny
4. Warunki materialne rodziny moŜna określić jako:
bardzo dobre dobre wystarczające złe
5. Najwięcej czasu dziecko spędza z :
obojgiem rodziców
matką
ojcem
dziadkami
starszym rodzeństwem
opiekunką
inną osobą (z kim?) ………………………………………………………
6. W domu najwięcej bawi się z:
obojgiem rodziców
matką
ojcem
innymi dorosłymi
innymi dziećmi
20
samo
7. Jak dziecko lubi być nazywane? ………………………………………………….
8. Czy łatwo rozstaje się z bliskimi (np. mamą, tatą)?
Tak Nie
9. Czy dziecko jest?
pogodne
spokojne
ruchliwe
odwaŜne
lękliwe
10. W zdenerwowaniu lub w złości dziecko:
płacze
wycofuje się
bije innych
rzuca się na ziemię
jest spokojne
krzyczy
11. W kontaktach z innymi dziecko:
jest uległe
współdziała
narzuca swoje zdanie
jest obojętne
jest troskliwe
nie podejmuje próby
12. Czy dziecko miało lub ma problemy zdrowotne?
w czasie ciąŜy
(jakie?) ……………………………………………………………………………
przebyte powaŜne choroby
21
(jakie?) ……………………………………………………………………………
zabiegi chirurgiczne
(jakie?) ……………………………………………………………………………
aktualne przewlekłe choroby
(jakie?) …………………………………………………………………………… Czy dziecko zaŜywa regularnie lekarstwa? (Jakie?)……………………………. ……………………………………………………………………………………. Czy dziecko je wszystkie potrawy? …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………. Tak Nie
Jakie? …………………………………………………………………………… Dlaczego?……………………………………………………………………
13. Czy dziecko korzysta z pomocy specjalistów?
Tak
Jakich? …………………………………………………………………………… ....................................................................................................................................................... Nie
14. Czy dziecko uczęszczało wcześniej do Ŝłobka?
Tak Nie
15. Czy dziecko objęte było wcześniej wychowaniem przedszkolnym?
Tak
Od kiedy? …………………………………………………………………………
Nie
16. Czy dziecko radzi sobie z czynnościami samoobsługowymi:
− spoŜywaniem posiłków Tak Nie
− potrzebami fizjologicznymi Tak Nie
− ubieraniem się Tak Nie
17. Czy dziecko potrafi skupić uwagę na jednej czynności przez dłuŜszy czas?
Tak Nie
18. Czy dziecko potrafi zasygnalizować innym osobom, gdy ma problem?
22
Tak Nie
19. Czy dziecko potrafi poprosić o pomoc?
Tak Nie
W jakich sytuacjach?............................................................................................... ……………………………………………………………………………………
20. Czy dziecko ma swoje zainteresowania, hobby, któremu chętnie poświęca wolny czas?
Tak
Jakie? …………………………………………………………………………… ................................................................................................................................. Nie
21. Czy dziecko przejawia zdolności w jakimś kierunku?
Tak
Jakie? …………………………………………………………………………… ..................................................................................................................................................... Nie
22. Czy dziecko ma jakieś trudności (np. w zapamiętywaniu rymowanek, wypowiadaniu się, słabo widzi, źle słyszy)?
Tak
Jakie? …………………………………………………………………………… Nie
23. Jakie korzyści dla rozwoju Pani/ Pana dziecka moŜe dać mu pobyt w naszym przedszkolu?
………………………………………………………………………………………………….. …………………………………………………………………………………………………. 24. Inne uwagi lub informacje o dziecku:
…………………………………………………………………………………………………
……….............................. …………………………
(podpis rodzica/ opiekuna) (podpis nauczyciela)
30
XIII. Bibliografia
1. Eby J., Smutny J. F., Jak kształcić uzdolnienia dzieci i młodzieŜy?, Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne, Warszawa 1998.
2. Janiszewska B., Ocena dojrzałości szkolnej. Arkusz oceny dojrzałości. Metody badania dojrzałości. Pomoce do badań, Seventh Sea, Warszawa 2006.
3. Janiszewska B., Co z tą dojrzałością szkolną, „Meritum” nr 1, 2009.
4. Koźniewska E., Diagnoza przedszkolna, Ośrodek Rozwoju Edukacji, Warszawa 2010.
5. Nęcka E., Inteligencja: geneza – struktura – funkcje, Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne, Gdańsk 2003.
6. Podniesienie efektywności kształcenia uczniów ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi. Materiały szkoleniowe, cz. I i II, Ministerstwo Edukacji Narodowej, Warszawa, 2010.
7. Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 23 grudnia 2008 r. w sprawie podstawy programowej wychowania przedszkolnego oraz kształcenia ogólnego w poszczególnych typach szkół (Dz.U. z 2009 r., nr 4, poz. 17).
8. Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 08 czerwca 2009 r. w sprawie dopuszczania do uŜytku w szkole programów wychowania przedszkolnego i programów nauczania oraz dopuszczania do uŜytku szkolnego podręczników (Dz.U. nr 89, poz.730).
9. Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 28 maja 2010 r. w sprawie świadectw, dyplomów państwowych i innych druków szkolnych ( Dz.U. nr 97, poz. 624).
10. Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 17 listopada 2010 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie warunków i sposobu oceniania, klasyfikowania i promowania uczniów i słuchaczy oraz przeprowadzania sprawdzianów i egzaminów w szkołach publicznych (Dz.U. nr 228, poz. 1491).
11. Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 17 listopada 2010 r. w sprawie zasad udzielania i organizacji pomocy psychologiczno-pedagogicznej w publicznych przedszkolach, szkołach i placówkach (Dz.U. nr 228, poz. 1487).
12. Specjalne potrzeby edukacyjne dzieci i młodzieŜy. Praca zespołu nauczycieli, wychowawców grup wychowawczych i specjalistów prowadzących zajęcia z uczniem w przedszkolach, szkołach i placówkach, Ministerstwo Edukacji Narodowej, Warszawa 2011.
13. Stryjkowski W., Stryjkowska J., Pielachowski J., Kompetencje nauczyciela szkoły współczesnej, Wydawnictwo eMPi2 , Poznań 2003..
14. Ustawa z dnia 19 marca 2009 o zmianie ustawy o systemie oświaty oraz o zmianie niektórych innych ustaw (Dz.U. nr 56, poz.458)
15. Waloszek D., Funkcje przedszkola wobec dziecka. Diagnoza i jej znaczenie w planowaniu pracy z dziećmi w przedszkolu, Zielona Góra 1992.
16. śebrowska M. (red.), Psychologia rozwojowa dzieci i młodzieŜy, Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa 1972.